Quinti Horatii Flacci Opera interpretatione et notis illustravit Ludovicus Desprez ... jussu christianissimi regis, in usum serenissimi Delphini ac serenissimorum principum Burgundiæ, Andium, Biturigum. Tomus primus secundus

발행: 1815년

분량: 368페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

151쪽

. Nee eurat Orion leones , 4o Aut timidos agitare irneas.

INTERPRETATIO.

seitur: nec Orion satagit venari leones vel Iurneas meticulosos. ANNOTATIONE s.

39. Nee oras orian tiones, etc. 3 Denique Orion

eum aliis ad audiendum properat, abiectaque u nandi eura, qua solet occupari, ad dulces cantus occurrit. Aiunt nimirum eadeon apud Inseros umbris inesse ae vigere studia . quibus viventes tene

.ie griaria currum Armorumque fuit vivis, quiae curia nitenses Pustere equos; eadem sequitur reuiare repostos. O.Id. Metamorph. 4. Fab. a 3. Uriant extingues s ne corrore et ossibus umhrae. Par sitie D tim celebriant; pars tmι tectia tyrimni, Piara δε iquias artes antiquiae imariaminia inrueriercent.

Vide et Odyss. ii. ei Maerob. in somn. Scip. lib. ι, c. 9. etc. En vero quo solet in Horatium animo hetium movet scaliger hoc etiam loeo r Nondum , inquit, opud Inferos huee inueni , aut Prometheum tormentis addictum , aut oriona venantem. zrgone. vir perspicari , quicquid rerum ibi geritur per rexistit an illic diversatus aliquando singula otiose tam que luculenter indagasti, ut asseveranter eleas, seria hasque , haee a te ibi minime visa aut reperta I quae tamen ex Alistotelis citati. item ex Homeri moricitandi fide, inveniri ultro credam ; teque exploso credent alii. orion. γ De eo varIe sabulanturi illud constat

crem et strenuum venatorem extitisse. Non erus

Odyss. λ paulo ante snem, narrat hune iaptiu IH D- ros etjam visum Ubssi per floridum Priatum feras Perseptientem , in desertis autem monιιbus clavia ferrea oecidinum , etc. o. Miaeus. Lynx animal paido non prorsus absimile , eκ Gosnero, de quadrup. perinde macuislosum. Virgil. . n. i. vers. i et . acutissimi visus ,eκ Plutarch. Plin. lib. 2I. eap. s. etc. .

AD POSTUMUM,

O DE XIV.

fugaces , Postume, Postum oti l .ahuntur. anni et nec Pietas moram Augis et instanti senectae Asseret in omitaeque morti.

INTERPRETATIO.

Metrum Idem quod i. rheu suiues. ) nolet vitae brevitatem, moriat sque duram necessitatem. virgil. Georgic. I. v. 284. S.d sis r interea, fugit irrepariabile tempus. Ovid. Tempora sic stis uti

pers. Sat. 5. vers. x'3-υgit hora. Porrume. Parvi refert seu legas. Postume , Tros suificatur ultimo loco natus , sive Pes hume, id est , qui rost humatum patrem in lucem edes tur. Hie cogno inen est, ut volunt qu dam parvo certe nixi iunda. mento Iulii Plori, ad quem Horatius inseribit Epist. I. Lh. i. et secundam seeundi. Coniectori tamen danda v a . cum certi nihil aliunde suppetit. Virg. AEa. 6. v. M. Agell. lib. e. cap. i6. etc.

Nec P.clvi morum . ele. γ Lui Deor colas re supra od. s. Lib. i. ligiosissime . haud proinde vita eontigeret tibi diutur ilior. Ita quidem Ethnicus de falsis Numinibus non

salso. At sacris nos codicibus instructi , multis dilatam ope Dei praepotentis mortem hon ambigimus. Exod. e. zo. Deut. eap. 5. Honora putrem et reci-trem ut longo vivus tempore, ae bene tibi sit in terra , ete. lib. 4. Reg. ear. uo. E echias usque ad mortem aegrotans, sanitatem oratione piisque lacrymis obtinet . meteturque audite Deum ita pollicentem : Vιcii lacomas tuas: ecce sanavi te et et dum diebus tuis quinaetim innos, ere. 3. Rugis et initanti seneetae selentibus In senectute humoribus subtilioribus, paulatim arescit corpus ac durescit, et cutia in rusas contrahitur.

152쪽

s Non si trecenis quotquot eunt dies ,

Amice, places illacrymabileia Platona tauris; qui ter amplam Geryonem , Tityonque tristi

Compescit utida, scilicet omnibus . Io Quicumque terrae munere vescimurs bEnaviganda ; sive reges , Sive inopes orimus colon . Frustra cruento Marte carebimus,

INTERPRETATIO.

urgens senium , fatumque ineluctabile re- nempe t anandi cu tardabiι ; nee si tauros quotidis treeentos immoles Platoni inexorabili , qui ter magnum Geoonem et Titu tim coercet

ANNOTA

5. Non si trectio. Etiamsi tribus quotidie ue-eatombis Plutonem sat agas piae ara e noti litabis tamen , et mortem frustra deprecabere. IEschyl.

capitur muneribus , nee si siseri fora in ramplis. Trecenis. Perperam aliqui, tricenis; cuius pitima syllaba cum sit longa, metri lege arcetur. 6. Iuuio bilcm. Laeomahiles dieuntur si qui ad misericordiam sacile moventur per lacrymas et preces ; e contrar o Plu:on voc/tue illacrymabilis . qui nunquam fleetitur. sie Erasma ara κριε, -- placabitis, cujus ob vexorabilem saevitiam illacrymemus, inquit Torrentius. ς. Platona. ) Inserotum et mortuorum Deum. Is Saturui filius , frater autem Iovis, ac Neptun . Hi tres ita pa emum regnum diviserer Iupiter quidemerientalis plaga sorii us est imperium, et cum inde luκ oriatur, coelum dictus est occupasse. Neptunus insulas habuit, unde et maris dominus ae Deus appellatus est. Pluto natu minimus oecidentalem obtinuit regionem , secus inseram mare. uine sis ula, domi uari inseris alte et qoomam te xae visceribus conduntur metalla auri et argenti , divitiarum Deus existimatus e t. et Ditis ac Pluistus dictus. Laetant. lib. a. Dixin. institui. Neque vero praetermittendum quod testatur Ceel. Rhodig. lib. 17. cap. za. eorum quN ad destinctorum speciant cultum, Plutonem fuisse auctorem primum. Quo nomine creditum, inou vita sonetis pex sidere. Qui rer iamplam Geoonem , etc. Qui potentes quosque et nugins domat, v. g. Genonem et Tityum, scilicet: ut scribit Invenal. sat. ao. v. a 72. Mors Ma furetur euantula sint hominum eorpusculia. Ter amplum Geryonem v at Horatius, tergeminum arg. AEn. 8 v. soa. eκ eo quod sahulatitur. tr: pleriei eo us suisse. 1linc virgil. AEneid. s. v. sivi. forma tricor ris umirae. Fingendi porro ansam praebuit trἱpleκ regnum. xiveti iplicis circa Nispaviam insulae dominium ; vel potius trium starium corporis robore praestantium concordia, quae tan a quidem, ut uno regi animo viderenIur , inquit Justin. ad calcem libri ultimi. Quod idem seta narrat Diod. S eul. lib. b. e. 2. ubi

decimum Ierculis laborem in dehellando Gerrum Potquot nutrimur frugibus telluris, seu Principes , seu egeni agrieotae fuerimus. Abstinebimus incassum sanguinolento

Tao NES. - eu ponit. Porro valde arridet sententia PaIepliat asserentis, e Triearenta ad Pontam Euxinum insula Geryonem fuisse, adeoque Tricarenum, et en ambigua vocis significatione trielpitem ac proinde irieorporem dictum.

B. Tirdio M. Is mole eo oris plus quam Gigantaea fertur . quod Latonae vim 1 erre tentasset, ab Apolline sagittis trusus ad Inseros, ubi vult uteiecur perpetuo renascens exedente et Ianiante tor que ur. virg. AEn. 6. v. 59. Nee non et Tityon terrae omniparentis alumnum cernaere eriat: per tota novem cui iugera ecrpus Porrigitur; rosrroque immunis vultur adunco Immortare iecur tundens , foecundiaque passis Visecra, rimamrque epulis , hiabit. His suis auo Pectore: nee fbris requies diatur ulla renutis.

s. compercis undis tristi. Detinet in Inseris, et coercet unda stygia, seu palude illa horrida et irremeabili , da qua viret. an. 6. v. 43 3.

Quum vellent aethere in alto Nune est pauperiem . et duros perferre labores IFata obstant . tristique palas inniabilis undia Anjur, et novies sux interfusia coercet. 1 o. Terrae munere vescimur. ) Plin. lih. u. cap. Terra . quae hominum , is e.elum Dei ; nos

nascenses excisi , nutos alit . semelque editos sustiis nee semper . . . sola quae nunquam irascatur homitii.

A1uae subeunt in imbres rigescunt in grandines . tumescurit in suetus, praecipitiantur in torrentes. Audentiatur nubibus , furit procellis. Ar Mec benigna .m Dis , Inauigens , ususque mortalium semper an-HIL . quae eo acta generati Quae sponte fundit reum odorea saporesque s Quos succos 3 Quam bonafri ereditum Deutis reduSt 1 Quae nosiri Gura utit rete. quae Iege. 4 ν11. En iganda. Mors omnitius subeunda a mortali euilibet calcanda est semel iura Iethi, ut est in Ode G. lib. a. Styre trananda et enusis nila vectore et portitore Charonte , qui ferrus tuti sub vectiat eorpora Omba. virg. AEneid. 6. vide locum

sive reges, sive inopes. Vide lib. 1. Od. 4.

13. Frintra emento Murte earebimus, etc. λNihilo secius moriemur, etsi abstitiuerimus bello , mari , etc. nusua cavobimus pericula ruta

153쪽

Fracusque rauci iluctibus Λdriae

ag Frustra per Λutumnos nocentem Corporibus m tuemus Austrum. Visendus ater gumine languido Cocytus errans, et Danai genus

Irisa me , damnatusque longino Sisyphus aeolides laboris. Linquenda tellus, et domus, et placens

Uxor : neque harum quas colis arborum,

mentis. Ineassiam eaoebimus Notum corpor bus noxium alitiam ii tempestate. Adeun-Etis niger cor tus lenta fluens aqua. Da-

et navigationis, ent pestiferi Austri flatus, in futumno piaesertim. Quamvis enim mortis unum aliquod spieulum eluctemur . at altero percussi ocisc2mhemus. Improυita ui hi vis rapuit , rapietque cinfert ut est in ode superiori. 4. Macris Metibus. virg. Kneid. I. vers. 16g. . omnis ab alio Frangitur, inque sinus sedissit sese undia riauctor. Adriae. Supra Od. xx. v. a. Eouei. Horrendum Dementis quando tumentes s. eius ad seopulos illiduntur , insenti sonitu et

si igore.

15. Per Autumnes nocentem eorporibus Austrum. γ/ tumno quidem morbi semper aeutissimi et exitia- Ie , eκ Hippocr. lib. 3. Aphor. u.. Hine Iuven. 5 t. q. v. 66. Iethiferum appellat: et Sat. ao. v. 223. Quot Themison aegros Autumno occiderit uno. In causa sunt inaequalitas ealoris et frigoris eodem saepius die ingruentium. Deinde aest..ti suecessio; tu qua hiliosi humores aceumulati dein faeile com-Putrescunt. Adde etatis constipationem a frigore , per quam tetri halitus retineistur imus , et morbos cerant. Den ue dehallicitae per aestatem vires corris , fructuumque copia noxiorum humorum eol- Iuviem gignens, Autumnum vere δηριωδεν ferinum Oh Hippocrate dici secerunt. Causas asserunt istas quinque Galen. aliique, nee non Plutarch. svmpos. Lb. ου. cap. est. 16. vitrum. I Huius natura eum eatua sit et mn ida, valet ad procreandas aegritudines , replenis .lumque caput, indeque ad gravedinem inducendam, ad isus torpore inficiendos , viresque dissoluendas et g te acides. Hippoceat. lih. 3. Aphorismo 5. Austerviessiium hebetat, caliginem Mundit, caput graviat,

puros , et tanguidos facit. 1 . Visendus arer summe Ion Ido. Id est,

odire tandem ad Inseros oportebit ; Illicque visere coeytum , etc. vide lib. a. Od. αου. Flumine tinguido. Virgil. ante ellat. tardams neu vocat.18. cocytus. Ex ea derivatur nomen a Rωκιδιδ amensor. Macroh. in somn. Scip. lib. 1. cap. a O. Quicquid homines in luctum lacrymasque eompei lit , coorum 1 quod in gurgite mergit odiorum ,1 sem interpretati aflat, inquit. Sic et ipsas p

naiquo stirps conscelerata , et SAFpsus aeoli stitis aeternae poenae addicitis. Deserenda terra, et domicilium, et gratia eo ua. Et harum , quas educas , arborum roNES.

nas, quas apud Inseror memorant. Uu turem ieeur immoriale tundentem intellige tormenta conscientis Indefessa sceleris admirat admonatione laniantis , ete. Vide eetera ibidem 19. 'Danai geritas infame. a Danaus Argis regna vit an. M. 3 16. Eus. Chron. huius filia quinquaginta suos , una exeepta , viros iugulavere , patris mandato nesar e ohsequentes: quam ob noxam peristusum aquis implere dolium iti Inseris coguntur. vide lib. 3. Od. II. Virgil. aneld. io. v. 496. una rub nocte iugali caesa munus iuvenum foeda I tiliamique cruenti. Tihusi. lih. i. Eleg. 3. Et Danai protis Veneris quod numsua Desis, In euvia Lethneas dolia portat aquas. 9. Damnatusque longi, ere. Ellipsis sup. poena. dio. sisyphus Pso ides. Latrociniis, ut alunt . Infamis a Theseo est oecisus : alii dieunt virum fuisse rerum multarum notitia pollentem ; et cum immortalitem sibi parare attentasset , longo isto Iahore damnatum . ut ad apicem montis portet sa-.κum Inde relapsurum. Vide Epod. vii. Ovid. Metamorph. 4. Fah. a 3. Aut retis , aut urges ruiturum Sisphe saxum. Virgil. Georgle. 3. v. 39.

non exsuperiali e saxum

Lueret. lib. 3.

mittantem trudere monte Saxum , quod tamen a summo iam vertice rum

stim

scribitur ae pingitur, ut odiuersari oeulis videatur Si Dphus trudens saxum, conuitens, totoque Iudans

corpore.

ceris Gemris It,hus , et domo, Vitioque , etc.

Et plueens uxor. Vel deeora et pulchra , vel ,hene conueniens , ut est apud sinet. Tib. c. I. est

hine viro dilecta et omnino placens. 22. Quias colis arborum. In eolend 1 actorihus luxum atque delleias Romanorum althi notavi. Vivo etiam platanos irrisasse Q. Hortensum , te.

154쪽

CARMINUM LIBER II. 15r

Ti , praeter invisas cupremos , Ulla brevem dominum sequetur. ab Absumet liaeres Caecubo dignior Servata centum clavibus i et mero Iinget pavimentum superbum , Pontificum Potiore coenis.

nunia te eomi abitur haud diuturnum pos- elaossitis custodi a r superbumque papim Maessorem, praeter ferales cupressos. Haeres tu'r asperget vino meliore Pontifriam epu- digni, consumet uiua Caecuba eentenis tis.

ANNOTATIONES.

at s Maerobiua lib. I. e. ix Valer. Mari. lib. 9. e. a. ari. 4. de Cn. Domitio, et Luc. Crasso iatercanti hus r uteν luxuriosior inquit Crassus; Egone qui

decem eorum a re estim mitidus nummum emi r ianta qui deum arbuscutarum umbram vicies sestersiam

amm compensas Idem sere narrat Plin. lib. ap. c. a. Vide seq. Od. Annot. initio. 23- pressos. 9 Funebres quidem arhores. Idemque /nviso appellat Horatius e Proserphis Diti que actas, ex servio, Feste, Plinio. Hie lib. 16. e. 33. ita scriptum reliquit i nutu morosa a fructu Iupe vacua, buccis torva, solio timaraedore visti via , ac ne umbria quidem gratiosa. 24. Brevem dominum sequetur. 9 sequetur , Ω-ribus tuis ex more apposita. eum vita erices eris. Brerim. a Paucis annis usum. et possessorem Valeant qui ad tumuli vel urna angustias redactum interpretantur. Qua si cui placeat explieandi ratio, lucem huic arietet Juvan. bat. ao. v. is0. et quinque sequentihus. Dominum. P Te potentem ae divitem. Plin. mox est. cupressus, inquit. Diat iurea, eι ideo sumebri ι gno ad domos possen ; adde nobilium , in Lucano. Et non plebe es luctus testata e preMM. Ad rem praeterea saetunt, qudi de cupresso sc Munt. Pracaso capite mothur, et subsecta non renascitur, icut ex mortuis nihil speratur. Servius. Rogis adhibetur , et eremandis utilis est cadaveribus , ob gravem ustrinae nidorem di que iam faetorem cadaveris dum uritat , odoris sui iue ditate lenit. Ita 3 arro. Leges pubi eas , ei sacrorum ritus , ob aete Mam firmrtatem, in tabulis eupressivis deserihi Plainio iubebat. Vide C- Rhodig. lib. 25. cap. 2.2, Absumet haeres caecuba dignior Me.) Haeresd satur in i quia liberalius et aciens uti iis, quae adurum fluit facta; quibus improbe avara velut sacris parcunt. Q.iae vero tu parce nimie servasti vina exquisita . hae ille absumet , et sitie modo sui det. Ecuba. ) Lib. 1. Od. M. vinum optimum pria. si det, disperdetque. es. Nero tinget piavimentum. 3 Cic. Pliilipp. q. natiabiani piavimentia vino. Porro in deliciis fuisse olim respergi pavimentum vino fragi antissimo , auctor est Athen. lib. , 5. Alii reserunt ad coit hiasmum, quo ve eos inter potandum usi, non siccanister omnino ea licem , sed arte quadam vini reliquias in terram elidentes, ut sonus inde radderetur. Ita I. Lips. antiq. Ieci. lib. I. de eo more et ioeo asleulis invento. Hesychio teste. Suidas paulo aliter, in κα eas ιζ/ι . Athen. variis locis, ma&ime vero Id. 15. Iul. Pollux lib. 6. e. a 9. Cael. mo. dig. lib. I. cap. x6. ete. P avimentum superhum. Marmoreum solum vocat Tibuli. Iib. 3. Eleg. 3. et cieer. Parad. 6. de pavimentis arte et pictura elahoratis deque litho. atroris ac vermicularia. Plin. lib. II. eap. 25. Quidam legunt superbo , reseruntque ad vocem , metu ἔut . per hypallagen , significetur haeres superbus vianum pre:iosum effundere. Alii merum si perhum

unt, quod non amplius claviuua inelusum iam marmoreo Istere ducurrat pavimento. Sed vix id venisse in mentem Horatio, si diem : plus credat mihi quisque eordatus iniurato , quam iuratis illis. . Ponti latim potiore ι aenis. ) Melio 1 e , pretiosiore, quam illud quod adhihetur tu au intuosia trialis Pontificum ec is : quando novi quidem inauia surahantur , et in eorum collegium admittebantur. Varro liu. 3. cap. 6. Macroh. lih. 3. Saturnal.

cap. 13. Erasinus Chiliad. 3. Centur. a. Adas. 56. Noster lib. i. Od. 32. F. a.

155쪽

iό a Q. HORATII FLACCI

Immoderasum sui saeculi circa σdisicia Iuxum reprehendis.

Ja Μ pauca aratro jugera regiae

Moles relinquent: utidique latius Extetita visetitur L crino Stagua lacu : pla Lanu, que coelebs 3, Evineet ulmos et tum violaria, et Nartus, et omnis copia narium .

INTERPRETATI o

rca I Es deineeps stibstruessones modicam terram relinquent arandam. Undequaqua venient speciatum stagna magis spati sa, quam sit lactis Lucrinus. Platantis quin

ANNOTA

Mettum idem quod . Iiam pauca, etc. Ilaee Ode superiori iuneta regitur in quibusdam exemplaribus; sed perperam aut satis osteradit argumentorum diversitas. Patica aratro iugeria regiae moles relinquens. ) Οecnpantibus fere omnia aedificiis sumtuosis, operosis, xege dignis. Cie. pro Milone, insanas substridictionar :et postea, suhstructionem insanas moles vocat. u. Undique latius extentia visentur, ere. In illis aedibus magnisee struetis visentur piscinae, vivaria,t: agna, Lucrino lacu ampliora, qui tamen ingens. Et spatiosus. Valee. Maxim. lib. e. t. c. Sergius Orata, ne gulam Neptuni arbitrio su eoam hiaberet , rectiliaria sibi maria exeogitavit, aestuariis in-rercipiendo suctus , pisciumque diversos greges , reparator molibus includendo e ut nulia tam socrare estus incideret, qua non oratae mensu viarietate fercuIorum abundoret. IEHi eiis etiam variasis et excelsis desertu ad id temptis otia Merini lacus pressit, etc. 3. Lucrino Meti. Ille et Baianus appellabatur, later Puteolos et Baias situs , ae inter Avernum Iaeum et mare Tyrrhenum r mariime piseosus, et proinde asserens luceum: hine nomen. Ita quidemolire: at anno 1639. terrae motus novum excitavit tulitque montem cinereum dictuma n hilque reliquit e lacu Lucrino praeter caenosam paludem cum Mundineto. quod quidem in suo Lexieo animat Niehael Ant. Baudrandus rerum Geographicarum studiosissimus . testisque oculatus. Straho ith. 6. si adiis oeto longum sutas e refert. sveton. Aug. e. 16. Portum Iulium nrua Biritis immisso in Luerinum et Avernum lucum mari, effecit. Virg. Georg. v. v. a 6 I. An memorem portus , Lucrinoque adulta elaustria r ιque indignatum magnis stridoribus aequor

4. Pliaram usque eaelebs evincet ulmos. Athorex ad umhram, dolicias, et mollitiem disiaκal utiles fruis syseria amoribus praeserentur. Plin. lib. I 2. cap. 3. non mιretur arborsm umbrae gratia luvium exque sterilis nImos exeludet. D. In violaris .m1rteta, et uberas odoriatus opes a bunt suas itatem per loca oleis ante constitia, quae

atio petitiam orbe platanus hara et , per mare Io nium in Diomeciis insudiam ejusdem tumuli gratia primum senecta ; inde in Sicilιiam transgressa , atquainter primus dona ta ItaIliae . . . . tiararumque postea honoris increvit, ut mero infuso enutriamur. com pertum tu maxime prodesse rudieibus t docuimusque etiam arborea vina potare. Platani solia latissima. umbram perametnam , alibi notat. Vide apud Herodot. lib. 7. Xerxem eum ingenti exercitu tu Lydiam pergentem platani pulcherrimae admiratione captum , elaea illam stantem , audio monili donantum , eius denΤque curam viro immortali commutentem. Decem erant nempe minia virorum selectorum a Persica militia . qui duehantur immortales r quoniam tino momente . statim alter substi vehatur, ut completus esset semperque ille num Ius. Horum meminit Q. Curtius lib. 3. Porro platanum auream sibi iandi iussit X4rxes, quae supra memoratam etangens ejusdem leniret desiderium, et aestuationem mentis ob eius absentiam. Ceel. Rhodi g. lib. αγ. cap. i. Vida supra Od. suh finem, Anno t. ad ea vetha , quas coris arbo

rum.

Platanus edeIebs. Martiat. lib. I. Epigram. D. v duam appellat 1 intellige sterilem , vel non vitibus, ut solet ulmus , in 'tatam. vide Psimith. 36. c. a . senee. lib. 6. Epist. 6. 6. Evineet ulmo.. ) Euellet. quasi dimovebit

loco , earurnque plantaria occupabit. Tum viriaria, ete. similiter et flores odorisee exterminabunt fructuosas athotes , hisque neglectis et eiectis, excolentur. Quidam legunt. myrtusque et omnis, etc. ut metri constet ratio. Alii volunthia ortha r 4. deesin. esse. et num. pliar. adeoque ultimam syllabam produci. Plin. lib. 21. e. l. In Italia violis si eradii fora o huis laservenit tilium erosam cyanus excirit , oianum amarantus. De myrto plura lib. i. adnotavi , ad Od. ult.

6. Omnis copia nariiam. Ab dantia florum

156쪽

. . .

CARMINUM LIBER. II.

Spargent olivetis odorem Fertilibus domino priori. Tum spissa ramis laurea lervidos o Excludet ictu . Non.iis Romuli I'raescriptum , et intonsi Catonis

Auspiciis, veterumque norma.

Privatus illis e ensus erat brevis, Commune magnum: nulla decempedi. t 5 Netata privatis opacam Porticus excipiebat Arcton.

INTERPR'riori possessori fruetum dabant. Mox dens

laurus ardentes Solis radios ramis arcebit.

Non rie erat lieitum per leges Romoli et Catonis criniti , vel priscorum insitiata.

et odorum . qui sunt odoratus opes velut ae divilia , voluptas ac delecthlio. Est qui dormitasse hic Horatium caville ue . nee satis intendissa animum. Quasi vero temere quidquam se there soleat tantu Poeta. Imo feliciter in Oribas animum , forsan via vos et roseriar ungues, et in uarsu faciendo saepec ut iam scaberias. atque . ut ait etiam Persius , Flureum ceciderat, cum seripsit. Omnes cepi riuis : dictio sana tam grandis quam insoleus, tam pulchra et dives, quam audaκ et nova.

I. spargent oliuetis odorem fertiadis domino prio-m. odoriserae omnia generis plantae dimandem fragrantiam iis in locis , quae prius olivis cousita

uberem domino proventum afferebant. s. Tum spissa ramis laurea Dr uos excludet ictus. seu quod adversus fulmen ejusque uultos ictus valere laurus dicatur eκ Plinio G. 15. c. ulta suetou. Iiber. c. εω etc. sive quod arte quadam Iaurus apud Romanos veluti silvescchat, ramosque eam alte lateque intendebat, ut spissam, et opacam timhram praetexeret, Solisque ardorem sarceret , ictusque fervidos a qU Lucretio verbera Glis nuncupantur. Spissam quoque ramis lauream reserunt

aliqui ad hortos operis topiarii. Da quihus omihus Plin. citato loeo. Laurus reae pe aliiqui frutices gradatim re ieis intervallis inflecti , annectique let cancellatim pingi possunt, inquit Cruq. hie. xo. Non ira Romtiti preescriptum ete. 9 Non ita maloius nostri: nee ista grassabatur luxuria tempo-mhus Romuli; qui singulta civibus duo tantum agri iugera distribuit ι aut ca otiis Censorii . Pottiae lamiliae principii , Iuxuriae hostis insentis,in : qui

Duv. Oratot ae senator praelarus, stigalitate et continentia longe clarior, quater et qui dragies acincusatus . toties est absolutus. Plutarch. in ejus vita. Plin. siti. ς. c. 27. Valer. Mam. Ith. 3. c. γ i. Insonii. a Nimirum Romani usi tonsoritas, anno ah urbe condita 4 4. antea vero intonsi fuere: quod ex Varrone asserit Pila. Ith. p. cap. 5 vide GHL Eh. 3. eap. 4. Quod si Catonam intelistisere Uticensem placete hic etiam intonsus, quia ex quo civilia hella exarsera, tonderi numquam voluit: Lucan. tile nee horriferam sancto dimova ob ore

Res familiaris aderat eis exigua , pullica autem dioes : Nemini priuato porticus

mensa deeem pedum pertiea eo ligebat auram Septentrionalem Hur mam.

ciaesuriem. duroque a his gaudia vultu ; te primum risui feralia inuerul Grma, Itito,isus rigidia in Dorite dese dere cinios msstis erat , miseramque genis increscere ba/b. . 13, Prisiastis illis census erat brevis. Exigua tune etam privatorum opes: nec dives esse quisquam satagehat: at universi Reipublicae decus, gloriam, potentiam augere et amplificare studebant. vide paupertatem laudatam apud Valer. M . lib. 4. e. 4 ubi ititer exempla non pavea. haee amne Valerii Poplieolae, cui mortuo lactus funebris et rostis d Die , exequiae vero pecu ita rustica Mirae suxi Agrippae Meneest a qui putricae salutis arbiter ita pecunaue inops decessit, ut sePotiurae honore eu- ῶul , nisi a popula collatis in capite sextisnti uisuneratus esset. Et paulo post, idem ste aerihltb imo νero quos perio a Reipublκι1e Imperatores asserebant,

angus iue rei sum,tiaris quid cesso proprium non euυeri,nti reddere I J huὶ uicos feri cogebant. Et poster retiid aelio fiam ha , quam io pter Sexdecim eo Amrempore Atii fuerunt , quibus una domuncula erne eodem Dei, quo nunc sunt Μari arua m-imentia : et tintia in agro Veiente funavis minus mulios cti tores desiderum . quam dominos habebat, etc. 4. commune magnum. ro κ ι ev apud Cleer. sensus est ; magni putabatur puhlica res , salus. auctoritas r eommodo privato Reipubliea utilii a. anteponebatur. Cie. pro Flacco : in murati rehei minimo conteriri eram minores nos ri r in Imperio epptihria a dignitate , smara iaci gloriam et splendo-em

revocabant. .

Nullia decempedis metota privatis , ete. ) PHusiatorum nemini portieus erat plutibus metata decem pedis , adeoque valde longa. ex arte, et magno

proinde sumtu tracta.

i5. opaeam excipiebat Arcton. Quae porceti septentrioni Ohversa , apta esset ad captam una, state ε Mus plurimum, et ad am nam ambi lationem . servente etiam die. Arrios Gracis Ur,a. Latinis sidus Boreale . polo Aretico nomen sect res onem. septentrionalem designat, unda frigida et saluhrior es xpirant aurae. Porticus des niti pa te t. ambulacrum columnis septum, Gall. tiue d. titie, Ital. una Lusia. Ailae centenariae, aliae

PDissili co by Gorale

157쪽

Nec fortuitum spernore cespitem ' Les,cs Sinebant ; OPpida Publico Suiritu jubentes, et Deorum

FLACCII NTERPRETATIO.

Neque fas erat eontemn re glebam oboenaentem : urbes autem 'communibus impen

sis , ac numinum fana lapidibus nosela

exornare praescriptum erat.

ANNOTATIONES.

Italiae iscebantur a longitudine et nurrero passuum. quos continebatit. Sueton. via v. lib. I. c. s. etai. Al . .h Alex. lib. I. c. 22. et 23. ubi et multipleκ porticus iecensetur : prae ceteris autem Porticus Claudia , in qua subdiales ambulariones, muto ingenio elaborata e item Porticus Augusti , in rant.o cum bibliotheca Graeca Latinaque, Numidico Naarma e per symmetriam eo tacta. et e. vide et rel. ilhcul g. lib. stb. c. Iq. Iuverrat. Sal. 7. v. 432. P.ute uitia tonsia Num Larum sullia eorumnis Surg.:t , et ois num rupiat camario Solem. p. Nec fortuitum spernere cespitem leges sine bant, etc. ) Legum poenis erat obaoHus . quisquis operosas aedes sibi mollius esset e saxo quadrato . quae quidem structura templorum erat. At ptiva is vel erudo eespititio solo, aut dueris later bus aedi- se aie tantum licebat. Turneb. lib. 1 o. cap. vi. Itaque nemo spernebat casam haereditate sibi obve-M:entem , agellum, ptaediolum. Neminem piaebat habitate domunculas, Pauperis et tugurI congestum empite culmen. vii l. Eclog. i. vel , passim , et sine discrimine e bum aut quietem captabant maiores nostri ubicunque fors tulerat. Ovid. Fast. .

Nee pucior in stipula plueidum cepisse quictem, Nec fanum capiti iuppo uuae suis. Titiivit. Lb. a. Eleg. 5.sestas exstruet arrece pullus metuas, eespitibusque ιhorum. Nue iacit quod da Tiberio Sueton. ait , eap. as. Truus Rhenum vero eum inrue orci nem temtil, ut sedens in cespite nudo cibum careret a sueFe etiam

s ne tentorio pernoctiaret.

Fortuitum. Hujus uoi s penultimam corrip ta uvenalis Sat. 13. v. st . hie hero preductam vides . a fortuna et ire. Servius in aeneid. 6. v. I91η. Oppida tu deo sumtu iubentes et Deorum Templis , ere. ) Hine AEdiles , seu publiearum aedita . , totiu3que urtiis curatores. Hee et ad Augusti laude: n seripsisse Horatius ereditur. Sueton. Octav. cap. 3o. Spatium urbis in regiones Geoirue divisit ,

institu retue tit illas animi magistratus sortito tuerentur aues fueras vetustate eortipsas, aut incendi x. absumtus reseeit, easque et ceteras epulanti, imis uenis exoritiavit, ere.

o. Novo saxo. vel secto , quadrato , et polito; vel e longinquis terris Romam advecto ; quale est marmor ex Armenia , Paro, Chlo ἱ eri AEgypto ,

Numidia, etc. Iuvenal. satir. 14. v. lis. et seq.2 euior erat centronius . ' . Alta parabo

158쪽

c ARMINUM LIBER II.

AD GROSPHUM,

lanimi tranquillitatem nonnisi cupidi a s coercendo Parari.

Oxiu Μ Divos rogat in patenti

Prqnsus . .gaeo, simul atra nubes Condidit Lunam , neque certa sul εe ut Sidera nautis.

Otium hello furiosa Thraeo, Otium Medi pharetra decori , . Grosphe, nou gemmis, neque purpura Te

nate nec auro.

Non enim garae , neque consularis

c D.e PE , quietem a numinibus Metu quilibet in aperto mari AE eo depre- nee lapillis, nec Pu ura, nec auro vena .hensus, statim atque nigra nusilia tererunt tim enimμem divitias vel constitis αν

Paethi insignes pharetra Diatem poseunt

Iuniam , neqt'a apparent nautis astra non, dubia. Quietem Thracia bello 'e fervia ;Dm t enimuerra divitias vel consulis paritor haud pollunt pasees animi tur ANNOTATIONE s.

Metruin idem quod supra Od. a. Lih. I. Ad crosphum. ) Hune Pompeium Gro phum no- Eripium subi/8 ntibes hilum et Magis ea ibus perfunctum innuit, quod in aeucrorum ex oculis. . sine' huius Odes purpura vestiri serih t. Siciliensem Lucan. aiunt nounulli, eo quod th dem Horatius si lis

ηregibus et armentis opulentum notat. visum autem sidera non requimur. 1iuxi Olehrat Epist. au. lib. I. Utere Pompeio Geospho et et si quid petet, MItro siser : nu Grosphus , ni vertim orahit, et aequum. a. otium Divos rogat, etc. otium poscunt mnes, et tamen omnes avaritia n et amhitionem colunt , per quas assidula Iah tihus et perieulis exercentur, atque otio frui prohihentur. sic impl-ger ad indos, quaestus erasa , tu reeit mercator , cum se tali tum tempestatibus, et mortis Stetimini pro imum sentit . tum mare et naxigationem dete statur , otiumque rogat a Castore et Polluce; at ultra pergit tamen , urgentii avaritia , cum primum reiicillum praeterii tr lin. a. Od. s. Luctantem Mustiis fitietibus Africtim Nere Ior mediens otium et oppilai L dat rum sui.

u. AEgueo. γ Quod mare altum et leopulosum, et multis adeo natistat is infestum. Unde prov. σοπιγαι av πλει v, ah Asea insula, vel ab heis Euhinae hisa di oppido , ut Straboni placet, figaeum mare dictum est. Alii alia sistis tur. situm est Graeciam inter et Asiam ; plures habet insulas quasi passim disseminatas; hodJe Archipelagus nominatur.3. Neque cerra fulgent sidera. Cum atris nubi-hus obducta caeli facies. non ostendit ea sidera ce ea se in Per reg ona apparentia , quihus dirigi navi pantes solent, et tutus ease cursus ac non dubius. eid. a. v. sa. Eripiunt subito Λυbes erarumque diemque

aeuerorum ex oculis. Ponso nox incubar area. cana miseror DBentia nautassiaria non requimur.

6. otium bella furiosa Thrace. In medi's helli

periculis et aerumnis . fatig tae gentes etiam maxime hellieosae otium desiderant a vix tamen postea hello ahstinent, praeda allieiente. Furioia Thrace. 9 An quod atris infuseati sagulis qui furiatum calor est θ ad hellum procedunt Thraces An quod terriuili specie Sie apud Pi laech. si vita Pauli , pugnantium Thraeum aspectu Nasica maxime exhor ιι. Erant nempe in acie primi, homines proceris corporibus , ianis oeticentibus seu is , ocreis armati, tunieas in ii nigras a graves enser et recus a dextris humo aquatientes. 6. Medi phnretra de eL Parthos indieat Me eorum victores a de quibus L . a. Od. Q. et a 2. areuhus armatos ira Xerxia eκercitu r testis Herodot. lib. r. sagittas ab inguine iaculari seu rem quere solitos, annotavi ad Pers. Sat. b. v. d. excata odo. . Non semmis neque purpura. Me. Non eratis tur aut venditur ullo pretio liberalis usa animi pauet tranquillitas, ἰmo generosa virtus, quam movere aut concutere nihil potesti Eam vota sibi parat quisquis assectus ataue appetitus cogit rationi mo rem gerere et obtemperare. s. Non enim sarae , ete. I Nee divitiae nee .l; gn. Mes e serum i num tem a curἰs et tolliettudinistus.

159쪽

ios Q. HORATII FLACCI

Summovet lictor miseros tumultus Mentis . et curas laqueata circum

Tecta volantes. m.

Vivitur parvo bene, cui paternuin Splendet in mensa tenui salinum e I s Nuc leves somnos timor, aut Cupido

Sordidus aufert. .

Quid brevi sortes iaculamur ae o Multa a Quid terras alio eatentes Sole mutamus P Patriae quis exul . 'In Se quoque fugit Θ

bas ac sollieisudines eirca palatia laqueari- adimit, vel turpis eupiditas. Exiguo tempore bus Ornata volitantes Et felix est e morieo valentes eur plura intendimus 2 cur petimus Wita, cui majorem salinum rutilat in 'ugali regiones dioerso, calefactas Sole quismenbuet neque tranquillum soporem metus extorris a patrias procul est eιiam a seipso pANNOTATIONES.Consuraris Iactor. Minliter publicus ante Consulem aliosque magἰitratus tum honoris causa tum Iunim veruta turbao gratia praecedens . Imperiique nrysnia fasces et secures praeserens. Tit. LiT. lib. I. cap. 48. I iator, summove turbam. o. Μιseror tumul tis mentis. Animi perturbationes, metum, iram , cupiditatem , quibus miser

homo emcitur, quando se illis huc illuc distrahi patitur , et discraeiari. Tumultus , quasi timor

multus.

31. curas laqueata circum tecta υoLmtes. Palatia divitum euris obsidentur : et quo majores ad- - Pes , eo plures et graviores comitantur atque uroni curae, quasi cor urentes, dictae. Corn. Ta- ait. Invidia summa quaeque arreti. Iuverat. Sat. 4. . 3ox

heriles curiae. . Theognis.

a 3. Vivisur puros bene , cui, ere. ) Contra vero laetam ducit illa ullam , qui parvo contentus, modicam supellectilem et mensam ratis hahet, gaudetque sua conditione medioer . Unde pacatum capit somnum, quem non interrumpit vel habe icupiditas, vel timor perdendi. ternum splendet in mensis r nui saliniam. Egregie locum hune illustiat Tumeb. lih. ao. e. 22. in ursus, inquit, videatur sensus, nisi intelligas talis olira quamdam in metria religionem fuisse. L . de ιιρνη ay a 4 Graeel die tr et appositus salmen M. .cos ecrare videbatur. Ar h. lih. a. 4acrias fiacilis me stas saliviorum appositu , eι simulacras Deois ν l . . sed mea potissimum tenuem et pareum

pyictum Horatius significat hominum pro salem lingentium , quod pauperes olim ii iab. it. ut apud Pers. Sat. 5. Varo regustiaum digito terebrara stilla contenius perages Inarusque Turuebus. Salinum vero praecipue meis morat Horatiust tum quia primo loco solet apponi. tum praesertim quod veterea poculo et salviti a. Jor.bra accepto libenter utebantur. Et quibus

nullum erat argenteum vas, salinum tamen ere argento habehant. Ex quihus uatelliguntur hae voces, Uti . det , et Paternum.. ib. Leuca somnos. ) Dulces, molles, placidos et tranquillos , vel aolui faciles. pido oordidus. ) Amor pecuniae rordidus, tu pis ava-tia. Saevia cupido irdomui e sua. Iuvenal.

Cum sciamus paucis uos annis esse victuros, cur tam multa et magna prolequimur et captamus il . 1. Od. 4. Vitae summu brevia spem nos istar inchoare t

gam.

Et Od. at . spurio hreri spem langam Peuces. 19. Quid terras quo caleΜιea sese mutamus Cur, patrui relicta, pergimus in alia plane et Lmata, remniasque valda regiones, alio veluti sole calete enteal Vim: I. Georgie. v. v. 5. a. Exitioque domos et dure a limum minan sAtque iatio patriam quaerunt sub Sole jucentem.

Contra Iuvenalis. Sat. 12. v. xo3. . nostro sub sidere.

lata sententia e Graeco . M a ριάοι-ωs , κη .aties, εφωγε , id est , quis paternum deserens solum . pravam simuF indolem pravosque silaratis relinquit; imo se quisque secum deiari, id eu . animum suum seu Prohum seu improbam. Senec. de Tranquila. vit. Me re quisqtie mouo semper

seipsi eι tirari gramssimus comes. sic mereator avarus , quolibet peregrinatus fuerit, avaritiam circumfert. Horat. lib. a. Epist. a a. v. 27. coelum non ianimiam mutavi qtii triaria mara

ut M.

fugere haud rotis est. invitus adhaere odit. Varro et Petronius, longe fritis, qui rum id

est, se fugit.

160쪽

CARMINUM LIBER II.

Seandἰt aeratas vitiosa naves Cura; nec turmas equitum relinquit , Ο ot cervis, et agente nimbosocroe Euro. 25 Iaetus in Pra sens animus, quod ultra est oderit curare; et amara lento

Temperet risu. Nihil est ab omni

Parte beatum.

Abstulit clarum cita mors Aelii item : o Longa Tithonum minuit senectus :Et mihi forsan tibi quod negarit, Porriget hora. Te greges centum , Siculaeque circum Mugiunt vaecae : tibi tollit hinnitum

33 Apin quadrigis equa : te bis Afro

Murice Liuctae.

INTERPRETATIO.

Napes aera munitas ingreditur prasea sollieitudo , nee deserit equitum eohortes , verseior cereis , et Euro nubes discutiente rapidior. Mens praerentibus contenta caoeat inqui erentii tiam ulteritis: molesta vero quaedam Iaetitia moderetur. Non est aliquid omni ra tione perseetum. Achivem gloriosum sustuis

ua. Sennit a ratas, etc. Seu navim seu equum conscendas, ut est relas euram . hare te facita conis sequetur, utpote cervis pernicior et ventis. Horat. Bh. b. Od. a. Sed timor et minae Mandrant eodem quo domistis r neque Deceuia ae fa triremi . et Post equitum seues citra cura . 23. o. γον cervis. Cervorum purnicitas euivis nota.

lainorph. a. a. u.

Eurias sed is oriam Nabiathaeaque regna. recessit, Persarique . et rudias iuga siabdita mutiatinis. α'. Laetus in praesens animus , etc. ) In diem vuve . donia praesentis Ope laetias horno. lib. X. Od. s. utere pinsenti fortuna. quod ultra praesens Iemiapus en , ne cura . ne futuro te distorque.

es. Amaria tinιο temperet risu. si quid ingruit adversi et amari, id animo isto perfer. Nam levitis βι patientia quicquid eorrigere est nefas. Liu.

a. m. M.

omnino setis et heiatur. 29. Abstulit clarum cita mors Aehulam. Quod mon protulit . exemplis comprobat Poeta. Fuit illustris Aehu es , at paucis annia inela It ; et cita mors finem gloriae x itum Imposuit. E contrario Tιrhomo diu vixit quidem, sed incommoda senii per entit adeo, ut vita pertaesus fuerit, optaritquelit mors repentinat Tithomm a bili uolesenecta prolixior. Mihique forsitan in l-g bit tempus id quod tibi non eoneesserit. Greges numerosi et boues e Sicilia eireata mugitum odunt , hiαniunt tibi equi trahendis eurribus iusnei. Te operiune

in ei dam mutari , quod et a Diis obtinuit. vi Ith. i. Od. x8. De Achille vero eodem lih. h. Od. 6. v. 6. Od. a. sub finem r Od. a 5. ad finem lib. a. Od. d. v. 3. lih'. 4. Od. s. Epod. a 3.3i. Et mihi forsan , tibi quod n garia porriget hora. Parvo mihi fortasse vitam dabit Ionsio. rem . tibi veto diuiti negabit. 3u. Horo. vel, tempus: gle P.rs. sat. s. v. a d. fugit hora. vel, horoscopus. Idem Pera. thid. v. itiseti nata furi,utia hora

Dividis In geminos concordia fiasti duo m. 33. Te greges, etc. Tu te heatum eiustimas gregibus et armentis abundans. Et optima purpura vestitus. At ego mihi videor aeque ae tu sortuna . . tenuibus praediis victitans et contentus, poetica gauis dens facultate , et vulgi spernens rumprear D vites Nosnero dia λιρρηυρε αδ πολυχsωla Agnis ea bobus assuentes; Hesiodo πιλομηλσι ovibus ab auius nuneupistoristi Ar que --ae. opimis e sicillae . seu sis valde pingues.

greges tibi adsunt muniis generosittium Kn. 3. v. 672. cliam rem Cle. ad Q. fratrem Epist. a. lib. 2.

hus ineundis certaminibu hoe aptiorcior. Ita illis h gae, trigae . quadrige. sive currus duobus, tribus, qui tuor equis tracti. Vide lib. a. d. a. A not. ad liac verba e sunt quos curriauro

ete. At Alex. lib. b. cap. s. ta.

SEARCH

MENU NAVIGATION