장음표시 사용
291쪽
DIst IN CT. 2. Q v a. i. r. 3- & . quantitatem existentem in imaginatione tantum , quomodo artifex perfectus domum, d quodcunque quantum sint obuium solet mensurare imaginatione. Deinceps me suratur quid
v o am quantitatem existentem in re, & hoc lini. . xritariam. Primo per quantitatem excedentem:
Et tunc inrellectus certior redditur quantitatis minoris per ab cessiim eius, vel recessum a qualitate maiori , quomodo rerum quid litates mensurantur, de qua quidem mesura dicitur ab ioM tith. Aristotele,quod in unoquoque genere est uni hoc est mensura omnium aliorum, de sic albedo est mesura omniu colorum, propterea quod alios excedit colores in qualitate perfectionis. Et De' est omnium quae sunt in quocunque genere mensura. Secundb per quantitatem exces- sam, quando videlicet minor quantitas est. notior, de per eius reduplicationem mensuratur, quo pacto minor motus maioris motus potest esse mesura ex natura rei,ut mot' qui fit in hora mensurare potest motum unius diei, & motus dici motum mesis,&c. Tertio mesuratur quantitas aliqua per aliam qualitatem aequalem notiorem tame ex natura rei, vel quantum ad nos:& hoc fit per applicatione, siue suppositionem,
& hoc modo tempus si ponatur alia quantitas amotu,& notior eo potest esse mesura motus ex natura rei. Et illud quod ex natura rei non est Au lorum mensura si fuerit alicui intellectui notius men-m 'μυ, Π surato,poterit esse illius nausura, quo pacto vina potest esse panni mesura. In Angelorum autem
existente,cum non sit ponenda pluralitas , sine
292쪽
necessitate non est necesse ponere aliud quidpiam ab actuali eius existentia, quod sit illius
mensura,hoc est, non oportet assignare aliqua mensuram intrinsecam diam a natura rei mensulatae, quia nihil est in ipso Angelo notius sua
natura nec absolutum, nec respectivum. Nam non expedit in eo ponere aliam relationem ab illa, quae est ad causam essicientem, & conseruantem, veluti ad terminum. Illa autem non distinguitur a fundamento. Sed existentia Angeli, & cuiustibet cui terni mensuratur existen
tia creata simplicissima, S persectissima, quae ex ratione sua formali, & in se est certissima, &primo nora naturae certiorem intellectum efficere de aliis : Et hoc modo est unicum aeuum omnium euiternorum , nempe existentia supremi Angeli. Porro ipso aevo nedum Angeli, sed&substantiae generabile , & corruptibiles sper se mensiiratur licet per accidens ut puta per omnis creo quantitatem eas consequentem tempore men- m iurantur. Tepore siquidem non solum mensu. f tW ratur motus L quies, vertari etiam forma accidentalis secundum quam potest esse fluxus hoc. est, partis post partem acquisitio, ut pote quan- titas, vel qualitas, quandoquidem eius existentia uariabilis est , rametsi aerii non varietur. a. i. . Obserua nihilominus quod quemadmodum pitur. tempus saepissime dicitur intrinscca successiuae LV lt 3.. rei duratio , S sic quolibet in motu suurn est tCmpus : nonnunquam vero dicitur duratio mensuratiuarcisiiccessione, de iuxta hac acceptionem est unum dutaxat tempus, quod est in
293쪽
AEaum du- primo motu supremi videlicet mobilis.Ita enimpliciter μ' bifariam quoque dici potest , prius existeria,seu duratio intrinseca euiterni, & hoc pacto tot sutarua quod euiterna: cum quodlibet cui ternum suam propriam durationem habeat, & existentiam. Deinde enim dicitur duratio mensurativaeuiternorum,quae bifaria intelligi valet,vel du
ratio simplicissima, & notior simpliciter iis ge
nere euiternorum,&hoc modo latum est unum aeuum mensurativum euiternorum, nempe existentia, seu duratio supremi Angeli. Intellige autem unum secundum speciem, quandoquidu& mensurae ratio expedi debet sec udum rationem specificam, veluti albedo secundum rationem specificam est caeterorum colorum incitura. Vel aruum secundo modo acceptum potest esse quaecunque duratio simplicior,& notior respectu inferioris,& min' notae,& hoc modo plura. sunt aeua mensurativa. Nam quaelibet existentiaeuiterni superioris dici potest aenum mensurativum respectu inferioris. Operationes quoque A. l. ues Angςlor sit mensurantur aevo,quales sunt eorum intellectiones,& actus voluntatis: Et in summa quaeciaque existentia actualis in narrabilis,id est, cui repugnat, ut secundum ipsa sit variatio, siue fluxus,vel acquisitio partis,post partem mensu
ratur aevo, quod hinc constat, quia quae uniformem manendi modum habent, dum manent Ciusdem rationis mensuram immorandi habent, licet unum diutius,quam aliud permaneat. At
qui Angeli operatio dum manet, uni formem manendi modum cum Angeli existentia habet,
294쪽
licet tantam durationem non habeat: Quapropter eadem mensura,nempe aeuo,mensuratur.
Rifariam quidpiam potest esse in lo- co: Primo presentialiter ut loquuntur) tauitu:
duntaxat & hoc modo Deus dicitur trifariam. lcsse in loco. Secundb praesentaliter, dc definiti-ue, sic videlicet quod uni sit praesens loco,qubdnon alteri, &hoc pacto esIein loco Angelis competit. Tertio praesetialiter definitive,& cir- .cumscriptiue, siue dimentionaliter, & occupa liue , de hoc pacto res corporeae sunt in loco, non autem Angeli,ctim non sint quanti, & ex- , flens. Non potest autem Angelus esse in loco is i. s.
quantumuis magno etiam distinitive, quando- iis loco infinitam argi Deo conuenit: dabilis est enim locus quo ima- μ' quidem hoc infinitam arguit virtutem, & soli tumuis maiorem propria habere virtute Angelus nequit. rq '' An autem possit esse in loco quantumuis par- .uo etiam in puncto variant doctoreS. Licet au- - .. item Angelus diuina virtute in pluribus esse locis possit adaequatis, non tamen propria,& naturali virtute. Vnde & Damascenus asserit quod cum lunt in coelo, non iunt in terra, nec iurans/,ue contrario. Consimiliter dicendum cst duos, plurib-ω- aut pluresAngelos diuina potentia posse esse si- ci nηq- imul in eodem loco proprio. An autem propria virtute id possint dubium est. Scot' tamen ma- .
295쪽
Anxli ρω- gis fauere dignoscirur partia sermatiuae,pro quare se pie & adduci potestis locus Euangelij,ubi malign ' spiritus obsidens corpus cuiusdam, interrogatus: Halini a Christo quo illi nomen esset: Respondit, Le. Mar. s. gio mihi nomen est, quia multi sumus. Ange-L-ς tum praetcrea de loco a 1 locum moueri satis siu-pξmue exscripturis sacris utriusque instrum cli
Zit.: conliat, ubi refertur missos fuisse Angelos ad
ibu ius.' Patriarchas, Prophetas, virginemMariam,Iose- αβ si '. phum,& Apostolos. Mouet autem seipsumAn in I oeliis propria virtute,non quidem in instati odρ 'I' et ore . nisi cum acquirit ultimui Vbi &- ὰ peruenit ad terminum motus. Nam quod te io minus motus no statim inducatur ex virtutis ip--' elμ 'ρ sus mouentisimperfectione prouenit, quae sanc μ ' 'imperfectio Angelo nequaquam est adscribe- Πν dae rusi ablin appareret necessitas: Quandoqui- H. i demassertore Aristotele dignificae taetr natura,
r- quantum apparentia permittunt.Nequit tamen' cotinue irioucri de extremo in Extremum me-
VH Idiatum nisii transeundo per medium. Na ordo praefixus asii periori agente necessirius est cui
extremum chique agenti inferiori, quando circa huiuimo- m es- di sie ordinata agit.Instatanee tamen de extremo in extremum immediatum non transeudo Iuli ibia per mediii moueri potest. inimi, hoc neces-oum motu . sarium est,quando qui leni si transiret per medium,non instatanee,sed continue moueretur.
ε Praedictis obiicies Philosophum asserentem in diuisibile moueri non posse. Respondettir, i hi losophum loqui de indivisibili praedicam entiquantitatis puctiis,quod non mouetur motu lo-
296쪽
cali proprie dicto, per quem videlicet acquirit,
ubi circumscrip iue, non autem intelligit de indivisibili generis subitatiuae. Obiicies deinde de illud Aristotelis, ubd si vacuum esset no fieret .s. P. c. in eo motus localis, propterea quod nulla esset resistentia medii, at qui Angelo nullum cortoreum resistere potest, no igitur continue, muccelliue mouetur. Re tondetur, qudd successio, seu continuitas cotingit in motu, nedum ex me
dij resistetia sed etiam ex parte subiecti,& mO- Moi,ud 'bilis quod non est natum statim habere termi- quo babet num ad quem, & etiam ex parte ipsus termini s' us ad quem , qui non cit natus simul omnino acquiri. Ratiocinaberis praeterea indivisibile non posse esse subiectum accidentis diuisibilis. Angelus autem est indisvibilis, Sc mos diuisibilis, nequit igitur motus csse subiectum motus seu moueri. Respodetur maiorem illius ratiocinationis veram quidem esse de accidete diuisibili perm anente, id est, habente omnes suas partes simul, cuiusmodi est albedo 5 nigredo, non au- te de successivo,quod habet esse in fieri,ut motus. Obiicies tandem & Augustinum asseretem A de Deo, quod moueat creaturam corporeampo locum & tempus, spiritualem per tempus ta*tum, ergo ii gata spirituali motionem per locum, & ex conisequenti dissitetur in loco. Rcspondetur,hunc locum & omnes authorita res quae negat Angelum esse in loco debere accipi, quod non sit in loco circumscriptiue, seu Occutatiue, & quod non acquiraset locum co-
297쪽
. DISTIN. 3. . i. a. 3. q. s. &cuid nam sit indiuiduationis principium iris Irina. Arij admodum hac in re fuere docto-tionis prin- res.Otram enim, & caeteri nominales
libere profitentus, quod quaelibet na tura ex se est singularis, & indiuidua, sic quod
non oporteat aliasti indiuiduationis quaerere causam,quam naturam cuiuslibet rei. Nicolaus B Onetus asserit quod per actualem existentiam ipsius rei,res quaelibet sit indiuidua. Golfitedus per quantitatem, Diuus Thomas per materiam. Henricus autem affert namquamque rem esse
indiuiduam. Scotus autem quod per negationem duplicem res quaelibet indiuidua,&lingulatis constituatur asseueris, seu per singularem aliquam erilitatem positivam determinantem Di infitia per se naturam ad singularitatem, quae quidementitas differentia indiuidualis seu ecceitas vibres cit na- loquuntur nuncupatur. Haec assertio sic copro mm batur. Nam omnis disserentia, dimetentium re-ῖ' - ducitura saliqua prim b diuersa alioqui non esset status in differentibus seu indiuidua eiusdeaticinus speciei differiit proprie, in aliquo enim
coueniunt,in aliquo aute distinguntiat: habent
igitur in se aliqua primis diuersa quibus dictanguntur.Illa autem primo diuersa non sui natura huius, & natura illius,nam in natura conu
IisIu sua n/V ς' praeter eorum naturas sunt in illi, libriis eis is inqua quibus adinvicem distingutur, & illa ne- non suistia queunt esse materia, δί rma.Nam quae sunt de acciὸ ut a. quiditate speciei constituunt rem in esse indi uidui.
298쪽
uidui, alioqui species ipsa esset indiuiduit.
accedit qubam acci delibus nulla sit materia inter quae tame est materia indiui dualis. Qua titas quoque,auic tera accidetia nequeut est' i '. causa indiuiduationis, qua loquiderii substantia est prior omni accidente, ergo substatia est L; . prior haec dc indiuidua, quam aliquo determi- Opus 'netur accidente. Obiicies fortasse Boetiit, qui in libro de Trinitate asserit quod disterentiam in numero accidentium varietas facit maxima in loco. Respondetur, quod vitietas acciden tiuin indicat quidem distinctionem nurn eralem,propterea quod eam concomitetur, non tamen illius est causa. Obiicies deinde dc A r, M. a15. sotele dicente, quod illa sunt unum numero; Iuditi,
quorum materia cst una, unde cosequitur ina- tionis causateriam ess e causiam indiuiduationis. Respode - 'tur, quod quemadmodii forma bifariam acci- ι; pitur: Primo pro forma partis, quomodo dicia fariam ac mus anima esse forma corporis. Altero modo ripitur pro forma totius,quae est ipsae quid litas, quomodo accipitur ab Aristotele quinto & septi-1no Metaph. saepissime, quo pacto humanitas est forma. non alterius partis compositi se d to tius. Non ab informando,sed a denominando dicitur forma totius. A simili de . materia cimi opponitur relative ipsi formae ex A ristotelb. Ei., quot modis dicitur unum oppositorum, tes i r , modis dicatur & r liqua. Bifariain quoque di- citur, Primo enim accipitur pro matPria, quae Mai. Haopponitur formae partis, & haec est materia duplicitis prima constituens cum fornia Vnu. ens per se, ωρ xur
299쪽
secundd accipitur pro materia, quae opponi'tur formae totius & ipsi quidditata,& haec materia est differetia seu proprietas indiuidualis,D;s .hi; 4 o hQς secundo modo accipitur illi materiai tuita lia ab Aristotele,pro ipsa videlicet differentia in
.s materia diuiduali,quae congrue vocatur materia, qua'.
τί Aris, tenus constituitur m vltimo esse subiicibili, α ψ' materiali. Et obserua qubd quemadmoduῖς' nus est ira potentia ad differetiam specificam, perquam contrahitur ad certam speciem, sic& species ipsa est in potentia ad differentiam indiuidualem, tua singularis,& indiuidua efficitur. Quod si inquio quaenam res sit inditi dualis,an videlicet sit materia,vel forma,aut compositum. Respondetur, quod nullum est istorum, sed ultima sui aiunt) realitas ciatis,qubd sane est materia,id est,ens vel forma,vel
res jMnt in specie. p. 22. p. 28.
Eritas huius quaestionis ex Damasce in uno in et mentario patet asserentes cudum unam quamque specie Deum fecisse Angelos: Deinde & ex Augustino in Enchiridio dicente: Placuit itaque uniuersit iis creatori,atque moderatori Deo,ut quonianon tota multitudo Angelorii Deum deserendo perierat,illa quς perierat in perditione Per petua remaneret, quae autu cu Deo perstitςia
300쪽
'LI BER sic vNDVE ii de sua certissimὸ cognita semper sutura felicitate qauderet. Alia verb creatura rationalis, quae in hominibus erat, quonia peccatis atque suppliςiis& originalibus, & propriis tota pe- - rierat ex eius parte reparata, quod Angelicie societati diabolica illa ruina minuerat suppleretur. Ita aute totalitas,&partialitas in Angelis, no videtur esse rationabilis, nisi ponatur quod nullia species Angelica quantum ad omnia indiuidua totaliter perierit: Et ita aliqui de quacunque specie corruerunt, & aliqui perstiterunt: Sunt igitur plures in eadem specie Angeli. Quod & ratione non inconcinna astrui valet. Omnis siquidem quidditas quantum est de se, communica ilis est, quia nec experfectione sibi repugnat, ut de diuina patet es sentia,' nec ex imperfectione. Nam & communicari generabilibus, & corruptibilibus Conuenit. Nulla autem natura in numerali identitate communicabilis praeter infinitam,& diuinam: Qua libet igitur alia communicabilis est cum distinctione numerali,seu pluribus indiuiduis, ergo quidditati Angelicat id
non repugnat. Praeterea animae intellectivae, licet sint pura formae, distinguntur tamen nu-xnero in eadem specie : non igitur repugnarformis ipsis pluribus communicari indiuiduis, nam si repugnaret Angelis, ob id quis i sint
Purae formae, eadem ratione, & animabus re