장음표시 사용
331쪽
INWAars secundo. Accipiamus totum infinitum syncatcgorematiciam,vel illud dicit aliquid ultra se,vel non dicit i Sinon dicit, Ergo & in mente Dei non dicit. Ergo in incnte Dei est determinatum; Si dicit i Ergo aliquid est, quod
ultra sic est. REs poNDETuR. Infinitum quidcin syncatcgorematicum . non dicit aliquid ultra se ; dicit tamen esse, ultra quamlibet finitudinem, unde etiam in mente Dei, non dicit aliquid ultra se; dicit tamen, ut sit se inper ultra; ad eum modum,quo ipsum ultra, non dicit ultra, quod sit ultra , dicit tamen esse ultra, adeoque cliesine ulla determinatione. IssTABis tertib. Si infinitum syncategorematicum, a Dco secundum omnes partes, distributive acceptas cognitum, seu prout est inmcnte Dei a parte rci poneretur; esse infinitum actu. Ergo & in mente Dei,est infinitum actu. Ergo est infinitum categorematicum. Antece dens prodi quia ita positum infinitum, nitiit potentialitatis haberet, plane ac nihil potentialitatis habet in mente Dei. REspoNDETuR. Neg. Antecedens. Sicut enim in mente Dci, est lyncategorematicum, ita eis i prout est in mente Dei poneretur, Kncategorematicum esset; & licet ita positum infiniatum,nihil potentialitatis habeat ad nosci, habet tamen potentialitatem o octivam . de respondentem illi notitiae, inclusamq; in ipso esse; dc tamen secundum illud esse,poni deberet; praecipue cum positio rei,debet esse similis sibi cognitae, non autem cognitioni,cujus solius actualitas lupponitur.
ADoo. Posse fieri hic Quaestionem, & de re,& de voce; de voce erit Quaestio, si ex eo, quia nihil est, quod non cognoscat Deus, in infinito syncategorematico, inseras, dici illud debere
categorematicum in notitia,&tunc in re verum
dices,licet malu phrasi id exprimas: De re autem erit Qu i stio, si in ipso objecto, nullam p
tentialitatem agnoscas, relucentem in illa notitia,quamvis tenentem se, nonnisi a parte objecti negamus enim illam potentiam non relucere in illo objecto.
CORPORIS.Α Gemis imprimis de Motu, eius Termino eu Ubi, tum de Duratione. Io Et licet ha proprietates, nonsint propriesu, conveniunt tamen etiam
PRimo quidem agemus de Motu in communi t postea dc eodem in particulari; ac denique de inceptione & delitione motus. Qin Es primo. Eud sit motu sis communi pREspoNDET Aristotcles 3. Plays. textus.&II. Motum esse acIum entis inpotentis,prout inpoten- ιυ. Dicitur actus,sumendo ly actus, non pro solo actu perfecto,qui convenit formis, ad quas datur motus, suntq; ipse terminus motus; sed sumitur ly Actus, pro solo actu impersecto,& in dio ad terminum qualis motus est calefactio ad calorcm: ne autem aeque late pateat desinitum ac definitivum genus, debet lyactus sumi,prout est quid commune,ad actum persectum, & lin- perfectum ; ut ita ly actus latius parcat prae ipsbmotu. Dicitur Hrus entis, ly cns semcndo,non transccndentaliter Ad participaliter; id est exi stentis subjecti. Caeterum haec prioritas cxistentiae, sussicici ut sit Prioritas, non icmporis, sed
naturae,& sic si sol ab aeterno profudisset lumen,
ille fuistet motus, licetsubicctum non anteces sisset tempore sed natura. Dicitur entis inpotentiastrout in potentia, ut significetur, qudd adveniat crati,in pura potentia ad terminum habendum , cxistenti; & formae accessu, jam est in actu terminus,non verb in potentia prout potentia ad illam formam. Inferes, si Coeli, quamvis
ab aeterno moverentur, motui illorum conve
niret haec definitio , quia susscit, ut diximus, prioritas naturae: Sc quia fui illant, & nunc sunt inpotentia, respectu illius distantiar, quam ratione partium successivc motarum acquirit coelum Convenit item motibus violentis: quia ly inpotentia,sumitur pro sola capacitate connotante negatione actus, sive illa sit capacitas, pro se ma appetita , tanquam bono sis ecti, sive sit illa capacitas innaturalis.Et quia ratione eoru , quae jam acquiruntur per motum non est actus cratis in potentia,prout in potentia, sed actus entis in actu:
332쪽
OIotus persi localis, potestne fusearisiis
in actu: inde quando successivo fit motus,ad aliquas formas,respectit illarum partium, quae sunt acquirendae,cst motus,non vero respectu, jam acquisitarum. Ubi ulturius vides, ly in potentra prout in orentia , importare terminum a quos quando autem dicitur esse actus entis, importa-R L PQ NDST . Haec in re idem esse, sed tantu portarei enui, iri ci-- ' 'RR superadditur ly in potentia, prout in p0xς ti*, mobile cum aliquibus circumstanti . sed si
contrario ad contrarium,partes autem substan- e n- ,hi, . . . ''V - 00ςm non esset ne- iae,quae Meneratione acquiruntur, non sunt a contrario ad confrarium, quae etiam contrari tiri; si 1; --: .. . t V V x nilis pnessenstas in accretione reperitur: quia tuIa PMS quRI
PROBAT quartis Amici disp. 6. de Ang. c. a Moveri ad locum,cst novus essectus realis; sed hic haberi non potest,nisi vi modalitas superadditae. Ergo. Antecedens Probatur. Quia de-X dictis immediate, conficitur haec de i- vus estectus,& πα eis vr bibist ἡ
ω Motusocatis, quod sit emum florentia realis,uirtutis scilicet motivae omnis au ad locum orout in potentia. Posita hac definitione tus realis effectiva,t manari debet adus ti pramo controvertendum vcnit; an motus loc, reale. - δι quialis importot modalemcntitatem , vel non ; N RL PONDSpum Nominales. Moveri ad loquia procedorcpotcst,vel de motu locali per se, Cum se novum est Ectum realem cui cum homo, vcl Angelus ipso se movet, Vci de prout re C Opponitur ficto, α intentionali o motu per accidens,ut Cum acquiritur novus I non estis crictum rCalem prout rea te de si miri μcin per excrcitium loco motivae aliculus alius,ut are. Nego item dari realem hoc sensit sit homo vehatur in naVi , vel ii movet mr Da - am motivam, hoc est distincti intitati. 'tmon in corpore onergument, hinc Ar productivam. Humaciter
333쪽
PROBAUR quinto Conclusio argumento negativo,alias a nobis ustirpam. Impossibile est transire a contradictorio ad contradictorium sine sufficienti mutatione. Ergo nec transibitur sine illain non esse moti localiteri sed nisi ponaturentitas motalis,non ostendetur sufficiens mutatio. Ergo. R EspoNDENT primo Nominales. Suffciens mutatio est,si dicatur motus , esse ipsum mobi-
lGunitum successive loco majori se.
CONTRA . Potest esse entitas mobilis, Mentitas loci; & non esse illud successive unitum, per quid ergo transit ad esse successive unitum R E spoNDENT secundo:per novam formalita
CONTRA. Potest esse entitas mobilis, & loci,& non esse successive unita, & non esse habens
istam formalitatem, per quid ergo transitur adesse habentis illam
RESPONDENT tertioseipso transire mobile. CONTRA : potest esse a parte rei mobile , α locus , & non esse mobile successive occupans socum,& seipso transiens; quae ergo erit sussicucns mutatio,ut transeat ad esse successive locum babentis, & seipso transeuntis Agnosco quidem quod interdum ab uno contradictorio ad
aliud transiri possit seipso,sed hoc fit, quando aliqua negatio sussiciens de novo ponitur,vel no Va entitas. Et cccie,sicut esse,seipsis est esse, & a non esse , scipso transitur ad esse; ita a non esse negationis,ad esse negationis positae,sussicienter transitur, positione nova negationis. Neque valet si dicas. Negatio si de novo ponatur, est suffciens ad transitum mutatio, erit ergo Ctiam sussiciens mutatio, si nova sermalitas ponaturi,
nego enim illam posse dari,si aliquid vcl extri
scce,vcl intrin ece,praeter illam non sit mutatu,
sive in entibus,sive in non entibus :& ita ad formalitatem relationis similitudinis , non potest transiri sine nova qualitate,adesse ubi,sine negatione distantiae &ci illa enim formalitas,est nova
conceptibilitas,nova autem conceptibilitas, ad- Venire non potest, sine nova mutatione extrinseca , vel intrinseca, in cntibus, vel non enti
RESPONDENT quarto Nominales. Mobile a non esse moti,ad cne moti ; transtro negatione succcssivo acquisita. CONTRA et Tum quia redit argumentum, per quid transcatur ad cile acquirentis,a non esse acquirentis. Ubi non quaero,per quid transeatur, a non esse dicentis negationem distantiae, ad esse dicentis iacgationem distantiae : ad hoc enim transitur, ipsa negatione distantiae sed quaero praecisc,pcr quid transeatur, non csse acqui-rcntist Tum quia: fieri potest,ut successive acquiratur nova negatio distantiae,sine ullo m. tu; ut si persistente mobili DEUS loca,a quibus negationem distantiae dicebat mobile, promove
at ad ipsum mobile t det item DEUS mobili, vim successive replicandi seipsum, per hoc non
movebitur localiter,& tamen successive acquiret negationes distantiae varias. Ergo ratio in isis non stat serinaliter,in ista successiva acquis, tione indistantiae a loco. Tum quia esse in loco.&elle in me tu,non sunt idem.Ergo cum esse in loco, sit distantiae negatio, motus per illam explicari non dcbet. Ncque valet,si dicas,quod esse in loco, sit dicere negationem distantiae permanenter, jam autem fluenter fis successive illam dicere, pertinet ad motum: non inquam valet i, quia potest esse ubi,non nisi instantaneum , adeoque non permanens: totest etiam esse ubi successivum, ut si successive locus mutetur,& tamcn,sine ullo
motu mobilis. Rurses per quid transitur ad ipsum illud fluenter.
RΕspoNDENT sexto Nominales: Motum, esse ipsum mobile,quatenus non replicatum,succes.sivam habet negationem distantiae a loco. CONTRA : Tum quia,stat altera instantia, casii
scilicet,quo DEUS moveat ipse loca , immoto mobili. Tum quia: hoc quod est successive habere negationem distantiae,vel ly successive importat,quod negatione distantiae acquirat portando,& serendo se,ab una parto,ad aliam , vel importat solum, qubd negatio distantiae , una post aliam sequatur: Si importat primum, peritur principium : quia si interroganti, quare mobile moveatur,dicas; quia movetur : petis principium,de hoc enim ipso procedit quaestioi Ergo etiam si dicas: ideo aliquid moveri quia portat se,petes principium; Si autem dicatur siccundum , qudd scilicet importetur sola successivEnegatio distantiae, sive moveatur ipsum mobile, sive non. Contra erit: quia hic agitur de motu.
Ergo formale illius, debet esse tale , quod non
competat illis,quae non moventur. Iam autem
successiva negatio distantiae,potest ex dictis co-
pctere iis,quae motu suo non moventur. Immo& quando Angelus non pertranseundo me. dium,transit ab extremo ad extremum, non hahet motum successivum , & tamen habet successivam negationem distantiae. Tum quia redit argumentum factum, per quid mobile non replicatum,quod alio modo potest negationem distantiae etiam successivam habere, transeat a non esse habentis, per motum illam indistantiam ad esse habentis per motum. DIcENDuM est secundo. Motum non alii ἐίemst Uum prout determinat se qua tinle,ad esse illic ubi non fuit, dcterminatione imvolvente modalitatem, restricteque loquendo, de motu locali; motus localis erit ipsum mobile,
prout determinat s ad esse in illo loco, ubi nonnit.Ratio primae partis Conclusionis est: quia si nihil obstet,debemus quὸm proxime accedere adsintentiasAristotelis,qui s.Phys textu 36. in
tum mobili identificat.Secundae aute partis ratio est: quia no importata illa determinatione mς-dali,
334쪽
dati,non poterIt salvari transtus, a contradictorio ad contradictorium. O Maeliust prin40. In illo forinaliter conc- sistit motu;,quo solo,sine ulla superaddita entitate posito,st monis: sed posito mobili non replicato,curia successiva inclistantia a loco,intellia gitur motus. Ergo. RespoNDEUR. Neg: Minorem, ctiam pro pter instantiam,casu seilicet,quod DEUS ipsum
locum promovcat successive admobile. IMTA B:primo. Ergo sustici ci explicare morum, per acquisitionem successivam indistantia ,modb non moveatur locus, nec replicetur mobile R EspoNDEUR. Dc hoc ipso quaerendum esse, quid sit,non moveri locum, cundcmque mOVC
INNA B: secundo. Casu quo DEUS locum promovcat,vcrsiis mobile, ille locus, successiva acquirit indistantiam a mobili,& non mobile ad
RESpONnumst. Haec duo esse relativa, S: si u- nunti succcssve indistat, etiam aliud succcssive indinabit. Hicctust secundδ. Lut illic, in eoncluso ne positum,significat,quod scilicet mobile , in loco ponatur per motum ti sed motus non debet explicari per locum: quia locus impcrtinens est ad motum localem. Quod ipsum , prorbatura quia motus potest fieri in vacuo,dein spatiis imaginariis,ubi non est locus. RMPONDEUR. Ly: illic, in conesucone post tum, consulto,&non ly, in illo loco , qui ly illic,
est universilius,communeque ad locum, & ad vacuum v. g. habetque se ita ,sicut spatium, quod est commune ad Locum, Vacuum; Spatia ima ginaria, c. Hinc si moveretur Angelus in vacuo,acciperet illic esse,ubi antea non fuit. OMicITun tertio. Sit Petrus rcplicatus Cra- coviae,& Romae; abeat Romam,non erit illic, ubi non fuerat,& tamen moveretur localiter. Ergo motus localis potest esse sine Illic, in quo aliquis non sit. RuPONDETuR. Potrum prout replicatum Cracoviae,non fuisse Romae: replicatus autem Cracoviae,per motum acciperet illic esse , si tamque illic suit prout positus Romae. OEjicino quarth,iste quidcliberat,ut crat,&concludit eundem est e,est detcrminatus ad cl- se illic,ubi non fuit,& tamcn hoc ipsb non it. Ergo male per hoc explicatur motus. REsPONDET . Detcrminatio alia est voluntatis,&haec no est itio, sed determinatio pote tiae motivae, posita ad oste hic,est motus & itio.
mobile erit illic,ubi non fuit,& tamen non movebitur. Ergo inala cst haec explicatio motus. REspoNDETuR, lato casta Antecedentis, mo-bila non qua tale,sed qua locatum, erit illic, ubi antea non fuit, determinatione non ἱn se rece, pia,scd in ipso loco. O MiciTun quintδ. Si motus localis esset mo
diis, quando Atigelus v. g. succcmvὸ movetur, Vel producit modalitatem illam successivam,vel non Z Si non producit, Ergo vel successive non movetur contra suppositioncm,vel salvari pot- cst motus,sine successiva modalitate; si autem producit,contra criti quia,si producitur succese sive modalitas , producitur modalitas habens prius & posterius,& tunc non potest explicati, quando fit motus; non enim cum est prius , quia tunc nondum est shccessio : non cliam quando est posterius; quia quando est posterius, non est prius,adeoque nec successio ,consequenter nec determinatio illa successiva. Espo NDETuR.Hoc argumentum , in omni sentcntia est solvcndum: qui fiat motus successivus ' sicut ergo alii dicent motum successivum salvari,& ratione Hus,quod praeteriit, Λ ratione ejus qui, d cst,mensurando hoc. tanquam pCr a liquid notitis,per spatium acquisitum,vel vi illi us acquisibile , ita & nos inpraesenti dicemus.
DIFFICULTAS I sotin per accidina localis, otest nes
portare ullam determinationem modalem. ita
V asq: L parte disp. Iso. Cap. q. quamvis oppositum lcneat do motu per se.
PROBARI solet primo, ex Aristotele ι. psyctex ιχ. EXCuyus Auctoritate, sic formatur argisementum: Si requiretur modalitas ad imotum per accidens, leberet principiari a moto per se , Scrccepi etiam in moto per accidens:sed hoc non: quia si hoc fieret, mutaretur motu illo rccepto, mutaretur inquam motu per accidens, sed non mutatur rexpresse enim dicit Aristi hae enim stetransmutant locum quia Id n quo simi ransmut tur.Rursus quando Musicus aediscat,non est necesse principiari illam actionem a Musica , seu
tota illius causa, tribuitur Architectonicae: Ergo& quando aliquid movetur peraccidens,principiatio illius motus,& rcceptio tota , tribuetur moto per se,& non moto per accidens. PROBARI solet secundo. Ponamus VehiAnge lum,illo casu motu vectionis movebitur Ange lus,& tamen sine cntitate superaddita. Ergo motus pcr accidens,non importat modalitati . Anatecedens Prob: quia illa entitas,vel esset corpo rea, vel spiritualis' Si corporea, connat aliter in rc spirituale recipi non poterit. Si spiritualis3 En goa re materiali, hoc est vcliente, produci non
REsPONDEBts.produci tunc a DEO motbes spiritualem,recipiendum ab Angeloi CONTRA erit: Tum quia, quomodo jam proprie dicetur,rus illa materialis,vehereAngelui
335쪽
Tum quia recurrere ad DEUM, non est Philosephicum.Tum quia ponamus , saltu miraculose non produci a DEO illam qualitatem,S: nihilominus Angelum non sc jungi a corpore: quae enim in hoc implicantia non pcicias principium t procedat vectura, quaero uci movebitur Angelus,vel non' Si movebitur Ergo productio illius modalitatis otio a cst; Si non movebitur, Ergo non acquirit successive alias partes spatii,
quod est contra suppositionem, quae supponit invectura pergi. PROBA R tertib. Quia nulla est necessitas, ad ponendum hunc motum, requircre entita tem superadditam,quia a non esse moti, ad ellemoti,poterit sufficienter transiri per hoc,quia
rit illic, ubi non fuit , ad quod ipsum si iniciens
mutatio erit,copulatio &indistantia a per se in
to,qua indistantia dc copulatione posita , impossibile est illud non moveri,si aliud movetur. Hinc colliges notu per accidens, Esse ipsum
mobile,prout translatum per spatium. O ici r primo Amicus. Angelus cst in corpore vehente,per solam voluntariam assistentiam: Ergo moto corpore,non necessario movetur. Ergo ut moveatur,debet per intrinsecam mutationem in se receptam moveri. RESPONDET-,moto corpore , absolute loquendo,non necessario movetur Angelus, movetur tamen necessarib ex suppositione, quod nolit deserere corpus,quod per se movetur. O ic IT sccund , idem. Non majorcm habet colligationcm, Angelus ille, cum corpore Cner-gumcni,quam habcat cum sphaera locabilitatis alius Angeli,moto autem alio Angelo,aut sphaeram suae locabilitatis alio transferente , non est
REsPONDETuR. Ex suppositione colligationis Cum corpore cncrgument, & nolitionis distare ab illo,naagis cum illo corpore nectitur, quam cum sphaera alius Angeli ; licet non habita hac suppositione,non magis nectatur cum illo,quam cum sphaera Iocabilitatis alius Angeli. Sic v. g. si homo penes sit rhedam , non est necessc illum moveri mota rheda,sed si sit in rheda, movebitur mota rhoda: Porro Angclus, etiam ambitus sphaera locabilitatis,alius Angeli,est sicut ad rhe-dam,nullam colligationcm cum illa importando; cst autem in corpore Energument, sicut in rheda corpus,omniaque habebit , quae sussiciunt ut dicatur ille Angelus motus, Angelo non intendente praecise se movere, sed intendente non ni si,ut corpus illud,non deserat. O IciTuR tertio. Impossibile est, ut subjectu habeat, intrinsccum suum effectum formalem sine torma quod tamen principium in praesenti filii ficaretur,si ille Angelus moverctur si ac re ccptione ullius motus in se. Quod ipsum pro batur: quia siccessive transferretur in corpore, csICtque illic,libi antea non fuit, qui est effectus
formatis,intrinsccus, motus localis; & tamcu, pernos, non reciperet in se motum. Et certe
corpus illud cnergiamcni, ideo dicitur rccipere motum,quia succcssvc pcr spatium scrtur. Ergo etiam,quia ille Angelus, successive per spatium
fertur,debcbit etiam in sc rccipere motum.
REsPONDET primo aliquis apud Amic: In motu locala,esse duos cffectus formales, alterum intrinsecum,qui m n distinguitur ab impetu locali,alter extrinsccus,qui est successiva coexististia mobilis ad spatium : repugnat crgo mobile habere priorcio effectum, absque motu locali, sed non posteriorem. Et sicut pcr s ilam extri
sccam temporis mutationem, res dicitur Cocxistere variis partibus temporis, ita per sdam extrinsecam mutationem ,coexistere poterit Angelus variis partibus loci. Quod autem dicit Amicus,implicarc,ut hi eflectus separcntur , hoc ipsum probandum fuisset: defacto cnim etiam quantitatis secundarii effectus, impediuntur in Eucharistia.
REspo NDE R secundo Neg: Minorem.Successive quidem transferretur Angelus, sed non translatione a se principiata , vcl in se recepta, sed translatione corporis, cui unitur; unde si
transferret,&non haberct motum,tunc esset cffectas formalis sine forma; sed si transferatur, nocrit tunc effectus sormalis motus in Angelo, sed
in corpore,quod se transferret. Breviter,transferri,non est cffectus sormalis motus, scd trans ferro se; non se autem tum transferret Angelus, sed transscrrecur. INSTABis : cur per se,modalitatcm superadditam importet,dc non importet motus per accidens REsPONDETu R imprimis, quia posita modalitate supcraddita inmoto per se,& negatione distantiae a corpore moto,suflacienter intclligitur, quomodo acquirat novum spatiiam,motum per accidciis; non intelligcrctur autem illa acquistio spatii nova. in moto per se, sine stiperaddita
modalitato,sccundum dicta sit pra Rursus omnismodat itatis,subjectum est necesse ostendere, illius aulcm modalitatis,quae in Angelo moto per accidens recipi deberct, nullum proportion tiun subicctum,ostcndi potest: supponitur enim motus ille cilla mater is principiatus a corpore
energumcni , materiale autem non rccipiturconi turaliter in aliquo spirituali. Quod si in tus ille sit spiritualis, principiari non potcrit ab
CncrgumenO,secundum dicta stupia. OsticiT quarto Dicast: D. 6. de Eucliaristia Num. laueraritatem Aristotclis 2. Top. C. 3. Motis nobis,necesse est in nobis , simuImoveri. Unde etiam inscrt S Thomas Christum moveri per accidens secundum ossic,qu ia habet
in Sacramcnt .REsPONDETuR. Concedo, quae sunt in uobis,
simul moveri sed motu iplius per sc moti , V. g. necesse est Christum moveri in Eucharithia,non
motu proprio sed motu specierum.
336쪽
IuπΑτ. Etiam Christus in Eucharistia, habet motum proprium,& intrinsecum, & acqui rirpropriam praesentiam intrinsecam. R EsPONDET . Negando habere tunc Christum motum proprium,acquirit aulcm praesentiam, licet motu non nisi specierum. Omicir quinto idem. Dum accidentia con si rata moventur,incipit Christus esse substantialiter praesens in novo loco accidentium, non quidem per solam motionem specierum,
sed per modum praesentiae ipsi intrinsecum. Ergo dum moventur accidentia, movetur Corpus
RESPO NDEUR. Incipit quidem Christus esse praescias noviter,sed illa praesentia, non cst ulla Modalitas,&licet cilci iussicienter acquiri pos
sci,motis solis speciebus. OliciT sexto idem. Accidontia recepta inquantitatemon sunt realiter praesentia in loco, per solam motionem,aut praesentiam quantit
tis. Ergo idcin dicendum de Corpore Christi. RESPONDEUR. Si concedatur accidentibus rcceptis in quantitate motus pcr se,alia erit de illis ratio,alia de Corpore Christi in Eucharistia, quod per sic non moVctur. O MiciTuR scptimo. Unio humanitatis cum Divinitate,non facit,ut humanitas sit in loco, in quo est Divinitas; alias esset ubique. Ergo iaccunio humanitatis cum accidentibus, est formaliter sufficiens ad existendum in loco accidunti
REspoNDE R. Ob inadaequatam locabilitatic ut ita dicam) Divinae, union ara humanitatis cum Divinitate,sequitur,ne ubicunque cli Divinitas,illic sit humanitas. E contra ob adaequatam locabilitati humanae, Divinitatis unionem, sequitur,ut ubicunque cst humanitas, illic etiam sit Divinitas. Quia autem, licet accidentium illorum,non est unio adaequata locabilitati humanitatis; Unde haec accidontia no sunt in Coe- Io,ubi est humanitas, cum tamen humanitas sit adaequate unita locabilitati illorum accidenti-- : habent se eniin in hoc genere ,sicut huma nitas ad Divinitatem; Hinc fit,ut ubicunq; stat accidentia , illic etiam sit humanitas: licet sine ullo motu sui. Sicut suo modo est 5 Divinitas,
ubi est humanitas Christi , idque sine suo ullo
Estne de sentia motus localis, esse Fuccess-
se continuum,alium discretum. Motus continuus est,cum per partes,non interposita quiete, acquiritur spatium. Motus autem discretus est, cum totum simul acquiritur spatium. PRAEMi0o secundis. Alium esse motum. quisit per medium , ut cum palmi prius medictas, quam totus pertransitur; alius sine medio,qualis in Angelis admittitur. PRAEMirio tertio. Ly momi successiimus, non supponit pro motu materiali : quia etiam Angeli successive possimi moveri,nec ly: motus discru-t supponit,pro motu spirituali, cum non hoc ipso,quia moventur Angeli,principiantque motum spiritualem,censeri debeant, n6 nisi discre
DicENDuM est primo. Motum localem successivum ion possesseri in insanii. PROBATuR primo. Ille motus si daretur, Stcsset in instati,ut supponitur,l no esset in instanti : quia id,quod per partes fit, non est in instanti. Sed motus ilic per partes sit, quod probatur. Quod sit per prius & posterius, per partes fit; sed motus ille si per prius S postcrius: fieret enim,ut vis,succcssi . Ergo per partes fit. Hic Qse medius to minus Osic aliter proponitur. Ponamus terminum a quo A, mcdium C; de torminum ad quem B. Quaero : mobile , vel
prius est in C. quam in B, vcl posterius est in s quam in B, vel aeque primo in C. ac in B 3 si est
posterius in B, quam in C. Ergo prius est, in remotiori,quam in propinquiori,quod repugnat;
si posterius est in B quam in C; Ergo in B. non
eli in instanti: quia instans prius de posterius non admittit. Si aeque primo i Ergo motus ille, non est successivus: quia succcstivum definitive involvit prius & posterius.
Idematia imaginatione roponisur. Dcinus per Cosdem terminos,mobile, D. moveri; & aliud mobile. F. duplo velocius,quae velocitas in successivo motu admitti potest. Tcrminus autem
a quo motus,sit A,& terminus ad quem B : quo posito sic formatur argumentam. Cum jam Rultimo non movetur, sed jam est in termino B, vel Iam pervenit mobile D t vel : non pervenit 'Si pervenit , Ergo aequis cito mota sunt; Si non pervenit: Ergo D . non in instanti, permotum illum successivum,sed per partes, attigit terminum B.vel mobile F. in medietate instantis attugit terminum B. quod impossibile est. PROBARI solci secundo. Quia, si motus su cessivus fieret in instanti , sequereturquδd alis quid esset in duobus locis simul. Ponamus icμminum motus a quo A, & terminum motus ad
quem B, illo instanti,quo mobile esset in A, e dcin etiam instanti esset in B. Ergo esset in duobus locis. Antecedens probatur : quia si codcm instanti,quo esset in.A,non esset in B, non in in-llanti acquireret B. quod est contra suppositionem. Ergo esset eodem instanti in utroque, ad-e ique in duobus locis. confirmatur : quia si daretur motus su cessivus in instanti , possent. F. 6 D simul moti, transcundo ab A per C. ad B. ita ut F.incipiat ab Adam autem D. aB. ita moveri; ut sibi
337쪽
nunquam occurrant in medio. Quod ipsum sibile,vel indivisibile si divisibile, Ergo in Mi
probatur: quia illo instanti; quo F,est in B , non nori adhuc tepore possEt movcri aliquid, quam potest illi D,occurrere in Q cum jam ri suppo- moveatur punctum,quod est ab urdum: ninil c-
natur cule in B instantance enim acquirit F. l . nim est minus puncto,Si autem aliud tempus in cum B. Ergo in nicilio non sibi occurrunt: si au- divisibile est i lcmpus non est. tem in medio non sibi occurrcnt,quomodo nam raspoNDETuR. Duplicem motum punctitus ille erit successivus p posse spectari, discretum & successivum. De PROBAT tertib. Motus instantaneus non discreto motu puncti,hoc potest teneri: Motus fix in successivo,seu in tempore,nec mensuratur discretus rcrum materialium divisibilium, nun- tempora. Ergo nec motus successivus mensii- quam potest esse talis , quin successionem ali-rabitur instanti,quia ab utraque parte, est aequa- quam importet,iam ratione spatii divisibilis adistis improportio. coque non nisi per partes acquisibiliue,quam tau-DicENDuM cst secundo. Motum discretum one ipsius mobilis,quod habcnς partes, ex qui localem/ossiferi in instanti. bus componitur,non potcst principiare motsi, PROBATuR primo: quia id non implicat. nisi ille ipse motus panes habeat. vocatur ta-PROB ATuR secundo: quia tali motui, conve- mendiscretus: quia illius ipsius motus admittit niret definitio motus,nam inpriori naturae. an- interruptioncm,nec tractu evolvitur , sed pettequam intclligatur acquisivit se id spatium, quietem. Careerum ex adverso, motus puncti quod in instanti acquirit,erat sub privatione illi- potest esse discretus,ita ut nullam succestionemus,adeoque in potentia ad illud. involvat: neque enim tenctur producere in P AANR tertio. Motus distretus, ex sua tum, partes involventem .cum ipsum Careat par ratione non dicit partes,nec hoc requirit defini- tibus, talisque motus mensuratur quidem te,
tio illius. Ergo bcne potest scri in instanti. pore,hoc sensu,quia est intra ambitum coelossi,
i Ulterior modus, defendendi hanc donesuso nunquam a motu desistenti sed non menti. onem,petatur ex materia, de motu Angelorum. ratur tempΘre,quasi debeat aliquid proportio- uod assecundampartem tituli attinet. Nega- natum reipondere in rempore,motui illi instat,vit Aristoteles posse moveri localiter punctum, taneo. Rursus alius motus puncti, potest poniam avit Scotus in a. dici.q. i. successivus,non quod etiam, in motu successi vo Pκi MuM AReu MENTuM Aristotelis est cx d. non acquirat punctum totum spatium, quod ac-
Physi Tex: 3 .&87. Quod sic habet: Si indivisio quirit,scd quia potest. v. g.per lineam palmarem
bile moveretur , esset divisibile , quod absum moveri,ita ut uno instanti, non pertranseat to- dum est. Seq: Probatur: quia deberet esse pat- tum,& talis motus, ratione spatii occupabilis, tim in termino a quo , partim intermino ad mensurari potest tempore. quem , siquidem si tantum esset intermino a QuARTu Μ Argumentum est Amici , qui iaquo,vel tantum in termino ad quem , non inoa silicin naturaliter negat fieri posse,supposta e vcretur. iam cxistentia puncti motus successivus, est ae- spoNDET . Debere esse partim , non pa- cidens cxtentum,consequenter debet subjectari ruate mobilis, sed partitate spatii,argumentum. in su*ccto extenso; tale autem subjectum, non quo multum probaret i quia probaret Angelum, est punctum. non post cunquam localitermoveri: Quoetiain RESPONDETuR. Argumentum multum pro- modo solvi debet I x. 8ι. bare; probarct etiam A ngelum,nunquam possieSEcuNDuM Argumentum eiusdem estex texi moveri,n otu siiccessivo,si redigatur in punctu.
8ρ.Impossibile est moveri per majus se, nisi pri- QEod si dicas,in Angelo admitti motum succes-us,moveatur per aequale sibi; aut minus sei sed si sivum,succedentia tenente se a parte spatii, non punctum moveretur,non posset moveri per ae- Occupari simul,ea succedentia,etiam in praesen
quale sibi: quia alias illud medium constaret eκ ti,admitti potest. Rursus partes duplices con- indivisibilibus. Nec per minus se; quia nihil siderari pollunt,qtardam materiales Si divisibi- minus est indivisibili. les,liarum res spiritualis incapax est: & aliae par RrapoNDERI posset. MMorem esse veram tes spirituales,quales passim admittuntur ingra- de motu partibilis divisibilisque mobilis. Addi tiae augmcnto,habituum &c. tales partes , in re potest,motui illius puncti, nihil proportionalsi spirituali bene subjectari possimi: ita etiam par- responsurum,in spatio divisibili : de quo alias. tes motus,bene in re indiuvisibili subjectari posiProbat etiam argumcntum multum : quia prota sunt,admitteretq; hoc, is, qui vellet admitterebat Angelum,colligentem se in indivisibile,mota motum successivum,in puncti succedentia : et- veri non possc. iam a parte motus se tenente. Tortu M Argumentum est ex Tex: oo. QuiNTubs Argumentum. si punctum mo-Quod inductur,in aliquo tempore debet move- veretur,moveretur per indivisibile motus i perti: Ergo & punctum movebitur in tempore: In indivisibile autem motus,su ectum non move- quo aulcm,si in hoc, in quo verum est dicerei tur,sed quiescit: quia indivisibile motiis, non est Nunc instans movctur, illud ipsum,vel est divi- motus,scd acquisito spatii.
338쪽
R spounmust. Indivisibile motus, in fieri successiva: unde ille componit tempus ex solis occupationis spatii acceptum,motus cst,in facto instantibus,scq; format explicationem. Ideo autem esse occupationis spatii,quies est. Dcin- aquila V. g. inter duo instantia temporis citius de posset illud indivisibilo,non moveri per indi' movetur t quia currente aquila rura indivisibi- visibile motus; quia posset moveri motu tali,quo lia motus aquilae fluxerunt, quam fluxerint te tardior posset principiari ab eodem puncto. studinis,docetq; consequenter, qudd quamvis Anno id quod communiter dicitur. Mobile in uno instanti temporis, non potuerit effluere in motu occupare spatium majus se,ita est intcl- plus,quam unum indivisibile motus 1 in duobus
De sisne motus in tardum melocem. praecise,quod occupat,non est malus illo, quia tempus,quod se solo,indivisibile unum n5 coma quidquid est maius illo, jam illud non occupat, ponit. Quod si duo instantia componunt tem- alias in occupatione,csset mobile majus se ipso. pus, in tempore illo divisibili,poterit dari motus, velocior dc tardior. Hec Explicatio NON SATIsFAcπ primb : Quia non solvi
argumentum de circulo,in materia de quantitatu propositum,quod iterato sic repetitur. Quando A,supcrior pars circuli, movctur velocius, MM Otus omnes specie decurrere, longum ζῆ i'tςri r URSdem circuli B, movetur intabestiad sitis lod; omnia expediuntur: nam WF,Piu in ivisibilia in motu partis A. flux
CIL, LUM , Ur . . . runt,quam fluxerunt in motu partis B. Si plura
de motu,qui est Generatio, NuIV. Φ0 ς δ ' Visibilia motus fluxerunt ' Ergo non com- alibi dicitur. Magis propri J V mensurantur nec respondent indivisibilia partis
tingeritur. Ergo motus ille partis B, post motum partis B. tardius procedit adeoque tardius partes relinquuntur post partcs vclocioris. Ergo ctiam relinquent, se partes ipsius etiam mobilis : nam
partcs non moventur,nisi motae : consequenter
deberet cise divisio partium circuli. Et certe
PVtimim difficultatis in hoc est , ilign)ζς quod faciunt morulae, hoc faciunt indivisibilia
causam tarditatis motus, quae ut lignς vse illa motus pauciora in tuo genere; sed ex dictishoe prae oculis debet haberi. Ponamu xςst supra,morulae sidaruntur, fieret discontinuatio dinem S: aquilam,eodem quadranto horα, Π ψ circuli; Ergo Sc ex his paucioribus instantibusta; tunc vcl tenes, Componi quantitatem Q in motus,daretur discontinuatio. divisibilibiis vel ex partibus; si ex indivisibilibu , NON SATisFAcir secundo : Quia ponamus ponamus fluxisse instantia temporis Io, prim in duobus instantibus temporis A. S: B. factum instanti,quo movetur aquila, movetur exi mi esse motum, si singillatinitumantur instantia Astudo,& utraquc non potest conficere spatii mi' & B. motus velocioris de tardioris,non plura potius quam indi visibile; non porcst etiam primo lucrunt afflucre indivisibilia mobilis velocioris, instanti conficere aquila plus,quam indiVisibilς ac tardioris, ut iste Author censet & ratio pr spatii: quia alias in codem instanti esset in duo, bat: quia aeque illa indivisibilia motus, sunt indibus punctis spatii,adeoq; in duobus loci . Quiad visibilia, ac puncta temporis, sunt indivisibilia. si admittas componi quantita em CX partibu , Ergo minus alio nocst:adeoq; nec potest aliquid tune si non lubsistit testudo,qualido aquila pri cfiluere in motu tardioris , minus indivisibilimam partem spatii percurri ;percurret & rQitur motu qui effluxit rcspectu mobilis velocioris. do adeoq; aeque mOVebuntur. Ergo etiam nequc in illis instantibus motus A. E LicΑRi solet primo tarditas motus, per B. simul sumptis; potuerunt effluere plusquam interceptionem morularum,dc Velocitas per c - duo indivisibilia motus. Quod ipsum probarentiam earundem: quae hoc ipso importat per 'tur : Tempus illud compositum ex duobus indi- transitionem inloris spatii: HAEc Explicat e LX visibilibus,nihil plus habet, quam illa duo indi- dictis supra in materia de quan ita e . visibilia. Ergo non majorem extensionem fa- NON S TisFAcir Certum quide est, quod in- cit,quam illa duo indivisibilia singillatim, simul
terdum tarditas contigat ex interceptione quic- tamen accepta: quia alias fieret illic extenso tis,sed haec ratio non cit universalis; hic auxum, ma)or illius temporis, non ratione indivisibiliouaeritur universalis ratio. um,led ratione aliculus alius. deque valet, si ExhLicΑτ secundo rccetior Suar : secundum dica acri quid extensius propter connexionem: sua principia tenendo, quod qManti as pcrima' non inquam Valci, quia si coimunctio duorum nens,non componatur ex indivisibilibus, secus semipalmorum , non facit ma)orem extensio
339쪽
nem,quam duorum semipalmorum licet faciat denominationem palmi, sic coniuncti , duorum instantium,non iaciet quidquam extensius duobus instantibus icut ut vult rcccntior Suari sun det denominationum temporis. NON SATIsFAciΥ tertio. Ponamus in illis duobus inllantibus temporis flux ille tria indivisibilia motus,mobilis A. velocioris,& nonnisi u. nuin indivi libile motus tardioris mobilis B. Quaero,vclin primo instanti temporis, enluxitrantum pars indivisibilis motus A, vcl unum in-
. divisibile 3 Si pars 3 Ergo illud non est indivisibile motus: Si totum unum indivisibile Ergo e iam illud consciet mobile tardius B: ut ex dictis probari potest. Rursus quando in instanti secundo movetur A, deberct conficere indivisibilia duo motus: quo ergo modo,non erit mobile A,uno eodemque instanti,in duobus locis. Deinde si mobile A, secundo instanti conficit duo
indivisibilia motus: Contra crit. Non potuit conscere primo instanti, duo indivisibilia motus:Contra erit. Non potuit conficere primo instanti, tuo indivisibilia motus. Ergo nec sccundo : quia hoc secundum cst aequale. Hi hoc einplicetur :PRAEMITTO primo. Si motus velocioris o Dr .dioris mobitis vensuretur Solis infantibus .aeque ci-ιὸ utrum s movebitur: neque enim minus indivisibili motus,nec plus, in uno instanti confici
potest. Quia vero illa indivisibilia, solum petuntur edi illa enuntiatione. Nunc est motus, quod Nunc,stare non potcst,cum ratione prioris & po sterioris,cilentialiter importatis, a teporc Physice accepto; ideo sicut illa enuntiatio non est nemine cogitante; ita nec illa incnsura petita ex illa enuntiatione,erit nomine cogitante, sed nemine cogitanto crit tantum ob)cctiva veritas illius enuntiationis, scilicci existentia motus non finita. Caeterum si motus mensura, non sint illa instantia,non sequctur jam motus velocioris, S tardioris commensuratio. Ad quod intelligen
PRAEMITTO secundδ. Mensuram tu ita is motus,or velocitatis se aliquam extrinsecam , &haec non aliud cit , quam circulatio coelorum: quia scilicci duplo tardius,non potuit conficere spatium,nisi e vitiant circulationcs v. g. 2o: quod spatium,vclocius mobile,conficit intra spatium circulationem v. g Io. Et licet quando circuli pars s uperior, conficit spatium sibi respondens mayus,conficiat etiam pars circuli inferior, subcadcin circulatione coeli, suum spatium minus,
non inde sequetur,cile aequalcS hos motus, quo ais mensuram extrinsecam; quia scilicet,non respectu diversi,rum spatiorum, quae conficiunt, sed rei pectu Dusdcm spatii mensuratio accipidebct,quia sci jiccisi hoc spatium, quod habet
pars circuli supcrioris scrvato codem motu, pars inferior,transirci, debGrct plus circulationum coeli transigi, ikiaria suerit transactum, de ς uirente parte supcriori circuli. Quanquam mensura tarditatis motus, 3c velocitatis extrinsecae, scd jam a pol teriori potest esse ex ψ. plays.Tex. 96. ipsum spatium , ita ut sit tardus motus,si scilicet parum similis loci tranieatur,velocior autem,si multum. Sed insuper PRAE M iTTO tertio. Praeter mensuram extrinse- tam tarditatIs motus, dari etiam mensuram,quasi
intrinsecam,& per modum principii fundans tarditatem. v g. Potentiae motivae dubilitas, vel in noscitivis derectus applicationis ex secundide coelo tex. 36.&4 Physitex pi. Rursus dispolitiones mobili quali, cli figura apta, vel inepta
cx quarto Cces CX. 42. medii commoditas , vel incommoditas ex quarti Phys: tex. 7I. His p
ΕΣΡΩcATUR tertio. Cur v. g. aquila citidsmoveatur, quam testudor quia motus utriusq; ,
non mensuratur instantibus,vi quorum de retesse aequalitas in utroque motu, sed mensuratur divisibili,&composito tempore ex partibus: ita ut v. g. aquila,plures partes spatii,sul, cadem circulatione conficiat, quam icitudo plures auic mideo conficit,quam testudo, quia major est vis motiva in aquila,quam in testudine, proportionaturque illi in ori vi, applicatio. Quare aurem v. g.in circulo moto, partes inseriores non
sidungantur, licci tardius procedant prae superboribus, fit hoc:quia quae est proportio magnitu dinis partium supcriorum, ad partes inferior , quoad quantitatem circularem,ea est proportio inter spatium conficiendum, a partibus superioribus ad spatium conficiendum,a partibus tritarioribus, data crgo propositione dupli, in quantitate partium circuli, latur cliam proportio dupli in spatio conficiendo: non ergo sejunguntur
partes inscrtorcs,quia cum pauciores sunt, minus habent sub cadem circulatione consciendi spatii. Rursus ideo non scjunguntur illae partes inseriores, quia id spatii percurrunt immediate sub cadcin circulatione, quantum spatii percurrunt mediate p.rires su periores; & quia inc- diate percurrcndo illud spatium minus, non sc-junguntur a scipiis , nec partes inscrtorcs percurrentcs idem immediate, scytinguntur ab illis superioribus. CONTRA hanc explicationem potest inter alia,ha 'c proponi dissicultas. Vel maxime in praesenti tarditas vel velocitas motus sal vMur : quia scilicet principium motivum , habet vim percurrendi ma)us spatium,si serte sit velocius, cx quo principio potius sequeretur, partcs inferiores circuli; debere celerius movcri: sit cnim manubrium in centro circuli posita uia . moveatur
circulus,vis ci dc impulsius aeque applicatur, im ino magis partibus inscrioribus circuli, quia vicinioribus immediate moto, deberct crgo intcrior pars circuli citius moveri.
PRIMA Via occurrcndi huic dissicultati est,
recurrendo ad idem nempe quod virtus illa motiva, magis applicetur partibus superioribus, quam interioribus: virtutis enim illius impressio
340쪽
so incipit a magis proximo,& postea in remo tiora procedit: S quia motus ille causatus in mὶ- mediatori parte uvat motum alius se superioris, de ille superior notum alius superioris: hinc suprema pars , habebit ex imprestione virtutis
movente manubrium facta& inlii per ex inferioribus motum suum juvantibus, majorem impe tum : & sicut si sἰnt circuli ita connexi,ut ans. nius,aripiant ansis alius, tunc motus supremae rota, On tantum a movcnte primario,sed etiam ab aliis circulis notabiliter augetur: ita idem fieret in praesenti. valeis hisca s,vi huius doctrinae sequi, quod partes remotiores illuminabilis,magis illuminentur conserentibus vim partibus immediate illuminatis, sicut partes inieriores conserunt,ad motum superiorum partium circuli,non inquam valet: quia Icilicet hoc experimur in rotis,non experimur fieri in luminoso. Et quamvis non experiamur, quod partibus superioribus plus virtutis motivae insit, cum ta-mCn experiamur a posteriori idiequi, quod te quitur ex madori virtute moti va, vel applicatione illius,iacmpe celeritatem motus, ideo ex signo hoc,a posteriori colligimus,uirtutum motivam majorem illic esse. HAEc Vi A REspoNDENnt, non eli uniuersalis; quia accipiamus circulum, vel pilam : pro)iciatillato movens extrinsecum ut volvatur, Co casu, virtus impulsiva immediatilis i inprimetur parti bus superioribus,utpote vicinioribus, deberentque Partes superiores juvare virtutem motivam partium in seriorum,si est conitans doctrina adlata,&tamen partos circuli iniuriores, tardius
Srcu MDa ViA satisfaciendi eidem dissicultatieriscilicet posito,quod aequaliter applicctur, omnibus partibus circuli vis motiva, tardius movebuntur partes inseriores ex accidcnti: quia scilicet,quamvis pollent aequali celeritate & ae quale spatium,sub eadem circulatione confice re, impediuntur situ quem medium habent, dilex altera parte, partes antecedcntcs, nec pcr- rumpere, nec pcnetrare possunt. Quod autem
mer propter dictum iuripedimentum hoc pro- vcniat, signum a posteriori est : quia si illae par-rCs ponerentur loco superiori,consimilem cursum superioribus facerent.
Is de divisione motus in tardum de velocem dictis restat dicere . de divisione motus in
naturalem de violentum. Naturalis en, qui secundunt inclinationem subgecti, violentus autue contra. Et quia motus violciatus maxime inprobeetione elucet, te hac agemus.
Praemittuntur quaedam. 'P ΜiWo primo. Esse aliqua projecta, qua
non nisi sicundum modum, violentiam hajent, ut quando lapis cum violentia deorsum projici
tur,de hoc motu . AssERo primo. Illum motum etiam a principio naturali pro ei.
RArio : Tum quia,si sponte caderet, produceret illum motum,cur detinebit litam actione, quando violenter producitur. Tum quia si non concurreret ad productionem illius motus, deberet se , vel attollere , vel resistere illi motui quod improbabile cit: nunquam enim habet vim,a centro rccedendi,non etiam se trabet mere passive,quia maiorem sentimus dissicultatem in proiiciendo eodem lapide sursum , quam in profici cndo deorsum. Ergo apparet non a sola prinoctione motum illum causari, cum tamen admi tum sursum,palli ve se habeat lapis. Tum
quia si ob aliquam causam non concurreret gravitas naturalis ad illum motum,ex eo non con curreret: quia esilit malum illius; laaec autem ratio non convincit: nego enim illum motum
esse malum illius,scd p itius bonum , licet tale, quod lapide haberi non possit, sine superaddito principio. Addatur gravitas tanta lapidi,
quanta est suificiens,ialem motum ci re, quantum ciet virtus illa,non crit hoc violentum lapi di , de cur erit violentum , si hoc faciat aliunde habita virtutet Animali ex turri cadere est malum tamen casum illum principiat naturalis fravitas: dato ergo,qubd motus ille esset malum apidis, non sequeretur jam inde principiati e tandem a naturali virtute nullo modo posse. Neque valet,si dicas,gravitatem respectu illius motus , habere se solum , ut conditionem. Tum quia conditio, nunquam est principium idem agendi,& ita approximatio,nunquam urit; de tamen alias gravitas principiat motum deorsum. Tum quia gravitas animalis,non est conditio sine qua non,ad motum,ex turri deorsum. Tum quia quodcunque ostenderis signum legitimum investigandae non conditionis, scd principii agendi,idem ostendct,gravitatem non habere se per modum merae conditionis. AssῖRo secundo,motum illum non Volagravitate innata sidetiam a causa projecyton s causari.
R Aetio,quia e erimur proiectum lapidem, citius deorsuim descendere, cujus rario non potest in aliudprincipium,quina in projicientem,
AssERo tertio. I nc proseciens Mus a fit, quam
Pasitas,quando celeritas motus,excedis lus, quam unitere feritatem naturaliter competentem.