Jo. LaurentII Berti Florentini Fratris eremitae Augustiani opus de Theologicis Disciplinis

발행: 1760년

분량: 218페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

IN JOANNls LANGUET IUDICIUM

P. I. LAURENTIUS.

Nil nua me in hoc articulo profert Archiepiscopus . qui contra Fulgentium vestelli plura effutiit. Ho-

- summis . xx elicasse Theolosum nostrum potentiam iam . quin habet sullus implendi praecepta , per grariam sincient a. comparando ean idem potentiam potestati h minis videndum , quando habet oculos, & lumen,

sed infirmitate togenie oculos aperire non potest. Uerum demost aut i a Vind. differt. q. cap. g. 7. eadem mu-loium similitudine, iisdemque plane verbis usum fuisse S.

P. Augustinum lib. de nat. & gratia cap. 26. num. 29. di libro a. de peccat. meritis & remissi. ea . s. num. I. eamdemque comparatiouem adhibuisse Africanos Episto-

, exules ta Saminia in epillota svnodica cap. s. illam, γε suille traditam a Didam Alvaro disp. 23. num. 31. ne Maldoriato S. Iesu in put 6. Ioannis n. s. a venerabili Bellar mino in lib. de gratia primi hominis cap. 4. & a Dionysio Petavio lib. 4. de opic sex di

nam cap. l. num. q.

Meundo loeo tu erimen vertitur Theoloso praestantissimo. quod definitionem illam Tridentinae lynodi fess. o.

emone 4. I berum arbitrium a Deo metum excisatum

posse velit, detorserit ad solam gr. itiam sum. eientem . Nosent autem omnes Tridentinum illum ean

nem Thomiliis, & Augustinentibus passim obiici ab im- gnatoribus grMiae per se efficacis ; sub cuius motione ,

excitatione videtur ipsis Iiberum humanae voluntatis arbitrium obstringi indeclinabili necessitate . Et norunt quoque omnes, a Thomissis di Angultinianis respondeti, Uiquo sensu neeessum esse, ut fiat id , ad quod faciendum gratia et ficax subministratur nam ipsa gratia efficax axullo duro corde respuitur . nec humanae voluntates effiee-ete possunt, quominus Deus omnipotens faciat, quod luntate absoluta saetendum esse decrevit: hanc tamen ne- celsitatem ulla tantumni o consequentem, ' liberum ar-hittium no i posse quidem in se A composito abstinere ab opere, ad quod praetrictione divina determinatur, sed posse tamen in Histi .liuis. Hae destriua imbutus 17ulgentius Belletii de modo rep.

lib. 2. cap. I 6. explicat utique Tridentinum canonem de gratia sumcirnte , quam liberum arbitrium abi ieere potest, oc interdum abiicit; sed minime uesat cumdem emonem etiam accipiendum esse de gratia ethcaci in praeeidio sen-ri composito Thomistarum. Post ea enim verba, ouae Archiepile opus obiicit, eap. illo it . pag. V . scripta a vulgeniatio, haee immedi Me suboiciuntur : Cum qua fidei doetra pressus ref e cohaeret . quod arbitrium nou di euriat, uae re ui , nec respuat , -c respuere possit φratram per se osseacem , ut dira in vGeuit a curassimis T semiis is, in sensu composio, tametsi in sensiud nilo possitas a licue, ρnam .ssest . semperare . Haec est Fulgentri Belle ui s.nientia ;Gam reprehendera non potuit let cenior . si Theolo-i no . 1 ii verba filioliter exscripsisset sed quoniam consuetum illi eli, ut ubique depreliendimus, quae tri 'ola; obtellati nee fuas enervant & iuirinLunt, limulatione negligere; eo incaute . ne dieam imprudenter re inverecuade, processi. ut scriberet . Theolreum ipsa Thomiliarum verba usurpantem explicavilla saerosa nesae Tridentinae synodi Miluiuonem ι oufra Omulum etiam Thombia. rum, fensum.

Tertio loco Fulgentio Bellelii obiicitur, qu ia in libro

de statu naturae rat/onat s aut ι ρυ eamm laudauerit Antonium Arna dum. Igno at autem tum Sunonensis Archie.

piscopus . cuin Alustior Ians misi Redrivis . qui hoc idem Ajecit Anguiliniano Theologo . tarn ab anno i i7. ipsum Fulgentium hane a se criminationem in x it illime propul-s Ie ; quemia um ostendi ιο m. a. I indis. pas. a st.

CAPUT V

m Caruvio Theolegica, oe ejus melltate a Gotas Tisiauis. inducta pro quos et opere sem

eliam moraliuer.

ARCHIEPISCOPUS.

I. V Ratres Bellini Berti non errant flum cirra Chriar sit is ortem , libertatem nec stiam ad merendum, mendum . , resistentiam gratia; aduunt alios errores

tia , quam in cantatis Theolosita motu e ituunt. pere re semper in eremibus suis actibus; ado uti librat omnes m rus voluntatis, a gratia caritatis non procedant , necessana a mala cupiati te oris itur ; ac quidquid a morti ο ea. νitatis vin prae i. non aliud habor mot vim, iam pravam evissitatem. . Caritatem -Iem non accipium, Quat nus tantam involvere potest: qim .amorem rem . & bo ni, ic omnem bonam voluntatem. sed veram casetatem

Theolini eam , quae G amore persectissimo non differt,

nisi grata.

ς Constitui a me gratiam in caritatis T dolvi , seu amoris iaci super omnia, motu, atque ins ratione. &Gtque huiusnaodi gratia liberum arbitatum Iuxta sententiam nolitam in omnibus a stibus suiς peccare, nemo p est a Lserere, nisi qui lividis oculic perlegerit edita; a nobis theo logicas lucubrationes. Attualem Christi gratiam esse memtas illasbari 2 em, in i phationem caritaris , revera a me raditur x m. q. pag. I o. sive libra ιδ. cap. 7. Caritatis

nutem TMoinuae nomen , ideli, illiu 2 caritatis. qua Deus arcere benevolo, & super o unia diligitur, & quae coniti. luit peculiarem virtutem, in scriptis meis . ubi de gratia universaliter non occurrit, additque illud de pena

suo criminator. Utor esto cit. cap. 7. verbis S. P. Augui fini lib. a. de peccat. meritis cap. 17. N Iy. atQue de pratia Cli ricti cap. 6. ς. io. II. 2 i. N 26. nemo autem are me poterit reprehendere , dum ii quor ore Augustini. Declaravi metitem meam in Vindici torri. 1. dissert. q. cap. 1. pag. iq. ubi ira scripti : Negiae enim mes in ilia --

sensum . verba f/.titi sumuς ; cujus hae sunt loquendi for- mute: Quid est dilectio. vel caritas, niti amor boniὶ quideli boni cupiditas, nisi caritas quid est aliud catitaς,

Neque verbi i abutimit, dum in gratiae definitione adlubemus vocabulum . Nam . iii mittani Antoninum Reginaldum de nunt. csmi d. p. I. cap. sta Auguili mini in cunctis libris, ac tractatibus suiς apNitare gra Dam in hira slata necessaria in Virittivi caritatis, in pira

mus anu in alit)netra iratipamus pertinaciam omne q ppe, aut iere Omncia aecusationes suaς traditae a nobis ceniti ioni 'ratiae innitantur ) quid nox in eadem gratiae de inati ine intelleximii et nomine caritatis . nim v cubitalibus luteris senilicavimus. De mouit ratum id est Cis fert. 1. Vindic. cap. 2. s. pas. m. heq. ac modo si isticit unum proferre ex libro a . Theolo . dltc. cap. 1 O. sisse tomo 4. yst . 48ia. ubi ha e lequntur: Co ue redis Scho. , Auxuli in ian a manam votitutatem ha nuolibet exerittio et irautis auii venio amoris os siti, sive ί i ctipiditate , .s e non .i tu fide iust mi, avitore S. I D ma r. a. ρ cri. r. au 2. Ied re u requirit ad iuiuslibet et irrui s atlMm

sauri rem . quae specta: qtia Mn rarit re di tir CAR I As . Q ii haec legit, qua fronte penuit asserere, a mu hanc s cratem carirarem ex illi mari necessariam ad qm,dlibet opii ibonum etiam moraliteri qui autem non lenit , quo Iu c teli asserere, se libros a nae conscript I maturo exami ne Mnderasse

Non inducat in animum suum lector. me in eo lan uam loco, quem n per produxi, quadratis verbiς deeriIare. earliath nomine in no sita de gratia , de virtutibuς dIbiertationibus . intelligi cupiditatem boni, non caritatem rhcst is i σtu, quae pecul 1 aris virtus est , di speciali titulo ιcri'tas nuncup.i Iur, adeo ut una a nobi ς solitaria declara: lynceos ceniorum oculos scibterluae rit; non . inquam , id leti 1r in animum indueat suum. Enimvero sum te cupidi tatem boni, absine actu caritatis . ad fidem, trado Isb. ΣΙ- cap t. m. a. pag. 2 Q. Sulficere ad timorem . crado eodem capite ps . aio. N libro et r. cap. Ir. ρM. 'or. ος ait. lib. ῖ cap. I. I m. p. pag. 473. Suficereia rem

F. I. LAURENTIU

42쪽

rursus proximo articulo. Quum itaque in libris . ubi de viri uti ς pertracto, declaraverim expresse, dilueide, evidentissime, necessariam non esse sententia nolira ad euiuslibet virtutis actum rarita3em Theslagitam; imploro h minum omnium mortalium . omniumque superum fidem. potuit sine mendacio, potuit sine talumnia, potuit sine maxima iniquitate ab homine thristiano, a viro Theos M. ab Episcopali chara tere insignito amrmari omnino contra iam, nimirum, nullum a me a3nosti actum ali. cujuς virtutis absque caritate Trinivita rehotam . quod

dietum est alibi, optimus Archiepiseoput ecillecta ab alia

quo tonviciatore, e suis locis divulsa . N mutilata iniimmonia perlegit, haec ponderaWit tantummodo, ex his bona fide iudicium suum pronuntiavit. Alioqui nemo illum Poterit a mendacio, di iniquitate purgare. Isi inimici noliti sint judices.

ARCHIEPISCOP M s.

II. F. Berti consutis eum P. Betultiι ἰ ait enim i r Practice loquendo assi mo numquam hominem Iapsum agere , convertendo se ad illam intimam legem . absque cupiditate, ἐκ philautia . ideoque quodlibet opus bonum fieri ex speciali gratia. Et a Potest liberem a bitrium exercere officia virtutum praeeepta aliqda implere quoad substantiam, operatione secundum se lauda dili, & honelia, etsi extrinsece, re ex fine operantia non bina undequaque.

F. I. LAURENTIUS.

Quid haee ad demonitiandum, non posse in mea sententia exerceri ossicia virtutum Ima caritate Theoterisa , .s prie Amrmavi quodlibet opus bonum fieri ex gratiar non assit avi quodlibet opus bonum fieri non possa bisue cMitate Theseostisa. Oppositum a me doceri, coninstat ex numero proxime anteeedenti. Requiri utique vel

actualem, vel virtualem caritatem, ver quam opus deliberatum reseratur in Deum. ut in honum unde quaque, nempe. tam qu-d, quam quoad Inem. omnium

Augustinensium sententia est y nee ulla posse perii ringi ce'sura declararunt in suis Cenfinis doctissimi Galliarum Antistites, Archiepisco ut Bumenti de Leny de Vanta dout anno r63ς. die 6. Februarii; Joannes Baptista de Contes.& Alexander de Miseneq Vicatii Generales Archiepiscopi

Parisiensis anno 16 2. die ar. Augusti; Ludovicus Henri eus de Gondrin eodem anno 1638. die . Septembris; N, eolaus Comea de Beauvais Vida me Episeopus Bellovaeea.ss eodem anno, die ix. Novemhris; Gilius Episcopus Dbroicensit anno 163o. die is. Ianuarii. & eentum Galliarum ripiscopi in sua Bullae inlaenitus explieatione anno ira .vi in Vind. differt. r. eaμ i. f. s. Ostiam inmeritatis illos redarguone, qui emineam audent appellare praelandatam sententiam. Quorum si nullam habendam esse rationem censet Archiepiscoput Senonensis; revereatur saltem praeclarum . hoaelitisimumque nomen praedecessoris sei, Domini de Gondria , neque ei memoria excidat,

tensuram huius sapientissimi Archiepiscopi fuisse in syn do Provinciali anno i 66o. ab omnibus istius provinciae ripiscopis adoptatam. & eonfirmatam. Qua utum ergo sp ciat ad opera deliberata in Deum amaali, aut virtuali caritate referenda . praeter munimenta si a quam plura. ab omni nos animadvertione prot sit laeet Episcoporum Galliariam conventus . ipsaque nobiussima Cathedra Senonensis. Requiri itaque ad opus bonum, ne oriantur nox a cu

piditate, caritatem Theologitam . nullibi a me scriptum est: sed hoc a me propugnari sateor, actus quoslibet, fidei. i, timoris, ceterarumque virtutum, quamvis stato os neio, substantia sua, Se intrinsece lare caritata boni sint, ea re tamen recto ordine finis, si ab iis, qui Deum no- aerunt, in ipsum, tamquam in ultimum finem, non re

serantur .

ARCHIEPISCOPUL.

III. autem , ut diximus, nomine caritatis licet in-ehoatae tantum intelligant earitatem Theologicam , patet exiliorum disis. F. Berti 3 earitatem, quam opponit e Nid 'rati . definit iliam, qua Deus in se . propter se diligι tur gratis, edi amore benevolo.

p. I. LAURENTIUS.

Imo si attente paginam ipsam 4is. quam est at criminator, tranquillo animo, menteque seruata inspexisset; praeut dubio agnovisset, ibidem . non tantum si pernaturales actas timoris, spei. aliartunque virtutum , sine carianti Thol. Tem. VIL

tata Theologica, inmmendari. sed etiam amorem natur tem Dei appellati in se bonum, non a eupiditate cori

Ilum. Dcei prima illius paginae linea haee habeatur

iter aliquando πω hab, t rectitudinem finis si Deus non limatur pνονων se, artis, . amore μ' is . inam in Obrem hune benevolum amorem Augustiniana schoia re quirit , ut opera deliberata referantur saltem virtualiter in Deum, ae ita sint bona undequaque . inmineio, tum fine; non autem eumdem amorem existimat neeessarium , ut non sint mala intrinseee, & sectandum subilautiam,

neque corrumpantur a vitiosa cupiditate.

Jam vero, quoniam adversarius repetit. & etiam eiNea huius attieuli finem regerit definitionem illam gratiae . de qua supra numero r. , & iami se demonstrasse a me earitoris vocabulo ubique significari solam caritatem The issicam , sive amorem Dei propter se t rursus omnium t gentium , & mihi quoque Moersantium . imploro fidem Ee aequitatem . Nonne lucidissimis elarissimisque verbi gostendi, nos dum generaliter de statia, aut de is perbbus, vel virtutum actibus inititu ας orationem . earit iis nomine intelligere bonam voluntatem, cupiditatem boni, & inspirationem amoris, si re sit amor tultitiae, sive beatitudinis, sive boni alterius, neque adstruere necessiit a tem caritatis proprie dictae, ne opus a cupiditate vitietur,& eorrumpatur Quid est ergo talis aecusationis pertinaeia. si haee non esS quid est ulterius ineptire, & ludum

Iudere, si ineptire ludumque ludere non eit. amri resea tentia nolita admittendam esse caritatem Theomicam saltem inchoatam in ii . qui ne quidem prima fidei lumina aeeeperunt, eamdemque sententiam risui exponere ; quaa do no diximus. &iterum diximus, & tertio dicimus, iadefinitione gratiae, quae fidem praevenit, actibi nomen caritatis pro bona voluntate, nee requiri ad actum subitan-ila sua honum. Explieitum ilium amorem repetantur, ad eonfusionem ea lumniantium. verba mea in quι teudit in Deum. ut summum bonum, emstituitque tantirem pecul a

rem . ceteririque praefantiorem , qua Lyciali quadam ratio dicitur C RITAs'

ARCHIEPISCOPUS.

IU. Nec ergo utriusque epinio es, quod absque raritata Theologica, saltem ine mala, omnia aut fidelis, aut insid ιiν opera , quamvis ex vitio bona . peccata Dnt. etiamsi imhis a tionibus a tamine naturali diruantur . suntque se erphilautiae . heu eviditatis veneno inqetia, ab ea proc dunt . oua d rinna a summis 'ni et bus Pra V. . Ct mente M. profer is latet sequentium propositimam namn

tione: Liberum arbitrium sne gratiae Dei adiutorio nonnisi ad peccandum valet is . Omnia opera infidelium sunt m eata, Ze philuo Am vi mites Giuiuao . Peccator non eli liber, nisi xd malum, sine gratia liberatoris co . U 'ntas, quam gratia non praevenit, nihil habet luminis,

nisi ad aberrandum . ardorix, nisi ad se praeeipitandum, virium, nisi ad se vulnerandum e capax est omnis mali, &inc aera ad omne bonum ιτ . Sine gratia non possumas aliquid amare, nisi ad noliram eondemnationem c8 . Gmnis eognitio Dei, etiam naturalis, in philos his manis non potest venire nisi a Deo: sine gratia non producit, nisi luperbiam , vanitatem. Je oppomi nem ad Deum, loco adorationis, gratitudinis, & amoris . co Ex his , qua diximas, sequitur necusaris, edi manifeste,

ees , qui inter eupiditatem aOminantem, caritatem iust fi autem nihil medium agnoscunt, praeter eviditatem ine tam , in caritatem inchoatam, sis inchoationem earitarit, errores ab Melasia proscriptos tenere, eensuramque rentra ille rum defensores latam reno incurrere ; Ibuiciem damnatio Milumm propositionum judicatum est, is untatem po se alia Pando non 8eccare, etianis ea reat illa gratia , quae si spi

F. I. LAURENTIUS.

Nullam esse adversarii illationem, quae mat, omnia opera infidelium in nostra sententia esse insem veneno cupiditatis, & ab eadem eupiditate proficisci. quoniam nil boni fiat sine earitate Theolostica ratem inchoata, ideoque nos impingere in damnatas a Summis Pontificibus S. Pici R& Clem. AI. propositiones: nullam, inquam, esse hanc illationem, ex eo apparet, quod salso innitatur principio; neque a nobis in definitione gratiae actualis , qua praemovente fideles. de infideles bona plura operantur, earitatis nomine intelligatur raritas Theodotica. Quamquam& Pius Wde Clemens Al. Baii, & Quesnelli artieulos proscripserunt, quoniam in his amrmatur primam gratiam esse iηhisiram ris spiritus Saucti. Ze principium bonarum actionum esse caritatem habituriem. Atque id in primo Vindiciarum v

luminς. ubi de omnibus Baii. & Quesnelli propositionitas, quae nobis obiiciuntur . prolixe disserui, puto tuisse evidenis E a tissime

43쪽

ιο lN JOANNIS LANGUET IUDICIUM

tulime eommbatum. Ne fingula remiantur. sententiam notam in prospectu ponunt quaestrisiim libro a r.eap. 4.

Amphibologiam exsessiemus omnem . Absque eaνirauThrelaena multa fiunt opera deliberata recte. intrinsue.& seeundum subitantiam suam bona, nee vitiantur pravae eupuitatis sermento; sed ouatenus destituta sent re ordine finis, nee contate reberiantur in Deum. Qui bonae eis, non bona, non ι-facta. Nec repugnat omnia infidelium opera eatenus appellare metata. illorumque

virtutes vitia . quatenus rarent rectitudine finis eodemque D eensere virtutis morales fidelium in Deum non ordinatas ; dummodo illorum operum commendentur onficia, nee protina die tur, & labefactata a noxia eupiditate. Notissima quippe sant verba S. P. Augustini lib. 4. eontra Iulianum caα 3. num xi. Noveris um inciis.f.d Fuibus a viiiis disiemendus esse visures r inelum o autem suta facio m est e suis vero 'νυν quod De Gm es. Ciam iisque facit ruma Uwd , ubi peccara πονε videtur , si non Homer hoc facit , propter quod facera δε-

rare, peccarum es I sed de tali opera non iis Domiuo et Hari , solus impius negat esse peccasum . Eamdem senten. tiam tradi a Prospero in eat ne de ingratis , R in isti . ad Rufinum : a Leone M auo serm. a. de ieiunio in

tecostes s a istiano Pometio lib. I. de vita contemplativa cap. I. s a S Remigra, & ab Ecclesia Lugdune aut ialibro de tribus epistolit eam a r. & ab aliis emplaribus ;uc post Notilium demonstravi disi. g. Viud. cap. t. q.

s. α

Hae itaque distinctione praemissa operum m , &

moralium virtutum , cui ulmodi sunt , operire nudum . honorare parentes, coniu*em proximumque diligere . in qua aium octieia hona sunt i & in quantum non reseruntur in Deum ; consistit optime, esse bona intrinsem, S non labefieri a eupiditate peri eris , in se , spectato opere, de actu operiendi nudum , honorandi parentes , diligendi proximum , 3c tamen dici pectata extrinsece , resipectu finiς, ides i. desectu ordinationis in Deum . Flane enim s ementiam Augustinianam 3c eat holi eam ine declaravit Summu ς Pontifex Paulus III. Brevi dato rimae anno 1374. quod in archivo Uatieano asservatum , sup riori anno inventum est, atque ad notitiam pervenit ali. quorum Purpuratorum Patrum . eruditorumque Virorum Romae degentium . a 3 Attamen nos nulli bi omnia in fidelium opera esse peccata affirmavimus : sed diximus pera dc exercitamenta virtutum in Deum minime orsi nata esse omela laude digna eaque patrando s. ho-tiorem exhibendo parentibuς . fieri suod naturali lege praeeipitur , neque in hoc facientem delinquere , sed traui-gredi primum ejusdem legis praeculum . quod postulat uti ala, quae fiunt, referamur in Dei gloriam . Haee, ni

fallor, eis sententia S. Thomae , cuius l. 2. q. I in artiro. ad a. haec sunt verba ' Praeceptum caritatis impure homo mo potes, nisi etiam omuia referautur in Deum . Sisergo Mi Mnorat pare iter , tenetur ex caritare hon rare . m.

ex υι huius praeceps i , ρMod est. Honora parentes sed ea vi huytis , Diliges Dominum trium tuum ex toto eorde

tuo. N

inlaudanim Breve Pauli III. ad Aurininum Ma nardiit uti v. Menauarum s. e. Augustuu ρ ciliaem in huius

t- , . si talis. Prima conela ο ι si non esset aereana priaest natici , nullus homilium Possa ν ecte agere . Secunda cana,M :Di Vina praedesti alio est e vita omnium bonorum operum . Te εia: Dicentes de Divina praedestinatione non esse praedicandam D ulo , ignorant verbi Dei virtvte- , de Muosamite Gratiae Dei . I νυ : Non possumus sine Gratia Dei per nostrum liis tum aliartium aliquod bonum faecie , sed tantum M ate . seMa : Dogma Aristotelis dicentis , homi non eue dominum sitarum operationiam, est erroneatin . Sexta : agunti ines sine fide, vel elatia, vel riuitate . 1 recata sunt , quia sine fide imitossibile in placete Deo . s. -a r Iusti homines semper sunt in peccat . Osaia: Pueti decedentes cum solo eti- inali peccato , damnantur ad aeternos erueratus ignis isserat . sua: praeceptum de dilectione Dei, ut lex iubet, nemo must implere . nisi qui pervenerit ad sumam ara caritatis Madum , erit in Patria . D cima : Peccam in eo mandato viti sane iniis mi , quia in caritate deficiunt . Tonον -- dicta' δε-- nnam, tua GHarat Ioris similἰνεν s. ω ν, O talis . Prima σ

Fabius Vigil.

de seriet. Leci . cap. die, ut Getistinus , quamvis ut observat Garnerius disset t. t. 4e H. P. cap. s. vitio librariorum.

a , Librum Η ππ. --, quod sonat idem , ae so Maii. i. - , non esse senuinum Spus s. P.Rugumni, notum hM aemte eluditi omnes et sed illi eo nuniter olim attribuebatur , ocvindieate quoque studuit, licet inito eo tu , Minoe rus M mensis. Loeum item habuit in veteribus editioinibus inter A sustini scripta. Nil ei miram , si eumdem librum subne Auginini Mai andus lautavit. Haud setas iaciendum elide

Opem inseripto, D. Ade ad Petrain, quod Falsentis , sustino, adstat .

44쪽

CAPUT ULm illitas timoris, fidei, o Dei.

ARCHIEPISCOPUS.

Defiat timorem. Docet Cine sium Tridentinum tiniorem gehemiae esse ho.

. Climeas XL miniso Diarimus Hiares sua elii propos riones ire rist, ςua afrunt timorem rhennae esse malum. Si solus supplieu timor animat me tentiam . quo haec nauis inolenta est, eo magis dueit ad desperatio m. ca Timor nonnisi manum cohibet, cor autem tamdia peccato addieitur, quandiu ab amor g rustitiae non dueitur. o ui a malo non abstinet, nisi timore poenae, illud eommittit in eorde suo, & iam eth reus eoram Dm. a Baptiratus ad i. ue est sub lege scut Judaeus, s legem

non adimpleat, aut adimpleat ex solo timore. ue Ante Clementem XI. Summus Pontifex Alos . o VII Lἐnter varias 'ν siriones has Mas couim υιt, quarum caemfura omnem es eii Uam FF. Theologis poesiast.

ando in magnis Me toribus de it carnis amor, d scit etiam fides. Attritio, quae gehennae, & poenarum metu eoneipitur,sne dilectione Dei propter se, noc est bonus motus . &supernaturalis. v

Ex iis damnat ibus, immo ex Comiaio Tri 11MI quitur a 'us timorir geheuuae elemae, in etiam actus μει , Dei esse a spiritu se is inspirante . ab ne eo quia a ι aritate saltem nchoata inspira41Ar, fessumque esse oornmo quod stio euius adhue assertite, in condemnatum es in ejus propositione si . , sitiret fidem non operari, nisi per cariatatem. Fides enim actum suam propiatim Labet , absque eoytioci caritas Theolis ea iliam inistret qui odius ipsa eari- raris initia in eostversione peccetoris secus m Gomisit Tri-Aentini doctrinam praeredit ; cum peccator inopiat diligere Deum, postquam ρεν fidem . timorem ad conueres ιm

ex iratur.

F. I. LAURENTIUS.

Confictis suo marte principiis Theologiae nostrae. Re praemissis animadversionibus suis, quibus e tendit nullam a nobis gratiam admitti praeter caritatem Theusicans, &nullum medium inter caritatem justificantem, & cupiditalem dominantem, praetem cupiaitatem inchoatam . & caria rorem inchoatam; progreditur Arohiehiscopus ad teterrimam alteram illatimem ex iistem plinei piis fluentam, denegaria nobis boum esse . si a coruria Th Iulea sint damusi . actus timoris . fidei, di spei, de Didaret in canonem octavum sessi o. & Clem in xL defiat tiones, qvibus a, tritis, timor gehemiae , atque spes, & eontra Questelli na asserta, lataantur, ausu temerario conculcari. Sed praeis notatis illis. mincipiisque reiectis. corruant *onte rua .& illiduntur funesta tae eonsectaria . Revincendi nihilominus adversariatin . quamquam abun-

ἐε id nisi ii ia vindieiis, consiliam inici. Ae primum,

quantum attinet ad timorem, lib. 21. cap. 4. tom. 4. pag. 2io. seri : ramor, qui virtus es, Muin ex emineratione

diuina Majestatis , ιιint non si eum ritu ea, erato caritatis. Sallu emo sententia nollea requiritur amor ad alataremium timoris' Amor 1ustitia, oe ν eremia d viai A-- satis, Mn amor caritatis Thmugies . Seripsi ruistia libro 13. cap. 11. seu tom. -- να sol. Alius est timor natu iis .ncussus a mala. qaod Mn quisque

vasis in liber. Hicisua ex aliqua ramiti σω. . amore. N turriis t-ν pagis anh- Maius Hemavis est, quam liber ipsius animi motus t unda nulla ratione poto mrer peccataeon merari , seribente AEurusti m. a. 7 . imo 83. Omnis a tem passio, in quantum ipsa pallime patimur, non elim earum; se & si patimur timorem, noti est peccatum. TLmor autem rationalis vi, stia ex ιibera am νε ρ ciscitur -ι ex amore, auo an us inhioet bovis . xit ac mutabiti f. tamquam intimo Fri ; υοι ex amore sui

ro Des lautummodo. Primas dicitur tim. mundanus di doeuo ait S. Pater in Psiam. ia' n. 7. Tantam timent ue liquit mali in terris patiantur, ne illis aegritudo accidat, ne damnum . ne alicuius amissio eari, ne exilium, ne d mnatio, ne carcer, ne aliqua tri latio . Atrer of timor

servilis. da quo ibidom ANummue Alius itinet unde te ruit & Dominus. Melius cum Eva etiam legeretur , Ubi vermis eorum non morietur, & igni eorum non existiqueint. Audiuat haec homines, & quia vere situra

sunt impiis. timent di emtinent se a praeato : timent quidem , sed non amant iustitiam . Tmliis est rim. inutialis , meseus intra servi re in easum, quo abstinens se a malo M timorem pereae eo mi aliquem De amarem , da quo sequitur AM, M t Cum autem per timorem continet se a peccato, fit eoosuetudo iustitiae, & ineipit. uuod du-mn erat, amare. 'Rems est timoν filialis o casus, muciis ratio te timens, Ut quatenus fui timent clemam Pa tris , Cr cassa sponsa timet, ne illam sponsus diaerat ; dis uo S. Pater ibidem: Tam incipit propterea iuste vivere, non quia timet poenas, sed quia amat aeternitatem. Exclusus est ergo timor a earitate . sed laeeessit amor easus... Unde ergo sententia mea proficiscitur amor servilis, &initialis ' Ab amore sui, ab anu,re iustitiae et non a cari

rate, a qua excludita1r, non a earitate Theo ostea.

scripsi eadem pagina scii. in fine e potest timor esse a dinatus o resius . Mia potia finiuidore selmnam ob faamorem, qai ven si vitiosa eviditas. nee summum ιο sbi ipsi μμ t. Hie autem timor servilis. qaci formidariar g nna , & - est vitiosa evoiditas, unia exoritur

ab amore sui. non a caritate Theolo ea.

Scrips eodem eap. ra. pag. Na. fimoe semisis es h -s, utilis. Dpmaturalis , O domo Dei. Quam proe stionem demonitio divinis Scripturis, definitionibus E elesiae, auctoritate Sanctorum, argumentis Theolositis, dc provenientibus ex iise timose tructibus siluberrimis . Eit ne id timorem retiuere inter actus a cupiditate cor

ruptos

ia ipsi libro tap. r. sive tomo I. pag. 473. Quid

Nero incendum M poenitentια, quam in nob/s excitat timor gehennae. ac turpitudo pereau Illam praeuiaubio inter o ras Nirtutes remnumerare debemus. Pam uam enim vota

mi e pal. Mue. a nobis tradita d finitia ius visuris, virtus est ordo amoris. quae utique i itis Augustinianis es , Aulustini vertis contexta , edi Aulusini ηα doctrinae munimentas firmata ; non tamen inde inferre da potest. δε-πegari a no&is veras propriasque virtutes a caritate dissiurias. In eodem quine votumme 4. eodem e capite testat fumus dari plurex virtutum seperitaturalium habitus ab que caritate, quod iterum asseruimus IV. 23. cap. II. com monstrantes veram ae supereaturalem fidem remonoe is h mine impio ; ac rursus eam 12. ubi adversus N atores '. Reudimus timorem Iemiliis esse bonum M sulematuratim 1 atque riter dona Dei adnumerandiam, neque n m mi uiriri quid talii, od eidem timori si adfribendum. Urm vimus iraque . iterumque profitemue, in cuique forte hacusemi viciaramus, eo senis a nodis virtutem Arari in o divi amoris , quoniam etsi ahique caritate Distiues sumi plurima , eaeque actus suos L os exerant ; delet nihilominus e ritas ii .m Dinuritas dare formam , ac permionem. Atque id est ne gehennae ior inem, timoremque Mol reiicera inter inus a uoxia eupiditate coemptos

Seripli eodem libro e eap. 6. mg. 373. -posidones Questellianas nobis ab Arehiestam insulse obiectas.

merito si isse proscriptas: Nam timor praeter cohibisionem manuum , sis operis exterioris , cohibet es autem Uimum, frangit Oerustam eonsuetudinem, O praeparat lacum caris lit ac tantum abest . ut addicet pereami Dinimo viva taeo retrahit ; ιicet seipso ad iustificationem non sinciar, facit tamen, ut panitres studeat anibere ea, quas riuus,

inter quae istam istines , sententia mina. ηεμια contritio nis amar. Id, rursus quaero , est ne timorem reiisere inter actus a noxia cupiditate coemptos' Itaque perema,& manifestissima res est . non constitus a nobis principium timoris in ear tare Theiaogica . neque ipsum tim rem existimari a eupiditate coma plum . eos autem, vae

id scriptitant, esse iniquissimos. mendacitanosque imp

stores

Age Mollulum: Ioquamur de fide. De qua dis tant

nere ipsam fidem in homine impio. dummodo crimine infidelitatis non se commaculet, ad verba Apo a. ad oriath. cap. II. 1., & ad canonem a L sessionis 6. Traden. tini Concilii, addo propositionem ia. ab Alexandro vHI. damnatam. m magnis mcca ruus 'itomia ramis. descit etiam pris, edi etiamsi Did ψων eredere, nou est μου; viviis, sed Gmana; nemon cia QuesneIli a Clememte XI. eonlaxam, Fides non est absque Emore, o fiducia. iiciens autem proxima με. ε . mihimetipsi , Quomodo id , si nulla absque earitate datur virtus pondeo: Pri eripis ad virtutem non re irit ferula Auristisiana earitatem habitualem . ses ordinem dilectionis , qua ianais M. fit -- flata , dum ad seipsam referr- , nec intio lamactetur, Gmmare/sis evissitate r is quibus plura libo Ig. ωμ 3. deri

de profitetur habitών vistutum etiam fumaturalitim a cariis rare astinos; tametsi raritas actibus remerarum vis utum

tribuat formam ae sesectionem, ut explicata supra pag. χολ

45쪽

SI IN JOANNIS LANGUET JUDICIUM

ut sumnoni Eo tim , eo Oluisque viritium peculiarem, cet μή aut e re M , oeciali quadam ratio te dicituνc a TAs . In his autem verbis quis non uidet, a me propugnari habitus fidei, ceterammque virtutum. medios inter habitualem caritatem, & habitualem cupiditatem , nequa habψtus tantum, sed etiam a tu , qui licet orian tur ab aliquo amore, non tamen proseiscuntur ab amore,

qui tendit in Deum tamduam summum bonum , di pe- euliari titulo earitas a lutur. Ouid vero de spe Eodem libis 23. eap. I . ρυ. 49 ita loquor: Imi a fide, O a caritate diu intuitur . eria

libris meis laudari & habitum . Ec afflam spei, etiamsinis adiit caritas Theolae ita Fatearis itaque oportet. em ui autumant a me neque timoris . neque fidei, nequami actus censeri honos, & a cupiditatu non exortos, ubi non adest earitas proprie dicta , omnium aliorum conviciatorum superare malitiam, perfricatam gerere frontem,& undique scatere mendaciis: nec tantum reos esse quod

me erroris insimulaverint . sed etiam quod exhibitis nonnullis verbix meis mutilatis. de in pravum sensum detorii ς Archiepiscopo Senonensi , praeclarum hune Praesulem deceperint, di fraudulenta delatione adversum me conci laverint, eius tamam . ut meam pessundarent , in discrimen tem ere, R inconsiderate trahentes.

ARCHIEPISCOPUS.

II. Idhis divet F. Rerri ci r Timor. R earitas idem Uneipium habent . &e. hute timori inspiratio bonae v Iuntatis , & san me dilecti i)nis praecessi t . Nee aliud est pondus, quo tertur animus, nisi amori timor lan tias non sine aliquo amore earitatis excitatur.

F. I. LAURENTIUS.

In loco, quem adversarius opponit ex lib. t . eap. 8.1stin. yag. i I. amrmo quidem timorem . caritatem idem principium haberer quale principium λ ισήtatem Theologicam . & amorem Dei super omnia , ut interpretatur tergiversator' Minime. Idem principium dieo . Maeonfideretur vilunIax . quae rimet in amat ; sit, Spiritus Sandius, qui timorem amorem in pirat ἔ siis gratia , aqua tἰmoris o amoris es, asius. Tum hujus gratiae munera explanians, dico ea primum fieri. Mi votantas ruutem har Οὐ autos illi ite raelectabat. ivorent vo Maeae Iunt iis fert orem. ι etantas se excitata depreMMit in bono. quo antea detitiabatur, mala plurima . praesertim vero meritu,sehennae: conlatitar hee pacto timore, in ut It et ,

inspiratio bons et Iuntatis , fauciae dilet ionis pnecessit . mi tiis euim lene timet , ιοuam istumatem habeat uetes v se . Et quoniam timor supernaturalis refert,e tu Deum . eumque respicit At iudicem Iustum . er rectum , nec aliud εs ponsis , quo fertur animvs, uisi amor ; timas sane ut non fine et quo amore excitatur. Ipse famen non amor. auoniam si sit tu risore stipitia . O traudum ad cendit .ει

Cum hix aperte asseram, dilectionem , amoremque, unde procedit timor. elle Muam ivluuialem. qu.e inspirata a Deo incipit odio habere voluptatem , qua primum de . lectabatur, & ad aspia lum malorum inde provenientium

horrescit di terrore concutitur : cum alteram, tum

nam illam voluntatem respicere Deum ut jκd iem iusAmae rectum, sistere in contemplatione 3ustitiae. Et nondum adstendete ad fammi boni 1ucuuiuialem : 'uk, rogo, pot- affirmare , sententia mea timorem gigni ac produci

ab ea dilemone , quae eli earitas proprie dicta , 5e quae respieit Deum . non ut uiueem ossum , sed tit brumum bonum, neque sistit in ritora iustitia , sed sertur in furimi Mni suavitatem. Quod ii homini in lectione librorum S P. Augustini paruna versato, amoris , . mictae d leliis is

nomina aliquam ingerebant suspicionem; debebat proculdubio ea lota eoninaere, ubi de timore pertracto: in qui- huc disertissime trado ipium timorem procedere ab amoro1ussit a reverotia dixi is Maiestatis . non autem ab illi amore, qui te odit in Deum summum bonum , dc peculiari ratione ea has nuncupatur. Haec loca indieata fuere paullo superius. Saltem in eum . in quo nune versamur, omendisset; ve

ba enim nuper producta haec proxime consequuntur: Itarratia timorem, rimis carirarem praee t r o ilia 6, lo- nomm -niMm prIuristium , timor remota ad 1 istoriouem dispositio, earlIas teno proximior. Proserio si tu ν torat r/m . Muriolum Dei amorem praecedit ζ earitas o amishen ictus neu es principium timoris. Diu timoris illius φ .alis. qui, ut phtali loquamur divinarum Scripturarum, primansi in faculum sicuit. Propter verba nuperrime lauis

data Auctor Bajau mi Raa iv arguebat me antit lae , scribens pag. 27 . Qito pacto Fratrem Ferti eum se sec.

ciliabimus Sec ιm sene certare viderar. Mois vult, ut t/m ν earitatem praecedam, mMo e contra declarat quia cantas umorem r.ec nar. Verum nullam esse exeogitatam ab adversariis anti logiam illam, ex dietis apertum est: quippe caritas praeredit timorem , si cum Augustino nomine eari ratii intelligas bonam voluntatem , sive eupiditatem boni. ut esνιtas idem sit, quod gratia praeveniens motu τ omne & asteξhis bonae voluntatis . non autem: dilectio Dei propter te : & timor praecedit caritatem , si nomine ea itaria intellietas dilectionem illam, & amorem qui tendit in Deum ut summum bonum . & caritas peculiari titulo naneodia. tur. Ex dieiis id e larescit . Quare evanuit obiecta nobis

anti logia, & sutilis Senonentis Arehiepiscopi obiectatio.

Is tamen non sbium inepte nos insectatur, sed etiam verba mea corrumpit, & aduIterat. Etenim quod scribo, Timor Mitis non I ree aliquo amore excitatur. ad hune pro . fert modum . parenthesi interiecta. Timον sanesus non sino aliquo amore scaritatis excitatur. Illa vox raritatis in ter

tu meo n&n oecurrit. Extant verba mea tom. I. par I .

.inea 7 I. ae potest unusquisque i ita inspicere propriis ocilis. Quamquam aceepto cantatis vocabulo. in Augustini senis . pro qualibet bona voluntate , timorem a earitate excitari certis lima fide credendum est. At quia adversariue ostendera nititur , principium timoris sententia meacile dilationem Dei propter te, o caritatem Theolas ita quod constat esse falsis imum mea verba . vel iniqua

interpretatione, vel fraude, additamento illius vocabuli caritatis, adulterata fuere . Uide duplieem raritatis sensum. a me non semel distinitum, in institiectione Pinarati Episeoporum Galliarum anni 17 art. q. pag. Ξ6. Deipia in Vind. dissert. i. eap. I. g. 4. tam. I. par 38.

ARCHIEPISCOPUS.

III. Addemur quidam ex utroque. Cum in praxi , iu- fuit F. Restelli de modo reparationis et , & individuo voluntas deliberate agens, indisterens . evmedia esse non posisit; proinde fit. ut earens omni adiutorio gratiae ad Deum amandum . in amorem mundi pravum . inordinatumque , seu in philautiam suis viris vi incidat, ae peccet, &c. Frater autem Berti sodes. Da eoncordat: Practiee loquendo , in/uit 3 . amrmo numquam hominem lapsum. &e. Quoniam si te huius delectationis dono prevalebit rationi concupiscentia. Notanrim , quod his Ab nominae l lati

nix veram utemue caritatem retelistam , caritatem pro

prie die am, ut supra studimur D sine hac raritate eomnia a cupiditate infesta esse iudicant. Hae autem utriusque dormata exmitari, edi Asineri 'stunt, nisi aut admirtendo caritatem Thestor tam saltem 3nchoatam ru ris, qui ne quidem prima si Ai lumina accete runt . quod ridiciatum ese , . ab omni ratisne Theologita alienum; cui creiditati noxiae a triaueudo quid uid hi Mes mιne naturati inritii eperantur iuxta seges quitatis, pr 'duatis, humanitatis. in misὸν lebes . . si ad ipsisimas essoris in Bais , c, in siti nemo damnetur.

Bene habet. Quamuis sententia illorum Theologcyrum, qui docent polle fieri bona opera moralia absque gratiac de qua senientia pertracto tom. 3. pag. 4ox id. 6M IRev. 3. speculative vera toret, pris iee tamen est false , atque homo gratia dei titutu et bona vi. tutum ossicia ex ocendo, non bene ea exereebit, sed mundi, Ne se ipsus de te Matione marcescet. Hare eis sententia Cardinalis Norisii in Vindicii Augustinianis tom. I. 'T. O 6. ca8. 7. . dc Francisti Macedo tom. a. eollati in et . sent. collat. t .sect. 3. quorum ego verba usurpavi. Immode ea quaesti ne in utramque partem disputavi ; ut ollendi 1. p. Uin die. mearem pag. i I s, e dis Ieri. i. cap. et . f. 6. Fac tamen. me in ea sententia persistere, quia sine statia Salva oris nequeat exerceri opus ullum morate, & infidelium opera citra omnem fidem, omnemque gratiam patrata. inquantum carent re io fine, nec releruntur in Deum. Di- lautia, & cupiditate polluantur, es, id ne me reprehen

des Reprehende Hieronvmum Seripandum Cardinalem amplittimum, de in Coneilio Tridentino Apestolieae Sedis Legatum: Franciscum Senauit in ii o Gallice edito e Mo

me crimiae rare. 7. Vineentium Contensonum diiserat. 2.de gratia cap. I. specu l. a. & innumeros alios Theol os,

qui propugnant fieri non poste absque ullo fidei lumine . re absque gratiae igniculo .iatum aliquem moraliter bo num . De his vide alitere. q. Vindie. eap. 1. 2. & q. Reprehende Joannem S. Romanae Eeelesiae ordinalem nam idem, quod nos scriptimus, jue utenter Meentem in libro, quem inseripsit, Prine ia istae chrissime t. p. l. 29. Quorum. aliorumque testimonia a me producta sunt

dissert. 3. nuper laudata.

Accurare de virtutibus agit S. P. Augustinui pluribus in locis, sed praesertim lib. s. de Civit. Dei cap. 12. Shb. q. coutra Julianum cap. 3. Priori in imo docet, R

46쪽

matior a Christi fide, & vera religione alienos, eeteras copiditates, atomia eupiditate pressisse. obha gloriae cupidinem , eum regalem dominationem non seris rent. inititutos Consules. α expulsum Tarquinium, ut inquit Sallustius. Virtutis , & honoris tuisse apud Romanos conjunctissimas aedes. quoniam ad honorem virtutes omnes ab iisdem Romanis reserebantur. Catonem etiam, u)us virtus veritati videtur propinquior fuisse, quam uaeiaris. timores, Plutarcho teste, quaesisse. Amorem laudis vit,um censeri ab Horatio, euius versus ex libro r.eoist. & ex e umine lyrieo ibidem Auguli inuς producit. Hanc vero, eur omnes vi mites Romanorum judicet esse vitiis simillimas, profert rationem, Neque enιm eo vera virtus. nisi επae ad eum fuem ιι niι,-s bonum h

In a. autem libro contra Iulianum, infidelium virtutes sine fide, & sine aratia ChriIti comparatas depraedicantem, S. P. Augustinus eap. q. num. Ita laudat illam tacer is definitionem , Vινtus es animi habitus, naturam do. e ' νationi eo entanear sed inquit extorres a fide ignorasse, quid sit oonsentaneum liberanda, e, heotimanda natura mortalium. Ait num. M. illas, quae apud Genti. Ies censentur virtutes . esse vitia, qua finitima videntur, propi ua virtutibκs. Num. 2L docet, Nonou 1s, sed finibus discemendos ema virtutes, in eamque erumst sententiam: Cum iιaque facit homo I uid, propter quod ρα- eare nou viritur , si ustu pr ter hoc facit. Mopter quia fa- cera denti metare eonvincitur. Scribit paulli post, illum, qui manus abiunet ab alieno. ne plus pecuniae litibus pereat, non exercere veram iustitiam , cum serviat a riar e. De strat, ni que veras virtutes esse. suas Epicuriis induxit istu oris ancillas; idemque existimanduin de is, quae carnatibus dei ctationibus, vel quibusve commodis , in emesumentis temporalibus fermans. Virtutes etiam, qua nulli se iunt rei. nec ipsas veras esse declarat: nam, ait, Quidquid boni fit ab timiis, non p ter hae fit. propter quod fieri debere vera sapientia praecipit . etsi officio videatur Mutim, ipse non rasio fine pereatum G. Inquit autem S. Pater, ε o non reicio fine, idest, non pio. pter hoc. propter quod fieri debere vera sapientia praeci-plar & non inquit . ut quidam interpretantur, perverso fiste; quoniam hie loquitur de virtutibus. quae nulli rei seria uni. Uemonii rat num. 22. eum, qui aliquid Leit amando gloriam hominum magis. quam Dei, nou Mae ι num facere, quia non bona voluntate facit: Absit enim, ut sit . vel dicatuν voluntas boua , quae in aliis , vel iasipo, non in Damina Haec Augustinus de virtutibus eorum, qui fide, de gratia sunt destituti. De vi

tutibus etiam, quae appetuntur, vel exercentur proptegipsarum decorem, docet S. Pater lib. 19. de Civit. Dei, cap. 23. & serm. i56. vel rγ. de verbis Apostoli, num T. eas quoque, Cum ad se sar referuntur . ruinatas m --Wrbas esse ; & ideo noα ωιrtut/s iudicandas esse, sed υ

mactica itaque loquendo. homo, sine gratia Salvatoris . opus morale non peragit absque cupiditate , & phν lautia . Quo enim fine Oeeraturr ob voluptatem eum Dieuro Lυιditas est, ait Augustinus. Ob decorem &onellatem virtutis tum Stoicis ditas est . ait A instinus. Ob commoda & emolumenta temporalia 2 Cmpiditas est, ait Augustinas. Ob nullam omnino rem Ipse non recto fine peccatum est, ait Augustinus. Ob gl xiam magis hominum . quam Dei ὶ Non es voluntas ι na, ait Augustinus. Peactite itaque loquendo, ubi non est gratia, & relatio saltem virtualis in Dei gloriam , b num opus morale, quia undique sit iaculpatum, non

xercetur.

Haec Augustinus docuit adversus haereticos Pelagianos.

Contra Semipelagianos autem allerentes, Ineste omni anima uaturaliter virtutum femina. beneficio Creatoris inserta .

ita Augustini discipulus S. Prosper in libro contra Collatanum. ῖ8. & seq. mrtutum itaque femina , quae beneficio Creatoris inserta sunt , praevaricatione primi parentis m. afuat ; n e haberi queum, nisi H νι suu/ute qui dederat. Reso ab ilis enim est natura humana Formatori suo. eorum bonortiara . quae habuit , eapax est ut per mediatorem D.i O' hominum Chrissum I. iam, in eo tuo quia ιι re marest . post recuperare quia perdidit. Remansit autem ei νationalis animus, quν non virtus, sed υιπtitis habitaculum eo. Ex participatione enim sapi/ntiae, o justitit o nitoricordia, non sapientia oe jusula, is miseri redis .f. . sapient ιs or tum in misνiιονδεν sumus. Quae bona,

quamvra ratiovale nostrum vitiis oecupatum set, in prae -jicantibus nobis mi temptum spiritas immundus invaseris, possunt tamen rursus in anum rationale coresurre, ster eum

qu ι mundi priue Uem fisos mittit, in tisaus fortem vasa us rapit, fusatraque mundi hu ius spiritu , Gi Di itum ςui ei Dea es, ut sciamus qua a GD Guata sunt nobis. ut autem Spiritum Christi mn harit, hie non. o ejus. Puto autem istum Disi similitudin ricipi, i. θιcis

falsartim errare virtutum, dum ea bona, quae non m um

Maus tempora am da viva laude mercedem as uiam men beatarum υννtutum non pretinent vestrarem. Et ita

mari seisme patri, in impiorum animis nullam holi re tristemi sed omma opera eorum immo. da esse arguae M Iuta, habemium se emtiam non spiritatim sed ammaum. non crisam sed tinei ani, chosiauam os diab. eam. a Patre luminum. sed a missa tenebiam mi dum o ipsa eua κω haberint nisi dante Deo, subduus es σώmus νευδι a D.o. Hactenus Prosper, docens nulla vi tutum semina post Adae praevaricationem in nobis repetitiante gratiam, sine qua omnia impiorum opera immunda

Ex hac nostra, immo M. Augustini & Prosteri doctribua , non secuitur , ut calumniantur nonnalsi , omnia opera infidelium esse peccata, eorumque uirtutes es.se vitia . sire germina cupiditatis; quoniam etsi carent incto fine, neque reseruatur in Deum, & in hoc sensu eo uincuntur esse peccata; tamen ossicia bona sunt, neque infideles peccant, quia ea exereeat. sed quia de ipsis opertibus non in Domino gloriantur. quod Dus impius negat osse 'eccatum, ut ait L Pater. Atque pariter qui nudum operit, qui eontinentiam servat , qui nonorat parentes. non peccat, sed bona opera facit: Meat taemea, & -- num non bene saeit, quia non diligit Dominum ex tota corde, dc in se vel in aliis, non ia Domino gloriatur. Vide preced. artici num. 4. Si autem recto fiae ali infidelibus opera ali 3ua fiant, ea fiunt ex gratia ; nee sum opera dumtriat infidelium, sed ipsur, qui bene uratur m ιιι , ut inquit S. Pater est. libro contra Iulianum easti

3. num. 32. Auxiliante enis Dei gratia multa botra op ta ab infidelibus patrari, docet S. Pater epistola IIo. nunc I una. a. de gratia Chriati cap. 14 num. as. libro I. contra duas epiliolas Pelagia n. cap. ari num. δῖ. δ de p dest. Sanctorum cap. 7. num. II. Uideantur quae scripsi in Vin iacius dissert. 6. cap. I. f. d. ιο . ia νε

CAPUT VIL

De Consuris in sensum exoticum detortis.

ARCHIEPISCOPUS.

a os duos amores, caritatem, eumvitatem int na fiant orsara amorem ua ratim, gis omnes in suam beau. 1ωdinam ferantur, quemque licet animis omnium scitum.

per peccatum striginati periisse supponebant. a. conte debant ruum amoeom esse liberum ea libutare. μου fians at ad demeνιtum. Datur. ιπquit ci , amor naturalis, quo animus sertur in beatitudinem ... hic amor non esta gratia, nec libet ea libertate, quae sufficit ad meriis

ti sunt. Novatoribus illis imponit. Nusquam eo de amnii perinvenerunι, ut negarent esse in homine in sum amor in f beatituisuis , qtii in eo non es liber: Multa minas di tuuiuum amorem es tiberum. Porro qui ita ia ιιitu censuram erroribus eti-risis a plicat , eo ipso erro ibus veris parra inium vel contiliara D

probat.

F. I. LAURENTI Us.

Periurinum, extraneum, & aviticino sensam a. me

tribui viati, & seelli propositionibus. ut Ecclesiasticas

eludam censuras, inquit art. 7. Archiepiscopus Senonensium. Ad quod demonstrandum producit quae habentur Lb. 18. ωρ. , ubi trado non e thum diligi super omnia, etiam ut aactorem naturae. sine auxilio super gratiae . Ibi autem ad rι & a L Baii propositionem toni. . pag. 4t, haec scripud RVρο-Hών I modi propositis. n., reesi,uis su e proscriptas. Prima quia vitur σπιον n tiaratis quo animus fertur labratitudi , cuius dem rium

eorrupta per pereatum natura non potuit amistere . atque

hic amor non es a gratia . quemadmodum nes tib r ea in ιertais, qua sussciat ad meritum, ut Bajus, zo inus. Iainnius commenti sunt. seu est amar indittis a virura, indeliberatus. G' nece Tarius. 2. Datin amor naturalis etiam deliberatus, quantum ad objectum, eoque revera di-ιigitur D. us, Mi ess auctor nasura, uegua amor Uri semam dum substantiam malus est, sed bomus, in rasae rationi consentaneus. ιιι et ait; udo mo hab/at re illudiu m si is, fi Dιus non diuigatuν propter se. gratis, in ample brum D. I. Etiam datur amu Dei amoris natara bonus unde.

47쪽

plui osura , alterius, quae fit per Spiritum caritatis 4nhabitantem, de alterius, quae fit per inspirationem Spi-Titu sancti nondum eor inhabitantis. & in eo caritatem

diffundentis . Ex qua prava doe rina sequeretur Paecumque fiunt ab homine nonuum Iam cato. vere esse peccσtar quia

Criminator. vi imperitis suadeat, me damnatas propos-tiones in sensum ab auctoribus alienum detorquere , ubique sui similis. mutilat hane meam respem lionem . Priorem partem, qua sibi videtur rem conficere, arripit , aestylo configit. Duas alias, quae aperte cavillationeς eius elidunt, & ora Gliunniani tum obtundunt, reticet, altillii-moque premit silentio. Atqui illas non omisisset, si libros meos. maturo Ideravisset examine . & veritatis sui stet limas inqui litor. Breviter erγ N priorem partem , quameavit, iaceteras, quas praeterit, expendam s. In illa prima parte ait eensor. me Baio, di Quesnello imputate i. quod asserentes non dari aisi duos amoreς, caritatem & cupiditatem , intendebant negare amorem

inratem . qua animus fortur an bootum inem - seeundo

quod eontendebant amorem illum esse liberum, libertate,

qua fumor ad meritum. -ι demeritum.

Non id ergo Bari Ae ine ello praeeitatis verbi ς imputo. Mentitur tergiversator. eo, damnatarum propositimnum, quarum una est Baii, Omis amor eraaturae ra rionalis avr υιιι eua es eupιδtas , aut laudabilis caritas ,& 44. iselli , P, on sura n i duo ammes , unde viasti σων. ones νissis nascuntur, circ. ex quibus fluunt reliquae, quibus enuntiatur opera, quae a caritate praed minante non fiunt , procedere a cupiditate , a qua eo

ruminantur, adeo ut omnia infidelium , & impiorum inpera. quoniam in illis non repnat caritas, sint neceata scamna Iarum, inquam , propolitionum illarum falsitatem primo deprehendi, quia interearitatem&cupiditatem me

dius sit natura ιεs beatitudinis , cujus de 'dorium corrupta per peccatiam natura ustu potuit amittere. Hoc ego as

seto. ver aque mea sunt perspicua. Non dico, a Baio S Quesnello denegatum suisse innatum beatitudinis suae a- Inorem. Nequa uam . Puto & ego non eo deliramenti et pervenisse i lad ex quo certum sit huiusmodi amorem

sngulorum animis inditum esse, dem tiro omnem am xem creaturae rationalis non esse vitiolam ιupiditatem aut laudabilem earitatem . quia in ereatura rationali est naturalis amor beatitudinis, qui non est vitiosa eupiditat. neque eo itas laudabilis. Haec prior meae responsionisarata. ne adeo profunda, ut ad eam hauriendam opus si natatoribus de urinatoribus iitit Ut vero eriticorum, censorumque huius aevi, qui gloriantur se adversus san senis aς pugnasse ampliori annorum intervallo, quam duce Augustino acies catholicae Eecleissae dimicavit advertu, haereticos Pelagianos . idest supra annos triginta, eruditionem maximam admireris ; vide, quaeso, an responsio illa si a me excogitata. illam ante me tradidit Cardinalis Norilius , qui in Vindiciis Augustinianis cap. p. 4 ubi pertractat de virtutibus infide-

Iium tom. I. pag. 984. Scio, inquit de adversariis Aup stinianae doctrinae , προ vere damuaram hane Boi prepos iisηὸm, Omnia opera infidelium sunt peceat a. sed haecen. sum S. Patris sententia nentιρtiam perceιιιιών. Etenim hic palam toneedit 1u νυdelibus aliqua opera iana in prima salt/m sit productisne, ex gratia rameu donata. Preterea etiam sive gratia homo apyιritu innato ex Augustini sen pretia amat summum bonum nullus enim eI , qui non υμιιt essa festas. Similia P. Macedo in cortina, in spinia . di in collationιbias, ubique repetens propositiones ex hoe etiam eapite fuisse iure proscriptas, quod sine gratia plura opera fiant inde tiberala . in hue advertent a , quae

neque ex ιυ ditate, neque ex ear late proveniunt. Reiaeitata a me fuere testimonia Macedi tom. i. Vindita dis

Forte dixeris: Norisius ilein Baianismi suspieione non earuit. Ita est: sed purgavit quoque seipsiam . ac tanto nominis sui incremento, ut quemadmodum olim Risbr ehiux , Bruno Neusser, di qui sub isto, vel alio corio contra illum latrarunt, ita Philalethes Hispaniis, eeterique , quorum Occultat nomen pudor, de calumniae dede cus, prudentum iudicio sint ranae quaxantes contra solem, aut corvi nigerrimi perperam crocitantes.

Quid autem s non solum Norisius Se Macedo, sed etiam praecipuus Baji impugnator, ad quem me saepe prox meabat auctor Bυσni Imr Reditaυ . eaὀem naturalis amo. xis beatitudinis mentione facta, tricesimum est avum eiusdem B i atticulum restitavit Eil ille Ioannes Lenisus qui in lira Expintime inserta secundae narii operam Baiisae. i M. inquit: omnino hoc vero adhorrere censemus. o. .m creatura ratisnalis amorem aut vitiosam cup/ditat. m

ereri diriss Dius amatur, raritatem . Ff indubia medias ,

NGUET ID DICIUM

em naturae auctor infertiit, quo nou modo beatitudia is ues experimus, sed parentes, CT amicos , liberas .c υι ses , in quocumque alia rat Oue proριπquos irreprehι Fbior e , imoliae natura νmpellante dιlgimus .

Vides, quod etiam Lensaeus docet articulum Baii 38. a

vero abhorrete, propterea quod inter vitiosam cupiditatem, de laudabilem eae tar m. sit medius amor, quem nobis na

Id ne Wideqὶ Si dicas. Lenisum asserere, non modo amo. rem beatitudinis, sed & amores ali in natura impellente a nobis concipi medios inter toritatem . atque e My d talem. respondeo a me etiam illiusmodi amores admitti, cum si Mo 2 i. eam 4 tum secunda hujus responsionis parte, quam ab adversarii et diximus praetermitti .

In quolibet autem allu, etiam indeIiberato , qualis est amor innatus beatitudinis . dati iuxta Bajum libertatem, quam putat sufficere ad meritum ac demeritum , solus Languet iux ianorat; ideoque nil mirum, si seribat a me errorem illum eidem Baio imputari. Illam, quam is ait esse falsam imputationem meam . esse revera doctrinam Baii, demonstrat Gabriel UasqueZ t. t. disp. case IS. ubi ait: Adde praedilium Michaetim ita pulsis μminem

peccare in omullus afetibus CT motibus δειν, qui nis e sent virtutis . us etiam in his , qua siπε libertate fiunt , peccatum esse diteret. Nam proposit. 62. dicit , Sola violen. tia repugnat libertati hominis naturali: Cy pro f. 6ῖ. ι quit: Homo peccat etiam damnabiliter in eo. quod nece Liario facit: io quo nee Aut inintis . nee .ius Age puli ρεμ eatum agnoscunt. Similia Suarra lib. i. de grat. cap. 24. num. 21. ubi observat in sententia Baii primos quoquem tus concupiscenus esse pereata. Et quidem manifes lam id

est ex propositionibus Uaii 48. 4'. 71. 72. 73. Quod erenos de Baio astirmavimux, flatui ab illo in quovis

etiam indeliberato, libertatem naturalem . quam putat sus-ficere ad meritum , vel demeritum , non eli imput diuo mea : est destrina, quae eomprehenditur in damnatis articulis; quod ante me demonii rarunt duo pereelebres So-

eietatis Iesu Theolceti, Gabriel Uasqueet , di Franciscus

Suarer .

Jan senius, & Questellus doctrinam Baii de actibus quo

que indeliberatis videntur rejieere, neque illos adnumerant inter peccata. Non tamen falsum iis imputatur. Nam Ian senius prest. 3. dogmatizat, ad merendum, vel demerendum sufficere tis. totam a coactiou. . Haee vero libet taς in amore quoque innato beatitudiniς, & in quolibet actu . etiam iudHiberato, modo eoactuς non sit, invenitur. Que netius prost. 43. amrmat, necessum esse, ut ubi non regnae

caritas. actiones omneς eorrumpantur a cuticla

re . si omnes; in deliberatae etiam, & quilibet motus animi. Bajo itaque sententiam adseriis, quam ab eo tradi

exploratissimum est. De Jan senio. & de que saeuo idem

ratiocinando ex illotum principii et exillimo elle inferendum quamvis in hoc a veritate aberrarem , puto non t lemi usuram sore imposturam ae fraudem . qualem in criminλ- tione mihi illata patet actam a me fuisse confido.l ispune am, resutatam ae penitus elisam arbitror an madversionem Archiepistopi Languetit . qua aiebat deto queri a me in exotictim se iam damnatos Baii articulos . Propterea quod inter συρiditat .m earnalem & Iaudabilem

σν ratem medium dixerim tu notum amorem beatitud πεν.

scd queror. & omni aequitate queror , eumdem Archiepiscopum hane solam respissi is meae partem , ut suaveret eludi a me Apollolitae Sedis CGIuras, duabus aliis

neglenis, ex ripsi illa. Praeter naturalem beatittidio, amorem . & ιusliberator animi motus. inter e,piditor.m & caritatem affirmo medium esse amorem naturalem. non tantum , quo diliguntur parenteς propinqui, ut ait Lenisus. verum etiam amorem di tib rotum quo diligitur Deus, ut Auis ornatu- . non tamen super omnia. ad hoc enim necessariam

esse Dei pratiam eeleberrimi plurimique tradunt Theo- Itigi, & dico hune d I beratum amorem esse sciandum Ici

flantiam suam bonum. & consentaneum rationi. δει undo mea repeto v.rba datur amor natural s. etiam deliri. artis, quantum ad objectum , eoque revera dit Ettur Dotis. ut vi Auctor natura . neque amor se secundum substan. tiani malus est. θιδ boous , rectae consentaneus.

Quare eastillator haec a me scripta dissimulat' Est ne sensus ille exuitu . & aliunde adleitus Queror insuper . silentio praetermissum ab adversario ter tium illum sensum . quo articulos Baii proscriptos assirmo, eo quod nempe admiserit solam gratiam inhabitantis Spiritus sontis, id, quod de Bajo cuntii, quoς laudabo proximo numero, tradiderunt. & eonsequenter docueri . omnii 'ra esse inquinamenta, sive noxiae eiapiditatis effis sus, si fiant absque gratia fans stante , vel sine ea ta

re , quae per Spiritum San m in cordibus nolitis dicti ditur. Tertio ita prosequor in eodem, qui mihi obiici

duplicis iustitia . alterius quae fit per Spiritum caritatis innabitantem, & alterius quae fit per inspirationem Spirb

48쪽

yancti n6ndum es inhabitantis. & in eo earitatem diffundentis qua pravi do8ὶrina sequeretur euaecumo uefiunt ab homine nondum 1QIifaro et eroese peccata r quia Bassur Ueruit are. 33. ut cap. 1. ἁν ἰωm eis. in i demonstrandum susteperat detorqueri a me damnat in articulos insensum exoticum , nonne debebat hunc sensum a me traditum recensere Peto itaque , quam ob eaussam sensum hunc

preternii siti Est ne veram a Baio suilla admissam istam ratiam sanes eantem Eit ne huiusmodi sensus exoticur petiatis itaque libratisque vel his a Senonensi Pra iste adductis, iis ue additis , quae adduci oportebat; vel alios versute decipit, vel ilia in te decipit r.

ARCHIEPISCOPUS.

II. dem modo ne pondet ob ieienti rendemnationem huius poposuevir Baii , Liberum arbitrium sine gratiae Dei adi torio nonnis ad peeeandum valet; Utis QMemini, Peccator non eit liber. nisi ad malum . sine gratia liber toris I ibid. cap. s. pag. 4χα impurat uiri e . I isse ιμlertim arbitritim nequi Mem po e Maritudine- suam naturali insem In appetere . Liberum arbitrium , inquit, sine gratia potest beatitudinem suam appetere naturali instini uς ρογeli ad us Blures indeliberatos agere, quos culpabiles Baνus.& Quesnellus impie dixerunt. si ab exteretur, ut ostenderet , ubi o quando hie docti it Quo ettius . deficeret sane Aliud ibidem aequa e deliramentum Quesnellio tribuit, exasi negasser imminerusne eratia posse exerem Mna opera , im pieνe praecepta quoad lubstantiam , & ex officio. Quae qui

dem eatiamurae eo tendiant, ut vertim objectum censuram n

cutis Iet rum Itistrahatur . ut iisdem censuris chimeritas errores percelsi suadeatur.

F. I. LAURENTIUS

Utique ego eodem sensu , quo proseriptae fuere propositiones Baii 3 . & 36. scripsi lib. 18. eap. q. seu tom. 3. me. 4ai. damnatas suilla propositionem eluidem Baii vicetisetnam septimam, Uberum aνhitrium siue esatia Dei adiutorio nemnisi is peceanciam valet , & tricesimam octavam esuelli, Pereator non est Ither nisi ad motum suae gratia Liberatoris . sed Antiste Senonum in eumdem impingit Iapidem , aberrato ue eadem chorda : quoniam illam respousionis partem exscribit, quae a Notitio, a Macedo, & a Lenseo tradita, & ex et incipiis Baii tran rellionem legis& peceatum existimantis motum concupistentiae , cui homo non assentitur. stuens sponte La . videtur illi a me conficta, idoneaque ad incendendum in me ignem, insi-eiendamque in me tragulam; duas autem alias iplius respontionis partes omittit. Expendat Lector verba mea. ut ui . pag. 42 r. iacent. & diligentiam. aequitatemque prine latissimi viri diiudicet. Li-um arbitrium haee est mea non mutilata responsio in sine gratia potes suam Maiis in is αν ---- rati

. Noctu, quem MN, risit amauere depravata natura: eu

proinda post lapsum non solum temebrae in malitia manent, seu etiam imaeo Dei non omnino δεινira , tria honestarις evtamen rationis . . in bonum tiniversese congenita , . antiqua propensio. Potes actus plures mdemsermos peruere , quos culpabiles Essitis, in Quesneutis impie vixerunt . Potest exercere ossicia υιrtutum , s praecepta aliqua implere

quoad subitantiam , operatione secun m se laudabili . Musa , etsi miransce, ex fine oporantis non bona ιinde quaqtie. Potest cir retiis o fine υitare peceatum eum sola gratia actuati siue habitu fidei ω remisone peccatorum , qualem gratiam a Uificatione sejunctam Bajus m sbesne L

us apertissime on narunt. Omni ergo iure .styum asse riomes anathemate confixae sunt ;'quamquam alvus sensum catholiιum habere queant. o Oideantur ficiem verrtatις ρω-

ferre, sunt in sensu ab avitioribus intento res iis Digae, scauda Mae, . haeretita. Qui ita sint, miramur iustise

a harum propositionum danimatione munialis abuti ad criminationem Matiuiuia, d binae r quas nullam tentationemoriam miuimam pue gratia βροπιι non posse, non propu- event etiam Beliarminus , Franciscus Toletus, o V qiια, quem vide p. a. di p. t . cap. ro7. aut quasi in condemna.

nivit a versus haeret ima Pelagiami. Ad hune modum se habet responsio nostra . Dennitiones autem Ecclesiae definientis contra Pelagianos, non posse nox, sne Ermia, te menae labis, & mundani eor potis vincere errores: Pares nos ad resistendum, non liberum arbitrium, sed Dei solum iacere auxilium : necesse esse, ut privatus gratia diaboli laueis irretitus oecumbat divini esse muneriς, cum ρο-

es notitos a salsitate. & iniustitia eontinemus: neminem habere de suo, nisi mendae tum , & peceatum has, in quam , definitiones eo loci, pam 42o. praemittimus ipsis vel bis S. Innocentii l. epit L ad Patres Cone illi Carthaginensis. & Mileuitani, de s. ae ara can. secundae synodi

Arausicanae Cernere puto cunctos, qui oculis omnino non ea rent, a me praeter innatum beatitudinis amorem, ae praeter actus trutiliberatos in culpam nulla ratione imputandos , agnosti in libero humanae voluntatis arbitrio line cratia Berti Theol. Tem. VII.

actuali, & non sanctifieante, o tela, exercitamenta, &atius moralium virtutum . sive opera intrinseee, secun dum se, & quoad sub lantiam suam laudabilia Achonesta,

ideoque non erumpentia a vitiosa eupiditate. Sestius autem iste eensendus ne est Gelesiallicis censuris oppositus. exo ricus, A. peregrinus, sive non alienus a mente dogmati rantium . actiones omnes humanas fluere vel ab amore

mundi. & a noxia cupiditare, vel ab amore Dei, &ae ritate in cordibus notiris per Spiritum Sanctum diffisa 'Cernere item puto omnes, praeieractiones ilias laudabiles de honestat secondum se . suaque substantia, a me proma na ri aesus virtutum rectillimo etiam fine, & eum relatione in Deum perpetratos cum sola stratia inuali disiuncta a remissione peccatorum. Atque iunως iste debet ne exist

mari exoticus, aliunde advectus, n de cohaerens oenium latae in articulos dogmatizantium primam gratiam ellare millionem precatarum , atque omnia opera, quae iaci Pec calor, vel seruns preeati, peccatum esse Nemo lane dicturus est huiusmiai sensu; esse damnatis propolitionibullaffines, ipsarumque propositionum censurae extraneos, &

exoticos.

Vis autem ostendam. unde sentix illis , quibus damn torum 1rticulorum pravitatem. erroremque declaro, deprom pserim 3 Primus, quo inter raritatem & eupiditatem dixi medios esse naturalem beatitudinit amorem. & actus indeliberatos complures , traditura Norisio, a Macedo, a Len-iso, fluitque, quantum ad attuς indeliberatos attinet, a Baii propositionibus illis. in quibus enuntiat motus cone piscentiae indeliberatos esse meeata. ut bene sapienterque observarunt Ua Rura & Suaretius. Atque id praecedenti

nuri . t. demonstratum est.

Sensus alter, quo inter cupiditatem de raritatem, nubium actum honellum, substantia sua bonum, neque a comtupiscentia mundi eorruptum, line ulla gratia dogmatitiae conitituunt, manat. latentibus adversariis nostris, exmii, & uesnelli pepolitionibus, immo est error iiDdem propolitionibus ex ellus ; ideoque dum ego iniimo dari sine gratia ossicia, & opera secumlum sebura , is δε-bilia . Mnem, non polluta . non exorta ex vitiosa cupiditate, di reste proscriptum sensum obiicio, & exeeror, neque a Vatieano fulmine meipsum protego interpretatione exotica , dc aliena. Dum autem praedicta opera secundum se bona, neque a lupiditate fluentia, dico non esse bona unde uaque, ocex fine operantis, illa non dirigentis in Deum; sequor sen- entiam catholicorum Doctorum . docentium opera deliborata in Deum tamquam in finem ultimum relerri oportere: de qua sententia pertractavi in Huduiis dissert. 3. cap. . a putua ye ad paginam πια ac breviter superi tibus articulis & 6. Audet ne ia non ensis Antistes hanc quoque sententiam a praedecessore suo Do Go Gi., & amnodo suaemet die eseos comprobatam, declaratamque M. Patrum. S. Thome, reclarii limorum aerae Theologiae D ctorum asserrionibus, censoria nota expungere Audetne Galliarum Praesul redarguere una eum Augustinensibus The logie Cemum Gallieanos Episcopos, qui in explicationibus celeberrimae constitutionis inlaenitus eidem sententiae adhae

sereὶ Uobtieotion inquiunt laudati Centum Episcopi. Ex

Quod tertio loco dixime . Baium &Que ellum solam

gratiam sanctificantem agnovisse, & consequenter ab illis recedere Theologos, qui Meent liberum arbitrium eum gratia actuali, & sine gratia Spiritus Sancti inhabitantis de sanctificiantis acta animam, posse rectissima fine vitare

peccata, superare tentationes, α opera binis exercere, id vero unde didicimus 'Si loquamur de Baio; hoc sequitur ex eius propositi ne 33. Omne quod agit pereator, vel servas peccati, pece tum est. In sensu itaque Baii nullus actus. qui non sit eorruptus a vitiosa cupiditate. fieri poteti ab homine metatore. & nondum ivllificato, & eonsequenter sine gratia tinctificante. Ex propositione 4o. In omnibus fuis actibus Hecator se iii dominanti cupiditati. Haee enim idem significat, aepropositio praecedens.

Ex pr4ositione 6o. Distinctio riosi is iustisti, ait

rius . quae sit per Spiritum caritatis inhabitantem, Minius quae si ex inoiratisne quidem Spiritus Sancti cis ad pernitensiam excitanti . sed nondum cor inhalitantis , . iueo e

ritatem yua dies a tetis iustificatio impleasur .

ut odiosissima, or pertinaei a retic tur .

Ex propositione 6 i. Devique o ilia distinctio δενοι ιυ imationis , alterius, gua vis si alue peccator, dum eiρα- nitentia, vitae nova propo--, Ο inchoatio per Dei gratiam inspuratur, alterius , qua uiuifieatur , qu vera i H catur, o palmes visus in vite Christo eitur . commeutitia

49쪽

MD IN JOANNIs LA

distinctione dupli eis iussitiae, & duelicis vivificationis , c sequitur unam juxta Ba una esse vivificatacoeni, & unam iustitiam . qua vivinae legis iustifiextio adimpletur. & qua vivitiatur qui vere iustificatur, & in vite Guillo vivus palmes efficitur.

Ex ipsa propositione 38. quae halis est ceterarum, Omnis

amor creatara rationalis aut et trissa es cupiditas , qua mum

ΔΙ duigitur . quae a Ioanne pro uritur . aut laudauis Placaritas. qua per Spirita, Sanctum iu corda Aufus Deus amaIar. Caritatis enim nomine per Spiritum Sanctum intorde distula eommuniter intelligitiar illa earitas, quae iusti attoni coniungitur, praesertim apud Baium , qui eo tendit omnia dona opera iustificare, & ha re meritum vitae aeternae; ut conliat ex eius propositione M. Si autem loquamur de meis ello, do matiratum ab ipla , corrupta pravaque elis quaecumque sunt Die Rratia saniit caute. S a peccatore . in quo caritas & Dei amor non regnat. colligitur ex propositione 44. in qua ait ab amare miuidi originem habere volitiones, de actiones inmnes, quae non nascuntur ex amore Dei, συι omnia agit proprar D m, cumque Deus remuueratur, scilicet, ex caritate, quam seus coronat, ae remunerat, ut inquit Prop.

S. &, quae alia caritas esse nequit. nisi iurificans.

Ex propositione, Aisora Dei in corde peccatoris uari am- filius regnante , necesse es. xt carnalis regneι cupiditas , omnesque altiones vus eorrumpat .

Ex propositipne si . Fides iustificat quando operatur; sed

nom eperat uν vis per caritarem.

Ex propositione 23. Prima gratia, Pam Deus eo cessit peceatori, est peccatorum remisso. Ex his aliisque propos tionibus demonstrari. nullam a Quesnello gratiam , &caritatem admitti praeter gratiam lan9ificantem, &caritatem habitualem, deprehendi facile potest ex consutatione harum propositionum , elucubrata ab illustri Pici gnatore Constitutionas Unigeuιtus mox laudando. Non autem ego omnium primus affirmavi a Baio &Quesnello Glam sanctificantem gratiam, sine qua opera omnia oriantur a cupiditate regnante, suilla traditam. De Baio idem ante meatiirmarunt Gabrieι VasqueZ I. 2. disp.

Fr ne astus SuareZ lib. i. de gratia ca'. 4. num.

Cui leunus Eslius in ta senti di ah q. 6. Joannes Bapta ita Gonet disp. I. ce statu natura pti

Haiticus S. R. E. Cardinalis Norisus in V. dieiis Amossinianis cap. o. I. & in Parallelo propolitionum da.

natarum, prope finem tomi r. edit. Vero .l ridelicus Nicolaos Gavardi tom. 4. Scholae .Egidianae

q. se de virtutibus art. I.

De Paschatio Que luello idem affirmavere in sua Inserti-sioue Pamrali ari. ι7t4. Epistopi 2. Galliarum Lei

Austor opusculi inseripti. I σιtas aequitas Costitutis-nis Unigenitus Theologice demonstrata, ad prop. Quesinelli. M. pag. 35. Iacobus Le Fontaine in opere anno I 19. Romanis pis procuso, cui titulus: Ss. D. N. Domini Clementis P. XI. Censtitutis Unigenitus Theologiae propugnata, tom. 2. Η 'in sit. 44- cv. I. pag. 266. lumna r. di rursus pag. 3or. & in spendi e cap. l. 2. a. O 4. necnon in mo prop. 44. Horum omnium tessimonia producta a me erunt in Vindiciis disteri. r. cap. I. a II. usque ad pag. Haec tantum repetam, quae postremo loco citatokribit praelaudatus Jacobus Le Fontaine: THanti Lma ἐκμιαν clionem doctrina es . in omnibur volitionibus, aetionibusque peccari, nisi me renaηt ex amore Dei perferio, ire fcimra, dominante, Ur labiis nati. Ad illos modo mea reuertitur oratio, qui aiebant tradia me damnatarum propositionum Geticum extraneumque

sensum, ut eludam Α-itolicae Sedis censuras. Dixi, in BF i & uesnelli sententia nullum dari medium inter cupiditatem ex caritatem, quoniam putarunt omnia. quae a caritora habituisti a gratia sanctificante non fiunt, oribri a cupiditate a Joannu prohibita. Peto, estne senuis iste a me confiditas Si ex meo prodiit cerebro, quomodo ipsum traffidere qui ante me fotueriint ρ qui neri potuit, ut longo antea temporis intervallo ingenioli mei praevid rent figmentaὶ Si fuerunt divini, ae praenoverunt, cur i, la adobarunt, cur dogmati itis imposuerunt quae nee immutarunt quidem , cur eadem damnatas propositiones pen-

N.GUET JUDICIUM

sarum trutinat Peto rursus, iste ne sensus est mora eviὶ si Micus est, eccur de Baso scripsit Vasquesus solam ab eo adsilui gratiam sanctifieautem, es Spiritus Sancti animam inhabitantisὶ cur idem ait Suaretas ὶ eur Turrianuit eat Theologi alii bene multi Quare eadem libra Centum Galliarum Episeopi proscriptas uesnelli ruopositiones pensitaverunti Quare, dum ipse Questes tu sit imputari qum

reretur quod nullum bonorum operum admitteret Nine pium praeter carirarem habisualem. in vindicando Centum

illorum Episcopoliun, qui id affirmaverant, iudicio lac, bus La Fo Iaira tantam impendit operam Tradidi autem egomet prorsus idem, quod praelautiti Centum Episcopi,

sive ais ans a Novatoribus aestimari a cupiditate vitiatum quidquid non emanat a caritate habitarii . vel a gra. tia faues cante, sive docens actiones omnes deliberatas in Deum tamquam in ultimum finem referendas esse; &quamquam retinis,m s. osticia virtutum honesia, Uti laudabilia sint, neque oriantur a cupiditate vitiosa, si tamen careant ea relatione, non esse bona νώω que, flespectata ei reum stantia ultimi finis. Si hoc a me traditum est, quod a Centum Episcopis Galliarum; in illos insu gere debebat Archiepiscopus Senonensis, & vlos redareuere, quod in sensum exotictim proscripta dogmata detorsitim.

CAPUT VIII.

De Bose moritur remotalis eirre satum

ARCHIEPI s C OPUS.

I. Ad m methodo F. M HI , o F. Perii Censuras ela- Cia dere estuantuν datas νn Baii destrinum citia staιum, quem Theologi nominant naturae pura: statum. In haec ma teria pece erat Baius, quod Eratram sanu cantem . immortalitatem, edi deseιηatieuem ad visionem beatificam naturae innocenti ita de ras sessiveret, tit dias dotes Deus Adam non impertiri non potuisset, illae s at ut iis Mesitatis , 30ὶitiae, provideatia, quae in Deo Iunt. In tie derogabat Omnipotent ae Minae; er Adamum quodammodo diis/nfabar a gratitudine, quom Γιο debebat pro donis illis, oua a bene. volentia ρAra Dei aeteras. In die meeasse vitas est Ba-1us a SAmmιs Ponti citus , qui erus tu hae materia pro . pistiones damna runt audente Ecelsa . Ut eraeo hane a mnationem a Baio avertreet, huic errerem imputara tentatit, cuius Bajus innocens videtur m .obet ejus opera pervolisnti. Illi ergo imputat, quod gratia . . cetera dona contenderit ad Adomum peremuisse Po natra doler, sicut ceterae proprietates natura rationalis nou Te ro Hr dotes , quae ordinem naturalem superarent, esse us a natura supernaturales. Hae aiatem omiano clienvim erae

xiam .

Eodem dolo utuntur FF. Theo εἰ, ut Boi doctrinae cismnationem eludant. Ceusiras Petit ras ad errorem chι--

Nullum ex libris Theolagi ae diseiplinae a me eonscriptis protulit, nec proferre potuit Languetius Archiepiscopii testimonium, quo status naturae, quam vocant, m-νam, a me ab lute propugnatam impculi bilitatem evinceret. Ita Appe dis enim libri ix. ubi de illa liatu pertracto. eap. I. N a. propono Partis utriusque argumenta. Tertio autem eapite affirmo, nullo tit is in pelina eoaditione debuisse Deum impertiri rationali erea Dirae caritateis habitualem, Me rariam faustificantem, O supernatura m vi tutum ha tus, O eo e Muter intorritatem in erismatim

j jhtiam haec omnia compleruntem primo homini dabuam προς-quam f. se, at o Deum posse ereaturam ratiam In comisere absque tatibus omamenIis. Quia mau fessum puro damnatione articulistim Radii, i ex eo iam Doctorum Scho

lassicorum festio intre quos o namών --.s, habi με lis eratis nee Ma fherit a principio eiulaeta omnes veram. ratisintim Dei oinsciu- illam ese fauemur. Haec Ver ba mea tomo a. m. 19. Dum ergo ait censor, senten tia mea non potuisse a primum hominem condi

grati a sus scanto, id agerit bullato, spleadidissimo smendacio.

Addit quidem, Aut sal em sine auxi tu ad eam σι θ'

iam requistis: herum, si Theologos acturatius aseluisset, non ignorasset propesitiones Baii de intraritate primi hominis enuntiatas, eatenus suisse damnatas, quatenus co

50쪽

hendunt erat am hastitassem absitate 'ustificantem , ut insulunt C met de flatu pura natura art. t. see . Ellius u 2. finitur. 2 . f. 6. Facult. Theologi ex Lovante sis ibidem ab gilio laudata , aliique ς quorum testimonia produxi disieri. 2. cap. I. I. II. seqq. An e Creaturae rationali, eum primum condita fuit . eonferri debuisset supernaturalis gratia actualis, qua auxilianteponset Deum conditorem suum super omnia diligere, & pervenire ad illam beatitudinem , in quam naturali sertur in itinctu , adlaphora suaestio est ; & pars assirmanς nulla. tenus connexionem aliquam habet, latentibus Theologis orthodoxis. iis etiam , qui Ggnant pro flairus natur

purae possibilitate, ut Ioannes Baptista Gonet eum damnatis Baii propolitionibus.

Immo sententia, quae assirmat indiguisse primum hominem actualis supernae gratiae adjutorio , ut sibi meritum com p raret. & ad beatitudinem, quam naturaliter appetit . lupernaturali suffultus auxilio posset pertingero , est opposita e diametro articulis Baii . dogmatirantiu Deum non esse finem δε rnaturaism rationalis creaturae, & hominem integrum potuisse ad illum pervenire propria Dirtute, in sine eratia . fis υiνibus D s naturae I quemadmodum tradunt dolitisimi Meietatis Iesu Theologi , UaDqueZ I. a. dio. I93. cap. rum. Suaro praesomenoo. de gratis cap. a. num. I. Turrimus in tractatu contra

errores Baii eap. r. i. & Martinet de Ripalda se l. t. nec non Ludovicus Mil de Mnycio Crucis, pag. o. qui ait non immerito Baium pocle appellari Pela altim Paradisi trerojiris. Si id verum est; quis dixerit impingere in Baii articulos eirea integritatem primi hominis Theologos illos Augustinenses, 'ui putantes beatitudinem , quae in visione Dei sta eit . esse finem hominis

natia Iem quoad appetitum . supernaturalem vero quoademsecutrinem , t ut ait Ven. Bellarminus de gratia primi hominis eap. 7. & fatente Ludovico inlina t. p. q. 22.art. I. disp. 3. communior est senteutia Scholassicorum pre pugnant primum hominem, ut finem illum consequere tur, quem naturaliter appetebat, adjuvandum thule actu

li gratia su maturali . cum pervenire ad ipsam finem minime posset propria virtute, sene gratia , sis viribus filius

naturae

Illud etiam, quod ea it viti litigator. ti tanquam chi- meruMm . & a Baii mente alienum esse elamitat , quod contenderit gratiam. & dona reliqua pertinuis Ie ad Adamum quas naturae dotes , sicut e Gerae proprietates natu rationatis, non vero . tit dotes oc crumem naturalem super rent . essent stia natura supernaturaIes: imperite admodum in nolirati rus redarguitur. Nam in tensura sacrae saeuitatis Theologiis Complutensis, de Salmanticensis, ad quam praesertim in damnatione articulorum Baii attendit Apolloliea Sedes, declaratur articulum 27. prolcribendum strisse . quatenus in illo Meatur dona primo homini in sui conditione eulata debere diei fustematuratia. adeo ut sis Periraturalis non fuerit hvmanae naturae sebi isti Ee e.

xaltatio iri consortiuiri divi e maturae . Nec μιma iam

fuerit Dblimatus , in in Dei filium adsptatus per dona n rura supera ita. Uem etiam Bellar minuς lib. 1. de iusificat. cap. ia. & i4. Oeet , Baii artieulos suisse damnatos, quoniam is aiebat in statu natura integra nee s-νium non fui se ad meritum, ut homo per 3us eationis gratiam, edi υι itum inhabitantem adoptaretων in filum Dei, in in satum σuemdam foematuraiam meheretur . Similia habent alii theologi, quos laadavi in Vindiciis di erra. r.

cap. I. j. I. 2. . Ne qae enim inarai Bellarmini eo- memoratione facta . necessarium eit ceteros recensere Theolmos; maxime cum paullo superius commemoraverim, risquetram. Saaresitum, Turrian'm, & RiDidam, nempe, quatum alios sanctissimae, domisimaeque Societatis Iesu Molccos, affirmantes Baium in ea perstitiite sententia, quod ante lapsum Angelus & homo intuissent

perfacete omnia opera meritoria , & perseverare in aee pia justitia per δειai Dires naturales arbitrii, o Me εκ tia. Peto nunc. ini iustitiam originalem haberet abique gratia Spiritus sancit inhabitantis, & per vires arbitrii Hne gratia actaali perseveraret, nonne foret iustas, ac mereretur Per naturalem . non per supernaturalem virtutem nonne solius naturae praeditus foret proprietatibus, & di nis supernaturalibus exspoliatus ῆ Σ1 ergo Baius aliam it potuisse hominem integrum perfleere opera meritoria. ae perseverare per solas liberi arbitrii vires , eiusque integritatem atque exaltationem in consortium divinae naturae inon supernaturalem, non comprehendentem dona Spiritus

Sansi inhabitantii , sed naturalem dicendam esse affirma vit, ut Ven. Bellar minus, Suar Uasqueet, Turrianus, Ripalda . aliique plurimi tradiderunt; necessaria, obvia , apertissimaque illatione consequitur, iuxta Baium iustitiam, sanctitatem, ac potestatem perseverandi ae merendi suisse naturae dotes, non supernaturalia Dei conditoris beneficia. Quare hoe asserentes non spernunt solemnescensuras; sed uerissimum sentiam . quo damnatae iunt Bajiympositiones, assequuntur. ae tradunt et & qui iactant, erundem sensum a nobis Baio imputari , numquam Ue-Berti TheoI. Tom. VII.

nerabilis Bellat mini. aliorumque Tistolos ini scripta hac

in parte legerunt . solemnibusque e resuris ad inferiandam Augustinentium. horumque Inititutoris sententiam supina ignorantia. & ineredibili temeritate abutuntur. imum to Augustinenses Theologi , dum propugnant hominem eonditum ad imaginem Dei non potuisse creari . absque fratia , spectata ipsius Dei providentia, ad suam pertinet argiri erraturae rationali media supernaturalia , sine quiabus pertineere nequit ad finem illum supremum, ad quem naturali sertur inllinctu, neque sub ivlto Deo astici ρο- nisi quibus modo subiicitur , nullo praecedente peccato , non recadunt a doctrina beatissimi Patris: prout evidenter demonstravi ei tata dissent. a. ae satet ut Gamerius paul- Io uadandas.

ARCHIEPISCOPUS.

II. me est, quia damnavit Eeelesia, tit patet legenti m post es a L Pio Quinta damnatas Humanae naturae Iublimatio, & exaltatici in consortium diuinae naturae debita fuit intretitati primae ecciditio is s

& rade naturalis dieenda eli , dc non supernaturalis .

Integri s primae creationis noci suit indebita , &e. Deuς non potuisset ab initio creare hominem , qualis nune nascitur. Immortalitas primi hominis non erat gratiae benencium, sed naturalis eonditio. Omnes omnino iustorum amictiones sunt ultiones peceatorum ipsorum e unde & Iob , & martyres, quae passii sunt, propter pete ta sua passi sunt. s B um exstipserat Vti uellas Meenao 6 : Gratiam Adami suisse sequelam ereationiis. &α Numquam Deus alitigit innocentes, &c.

F. I. LAURENTIUS.

Propositio Baii 2 t. Humanae natura sublimatio, o exarutatio ια eo ortium ditiuae naturae , debita fuit integritat. primi conditionis, o proinde naturatis dicendo est , e, non summaturalis , proscripta fuit , quoniam . Mius eredidit primum hominem non fuisse adoptatum in Dei filium , neque ad statam quemdam supernaturalem evectam mbust scationis 4ratiam , er Spiritum inhabitantem . inquit Ven. Bellarminaς. Revera gratia, per quam adoptamur in Dei filios . & efficimur divinae naturae eonsortes , est pratia sanctifieans , & donum Spiritus Sancti inhabitantiμ uis gratiae non sanctificanti eximiam hane dotem adser pierit, ut per illam humana natura exaltetur . & subia metur in consortium divinae ui ergo affirmant primum

hominem in prima sui conditione , praeter narurales pro prietates . aceepisIe a Deo pratiam sanctifieantem . per

quam in Dei filium adscitus tuit , & hane fuisse illi indebitam , atque summaturalem , non autem naturalem dicendam elle . ab errore illius articuli vigesimiprimi qua in longissime diliant. totoque cieto recedunt. Altera propositio , ideit, 26. IAtegritas primae eo disio νώς nou fuit ιndebita humanae naturae exaltatio . sed narti-υιιs ejus conditio , iure confixa proseriptaque fuit , qu niam eadem propolitione enuntiatur, ut inquit saepe laudatus Bellarminus lib. i. de gratia primi hominis cap. I. re liιusinem tuam, tu qua ereatus est Adam fuisse tuin ruratem, nimirum quod fuerit , ista, quaeciam sanuas ΔΗ-ra natura , aptaque υβι ex ipsa natura bene immuta, i

est, non corrupta . sive, ut soquitur Joannes Martinet de Ripalea disp.,see . r. non alia ratione Bajus dona primae integritatis voluit esse gratiam appellanda, nisi quia . a creatio est gratio a. cis adiutorium una es debitum ante voluntatem creandi , seu post iliam ; quemadmodum esseratia homini vi re Attire, intelligere . Et quidem Baiah in libro G primi hominis justitia pae. 13. nititur ostende te integritatem trimi hominis suisie naturalem, quoniam ad naturam illam pertinebat adhaerere Deo,

seuι ad naturam ecvlerum pertina visus . & ad naturam aurisim pertinet auditus ; nunc autem illius integritatio privationem esse vhium naturae, scut citium ecularum diacitur caecitas, di vitrum aurium dicitur surditat . Pagina insuper 33. ait poenas, quas modo I timur pro peccato primae tram rellionis, non constitere in ablatione δε- per naturalis , sed in privatione bonorum naturalium . &profert exemplum serpentis, qui supra pectus suum graditur, ac terrae, quae surculos degeneres parit , frictusque produeit acerbia . Immo ait eos ineptire . qui sentiunt primum hominem fuisse exaltatum Kno aliquo supernaturali. ut Deum eoleret fide. spe, & earitate . quemadmodum absurde sentiret, quisquis arbitraretur etiam se Dpentem superuaturati dono indiguisse, ut graderetur ere ius, & terram pariter dono summaturali indiguisse, ut fructus produceret sine laboris molestia. Nisi qui, fere. i quit , tam absurde sentior , ut putet flatim initio creationit

SEARCH

MENU NAVIGATION