장음표시 사용
61쪽
tellectus, & ideo productus vocatur ver bum patris,Imago & sapietia patris . Quia . vero quilibet per se subsistit ,adeo Vterque Persona nuncupatur. Porrδ quod a Vblunutato producitur Amor est : α quia est una voluntas patris di filii, ideo a patre de filiόAmox procedit , qui est Spiritus sanctus.
Habes ergo in Deo tres personas,Patrem i& Filiu &Spiritumsanctu, vo M. 'Habeo.
fateor : sed spiritus sanctus quomodo in i
Trinitate per nasi paulo qu so euidentius ostende. α λEM. Facia breuiter. Di- ximus supra Patrem esse largientem,& Fi- lium recipienteni :- sed 'bi est largitor de 'receptor,oportet quod Miud inde proce- - dat,quod scilicet nec sit dare, nec recipe- re,videlicet Amor, qui procedit a dante in recipientem, &a recipiente in dantem. Et sic est ibi Amoris processio,quq est teti tia res , & tertia personia, quae neque Pa- lter est, neque Filius , sed amborum spiriatus. Hic autem 'Am0r, necessatio a Patre
Filioque procedit: suia Pater noli po- itest non amare suam imaginem, tuum Fi- lium a se productum: nec Filius non potest non amare Patrem, qui eum genuit. iIsta autem productio fit a duobus simul: quia Pater non est prior Filio,sed ab aeter, no uni simul: de ideo non prius procedit
62쪽
A mor a Patre i Filium , quam filii in Pa trem:neque sane duae productiones Amoris, qui non est nisi v navoluntas Patris Filii, in quibus amor iste procedit. D o M. Hinc euid enter destru lux haeresis moder na Graecoxum, qui asserunt a solo Patre procedere spiritumsanctum: quasi Et Filius, Patrem non amet, a quo tantopere
se intelligit mari. Sed perge quo coepisti .
R AE M. Sicut ergo hae tres personae habent eandema umero essentiam, diuesu stantiamuta sunt iister omnia aequales quippe quibus est: una diuinixas,aequa lis gloria coaeterna maiestas. S ed Pater gen exas,Filius genitus, Spiritus anctus amborum nexu amox ainborii, amborum charitas. Do M. Egregiὁ nune confusis hine Arrius abscedit,qui impia voce ausus est dicere,Spiritu insanetum creaturam esst,&seruuin esse Patris & Filij: nam reuera necesse est, suo d Amor, quia Patre F lioque*t' cudi , se infini us : quia. pareram ut filii, quin sim potest.& Gouerso α. quia Patet pol in in infinitum amare,& Glius similiter: is tur amor qui est spiritus . sanctiis est infinitus, omnipotεs, aeternus, . omni u rector dominusac patri & Filio coaequali s. Ahm: Vidistis certa in quae sistimia animumporrexi . Ex comp
63쪽
ratione enim hominis ad res inferiores trium graduum, penes couenientiam ge neraleni, repente in Dei cognitione peruenimus,quem nunc sci mus & esse, & Viuere,oc sentire , & intelligere: quem etiam videmus & in simplici essentia unum esse,& trinum in personis. Nunc superest , ut comparemus hominem ad res se inseriores, penes couenientiam magis specialem oc ex hae coparatione aliud quoddam mirabile lumen illuxerit nobis , quo & nos ipsos,& Dei gltariam cotemplemur. D O M. I iat obsecro quod dicis libens animum accommodo, expertus fructum disputa
m Maio hominis ad res infHOres trium seolis pinis convenientiam Decialem.
Onuenit itaq, ,ho mo cum rebus fit i a subiectis generali couenio'tia, ut pra diximus: quia babet Esse cu in animaris,Viuere cum plantis, Sentire cu anim libus. Nunc paulo specialius homine aliis conseramus. Prim conuenit cum rebus Primi. primi gradus, quae tantum Esse habent, S:
Mon Viuere Coiruenit enim cum elempntis, dc corporibus coelastibus : Nam sicut illa
64쪽
da NArust A no M. I illa inter se ordinata sunt,nobiliora enim& digniora altiorem obtinent locum, α minus digna inferiore: ideo enim coelum sursum,&terra deorsum,& aqua praeem nec terrae, aer vero & ignis sicut his meliores,ita & altiores sunt:Ita parisormiter in corpore humano Caput , quod est inter exteriora membra no ollissimii, supremum retinet locum:& membra minus digna,visaut pedes & Tibiae , terrae propinquiora sint. Et sicut superiora corpora influuntdc regunt ista inseri ra: it aput influit & egit minora membra. Et quemadmodum i,ol medius planetarum tribuit lumen , &nssuit vitam,residόnsq; in medio, sursum ribuit de de sum a ita Cor humanum, uod omnibus membris vitam influit Malorem, collocatur in thedio, dc sua mu- 'era distribuit superius A inserius. D O-I N r. Praeclarae concinis concordia. ue.R A E M V N D V s. Cum rebus vero sendi gladas maiori adbuc cohordia ho-n socraturi. Nam sicut granum , de quot arbor seu planta nascitur, materiam, girientsimque recipit a terra, ut inde r. , truncus,ram1q; procedat: ita granu il, de quo homo pullulat,a sanguine meo in venti e matris augmentu recipit, Q meia ibra omnia gerierentur. Etlicut
65쪽
uno paruo seminis grano tot diuersi proce lut,radix,truncus, ςortex, frondes, tot frunus,& semina:Ita ex uno modico patris tui grano omnia corporis tui interiora& exteriora membra prodierui. D o. Hinc euidenter aspicio opus me esse m
gni Dei, qui hoc modicum granum Patris mei in tot diuersa&mirabiyiae me bra tro
traxit :esseq;. unum atque eundem. opificem, qui ct arborum ebrpora distinxit, α hominum.Nam cum corpus humanu,sor, metua: in matris utero , ipsa aut nestiente, aut dormiere,aut etiam plerun q, nollante,
lucq clarius apparet quod in sormatione humani corporiscinfinitarotetia, sapientia, & benignitas creatoris penitus operata sit, qui super omnia alia coryora illud. nobilius codidit, distinxit,& organizauit. R AE M.Iamnsi erit difficile monstrare c5- riij . uenientiam cum rebus tertii gradus Nam.
quemadmodum animalia. coitu generan - turmaris foeminae,&in. vleio matris holrum membra Gimantur: ita & homo per coitum gignitur,& in ventra: suae parentis coagulatur,formatur, de ali ur.. Animalia. caput habent,oculo , aures,&c. & quinq;. decoratur coxporis sensibushy risormiter ε hominillae comedunt , digerunt,egeriat:
sic illa in terram, de qua sumet
66쪽
DE NATURA HOM. η sunt,per mortem reuertuntur: ita 8c homo cum puluis sit, in puluerem reuertetur. D o. Data hac conuenientia, audire nunc abs te cupio, quod inde lumen debea speculari. R AE M. Haec conuenientia rerum Lumen omnium inter se,ostendit, quod unus atque idem sit artifex, unus Deus & dominus omniti, unus ordinator & recto r hominis, resplen- animalium, plantarum, & elementorum. det. Arguunt enim unum c5silium,Vnam prouidetiam,vnam bonitatem . Non enim enset tanta rerum omnium inter se concordia & similitudo , si duo essent opifices , duo moderatores. Vnus est ergo domi . nus , qui & homini intellectum contulit,
atque plantarum atq; arborum opera moderatur. Eadem quoque omnium rerum materia unum monstrat artificem summe
potentem, summE sapientem, qui de una eadόmque materia tot innumerabiles mi rabilEsque rerum formas Producere potuit, voluit, sciuit, & secit. Illud quoque non mediocriter mirandum,quod de vili, ipsima, terrestriq; materia tam nobile humanum corpus plasinare volupris, quod capΡ esset animae rationalis,& simini at- 'tincis imaginis. Si enim hoc tale corpus ex lapidibus pretiosis, aut certE ex aliqua coelesti matelia eodidisset, non esset tanta
67쪽
so DIALOG Vs r. admiratione dignum. Nune vero cum ex
vili luto illud suscitauerit, satis suam potentiam &sipientiam egregius conditor ostendit. Hinc potes etiam intelligere, quδd si te ex tam contemptibili massa sor- mare potuit, poterit quoque si voluerit multo te sublimius attollere , & in statuni
multo nobiliorem subleuare, & corrupti- ibilem puluerem tuum immortalem sed - idere. DOMI. Capio lumen, idque non paruum: unde dc datori luminum, d tibi maximas habeo gratias. RAE M. Vidisti itaq; quanta cognouimus ex comparati, ne nominias ad sua inferiora penes Conuenientiam et nunc reliquum est,ut homi- nem conseramus ad res caeteras penes 'Disserentiam, de multδ ampliora de homine & hominis conditore cognosces, quam hactenus cognouisti. Verum quia . iam prandij hora est, & sanae ilia coni bescunt , Vox quoque iam a sermonis vi in te succumbit, oro ut sequentem disput tionem , donee stomacrius consortetur differri patiaris. v o M. Patior libens:su a septo enim cibo sortius instabimus : nam tritum apud RhGores prouexbuim , est, Bene inflatas tibias melius:
68쪽
comparasio hominis ad res ii Erio estenesist renitan; generalem.
O B o R AT I s nune paullatum viribus, comparemus, si placet, homine ad inferiores gradus rerum penes Differentiam,primo iuxta differetiam generalem: secundo, iuxta differentia specialem, & grandia qitaeda & sublimia, quae nondum vidimus, intuebimur. Res enim trium inseriorum graduum multum abinuicem separantur, & in ipsis sunt distincta genera, & species inter se plurimum diffe- xentes. Sed nomo misi a nobilitate,& dignitate distat a caeterismo quia aut existit, aut vivit, ut sentit,sed quia intelligit. Habet enim nomo Liberii arbitriu per quod potest cognoscere, intestigere, discernere,
α velle , ct nolle. Ista ingenua dignitate
69쪽
homo praeeminet uniuersis iubter se creaturis: quia illa: omnes operantur ex neces sitate,homo autem ex intelligibili,& libera volutate. Illae suas operationes non intelligunt:homo quod operatur, & intelligit, & diligit. D o. patet amplissima dis- ferentia: lid quis inde nascitur fructusZR AE. Magnus certὸ,atque sublimis. Nam elim homo habet intellecta, potest intelligere verba, sermones, sententias: potest discernere, quid versi, quid salsum: potest etiam quod verum , dc bonum est eligere quod autem falsum est reprobare: potest
praeterea se rebus que sub se sunt copara re, & se multo nobiliore cognoscere et po- test etiam de una cognitione ad aliam, & de minore ad maiore conscendere: potest quoq; intelligere, se intellectum non a se, sed a filo opince recepisse. Veru quia creatura non potest ascedere vltra suum cre torem, ideo homo suo intellectu,&cogitatu nequaquam potest Deum trascendere, a quo accepit,& viuere, & Intelligere, Desiderare Hinc sequitur, quod no potest homo praestantius aliquid, aut melius vel cogitare,vel desiderare suo maximo αoptimo creatore: Alioquin maior erit homo cogitad',quam Deus existedo:essi maliquid maius in creatura,quam in creatore, quod
70쪽
re,quod impium est dicere. D o. Veia im- 'ium:nunquam enim creator hoc suae tribueret creaturet,ut posset aliquid se melius a. e dignius,aut intelligere, aut cupere:quia k hoc naturae repugnat,& inbecillem, &mpotentem, atque ignobilem argueret: reatore.si enim pGet homo aliquid metus aestimare, aut cupere,quam suus est c5litontunc certe no esset nec optimus, necnaximus Deus. Verum quia & humana coitatio,& affectio potest ascendere in infi-itum, ideo qui hanc capacitatemhominitibuit Deus, necesse est, si sit & ipse infi-itus .RAE. optimὰ cofiteris: ex intellecturgo,dc cogitatu humano euideter omniapprobamus de Deo, quae illi possunt cummama veritate & veneratione tribui,& as ribi. Capesce igitur, & intellige hac, quabi nuc affero, regulam in humano corde indatam:Deus est, quo nihil maius cogi-bri potest, vel Deus est, quod omniti m mu cogitari potest. D O . Capio regulam: irabile iucundumq; lumen, & quod nos hementer inflammet, ex hac regulae hauri sumus. Cum enim Deus est quicquid oti,iu homo cogitare potest:ergo necestio Deus est persectissimus, optimus, ditissimus, nobilissimus,altissimus, omni tentissimus,& prudelissimus.Haec enim