장음표시 사용
51쪽
iustissima, ordinatissima , & prima regula, quae obliquari,& in transuersum duci non potest , nec a veritate ullatenus declinare: cum sit ipsamet veritas. Quae etsi mala aliqua,atq; iniusta fieri permittat: nunquam tamen ea inordinata relinquit, sed ea sem- per dirigit in bonis fine.D o M. Hinc mani- seste eolligitur, nunquam debere homine
murmurare cotra voluntate Dei:sed aequo
animo perferre, quicquid in illum diuinacen sitra decreuerit.Et adeo volutas, quae ab
hac diuina & prima voluntate discordat, 'tortuosa est, inordinata, iniusta, poenis digna atq; suppliciis. R Ar M. Verum asseris: Ied nuc sequere me quaeso,& ex cognitio' ne Liberi arbitrij de Deo tuo stupeda, magnifieaq; cognosces. Ex quo enim in Deo est liberum arbitrium, atque aeternu : idei; diuina libertas est prima, aeterna, samma, plenissima, uae a millo via qua aut deprimi possit aut violari. Hinc sequitur,quod ha - bet omnia suc siimmae copetunt libertati. Et ideo Deus quicquid vult , est: & quic
quid non vult, n5 est:&eo modo quo vult, & sicut vult, est Est ergo talis, tantusq; , qualis,quantusq; vult esse:alioquin sua voliun- tas esset restricta , & impedita, nec in sum ma c. nsisteret arce libertatis. D o M. Om nino necesse est ita sateri: Idcirco conse-qxiens
52쪽
b et NμTVRA H OM- 3squens est Deum esse omnipotentem summe bonum, sicunmὸ benignym, luna me iust um . misericorde, o m nia ista Gi t em, omnia quae vult de hilo procre. ante. Nam talem se,ac tantum esse vult, atque desiderat. Est ergo summus dominus, summus imper
tor, solus bonus & potcs rex:cui sabeth cuvoluerit Posse, cuius virtuti nemo resistit, cuius sapietitia nemo fallit, cuius dulcedini se nemo subducit. R. AE M. MagnificE. tu quidem et nam plena libertas arguit Deum omnipotentem , cum summa sapientia, &si mἡ sapientem cum summa potentia. um enim in Deo haec unum sint, tantum potest,quantum intelli. git:& tantum intelligit, quantum sulficit: alioquin ynum atri que idem numero esset seipso maius & minus. Verum licet Esse, Vivere,Intelligere, Velle,&c. omnia in De' unu sint aliqua ta
men proprietate magis uni tributitur, qu es
, exi. Nam qui Deus Viuit, ideo est iiii, mortalis,impassibilis, incommutabilis. Et quia Intelligit, adeo est summae sapientiae,
sum cindustrie: omnia reges,omnia prospiciens. Quia vero omnia potest, ide6 o' innia quae vult producit, destruit,&rursum construit : & omne alxitudine se extollentem c0mpriinit, Sexti 'guit. At quoniam
Deus beneuriam Y qi in s tu liabet, ideo est
53쪽
bonus, mitis, benignus, praestabilis super malitia, iustus,sanctus,retius &verus.Hase satis ex his, quae supra diximus,elucescunt. 'At nuc paululum sublimius oculos attola- .
mus:& qui iam per Esse mundi ad Dei Esse
conscendimus, cognouimus';,hunc mun-
dum de nihilo, & ex tepore a Deo productum: indagemus quaeso adiutore Deo,ut per hae ministit in productionem alia in uenire possimus, multo ista meliorem, si is siliorem, sublimiore. D o M. No erit in eo audicio graue,hanc productione,licet as
modum occulta,inuenire si tamen mentis
aciem acriter intedimus. Na haec de nihilo mundi producticipali nobis exeellentia. potentiam, sapientia, & bonitatem mapni Dei. Sed multo nobilior, altior,& mel or sne ulla comparatione esset illa productiq. de sua infinita altissima essentia , quan ea,quae de nihilo est:tantoque praestantior. quantum distat diu in atque aeternum ED Ese a nihilo.Videmus ad oculum .hominetri
producere domum, non inquantum honio est, sed inquantum artiserem & hanc domum non de sua facit natura, sed materia aliena. Producit quoque de sta natura thominem simulamsbi, in qu tum homo est, viventem,r rionisque capacem ad imam nem,&smilitudinem sua. sed multὁ: prae-
54쪽
eurior,masu radia c5ueniens est homini inquantum homo est, sibi similem
in natura producere, qua more artificis domum extra se de aliena substatia formare. Moe Qxemplo duplicem in D eo producti nem esse monstramus, unam qua vi artifex mundum de nihilo creauitraliam qua tan quam Deus de sua sibstaptia filium edidit Meum de sua natura produxisse Deumiratis' ns in aliquantu οἱ lauditur.
Solidum satis fundamentum posuisti:
nunc perest ut aliquantis rationibus probem,Deum de sua substantia Deu produxiΡ si Deus voluit aliquid producere de nihilo , multo amplius voluit aliquid producere de semetipso. si voluit,ergo Miotuit:alioqui non est omnipotens. Nunc ergo uia complacuit sibi inudum de nonente producere: multo magis complacuit sibi de sui propria natura Filium generare. Istud cogimur dicere, ne illi aut impo tentiam , aut Tristitiam asscribamus. Ih summa enim tristitia, dc impotentia Deus erit, si generare Filium voluit, & non ip
tuit.Praeterea,quanto creaturae a Deo pro
'ostae magis fiunt illi similes,tanto eas mat
55쪽
illum diligit, quem de sita natura tibi simi
lam generauit. Vt ergo sit in Deo summus complacentiae 3camoris gradus,necesse est ponere alium de sua essentia producta , in delitiae eius sunt, Esse cum filiis hominum, . multo iucundius in societat illi, ibi om- nitio simillimi, gratuabitur. Versi tu quod coepisti prosequere.' R AE M. Deus est realissime infinitus, iitimenta virtutis atque vigoris mam summa naxura est summe a ua: ergo necessario sequitur, quod si in eo
productio infiniti. Sed pro dumo mundi. mon est nisi productio unius puncti, gespe- infiniti Dei: dc quia etiam impossibile ,est , quod infinitum in actu pqssit pxoduci de nihilo, alias essent duo Dij couarii ahu infiniti: necesse est ergo, qudd Deus pro-'ducat rem actu infinitam de sua substanti x
infinita. D ora. Facile ego ista concessero: - . nam quonia in Deo reperitur P ducti', ncce ne est, quod in eo sit suisma,atque ἱn-
finita Productio, qua nulla possit a naiόr intelligi. Et haec est productio suae imagonis,& suae prolis. RA E M. Videmus praeter-
56쪽
liter,&iis cessanter producit imaginem: ut patet in speculo ii, quo quaelibet res ψbiecta suam imprimit similitudinem. Sol quo jue generat radium, & ignis calorem. Si ergo hanc generationem Deus , aliis a se tribuit creaturis, multo magis ipse de se-oetipsis suam continue generabit imagia reth, sibi on inino simillima intelligentia, α sapientia,&potentia, oc dulcedine,& bonitate. D o M . Ortinae deducis: si enim de xihilo creat Deus res temporales , quae Vivunt,statiunt,& intelligunt: multo magis producet de sita natura sobolem uiuetem, litelligentem, sapientem, sibi penitu ori formem, & tanquam si ledoris radium dei suo lumine prodeunte. R AF. Possent quidem hae rationes sus icere:libet tamen, aliquanto robustius incumbere. Cum nihil scautus,melius,& amabilius sit summa tu cunditate: ne go hanc Deo denegem is, necesse est in eo ponere infinitam iucundi et tem:sed summ* atque immensa iucunditias nisn potes' este sine societate alterius summae sibi similis, atque cosormis,in qu'
uitas. Habet ergo Deus apud se alium a se produciurn, sibi omnino simillimii,in quo, scut in proprio filio, delectatur, exu tat, g tulat r. Pretterea in iraturale sit De* εc
57쪽
summὸ proprium, Tribuere atq; Largiri:
sicut clare patet in rerum ommu creatio ne: habeo enim quaelibet res tantum mulneris diuini, quantum ipsa recipere potuit Videmus quoq; , quod unaquaeque res id quod accepit,alij sestinet impartiri οῦ Nancorpora caelestia continuo inguunt in hae inseri assilementa quoq; omnibus corp . ratibus rebus se permiscet: Arbores etiam& herbae rebus sensibilibus suos fructus uestro communicant: Hinc ostenditur, quoi summa ingenuitas est, aliquid largiri. Aquoniam Deus est: omnium nobilissimul, 4 de Largiri illicovenit in summo gradi estq; sibi summe naturale, &inaxim coli ueniens. sed Tribuere,& Esse,in Deo v
sunt:ideis sicut suum Esse Est: infinitum, f& sua Largitio est infinita. Et sicut necessi est Deum Esse, ita ερ necesse est, Deli La giri. Hinc sequitur,oportere Deu dare totum quod habet,alioquin non esset inmitus largitor. Verum he ista largitio sit in Deo vacua,necessario sequitur,ut si est infinitus aliquis largitor, sit drinfinitus acceptor, qui totum in se recipiat, quo s alter tribuere potest.Erit ergo iste acceptor siqLargitori per omnia aeuualis, aequὸ nobi- lis, aequὸ sublimis, aeque perfectus, infinitus, aeternus. At quonia maior est δ perse
58쪽
istior actualis largitio, quam potentialis,dcintrinseca,& quam intrinseca, substatialis uuam accideralis,& de propria natura qua de nihilo producta: ideo necesse est,quod ab aeternosuerit in Deo ista largitio Mista produi io substantialis,naturalis, 3c actu lis,aeque notatis ut est ipse Produces.D o M. Elcacissima haec ratio est: nam largitio, quae fit a Deo ipsis cieaturis, pene nihil est,
si adsum immensam munincentiam conseratur, Maximii vero quod Deus dare potuit,est, quod tribuerit totam suasibstantiam alteri personae. Et nisi id fecerit,cum stipse indivisibilis,& simplicis naturae, nihil de proprio tribuit, nec dat quod optimum babet : imo totum sibi retinet: & sieconuincitur esse avarissimus, ct tenacissimus: quod omnino longissimum est a tam liberari α munifica natura. tu simplicii ima. atque innui si ': 'semmas irim M personarum. . '
ΗIs it qi praemissis, manc facilὸ erit, in
Vrib & simplici Deo personaru ostendere Trinitate. Supra monstratu est,quod Esse Dei est infinitum impartibile,&s1m- simplex: ες ideo non potest una Pars
59쪽
dari,& altera retineri: sed necesse est, idὸ
communicatur,ex integro communicetur.
Quando ergo Deus suum Esse alteri largitur,totum datur, & totum retinetur: & sie persona tribuens, dc persona recipiens habent idem atque indivisibile Esse, una naturam innam numero substantia:& in nullo d ifferunt,nisi quδd unus emargitas,s-xet recipiens: iste habens esse diuinii a se. metipso,ille ab alio:iste produces,ille productus:iste generas,ille generatus.At quis-niam Largitor non est receptisr,nec econuerso : ideo in essentia diuina inuenimus duos realiter distinctos:vnus generans,al , ter generatus: Rs Pater,alter Filius. D ό. Delitescat nunc fabellius impurus h retia eus, qui dicit, Patrem &Filium solo interie nomine dis 3 eparem ec in re,sed in voce so Iam facere dimntiam:possi que eum qui P ter est, Filius esse:& qui Filius, Pater. Sed progredere quςso. R AF M. Quia igitur totum Esse aluinum tribuitur alteri, & nihil
penitus retinetur, quin id communicetur Filio a suo Patre: ideo inter Patrem & Fi- lium est summa coaequalitas, summa comsubstantialitas, summa co ternitas, Pote' stas eadem,eademque maiestas, o o M. En hine funestissimus Arrius vehementer elis
ditur,qui dicit,Filium su' Patre η inorem
60쪽
Da N A TUR A Ho M. AE 3 necgeritum esse a Patre, sod ante mundi creationem a P eo conditu,sactumq;. Sed assertio tua terissima est:quia ubi inter Pa . trem& Filium est una substantia,noia potest mus altero prior esse duraxione. Nam licet unus oriatur ab altero , tamen simili ter sunt ab aeterno.Ex quo enim diuinae naturae est Largiri: ideo ab aeterno fuit ipsa elargiens, & ab aeterno recipiens: sed largies Patex, recipiens Filius. Sed praesto- lor inibi quam pollicitus ec demonstrari in Deo T initatem. R En soluo promisian in omni natura intelligibili&spirituali, inuenitur& intellectus &Volun- tas.Intellectus est naturalis, & naturaliter operatur,dc ex necessitate. Volutas autem
libera est,& ideo liberὸ agit. Est ergo do Duplex plex in natura spirituali productio, Vna Necessaria α naturalis , quae fit per modu ':J'
intelleciq* ali Libera& voluntaria, quae R 'fit per moduni, voluntatis. Prima productio in Deo est Naturalis & necessaria. Deus chim intelligendo seipsum &suam essentiana, producit necessario stram.
ima qem, sicut Sol radium, & largitur siae imagini : soc est suae soboli totam Ssuam substantiam. Et quia ista produ- Aio est per modum naturae, ideo vocam per ii 'dum