장음표시 사용
141쪽
LIBER PRIMVs. 46t eris. . Si generatio filii est aeterna, semper ergo filius generatur : sed secundum Augustinum , cum semper nascitur nunquam natus
est, quapropter si filius semper nascatur nun- 2 p.37. quam natus eri & ex consequenti nunquam crit filius. Respondetur. Omnes has propositiones veras esse, filius semper natus est,& fi- α'. a. orat. lius semper nascitur,& filius semper nascetur, ςΗ-
quantum quidem st cx parte rei, s ed propter
crrorem Arrij, & eius asseclaru Diuus Augi stinus, Gregorius asseruerunt iiiij generationem debere explicari hoc modo, filius sempernatus est,non aute hoc pacto,filius sempor na
scitur: quia haec non significat adeo expresse, dc euidenter generationem esse perfecta,sicut illa,filius semper natus est. Potest nihilominus dici filium semper nasci, ut dictum est, ut ait Origenes,modo enim plane intelligatur, scin G-.i 'per enim nascitur filius de Patre, non quod Abi. 6 iuquotidie iteretur illa generatio,sed quia scper Hi re. est,semper ergo nascitur, id est, natiuitas eius sempiterna est,quo d ut plenius intelligas, ob- V.rba cuius serua verba cuiuscunque temporis vera de ' ς Deo dici, siue actus personales qui viii aut pq V qcluabus solum competunt personis,Vt genera'
re,generari,spirare spirari siue essentiales,qui tribus simul personis conueniunt cuiusn 'di m l A, sunt, intelligere, velle, &caetera significent. Iban.16. Hoc euadit manifestum ex Augustino in illud: Non enim loquitur a semetipso , sed quaecumque audiet loquetur. Audiet, inquit
142쪽
Augustinus de spiritu , lubd vi que audiunt de audit,quia Spiritu sanctum audire est a patresilioque procedere, & per consequens quod audiet audiuit, &audit: perinde ac quod ici Visba 5- sciunt,& sicier. S ed quid verba diuersoru tem-
versori te- porum significant, cum de Deo dictitur, con- pq μ' , ' ' si nificant utique potius nunc, seu instas aeter eoui-ρ quid nitati , quam aliquam temporis disserentiam. Pui. Nam quemadmodum Deus non mens iratur tempore,sic nec eius Operationes, versitamen non sienificant nuc aeternitatis absolutae, Quia sic non esset variatio diuersorum modorum semporis significandi , sod significant. illud inquantum coexistit partibus temporis praesenti praeteriti,vel futuri, ut cum dicimus. Deus genuit,significatur Deum habere acta gene rationis in nunc aeternitatis, inquantum illud nuc coexistebat praeterito. De' generat,id est, ' habet generandi in nunc aeternitatis inquan- tu nunc aeternitatis coexistit praesenti tempori.
pro ucitur-ne Spiritus Sanctus per
Ugustin' libere profitetur Spiritum fanctu per modii voluntatis produci, ait enim: Spiritus sanctus exiit a patre & filio, noquomodo natus,sed quomodo datus : Exire autem per modum dati vel doni
143쪽
copetit producto per modum voluntatis, cuius est ex sua libertate dare. Ratione vero sic
astruitur. Principium seu age ias productivum simpliciter perfectum, quod no praehabet albquod productu sibi adaequatit potest producere,atqui voluntas diuina sutassertu distin. 8.qua l. i. vicit in patre dc filio, cst principium productivum amoris liberi, de id quide iuxta
proportione suae perfectionis, sic obiecti praesentati,igitur tale producit amore. Hoc adhuc a simili a anifestu euadir. Queadmodu enim voluntas creata elicere potest amore creatum sibi adaequatia,id est, tantia quantu vis eius sese exerere valet: Sic de voluntas diuina amorem increatum suis viribus proportionatum producere potest circa infinitu obiectum essentiam videlicet diuinam. in Nata est autem huiusmodi estentia infinito amore diligere, Ergo& infinitum producere amore valet. Nihil est autem infinitu, nisi sit essentia diuina, quoci ca,& is amor erit essentia diuina. Et cum talis
amor non sit forma inhaerens quia nihil in di- et viritiuinis huius odi esse potest' erit per se subsi-stcs,hoc est persona,seu suppositu,& no idem subsistes ac producente, quia nihil sese prodii cit,Igitur est personaliter distinctu. Hanc au tem personam dicimus Spiritum sanctii, quandoquidem filius non sic producetur ed peractum naturae siue intellectus, ut dictum est Resol. distinctione sexta. Sed quonam pacto
diuina voluntas communicat naturam,cu hoc naturam in creaturis non contingiti Proculdubio hoc divinam.
144쪽
n I s T I N C T IO. EST. v N I C A. non competit voluntari incommuni, quac lienus videlicet dicitur de creata, & increata tvoluntate, sed duntaxat voluntate, ut est in rsinita, quia enim ut mox diximus) ipsa nata
est amare obiectum infinitum infinito amo- tre,igiti est productiva infiniti amoris: Quid- tquid autem est infinitum formalite est essen- tia diuina, ergo voluntas communicat amori producto diuinam essentiam. Sed cum volun- t. tas libera sit, quomodo Spiritus sancti pro- ituri. A. ductio est nccessaria λ Necessitas utique huius
aio G uri productionis ex infinitate diuinae voluntatis, . cessana. & ex infinita bonitate obiecti prouenit, quia neutrum sine altero ad hoc susscit, sed ambo ismul. Hoc autern sic accipe, voluntas infini- ita non potest non esse recta, nec potest non esse in actu quia tunc esset potentialis) necessario igitur habet actum rectum. Deinde essentia diuina , qu ae est primum obiectum illius voluntatis, est ex se & natura sua diligenda , ergo voluntas necessarib eandem diligit. Id autem non accidit quando voluntas Dei obiectum creatum diligit, quia contingenter ipsum amat. Huc accedit quod productum ipsum snempe Spiritus sanctus) sit necessarium , unde conlequens & productionem ipsam esse necessariam : Siquidem pro ductum productione accipit esse, nequit autem quidpiam accipere cise necessarium, nisi per productionem necessariam. Sed cum productio ipsia sit necesi tria , quamobrem non
est per modum naturae, scd ab ea distincta,
145쪽
LIBER PRIMUS. As& libera 3 Hoc sane ideo contingit, quia
quamuis voluntas necessario agat , non tamen per modum naturae, quia necessitas stat cum perfecta libertate, non quidem contrarietatis, aut contradictionis, sed complacentiae , quae maxima quidem est libertas. Obiicies communem iliam naturae descriptionem,
. qua dicitur quod natura est vis insita rebus, ex suntlibus similia procreans , sed Spiritus sanctus producenti similis est, producitur i,
circo per naturam,& non voluntatem. Respondetur Spiritum sanctum esse quidem producenti similem ex vi termini communicati, id est,ratione essentiae sibi communicatae , sed non ex vi productionis suae, sicut filius, quapropter nec ob id dicitur imago patris,quemadmodum filius. Sed dices, unius naturae est tantum unus modus communicandi, ut ait Averrois, igitur si diuina natura per mo
dum naturae communicetur , non commi
nicabitur per modum voluntatis. Respondetur illud intelligi de natura limitata, Nam 'Ec hanc diuinam communicationem ignorabat Averrois Mahumetista.) Non autem de natura infinita. Praeterea dices, nihil producitur actu voluntatis nisi praecognitum, OM. d. sertore Augustino , Quocirca si Spiritus san- Tri. e. α'ctus sic producatur, erit praecognitus, & intui-tiue quia in Deo non est alia notitia, quam intuitiua antequam producatur. Respondetur necessarium quidem esse praecognoscere
id quod amamus secundum Augustinum,sed
146쪽
non oportet ipsam delectationem esse praecognitam : perspicuum est igitur diuinam essentiain cuius amor spiratur ) cilia praecognitam Patri de Filio, non autem oportet in hoc instanti originis Spiritum sanctum s qui est amor spiratus, este praecognitumpatri, bc filio licet in instanti aeternitatis omnes perinae sese cognoscant, quia instans originis non denotat durationem, sed unum esse ab alio solum.
D., tu sa- Vidquid hac in re senserint Graecictu a Pa' posteaquam Ecclesia id declarauit ire σή - tenendum est Spiritum sanctum ar, dinum P silio, procedere,vt habetur in Decre-T. . Os . talibus. Huc accidit symbolum Niccenum dicathol. cap. cens , Qui ex patre, filioque procedit, drFirmit Athanasius, Spiritus Sanctus a Patre Filio non factus& c. Id quoque ex lactis pie affectus β'' δ' Dcile collidet Inlotimis quod sit a Patre pa-
Iouis i . tet e illo Romanorum, quod si Spiritus eius Ioan. i . suscitauit Iesum de caetera. & Matthaei, non Galatarum enim vos dc caetera. Et Ioannis, quem mittet pater in nominu meo, & Spiritus veritari , qui a Patre procedit &c. Deinceps quod procedat a filio, patet ex Apostolo: misit
147쪽
misit Deus Spiritu Uij sui in corda vestra, &c. Qui autem Spiritum Christi non habet,hic noest eius. Ipse etiam filius de Spiritu sancto dicit
in Euagello, Quem ego mittam vobis a patre. Item ille me clarificabit, quia de meo accipi ci. Quod autem hae authoritates id sonent, hinc constat. Nam cum in diuinis non reperiatur
diuersitas, nec habitudo, nisi originis ratione materiae , in diuinis genitivus non signiscat
processionem , sed habitudinem principij: Quamobre in diuinis perinde est dicere, Spiritus fit ij, aut spiritus procedens a filio, sicut filius patris,& filius, qui est a patre productus: Et hoc pacto possunt conciliari Graeci quispiritum sanctum iuxta praedictas scripturae authotitates esse filii spiritum fatentur cum Latinis,qui licet in verbis dissentiant ecundarem tame in eande nobiscum fidei scientiam conuenire videntur. Adde quod nec defuerint inter eos probatissimi Doctores, qui hoc ipsum apertius professi sunt, ut Athanasius, Didy-inus, Cyrillus, Chrysostomus. vide Magist. vlt.
cap.huius distinct. Quapropter authoritates O i
Damasceni dicentis a patre procedentem, dc in filio quiescente Spiritum sanctum dicimus. Lb. Et alibi, Spiritum sanctum dicimus ex patre,exsilio non dicimus &c,sic accipio laesiint,quod Spiritus sanctus a Patre procedat laqua a primo principio &substantiali totias Trinitatis: A filio vero veluti a principio, quasi secudario. Insuper Spiritus factus dicitur potius esse a patre quam a filio. Nam & Augustinus asserit,
148쪽
eum esse principaliter a patre,& Hieronymus proprie,propterea quod pater habeat a seipso vim spirandi Spiritu sanctu, & a nullo eadem
receperit,filius autem eam habet perinde, ac caeteras perfectiones a patre,unde & ait, Mea doctrina non est mea,& c. Et opera quae ego facio in nomine patris mei,&c Et iuxta translationem communem, quod dedit mihi patera se maius omnibus est. Hoc quoque pacto satis- Lib. . d. facies rationi Graecorum, quam ex illo Ioan Trin. c. 17. nis, Quia patre procedit j inferunt Spiritum sanctum non procedere a filio, hoc enim propterea dictum est,ut ait Augustinus,quia solet filius referre ad patrem etiam quod ipsius est, quia ab illo habet,ne suam, sed patris gloriam quaerere videatur, unde illud, Honorifico patre &c. Ite ego gloriam mea non quaero. Item
quia a quo habet filius, ut sit Deus est. enim Deus de Deo ex symbolo Niceno ab illo utique habet,ut etia de eo procedat Spiritus sanctus. Adde quod cum dicat in Euagelio Christus Spiritum sanctum a filio procedere, non
addit solo,& ideo etia a se procedere non ne gat. Ad rationem alteram Graecorum,qua proclamant nihil tene lum,ut articulum fidei, nisi in Evangelio, aut saltem in nouo testamento contineatur, illud enim complete fidem continet: Sed in nouo testamento non est expressum Spiritum sanctum procedere a filio, ergo Ni ' non ab eo procedit. Respondetur, nihil qui- modo eoisil dem,Vt iidei articulum recipiendum, niti cxpresse in nouo habeatur instrumento, aut ex
149쪽
eodem elici possi hoc autem sui docuimus Ioau. c.& ex Euangelio, ubi Spiritus sanctus dicitur Ioan . Spiritus veritatis, Et ex illo, Ille me clarificabit,quia de meo accipiet: Et ex Apostolo, apud quem nominatur Spiritus iiiij,& Spiritus Christi,satis supcrque elici videtur. Simile est de virginitate matris Dei post partum, &c. &quibusdam aliis, ut dictum est Resolui.distinction. 2r. quaestione prima quarto sentcntia
rum. Insuper Christum ad inferna descendisse non docetur in Evangelio, quod tamen credenda est,cum ponatur in symbolo Apostolorum. Consimiliter multa circa sacramentorum administrationem ab Apostolis ore, & . praedicatione dutaxat inicepit Ecclesiva secundum seriem successionis episcoporum, ut docet Driedo, quae in nouo testamento usi sunt expressa. Vnde Apostolus ubi sermonem ha E et . LI.buit de Eucharistia, Caetera inquit Cum vene c.s. ro, disponam.& alibi. Itaque fratres state, dcc. M in actibus Apostolorum dicitur, Perambulabat autem Syriam dcc. Et haec quoque recipienda adstringimur ob uniuersalem consuc tudinem Ecclesiae, cui non parum defert diuus
Augustin' in plerisque locis. Adde quod Chri
stus conuersatus cum Apostolis , non omniacos docuerit, quae gubernationem Ecclesiae Iean . concernebant. Ait enim, Adhuc habeo multa vobis dicere,&c. Huc accedit,qubd diuersis temporibus varia fuerint edita Symbola
aduersus varias haercses recenter em ergentes,
quibus ver as tali haeresir contraria , licet
150쪽
prius esset de fide confirmatur tamen & latius explicatur, ut constat de sacrosancta intemeratae virginis conceptione. Item de eo quod Nicena synodus, non nouam statue sidem quia nec Ecclesia fidei articulum statuere, sicuti nec sacramenta instituere potest sed eam quae antiqua fuerat contestans , α declarans, Arrii errorem damnauit. Praedictis adiice Scoti rationem, qua suadet Spiritum sanctum a patre, filioque procedere hunc in modum, Habens principiti perfectum productivum quod non depcdcta passivo nec a
quoquam impediri potest) priusquam habere productum intelligatur,potest illo producere
principio, Filius autem habet voluntatem,quae
est amoris sibi adsequati, id est infiniti proau- Maa, & habet cana priusquam Spiritust uictus intclligatur product ergo potest ea produce-xe reipsa producit,quia in sempiternis idem est poste & este. Quod aute filius prius voluntate habea quam Spiritustanctus producatur, patet ex eo, quod generatio spirationem praecedit, cum intcllectus prius operetur, quam voluntas, propter illarum potentiarum nati ralcm ordine, in illo priori instanti originis communicatur voluntas filio una cum aliis diauinis perfectionibus. Patet igitur Spiritum sandum a patre, de filio pro ccdere. Nam Ec in illo instanti originis , in quo Patcr actu voluntatis
Spiritum sanctu producit, ide est principium productivum, scit eade via spirandi, quae est voluntas ipsa diuina in patre,& filio, quocirca