장음표시 사용
271쪽
na,adhuc esset in ea plenitudo potetiae, & sa pientiae obiicies fortasse, Omne essentiale in diuinis prius est personat atqui creativaru pro ductio assiua est quid essentiale cu sit commu- .nis tribus p ra ccdit igitur personarii emanationem,cum earum productio sit actus alterius t tum,aut duarum personarum. Respondetur, cet quodcumque clientiale ad se , &absolute sumptum notionale praecedat, non tam e v x habet habitudinem ad creaturas producedas, seu quatenus producit creata : Sic enim diuinarum productionem p crsonarum praesupponit. Quado enim est aliquod ei scies activum ordinatorium ut onesium est ii. disti t. qu est. i.primi n5 prius producit actum remotum, quam priora eius productus fuerit,ut constat de anima, quae
non prius aliquid amore prosequitur, qua illud
ipsu intellexerit,&nouerit. Nihil enim cst amatum,nisi praecognitum. Collat enim desiste,qui prius illuminat partem orientalem,quam meridionalem,& occidentalem. Consimiliter dicedum est de productione Dersonarum, Scre
potest ne Dem quidpiam creareὶ On abs re profectb haec mouet quaestio, cu eius veritas philosoph as oli naturali innitentcs rationi, olii in latuerit. Nuc autem' cuilibet est manifestata fideli ex sacris literis,maxime ex Gene-Gm s. i. s,ubi habetur: In principio Dcu creyssi cadu,S
272쪽
quide ut manifesti' appareat: obserua imprimis quod creare est aliquid de nihilo producere, id est, nullo praesupposito ut interpretatur Ansel- C ramus) creationi enim no praesupponitur aliud ef ificies ab ipso Deo, nec aliqua materia. Quocirc e s. praepositio de in praedicta definitione denotat
habitudine ordinis tantu,no aute habitudinem causae efficientis,aut materialis sic enim loquitur Anselm')hoc est,quod no esse ereaturae, p cedat esse. Hoc aute bifaria intelligi potest: Primo quod non essepraecedat esse ordine naturaelatu,& hoc modo etia Philosophia limititit Deucreare post e,&orbe uniuersu creatu fuisse, licetipsu esse aeternu asseveret, ut patet per Avicena. Altero modo accipi potest,quaten denotator- Cmeia.e.
dine durationis,. seu teporis, sic videlicet quodno esse praecesserit in aliquo tepore ipsu esse, Schoc paci o Theologi coccdut mundu fuisse creatu de nihilo,nec esse sternu. philosophi aute diffitetur creatione hoc modo accepta,quadoquide asserui Deu necessarib producere,quidquid . immediate I ducit&nullo praeexacto. Quod au- te mediate,ducit aliquo psupposito illud operatur,quia medio causaru secvaarti, quare secu- ,
duipsos Deus nihil cotingeter creat. Sed hac in re pessime aberrarui Philosophi. Obserua nihilomin'qubd aliquid de nihilolduci dupliciter accipi potest : Prima vi intelligatur de nihilo omnimode,ut putata in esse simpliciter,qua in esse secudsi quid, o sic nihil creatur de nihilo in rerunatura,quia i fuit in esse cognito amato,& pos- sibili in intellectu,&volutate ipsius Dei. In illo
273쪽
tamen esse cognito, dc amato fuere quidem de nihilo producta, sed Hiiusmodi productio non est creatio, cum non sit productio ipsi' rei sim-' .plicircinit secundum quid. Securio accipi potest ut intelligatur quidpiam aperi de nihilo simpliciter , quod nihilominus est aliquid secun-
dum qind, hoc est,in esse cognito,& hoc modo accipiturratio creationis, ut puta quod sit productio de nihilo,& soli Deo copetit,ut patet exr 3IETr. Augustino diccnte . Neque boni Angeli neque mali creatores cilia possunt alicuius rei, & multo minus hoc pollunt aliae creaturae. Huc accedit quod nullum agens potest quidpiam creare, nisi cuius voluntas est sua potentia. Cum enim creatio sit ascuius de nihilo productio, qud dcreatur solo voluntatis imperio fit , nullius auteagentis praeterquam ipsius Dei voluntas est sua potentia, quare nec creare poterit. Vide latitis Resolui. distinctione i. quaest. i. quarti libris en ten.&c. I uitu Si quidpiam recentcr prodii Iarebi. i. citur, hoc ideo fit, quia aliquid aliter se habet nunc quam prius, haec aute mutatio nequit adscribi nisi passo, quia nihil illius ex definitione
creationis perfuit, nec ipsi Deo una sit inimi tabilis, Apud que non est transmutatio,&c. Nihil igitur creati potest. Respondetur, agens voluntarium scuitum odi est Deus antiqua voluta- . te,id est,qua semper habuit nouum, absque tiri
mutationeaffectum producere valet, facta ta- me immutatione ex parto creaturae, quae acqui- rit esse, post non esse. Der iraque voluntate, tua ab aeterno voluit creata definito consistere to
274쪽
pore, ipsa iuxta consilium voluntatis suae aeter num temo oraliter produxit. luxta illud Aposto- b sti, Qui operatur omnia, secundum constiti voluntatis suae. Arguitur secundo de generatione idem manens, idem semper nati eis facere id , ut ignis naturalis calefacit, non erit igitur in enfectu variatio,nisi prilis fuerit in natura. Res 5- detur, Philosophia loqui de agente natur ali, no aute de agente libero,cuiusmodi est Deus ipse . .
Ariant dubio procul hac in re Theo logi , & Scotus problematice hanc
pertractat quaestionem , rationes viri usque diluens , E cum parui, aut nullius sint momenti,id uitia; perscrutari dubii, certitudini illiti, scientiae rclinquimus ei, cuius est imperscrutabilis consilis celsitudo, liberξ profite-tes non esse impossibile apud Deum omne verbum.
res, non defuerunt enim imprimis,quine' taudam te
275쪽
. Prent relationem omnem esse quid in re, sed tantum in actu intellectus,sed hi maxime aberrarunt, Nam hinc consequitur ipsum vniuersum non esse quid unum , quandoquidem
eius unitas quae est quaedam relatio in secundum Philosophum consistit in ordine partium ad inuicem & ad primum ens. Quocircaulis obiici potest illud Philosophi, quod incon,
nexam faciunt orbis substantiam. Ad haec dera. Mnb, struunt omnem compositionem realem haec cnim partium unionem requirit, quae si solum D, M tb- esset in intellectu, nullum esset prorsus compositum reale. Deinde fuere qui admiserint quidem , quasdam esse relationes reales , sed negarunt aliquam esse : Cute a suo reipsa di- stingueretur fundamento, &illi quoque in secundo errarunt membro : Quandoquidem realiter ea distinguntur , quae sic se habent quod unum absque alio esse potest, atqui nullae sunt relationes sine quibus nullatenus repugnat fundamento earum esse, cuiusmodi iunt paternitas, similitudo, & caetera. Non omnis igitur relatio est eadem suo fundamento. Quaproptor media hic via incedendum , ut concedamus pleraίque esse relationes reales,& reipsa a suis distinctas fundamentis, & nonnullas esse huiusmodi, quae eaedem sunt realiter suis fundamentis, nec deeste, quae sint
relationes rationis. Relatio tamen communis 'omni creaturae cuius terminus est ipse Deus ): z. ςadem est realiter ipsi creaturae , quae eius st svnd mentum , distincta nihilominus forma-
276쪽
liter. Hoc astruitur, Nam quod sic alicui competit, ut sine eo ipsum esse nequeat est una , dc eadem res cum illo : Atque huiusnodi relatio sic creaturae inest , ut sine ea creatura esse nequeat, est proinde illi eadem reipsa. Prima tamen huius ratiocinationis propolitio intelli- gitur , dum modἰ, inter ea non sit essentialis . dependentia , qua manifestam efflagitat distinctionem,ut patet in relativis, in quibus est mutua dependentia, quae profecto realiter di- stinguntur, quamuis unum absque altero esse non possit. Qubdautem praedictae relationes a creatura formaliter distinguntur, patet, quia
respectus, assertore Aristotele non est re ratione absoluti,nec e contrario. Cum autem creatura permanere nequeat, nisi a Deo ipso in esse conseruetur iuxta illud, Portans omnia verbo virtutis suae &c. Eadem erit relatio creaturae ad
Deum creantem. Creatio igitur pastiua Angat ad Deum ipsiim terminata,eadem est teipsa ipsi Angelo.
DIST. i. QVST. c. Digeri ut ne specie Augesus, avinia Ngelum quidem, & animam specie differre omnibus sane est in conses - , so,quandoquidem formae, quae sunti eiusdem rationis specificae, id est, c-kusdem speciei, eandem perficiendi materiam,
277쪽
& non pcrficiendi rationem habent, Anima a I lcm suapte natura corporis est perfectiva,id est vilibuis corpori per in rinatione, non ita Anselus. Diffcrut proinde Decie, non veluti duae sp Ccies, cu anima non iit species subiicibilis si cor Dr. aedicabilis, scd pars speciei, nepς hominis Et sic ratio distinctionis specifice, inter Angeli dc hornineria,cuius est pars. Ratio autem distinctionis specificae inter Angelum hominem, non cst viaibilitas ad materiam, & non vitibilitas. ut suspiratus est fandi' Bonaventura. Quandoquidem viaibilitas denotat aptitudinem,quae pr supponit naturaliter essentiam rei. Quocirc . nequit Vsic praecipua ratio distinistionis specificae, licet nobis a posteriori illa m nifestet: proinde ac prvpriae passiones ignotas nobis diste rentias ostendunt, & multoties eas circumloquimur, nec deinceps diuersus intelligessimo ius maior in Angelo,& minor in anima pote' csse huius distinctionis causa, quemadmodum asseruit Alexander de Halis dicens , quod isti gradus, cu modi intelligendi diuersi iunt,intelligere sine discursu in Angclo, & cum discursu in anima, Hoc, inquam, non ponit discrimen. inter Angelum,& animam. Nam tam etsi anima per discursum notitiam conclusionum ad sequatur, praemissas tamen sine discursu apprae-hesidit. Anima item beata Deum fine discursu vi Angeli 'intelligit, nec est certum Angelum: sitie discursu lunul intelligore praemisio iconclusionen ia principiis inclusam, quantuis
278쪽
Rima. Dicendii est igitur cum Scoto,quod Angelus δε anima specie differiit, propterea quod habeant essentias, & naturas alias, atque alias: Quarum quidem ita rurarum diuersarum diffe- rentiae formales & essentiales futut innomin t e,ita,& incognitae. Obiicies fortasse Augusti- Li.3. d. l. . num qui ait, Angelus, & anima sunt natura pa- α bitrio res,sed ossicio impares. Respodetur, Augustinuloqui non de paritato naturae secundu rationem specificam, scd de paritate quietationis in bono infinito. Quemadmodii enim Angelus talis est naturae, ut nisi in bono infinito quietari no possit ita & anima ipsa intellectualis : Vnde Augustinus: Inquietu est cor nostrum donec requie - sc t in tris altabor clim apparuerit,&e. Psim DISTINC T. 1. QV. I. a. 3. & q. An Angeli existentia aeuo commensuraturὶ
Assim a Theologis tres enumeratur Mensuraemcnsutae durationis reru, videlicet reri diseaeternitas,aruum,& tempus, quae sic mi q'η rq
differunt. Aternitas est rei omnino indefectibilis mensura,qualis est Deus. 2EUum enim est mensura rei permanentis quidςm, seu quandiu durat no deficietis, defectibile tamen, . cuiusmodi est Angelus. Temp' autem est mensura rei forma liter successivae, c5tinuae deficientis, ut est mot', & existentia rerum corruptibi- Ilum,&generabilium Porrb mesurare est ignotam quantitatem per notiorem demonstrare:
Hoc aute multifariam fieri potest: Primum per
279쪽
AEuum Ju- primo motu supremi videlicet mobilis. Ita enim pomer bifariam quoque dici potest , prius existella,seur duratio intrinseca euiterni, & hoc pacto tot sutaeua quod euiterna, cum quodlibet culternum suam pro priam durationem habeat, existentiam. Deinde enim dicitur duratio mensurativaeuiternorum,quae bifaria intelligi valet,vel duratio simplicissima, & notior simpliciteriti ge-- nere euiternorum,&hoc modo latum est unum aeuum mensurativum euiternorum, nempe exi
stentia , seu duratio supremi Angeli. 1ntellige autem unum secundum speciem, quandoquido& mensurae ratio expedi debet secudum rationem specificam, veluti albedo secundum rationem specificam est caeterorum colorum messura. Vel aeuum secundo modo acceptum potest esse quaecunque duratio simplicior,& notior respectu inferioris,& min' notae,& hoc modo plurata sunt aeua mensurativa. Nam quaelibet existentia
euiterni luperioris dici potest aerium mensurativum respectu inferioris. Operationes quoque Angeloru mensurantur aevo,quales sunt eorum 6 a, ,h, intellectiones,& actus voluntatis: Et in summa omen sa- quaeciaque existentia actualis in narrabilis,id est, anim, cui repugnat,ut secundum ipsa sit variatio, siue fluxus,vel acquisitio partis,post partem mensu ratur aevo, quod hinc constat, quia quae uni r-mem manendi modum habent, dum manent eiusdem rationis mensuram immorandi habent, licet unum diutius,quam aliud permaneat. At
qui Angeli operatio dum manet, uni formem manendi modum cum Angeli existentia habet,
280쪽
licet tantam durationem non habeat: Quapropter eadem mensura,nempe aeuO,mensuratur.
Rifariam quidpiam potest esto in lQ i- O
co: Primb praesentialiter Vt loquuntVI) eunti vir duntaxat & hoc modo Deus dicitur trifariam. lcsse in loco. Secundb praesentaliter, & definiti-ue,sic videlicet quod uni sit praesens loco,qubdnon alteri , & hoc pacto esse in loco Angelis competit.Tertio pretes etialiter definitive,& cir- , cumscriptiue,siue dimentionaliter, & occupatiue , , hoc pacto res corporeae sunt in loco, non autem Angeli, cum non sint quanti, & ex' L flens. Non potest autem Angelus esse in loco A. in sequantumuis magno etiam distinitive, quando- iuueo qua quidem hoc infinitam arguit virtutem, & soli tum-m6Deo conuenit: dabilis est enim locus quo ima- γ' μ' iorem propria habere virtute Angelus nequit. An autem possit esse in loco quantumuis par--.uo etiam in punisto variant doctores. Licet au- i.
tem Angelus diuina virtute in pluribus esse locis posit adaequatis, non tamen propria,& naturali virtute. Vnde & Damascenus asserit lutod cum sunt in coelo, non sunt in terra, nec uia ἡ,ue contratio. Consimiliter dicendum cst duos, pluribuιυ- ut plures Angelos diuina potentia posse esse si- cμ neq-ς taut in eodem loco proprio. An autem propria virtute id possint dubium est. Scot' tamen ma- .