Preclarum opus Cyrilli Alexandrini quod Thesaurus nuncupatur, quatuordecim libros complectens et de consubstantialitate filii & spiritus sancti cum deo patre, contra hereticos luculenter differens Georgio Trapezontio interprete, ..

131쪽

E principibus huius seculi et temesitate ipsorum uerba faciens Paul 'd scribit,Si cognouissent: non utit crucifixissent dominu glorie.Siglourie igitur dominus est filius tqui pro nobis patibulo secundum carnem fuit avius quomodo non erit natura deuss aut quomodo erit creatura: qui a seraphim ceteri scelorum uirtutibus glorificatur planos dicentibus esse colum di terram gloria sint di dominii Sabaoth nominantib's De ipso enim hec lorificantes dicunt cum ipse dominus sit glorie secundum Paulum. Ine em epistola sic ait. Nos homo existimet ut ministros Christud dispensatores mysterioru dei,Si ergo filii mystcriu Idci mysteriu uocat:quom filius non erit

Gala, a

Datura deus aut ouomodo si creatura est filius: uere poterat Paul' mysterium deit mysterium Christi nominares Aut quomodo ausus fuisse redicare: oenim non accepi ab homine I hoc est: non doctus sum hoc ab homine I sed a deo uidelicet , Quis igitur hos magis scripturas peruertentora Paulum a deo, doctum audi eis Eodem loco preterea inquit , Nolite ante tempus aliquid iudicare:donec uenerat dominus qui et illuminabit occulta tenebrarum 6c mani,nstabit consilia cordiu i ει tunc unicuiq3 laus set ab eo, In euagesiis autem striabitur in nouissmo die Christus oves ab hedis separabit: dc alios uituperabit dicens. Ite maledieti in ignem eternum, Alios laudabit: uenite dicens benedi Math, α seti patris mei. Si ergo uirtute ac fide preditos deus se du Paulia quado ueniet laudabit:& Christus id facturus in euangeliis perhibeturi quomodo no crat de . us uerus ex deo uero equalis In omnib' ait coetern ' genitori suos Ad hec. deus inquit nos apostolos nouissimos ostendit:tana morti destinatos Icce rursus dicit: deus nos apostolos nouissimos ostedit,Christus aute est qui hoc secit, Quomodo igitur n6 erit uer ' de':qui ubit deus , nsi creatura nominata scri: ruris CPostremo, laetus sum inquit non habentibus legem tana non habes legem: cum non sim non habens legem dei .Sed habemus legem Christi. De' igitur Christus est: cuius leges habentes 1 non sumus non habentes legem dei, Nec dubium est quoniam deo soli conueniat: diuinas leges ferre ait sancire. De eodem ,ex epistola Pauli ad Corinthios secunda. Cap. III. i Olumus inquit uos fratres ignorare de tribulatione nostra facta in L ,CH.i

n Asia i quoniam supra modum grauati sumus supra uirtutem:ut tederet etiam nos uiuere, sed ipsi in nobismetipsis responsum mortis haesbuimus:ut non simus fideles in nobis sed in deo qui suscitat mortuos, Hoc est resposum liberationis a morte in nobis ipsis cognouimus ,ricc rursus deu esse ait aperte eum qui suscitat mortuos .Id autem Christ' iacit:qui est resurreetio et uitalin quem qui credit uitam eternam habet et ego inquit suscitabo eum

in nouissimo die .Deus igitur secudum naturam l filius est: cum propria possit agere potestate illa que de' sesum potest. Rursum eodem in loco, fidelis in quit deus:quia sermo noster ad uos no est lita di n5.Dei enim filius thesus Chritius qui per nos m uobis predicatus est per me N Siluanum 5 Timotheum Ino est litamnon: sed ita in ipso est. Quoniam igitur a patre ut filius demonstrari dicente, hic est filius meus dilectus,et rursus, ante luciferu genui te eX utero,

132쪽

Thesau,Cyril, quomodo isti qui creaturam audent ipsum dicere non faciut ipsum i ita et nos

Da nem naturaliter ex deo gemi' lcreatura erit neqs creatura Inaturaliter des

filius fiet, Veru quonia Christus ueritas est oc factu est ita in ipso ut Paul' ait: ipse eni est Christ' ita ita predicaTm5 erit creatura sed uexus de'. CDeo graz 3tias inquit dei de qui semp traliphat nos in Christo Ihela I ec odore iusticie sue a Cori, L. manis at per nos in omni loco:quia Christi odor sumus in deo in iis qui salua,' turl Ninus qui pereunt , Si ergo per ianctos apostolos manifestum mundo tacit deus pater odorem cognitionis Christi l hoc in rationem cognoscendi cius: qua qui acceperut non errantinet cu impiis et spem non habentibus conumerabuntur cognouerunt enim deum lut ait Paulusimmoetiam cogniti sunt adeo deus profecto uerus est Christus qui gentes a falsis diis liberavit1 ec secundum hoc ad ipsis cognitus est 5c cognouit eas per fidem quam habet in ipsum, Qui autem uerus Mus est quomoao crit creaturas Non enim sumus ibi de Φinquit ut multi: cauponantes sermonem dei. Si ergo apostolorum sermo ac predicatio de luatore est i et est sermo de deo: deus prosecto situs est, cu istus doctrinam uere predicant non cauponantur:negantes ipsum esse creauturam, Non cauponatur autem: quia meram ueritatem predicat de filio dei rnec ipsam quasi aqua falsitatis adulterant.Et odorem inquit cognitionis sue Per nos mam stat ,Quisnam alius erit preter Christumqui per euagelicam Napostolicam predicationem manilistatvrs Ipse enim est odor cognitionis des patris:et ab ipso dicitur,nullus uenit ad patrem nisi per me Sc qui uidet mel uidet N patrem ,Cum ergo cognitionis G patris odor sit: consubstatialis ci neu cessario est,et sicut odor qui naturaliter ex florib' manati naturam unde mnat ostendit: sic N filius cum quasi odor paterne substantie siti in scipso ge, nitore inedit.Non ergo potest esse creatura: nec pater qui in ipso uidetur creatura est, CNon enim eodem loco Paulus inquit nos ipsos predicamus ssed dominum thesum Christum: nos autem seruos uestros per Christum. qm deus qui dixit lex tenebris lux fulgebit: is fulsit in cordibus nostris ad illuminautionem cognitionis glorie sue,tace gloriam patris filium nominat. m cu Pater fulserit in cordibus nostris ad Christi cognitione illuminamur, ut ipse ait, nullus potest uerere ad me:nisi pater qui misit me luatat ipsum.Trahit autem ad cNnitione filii: singulorum corda illuminas.Cumigitur patris gloria Chriαstus sit quomodo erit creatura et non filius ita deus uerus m deo ueros Per naturalem enim suam magnitudinem facit filius ut genitor glorificetur: qui uis detur in ipso tana in imagine atm charactore . Ideo dicit . qui uidet me:uidet aeet patrem ,4 Preterea ,si cum sit filius gloria patrui creatura tamen essendice 'rentur etiam singule creature gloria dci patris,nam si creata natura potest ad id dignitatis ascendere: quid prohibebit singulas creaturas id posse assequis Quod si possibile sit erit aliquado I etiam si nunq adhuc iuerit. sed de nulla realia id una dictum est. li enim flio inest, non ergo creatura est filiust nem cuatus conumeratur:sed aliud quidem est prctoe cetera omnia. Id autem uerus

x Cori. , deus est, Omnes nos deinde in oportet mantastinante inbunal Christi: R

133쪽

ut in uisi accipiat secundum ea que sectit siue bonum siue malum, Si ergo

ad tribunal Christi adducemuriet ipse est qui iudicat terram deus autem est Iqui hoc facit exurge deus iudica terram psalmista dicit deus pro stodi dei fi Psal.si.

lius non autem creatura i Christus est,Salomon etiam deum eue iudicem orius di dicens in ecclesiastet quia totam craeturam adducet de' in iudicium. Po Eccles.ix, stea subiungit, non iterum nos ipsos uobis commendamus : sed occasioncm x ,Cori,sdamus uobis gloriadipro nobis i ut habeatis ad eos qui gloriatur in facie ec noin corde,siue enim mete cessimus deo:siue sobrii sumus uobis .Ecce rursu Paulus Christum deum appellat:cui etiam mente cessisse se ait.ec quomodo cessit: ipse docet dicens,Michi autem absit gloriari nisi in cruce Christi: per quem miα Gala ,s, chi mundus crucifixus est et ego mundo,Et alibi , Hebrei sunt: oc ego,Israelii x ,Cori. 11. te sunt:N Fo,secundum legem Phariseus: secundum iusticiam legis factus ires reprehensibilis.Sed hec propter Christum iacituram puto et arbitror ut sterco Philip,3,ra:ut Christum lucrifaciamidi inueniar in ipso non habens meam iusticiaque est sed iusticiaque est ex fide Ihesu Christi. Vides quomodo omne leu

iam reliquit: ut Christum lucrares Hoc ipsum saluator quot per simiem faciundum docet ,Simile est inquit regnum celorum homini merucatori bonas querenti margaritas,qui cum unam masni precii inuenerit: iuit Math,ου, et uendidit omnia sua et emit ipsam, Si ergo omnia reliquit propter Christumidi propter deum fecisse ait Christo enim mente cessit deo aute id se fecisse affirmat:quomodo non erit natura deus dei filius Et si deus uerus est quomos do erit creaturas Deinde Paulus transierunt inquit uetera: ecce facta sunt 1. ,Cori. s. omnia noua.Omma autem ex deoI qui reconciliauit nos sibi per Christum: de dedit nobis ministerium reconciliationis ,quia deus erat in Christo: mundum sibi reconcilians nec reputans cis delicta eorum.Hic considerandus est modus reconciliationis nostre cum deo nec dubium est quia credetes in Christum cI,

filius G di deus uer' sit lper ipsum patri adducimur, Nullus enim ueret ad in Ioan . i , trem inquit:nisi per me, di equom saluator abalienatos homnes propter

peccatummisericorditer uocat ad seipsum clamans 8c reconcilians eos sibi .uenite ad me dicens omnes qui laboracis et onerati estis: et ego reficiam uos, Si Math, H, ergoChristo reconciliati ideo reconciliati sumus let remissione peccatorum cosequimur:quomodo no erit deus uerus ex deo uero i qui cum patre et in patre accedentem ad scipsum iustificati totum sibi reconcilians mundum Si autemio deus uer' est: quomodo erit creaturas CPro Christo postremum ait legatio α,Cori, ne fingimuri tam deo exhortante per nos obsecramus pro Christo reconciliamini deo .cum erum qui peccatum no nouerat deus pro nobis peccatum fecit: ut nos eisceremur iusticia dei in ipso,Sicut igitur unigenitus dei filius in similitudine carnis peccati factus lipse peccatum esse factus dicitur: sic et nos reserumati ad ipsum per fidem iustitia dei dicimur sum que proprie fili' est ,Nos eninaturalium bonorum Christi per spiritum sanctum participes sumus.Ipse auαtem rursum in seipso humana suscipidad diuinam pulchritudinem naturam nostramur seipso reducens ,Quoniam ergo Christus iusticia patris est:quomo

134쪽

est creatura laut quomodo non erit patri coeternus an non erit semper deus pater iustuc Sed certe semper iustus est . quare iusticia sua hoc est filius suus in eo semper est, De eodem .ex epistola Pauli ad Galatas, Cap. IIII. I quis uobis euangelisat aliudqaccepistis: anathema sit , Modo enim s hominibus suadeo an deos Si adhuc hominibus placere: Christi seru' non essem ,Si ergo Paul' deo persuaderet hoc est ostendere conabar quantum ipsum amaretadq; Aciebat ut non hominibus placeret I sed Christi

semus essetHeus certe secudum naturam filius est , i bonorum operum sero uirtute offeretes:ut deo N domino rationem omnes reddimus.hoc enim est ipsi psuadere,Noncst ergo creaturaequide' naturaliter est, Itallex deinde ait) pedagogus noster fuit ad Christum:ut in fide iustificemur . sed ubi uenit fides iam no sumus sub petasogo.omnes enim filii dei estis per fidem in Chri sto Jhesu ,quicum eni in Christo baptisati estis Christu induistis.Si Christu in duentes t per fidem reformamur in ipsum:et ita filii dei per gratia adoptati esse

Cimur,quod autem per gratiam ex adoptionem est: semper fit ad imitatione eiusqd secundum naturam estinatura certe et non adoptione Christus situs est.Qui autem ut natura filius ex deo nascituriquomodo erit creaturas Ratio enim ipta cogit .ut uel nolentes confiteamur consubstantiale esse filium patri. Treterea eodem in loco,dico autem is quanto tempore heros paruulus eri ytion differt a seruol quamuis sit dominus omni u.sed sub tutoribus oc dispensatorib' est: donec ad cratem constitutam a patre deueniat, Sic et nos quado eramus paruulusub elementis mundi seruiebamus. Quando autem uenit plenitudo temporis: sit de' filium suum sectum ex muliere iactum sub leget ut eos rati erant sub lege redimeret I ut adoptionem filiorum reciperemus. Si mundi

ementis N creaturis seruientes Iparuuli ait amentes eramus non minus etianunc secundum hereticos paruuli N amentes sumus i creature adhuc seruiena testsecundum ipsos.Sin uero Christo seruientes propter nos ex muliere naici

et fusto sub lege liberati sumus a seruitute creaturarum deus profecto ueruSI Christus est cuius nos secti participes adoptionem recipimus i ct liberi iam sudimus:liberum filium induetes,sic enim codicio seruitutis nostre aboletur. In' Α super eodem in loco Paul' ait.sigmfico autem uobis Batres si euageliu quod

a me uobis euangelisatum e on est secundum homincm, ego enim non a

cepi illud ab homine: sed p reuelatione thesu Christi. Videamus igitur quid discit de Christo is qui a Christo mysterium Christi didicit ahesus inquit Christ': heri di hodie ipse etiam in secula .Ecce q apertissime predicati incommutabiαlis nature filium esse: quod solius uerbi dei proprium est i nulli enim creature inesse potest, uomodo ergo qui nature immutabilis sicuti pater est: non erit idem omnino cum patre preterq ib filius est sc non paters Preterea subitura , git Paulus.Ego enim per legem legi mortuus sum:ut deo uiuam,Christo conscrucifixus sum.Viuo autem non ego sed Christus in me, Si saluatoris nouam recipientes legem deo uiuimus et legi Minice mortui sumus I non enim ui

135쪽

mus secundum illam:deus profesto uerus et non creatura Chri est. . uero Christo ipsi uiuimus ipse Paulus testitur dicens ,& enim unus pro omnibus x ,Cori. smortuus est omnes ergo mortui sunt, ut uiueres non sibi ipsis uiuat: sed ei qui pro ipsis mortuus est et resurrexit,& aute uiuetes Christo ideo uiuimus:quotis modo Christus non erit deus et si deus quomodo creatura: C Rursum ibide Gala. 3. aposto ' ,Cu previdisset scriptura quia eκ fide deus getes iustificat:antea euagelicauit Abrahel quia benedicentur in te omnes gentes, Ecce deus dicitur getes iustificare,Christus autem id facit:qui tollit peccatum mundit secundu lo Ioan ,r, annem ,Deus ergo filius est:ct deus uerus , Istud enim soIum malicia Iudeoruuere dicebat is nullus potest dimittere peccata nisi solus Musi qui legis domi Marci, i τ nus est. Dcinde subdit , d tunc ignorates deunx.seruiuis Iuno natura diis. Galath. q.

nunc autem deum cognoscentes limmo cogniti a deo rursus uertimim ad imbecillia elementa mudi 'quib' rursum seruire uultis. Si cotra mundi elementaque nature create sunt Christus distinguitur: no crit certe creatus ut illa , qui

tanto sublimior illis est. ut ista quide dii non sint Christus autem deus esse ubrus perhibeatur. Hac eni disserentia inter elementa et Christu: hic sermo Pauli ostendit. Cin autem gentes ut deum ueNIChristum cognouerunt omnis bus ut arbitror perspicuum est. In ipsum enim credentes lab errore liberate sunt:creaturis non seruientes, in uero rursus gentes no solum Christit in codignouerunt sed a Christo quom cognite suntIpsum Christum audiatis.Oves

s inquit mee uoce meam audissit loc cognosco meas et cognoscoramcis. Insu Ioan ,1 G per ait Paulus, Fratres obsecro uos nihil me lesistis, scitis aut qm per infirmita Gala. Φ.tem carnis evagelisauerim uobis iapride:et tetatione uestra in carne mea non

spreuistis nem respuistisi sed sicut angelu dei recepistis mel sicut laesum Christum, Et pietate Galataru in deu et amore erga se Paulus omnens primo se dicit tanu angelu dei ab illis susceptu ideinde maius addes dicit: sicut Ihesum Chrissum , Quatu aute Christus angelos excedat: ipse docet,quado inquit

Primogenitu in orbem terraru introduxit:dicit, Et adorent eu omnes angeli Hebreta dei ,Cui cnim dixit u angelo':filius meus es tu lego hodie genui te s Sedea pC9 s. dextris meis donec pona inimicos tuos scabellia pedit tuorus Scriptu est aute ps,α, rursus de ipsis, Qui facit angelos suos spiritus et ministros suos ignis flamam. pci o9. Cu igitur tata sit disseretia ut filius adoretur langeli adoret, bc illle rex ait do Psitos, minus sit langeli ueroci ut serui ministrent:quomodono erit deus 'qui ut licurus deus ab angelis adoratur Na si creatura esset lut hereticoru impietas asseritinon solum nos qui horrunes sumus lucrum etiam cel e uirtutes errarent creaturam non creatorem adoratos. Sed recte illi adorant: quem uerum deas cognoscunt,m est ergo creatura filius dei, C. Rursum inquit apostolus. No Galat, , sumus fratres ancille filii sed libere libertate enim nos Christus liberauit. Si domini est liberaret liberauit ante nos Christ' oc a iugo seruitutis in filios pro misericordia sua uendicauit: no erit certe ipse seruus sed doon' oc fili' iecudunaturam qui etia ceteros per gracia ad adoptione dei patris adduxit,

De eodem, epistola ad Ephesios. Cap.V.

136쪽

Thesau,Cyril. he. i, Aulus apostolus Ibesu Christi per uolutate dei sanctis Oibus q sunt in p Epheso et fidelib' i Christo Ihesu .Qui p uolutate dei pξ is apostolatu

Hebre, i , accepit Iut ipse ait is ipse asserit spledore patris et charactere filiu G. Quo igic icreate sis hypostasi filius character erit si a nilii Io ipse secudu ho, reticos creat' eae Necesse eni est ut imago Decta habeat similitudine illi' cura imago in Quare sicut pater increatus estata et filius increat' erit,Et sicut pater de' uerus est ita et fili' l uer' est deusis Deide paulo post, Quare memo L he. x, res estote is aliquado uos si eratis getes in carne si dicebamini preputau Iab eaque dicitur cir cisio in carne manufactarq eratis in illo me sine Christot alienati a coue satione Isi ael N procul a testametis omissiois spem n5 habetes octae deo in hocmudo. Nuc aute in Christo Ihesu vos Q ob longe aberatis: facti estis prope in sanguine Christi.Si in priscis teporib' in quib'gentes errabant Iabalienate fuerunt a Christo nec spem habebat ulla et erat line deo in muta: Christ' ergo spes tam et de' tam inique getes cu cognouissent notat postea sine deo, Quomo igit creatura erit qui ut de' cognitus saluat credetes in eur Math .is et in firma adducit spem dices.Serue bone et fidelis quia in pauca fuisti fidelis: supra multa te costituat intra in gaudiu diri tui Rursum Paulus, ipse mi est 3

pax nostra qui fecit utram unu:mediu pariete macerie solues ita cicias i cares Ephes, x. ne sua lege datoria decretis macuas.Scribis certe de lege dei neus audeat Deute. Φ aut addere QR aut subtrahere ab ipsa. nec eni fas est creatu readfacere, lusalit Christ' ut legis diis id secit ,subtraxit ei cu lege madatoN euacua uerit.ad he,2 sdidit aute fidci et pietatis evagelice dogmata ,Quo ergo creatura erit legis di

uine dius Ad hec. Ergo la no estis hospites N aduene sed eius tacities facto φω et domestici dei ,Quo ergo fili' no erat deus:cii oes Q sibi p fide colligimur Idomestici ppter hoc efficimurs Sed ipse quoq; spiritalis Giuctionis modii Math. i. ostedes dicit. Quicum fecerit uolutate patris mci hic frater me' 8c soror & - he,3, est.WPreterea subiugit Paul', Huius gya flecto genua mea ad Patre ex quo scis paternitas in celo, m terra notis,Quepositioe hoc est no natura sed graues adoptioe fiui naturalib' qtu possibile est similia sunt. Similiter oti que ad

imitatione aliquoili hut i quavis no Oino assequans eoru naturalia oc propria quoru imitatione fiunt: similitudinem tame non minima habent ad illa ,, eru go paternitatis nome a deo in nos trasiti ut Paulus asserit quo no erit impium

putare nos quide natura pyes esse filioν nyo31 lq p imitatione qua suu creat re natura imitas es dicimur. Ipsu uero deuec patre Iprimo no uere patrem opinari inec ex ipso essentialiter Odire filiu cofiteri: seci alienu paterne substarie arbitraris Aut qu5 ph erit si ex seipso no genuitscu nome idipprae hoc ip .ipy, sum significet ,αm ergo ph ad filium uere dicit ,ex utero ante luci ii genuite Ioc genuit eu ex sepo hoc ei significat:m utero no erit creatura fili': qa m he, Φ. deo sicut ex pDe naturaliter odit. Item eode loco.VM dias luna fides unus si

baptism' luti' de' 5c se tam q est sup o IN p ota oc in Oibus, Cu ' sit diis de' μ quo fili' esset dias si creatura eeis Perspicuu ei Ahila facta olat nature serialis sui, Quo eua in fides sit unal qui crevit in filium Patre credit: si si I

137쪽

istoru impietate filius no iugis nam raliter patri s Certe ui cu deus pr dias .

sit:diis etia fili ' est,ic Q credit in cunci patre credit, Na cu ex patre N in pre na. turaliter fili' sit et patre rursus in seipso habeat:i una necessatio deitate fides uera colliges, Qu5uis creatura erit cui oti paterne substantie .ppria comu nia sui sicut uero plas seu tui ct o adoptione silio queadmoda nosse Proterea, iratores cici sitis sicut filii d festi Ictabulate i charitate sicut et Christ' Ephe.s, dilexit nostet tradidit senilii pro nobis. Aduerte rursus quo apte Christu dea appellat, Nam dixisset litis mutatores dei statim Christu apposuit tet moduostedit quo imitad' sit dices.sicut o Christ' dilexit nos et traaidit seipsu O nobis. Cli igis Christ' a Paulo cui cuageliu dei comissu est de' apte notetur: siss audire poterit ipsos Q uerbii dei creatura appellat: C de quot loco. s for Ephe.s,nicator aut imudus aut auar' qd est idololatria Insi habet hereditate in regno Christi 5c des ,rice rursum cu normnauerat Christit statim intulit et deum, ut ostederet q, deus pater in ipso filio regnat et fili' rursum in patre.sicut ab ipo filio dicitur,oia mea tua sunt et tua i mea. Unia aute ex olbus regnu cst comuu Ioan,iτί ne filio O mire: simul uidelicet etia spiritu sancto regnate ,Sic mi sancta ocaudorabilis trinitas:ad una deitatis natura colligis, Quo ergo creatura est fili': 9 qui patre rein patre simul regnus Rursum ait Paulus, Nullus uos inani Ephe, , sus quos nullus alius ira imittit:msi fatuator. Ite mi inquit maledicti in ignem Math. 2s x o et um. Deus ergo saluator est et no creatura . 4 Deide subiugit.Surge qui dormis et resurge ex mortuis: et illuminabit te Christiis.Illuminare quidem opus est lucis,Christus aute illuminat,luX ergo est et lux uera ,Tenebre enim Ioan ,r, ipsam no coprehederat, Et erat lo uera que illuminat omne homine .Sed pater quom lo uera est. Filius ergollume de lumine et de' de deo est et no creatura, Preterea ,quod partita tioe lucis illuminat id no proprie lux est sed extrinsecus gratia habet, Filius aute lux uera caesicut et inter . Quomo emori erit creatura: nisi et patre audeat creatura amitares CPostremo dicit apis.

Viri diligite uxores uras sicut et Christus dilexit ecclesiarct tradidit semetipsuper gratia innata sunt,Quid mi habes quod no accepistis Paul' clamat,Quare cinctitas quoq; soli deo test naturaliteran aliis per gratia . A deo eni sancti αficata :qs a lante factificatione accipi ut et ideo sanctificare no possut,Id aut Christ' Scitis actificauit eni ecclesia .de' igis uer' crit certo:&no creatura, De eodem .ex epistola ad Philippescia Cap.VI, i Mesa facite sine murmuratione hesitatioe ut sitis synceri abiq; in Philip ,α, o laquerelal filii dei sine reprehensione ,et sicut ipse Paulus alibi dicit a Hebre, i, Christo de nobis illud dici .Ecce ego N fila quos mihi dedit de'.Ipsi' Esale. s, Christi ergo filii sumus: per fidem et charitate immaculati, Deus igitur Chrisi stus est:et no creatura, LRursui cade epistola,Nra aut couersatio icclis est,

138쪽

Phis p. 3 , Vnde et saluatore expectam' dominu Ihesum Christu: qui reformabit cors humilitatis nostre coro e corpori glorie sue isecundu operatione qua ipe potest subiicere sibi ola,Ecce Paulus ea potentia attribuit filio hic ut possit c uota sibi subiicere,que res in sola uirtute patris est. Na qm deus simplicissimus est: non est aliud ipse laliud uirtus sual hoc est filius suus sed unu et ide essentiali

ter ac naturaliter ,Quom ergo no erit uerus deus: qui no aliter d pater cum

ista sibi potest subiiceres Preterea, ne creatu ex nihilo Dductu est ,Sieres 3go Christus qui est sapientia et uirtus patris a nihilo productus siti ut hereti ci clamitant:necesse erit confiteri insipiente aliquado et impotente patre desisuisse lpostea uero et sapiente et potente fictu:quado fili' a nihilo ad esse pro ductus est,Quod maxime impiu inuenitur .sed stultu etia.Na si uirtute ac se pientia pater ante productu nitu caruit:quomodo sciuisset aut potuisset intutatu producere ut imago et character suus appelletur Quomsi mi absq; sa,pientia et uirtute filius qui oem creatura excedit produci potuerit: cum loge Psal, io3. inferiores ipso creature in sapientia productea scriptura dicantur et uirtute deis Hec ceteram similia insanie referta sequutur eos:qui filiu patri Glabrin Philip. Φ. tiale et coeternu esse negant , CDeinde eodem loco dicit.Dias prope est:nihil . soliciti sitis.D- Ihesum Christu prope ait Paul' esse, per Opheta aut quedaHie, M, scribitur,Deus appropnquas ego sum: licitos,Deus ergo Christ' est,no

Philip. , creatura.WPostea subiungit apostolus. Sed in omni oratione et obsecrati gratiaria actione petitiones uestre innotescat apud deu. Et pax dei q exusperat omne mentercustodiat corda uestra et intelligentias uestras in Christo

Ioani φ, Ihesu.Saluator ad suos discipulos dicebat .Pace mea do vobis: pace mea resula quo uobis ,Christ' ergo pacem suam essetisrmat.Paulus aute des esse ipsam ait, Deus igitur Christus est:qui pacem suam sanctis largitur , ad que spiritu Esaie. ras, sancto motus Esuas in persona fideliu dicebat, Drie de' noster pacem da nos bis 4 Simile illud est eiusde PauIi, Hec cogitate inquiuque didicististet acces aerii P,Φ. pistis et audistis in me .Hec facite et deus pacis erit uobiicii, Christus i tur quere dicit pace esse sua:deus modo a Paulo appellatur, que ita sequi decem et ut istos oes qui audet dicere filiu des esse creatural contemnamus, De eodem.ex epistola ad Colossenses, Cap. . ColosLi. N omni opere inquit bonoseuctificates et crescentes per cognitione i i des ,Qui dominum nostrum Ihesum Christum per euangelica et apostolica predicatione cognosculmo creatura sed ipsum deu veru secadu PauIu cognoscut . Cum filiu cognoscat:patre etia cognoscui, Alter enim in altero cognoscis,na oc relativa ita se habet.Et ipse saluator ad patre suum Ioan, τι dicebat, manifestaui nomen tuu hoibus. Simul em scipsum filia dei esse operibus adaperuit: N patre fecit inrufestu ,Quom5 igis creatura est: Q ex pre u renascis ita ut simul et ipse et pater cognoscantur C de quot loco,Gras , CNQJ,t, agetes deo pri et dignos nos fecit in pte tortis sanctom in lumine,il eripuit nos

de potestate tenebraru et trastulit iregnu filii dilectiois suetin quo habem' redemine di remissione mos, Oem creatur natura deo diuia sci plura ut

139쪽

semam subiicit omnia inquit tibi seruiui, Soli autem deo regiam dignitatem ps,us. attribuit clamas ad ipsu. Tu es t pc rex me' oc diis me' ,Na qui natura de' est: sis. 'is ctiam reX cst,ct cotra qui natura rex est:is etia deus est. Si ergo nulla creatu ' 'ra regnare cu patre dicio fili' aute id habet:quo erit creatura filius una cu3 patre i ipsi sancto regnato C Rursum ibide,in ipso creata sunt oia q in celis ocque in terra sui siue uisibilia siue inuisibilia ,Si ergo ola in ipso creata sunt:qre Colosse,itios cu oibus ipsium creaturis conumeratiss Na cu oia dixerit:nihil eoru dimissiq ex nihilo ad esse Oducta sunt. Aliud crgo ipse est preter creaturas:et ideo Φ no F creatura, C Deide subiugii, Volo et uos scire quata habeo solicitudine M Colossii,

uobis et iis o Laodicie sunt. et O oibus qui no uiderut facie mea in carne: ut cosoletur corda ipsope instructi in charitate in ora diuitias plenitudinis itellin' tin agnitione mysterii dei patris Ihesu Christi:in quo sunt oes thesauri sapietie

et scietie abscodili ,Si ois cognitiois et scietie mentura mysteriu dei cxcedit ocsublimitas Capietae et intelligetie i uerbis ipsi' cospicis liat aut i mysterio Chel Ri oes sepletae et cognitiois thesauri absc6diu:quo no erit de' i Q oem itellectu et sapietia exceditique nulla potest c rchedere creaturas Quis eni generau Esaie, 3. s tione ci' enarrabit CDeiceps ait apostol'.Si ergo surrexistis Christo sum Colossi 3.riora Fite ubi Christus est in dextris dei sedes, Nulla certe creatura in eodemi rege tam soli 'sedet.Cui eni dixit una ages sede a dextris meis s Sol ' aut Hebr,t, fili' hac dignitate habet,simul ei sedet cu me et regnat simul culpo, N5e igitG creaturam dignitate oem creatura excellit. 4 Preterea insit, Lia Christ' manifestat' fuerit uita uestra: tuc & uos in mi manifestabimini in gloria, Si oes Colossi'. in deo et uiuim' δc movemur θ sum':quo fili' des no erit de' lcu sit uita oris A u.i Creatura enit uita esse no potest sed particeps uite .cPreterea ,nihil in Chri sto falsu:sed ola uera sunt, Ipse eni est uetitas. Vita aut esse scribiT ,Quare no Ioan, i , et falso neq3 pticipatioe:sed uere uita est. De' igic est: et no creatura. Adhec. subiugit Paul', Nolite metiri adinvice expoliares uos uetere holem mactab' Coloss.3, suis et induties nouu holam si in nouas in agnitione dci scim imagine ipsi' acreauit eu ,In Christu p fide resermamur.ω ipse Paul' ossedit clari' dicens. filioli quos itelia parturio donec Christ' format' fuerit in uobis.Et sicut induti Galat. , sum' imagine terrestris: sic induamur imagine celestis. Lm ergo in imagine i ,Cori, is filii des resermati l ad imagine creatoris resermamur: certe fili' dei luerus de in ,Ipse enim creator hominis M. CDeeode.m epistola ad Thessaloniceias. CapXIII. 1 Vobis em sonuit sermo diti no sola in Macedonia et Achaia: sed i oem i.Thes.1 .a Iocu ucstra fides ad deu exiuit ,Si q credui in Christat non in creatura sed in deum credunt: non erat Christus hoc est filius dei creatura i sed x deus, Iterum eodem loco ,Conuersi estis ab idolis ad seruiendum deo uiuo i, est, et uero,Vide qu6getes ab erroribus suis ad fidem Christi uerse ad deu coae uerse scribus,Cui Q seruit leuagelica madata custodies:deo inqt uero seruit, Qu5 ergo no est natura de': Q uer' de' eae lde mi est: veru deu esse 5c natuis 3 radeu,Qui aute natura uerus deus estas creatura essem potest, CDeinde

140쪽

Thesau,Cytil. 1. Thessi paulo post inquit, Ipsi enim scitis fratres no fuisse inane inpressum nostru aduos.Na sicut scitis apud Philippos libere locuti sumus in deo nostro et locuti sumus ad uos magestu dci ,Ecce rursus deu apertissime ipsum Christia appeLlat:cuius evagehu predicabat,Neque id semel sed sepi' ab eo euagellu Christi: 'Ibidem, euagestu do appellatur, Voluimus inquit tradere uobis n5 solii ei gestu dci: sed ec animas nostras,la paulo post , icauim' uobis evagellu dci. Insuper φI ,Thess,2 ait Paulus,Propterea ma nos gratias agim' deo sine intermissioe: qii accipieto uos uerbii dei no ut uerbii hominu accepistis ista sicut est uere uerbii dei Iquod et operas in uobis credentibus, Si beati apostoli de fide Christi uerba ser ,COH. i. cerunt nos enim inqt Christu predicam' crucifixu:quis poterit pos mentis apostolis contradicere: et Christum uerum esse deum negares

4 De eodem ex epistola ad Hebreos, Cap,IX, Utitari emulusq; modis olim de' loques patrib' in .pphetis:nouissime rHebre,i, m locutus est nobis in filio sque costituit herede uniuersorii l per que fecitct secula. Cu uoluerit Paulus euagelica doctrina Mosaica lege et omni scriptura prophetica prestantiore ossedere: a personam diuersitate hoc iacit. Deum p prophetas locutu patribus aici et lege ac uetus testamentu hoc modo edidis . Nouissime aut p filiu nobis locutu asserit squi tantia Ophetas oes e cedit:quatum natura diis I natura seruis excellenor est.Oes eri Ophete sicuti uere ministrahec dicit diis ictimat, Fili' aute ut uere dias dictu est priscis ait lMath, , no mechaberis, ego aute dico vobis.Quomo igic creatura erit filius dci scimnatura laut quo erat seruus:qui ommu diis est et tam heres Necesse est mi ut aliud ipse sit preter ola:quom heres est, Sed per ipsum etia secula facta sunt. Erat emo ante secuta ,Nulla uero creatura ante secula fuit ,oia eni in ipe sunt: preter lolii deu .Verus igis de' et no creatura:filius est, CDeide subdit apor , Hebre, , stolas.Si mi qui per angelos dictus est sermo factus est firmus et ois prevam rcatio et inobedientia laccepit iusta retributione mercedis quomo nos effugies mus si tantam neglexerimus salutesque cu initiu accepisset enarrari per d mi uu:ab iis qui audierat Iad nos cofirmata est, Hic apertissime per differetia personam demostrat:quam evagelica pdicatio legales umbras excedit, Si eni inquit legis que angcloru ministerio data esti tanta erat authoritas ut pro

uaricatores cotemptore i ipsi' grauiter puniti sint: quo no magis punietur qui euagelica doctrina tenuitqua ipse filius doe nobis tradidiis Qualii autefit' angelis prestet: omu est,ila illi ministra silloc ad mirustrata mittunc.. Fili' aut cii pre glorificas N angeli sibi ministrat:ut i euagesio scribi ,Et ecce' angeli uenerui tu administrabat ei.Quo ergo natura diis natura miruster erra b riis aut quo natura rex:itor natura seruos collocabis Insup i Christu beat' 'Fi y Paul' reteres qd i octauo scribis psalmo:υ est mut) homo si memor es eiust aut fili' hois qm uisitas eusMinuisti eu paulo min' ab agetis: glia di honore coronasti eum loc conssiluisti ipsum super opera manuum tuarum, omnia sub iecisti sub pedibus esus,Deide statim infert.Cum enim omnia sibi subiecerit: nihil dimisi subiectu ci. None igie natura rex et natura dias abolis recte