장음표시 사용
391쪽
subsunt, vide August. Quia apertio palpebratu Lirini requiritur ad visionem,& motus localis palpe- irmitas.
brarum obedit animae,eatenus visio est in pote' mstate voluntatis. Alio quoque modo h xum pQ tu aia. tentiarum actus sunt in potestate voluntatis,inquantum 'videlicet periectiorem actuu habere possunt, cum voluntas jfertur circa obiactu ill rum. Si enim voluntas imperet viviscae potentiae, ut absque vagatione intueatur obiectu aliquod, perfectiorem multo talis obiecti visione producet, qua seclusb voluntatis imperio. Virtus enim unita fortior est scipsa dispcisa. Idcircbetiam in ipsis operibus est peccatu materialitcr, quando non fiunt cum debitis circuir stantiis,&carent rectitudinc participata. i. qua habere dc-bcrentabono interioli volutatis actu: unde Psalmista : R eodet unicuique secundu opera sua, S sa Oanc in Apocal. Opera enim illorii,&c. iis dis proferas Apostollam dicente, No enim quod 3 volo,&c. Respondetur illud intelligi deprimis μ' p.
motibus,in quibus nullum est peccatum, cum Oinne praecedant voluntatis actu. Deinde si di . xeris peccatsi no esse in olerib propterea qubdin multis illoru coueniam ' cu brutis: Et peccat sino potest esse in eo quod est commune brutis,&hominibus.Respondeturqubd appetitus noster sensitivus, in quo conuenimus cum brutis, est liber,& rationalis per participationem.non quide per a etsi suumsed per actu voluntatis,cui iubest, de propterea potest conuerti ad bonu, demerti a malo. Non sic in brutis, quorum sensi. tiuus appetitus non est rationis particeps.
392쪽
DISTINC T. η3. QV s. i. ET r. Vtrum voluntas in Spiritum senii Vm peccar posito
Oluntatem posse in Spiritum sanctum
peccare satis superque ex Matthaeo, Marco, & Luca manifestum euadit.
Sed quomodo peccatum aliquod praeciae in spiritum sanctum committi possit, sic quod
non in alias personas,hoc sane ambiguum, cum in tribus personis iit una, & simplex maiestas, potentia, bonitas, &c. Pro quo obseruandum venit duo esse in peccato auersonis a Deo, &conuersionis ad creaturam. Quatenus autem peccatum hominem a Deo formaliter ut in transgressione praeceptorum primae tabulae vel virtualiter ut in transgressione secundae tabulae)auertit,& cedit in irreuerentiam alicuius personae, non potest sic ab una avertere, quin & auertat ab aliis personis virtualiter, id est, nequit contra unam personam committi , quin committatur contra alias virtualiter, actualiter autem potest. Potest, inquam, esse actualis auct-sio, seu offensio unius personae, & non aliarum. Patet, nam cum sint tres articuli distincti trium
personarum, potest quis uni illarum discreder non dissentiendo aliis,quemadmodum Philosephi, Iudaei, & Turcae credunt in Patrem,&non in Filium & Spiritum sanctum. Insuperoratio dirigi potest ad Patrem solum , aut Filium aut Spiritum sanctu ut fit in illo Hymno: Veni creator, &c. Ergo a simili, & una actualiter offendi potest,sine aliarum actuali offensione,
393쪽
he, virtualiter tamen tres semper offenduntur.
Sed impraesentiarum peccatu in Spiritum sanctum non accipitur hoc modo, seu proprie,sed appropriatE , ut puta quae est contra appropriatum Spiritui sancto : Licet una , & eadem potentia , sapientia, & bonitas sit in tribus personis, scriptura tamen passiim patri attribuit po rentiam, filio sapientiam, Spiritui sancto boni. ratem: Ptoinde qui ex infirmitate, seu impotentia sid est ex passione, & inclinatione appetitus sensitivi peccant, in patrem peccare dicuntur, qui ex ignorantia, in filium, qui ex certa malitia, in Spiritum sanctum. Veruntamen non quodcuque peccatum sic ex certa malitia comis missum, nempe aut ex passione, aut infirmitate,vel ignorantia est in Spiritum sanctum, quia peccatum in Spiritum sanctum asseritur grauissimum. Illud autem peccatum potest fieri contra praecepta secundae tabulae, quorum transegressiones leuiores sunt, quam in prima tabula, propterea quod auertant 1 Deo virtualiter tantlim. Oportet igitur peccatum in Spiritum sanctu proprie acceptum comis ii conita praecepta primae tabulae.quia tunc actualiter, & formaliter ab ultimo fine avertit. Nec omnia peccata quae fiunt contra praecepta primae tabulae, sunt in Spiritum sanctum, quia cum hoc peccatum
sit grauissimum , necessarium est qubd appetatui actui persectissimo in Deum conuersivo cuiusmodi est dilectio Dei: Quaproptet odium
Dei si concedatur 3 propriὸ erit in Spiritum
sinctum: sed quia doctor non admittit odium
394쪽
Dei in se, Cum igitur post Dei dilcctionem
actus persectissimus quo voluntas in Deum fertur, sit actus spei, oppositum eius erit pec- grai mum , videlicet deseperatio, &obstinatio in malum , cum desperatione , &proposito non poenitendi. Et hoc est peccat uiri in spiritum sanetum. Ex quibus elicitur tria requiri ad peccatum in spiritum sanctum . Primum quod sit ex certa malitia, Alterum quod ne i - sit contra praecepta primae tabulae, Postremum quod sita oppositus actui perfectissimo in Deum conuersivo. Huiusmodi peccatum dicitur etiam finalis impoenitentia: Non quia homo discedit ex vita praesenti absque poenitentia, sed propterea quod peccator talis decreuerit Dode ad non poenitere. Et tale propositum oritur extrum. desperatione bonitatis dininae, & quemadmodum ait Augustinus, pessimi homines incidunt in hoc peccatum : ut patetde Cayn dicente,cis. - δ QxHi iniquitas mea &c. de Iuda , Achito-Ma lib. aer. PM ς,- A d b aec tale pecca tum irremissibile diei. Lib.,. Reg. tur, non simpliciter quin remitti possi,quandiu Op. II. homo est viator, sed prae caeteris peccatis dicitur. α irremissibile,ob d uo. Primum quia istud pec-ι. Catum directe opponitur principio remissonis in Deo , videlicet bonitati, & misericordiae, quam non attribuit Deo, sed solam iustitiam,&haec habet rationem desperationis. Talis enim Dei misericordiae dissidit. Secundum quia corrumpit aufert dispositionem in peccatore ad habendam remissionem, nempe displicentiam peccati, & ςontritionem cum conuersione ad
395쪽
LIBER s E c VND v s. rci Deum,& hoc inquantum proponit non poenitere. Si aduersus praedicta obiicias illud Ioannis, i Qui me odit,&c.& glossam, Qui peccat in una personam peccat & in aliam , Hoc sane verum est virtualiter, non autem semper actualiter aut appropriate. Praedictis quoque adiici potest vo- ritantia luntatem sic ex certa malitia peccare posse , ut potest malis velit malum, etiam sub ratione mali , Id est in quo non sit verum bonum, utile, aut apparens: ' Et ad authoritatem Dionysij. Nemo operatur
malum. ad malum respiciens&c. & similes au- diui. na- thoritates : Respondetur has authoritates esse νψν.
intelligendas regulariter, & de potentia voluntatis ordinata , iecus de potentia eius absoluta, qua vult uti suae libertatis plenitudine.
peccandipotestat a De. Dotentia peccandi bifariam ac- Preeaiascipitur,primo pro potentia il- ρο eia arila, quas quis offendere potest, s ς - Dest, quae est voluntas ipsa, &haec a Deo est : Secundo accipitur pro respectu ipsius voluntatis adactum peccandi,& adhuc bifariam, quia vel respectus talis terminatur ad materiale peccati , &sic talis respectus est a Deo , sicut extrema illius svoluntas videlicet , & ac us ipse ad quem ipse concurrit in ut dictum est: Aut talis Restit, 37 te ectus terminatur ad difformitatem , quae
396쪽
est in actu:& cum talis difformitas nihil sit postiuum: sed mera priuatio illius, Deus non est causa, quia nullam habet esscientem causam, sed sollim deficientem voluntatem creatam, ut to ιιι φθςnsium est superius ibidem. Quod igitur ait afbi. v. i. Anselmus, Posse peccare non est libertas, nec 3. pars libertatis, sic accipiendum est, quod posse peccare non est libertas &c. ut libertas est perfectio simpliciter, id est ut libertas accipitur in communi,& dicitur de Deo, & creaturis, quia tunc posse peccare competeret Deo, Sed posse peccare est aliquid libertatis creatae,& limitatae. seu restrictae ad creaturam , & talis est a Deo,
quoniam ex ipso,& in ipso, & per ipsum sunt omnia , Cui honor,& gloria in secula seculorum. Amen.
397쪽
SENTENTIARUM s C TI. LIBER TERTIUS.
DISTIN. I. Q V IE. I. 2. . . ET F. Fuitine psibile humanam naturam Nerόο Ῥηλ At uram humanam verbo in v- Verbum Unitate suppositi unita fuisse satis superque constat ex sacris literis,proclamante Ioanne, Verbia Cap. i.
caro. ci Apostolo, Qui fa- ROm I. ctus est, Scc. Vbi venit plenitu G lat. . do&c. Huc accedit qubd hoc sit fidei atticu tus, quare nec ambigere id fas est. Modus tame huius ineffabilis,& a seculi sui ait Apostolus) absconditi mysterij sobria mente, & simplici inquiri potest,perinde ac virgo ipsa credula verbis Angeli sciscitabatur, Quomodo fiet istud &c. L. , Et Christus ipse , quid de Christo in lege pro- Maiib 11.
misso Pharisaei sentirent expiscabatur,ut veritas ipsa latius pateret , quae tamen sole clarius ex veteri instrumento sese pandebat. Tria proinde expendenda impraesentiarum veniunt. Primum quid unio haec personalis importer, Alterum quomodo verbo diuino conueniat, Postremum quomodo ipsi naturae humanae. Qua -
398쪽
DISTIN. I. QV. I. a. 3. A. E T s.
tum ad primum , haec unio non est quid absolutum , sed respectus quidam seu relatio, non communis nec aequiparentiae, quae videlicet st i esuidem rationis in utroque extremo: Qualis est similitudo, aequalitas &c. Sed disquiparentiae, quia non est eadem habitudo in persona assii . mente,& natura assumpta. Persona enim assia mens nullam habet realem habitudinem , seu
relationem ad naturam creatam, sed tantum relationem rationis. Natura vero creata realiter
resertur ad verbum s secus non esset realis haeeunio non quomodo causatum ad causam, nam riam . . sic si totam refertur Trinitatem. Iuxta illud Pater meus us tremo db operatur, & ego ope I sat ror Augustinus, Ad creat iram Pater,Filius,&trinit. Spiritus sanctus sunt unum principium et Et, quod qmnibus est in ore,opera Trinitatis ad ex
, n. xx sunt indivisa. Vide Magistrum. Sed alio
specialiori modo , de singulari , & admirabili,n. . qualis non est reperibilis in ullis creaturis. Vide
Dri edonem. Deinde non repugnat verbo haec dogmat. vnio, quia nullam in eo compositionem, passi uam potentiam,limitationem, aut aliam impersis. .l.i19 se 'i QRςm pQ0it. Natura enim humana nec est de essentia filii Dei, nec accidens eius,sed eqxistit in illo secundum singularem quendam essendi modum, quem humanus intellectus capere nequit, scut nec personarum processionem,&alia fidei mysteria, & secreta. Propterea suadet Apostolus ut intellectum nostrum captivemus in obsequium Christi. Postremopon repuanat ipsi humapa: naturq; verbo vnir
399쪽
diuino, cum ipsa sperinde ac omnis creatura)sit inperfecta obedientia ipsius creatoris. Quod ut penitus comprehendas, obserua di Dcrimen inter natum creatam , singularem, de personam creatam. Natura enim specifica, de quantum est ex se communis constituitui singularis per differentiam indiuidualem et Per. sona vero non per aliquo dabsolutum, sed petnegationem duplicem, nempe dependentiae actualis, & aptitudinalis. Siquidem cum natura creata non dependeat, seu non est unita actu, aut aptitudine supposito alterius naturae,
tunc est persona,& perlonalitate propria. Vnde natura ipsa prius est singularis , & indiuidua prioritate naturae , quam sit persona : dccum possit dependere a supposito alterius naturae , seu illi uniri,in illo priori instanti naturae assumpi est a filio in diuinis , & unita personardiuinae , priusquam esset personata sui aiunt personalitate propria. Vnde colligitur nullam esse perfectam personam nisi diuinam :illi eniim simpliciter repugnat alteri communicati per aliquid positiuum absolutum, vel res
Pectiuum,non autem personae creatae. Haec e
nim licet non dependeat a supposito alterius speciei actu,aut aptitudine , dependet tamen
potentia. Tres alitem personae eandem nume, pro z. ro naturam assumere nequeunt, sic ut persona et Ut ρ'
sit primus, & immediatus terminus talis unionis. Nam fieri nequit ut idem dependeat a pluribus causis totalibas in eodem genere caumsae. His subsexibit Anselmus. Plures Per
400쪽
. . , , . ' i' Neτ- r. Q. V AE. I. 2. 3. . & oia .....is. η inquit) ς undem hominem omnino assu M .j. m ς nζqueunt. Si Verb terminus primus talis unionis sit ipsa natura in tribui per se exi- . . a ΠΡΠ-in conueniens unam naturam a tribus assumi,quasi mediante una essentia existente in tribus, perinde ac una albedo potest esse in tribus corporibus, si una supcrficies, in qua st,esset in eis. Tunc autem non assume retur ad unitatem naturae, sicut modo assumpta est ad unitatem personae, id est natura humana, 'si assumeretur immediate ab essentia diuina, notieret eadem illi realiter,nec cum ea constitue
. I et aliquod compostum, sed quemadmodum nunς spori liori modo, a nobis inexplicabi-
P 'It,eidem uniretur. Quamuis autem plures personae eandem numero naruram ut explicatume )assumere nequeant , nihilominus una persona plures assiam ere naturas valet, hoc enim nec naturis , nec ipsi verbo diuino repugnat cum propterea nihil in eo poneretur nisi plure relationes rationis , aut qubdesset terminus p a ionum realium. Idem autem po- teli esse fundamen tum,& terminus plurium relationum etiam realium, ut similitudine prioritatis tuta Plures item effectus ab eadem causa esse possunt. Adde quod & tota trinitas sit terminus Omnium relationum realium ipsarum creaturarum. Tunc quoque essent plures homines, tot videlicet quot humanas assumerent naturas,licet esset unicum suppositum , &periona una. Sicut dicimus patrem,& filium esse unum spiratorem, & duos spirantes,propterea