장음표시 사용
261쪽
V. l. Me frater meus &c. Et Psalmistat Magna opera ρ μω D v IDomini exquisita in omnes voluntates eius: Otii filio. Vbi Voluntas Det,licet si unica, & simploistia iur. pluraliter tamen dicitur, propterea quod Variis modis,ac pro diuersis accipiatur,perinde ac propter varios effectus diuinae misericordi P A. 33. & iustitiae idem Psalmist. excellentissimus pro-λ y3 pheta ait, Misericordias Domini in aeternum ' ' cantabo. & alibi, Iustitiae Domini rectae &
per impis. Porro haec Dei voluntat non Iemper impletur r. multa enim contra Dei praecepta,consilia&c.
1' lib. de fiunt. Vnde Augustinus, Infideles inquit co- b, ar t yoluntatem faciunt, clim eius euange-33.iuto. 3 non sir dunt. & i d Deuteronomii, Quis Deutero. s. det eis talem habere late, &c. & illud Ma Maiib αμ this, Quoties volvi congregare&c. Cum autem signa signato conforme esse debeat, obserua unumquodque praedictorum signominvoluntati beneplaciti ipsius Dei fore conforme,secundurn icnsum, qui in eis signis a Deppia uidetur, tametsi no semper sit conforme, iuxta iudiciu ipsius hominis, cui illa signa praesentantur: bicut exempli gratia, Deus Abrahae praecepit, ut immolaret filium, nec tamen v0lui ta cc ideo pri cepit,ut id faceret, sed ut Abrahae probaretur fides. Li per Esaiam denunciauit Ezechiae morte, innuens secundum exigentiam secundarii causarum eum morituru esse, quamuis non esset moriturus, iuxta decretum prae cientiae Dei. Saluator quoque in Euange
lio praecepit sanato ne cui diceret. Ille aute prio M.f. i. dicauit ubique, intςlligens Deu non ideo pro-
262쪽
hibuisse, quin vellet opus ilium praedicari, sed
ut daret formam homini humanam declinandi laude. Magister haes pertractat Distinet. s. Praedictis repugnare videtur quod ait Apostolus de Deo, quod velit omnes homines saluos r.et motb.
feri, & tamen non omnes coiisequuntur salutem aeternam, quia multi sunt vocati, pauci vero Aecti, igitur Dei voluntas non perpetuo impletar. Reipondetur, Deum quidem, quantum est cx se,uelle omnes salutem consequi,& voluntate sua antecedente, ut loquitur Damascenus) pro quanto dat omnibus antecede-ua ad salutem consequendam,Vtpote naturam intellectualem, leges rectas, &adiutoria communia ad salutem tussicientia: Offcri enim omnibus gratiam, ac bonis omnes praeuenit inspi-
ationibus, secundum illud Apostoli, Ego sto
ad ostium, & pul mon tamen vult omnes sal - Am. re voluntate consequenti, quia eos qui inmortali diicedunt, non saluat. Exemplum desume de principe statuente optimas leges sub - 'ditis,qui cupit omnes pacifice viuera iuxta illas leges,& nullius expetit mortem, quantum est
ex se, tamen si quispiam leges transgrediatur vult illum puniri, de mori, si expediat. Deinde obiicies & illud Matthaei, Quoties volui con gregare filios &c. Respondetur consimiliter. Diuus enim Damascenus diuidit voluntatem Dei beneplaciti, in antecedentem, seu condi- '' ' μ'
tionalem qua vult,quantum in te est, omnium
salutem de absolutum siue consequentem, qua determinate vult aliquid i quod nouit cerib
263쪽
euenturum. Alium sensum utriusque loci, vide apud Magistrum initio huius 4sstinct. 6,
Ermissio quido bifariam accipitur: Primo enim permittere idem est, quod non punire,ut apud Matthaeu, Ad duritiam cordis vestri permisit vobis Moses libellam repudij., quia videlicet non puniebat. Secundo idem est, quod non prohibere: Vnde glossa si et illo , irascimini de nolite pecare, ait , permittitquod necellitatis est. Tertio permittere idem est,quod non comhibere, siue non impedico, S hoc modo per missio dicitur signum diuinae voluntatis cohibendi omnis effectus, qui sit contra prxcep a Dei, ut tu dae proditio, & sic accipitur impra: sentiarum, & nihil aliud est quam negatio a ctus diuini positivi, hoc est non velle prohibere illud fieri, & per consequens non est actu positi ius. Qubd si obiicias Deu ri volentem sinere hoc fieri quod permittit: Respondetur quod non habet velle rectum circa illud , sed
actum re nexum , qui vult se negitiue habere hoc non est impedire : Offertur enim vobin-tati diuinae hunc peccaturum, vel peccare, d ipsa volantas primb non vulr hoc , nec velle potest. Secundo intellectus diuinus intelligit voluntatem non velle hunc peccat manc
264쪽
voluntas reflectitur supra se , seu supra actum istium, & tunc vult se id non velle, & hoc est voluntarie sinere hunc peccare . Permittere enim hunc peccare est non velle hunc peccare, cum tamen posset prohibere, &sic prohibere cum pollit est permittere. Ex hoc consequitur
Deum voluntarie velle aliquemmcccare, non amen voluntarie primo, sed tantum volunta-
. rie actu reflexo. Ad permictionem igitur,qu, Aip -s tenus cst in Deo tria concurrunt, Primum quod si '' nouerit illud malefieri : Nullus enim dieitui tW permittere, quod ignorat. Secundum est non
velle malum seri , & istud nihil aliud est quam
negatio actus positivi in voluntate. Tertium est vello reflexum, quo diuina voluntas vult se non velle malum fieri, & ratione huius dic, tur Deus volens permittere formaliter, seu ipsa permissio sigpificat illud non velle, alia verbduo concomitanter se habent. Permittit autem Deus, & quidem iuste,mala fieri multiplici ratione. Primo quidem propter exigenti/m La .
meritorum. Iustitia cnim exigit, Vt qui ab Vm D in mal . ino peccato non vult abstinere, in aliud ruere premitu. Pcrmictatur. Ss cundo, ut homo ex consideratione sitariuinae cautior submisitor resurgat, Vt patet de Dauide, Petro&c. Vnde Psalmista, Priusquam humiliarer ego deliqui. Tertio ad suae iustitiae manifestationem , quae in malorum punitione, proinde ac in malorum remuneratione relucet. Psalmista, Vniuersae viae Domini misericordia, & veritas . Quarib
265쪽
IAεaehirid ad suae sapientiae,& potentiae ς. ι, ε in eo quod bona de malis eliciat. Unde Augu- stinus, Deus omnipotens cui rerum est sum: napote as, cum summe bonus sit, nullo modost sineret aliquid mali esse in operibus suis, nisivsque adeo esset omnipotens, bc bonas, ut be 'nefaceret et ima de malo. Item in eodem, Me lius iudicauit Ueus do bonis bona facere, qua mala nulla permittere. Sunt enim mali in exercitium bonorum, & ex ipsorum malitia, de impugnatione elicit Deus victorixin martyrii, - aliorumque iustorum coronam. Quintd, quia his .dacia Deum gubernare creaturas, secundum m Dei. conditiones quas eis indidit. Vnde Lugustinus, Deus creaturas quas condidit sic admi inistra ut eas proprios motus agere sinat: Sed ho
mini liberum dedit arbitrium, Decet proinde ut eum permitat delinquere, ipse homo si ve lito De his vide latius Magistrum distinet. 6. cap. 4. &seqv una cum scholiis. Obiicies il- lud Apostoli, Digni sunt morte &c. In quem locum glossa, Consentire est permittere, quan do quis impedire potest: Sed Deus poteli impedire malum, Ergo si permittit, consentit M male agit. Respondetur, quda quando quis sic
permittit malum,qubd non cohibet,vel impedit, nec transgressorem arguit nec punit, cum tamen possit, is consentit &male agit: Deus: autem licet non cohibeat malum fieri,peccat tres tamen arguit & punit. ν
266쪽
Visum volunta s creata diuinae be eonformans γο Olutas creata quamuis diuinae voluntati sit conformis involi 'qto ut loquuntur hoc est in a- ω sese hu&obiecto duntaxat,n5 pro Armanipterea bene agit,velut si malus bene Gilliusvelit mori patrem,Velit etiam hoc Deus, ut cum Iudaei vellent Christi iam ortem ex inuidia: Quandoquidem,ut ait di lius Dionysius, Bonum est ex integra causa, tum vero ex singularibus defectibus. Et stoteles asserit actum non esse bonum nisi concurrentibus omnibus debitis circunstantiis. Sed quaecunque voluntas creata diuinae voluntati conssirmis est, nedum in vo-
Iito ut aiunt) seu in obiecto dc actu, sed etiam in ratione volendi licvidelicet, Obd vult illud quod diuina voluntas vult eam velle , dc eo modo quo vult eam velle, tunc est bona & recta. V eluti aeuma j fideles Christum moti volebant, propter hominis liberationem & ma tyrum passiones, vi fides Christi cofirmaretur,ic eis praemia accrescerent: Nihilomipus' & si
voluntas creata absoluta teneatur velle absol te voluntate deliberativa poenas a Deo infitietas, Scuncta quae scimus Deum velle, quia se- cus repugnaret diuinae voluntati, quod nun- uam licet: voluntate tam en conditionali siue
quantum in nobis est, potest oppositum velle.
267쪽
. sis T I NCT. 8. AE. V N I C Aut puta si Deo placeret, quia etiam diu a qiua tum in se est voluntate antecedenti vellet hii iusinodi poenas non infligere. Obiicies autem quod quotiescunque intellectus creatus diui-- no est conformis intellectui in obiecto cognito,tunc est in eo veritas, Ergo etiam in voluntate creata, quandocunque diuinae conforma tur voluntati in obiecto,& actu,stu ut loquutur in volito est bonitas. Respondetur, non esse simile, quia veritas intellectus creati ab obiecto duntaxat dependet , sicqubd obiectum ita est, sicut intelligibile ibi est veritas : Ab eo enim quod res est , vel non cst, oratio dicitur vera vel falsa,secundum Aristotelem. Bonitas p Hi autem Voluntatis non praecise dependet ab obiecto praesentato acceptato , sed etiam a circuit is
stantiis, & praecipue a sine : Quandoquidem omnis nostra actio potissime ordinata est ad finem ultimum, qui est ac de ia, principium oc , finis: Cui sit honor, & gloria in socula secesorum, Amen.
268쪽
Rim im omnium hic obseruandum est, diu ini intellectus pati- Obi a ter & voluntatis duplex esse obiectum, primarium videlicet,seu
principale, quod est ipsa diuina
eiicinia, & secundarium, nempe creatura,q' quidem ex sese non est ipsius Dei obiecturii,se 1 producitur in esse obiecti squod aiunt in seu fit obiectum per diuiniim intellectum & volun talem. Deinde iuxta illud duplex obiectum aD signanda quoque sunt duo naturae instatia quae nonnulli ligna,alij ordines nuncupant sed pe- inde est. Clim enim constat de re , assertor Augustino , non est facienda vis in sermone Primum instans est , cum diuinus intellecti& voluntas feriinrur circa primatiu obiectu nedum actu operativo qui resert actum imm: n ente creatur ,ob id v et maxime,quod nihil eo pro ducitur sed etiam actu productivo, quo di6ὶ-ne creaturari in productio a tribus ure sa- rio pro.ni t
269쪽
' uitiae producuti pers nae. Alterum instans est cum diuinae illae potuitae,intellectus& voluntas
circa creaturas feruntur. Hinc consequitur productionem diuinarum personarum completam esse prius natura, quam creaturae ip cognoscantur, & producatur. Quocirca verbum diuinum non producitur de notitia creaturarum, nec Spiritus sanctus de earum amore, sed solius essentiae,& naturae diuinae. Diuinus igituliniatura a intellectus, ac volutas communicata sunt a phre b- neces ire aliis personis, priusquam producantur crea- ,. jὸ turpe. Quamobrem eatum productio a tribus
. . est necessarib personis,nedum quantum ad c rum verum esse & reale,sed etiam quantum adesse cognitum, & amatum sita enim loquuturi Dan. s Hoc autem astruitur ex illo Ioanis, Pater meus Vsque modo operatur,& ego operor. & subsequitur, Quaecunque ille facit, & filius similiter
facit. & cxodem Ioanne. Omnia per ipsum Gones. i. facta sunt. & in G enesi pater alloquitur filium& Spiritum sanetum, Faciamus hominem &GHuc accedit Diuus Augustinus dicens, Sicutrib. s. d. pater & filius ad Spiritum sanctum sunt vitium
mari .r . principium, sic omnes tres sunt unum principium creaturae ad ipsam producendam. Ratio adnecti potest personae enim diuinae plui conueniunt, quam substantia, & virtus in creatuata: Atqui haec in operatione separari nequeunt, ergo nec diuinae personae. Praeterea principium duarum productionum necessarium, videlicet&contingentis necessarib,est prius principium necessariae,quam c5tingentis,in diuinis autem quos
270쪽
quodpiam est principui productionis intrinse car quae est contingens Necessario igitur prius est in diuinis principium productionis a lintra
& necessariae, quina adextra, & contingentis. Porro ratio, ob quam creaturae a tribus necessa rid producantur personis, non est propterea quod Filius, & Spiritus senistus ut nonnulli perperam ast euerant sint rationes formales proxime creandi, hoc est, instrumenta, seu media, quibus creaturae producantur,aut quod sint auxilio ipsi Patri,quasi solus id non posset: Sed id circo qubd diuina natura prius naturaliter c5- municatur tribus stippositis diuinis, quam creatura produci possit. Quapropter in secundo instanti naturae , in quo creatura est producibilis vis, id est, voluntas diuina productiva illius est in tribus personis eadem , & unica, ac si1 . plicissima, perinde ac dictum est. 1 1. distinctio iane primi, Spiritum tincturn necessario a Patre, & Filio procedere, non ob id qubd vis spira titia sit in una peroni impersecti , qua induabus.sed quia faeculiditas illa ptius filii concedi tur,quam Spiritus s. spiretur. Quarς cuiuspiri- 'tus factus spiratur cuni una & ca em in utroque sit viri' si hau ita a duob'produci ta)Ja- .uis autem creatii Ma tribus necestario Creontur i. o. i.
personis , nihilominus si unica esset in diuinis persona,posset illi Ohines producere creaturas, in ares quia ipsa otiani botEns esset, s insinitar virtutis: V- p
siquid E pater nihil a filio, & Spiritu sentio reci pit, sed a seipso habet,quidquid est. His consen- tibii Tritis Richardui, si tui Qm inquio esset una per- ωρ. 16.