장음표시 사용
101쪽
Deus tu' unus est:&ex illo Esaiae,Extra me no exsuris tim est Deus. Sed dubiti est an sola id fide costet, an etiam naturali possit ostendi ratione. Varro enim existimauit sola id fide cognosci posse,&id astruit authoritate Rabbi Moysi dicetis,Vnt ..tas Dei accepta estalege: deinde&hac ratione, si naturali ratione Deu esse unu cognosci pons poterit&eade via sciri essetia Dei ut singularis, psalsu est ut patetex pr dictis insuperiorib' resolutionib. Na Deus sub sua Spria deitate,aut
star essentiae ratione a nobis cognosci nequit. Huic nihilominus a stertioni aduersatur Scotus, naturali ostendens ratione unicu esse risui ODeum, Si enim essent duo Dij, intellectus Drum naio utriusque haberet duo adaequata Obiecta, ne- raliter ων po sitam essentiam, & essentiam alterius Dei, 'U
quod esse nequisicu idem actus duo adaequata obiecta habere non possit. Alterum enim superfluum esset. Deinde idem esset beatus actu ain duobus obiectis totalibus essentialiter distinctis,quod inconuenit, Quia altero illorum destructo nihilominus beatus esset. Ad haec, 3 Quaecunquae perfectio potest numerari in dimuersis, id est eue in plurib gularib', &in eis
diuidi,sic quod sint totales perfectio es,seu na- 8. de turae quot sunt singularia,plus perfectionis habet in pluribus,quam in uno, ut habet Augustinus ergo cum infinitum non possit excedi, non potest in pluribus numerari,id est esse in . pluribus indiuiduis: Igitur unus erit duntaxat Deus. Proinde ad authoritatem Rabbi Moysi,
dicitur populum illum Iudaicu fuisse rudem,
102쪽
& ad idolatriam pronum ; quaorbem indiguit
perlege,& ceremonias instrui,unum esse De licet a posterior naturali ratione commostrari
posset. Nam & lex ipsa docet Deu esse,dicens, Ego sum qui sum: Et Apostolus suadet accedentem ad Deu oportere credere quod sit, licet a posteriori demonstrari possit Deu esse. Apriori quidem demonstrari, quae sunt fidei, ropugnaret, Quia demostratio generat scientia ea quae est a priori, scientia est euidentiti, fides ineuidentium sed non a posteriori. Insuper v-tile est etiam ea quae demonstrari possunt per
viam authoritatis communitati tradi,ctim propter communitatis in inquirenda veritate negligentia, tum ob intellectus ad ea percipienda imbecillitate, dc propter inquirentium per demunstrationem errores, qui in assertore Aui gustino suis veritatibus multa permiscet falsa. Quocirca idiotae,&simplices, cui potius assentiendum foret, ambigere possent. Quare authoritas certa ipsius Dei, de Ecclesiae tutior est via, facilis,& communis, quippe quae nec fallere nec falli valet. Ad rationem quoque Varronis de singularitat i respondetur,quod licet cognosci possit Deu esse quoddam singulate, non tamen inde sequitur, quini sub propria ratione suae singularis essentiae, do diuinitatis cognosci valeat; sicut a simili possum cognoscere Papam esse unum singulare hominis, quamuis
cum non cognoscam iub omnibus suis conditionibus indiuiduantibus.
Ad haec obiicies sortasse,& Apostolii dicente:
103쪽
Si quide sitiit Domini multi, & Dij multi Res .p5detur Apostolii de idolis loqui, de Diis videlicet nuncupative dictis, quapropter subdit,
Nobis tamen unus est Deus. Deinde ratiocinaberis plura bona paucioribus csse meliora, &meliora quae in uniuerso
ponenda sint gitur&plures DD. Re posuetur meliora, quidem esse ponenda, si illa & posti
bilia adinvicem fuerint, plures aute esse Deos impossibile est,quare nec admittendum. DIST. r. ET ION. 4. s. c. ET 7- . oenis diuinat entia sit producti ο ὶ tantum ditae Θ unde t respersonae in ταasint estu:ia 3Vm assertore Damasceno fieri non o possit , ut praetor illa quae diuinitus ibis Δρ. do saera nobis, dc veteris, & noui testa- cap. menti annunciarunt elogia,quaeve dixerunt Amanifestarunt, quippiam eloquamur de Deo, aut penitus intelligamus, potissimum de his,
quae personarum emanationes concernunt
de quibus in calce huius distinctionis quatuor quaestionibus agit) ut in summa diuinae substantiae unitate hypostatica personarum triniatas, aeterna filij a patre generatio, aeterna quo'que spiritus sancti a patre & filio emanatio, dc alia similia mysteria,quae magis a nobis veneranda, & adoranda sunt,quam in circoncisiis tibiis, explicanda quippe quae humanae intelligeriae captu longe transcendunt, de quibus Paulus loquitur, O altitudo diuitiarum &c.Idcirco AJ Rom. x
104쪽
DI s T. 2. QS AE T I o. . s. 6. & f. ad scripturam sacram& vetustiores doctores sacros,pro his recurrendum est,cum Magistro sententiarum, qui doctissime haec prosequitur, quem vide. Nam quamuis doctor rationibus
haec commonstrare adlaboret, illa tamen non, sunt demostrationes, sed perluasiones quaedar d si , pos ori desumptae,&quae sacris innituntur
literis, no vero naturali ratione ivt cum ostendit productionem esse in diuinis,hoc modo. 1 . .. Iidquid CX ratione sua habet virtute quid ridum' pi producendi sufficientem, ubicunque illud fuerit illa habet3 Atqui intellectus habens obiectu sibi praesens, habet virtutem, notitia genita producendi; Ergo cum in Deo sit intellectus habens obiectum sibi praesens , poterit
7 empiter- Ide potest de voluntate argui, Quia ipsa ha- ista, boni obiectum actu cognitu, sibi praesentatu,
ex ratione sua est productiva amoris perfecti Lib. s. Liri producti. Huc accedit Augustinus: Pater estnit. v. 1 . principiti totius diuinitatis, no nisi per productione, ergo in diuinis est productio. Deinde 21is A. - , ostendit Scotus in diuinis esse duntaxat duas fuit Las. productiones, propterea quod duo sunt tantuit m produ- principia productiva habentia rationes for- GR males producendi distinctas quae sunt natura seu intellectus, & voluntas. Na alteru inclinatur ex se ad agendu naturaliter, alterii vero
libere. Siquidem de ratione libertatis non est quod possit in oppositos actus amore&odium Libinia ἰι Patet quolibeto is sed quod terminet sese ad νὸς - 'e. agedu opposito modo,ad ages naturale, quod
105쪽
determinatur ab alio, velintrinseco , quod est forma propria,vel ab extrinsecor approximate activum passivo . Cum igitur in principio seu in diuina natura non sint nisi duo principia producti ,alterius rationis intellectus,&volutas, quia una naturaliter,altera libere agit ) erunt propterea ibi duae tantum productiones numero. Consequentia astruitur, quia utrumque principium habet productionem stibi adaequatam,&coaeternam,igitur stante ista non potestaliam habere.Tertio commonstrat s Oxu ,ςβς pes, 'tantum in diuina essentia tres personas, hoc medio; Tantum sunt duae personae product*, p. seisὰ&tantum est una improducta, igitur tantum i j, slsi in
sunt tres. Quod autem sint tantum duae pro- Amm .
ductae, patet, quia sunt solii duae productiones
ad intra, ut dictum est,igitur sunt tantum duae personae productae. C5sequentia astruitur,quia cum persona producta sit terminus adaequatus illi productioni,neutra productionia poterit nisi una personam producere. QSod aute sit tan- tu una improducta patet; No est pone da pluralitas sine necessitate,sed non est nec elle ponere plures innascibiles, igitur est tantu unus. Haec certius ostendantur ex his Matthra verbis, In nomine Patris ,&filii, Cc Spiritust an isti, & ex illis verbis Ioannis, Tres iunt qui stestimonium dant in coelo:&per Augustinum, In diuinis& alia loca quae adducit Magiste innienti
rum in hac distinctione. Postremo demon- φ
strat cum unitate essentiae diuinae star' pex p . . sonarum pluralit*tem. Sed pro huius intel-
106쪽
lectu obseruanda est ratio, seu definitio suppositi, & naturae, licet omne suppositum singulare sit, non tamen omne singulare esse sudipo situ. Quia suppositum dicitur talum deindiuiduis primae substantiae, singulare autem de
indiuiduis omnium praedicamentorum. In accidetibus cnim r operitur singularitas,ut haec albedo sine suppositi ratione. Natura etiam nostra atoma, seu singularis assumpta est a Verbo secundum Damascenu, no tamen naturae suppositum.
Consistit igitur ratio suppositi in duplici incommunicabilitate, ut quod, & ut quo : Aliquid enim dicitur communicabile bifariam, primo per identitatem, ita quod illud cui co risu . i nicatur sit ipsum reipsa,&sic uniuersiale co-Vt quod V municatur singulari; Vci per informatione;&de omni l. - sic forma communicatur materiae. Natura ignp μγ- tur quaecunq; ex se est communicabilis utroq;
modo,videlicet plurib'suppositis,quoru quodlibet sit ipsa ; 3c etii ut quo, id est tanqua forma qua suppositum sit ens quid litative. Sup-svpositum positum.autem est incommunicabile utroque et V - imodo no enim est comunicabile ut quod,cum' no coueniat pluribus, nec ut quo, cum sit sub sistens,seu independenter existens. Ex his osteditur propositum.Natura quςcunque est communicabilis pluribus per identitatem; Igitur,& diuina natura est communicabilis, non est autem diuisibilis ex resolutione de unitate, Dei) Igitur & communicabilis sine sui diutisone ; & sic erit una natura numero in pluri-
107쪽
bus suppositis. Praeterea, Illud est possibile
quod non includit contradictionem: Sed non includit contradictionem, quod una essentiast in tribus personis: nam contradictio est secundum idem, quod non est impraesentiarum, quia hic est unitas essentiae,& personarum trinitasὶ Ergo cu unitate essentiae diuinae stat pluralitas personarum.
Potest-ne viator naturaliter Deum cognoscereZE v s qui dem naturaliter a viatore in D tu Ab
particulari, & proprie hoc est sub propria ra-
ratione suae essetiae cognosci nequit ob id vel maxime, quod voluntari. usit obiectum nobis,& non naturale nisi suo in- qui . tellectui tantiim: nec est aliquaesientia naturaliter a nobis cognoscibilis, quae susscicter eius
nobis essentiam ostendat nec per univo cationis conceetus univoci, in quo conueniat cum creatura, similitudinem, nec repraesentationis.
Vniuocatio enim no est nisi in generalibus rationibus,id est comunib' coceptibus. Repra sentatio etia deficit, quia imperfecta est: cum
creaturae eum perfectae imitentur,&repraesentent. Nihilominus ad multos conceptus Deo Dem natu- proprios peruenire possum',qui videlicet crea raliterquaturis non c5ueniant: cuiusmodi sunt coceptus ti omnium perfectionum simpliciter in simino g p r Quod sit summu bonii, lumine tui uo; tu Mino eu UAρο-
omnipotes,&omniti persectissimus est concc sest.
108쪽
plus entis simpliciter infiniti, quia dicit moduintrinsecum illius entitatis, & inter alios Omnes conceptus a nobis conceptibiles, virtualia ter plures perfectionesinesudit. Sicut enim ensvirtualiter includit verum , & bonum in se, ita ens infinitum includit verum infinitum, &bonum infinitum, & omnem perfectionem Rem. i. edi simpliciter sub ratione infiniti. Istas tamenn ,,.' pCrsectiones quas de Deo cognoscimus, permatura, creaturaru species cognoscuntur, uandoqui- rogustisti dem creaturae, quae proprias in intellectu species imprimunt,transcendentium quoque species quae eis,& Deo communiter conueniunt imprimere valent, & tunc intellectus propria
virtute multis speciebus simul ad illa concipie- da, quorum istae sunt species, uti potest, ut puta specie boni hecie summi,specie actus ad c5cipiendum summum bonum,&actualissimum quod perfecto existit. Quod apparet per loeua minori.Imaginatis enim diuersorum sensibilium speciebus,ad compositum ex illis diuersis
imaginandii, uti potest sicut apparet cum aureum imaginatur montem. Dcus igitur in aliquo conceptu uni ioco sibi,&creaturae ut puta in conceptu entis concipi potest naturaliter Lib. 1o. quod etiam astruitur ex Philosopho,humanam tbte. p. constituente scelicitatem in actuali separatarii
Lit v. mii nitarum cosideratione, & dicente, Mela, t physica est Theologia de Deo. Quod si prae-Lib.,tiaui dictis obiicias ipsum Philosephum, dicentem, Phantasmata se habet ad intellecti sicut sensibilia adsensum; Igitur intellectus nihil intelli-
109쪽
git,nisi cuius phantasinata per sensius. apprehc-dere potcst.Id est Sicut sensus nihil potest sentire sine speciebus sensibilibus: ita nec intellectus nisi mediante phantasmate : Deus autem phantasinata non habet: ergo naturaliter cog
nosci nequit, Respodetur; Philosophi compa -
ratione intelligi debere quantu ad prima intelistus ab obiecto motionem. Ibi enim phantas- fensus. mata, cum intellectu agente habent vice priami obiecti mouentis: non autem intelligitur comparatio Philosophi, quantum ad omnem actum sequetcm notione prima. Potest enim intellectus abstrahere obiectum inclusum in a. liquo primo mouente,&considerare illud abstractum, non considerando illud a quo abstrahit,sed ut commune sensibili & insensibili,& in illo considcrat insensibile, sicut δc sensibile. Sed sensus non est abstractivus, cum sit singularium secundum Philosophum. Ideo in omni actu tam primo,quam secundo, requirit aliquod obiectum primum mouens. Deinde adfert illud: Sicut se habet oculas no tritae ad lucem solis,sic intellectus noster mi ea quae sunt manifestis lima naturae: Sed oculus no eluae sole inspicere nequit:. Ergo nec nos Deum cognoscere, Respondetur, Similitudine debere intelligi de dissicili, non autem de impostibili. Qubd si etiam de impossibili accipere ve- :lis, intelligitur tunc de intuitiua notitia. Nam sicut noctuae oculus solem intueri nequit, sic nec noster intellectus naturaliter, & intuitiud Deum cognoscere : licet bene abstractive.
110쪽
Quod si Gregorium proferas dicente quantumcunque mens nostra in contemplatione
Dei profecerit, non ad illud,quod ipse est,sed ad illud,quod sub ipso est attingit. Respondetur, non debere id sic accipi,quasi contempla tio sistat sub Deo in aliqua creatura, nam hoc esset frui utendis; sed quod cotemplatio de lege communi stet in aliquo conceptu communi, qui est minoris intelligibilitatis, seu perfectionis, quam Deus in se,ut haec est essentia. DI STINC TI ON. . QVAESTIO a. ΕΠ ne Deus primum obiectum a nobis pralac flatu naturaliter cogmtum3 Lib. I. M --Vm omnis nostra cognitio a tubas sensiti oriatur,De'qui est a se fi-α pester in bus remotissimus,no est a no- prooemist ν-stro intellectu primo cognit'. secudum prioritate originis,
vel generationis, sed aliquod sensibile: licet quantum ad ordine perfectio inissmpliciter iit primum, a nobis naturaliter cognoscibile , id est perscctissimum: unde &δ' s '' on hoc ponit Philosophus talicitatem naturalem, &post ipsum Deum species specialissima perfectior in uniuerso est primo cognoscibilis hoc modo,& sic cosequenter descedendo : Et horum ratio est perfectio obiecti, excedens aliorum obieciorum perfectionem.