Quinti Horatii Flacci Opera interpretatione et notis illustravit Ludovicus Desprez ... jussu christianissimi regis, in usum serenissimi Delphini ac serenissimorum principum Burgundiæ, Andium, Biturigum. Tomus primus secundus

발행: 1815년

분량: 368페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

181쪽

Su piret : Eheu, ne rudis agminum so Sponsus lacessat regius asylum Tactu leonem. quem cruentarer inedias rapit ira caedes. Dulce et decorum est pro patria mori. Mors et fugacem persinuitur virum : ec parcit inuti liis juvetitae Poplitibus iii nidoque tergo. irtus ropulsae nescia sordidae, Ictaminatis sussi i honoribus :5cc sumit, aut ponit secures Λ ibi: tio Popularis aurae. irtus . recludetis immeritis mori Coelum , negata tentat itor via

re m etiam hominem mors consaeetatiar:

ANNOTA

I. Dulce et decorum est pro parrici mori. 9 Vor-tIs pavorem et metum adimere etiam poeta solerse natur. gloriam erream generosis, meticulosis auiatem n luto scelus in tare ei trium asseverans. Clc. . Osic. n. pro piari lia quis bonus dubiter mortem

petere. si ei sis p ofuturus 3 Ad Atile. lib. u. Epist.

Pro pia r a mori praecesiarum ist. Quam senten. tiam TNrtaeus , carm. de virtute hellica non uno loco ventilat; oecumbere pro parria pulchrum est, inquit, καλα, .. ι; honor bile et splendidum, πιρηιυ

i . Moit et stigiacem perse tvr v mm. 9 Per. prorepsin aeriar qu od obiici posset e sullus esse fuga sa-I ti consulere, vim se pria dam instanti morti deis 4rere. Atqui ing orlara ve is vitam protrahere stultum est et vaniam , inquit : nam mors apprehenuit eum quorue qui pugniam roseisii, ex Simonide : divaro ἐς κι και rum φυγομαχοι. Et Tyrtaeis mox cit. ait: eum qui e proelio testiuue clursus eri, domia. ere a morae corripi.

15. Ner pare t i tiberes ii euriae replit bus timido e tergo. Huc revocari possunt et dehent plures et variae fugacium , et dulii quetit in in hello punitiones. quas suse rete et Adex. ab A eq.tib. u. c. a I. r. V. itis rep Ime nescia fora diae, e c.) Haec se-εunda pars Uda , in qua Stoice prorius omnia. Irius . inquit, putis fruitur honoribus: proprios hi semet i sa D fores habet , quos ei vel auferreve. obseurare ii hil poteοt. Contra honores a populi arbiti io reddentes , ambitionis , largillonum ,

eor prelae sordidius contaminantur: abiectorum prena tionurn adulationumque maeul s foedantur, turpite .larn repulsi is omi. ia dehonestantur. Quot et quam indecoris ait ho urerentur candidati ad ple-irculia favorem aucupandum, vide apud A ex. ab A -κ. lib. 4. cap. I. Feru sue neti a se dare. Caro cum peteret ma-ι rarum repta alus popi Ii iudicium coiaemsit .ries atque si Iiar Ius perperacia et incassum pudi-

non a bi qui ree:e petitis et , sed populo qui nee indulget lanapis adolescent bus ς. nti trementihus 1 el dcratim vertentibus. I tritis itirpem reptilsam ignorat: puris honoribus decoratur : neu te accipit et el

deponit fasces au molantarem plosis Ja-

Pentis. I tritis Olumptim aperiens die nisT IONES. male iudicasset ignominiosum illud esse. Vide Plutarch. Cicer. Tuscul 5. n. 54. Si in vi Itire scriseit praesidia au he,ia vivendum, suris est etiam ad Marὸ . . . ctim sapiens et betitia vir suffragiis proeteritur . popultis a bono consule rotiua , qu.lm illeia viano peruti reputium fert. 9. Nee sumit uut renit secures inlitris reruta scuriae. Insignia magistratus fasces et secures e i tisse, et pro eo saepius usurpari, nemo qui vel pti moridus labris literas ritus t aut de imavit, ignorat, Crassus petens Consulatum, populo hiandiri et suin i leare detrectavit, coram suceto suo Sca vola viro gravi .simo. Apud Graeos autem Phocioni nedum plebem palpanti, imo eius voluntatibus saepe ur rere: mordaciter reluerato, comitiis et Iam adesse recur nes , honores delati sunt. Plvi arch. est. erc. Adeo verum est quod eanit Claudianus e Ipsa quidem viritis pretium sibi, seliaque laria I ortunae securia nitet. nee fascibus titi. IErigitur , plausui e reris clare,oere uir Nil oris externae eupiens , nil iud a latidis . Dirilis animosa stiis, immotaque cunctiscias lus. ex allia mortuitia devicit a x. Euni inmen invitur m hi titi Learigor, et ultro Ambjt honor. Do it ter es a m e prosectias Lutor. et in medi s consul qνaesitus aratris. M. Popularis aurae. 2 Pavor populi vento levioris bene sic appellature Iirgil. Aneid. 6. v. ηι a. Ioetunsior A .eus Nunc quoque jam nimiam gaudens popuIur us

vi. Virrus recludens immeritia meri coelum. Iis qui semper vivere digni serent, eum urgente satineces litate eedunt hae vita. nominis inmortalitatem aeternumque decus virtus consert cceres:es etiam

honores tribuit herothus iurer Deos relatis. Apud Seneu ItasAE. Hercules de se ita jactat. Virtus ni hi In astra , et .sns secis ad stiperet iter. 2. Ncaara tentiat irιr via, ere. contendit ad

182쪽

CARMINUM LIBER III.

Coetusque vulgares , et udam

Spernit humum fugiente Pennst. Ε t et fidoli tuta silentio Merces. Vetabo, qui Cereris sacrum Vulsavit areanae . sub iisdem Sit trabibus ' fragilemque mecum Solvat phaselum. Saepe Diespiter o Neglectus incesto addidit integrum et

Baro antecedenum scelestum

Deaeruit Pede Poena claudo.

immortalitat , semitas init arduas : vulgi turbam despicit, ae terram humidam linquit , ala fugaci assurgens. Fidae taciturnotati ecurum quoque stat Praemium. Qui r petarit secreta mysteria Cereris , prohibebo

loelum per meelsa facinora Ignavis haud concessa :vel simpl.citer . per liquidum aerem xubvolat, in ter riis non morando, ut est in ode ult. lib. 2. Quae negata est hominibus via , quippe non volucrihus, aut ala a natura donatis. Sic lib. i. Od. 3. dicitur Expertus vacuum Daedalus aera, Perinis non homini datis. At virtus supra v I ares semus plebeiosque affecturassumens. penna. id est, alto spiris et genera O , udum spernit et fugit humum , quasi coenosam et Iutosam , id est, cupiditates sordidas , in quibus vulgi mens demersa haerere solet. di S. Est et faeli tura siti itio merces. Pars hχc est inlae tertia, in qua silentii laudationem agnois scit vulgis Interpretum. verum non tam silentit religio, quam relig onis silentium et satietitat hie commendatur. Errant ergo qui Horatium ab instituto vel aberrare vel digredi existimant. Imo ut Deorum cultum universε persuadeat, sacra Eleusianae Cereris religioso quidem silentio peragi εolit , velut speeIem pro genere, assumit; eorurnque violationem pro quolibxt sacrilegio affert. Quae quidem sagaciter observarunt tum Parthenius . tum Marciis itus iam cit iti.s. Ide apud Vacer. Maxim. initio lib. a. emolumenta observata telis onis , ne eeravero poenas et mala. Tertuli. Apologet. cap. . r. vetex forma omnibus mysteriis sit nisi Mes debetur. Lecontra valent in. cap i. TLusinia Vulentinisma s cerunt lenocinia si nota silentio ninguo sola me turnitate coelestia. vi.le S. Α . de Civit. Del lib. . cap. 2 . Arnob. lib. S. ete. Fideli tuta silentio merces. 9 Grande semper credidere piaculum, tacerida enutile , seu Reipublicae arcana, seu privatae fidei commissa evulgando. Unde vindices perfidiae aut temerariae loquacitatis Deos semper jactavere. Servius in Geor c. i. sub thetiem scribit Tribunum in crueem actum , quod urbis numen, quod nesax erat nominari. enunciasset. Euripi- deI ait, κνσμον νιγηι τε φανγτ ανυσε te κακου, Palineram silentii coronam viri boni. Et ex Simonide , nulli unetviam laeuisse nocet: nocst esse Iecutum. Vb

ne sub eodem tecto maneat, neve cymbam Doem impellat mecum. Etenim haud rara Iupiter sprettis innocentem scelerato Itinxit:

et vix tinquam sagitiosa in fugientem dimisit punitio lento gressu insequitis. T I ONE s.

dig. Verribo qui cereris acerum , etc. si quis arca. na Merorum Eleusinorum mysteria revelarit, adeo que xancti sesenta religiti nem vi laverit , eiusmodi hemi ei tanti reum sacrilegii prouul Meeho ne . si contaetnalis suerim eum eo, plectar ah ultori-hus violata religionis Diis. Itaque sub eodem tecto manere . aut 3.mul nisu age, fugiam. Proverb. est reum viro scelesio ne viae comes sueeis, κακv Ω-- α, a μηδ' eλα. Ianua v AschyL iu septem au Thebas πῆ γαι πλοιav εισι sηε ava . ,

Ingrediens navim pius quispiam , mrulis impristrum servent btis , cum hominum gente Diis invisti perit. us. Thraselam. Navis erat obhinga et velav iquae tam ves , quam remis Psi Poterat. n yoparotia non aha ilis. Erat et suviale navigium. irgi

Mepe Diespiter, elo. Diei pater. scilicet Iupitre

iratus repertum eum nocente innocentem simul pleiactit , et quasi participem eiusdem improbitatis innum

rn probi ptem a Iti t. In sacris etiam eodicibus eburius peccata In omnes ere artisse divina vitio legi nari L h. 4. cap. i. Muniastes Rex Iuda alominationes istas. . . eue ego triduaeum mala super Ierusalem et Iudiam, etc. 3ι. Ruro vivitecedent.m, etc. 3 Poena licet e auis. do, id est . tardo pede gradiens , scelestum assequitiae tandem, nec inultum diserit, quamvis ille fusa eva dere malum speret. IIue pertinet quod es ad ista serunt Dii Ianeos hahere pedes. vide Plutarch. desera Dei vindiem. Vtiter. Maκ. lib. i. c. a. Le 'grialiu ud vindictam sui divinia proce ir triar tarae' rem vero supplicii gravi ate conmensvit. Quam senis. tensam prior extulit Homerus Iliad. l. v. Tibull. lib. i. Eleg. sera tumen taeditis raena venit redittit. Iuvenal. Satyr. II.

183쪽

Q. HORATII FLACCIO DE II L, ιrum Iustum nihia extimescere. Ium de non reparanda Troi

Jυ s et V M et tenacem propositi virum Noti eivium ardor prava jubentium , Non vultus instantis Uraiani Merite quatit solida ; neque Auster

a Dux inquieti turbidus Adriae .

Nee fulminantis magna Iovis manu . Si Daetus illabatur orbis, Impavidum serient ruinae.

Πae arte Pollux, et vagus Hercules

INTERPRETATIO.

7 ravn integrum et in sententia conis stantem rismo proposito non dimosee Nehementia elotum improla ρraescribentium, nec facies Franni timentis, neque Notus

turbator Adriatici maris procellosi, nee potens λaetera I is fulmen murantis.

Si ruat mundi soluta compages, ιntrepi dum opprimet casus. Ista pollens viritita

Pollux , et erra hundus Beretiles aedes ad ANNOTATIONE LMetrum idem quod ora 9. Lib. I.

I. Iustum et lenaeem, ere. 9 Non usitio pros, et1 , nee tedita penna haec Οde scripta est, in qua caeco velut impetu sertur uates, at certe divino e divino , inquam , ubi graves prorsus ac sublimes sunt

eum res, cilm dictior caeco tamen , ut videtur; quanis

doquidem temeri quolibet ahripitur, atque a virituati laudatione subito digressus , longiusque evagaintus ad eanenda Trois sata prorumpit; ipso pror alti parum tenari, ac immemor sui ad pisones mois

niti , quo ita praeeipitr

rarum serier itincturn tie .pouel Quid ergo navus Poeta Quid interpretes 3 Ilorum

pleriqaee obvia eeristim explicant, finem vero et Ic

pum oder ratis quidem ahstrusum minime scrutati . quod praecipuum est, omittunt. Nonnulli Oden hanc mee inscriptiona nec literis a praeeedenti seiunetam In ant quis eodicibus legi duntaxat admonent. Quidam spotheotim Romuli , alii Augusti laudationem esse volunt. Veritin quo tam aeeurata illa Iunonil ora tio Troiam restitui vetantis Hoc in summa sua selicitare Romani tune fortasse mollebantur. inquit

Georg. Fahriti . At Fabritio sagacior Faher in paucis eruditus vir acrisque iudicii, mentem Horatii si hodoratus, aut Allelter indagavit, aut cer- 4e coniecturam omnino verosimilem pulchram sanoroiulit. Is ita rem statuit. Ex Sueton. Iul. cap. 9. Caesar Illum migrare , eoque Imperii opes transia terra cogitaverat. Atqui ne Augurat Iulii herea idem moliretur , nou aha re trepidatum est : quo Roma dictio proeul extincta Aret. Itaqua solerterquidem, oblique, et arte singulari , ut tale eonsi-μum discuIlat Hotatius, exhibet ac minatur Iunorinis iram, quam iam tum a primerSIs sula gravem experii fuerant Romani. . Praυ i ii herilium. Velitis, iuberetis. Quirisese verba I rihuni solemnia e volumur, iubemaraque, populi erant legem sancientis. 3. Non vultus instantis Uranni. 3 Ita u. s. voti artieesentitis sibi minilunii Guae licet, inquit , m/hi tigminis militum . quotis curium circumsedisti , ostentes , licet mortem mi uteris, nunquam tamen es scies tis propter existitim tendiemque sanguinem meum, Minitim, a quo urbs atque IIasa conservulia eiι, hostam itidieem. Alia vide exempla apud eumdem Valer. Masim. l. 3. e. s.

4. Auster dux inquiori turbicitis Adriae. Lib. a. .L. . . Nec timuit praecipitem Aseleum' . nec rubum Neri, otio non arbiter Adriae' Naior , tollere seu ponere utila sera.

Si metus alubritur orbis. Alludit ad veterem

quorumdam opinionem ; eoelum constare lapidihus , et aliquando ruiturum. Vide Aristot. Metaph. 6. Di Mn. Laert. lib. 2. in Anaxagora. Celtae quaerenti Alexandro , quid potissimum formidarent, hoc responde runt . na cadente eoelo opprimerentur. Quint. Curi. Est et prouein. apud Erasm. Quia si coelum runt lHac arre Pollux, etc. Ea virtute, aequitate et constantia heroes Immortalitatem adepti, divinosus honores sunt consecuti. Pollux, Hercules, Bacchus, Romulus. de quihus lib. 1. Od. iv. gus Nereia a. ) Qui varias octis regiones per agravit , et multa passim . monstris etiam dotatis , virtutia sua morumenta reliquit.

184쪽

llo Inn Ixus arces attigit igneas rQuos inter Augustus recumbens Purpureo bibit Ore nectari Πae te merentem , Bacche Pater , tuae

Vexere rigres , indocili iugum IS Ccllo trahentes : hac Quiritius Martis equis Acherqnta fugite

Gratum elocuta consiliantibus

Iunone Divis r Ilion , Ilion

Fatalis incestusque Iudex , uo Et mulier peregrina vertit In Pulverem . ex quo destituit Deos Nercede pacta Laomedora , mihi Castae lue damnatum Minervae ,

ignitas avendit; inlar quos Augustus sedens

ore roseo neetiar potas. Ista elarum te, Li-her ρater , traxere tuae tigres indomitia ce

rice jugum forentes. Per istam Romulus Martis equis offugii Inseros, Iunone apud Deos consilium habentes dicente rem jucun- ANNOTA

O. Arrea attigis igneus. ) Assiit caelum sideriuua

mlean et ardens.

a. Quos inser Atigvittis, ete. Deorum epulis accumbens nectar potui, iam tum eam in tertia degeret . factus Divus ; nimirum post debellatum omnino Sext. Pompeium. De quo vide Appian. lib. 5. de hell. eivit. antea tamen quoque . sed per adulationem , ita a virgilio appellatus, Ecloga a. Deus nobis ha/e otia serip.

u. Purpureo hisar ore. ) Deorum statuit ol seu vultus minio pingehantur. Quo respexisse Horatium, non dubitaverim. Nectar. vide quis mctu annotabo ad eas v

ceg. ducere neern is saccos.

3. me te merensem . Baeche , etc. Ista pariter virtute clarus. o Baeche , meruisti divinos honores, ferasque intractabiles ad eureum tuum iunxisti . ac numine tuo domitas iugum serre docuisti natura sua indoeiles. Tigres ebriosorum seritatem optime designant r unda iis Baeehi currum trahi dixera ; eu quod nullum sit tam seroκ ingenium , quod

non vino mansueseat et cicuretur.

5. me Quirinus 31urris equis Acheronta sugει. JRomulus etiam virtute bellica insignis. veluti Mariatis patris sui equis inveetus ad Superos evas t. adeoque Inservatis inugit laeus. Vide Cic. a. de Legi h. n. 3. Ovid. Fast. αFis fugar Rex po Ait astra per ut equis... . Quirites Tura ferant: placansque novum pia turba Qui

rinum.

Templo Deo Itina: eouis quoque diatus ab illo eat.

I. Gratiam elocuta consi antibus Itinone Divis. Iunone in Deorum tonsilio elocuta rem Marit aliisque gratam r scilicet non prolithere se quominus immortalitius accenseatur Romulus , quod gravestias adversus Troiauor eorumque posteros Paridia

ter, et barbara femina in D. illas redegit Troiam, mihi et pudieas Palladi eum plebs

et rege saliaet adlaietam , ex quo tempo re LMmedon numina defraudaoia promisso

causa dudum eo eptas ipsa ex anima iam depo

suerat.

consilianti3ut. 9 Deliberantihus de recipiendo In eoelum Romulo, deque sato Imperii Rom. Cie. ad Attie. lib. i5. Epist. . o. AEL ιιξ ad consulaudum

18. Ilion, Ilion. 9 Motum animi gravem indieat geminatio voeis ; veteremque iram exprimit. P r ro xicut a Troe Rege Troia et Tereas; sie ab Ilo eius filia Ilium et Ilienses nomen sortiti sunt: cum hie eam ampliasset uehem, quam priores condidem

Iant reges aut exornarant.

19. Fulviis iniesrtisque iudex , Me. Ilium . in quit Iuno , persidit Paris inter Deas da vulchritudine contendentes malo suo patriaeque fato, iudex erectus, eum Iunone et Minerva posthabitis , veneriptimas detulit. Inevittis. ) Qui Helenam Menelai eoniugem , vlo latet ho pitii sanetitari , rapuit. Vide lih. a. Od. ι.s,so. Et mulier peregrina vertit in pusverem. 9 il lena sp plana a Paride e Graeeia in Phrygiam abis dueta in eausa fuit eur Graeci lutullam ulturi conis jur rint in Troianos, Troiamque decennali horro

captam ferro flammaque deuastarint. vida Sane c. Ttag. Troad. za. Ex quo Laomedon , erc. Hle declaratur pruma excidit Trojatii oe go, ni nitum fraus Laomedontis patris Priami. Is entin Troia muros adissis eans, Neptuni et Apollinis opera usus eos mereecia piacta defraudavit. Quo Iupiter offendat regni istius perniciem et ruinam sanxit. Tam note sabulae dedit loeum quod Reκ ille cum extruelidis uthi mutis vel reparandia , pecunia deesset, Deorum istorum thesauros et ornamenta templi, vel in hoe depositam pecuniam accepit, repositurum saeramento se obligans. Quod tamen postea minime prastitit. Η mer. iliad. et t. paulo ante snem. zz. Nihi castiaeque dumi stim Minervae etc. AL

185쪽

cum populo et duce fraudulento. α 5 Iam nec Lacaenae splendet adulterae Famosus hospes : n. c Priami domus Periura Puεnaces Achivos Hectoreis opibus refringit :Nostrisqae ductum seditionibus 33 B. llum res dit. Protinus et graves Iras , et invisum ni potem Troica qui in peperit Sacerdos, Marti redonabo. Illum ego lucidas Inite sedes , et dueere nictaris

25 Suecos , et adseribi quietis

Uediuibus patiar Deorum. Dum lovgus inter sacviat Ilion ,

INTER PRETATIO.

stipendio. Non an lius moechao Lacedaemoniae fula. t ho es infamis ; neque Priami gens fraudulen a Graecos feroces exPugnat viribus Iraetoris: quiaνiuius bellum nostris discordiis protractum. Ergo etiam deinceps

dictum , damnatum, traditum ad quamcumque petul-ciem in ultionem injuria iudieio Paridia nobis illatae. Loquitur Horatius ex more Romanorum , dehitores qui non erant solvendo, creditoribus obnoxios

sacere, addicere , tradere consuetorum.

24. cum piptilo et duee friati stilento. 9 Apud Π merum Diad. mox cit. Neptunus Apollini eκpro-hrat , quod oro Troianis foedifragii mili et, immemor superbiae et iniuria Laomedontis, qui locata in annum operae pactam mercedem nedum per solveret, etiam minas sibi Diis intentarat. Virg. an. s. v. bao. perem eum vertere ob imo

structa meis manibus peritirae moenia Troiae. 23. Ium nec L. Oeniae splender, ete. Non vivItamplius Paris, nec iam speciosum ac splendidum Helenae se ostentat, ut in adulterium pelliciat. 26. Famosus hospes. Impurus. Vio. G. 3. Od.

a I. v. 3. annot.

Nec Priami dom fa, ore. Nee Tioiani Grae si im repugnant Hectoris sere unius .irtute nixl. Vida lib. u. Ud. 4. v. io. inique annot.2θ. Nosιrsque ductum seditionihtis bellam rete ἐι. J Tandemque finitum est illud hellum. quod nostris en diseordiis ad annos decem productum et dilatum. Pro Troianis videlicet stahani Apollo, Mars . Diana, Latona, Venus: pro Graecis autem Neptunus , Mercurius , Vulcanus , Iuno, Minerva .Ho

mel. Diad. et .

Prortatis et gruves iras, etc. Deinceps is tuecondanabo priores inimicitias, et Marti concedam

grandes inimicitias.et neposem odiosumquem genuit sacriscula Trojana, Marti remittam. nune ego sinam ingredi domiellium splem dens, bibere nectareos IlIuores, atque numianum felici mero accenseri. Dummodo TrinT I o N E s.

ut in coelum admittatur Romulus eius siliis . meus vero nepos eo mihi invisias quhd e sitire Troiana sit, matre scilicet Ilia, seu Rhea Numitoris filia Vestae S eerdote: Virgil. AEne d. a.

v. u. t. . donPc Regina Sueerdos

Hiarte s uvis gominum purtu dabit Ilia prolem Et A neid. 7. v. 2.3. Heu sti rem inuistim, et furis contraria nostruria a Phogum lAt cli. mox AEn. a. v. uua. Veneri praedicit duplis ter meliora, et s e spondet: ota aspera Iuno ,

Qude mare nunc terras rue metia coeliamque fia

tigiat , consilia in meritis reserer; meetimque fovebit

Romanos rertim dominos gememque togatam,

et .

34. Dticere nectaris stieros. Coelesti cibo pore que . adeoque immortalitate fruir Deorum consortem esse. Apud Pindir. dicitur Tantalus Deorum furatur nectar et ambrosiam , in quibus Dii immortalliarem posuerunt. Vide Luelan. in s hulosis , Dialog. αI. cui titui. Deorum conetIitim: ubi laeeis te et lepide nectar et ambrotia defice te illestiue ob multitudinem hibentium, Ite ut rena iam eonstet sextarius ; unde et statuitur animadvertet dum in salso adseriptos, et nescio quomodo existimatos

33. solis ordinibus Di orti m. Apud Boetium

veti. Virgil. Mubet is Stiperis laber est: ea curia quietoa sollicitia . Nempe totius divinitatis est quie .

M. Dum lanius anter, etc. Dummodo uium

186쪽

CARMINUM

Romamque pontus ; qualibet exules

In parte regnanto beati.

o Dum Priami Parulisque busto

Insultet armetitum, et catulos serae

Celent inultae; stet Capitolium Fulgens , triumphatisque possit Botna Rrox dare jura Medis..it, Horrenda latu tioineo iti ultimas Extendat oras, qu, incilius liquor Secernit Europen ah Alio , Qua tumidus rigat arva Nilus: A urum irrepertum , et si e melius si Mn ,

so Cum terra celat, spernere sortior, Quum cogere humanos in usus, Omne sacrum rapiente dextra. c

I 8 3

INTER PI

am inter et Romam inςens mare fremaι. quacumqtie in regione imperoni fortunati extorres. Modo stiper septilertim Priami et Paridis peps Iaseiulant, et belltin illaPsae fetus suos abscondant , flatile soreat Capitolium , et Roma beIliasa Dges imponat vietis

Medis. Illa formidabilis procul ad eatremas ANNOTA

Inter et Romam magnum intersuat mare, quo Romani a restituenda Troia repetendaque vetere patriadererreantur, arceanturqite; etiti aer in orbis parte sint heiati i quin et rescent ac dominentur ἱ at exu-Ient procul a res one et solo patrio. 4o. Dum ritumi Puti iisque ιι sto, ete. Moddiam deserta sit Troiana terra, ut gramen producat ar-n ntis paseen lis idoneum ; sit et lustrum serarum , ubi impune illae eatulos eniti et edueare queant absque ullo metu. Ea eo id tiode stet cupitolium , N. m. soleat, atque ne nen , famam , I pertum quecu ultimus exuuu et ortis. Ad Orientem det iuria Me-Zi ; ad Oecidentem Hispanix, qua medius liquor , etc. ad Meridiem, Asris; qui tum dias rigat, etc.

4έ. Diare inria Medis. J Ubi regnum aliquod in

prov:nciam redegerant vietores Romani, eo statim mittebant vlios. qui ius et leges pracriberent.

Medii. Id eat, Parili , , ut jam haud semel

annotavi.

Ad fretum usque Gaditatium. Sosia. Oeeuntis ab occiasu ιt mrpus laevo Iulere Europam riauit , AD -ciam dextro; iesiit, culpe et Abra montibus , quos d ctine columnus Neritilis a Inter Mutilos stinuitur et Hispaniam. 4 otia tumidus rasas arva Nilias. ) Per Africam, 'AEthiopiam, A gγptum. Cie. 2. de Nat. Deorum m. 13 3. 2EC ttim Nilus irHiscit, et iam tota aestiare

ebriat.ιm oppletumque tenuerit, tum recedit, morLIosiaque et Oblimatos agros ad serendum relinquit. Plin. ib. b. e. q. NAus incertis oritis fontibus it per de- .serta et ardentia, i menso Icngἰtudinis Uratio iambu- Iuras . observiatum est, protii in Miaurita uia ra vesimi cave satiaver/nt, ita N. rem increscere .... Afria

orbis partes famam propagat; si .e tiἷἱ mar interfusum se rat Europam ab Asriea ; sive tibi Nilus ih tumescens agros perfundit ;generosior contemnendo aurum nondum in-

... med os athiopas a cut ... Instilus innumeras sparis p eertis diaueus uticlia mugno rer totum triariuetis a diptum, Deetinatis innarat terrae. causias incrementi Or us prodiacre ... in rit crescere Luna nov.r. quaecumque post solstitium est, sensλ modice rue cauia crum sole transe irre, abun estis sit τὸ autem Monem.

R ,id ι iri Virglae, iisdem , quibus .recreest modis. In

rerum aratem revocatur infra ripas, in Libra uereait Herodotus. eentesimo uri. sevistim Iu rem tum est cubitorum sexuerim. Ninores aquae non o inia r

gant; ampliores detinent, tiara vi recedenso .... Adtiori im cubitis sumem sentit a diptus ; in tredecini esuriit et motu cim cubito hilaritarem asserunt , tilaritam feetiritialem, sexu . m dehelas. M . x. mum tuerementum ad hoe aevi furi cairortim octodeci ri , claud.o Principe ; ete. Nili aquas laudant Aristot. Galen. ete. originem nuper inquisivit Isaicus Vosiasius. De eo multa Herodot. lib. 2. senec. nat. qu. Ith. 4. Ageli. lih. xo. cap. I ere. 4 . Aurum irrepertum, etc. 2 ordo est e Roma sortior spernendo aurum quod e sodinis nondum erutum est , quam illud inde emendo et ad usu:a sobricando, nummosque eudundo. De contemtu divitiarum apud priscos Romanos usitato valer. Mais vim. 5h. 4. e. 3. De Curio, Fabricio, Camillo , arsisque Sκimus lib. a. ad Od. ια. et alibi. sio melius sirum , eum terria celat. Seu quod raptor hus non est euositum, dum Luet in visceribus terrae; seu potius, quod tunc auaritiam et cupiditatem non accendat, nec ad scelus impellat, aut ad eapi das libidines sumitem praeheat et facultatem. Ouid. Effoditi itur opes irrisu mentia mulorum. 5 i. cogere, Go. vis siquidem inserri metallia

videtur . cum e terrae viseerihus erit ahuntur.

187쪽

Quicumque mundi terminus obstitituunc Latigat armis : visere gestiens,

55 Qua parte debacchentur ignes , Qua nebulae pluviique rores.s id bellicosis sata Quiritibus II ae lige dico , ne nimi uiti pii,

Rebusque sidentes , avitaeso Teeia velitit reparare Troiadi Troiae renascens alite lugubri Fortuna tristi elade iterabitur , Dueonte victrices catervas Coi jugo me do vis et sorore. 65 Ter si resurgat muriis alieneus, Auctore Plioeboi ter Pereat meis

Io ostineat, cupiens in estigare , quo loconestus . qtio nubila et imbres saeuiant. I.-νs in sata sancio Romanis militia tacditis ea conuitione , tit non iuus quam fas est pii, is, e opibus innixi satagant antiquae Trojae ANNOTA

enm potest aecipi r vel quod a Romanis spernatur aurum, cuius rapiendi causa nee saetis parcunt hominil si ves quod ipsi Romani, prisci nempa . foris Mores et nobiliores aurum contemnendo se praehuais alni , quam posteri illud ah exteris nationihus de victis auferendo , sacra etiam e templis ac pretiosa qu.Hibet ornamenta vi armorum et jure helli diripiendo. Dionys. Tyrannus sylaeutanas Iovi olym detraxit amiculum aureum , addito etiam ludi Br o , quod aestate gravior . hyema frigdior essat. Valet. Maxim. etc. 53. Quictimque mundi termiatis obstitit. Ge. si quis ante orbis angulus Romauis haud patuit . de uaeps pateat, eoque victricia inserant arma r seu ad Zonam torridam, irhi λιuohiaris. ignes, saevitiaque semus: seu ad mundi polos, ubi nebuiae , gla-C.es, caligo perpetua, piavit rores, imbres. videlib. i. Od. 22. Lueret. lib. a. pomi etiam rores pro imbrihus et aquis pluvi4s.lst. Sed belliensi, folia Quiritibus, ero. Bis iam

dixi, et tertium repeto , me Romanis indulgere , ut sint orhis domini, red ea tantum lege , ne praepostera moti pletate in patriam avorum suorum Troin Iam, eius muros et tecta velint repariare, neve suis Cpibus ae rebus prosperis fistites id unquam mo- iantur. Quod si fecerint , indilis auspiciis et ulite lugubri faxintr enimvero tristi clade iterum subvertetur Trois, quamvis mviris ahcilius, otictore etiam Apolline, stabiliatur. 59. Avisne. 9 AEneas eum Troianorum colonia Ilium iu Itusum portiavit vietosque Penies. AE-

tie a. a.

fio. Teetu istini re mare Troiae.. Patris certa earitatis in illum antiquae suae orig nis locum Romani sensum hahera se testati sunt haud semel. Nam deletum a C. Fimbria Cisma Iesato Ilium

I FLACCE

domos instaurare. Namque sors Trojae resurgons infaustis auspiciis , repetetur ea. sti iterum Itiettioso , triumphantis oerci. itis diaetrica me Iopis uxore et sorore. Si ter ex aere moenia reparentur, sapente

Sueton. Claud. cap. 23. Iliensibus quati Romanae gentis atietoribus tributa in perpettium remisit r reciliatia vetere epistola Graecia Senatus Populique Naiarmini Seleuco mgi amiciritim et societatem ira demum pollicentis, si consanguineos suos Ilienses ab on onere immunes praestitisset. 6i, Alite Iugubri. Naia avi, lib. 1. Ol. 16. Ex avium aspectu, volatu, cantu, auspicia captari solita. notum est.

64. conjuge me Iovis et sorore. ) virgil. aeneid. x. Ait ego quiae Divum incera Regina, Iovisque

Ea soror ea coniux.

Servitia ibid. Phalai, inquit, aetherem Iouem, id

est ignem vestini intestigi, Iunonem vero aerem : et quia tenuitate haec elementa paria sunt, dixeruria es se germana: et qtioniam Iuno, id est aer, igni stibisiectus est, itire superposito elemento mariti nomen in ditum. Cicero a. de Nat. Deor. uum. 66. Aer, ut Moici disputant, interiectus inrer mare et coelum δε- nonis nomine consecratur; quae est soror et conium Io vis; quod ei similitudo est aethe, O , et cum ec sumisma ronitinerso. Effeminiarunt titilem eum , Itinoniaque tribtierunt, qtiod nιhis est eo mollius. Macra.

in Somm Selp. lib. t. eap, 1 . Apud Theologos, inqnit, Iupiter est mundi anima , hine tutiurAb Iove principium Musae: Iotis omnia plena. Quod alii Poetue stitit murti uti de Aristo . qui de si

deribus Ioetiturus, a coeIo in quo sunt sideria, exor-d iam sumerisum esse decernens, ab Iove incipiendum memoravis. Hinc Iuno es soror eius et conitiae voca tu . Est cutem Itino aer; Sciturque soror , quia seministis iisdem, qtiibus coeItim. etiam aer esιsrecretitus : coniux , qtita coelo subiectus est vier.

66. Auctore Phoebo. quae Impenia Troianus

vim compertum est. Legunt quidam ductore.

Excisus

188쪽

CARMINUM LIBER III.

Excisus Argivis: tor uxor Capta virum puerosque ploret. Non haec iocosae conveniunt lyra .

'o Quo, Musa, tendis 2 Desiue Pervica

Referre sermones Dcorum , ut Magna modis teuuaru parvis.

a craecis mihi dilectis : ter captiua conseiae sis , O Musa γ cessa narrare pertinax verba I.1ng.ri maritum ac sit . . t ludenti ci- ' numinum , ut ιe humili carmine dιminuothariae tota mιnime congruunt. Quo pem re Erandi

ANNOTATIONES.

Ter perent. ) Allusum v detur ad tripleu Ilii exci sium . pr mo ab Hei suae , deinde a Graecis , Ρ ritea a C. I imbria , Syllanis temporibus ut ante armcitavi vim Appianum. Meis excistis Ars υis. ) Argivos Iuno fovebat iraxime , quod ipsa pixeipue Aigis colebatur; quae s hs Ar a Peloponnesi legionis princeps et caput

erat. In ei sedebat Rea. Asincinnon Grate, in I roianos expeditionis dux et imperator. Virgil. An. a. v. v. Memor fiat, reia hetii , Prima ηυ Troiam pro ιι ita gesserat Argis. . . Icr uxor curta , etc. et Tioiania mulieres via libet caesos aut captos i geani et ipsa captivae , a lae viros suos, a a L .f. Via , tiaor copia vi-rtim , Hecuba Priamum , Andromache Neetorem . ruerosque I tiret, linc Asty. nacta , illa verioleeto rem, Parin , Deiphobum , I roilum . ete. 69. Non haec iocosiae eonveniunt briae, etc. Egregie se Poeta comprimit in ipso poetIei ardoris impetu . quasi iam grave argumentum haud lyrici versibus bene conveniat: ipse laueti ad Pisones hadocet: via rid ι fu bus Divos , pueros e Deorum, Et jυυentim curas , et Iaeria vinia referre. Et Pi datus aliique res quasque graves lyra gravi te: eecinerunt. Venim belle Hos allus tam desinit , cum ultra viri siue offensione Aosusti , profreti soporae intelligeret.

Musarum se pracsidio tuIum s Per et ubique fuisse, S clxs Profitetur. IJ ζ cx Nun eoeso , et die age tibia INTERPRETATIO. O r a I Nc E P s Gilli pe , veni eae Oti mpe ;

Metrum Idem quod supra Od. s. Lib. I.

dem hane inter enimias een et erudit m visis ver respenitere supeliori, imo et continuari. placuit nonnullis; sed perperam. Musis accepta refert Itbatius pleraque, id vero potissimum, quod redisest in s aliam cum Augusto . contra quem militaverat. Hinc ejus Principis moderationem et e eisine tiam eΝtollit egregie : eoque duntaxat specta ae , non immerito videatur. i Descendi coele. Gravis et solemnis in vocis o res ravus notat, gravemque enthus timiun praesositi

coelo. Illie etiam Musis sua sedes est , Hesio I. luit. 1 heogon. nec semel, Alii as nuncupat obmispiu ris Io..s Ilias: Parito et No ne . Hymn. in Mercur. etc. Iliad. vero a. in coelo domos habete scribit.

Ennius similitere Musac crucie pedibus magntim pulsistis obmp m. vide et Macroh. in Soinu. sc r. lib. u. c Sp. 3.

189쪽

Iug na longum Calliope melos ,

ficu voce nutie mavis acuta ,

Seu silibus citharave l liccbi.' Lintilis it Ati nie ludit amabilisl tisania P Λudiro , et videor P

Errare Por lueos , amo 'nauuutis et aquae subeunt et auiae.

Mo fabulosae Vulture tu Appulo , . io Altricis edi tra linitin Apuliae,

Ludo, saligatumque somno, Fronde nova puerum palumbe Tox re: miriam quod foret Omlaibus, . Quicumque elisae nidum Aetherotitiae ,

INTERPRETATIO.

juctinuus furor P I ideor utidire, et cer- extra sues Aptiliae nutricis incae. Qiaaam re i. iam ambulanti in in sacris nemo. res admirationem eunctis saecvri , qu --ribus , Per quae r. i penetrant ae venti. quot sublimis Adherontiae d. mos inco-

ANNOTATIONE s.

Loneum meDa. 3 Certe est Ode hac e lon ortis bus. vide Agell. t h. 16. esp. 3ου. 3. Seu voce , rati sciatis . ete. Inia nen peeens t. t e,erceturqie Mi sica , voce , lyra , tibi . De cithara ah Apolline inventa, lib. a. Uil. 2 a. 5. Auditia i An me L .a , ete. o sodales , an mecum auditas Calliopeu canentem, meisque lain votis respondentem l ubicis inrania. voluptatem sane marii ampraestat ardor poeticus iis qui divina i ta iacultare sunt donati. 6. Audire et video pios errare per Le 13. ) T luti praesentiam numinia lentiat , atque Euthusi an correptus ita loquitur. . I vicos. In solitariis rea,tae locis ML.hrastatuebant veteres t ibique Deos credebant istet tius habitare tihi quies et silentium . vhi nulla turis hae aut strepitus mentium integritatem labefacta-νent: ubi Stiriensiae omniasium , tibi mores bene instituunItir , et ammi virorum diris Iur. Haec maim Mi tudo prahet, ' ev Plutarcho. 9. cties ea aquiae subeunt et aurae. 3 Perflueristes aquae , et arp rantes seu perfluentes aurae ac

raphyri an aenos faciunt in primis lucos. . Me fusti sae , etc. ) Hae litophe mignam interpi et hias eiecem fixit hactenus. At enim quoisiuienda ion subulcias r-, ait Poeta de vulture Arruto, exi ri Apuliam ρ Quod primum

spectat; sunt qui Apuliam dici sobolotan vertiit , ac de insulis etiam Diomedeis Apuliae plox mis me. ras ipsi DFLlas teκant. Quidam nutricem Horatii Apuliam vocari , qvie sabulosa narriire solita sit , comminiscuntur : papa i cudere se anile samentum nec advertunt. vertim enim , an palumbes c quod restat ) sabulo as dicat Poeta. quando rem ut vero se tam commemorat 3 I a sane melioris notR Inte pretes.. Isto restamhes fultilosae , inquam ego ἔ s cunm fres fiatu estis, l. i. Od. est. v. s. Et apua P n. lib. s. e i. Atlas mens Africae ver sistitistiissimus t nimirum quod de illis valde multa scribunt, dic: ut, s.furantur ; praesertim vero Poetae. Sic palumbea currui venaris trahendo jungunt: eiqum numini sacras . atque, ut hoc Icei, ministras s

V laure in Arrcti a tritis extra Tmen Aptiliae. 3

Est vultur mons in Apuliae Lucaniaque continio . quemadmodum et Venusia Horatii patria et ritir i. Itaque ni Tlo aiegotio omnis solvetur , si quξs est . nodus. Erat in Arpura Vtilture Poeta . ibique obdormivit puer i extra fines tamen Apulia tum fuit raiquidem versabatur in istius latere ιν oetis ad Lu canos respla enis, et pertinetile. Sie de se pso ait,

Sat. I. lib. u. vers. 34.

xu. Fronde nova puerum parumles texere. Iam tum suam mihi tutelam obtulere Dii , quam rostea

ahunde expertus sum.

190쪽

CARMINUM LIBER III.

Iollor Sabinos: si ii m bi Digici uni

Seu liqui ilae placuere Baino. a I Vestiis amictim sontibu; et choris , Non me Philippis verba acti s retro

De cola noti ixtinxit albor,

Nie Sicula Palinurus unda. I curii lite tire cum vos criti, , liber. 3o Insanientem ita vita Bosphorum actitabo, ci arculos is enas

Itini, et Bantiae eampos , cposque opimos Ferenti depressi: qui/ pacto somn tima perem secus corpore a nigris et Ueris at que ursis : ς a e iam ratione coxiccitis essem sacriata Ictiro , et in reo congesta, puertitus ego non a sque num intim iut tatuita: idtis. Vester , D Muriae , et ster ' riri s deci etia his ad Sialmos a peros :

s De nigidi m. Praeneste, seu deseripe Thur, seti Besas amoenas allire libuerit. Vestros fontes et chores amantem hatid me litu triorioit aettis ia togam exercitus optici Philippos, neque artor Oecrand.I , Nequerulinurtis in mari Sic Iine. Utiandoctio. Des mihi Nos nor tis, urern f V1 Ortim Mo-ι uostim napigabo, et peregraho siecti stiuerilis

Dissiliroes by Coos e

SEARCH

MENU NAVIGATION