장음표시 사용
311쪽
gere, proponam aliquos, qui utiliter pellamus. Hinc liberorum procrea- recognosci poterunt. Agunt de hac tio, hinc educatio videmus etenim materia Theologi aurisperiti caetera quoque animalia, feras etiam, Et quidem ex Theologis videri istius Iuris peritia censeri Ipoterunt Doctor Angelicus I. a. qu. Contra Vlpianum. I.art. 2. quaest. 9 jer tot Ioannes Introducamus aliquem,qui in Vlpi Salas traia de lemb. disp. s. in princi num exesamet, cui si respondeamus, Ioannes Azor Institimorat tom. I.lib. censeamur omnibus fatisfecisse Ap-6 quaesi. a. F. Paulus Comitolus in pelletur sincerius, ut honorificum Ar Liae contractis pari. I. cap. 6 Lu sinceritate nomen trahat,atque per
dovicus Molinari Iuscum I disya re sic tracTI .Franciscus Suare inuract. de Profescto Ulpianus Ethnicus suit, Qualia lemb.libr. a. a cap. .ad 7. Christiani nominis insensissimus Vie μ' Ex Iitristis plurimi ad M. i. g. Hu hostis.Alexander Mammea Vlpiani, jus oudii. D. de jus sejur. Cusacius eiusdemque tarinae Iurisconsultorum ibid. in Insis in iis.declare nai in c. surores contra Christi cultores Lamus natur. I.dise Albertus Cardinalis pridio asserente cohibuit. Sed quid 2φε erit in Bolog.m tracZde νζjur. oaga v. cotra Christianos moliri poterat ho : ' q. cum seqq. Alexander Turamin in o privatus Ex Lactantio explicat
irae legib. Connanus libr. i. tam Genebrardus. Collegit veterum, menι.Ioannes Bolog.M LI.a nam Is Principum adversus Christianos Edia D de verb oblig. Forcatulus dial. 37. ista, ut rabiem Iudicum adversus eos Gregorius Lopra animadverscap. I. inflammaret.Jad annum a 3 9. Conse- Antonius Faber rom. I. Iurior Papi nat Timannus Gesselius ad ann a a niano ιιμιδε Inre nature c. I. a. dicens. Ille Vlpianus, insignis Iuris-3. Antonius crenda volum. I. cos consultus libros septem scripsit, quia eroversiurisna .cap. I. Udesiicias ta bus poenis inci deberent Christiani ,sius iitide ius.ctium num I Ioannes ut testatur Lactantius Idri s. cap. II.
Corasius in Di I.3.Ius naiarale me tamen postea ille Vlpianus Severitas.=iur.& omnes Interpretes Iuris Tutor, eseetus Praetorio a milia ibid. tibus Praerorianis, Epagatho quem Suffecerint haec, ut quid sit Ius idcirco Imperator paulo post conde- Naturale cognoscas:sed quia Defini navit instigate occisus fuit. Dis,D-tio, qua vulgo circumfertur est dissi pridius, fumas.J Voluit, dum viv citis,uir in illud ab Vlpiano Iusti rei, sponte ignorare Decalogum, neniano bene describatur,examinemus cogeretur reprobare Deorum pluralitatem . Animam etiam rationalem An anima hol
esse immortalemis specie a belluina pu
o iii ab Vlpiano radi a distingui,quantum si ant haec verba, examinatur decredebat qui enim bruta & homines eidem subjicitauri, rationem cur c m. stinianus ex Vlpiano in illa ablus discerneret, non curabat.
Quid sit Ius a uitan et i S.Itas naturale neo. Afferuerunt aut vere delirarunt mul-
U i IIus turale est,quod i antiqui sensitivamis rationalem
Natura omnia animalia animam esse eamdem, rationem docuitmam jus istud non humani e quae sopita est in bruto, in homine
neris proprium,sed omnium animan excitari & exerceri; quam opinati lium, quae terra marique nascuntur, nem Augustinus haeres 'Uticanam
avium quoquc commune est. Hinc appellat. Nec multum ab illa exest descendit maris atque foeminae com Tertullianus, nam testem Ambrosio Helle': iunctio, quam nos matrimonium P de Mediolano in Triumpho Cauri. D.
312쪽
mL.M. Anima haeres. 6.pag. as assμmat sceleratorum hominum animas aut verti in Daemones, aut corporibus brutorum infundi. Et hodie in India est communis Gentilium se . tentia animas ex brutis ad homines, ωm his ad illa redire; unde ut homicidas puniunt, qui bruta occidunt. Vide Petrum de Valle in .a ia. Quam ob rem, si Vlpianum dicas non fuisse hoc errore praeventum, dicas saltem, an Indorum Rex, qui ut dixiaeque per hominum ac pecorum corpora, transmigrationem admittunt, aut posset aliter, aut constando pri r errori Ius naturale definire deberet. Praeterea Vlpianus, quia Deum Legissatorem non cognoscit, in hi manis actibus moralitates Philoλ-phicas edisserit, Theologicas autem
Haec Vlpiani definitio, nec Tlie Ab Vlpiah logis, nec Iuristis ari id et at illam re-
tradita est probant diverso consilio nam The
zz V., ' logi libere dicunt erravisse Ulpianu:
r. Iuristae veris, ne erroris Iustinianum incusent, varios sensus litora clarissimae adfingunt, verba obtorquent, ut ad sensum tolerabilem transeant.
quod Ethnico rufine,explodi debeant Qualis Vlpia
nia haec videntur obiecta sincere.Ethnicus fuit Vlpimus,fateor at si hoc lassiceret, ut exploderetur, quis irent quaeso Plat Aristoteles,Lucr tius, Ovidius, Martiesis, Plinius, Seneca,Epitellius, cilii, quorum Divina opera summo applausuri utilitate leguntur Persequutus seit Christianos, fateor sed hi error secundus natus fuerat ex primo.Et quidem hae notae nimis sunt generales, ite de una la Iuris raturae Definitione disputatur. Ergo, siquidem iuniores veteres Authores in eius laudes
diffunduntur,4 ipse in aliis multis locis prudelissime, doctissime scrupsit,ex illis generalibus notis non via
sequi in hac sola illum defini
tione delirasse Stoicus erat,4 seve Qiralis Iu
riori scientia imbutus, forte inge ster zn:
niosus loquitur,quam putamus, ubi tradita eius errorem excusationis credimus
exsertem esse Forte aliquid sum dicturus, quod placeat, modo Narcisi sum Guas,in sine praeiudicio lineas sequentes velis legere. Duas ansulas habet quaelibet res,ut inquit Seneca quarum, si altera capiatur, displiceat; si altera placeat. Nam mihi,si accipiatur, ut solet,Vlpianus displice e
modo aliter acceptus& intellectus, placet. Nec patiar de inconsequentia me incusari, nam quo sensiu forte Iurisconsultum impugno, eius doctrina falsia est quo illum propugno, vera.
Praeter generalem illam providen mov:pi tiam,qua Deus inanima universa gu ta, 'bernat,& specialem illam,qua homines dirigit, negare nemo poterit, habere providentiam quamdam media, mixtamo qua impotes rationis ania mantes admirabili cura perducit, ut eliciant operationes, in quibus,si non earumdem ratio, saltem scientiaca sar conditricis affulgeat. Voluit per illas, in illis homines Scientias necessarias docere. Ergo Deus prout brutis animalibus prospicit, providentiai generalem prout alitem
prospiciendo antinalibus hominem , instituit, providentiam specialem exercet quam ob rem illam vocamus
mixtam,quod in eiusmodi breviorum actibus utraq; providentia refulgeat. Librum integrum possem de hoc argumento scribere,sed quia consermo Epistolam, esse brevis desidero,&debeo pauca subiungo. In antris olim homines habitabant ut ferae,Architecturam ignorabant; voluit Deus, ut ab Hirundine laliis avibus aedificandi artem addiscerent:& qui prius casas formarunt, ut coeli inclementiae resisterent, postea ingenio adiuti, palatia ad maiestatem er
Ne essent erga parentes duri, o Depritate. oculos posuit Ciconiam, quae pare
Per bruta in terdum Deus homines insti, De Mehite
313쪽
tes senio consectos humeris suis importat,4 sedula pietate nutriti Ut scirent adversi grandi tolerarem sortitudi constantia, oves produxit, quae, sive tondeantur, sive tundantur,aut etiam occidantur, silenti Esse sortes, ut discerent, ista De moOstia stia temperante uterentur victoria dedit Leonem, quorum naturalis est genius, parcere subiectis est debellare superbos Vt possent aut conservare valetu De Medicina, dinem,aut recurare aegrotos,Medicina gymnasio Ibim, Hippopotamum, Ciconiam,Catum, Canem, Capram, Serpentem, alias animantes pratiscit, de quibus dissero in Syntagmate de Medicis medicinis num 388. Et quia homo, tametsi animal s
De politic , ciabile, vivere in communitate nesciret,si careret exemplo,Rempublicam
Apum instituit, quam imitari possent: , si vellent, perficerent. Ne hanc specialem curam, quapropter nos prospexit Animantibus, ignorare possemus , Sacris Literis
multos locos inservit, quibus admoneremur. Hanc Dei providentiam veneratur,4 admiratur Propheta Rex Psal. ro 3.dicens. Omma nempe, animalia ) a te exspectam, ut de illis escam in tempore dante te iliis, coli gent aperiente te manum tuam omnia implebuntur bonitaιe in Psalm. IV. Omnia a Ie exspectant,aides illis escam in tempore. Et iterum Aperas tu manum ruam, ct imples omne animali nedictione. Unde Christus Dominus apud Matthaeum cap. 6. Respicue -- latilia caeli, quoniam non serunt,neque merunt, neque congregant in horrea,ctriter vester inussis pascit illi. Et
rursus . Non-ne duo passeres asse, neunt, est unus ex illis non cades fine Patre vestro Vel ut Lucas cap. 22.r seri, Unus ex illis non es in oblivione coram Deo. Quibus Dominus verbis a minori ad maius argumentum d sumit si enim tanta Deus cura prOspicit animantibus, homines procul
dubio non negliget. Nec est cur hic
obiicias scripsisse Corinthiis au-
Ium,non esse Deo curam de bobus..ua I. Corinth. .. lem enim de hominibus,de animantibus curam non habet; quoniam non
hominibus propter animalia, sed ania malibus propter homines providet. Unde locus integer,qui obiiciebatur, iste est.Scriptam est enim in lege Mors Deutis .a. . Non alligabis os bota trisuranti. Numquid de bobus cura es Deo 'An propter nos iis dicit, ampropter nosscripta sunt, quoniam debeam fle,qui ara ararcio qui tri νat ins fructus percipiendi. Hinc solvitur quaestio, quae contra QVArano
communem doctrinam consormatur INCIDEN a multis ut enim impugnent hanc nomnia fiat
positionem, Omnia propter hominem imum
creavit Omni tens,nc arguunt. Sunt
terrae sunt aquae, planta in mundo, sunt animantes, qua humano usui non serviunt: ergo non omnia propter hominem condita sunt. Probant antecedent; quia in septentrionali regione infra polum Arcticum sunt insula arboribus Manimantibus plene, gurgite pleni piscibus,extra omnem numanam notitiam . Ergo illa non serviunt homini ergo non omnia cindita suerunt propter hominem. IAnte responsionem te conduco ad An in nari Feportum, induco in navim, transveho Duis ri,i.
Barcinonem toto tempore te musica Eautibus non
recreo, vario colloquio distraho,neq; navis partes perspicerein considerare permitto Iam sumus Barcinone:&agere de navi incipio Esmne in hac navi remus,est mancipium,est malus, est rudens,est velum,est sarcina,emne tormentum bellicum,est miles,qui tibi non servivcrit Vel,si putes, ostende Sarcinae librant navit.' nam,si careret pondere, provolveretur Uu- mergeretur. Rudentibus firmantur mali, ab istis pendent vela, qua se to gravidae,impulsum, motum par turiunt. Mancipia agitant remos hi undas flagellant,& navim promovcl. Acus nauticaNavarchum intruit. gubernaculum ipsammet navim dirigit, ut rhumbum teneat. Sed arma&
314쪽
milites tibi in itinere fuerunt securi cuncta comunens. Considera singula rati, alias intercipereris a Piratis,qui verba: ab his ultimis exordium si magno numero potentia haec ma me. Aufer montes saxa inhabitata, ria intestant. At tu nihil de his rebus quae tibi videntur superflua. Ergo cε Deeeero ita sciebas, nihil cogitabas, dormiebas, trum gravitatis mutabitur & quia a Mi i garriebas,recreabaris. Quid inde An aqua, quae est centro gravitatis co ideo tibi no serviverunt omnia, quod centrica, multas inundabit regiones cum a singulis beneficia recipere , te cum magna hominum habitantium illa recepisse nescires actura Tolle Boreales gurgites; ergo Ergo modo ad hunc materialem tolles inferiora omnia maria i
Aa is mundi mundum oculos convertam . quae illi exonerant. olle subterra Meridionales cluna ali Nos et ema movent lamenta regan neas coravitates destrues organum tir, ... , t ur ab astris , summa scientia formatum, per cujus septentrionem
ει ira Deo paret lima causa Deus canales loragines aqua iterum cir ' Quomodo stet Deus,aut per Angelos, quod pleriq; culatione continua in gurgites e 'Φ ineripatetieis statuundaut per se tentrionales pellitur, ut rursus prol ipsum,quod pauci dicunt;aut imput tantunqvia fluvii in mare exonerant,su illis indito, quod certum judico, ut iterum fluant. Sed ad quid herbae stellas movet. Hae diversis tempori xtructifices serviunt,in illis incognibus4 intervallis circum H, vario tisin non habitatis terra tractibus, se adspiciunt angulo, Min sublunaria quo nec homo ulIus venit, nec olim
Elementa influxus differentes emit perventurus est Θ Dicam Noctu in rix Σ'tunt. His omnium viventium tempe cendis candelam, ut hane paginam 'i' ' ramenta commoventur, alterantur, lagas:&illius arx per totum muneum mutantur. Ergo coelestia omnia & opiosa abundantia diffunditur. Er- sublunaria homini serviunt undo oenestustra murus illuminabitur, tu Deuteron. q. dicitur , non esse adoran enim hac illuminatione non indiges dum Solem o Lunam ct omnia astra Non illuminaretur haec pagina, nisi caeli, quia creata sunt in m fieriam candela arderet nec illa ardere posiomnium gentium. Venio ad terraque set, nisi lucem prosunderet ergo illa De solis Iu .
globum,& undas illas,illas rupes,que ipsa profusio, qua muri corustant tui sub polo sunt , hominibus servires causa est nam sine illa tu non haberes
prodesse demonstro Forte illa ipsae lucem,ut has periodos legeres. Idem D. maribus et insula nobis ignotae, ab aliis habitan de Sole dixeris. Est coeli lampas nisi xinu'm ' rhominibus,quorum notitiam non arderet, tibi non posset aut prodesse habemus nam ab Hollandorum ex aut servire ardereri lucere noti φ peditionibus discimus,intra circulum est,quin omnia illuminet,quin multa Arcticum esse populos numerosissi seveat, multa generet, quae tui causa mos Sed interim, sint rupes , sint in gignuntur voventur, siquidem ipse sulae,sint maria, que nunquam ab ho tui causa Sol ardet &duceti Praetereaminibus visa, aut videnda: an illa non illa herba, illae arbores animantibus An gootarum
serviunt hominibus ξ Audi apud Sa serviunt, volucres coeli excipiunt,nu P:t: ζlrlomonem proverb. 8 d. a 7. Sapientia triunt, conservant, tuenturque: ergo sine inutiles h epis ire a vernam dicentem.Quamispraepara non runt inutiles. Si dicas esse inuti--φ in bai caris δε--, and cena lege is es tibi; quia illae ipsa animantes gyro parua abusos. Quando aethera volucres tibi non serviunt, tibi non firmabat fumum es Grabat fontes profundinam extra omnem humanamaauaram. Quando circumdasa mari notitiam nascuntur & fatiscunt. Pro
315쪽
An,& qitomo mini aves progenitrices sumendo ini vilegia concessa suerunt brutis, non β'hψ 'i tium ab ipsa illa die, qua tuerunt ab propter seipsa, sed ut homini ser-y ' ' ' Qua hi serviverunt: herbas viant; immo instruant E pQΠςR fiuctus quibus fuerunt nutritae. Sed ultimum locum Pereri usi libr. 3 in demus, inquis, nullam ex illis ab ho Genesca'8.υers. r. sic inquit sPraeminibus visam Em ne erit in mum ceperat Lex Moysis non esse bovido aliquid quod non serviat homini trituranti os alligandummon quidem bus Negat Christus Homo constat propter bovem, sed propter homi-eorporein anima;& multa, quae non nem Naai, si inhumanum est, bovi videntur prodesse corpori,animae ser hominis causa laboranti os alligare,viunonam,quae non eduntur,cernun quanto inhumanius, adilue iniquius tur: quae non cernuntur, cogitan censeri debet, homini tua causa tur & devotionem excitant, lamo ranti, ac laboranti dignam mercedem rem erga conditorem incendunt. Re non retribuere. J Nam ex illo loco spicite volatilia caeli ciniquit Christus Paulus has certissimas consequentia D. Pauli Dia Matth. V.6. nempe corporeis ocu deducit. Ergo nemo tenetur militare 'lis illa, quae coram volitant mentis suis stipendiis unquam. Ergo, qui oculis illa, quae in remotis ignotis plantat vineam,de ejus fructu eden®ionibus quoniam non serunti neq; qui gregem pascitide dii lacte man- metunt,neque ζongregant in horrea, ducabit. Ergo, si nos vobis spiritualia Pater eserpascit illa. Et cur illa tu seminavimus, no erit magnum,si nos Vilissimarii a bemur cernere aut cogitare,ut adore carnalia vestra metamus. Ergo, si aliin m n ii 'n' mus Deum,in totam nostram spem potestatis vestra participes sunt,qu fiduei sp .et in illo ponamus nam si vilissimis pas m non potuis nos Et alibi. Ergo,qui h3 it/tς.Vrg fetibus,quorum duo asse veneunt, ta altari servitide altari vivan dignus esta tu χῖ providentia prospexit,instruuntur enim mercenarius mercede sua. in νηmur homines ad ejusdem Dei imaginem Dorro differt voca dictione quia IC
&similitudinem conditi, se a sortiori 1 vox est dictionis materia, cuju3 2: ζζIri
diVinitiis iuvandos esse, necessaria sorma est significatio. Ergo dictio p dictione dist omnia naturalii supernaturalia in te materialiter ωformaliter consi x tdepturos subsidia. Ergo,si illae a nul derari:materialiter enim sumpta suam Io vita volucres,amorem erga Deum realitatem dicit,in formaliter inten- succendunt, spem firmant, etiam ionalem objecti significationem. Lia ibi ubi volitan t homini prosunt,4 ad terae, quae vocantur Latinae,sunt tota humani genetis utilitatem fuisse con sere Europa in usu; tamen aliterditae dicenda sunt. Nam, siquidem coordinat in suo idiomate Italus, alia Deus passeres curat, nolue timere, ter Hispanus, aliter Germanus,&c. multis emm passeribus pluris estis vos . Ergo attende. Quid mali esset, si ego
Luca Ia .a. 7. sic loquerer Voces Germania ab om Nomine Ger-Quid, si dicerem privilegia indui in hamine Germano, Ilai &c. Sinem nidi tAMeeur pH. sse animalibus Deum Si opponas Indo, Iapone M. audiri possum feda uam in se
privilegia esse Iura, durium illa sis Germano melligi ' Quid mali, si ζ:r: :rra:
non videri capacia reponam ego esse adderem, Characteres Latini ab omn3 ' ζ'fibriis. illorum capacem hominem, propter homine Latiari est notatim possum Europa iquem sunt indulta Cap. a 3 Exodi videri ab omni Europa Laiis Ger zz haec lego.S videris as nam odientis te manιλ ηvis c. legitii solo autem La iacere sub onere, non pertransibis,sed in intelligi. Ergo umes: scripturae sublevabis cum eo. c. iauidauid reli in uno sensu esse possunt omnibus quum fuerit, edant bestia agri. Et communes, in altero unius nationis Deuter. 23. Non ligabis os botas uren propriae. Ergo non repugnabit inve sis in area ges tuas. Omnia ista pria ire duos sensus, in quorum altero Ius Dipitia i Cooste
316쪽
Noram. he Ius naturae sit omnibus animalibus porriquo imprimis lucet, nificabane, ut ud ς nempe homini, trutis commune; tu eum intueri nolle tam atrox sce- Mis visit, in altero sit hominum proprium. Et lus.VOssius Hahmon.Evang.M. a.cap. no traditide, hic oportet oculos aperire non enim Io. Hanc eclipsim materialiter vide--ἡisti' ' quaerendi duo sensus sunt,in quorum runt,in observarunt omnes,4 inter altero omnibus&solis hiulis; in alte ipsos Phlegon, Olympiadum suppum omnibus4 solis conveniat homi tator egi egius, qui illam ad Olympianibus: nam hi sensus Vlpiani literae dis CCL.an3um IV. notavit. At illam cooptari non poterunt, quod clare ser maliter,& qua signum intellex
ostendo. lus naturale est, inquit,quod runt pauci. Inter obseurissimas tene- Natura omnia animalia docuis ergo bras, aliqua lux affulsit Dionysio A- non tantum homines, nec tantum eopagitae, ut exclamaret dicens, Aut bruta. Et prosequitur. Nam usus ad Deus patitur, aut mundi machina dis non humani generis proprium,fed -- solvisuriclariori autem Centurio cimnium animantium, edici commune es cumfusus dixerat, Vere films Dei erat Ergo non convenit solis hominibus, seu
nec solis brutis sed omni animali vi Haec fusius dicta sunt, ut videat μέζ
delicet homini&bruto. Lector unam iamdem rem posse aii '' Vt voces characteres, sic simili & solere sumi Annaliter halcri
Instructione , ter poterimus recensita illa privile liter ita ut matcrialiter sumpta mul
vis 2 gia duovus modis materialiter for tos concernat,4 sumpta formaliterta animare, tu maliter ioterimus considerare: ac paucos. Hinc ad Ulpianum, durisv 'tu s& cepta primo modo, sunt adjutoria naturae definitionem redeamus.
aluuisiui corporca, monita moralia secundo Ius natum potest sumi dupliciter Ius nautis su. Concernunt materialiter bruta in materialiter, io aliter materiali Oil lis: Ἀμformaliter homines. Ergo & nota id ter dicit rem, quae indicitur formali 'hene quibus bruta juvatur, sunt qui ter moralitatem rationem iotesta-bus homines instruuntur,in tamen rem, qua illa ipsa indicitur Materia- bruta non instruuntur. Rem eamdem iter sumptum nihil vetat, esse omni- uno aut altero exemplo declaremus, bus animalibusi hominibus & bru- dilucidemus . tis commune sormaliter tamen ii Nascitur Christiis, iovum in , minibus,non autem brutis convenit. De sisti . coelo Sydus irradiat.Hocisi materiali Considerentur illa verba Hinc sqψ Hδgis δ' ter consideretur, erat stella materia sendit maris o femina coniunctio
νη- lis, quae ab omnibus conspiciebatur. Ecce niateriamo quam nos Matrimo Si consideretur formaliter , erat si niam appellamus. Ecce sormamis gnum,quod non ab omnibus intelli ratem. Ergo totam definitionem, igebatur Signum igitur, quod solos paucis verbulis claritatis gratia in- Magos ad Salvatorem duxit , sui teriectis, reponamus. quod Deus non sollim ab homini Ias naturale est quod materialiter Vlpianaea Debus, sed etiam a brutis videri permi sumptum,mitura omnia animalia δε- : ,' Pinsit nam animantes omnes, si noctu cain Nam Ius istud materialiter sump- ' 'oculos in coelum erigant stellas vi tum,non humani generis proprium,sed
denti omnium animantiam, qua terra, ma-
Moritur Christus, torribile So rique nascuntur, avium quoque com-D reliρsinu lis deliquium turbat universos mor mune es Hinc Ascendit materialis c. iiii '' tales.Vfium a multis uitiintellectum mari Hrfemi, conjunctio, quam nos a paucis Signum erat, quo voluit formaliter sumptam Matrimonium Deus ostendere, quantopere aversa appellamus.Hine materialis liberorum retur Iudaeorum scelus, nam Soleia procrearis, hinc naturalis nutritio, dios avertente, idq; meridiano tem hin ormatis educatio. Videmus enim
317쪽
catera quoque animalia feras etiam,hajus Iuris materialiter sumpti peritia seu notitia censeri. Vno verbo. Quptiescumque hoc naturaIe Ius conccmit bruta, sumitur materialiter ubi autem homines,materialiter simul Formaliter. Nam Gmiliter possemus dicere. Signum , quod ad Verbum inca Aasitorum natum matum Reges Magos con- Stella quam duxit,est quod materialiter sumptum ςςipix Deus ob oculos universorum, tam hominum, quam animalium posuit. Nam signum hoc materialiter sumptum, non solis Magis, sed omnibus hominibus, immo etiam omnibus animantibus, quae terra mariquem scuntur, avibus quoque illuxit. Fuit enim materialiter sumptum Stella quam nos formaliter considerantes, Christi praeconem lucem Magorum appellamus&c. Videmus enim caeteros quoque homines,& anima res, etiam feras hujus Signi materialiter sumpti conspecti seu visione
Ecce Signum dupliciter consideratur:materialiter sumptum fuit Stella,quam viderunt homines lanimates at veris formaliter, fuit Dominiacae Nativitatis praeco, quem soli audiverunt Reges Magi Et hinc ad S larem Eclipsim progrediendo possemus addere.
Testimonium Dei morientis est, Ab et siri quod materialiter sumptu Deus om-
erat ne homines, immo etiam animalia
omnia, quae aderant, vIdere voluit.
Nam testimonium hoc materialiter sumptum non soli Centurioni, Di nysio Areopagitar, c. sed Phlegonti, aliisque Philosophis, nec non an, mantibus,quae terra marique nascuntur,avibus quoq; apparuiti Fuit enim materialiter sumptum horribile Solis deliquium, quod nos formaliter considerantes, eum qui moriebatur esse Deum demonstrans argumentum vocamus. Videmus enim caeteros tam homines,quam animantes, etiam syuvestres, hujus testimonii materialia
ter sumpti insolentia lorrore te
Ethle Testimonium similiter dupliciter capitur ; nam materialiter sumptum fuit Eclipsis horribilis,quae non sollim homines, sed lanimantes insolito spectaculo perculit at formaliter sumptum fuit Deum m
ri tonans & pronuncians oraculum, quod nec bruta nec omnes homines intellexerunn, sed soli Centurio,Di
PVto metem Vlpiani a nobis suis.
se ostensam dilucidatam clarissimes modo an toti cooptari Decalogo possit, videamus. Occurrit primo, An deprima Τ
bula possint Vlpiani verba veriscari Et ratio dubitandi est,nam bestiae nec
cognoscun nec colunt Deum:& haec verba, Ius naturale erga cultum Divinum,es auod Natura omnia animalia docuis.viderentur absurda.
Respondeo eultum invocationem Divinam so aliter in homine materialiter,tam in homine, quam in animantibus alogis reperiri. Ergo Ius naturale circa in cationem Dei , es juod materialiter sumptum atura omnia animalia docuit. Et hoc sensu
intelligo Prophetam Regem ps qq.
dicentem. Prope es Dominus omnibus invocantibus eum, omnibus invocant bus eam in verisau.Veritas ad intellectum pertinent, non ad sensum ergo
aliqua creatura Deum invocant sine intellectuali cognitione, 'a sunt belluina ratia cum cognitione, maesunt Humana in Angelicae: tamen Dominus prope universis adest: omnibus prospicit, omnibus providet, omnibus favet. Huc pertinet Ps. I 8. qui inscribitur Allelucla, id est, Lauis date Deum.BL Besimo universa pecora, serpentes est volucres pennaM. Unde in trium puerorum Cantico,
Benedicis cete, o omnia qua move rur in aquis Domino bene tu omnes volucres caeli DominM benedicise omnes
CCCXLAn eadem in Vlpiano tr adita definitio
318쪽
Aη, Neureor Divinae invocatio animantibus cun-π.hii ciis conveniat, specialius refulget ilia: Corvis, rideo de illis aliquid dicturus sum.Exclusi ab ovis , prima pennulae, quas adquirunt, sunt alba . Asuis parentibus non habentur ut filii, & derelicti clamant, ut cibum obtineant. Interim, quando parentes o
surdescunt sponte, non deseruntur ab Author Naturae, qui eo muscarum multitudinem abigens, praebit escam illorum aetati temperamento P- portunam. Huc respiciebat Christus
Dominus Lucae a. c. ar cum disi i-pulos suos instituebat his verbis, No- Iitesticis esse animae vestrae quid ma
duceti neque corpori, quid induamini.
Anima lus est quam esca, o corpus
plus quam vestimentum . Cons derate
cervos, qai non seminant, neq; metunt, quibus non es cellarium,nw horreum,
cur Deus pascit illos.2uanto magis vos' pluris estis illis. Hucis David , qui Psalm. 48.dixerat, ni dat jumentis escam ipsorum , o pullis corvorum i vocant das eum. Qum ipsum multis ante Davidem saeculis cecinera I K bus:cujus sunt isti numeri. Quis ρυ- Iara corvo escam suam, quando ullidas elamant ad Deum, vagientes eoqaod non habean cisn'Invocant corvi Deum Iob Davide, MChristo testibus:at non invocant formalite ergo materialiter, ut dicebamus. Ergo Α anin nres Ius naturale circa invocationem Dei,
ν z. r. est quin materialiter omnibus ani-
p cepta ob malibui homini4 bruto formaliterser mi vero homni omni , soli , ubique, semper convenire videmus. Ipsa comvorum necessitas, materialiter inv eat Deum, materialiter eum Naturae Authorem confitetur , materialiter eum in testem sua indigentillae addu- cin materialiter hoc argumentum ser. mali Creas ergo vis necessaria praebere. materialiter eligit tempus, in quo Deum invocet Corvi ergo materialiter totum Ius prima Tabulae
pro captu, sensu, qualem habent, necessitate ingenii divinitiis concessi
observant. Hanc speculationem nunquam vi Fabri opinio. derat Faber, ideo in Iurisprud Papin.Iit aerinsia dixit. Vt puta Religionem erga Deum, quae sicut brutis nullo modo convenit,tti e contrario hominibus sic insita est a natura ipsa,ut non dubitaverit affirmare Lactantius , quem etiam permulti sequuntur hominem a brutis animalibus,non tam ratione, ratiocinatione, quam Religione differre. Quid ni ergo dici poterit Iuris naturalis &c.IVnde sic arguis. Religio est Iuris naturae, teste Fabro. Sed eodem teste Impugnatur. brutis illa nullo modo competit Esego falsum est dicere Ius naturae ver- seri circa ea que omnibus animalibus brutis & hominibus communia sui.
Respondeo hoc argumentum contra Fabrum,non autem contra Vlpianum
militare: nam dum se expedit Faber,& videt quid respondere debeati, co- celsa ego Maiori, Minorem nego: nam ut ostendebam, Religio brutis materialiter convenit Aliquo igitur ipsa modo convenit. Ergo fallitur
Faberi cum ait, suo modo convenis. Quartum praeceptum expresse in Da obligatis.
definitione sua posuit Vlpianus, di T
cens Mine descendis maris eromina
coniunc ,quam nos matrimonium ap
pellamus . Nam Matrimonium pro materiali dicit maris di minae commixtionem, quae in homine truto invenitur: proformali Moralitatem, quae soli homini competit. Hinc liberorum procreatio, ex qua duplexoritur obligatio,altera,quae parentes, altera, filios concernit: nam illi hos educare debensilii illos colere ἰ
Et hie temperandus est Faber, qui de illegitimis filiis nimis tu definit.
Inquit enim: Itaque pone suscepto illetiunio fi- liberos procreatos ex coitu dam um. nato nefari, nullo iure debebitur educatio adeo ut nec hujusmodi liberis quidquam relinquere pater pos sit,ne quidem in causam alimetorum; tanquam, quos non sollim lex nullo modo agnostat, sed nec natura ipsa,
319쪽
ut ait Iustinianus missi. 89. cap.ult. in Ulpiani definitione probaremus De libidine. At hoc csse correctum fatetur adure includi, ea porro susticerent, quae ad Canonico. Quartum dicta. Interim proderit hic San filii extra matrimonium se recognostere Fabrum, inquit enim. An spurii sint epti, procreati sunt contra Iusta s Huc pertinc exemplum illud ab Faber Vlpia turale: sed sunt procleati,&sunt filii Vlpiano, Iustiniano allatum do& hos ut filios agnoscit Natura,quid maris foeminae conjunctione,quam quid asserat Faber Et si dicuntur non nos matrimomum appellamus, non filii, hoc habent a Iuris Civilis fictio enim quamlibet maris .foeminarnes seu hypothesi nam Imperatores coniunctionem Iuris Naturalis esse ob bonum publicum, ut cocrceretur volunt,sed cum hac adsectione, nam hominum intemperantia voluerunt nos matrimonium appellamus nimi- civiliter non esse filios Illis debetur rum, quia sola maris foemina con- educatio nutritio,institutio & in te junctio haec est , quae inter homines stamento, si non admittantur ad hae fit cum ratione caeterae omnes Otra reditatem nam civiliter filii non sunt legitimas ustasque nuptias sunt ille- sunt civiliter capaces recipicda elee gitimae,& sicut rationis non sunt, ita mosynae, quae quandiu non sunt in nec Iuris naturalis.JΗiciut video Vl-
aetate, ut sibi seniciant, ex Iure natu plano contradicit: nam Ulpianus arae debetur nec in hoc habuit Cano naturali Iure asserit, non solum extranicum Ius, quod corrigeret matrimonialem hominum copulam, Quanta animantes cura, quanta sed etiam brutorum conjunctionem,
Tenetius bru industria suas prole nutriat quousq; quod negat apertussime Faber, 4ὰzzzi valeant parentum diligentia carere, scendere.' ' tidie Videmus piopriis oculis: Non solii matrimonii materia Deisonnubis demiramur tam parvi a suis matribus hoc est maris deminae coniunctio Quzis
haberi divites:quota enim illa est,que reperitur in brutis; sed & ipsius sor lucrum infanti uber admoveat. Volunt sta mae seu moralitatis quaedam umbra: An nutrices tim liberari hac molestia,&dum nu nam volucres aliquid matrimoniosi' Ni ' trices adhibent, rustico lacte nobilis simile observare videntur.Columbussimi infantes nutriuntur: quoniam columbae convivit & de turture tam sunt tenelli, sugunt in lacte saepe in adultera,quam vidua dicuntur pluriclinationes viles austicas. Porro, si ma,quae nisi ab Authoribus gravibus aegrotat mater, non solum adhiberi scriberentur, fidem excederent. poterit nutrix, sed debebit at si ma rapulari Ebrietas sunt Iureia Deerapula ter est sana, cur debet negligere so turali interdictae: nempe in sexto pre- bris xς bolem λ&, si negligat, cur non debet cepto, ut affirmant plerique:& tamena Republica cogi, ut quae mater est, videamus , quomodo illas Faber esse matrem agat contra naturae Ius ostendat sidere, An sine e6tra Quinti Iuris naturalis praecepti bibere,& dormire,& alia similia, πιν, R im' De homieidio materialis Observantia, Materialis quae & homines in bruta animantia violatio etiam reperitur in brutis A omnia peraeque faciuntinon dicentur nimalia nonnullaesero furore alia oc esse Iuris naturalis, quoniam sic abcidunt sine moderamine vitam hominibus fiunt,ut a brutis, id est,ex propriam tutantunquam homines ex natura necessitate potitis, quam ali- ratione, cum modcramine tutelae in qua ratione quam si hic intervenire culpata defendunt. Et in sago to necessie esset,majorem utiq;in brutis,ga eos occidi jubent iuxta Leges' quam in homine reperiremus Carte- Regulas a Iure militari civili prae ris enim animantibus a Natura illud An animanees
scriptas insitum est, ut neq; edant, neq:bibant,et vix
Vt Sextum Iuris nature: preceptum neq;dormiant,nisi quantum ad vitam
320쪽
tuendam necesi est, hominiim vero plurimum consilii sunt, caderent sub pleriquein crapulae somno ita se , Legis naturalis praeceptum in casu, dedunt, ut videantur credere non ad quo aliter quis resistere tentationi aliud se natos esse, quam ut ventrem non posset. crapula expleant, diem somno I At Septimum Iuris Naturalis praece te usucapior nos dicimus edere bibere, dormire tum sua definitione claudit Vlpia ad Ius naturale spectare, in Vlpia nus:nam multa in ipsis,quae Iuris nanaea Iuris definitione includi. Ergo tura sunt, materialiter observari via hic opein feremus Fabro vel invito demus. Nam Canis, cum panem in Nec sufficit ratio a Fabro tacta citi via reperit, quia nullius est, capitrintimis lineis expressa nam si ideo videtur Usucapionis lege materialia ebrietas non est contra Ius naturale; ter uti Feles nocturni serti accusan 22 quia plurimi non bibunt ut vivant, tur injustE. Quae realiter manu tenent sed vivunt ut bibant etiam idem di coqui,non rapiunt:que inveniunt ne- cere de libidine posset, nam hoc per glecti subripiunnnec ideo fures sunt, ditissimo saeculo cum magno unio quia de Civili dominio nihil sciunt. rum senes,& cum magno saecularium Cum eanis os rodit, sciam, quem dilia scandalo Ecclesiastici libidinantur siti odii. docet homines suas divi-Resolutionem autem meam sic per tias tueri, non furore cimpetu, sed
Cur edere, vi suadeo Iubet quintum Iuris natura ratione& prudentia.
c. t ' lis praeceptum, ut media necessariata, V In octavo non est eur aliquis hal e 'ςMMinini. Diti adhibearnus,ad conservandam vitam: Iucinetur: nam si objicias in dicas: a ha , .' ζ.η ut inter quae sunt notissima, edere bibe s Animantes non loquunturiunde naunc re, dormire Canes comedunt in a Giaeci vocantur alga, quod ca-terdum ad vomitum ergo quod ca reant rationein sermones irgo neq; nes sine ratione faciunt, cum ratione verum dicere possunt, neq; mentiri Iagunt homines, quando edunt ut se Respondebo primo, non videri omni- dent famem, non ut corpus onerent no brutorum voces significatione aut saginentiSM4 bruta omnia,si se omni destitui aliter enim quaecumq;mem habent, comedunt; si sitim, bi canis vocem edit cum dolet, aliter bunt; si semno graventur,dormiunt; cum rixatur, aliter cum exterum in S'li homines at homines, quia ratione reguntur. vadit,quem non noscit, aliter quando aihIl es,' ob altiorem finem castigant corpus, ablanditur domino in aliter quando ibo potu Nis redigunt in servitutem, interdum catellos advocat: hoc ultimum in 'm' Ruser etsi esuriantinon comedunnetsi sitiat, fele, gallina evidentissime percipi- non bibunt;& etsi graventur somno, tur varios ergo instinctus sole non dormiunt.Sanctus Benedictus in tiarum internarum affecius diverso Regula cap. 9 cibum,potum,& sem edendi vocem modo exponunt: , sinum ob mortificationem ratione sua minus sciant, se motu capitis adjudente decircinat est enim: His diebus vant, ita ut quando petunt aliquid, Quadragesimar augeamx nobis ali intelligantur.& sciat dominus, an b cui adsolitam pensem ferviolis, stiola comedere velit aut bibere. Sed strae: orationes peculiares, ciborum o nimis haec communia nota sunt, peius abstinentiam, ur,n Mufoueo sufficientia, ut Lexicorum Gram-μ messeram sibi indictam aliouid de maticarum materialem aliquam um- propria volutate cum gaudio viris in bram in animalium vocibus reperire An.& quando sancti ossera Deo id se btraha cor possimus. Sta ingrediamur montem,
hi: ζ iis, 'rasu ι cibo epotu esemno, de cuniculum aut leporem agitatum νυ quacitate, de farrilitate, etiam spiri a canibus consideremus. Qupties le-iualis desiderii gandis sanctum Pascha pus canes sequentes decipit, toties exspectet. Et hae abstinentiar, quae ut materialiter ille mentitur. Fingit se ire Dj9jtigeo: Corale