장음표시 사용
341쪽
ua praecepta demonstret. Acci I auctri luntur,caret providentia Respublicaena nam esea Abbas Apostolicam de sed, si in excessu, aut modo delinqui-bes illam semper formam servare, in tur, etiam peccat. Doctor alum ex qua dum Aetae Uecra ncrepa id est, hoc capite volebat lupanaria tolli, miscens remporibus tempora, erroribus quod eadem via,qua volebat Respm blandimenta , Hrum Magistra, pium lica propudiosa nefandi criminis vi- Patris affectam ostendat id est, nisi tare scelera, aperiebat viam, ut faciplinaros is inquietos dura durius se ius illa committerentur:& fuit audi guerriobedientesciatem se mises o pa- 's. nam infames mulierculae, modorientes, ut in melius proficiant, obsecra augeatur pretium, ad utramq;Venere; negligentes auiem e comemnentes rem parata dicuntuni&,si hoc est, ut increperi corripiat, admonemus . rum multa quotidie audimus meri-Vide huc conducentes Luit m prisc. to in lupanaria fulminabat alvoa. de episco cleris. l. quoniam. . ad Sed ponamus non nisi naturaliter An' putii.
I. Fab. deplagiariis. J sed consistit in publicas mulieres peccare poterit in V 2222
terdum in benigna poenalium legum excessu delinqui. Quid, si tam multae interpretatione l. venditor. 6. S.uli sint,ut debeant ipsi juvenes non jam de sero exporcin semper in Iudicis allicere,sed rapere Scio,quid loquonhumanitate; si invitus poenam impo veni ad Civitatem N. duos tam nat, non quia vult, sed quia debet: los honestissimos perdidi qui enim
eum intimo cordis dolore, ut ait Se vocati, noluei . ni adquiescere,permi-
neca desiderans iuvare reum, quam serunt se rapi,in quia abyssus abysitum Iura permittant. sum invocat, in labyrinthum sunt i
gressi, ex quo non potuerunt educi.
PRAECE 'ΥvM VI Rem ergo bene considerent Princiam libidinaberis pes illa enim , quae de meretricibus scribuntur, speculative stant, at vero
C diuo 'ra lex non concernit Commu in praxi omnes circumstantia muta, sis o nitates,non potest imponi Re tantur,in aliter omnia inpediuntur.
dinati ius- publicis homo enim mysticus Regnum, Provincia, Civitas volu PRAECEPTvM VII. ptati indulgere non potest. Interim Nonfurtumfacies. Iuris Gentium est etiam, ne sordes impune permittat. π Vnum est contra Naturae Ius CCCXVII.
Peccavit ergo primo Persia,quan I Seneca enim libr. a. de Officiis tu πCAn inrimo do sub Rege Abante matrimonia , culenter ostendit, hominem hominis a Ius tura m si P ν' quae Deus esse perpetua voluit, ad incommodo suam rem augere contra tres annos restrinxit statuit enim, Naturam magis esse, quam mortem, contra Ius naturale, ut separaret ho paupertatem, dolorem, quam ca mo, quos Deus coniunxit Peccavit tera omnia, quae possunt aut corpori uiati id Persia iterum immunditias contrana accedere, aut rebus externis. Est au-'' turales permittens, sacrilego ausu tem Furtum ablatio rei alienae invito instituens Religiosorum ordinem , domino: undriqui adnuente domino qui sine pretio tenerentur masculae rem alienam sumpserit, fur vocari voluptati servire. Vide Petrum deis non potest. Rapina distinguitur a fur Quo stom. Valle in Disce nota scriptis to ut clam, palam: nam fur utitur φ ἔ- 'CCCXLI. Meretrices necessaria videntur tenebris, raptor meridie; ablationibet irata sed multa veniunt consideranda,quae addens violentiam, iniquitati addit,bis. I fori in plurimis locis deficiunt. Si iniquitatem. Injustus rei alienarra
mulierum publicarum defectu lascivi tentor virtualiter loquendo fur est homines in nefanda crimina propel Ergo tribus praecipue modis contrR hanc
342쪽
hanc legem neccatur:nimiriim,surali acui enim ingenium aiebat eumque, do rapiendo, retinendo. Hinc ad Ius qui mn subtiliter discurrat in omnes Gentium venio. Potest .solet una , circumstantias praevideat, penculo Corona his etiam tribus modis in , instanti provideat, esse se rem non aliam Coronam peccare nam occu posse. An sterum crudentatis conpare potes agros alienos verbi gra demnandus,quod inlineto deprehentia lotest iniuste alienam civitatem sos condemnaverit capite.
exercitu obsideres subigere; i Responite Lycurgumsinoni per test iniuste possessam rei tinere. hic misisse vera furta, sed furti ademundebet audiri Augustinus,cuius nomia materiam qua enim Lacedaemones ne circumfertur hoc Distichum, die acceptarunt. legem, quae cland mis remittitur pereatum, stinas rerum ablatioris permitteretri Ni restiuauis astarum tali res possidebant dominio, ut pa-An aureo sic Ferunt saeculo aureo omnia suisse , Iam rapi illae non possent, clam subri-z, oriuri communia: at Fata tempus , quod i pollent. Ergo, sit Dracius clam e rerum divisionem nesciret, ferreum pilouem Dragorae, suam Diagoras diceret, nam in Iuriorvae PVm.tina . . negligentiam incuset , qui ovem non An sine bono princi pag. 38 sic inquit Confusio custodierit non diligentiam Dracii, rum divis '' ati dominiorum. licet a Platone pro cui usus est iure suo,oveminciam camine, amicitia bata quanta discordias pareret ter piendo tibi appropriare potuit. Atiservant homines nullo sanguinis aut patriae hoc ipsam , quod permittente Iure Erat perieulia iure conjunctos, quae passim etiam fiebat convcnientibus maκimis es m zR v inter sta tres tantas parit. l. in re com set obnoxium quam ob rem haec ipsa muni. 26.deseruit.urb.Lcum pater. 7. Lycurgi dispositio ab aliis populis S. Dulcissimis. ao e legat. a. fuit rcprobata istam enim rixis aut Sane stando nudo Iuri naturae etiam homicidiis strabar, qui enim Ao rarum di multorum bonorum esset intermor res suas ab alio possideri resciret,&visi si Iuris tales discretio;& illa,quae sunt natu authoritate publica recuperare nons ' in . eo imma possunt peracch valeret, novo inimicaretur possessori, dens esse unius propria, quin ad ali & quas lege non posset, armis recu-
uem contractum recurras. Sedin peraret. eri possent naturales ontractus Ad secui dum respondeo, Lycurgi Et ontradie
qui rerum dominia dividerent. Ergo, legem summa inconsequentia labo- :::z: ictim dicunt Scriptores, divisionem- rare . Nam vel unum ex lege eius. hane esIe Ius gentium congrue intel dem erat bonum,aut non.Si primum, ligi possuntinam aliqua Iure naturae, etsi Dracius comprehendatur infim& aliqua Iure gentium divisa sunt,ut to, capite condemnari non poterit, in Theologiae Moralis parte Inten dabat enim operam rei a lege permis. tionali suse ostendo anterim quo, is Si secundum, etsi non deprehen-modocumque philosephari velimus, deretur in actu, sed postea accusare., prius fuit rerum divisio, quam gen turin convinceretur, deberet contium. Vide num. 4o. demnari iuniri. Videtur mimis Est communis sententia, quae sep tioni absonum dicere, Dracius qui An si omnia ponit non posse serta esse, ubi omnia rem alienam subripit si comprehen- . . n. t . Ommum,Haut at Opposita est certa, datur, male facit si non comprehen-
ζ ' ut M. 61. datur,bene facit: si comprehendatur,
Scis non posse Principem authori iniuriam Dragorae infert, ii non de olim προ tate publica dispensare in Decalogo, prehendatur, non infert Mm tune,ihi I ,..: interrogas, An Lycurgus damnan bonitas Malitia acres humani none. Eim s. dus sit, qui apud Lacedaemonios non penderet a libem op ramis ubitrio,
dena iumpsise se iam sina permisit, sed laudavit sed a sertuna obeasu sertuito ex-
343쪽
temo,quo nihil absurdius dici posset. 1r ille non intercedcbat, ingreditur Anseremia. Stat igitur hanc Lycurgi de furto k Quaestio, quae inquirit, Aser A s W- si se tsem summa lucostquentia laborare fugerit, farium rammma,st Asserit Faber in Iurior Papinian. Anfervui fugerit furturi ius prine. 3. illat. I. dicens ita hoc -misruit Principio illud etiam fit, ut scivus f gitivus, sui furtum facere intelliga- reextav. Erres in phirimis differt a fili, tur, tanquam qui domitiio alieno ita Discrimen in I hoe impraesentiarum me iuvat; fi subjectus sit, ut etiam a domino suota P lio invito libertas dari non potest, possidcatur M. 3. .semas. S. NervamwlL89. Pa a. senti a S iervoso sitas Dese ad uinposse . ideoque di-test, Gothostedus ad Dium S. i. de citur interdum esse sub possessione res. l. ad M. f., M. tae eman domini sui, hoc sensu . quod ii sub
Servi apud Graecos occidi pote verstanc aurem. Aefun.o servae P servi Mei rant, filii non poterant unde Aristo rapti Eaque res facit, ut libertatem H PR*' in ιhicis patriam potestatem, usucapere non possit M. I. es v rapere possit iRegio imperio, doininicam Tyranni fur ubi ratio redditur, ne servorum eo similem asserit nam Rex ad subdi feta dominissuis ex quacumque causatorum commodum istilitatem eli flar damnas. Etsi enim potuit illa sucapio in/i. gitur,omnes custodireri tueri debeti, etiam ratio reddi, quod non proce 'δ' 'nullum,qui innoxius sit, potest occi dat usucapio sine bona fide leg/alu- ..is.' uti dere: at Tyrannus ob propriam utili na ira opas. Deseusticas iuga vero meo. tatem intrusus,Pastor bonus non cst usque adeo impediat bonain fidem non enim animam suam ponit pro ut etiam,qui scit se liberum, si profu-
ovibus sitis, quod ficit Rex sed ani gitivo agat, hoc ipso quod in fugamas omnium pro sua occidit enim est,pro servo agat. Item,quod rei fuse
qui tanta bono publico, si suae ne tiva usucapio prohibita sit lege XII. quitiae desint. Tabularumis lege Attinia, Me non Apud Romanos filii tam erat sub solam ni in princ de usu cap. S. νιμ
Pomm-ne filii diti, ut in multis peioris ement con vis infici &c. Ego autem me secure
ditionis;quam servi. Vendi poterant, expediam haec enim omnia,quae ad- occidi poteranti is insu s. II. D. de ducit Faberi in Iure Graeco Roma- Iden is posth Bodinus libr. r. de Re no non subsistunt. Sit igitur 's. v. a. Prima Coclusio Injus bello captus, Ri ni*st. Neutri igitur nempe, nec Graeci, nec occidi pote e sma fieri Patet: --, nec Romani habuerunt servos, sed quia, si injuste invadebatur, se defenitaui .ir mancipia tantummodo: haec enim dis dere potui etiam occidendo aggresistrentia inter servum .mancipium serem ergo, si injuste invaditur, inju- est,si bene loquamucquod hostis,qui Scapierur,4 injuste occidetur. manu capitur,mancipium fiat:&ios Corollarium feto ini se cupias , An iniust et sit servari occidi:caeterum, si serve et contractum iliam num 33ς. re tur,occidi non possit. Vide num. 3 39. prese ineari potest licite fugere Patet, Non igitiu servatus dici poterit, cu quia illum contractum iniit ex metu
ius vita remanet in manu domin L Em iniustcillato qualem omnia Iura in Anev quandoso servi apud Graecos, Romanosque validum essὸ pronunciantinemo enim αἰαζ
servabantur ad tempus, lita frue dicit non teneri ad restitutionem mi-bantur precario videlicet, quandiu litem,aut latronem, qui ait, nisi mihi Placeret domino a dones centum aureos, illos te mihi Si hoc , non inibatu ille contra libere donare dicas, te hoc gladio in
344쪽
ste incuso nam iuste incusus contra sit uni,ut caeteris omnibus dominar ctum non dirimit turi Carthago contra Romam mul- Secunda Conclusio. Apud Hispa tis annis conflixit at cur Roma po-Demsν Λουε mio Italos seris qui isse ut vos tius Carthagini,quam Carthago R I toruser quam semati sensi occidi nequeunt, ac Mae imperare deberet, in Decalogo pro'erea nec gere. Patet, quia con hic est Ius Gentiumo reperire non tractus ille iustus est, tam dominum, valeo. quam servum obligans unde, si vita Quarta Conclusio. V bello iasio An sera i iusto
securitatem servus emit, pro pre aliqui capri emi, bisemper icis δε- zzz 'tio dedit remanendi in servitio do ore poterant ostenditur quia quan-mini necessitatem , contractum diti sub domini potestate erant,occi- servare debebit. Et huc opportune di poterant. Ergo poterant fugere An qu d m
ingreditur ratio adducta a Fabro:quia quia, ut unusquisque, etiam per seno ζgriges:
ih hoe eas servus fugiens seipsum tentiam publicam damnatus capite,
furatur, damnum domino iniuste in fugere mortem possit, Ius Naturale fert,&ad restitutionem tenetur. Se universis indulget . Erant Romani Romanorum usucapere nequit: nam habet dom, crudelissimi. Gladiatores ad eonvia xv ini m. num& suum dominum noscit,& ne via adducebant, it laetius convi-mo unquam somniavit clamydem, verent, menses tricIinia volebant quae Petri est,& esse Petri scitur,usu sanguine humano maculari Anto- capi posse a Cornelio nius Philipp. 3. Cicerone asserente, Consulto illa verba interposui, qui ut recrearet convivas, si quando gla- Anandi lust isse capit nam multi dubitant,anai diatores non aderant, servos intro, hisia, ' ceat Lusitanis Indos in servitutem ductos loris flagellari iubebat ut ill
redigere:multi enim mercatores,cum rum ululatus & lachrymae,risui cari ad ignotum littus appellant, privata ris essent.Alii servorum carne nutri authoritate si quos reperiunt,interci . hant bestias, iniversaliter loquen-piunt, tanquam servos vendunt. do non solum servos bestiarum cc hoc contradicente Rege Catholico, sui adnumerabant, lem a D ad M.&iseratis Edictis hoc genus merca A ii sed crudelitis quam lumentaturae inhibente. Leguntur passim Ca illos tractabant,ut ex Nerva filio ele-roli V. privilegia concessa Indis, quae anter edisserit Paulus in D 3. Neν- mercatores observare non volunt . vasiss. de adquir. ρ ef Sed hoe tetigisse sumiat, nam male Eadem ratio probat Romanorum A filius posria est, quae librum integrum postu filios a parentibus potuisse fugere , ' μῆς φρlaret, ut radicitias expenderetur concedit enim omnibus Natura Ius, Tertia Conclusio . Graecorum o ut fugiant, quando siant in periculo An Grecorum Romanorum servi forte iniusto bello mortis. Et quidem filius apud patrem
titi. 'iusti fuerunt capti, Si no semel dicatur Ethnicum, crudelem&barbarum, a, semper potuerunt sugere Consulto quo licue occidi poterat, quam sibi illud forte posui, quia pleraq; omnia vitae poterat securitatem polliceri veterum bella ex propagandae diti Quinta Conclusio Sifugerentis A Romano. nis desiderio oriebanturi nam poten furtum non facerent. Et hic necessa II da .
tiores caeteris dominari volebant.Sed tum est, ut Fabri rationem enerve essentiri iquo iure Quis enim tam est doctus, mus. ut probare audeat Romanorum ex Sejus, inquis, est Ausonii servus Fabri argume. peditiones in Germaniam, Galliam, ergo Ausonius est Seji dominus Der Angliam, Hispaniam, Africam,Grar go qui Sejum invito Ausonio cape-ciam, Persiam,&c.fuisse iustas an-ne retimur esset, nam privaret dominum N0achus, quando mundi regiones re sua . Sed idem damnum Ausonius
inter nepotes suos distribuit, conces, patitur, si fugiat Sejus Sejus igitur
345쪽
fugiendo seipsum furatur. Furti er non possit testem fugere Stat igiturgo est reus . Romanos veteres jura servitutis non Respondeo primis, si ageretur de intellexime. Si agat diser servis servatis, qui occidi non pos Hispani&Galli sunt cultissimi po m bello R. SI : '' sentiargumentum bene fluere:ac pro puli, ingeniosiuideles, humani: in
pterea pronuncio Hispanotum ata rum dein mores militare inpono . harum gentia. lorum servos, qui hodie fugiant, eis Fui Francandalia in Palatinatu, dum fures, it stres a Republica puniri Galli numeros milite circumsed posse. Ratio est nam hodie interce renti Gallice,quandua ville estoit endit ille contractus, quem num 339. loque Quotidie ad arma Mars γ' proposui erat varius,in sicut sortissimis homi- Respondeo secundb,Graecorum nibus solet accidere, varia pugnis Sidem eo Romanorum servos, siquidem occidi tur fortuna. Utrimque occidebantur: tare zz poteranti vocari sane servos, sed esse multi, capiebantur non pauci Gallivis inemeac revera mancipia vitam illi precario antequam caperentur erant hostes: fuisse datam;& sicut antequam cape capti etiam habebantur ut hostes in rentur, potuerant fugere sic etiam loco tuto sub custodia detineba post captivitatem potuisses vi enim tur, quousque contractus iniretur de& violentia, non autem Naturae Iure lytro vide ui I. a.de Iudais. tum detinebantur quam ob rem contra videtinerentur,aufugerunt nonnulli, detentoris violentiam se poterant & omnes profugorum ingenium &cum moderamine defendere, 'uia felicitatem laudabant Mnemo erat sitavissimus se defendendi modus erat irasciolus, ut illos commisisse dic iuga, poterant sugere re furtum sui. Post initum contra- Vt rem altius intelligas ponemo estum tollebatur custodia, nec in ul- Romanorsile manos bellum justum gerere contra lixis mentem venit viros generosos
,j I ' Poenos Romanis Poeni sique Decalo nobales posse fugere . Vt tacitilis p SUM in in eommunis . Hus Gen cunias seu lytrum solverent, intertium praecipit fidem hosti servari. dum aliqui ire ad suos permissi, qui contractus inter hostes initos tenere fidem servarunt,4 die statuta redi At Ius Caesareum statuit, ut Poeni, runt. Sic cum Gallis agebat Comes qui belli capiantur, sint victoris, ut de Rebolledo, Palatinatus Guberna- etiam sanguine frigido phrasi utor ora&eadem urbanitate& humania noti occidi possint, ut iugere ne tale nobiscum agebant Condaeus queant. At hoc Decretum Poeni non Turonsus. Siqui Hispani ante pactum inveniunt in Decalogo, sic aiunt aufugerant, legitime fugisse dicebat: S rvirus apud se non esse Romanis subditos,nec Iu post pactum iugituros non suspic re Caelata tener . Occidi quidem bantur Hispanos, sumus enim tenalantia suetat posse, vi aut metu detineri posse a cissimi verbi. Interim siquis post co vh v etiam posse, si vel vires suppetant, tractum fugeret, violaret fidem, ly- aut industria faveat, hanc violentiam trum deberet;ulvere, d nostris pu- obludere. Quam ob rem, si Poeni iri. Sed quia haec nimis videntur Suma Comitis
capti Roma fugiant,nihil facere con generalia, dicam aliquid magis par tua: '
tra Decalogum: caeterum, si eorum eiculare . Intercepimus navim, quae
dem fuga sit contra leges Imperato Spira secundo flumine descendebatrias eadem violentia, qua sunt captis Vormasiam . In ipsa erant Spirenses quain detenti, etiam affligi posse at nonnulli, quatuor milites Galli, iuste non posse, quia hostes sunt, Hispani viginti. Putabant multiis siquidem ut hostes coerceri aut etiam stris armis suisse commilitores libe- occidi possunt; sic etiam ipsi ut ho ratos, Gallos Epirenses captos. At stes occidere Romanos, aut si hoc ubi Rebolicduc Comes pientissimus
346쪽
bellicosissimus didicit Hispanos gione Interim servitutis tardi s convenisse dedytro in ab illis Gallis it in Galliam. Et inquirit. An tuta conduci, ut Vormasiae est apud Fran ibi constientia manere posses cantaliam pecunias necellarias soli Respondeo, Viricum 1 sugiendo
citarent, ad suos redirent , navim peccavisse mortesiter: a fuisse su-Spirensibus reddendam illi enim ho rem suis 3yad restitutionem teneri istes Hispanorum non erant lytrum non posse in Sacramentali con- solvendum quatuor illos Gallos di tessione absolvi, nisi aut redeat, aut
mittendos esse pronunciaritiquiom saltem domino pecuniam convenie nia sunt exsequutioni mandata mi tem remittat. Et quia interdum unus praesente . Rex perito obtinet ab alio,reosir
Stat ergo ut hinc ad servoso ma fugos, dico 10 posse Uricum ut sum peret ut ipla redeamus iante inter Roma rem postulari a nostris,& posse a Gal- ,Li. Tis S, Carthaginensesilue aperto bel lis, si clint, onostros ut furem re- .i. Io: Poenos antequam caperentur, mitti Consulto dixi, sivelint, non populi Romani hostes fuisses a) post enim solent postulari rei ex regno in
captivitatem hostes esse: 3 hos deti regnum profugi,nisi crimina sint atro. neri vi, non autem lege Italis assis lora;nec remitti soletinisi inter duos Quia adis eε communi hos posse male trinari illos Reges aut Principes speetalis tractu posset, a Romanis prout dictaret pr identia, amicitia idtercedat. μς , P u haee olanubilata apud Ethnico erat: apud Christianos autem dictat PRAECE p TvM VIII. homines humanitus habendos esses Non decipies.sed quidquid de Decalogo sit,qui se
vum sues occidisset Romae, contra Mnemendacium,etiam ossicio CCCxtin
Ius Civile non peccasset: s hos pos sum, peccatu mist δε mortale di2E.-ὲ
se fugere erant enim hostes mane esse potest, si grave sit. In mendacios iniet misi bant apud hostes detinebantur vi tres veniunt consideranda circum talai non tenebantur leges Romanas ob stantiar,videlicet, quis, quid. cui: via servare;& ne sugerent,nec Lex Natu dere enim oportet, qui loquaturi ratis, nec Carthaginensis praecipiebat quid dicat cui Non sumitur gra- 6 si fugissent, nec furtum, nec aliud vitas a circumstantia quiduit enim va- ii post eo crimen commisisse Caieram, si com a suffusus gloria dicas, te in loculis --μ trai tum inirent, vi cujus perdendo lia habere mille aureos , quos vere non
bertatem a natura concessam secu habes, non peccasti mortaliter; nam ritatem vitae emissent, utraque pars grave damnum proximo non intuli-
ex justita stare deberet promissis sti. At fissis,cui confidat Reipublica,
resolutiones positas recognoscendo hanc decipias ecce circumstantias assero. I Poenos victos & captos an Pis,4 eui etiam iuramento praecise te cotractum illam tuisse victoris ho peccas mortaliter; quia Respublica stes: a ii illius co tractus reddi ami nunquat agit de levibus, Wideo eos: 3 iure detineri,non vi non nunquam sine gravi damno decipse posse crudesiter haberi aut occidi: i tu . Hinc patet summam esse inter non posse fugere. 6 esse vere fu Regna Coronas veracitatem obres,si sugiant,sui furtum committere, servandam, nec mortiferi posse excu-
ωut fures a Republica puniri posse sati Principem, qui per Epistolas aut
Uberioris doctrine gratia hunc ca per Legatos alium Principem in re An Hispanor sum addo viricus in Perside natus, ubstantiali deciperet. Haec doctrina .d.:su ha, iusto bello captus,servus erat Nea est communis nam Monasterii in poli, Deo cooperante baptizatur, VVesphalia de summa rerum tota manet constans in orthodoxa res, Europa tractabat, concordia est inita, A a a pax
347쪽
Germanae da serta, alfi non fit jurata demhee sub mor tali observari.
Fides hosti estrumanda. CCXm. De actib. pure internis Rei. publicae. De eiusde Memoria, Intel. Iectii dis
pax Christiano orbi reddita, arma deposita, inguli fuerunt Principes
adversariorum mera promissione cotenti,nec fuit vel unus, qui Iurameneum Theologicum, quod Deum in testem poneret, postulareri, nam,quae fide Caesierea Imperator, Fide Regia Reges, fide Hectorali promiserunt Septemviri, debent sub mortali, servari. Qui enim aliter faceret, ii norem proprium perderet,in totam Europam turbaret Hinc constat contra Ius Gentiumst ipsi lse Virgilium time Lemma,
hoo reauirati Est enim servanda fides hosti, est ha retico, est Ethnico Nec juvat dicere dolum in bonam partem posse sumi, ut idem quod stratagema significet; nam ubi Poeta dolum contraponit virtuti, it de dolo malo,bonus enim dolus est virtus. PRAECEPTvM IX. I. Non facies concupiscere.
vinciam potest mera cogitati ne aut mera intentione peccaro
Quid nil liberum agens est, albe Peccare potest
Sed quomodo Anglia. .gr. mera voluntate peccabit Si in consilio deliberet de invadendis Hollandis, res agitur verbis & calamo, non ergo cO-gitatione cintentione mera. Respondeo Angliam esse hominε mysticum,cujus Caput, Rex sinim moria,Archiva publica,quae Script ras conservant Intellectus, Viri prudentes experti, qui consuluntur audiuntur Uoluntas,supremi illi ianistri,qui deliberant,& in rebus age dis sumunt resolutionem. Ergo quarNditi nihil agitur publice,nihil intimatur Hollandis, Anglia cogitat, deliaberat, intendit, vultis moraliter loquendo nihil dicit, aut facit. Malae Reipublica intentiones, etsi
careant effectu, adure Gentium condemnantur: una enim Corona non debet alteri invidere, nec malum MLquod desiderare.
Sed & potest in peccatis Regn rum adesIe circumstantia scandali Nam,si Civitas A. ideo rebellat, quia rebellavit Civitas B. haec excutiendo iugum Civitas bifariam violavit Ius Gentium: in quartum enim mc tum peccavit, negando obedientiam proprio Principi; violavit nonum Civitatem alteram scandaligando quae non desecisset omnino, si altera mansisset fidelis.
De Iuris genitum in primarium os
Dicunt Doctores primaevum, aut primarium illud dici,quod cum
ipso humano genere natum ab omniabus gentibus cognoscitur,in obse vatur Secundarium vero, quod ab aliqua gente inventum, placuit aliis,&ie tandem ab omnibus receptum est exl. I. rade adquiri reri dom. Sed non placet haec Iuris distinctio, quia considerat in gentibus potentiatria, activam , cum passivam deberet non est Ius gentium,de quo agimus,quod gentes tulerunt, sed quod gentibus impolitum est. Quam ob rem Ius ge-tium primarium est Decalogus, qua Reipublicae QCommunitati imp situs:secundarium vero continet co clusiones a primario per conseqtiam necessariam deductas.
An una Respublica possit alteram stamdaliaue i CCCTIVII.
De Iuris in. tur in Prima. rium& Minis darium divi
i-- peccet, quando peccat Resubucae Est huic Quaestioni similis, quam CCC TUIΠ.
in Theologia regulari resolvo, rarae
asserens multa esse in Monasterio, ad III,
348쪽
quotquot sunt illius peccati causa. Lactantius Firmianus lib. 6. Divin. Ergo similiter impraesentiarum . Si Ins.cap. 8 diuit. Non eo quaerendus In Is nauiralis injustum in Hollaqdos bellum ierpres, aut Explanato alius nec eri r Sua veni Angli, Anglia peccare dicitur: alia lex Rom alia Athenis;alia nane, sed hoc nomine non iunt intelligendi atia posehac fedo omnes gentes,d om- Fabri , qui Londini ex gr. manuum ni tempore una lex est sempiterna eo suarum labore panem lucrantur, quo tinebit. Ergo ab hominum apprehen Quid si Et qui in R ' suas alant familias: non rustici, qui sione, opinatione non descendit ' ' vultus sui sudore campos arant non Ius naturales est enim Decalogus cives, qui procul negotiis hi enim, prout singulos homines concernit; & alii ipsis similes bellum non mo eodem modo obligat Romae, quo
vent. Verum enim vero peccat Rex thenis: eodem olim,quo nunci eodem
qui bellum intimat promovet; Se nunc, quo postea. Sed neq: ab opina Q M img 'natores, qui consulunt milites, qui tione destendit Ius gentium:est enim μ' arma sumunt, s sciant bellum legiti similiter Decalogus prout gentes mi causa destitui Athos per acci coronas respicit; Meodem obligat dens ignorantia frequentissime excu modo Romam, quo Athcnas eodem sit ignorantia etiam frequentissime nunc, quo postea,& est lex sempitem Regem, nam interdum decipitur . na, nam quandiu perseverabit mu se decipi ignorat, mon potest, ct dus, tamdiu illa perennabit. Et vid velit, veritatem addiscere. Ergo cui tu haec doctrina tradita ab Aristote-pa in Consiliarios cadit, qui res di te libris. Esh Δωρ. . ubi Iego usum si 'i' 'scutere tenentur,& Regi consulunt, naturale illud es, o ubiq; tam ha-
aut contra dictamen, quod habent; et eamdem non quia videtur, o non aut contra notitias, quas habere de videtur . Legitimum autem , quodaherent principio quidem nihil refer c an ut te habearicum er possum fuerit, Ni in III. feri Et mox Iasoνum autem ea, qua Nonnulla testimonia recognoscantar ex institui uno est ad utilitatem μοῦμ
lia an mensarisci non eadem famCcurrunt nonnullae veterum, ubique: non enim omnibus in locis aeqκa- Scriptorum sententiae,qua vel es sunt, ni tritu ciet mensura. d ubi nostram doctrinam adfirmant,vel ex quidem emunt,majores sunt obiciatem positione indigent,ne illam infirmate vendunt,minores: ili modo, qua non
dicantur. Proponam ergo illa,&hre vituralia sunt, sed humana Iusta, non viter dibucidabo eadem μοι ubique, nam neq;Respubli- Iustinianus in f valorum Institi cae sed una tantum abffecundum,a-An Deus Ius de rer diυ. sibi similis in s.fia o iuram,est ipsa optima.Vocat Aristote- -- si nasuratia eod. iii ejur natar sic in tes Iustam,quiod nos I M. Naturale ustquit Naturalia quaedam Iura , qua semper ibiq; idem. Politicum hoc apud omnesvntes perque observan Legitimum dixit non item Sed cur tur, divina quadam providentia con nam neque Respublicae immutabiles situla semper firma asse immobilia permanenti leges civiles tempori, permanent.Ergo Deus est Author Iu loco,& personis debent attemperari. ris naturalis:ergo illud divina provi Antequam lex humana seratur, per An leges ab
dentia constituit.Ergo praescindendo inde effetate, hanc vel illam ferri a I:
a lege divina Ius natura non datur postquam lata fuerit, non esse perin-Ergo humanitiis immobile est Iusna. de, si observetur,aut temeretur. Quarturae.An divinitus Si hoc voluisset doctrina in plurimis vera est, notia, Iustinianus asserere, non diκisset di in omnibus oportet in Respublicavis aprouidelia,sed divina nece sitare mensuras esse at non oportet ei V tan-
349쪽
tantas non maiores aut minores: hoc nis ira se habet .su aliquo modornam alibi libra habet i6.uncias,alibi assa diram quidem nihil alio m x a Carterum, ubi Resipublica insti da forsta e quod ita se habeas:viatuit libras habere debere uncias i6. nos autem est quidem aliquid natura& panis libram asse vendi,non licebit confiam,marabile vero non omne. μpistori, ra .unciarum panes pro asse tamen, aliud est mora, aliud non na-An ahqrando vendere Mones non semper perinde rara. Quidnam eorum,quae possenta
is Maesia esse nas vel illas lege proferri; inter te se habere natara conserui ct qaiadum enim, non nisi unicum medium non sed lege ct insimio. D ambo Am suppetit , quo conservetur bonum, iter mararipossunt res ad catera ea-jublicum in tunc non pendet a Le dem adcommodabitur definitio.Dext gi statoris arbitrio hac vel illac popu- ra enim manus validior est υλπι- tum dueeressita debet illud unicum, rarabo tamen fieri potest , ut omnes medium praescribere, ne Respublica evadant vii ad Mendam mou ,- pereat. Immo dicerem in tali casu ira perande ac dextera. a Subscribit
Principem non crre legem, sed Ius Philosopho Ulpianus in tig Ius cicit. V et e
gentium exponere:quoniam lex,quae Aesast. est jur. inquit enim us υ
jubet ut finis fiat, si non detur nisi is es, quod adliis, vel δειrahi Iuri na-
unicum medium,illud adhiberi con rurali elgentiam. iterum in L m praecipit numiss eoae in dicens astae res a Iure gentrum originem duxit,utpote eum Ia-N IV. e natares omnes homines tiberι na-An Ias Natura est Gentium sint serentur sed sua quam Iure geri mutabilia ' num servitus invasi,siqaurum est beneficiam manumissionis: ct cum Iare σα. negativa parte sunt, qua hu naturali tiberi homines avellarentur Aiuhorea pro eusque dedimus, quibus addere Iuregentium tria genera es, erunt; - - placet AristoteIem,qui libri 1.Rheuri libera, ct his contrariumseruri te' ad Theodect. cap. .post prisc. affirmat iam genus liberti ZEcce admittit Ius legem Ammunem, quo ille nomine gentium .servitutem ab eo mer Naturalem intelligit immutabilem ductam Iuri naturali derogare. Quodese, nam pendes ex natuνa,ei Citari clarius nos docet Iustinianus 1 S.Ius selet pro hac eadem sententia Au aarem. Insu ejannan his verbis. Be sustinus lunatae liber arbιtri cap. s. la enim se captivitates o servituteo dicens. In temporali Me nihil es a sequatae, a sunt naturaei Iuri contra- fiam, quod homines ex lege aterna sibi ria qui iterum in s. i. si de jurepem non derivaverint. Sed haec verba nil sum sibi consenat dicens , Servitutem probant: nam Lex humana mutabilis esse consiliationem , qua quis contra est: haec consequentia , Hum a naturam, alterius dominis objicitur. lex,qua mutabilis estia Lege Herna de quod desumpsit ex Florentino in Lrivatur Ergo Lex aeterna es immuta liberias D e sam hominam.
ιιlis. na non est.Sed magis ad hanc Extra dubium est, Legem natura RGlusi' rem loqui videtur Paulus in L peniat lem seu Decalogum, humanitus im-nde jast dri assererens Ius natu mutabilem esse sit quando enim vi An hoeno pol
rate semper bonam, o aequum esse . dentur homines aliquid mutasse,non sti,taizo Qusd ipsum ex Isidoro habetur in si abstulerunt aliquod Decalogi prae-
Ius naturata. n. I.distineZHanc sen ceptum, sed precepti materiam.Nam, tentiam claris verbis tradidit Iusti si Petrus habeat meas pecunias, d nianus S.Sed ara.Infiit de urinatur. bebit mihi illas restituere. Quid, si iu'uthores pro Pro affimativa militat Aristotules las ei condonem non tenebitur. Non Myp i 1 l . s. Ei - vicens. Veram autem praestitero, ne teneatur est,
350쪽
alogi, quod Iuris na. turalia est, ali. dirae aliter te. t positiva G. trahitur.
tuere mihi pecunias, quas debet sed
ne pecunias debeat nam positico donatione illae pecuniae jam non serunt meae, sed erunt Petri.
An respectu Dei Decalogus est mutabilis, dispensabilis Alieubi
asserit, Malicubi negat D. Thomas; Scotus in assirmativa constans est:micipit enim duo priora primae Tabulae praecepta sumpta negative,&M.Be nardi expressam sententiam tuetur. chamus Bia Nominales universalius loquuntur. At videntur repugnaro haec praecepta, Mihi non obedias, me odio habeas debent enim falsificantium propositionum censui adscribi.
Testimonium Aristotelis nihil pro
alterutra sententu statuis, nest contra An olim muadduciti Sunt natiiresia, quae possunt mutari,sunt,quae non possiunt, Essen . tiae naturales sunt,4 tamen immut biles accidentia plurima sunt naturalia, & tamen omnia mutabilis. Homini naturale est,esse animal rationale, hoc mutari nequit, nam ad D sentiam pertinet at habere dexteram robustiorem sinistra,licet sit naturale, est mutabile, hoc enim est accidens. Caetera, quae de Servitute agunt testimonia,supponunt falsum, videlicet Servitutem Iuri natura opponi est enim secundum natura Ius, ut num 33 F. ω339. evidenter oste
De Iure Humano, deciosi acipue.
Go illud sic de quod patraverat id tandem Ecclesia
scribo,aur,si ve Romana ob Resurrectionis reverentis, definio Ius tiam aliter illud ipsum praeceptum Humans es contraxit, cilia praescripsit sanctifibula connensis candi media iussit enim dies Domi-
sia lasas, auibus ad satione ab operis servilibus dies V Dei maiore pio neris & Sabbati abstinentia a carniariam ese bonum publico si aua in tua buc ieiunio quadragesimam, vigiatara aut Gentiam ure fuerant in ge liasque sanctificari. nerepracepra, ad objecti aut mediorum Ius hoc Humanum prima ,otic speciem determinatam contrahuntur sima divisione in Melasiasticum Iubet erim Ius Naturale,v.gr. ut ex Saeculare dispescitur.
pientur crimina, Humanum tali& tali talem & talem poenam prestriabit Iubet illud, ut aliquod tempus sanctificetur: adamus sic iri docti putant hoc praeceptum in generelatum ad dies Natales contraxit, modum instituit, ut Deo illis diebus hostia immolarentur praecipiendo Deus postea per Moysem aliter contraxit, quoniam ob creationis mundi quod vocatur Caesareum, ouod a I memoriam, ut sabbatis ab omni ope stiniano Caesare indictum tuerit Iuste servili abstinerent praecepit, hoc Regium a Regibus latum quale est enim die ipse cetavitis omnes opere, Tripertitum in Hunga ia; leges, quas B M a Pam Ad Ecclesiasticum pertinet Ius Ca,
nonicum , quod totam Ecclesiam concernit Bullae Pontificiar, quae de rebus gravibus expediuntur requenter: Concilia Generaliari Provinci lia a Sede Apostolica confirmata :Synodi Episcoporum Religiosertim ordinum Regulae, OstitutioneS c c. Ad Samulare spectat Ius Civile,
Ius iunianum ividatur. De Iure c. eleiastico. De Iura Secu. tui.