장음표시 사용
511쪽
quia est ad salutem post lapsum hominis, sic5
fides redemptotis salte in generali,ut diximus, N. potissimum ante Mosis legem. Nam data lege raelitaris. tenebantur Istraelitae distinctiorem habere n-dem in mediatorern,propterea qubd explica- Lue vis. tius foret illis Christus praedicatus in lege, Psal- M t λ. mis & Prophetis. Vnde & dicebat Saluatorroportet impleti quae, J c. Consummabuntur quae scripta sunt de Filio hominis. Moses enim Deuter. IS. illis promiserat propheta 1 Suscitabit, J c. dc alij Prophetae fusius. Potissimum aute credere debebant natiuitatem,passionem,resurrectionem,& aduentum adiudicium,ut ait Magister post beatum Augustinum. Ratio vero quare potius fides horu quatuor exigeretur est, quia cum nullus merito suo liberari possit ab origi- nati, necesse fuit, ut crederent merito Christi se posse consequi salutem. in isto autem merito ruatuor sunt consideranda, videlicet personaitisfaciens, modus satisfaciendi, eius praemiu,
secundo passionem,pro tertio resurrectione, pro quar to aduentum ad iudicium. Quod si dixeris nofuisse necesse hominibus credere ante Christi aduentum,quod Angeli ignorabat: illi autem ignorabant mysterium incarnationis,ut costat Mihi enim omnium sanctorum,&c. Quaerunt
Angeli quis est iste qui venit de Edom tinctis i 'vellibus de Bosra. Respondetur nulla esse hac consequentiam. Quamuis enim ut in plurib'ὶ Angeli prius illuminentur,qua homines, id ta-
& praemiandi modus. Quantum ad priroportebat credere natiuitatem, pro sect
512쪽
men non est absolute necessariu. Potest enim Deus quippiam hominibus prius reuelare, dccredendu proponere, quam A ngeli id sciant, etsi Angeli perspicacioris intellectus sint, qua
homines:nequeut tamen propterea arcana diuina citius cognoscere,quam homines, sed illa. duntaxat quae naturaliter cognoscuntur. Dices preM.L. q. fortassie,cum dicat Apostolus, unus Dominus, Ephesi . una fides,unde fides habet suam unitate,postquam plura credo da sunt ipsis mortalibus pro positaὶ Non utique ab unitate sui primi obiecti quod est Deus) sicut alii habitus intellectuales, ut quaelibet disciplina liberalis dicitur una ab unitate sui subiccti attributionis, quia Deus
non est obiectum credibilium omnium,nec in eo sic continentur,ut ex illo deduci possint,eo modo quo veritates alicuius scientiae dedu- cuntur ex io subiecto attributionis, licet ut causa efficiens omnia eredibilia contineat, quippe qui omnium sit causa: sed habet fides vestalcm suam ab unitate reuelantis credibilia ipsa. Nam fides eis assentire facit, idcirco quod a Deo reuelata sint,& haec una ratio in omnibus reperitur. Potest etiam asserere, quod ex sese suam habeat unitatem.
513쪽
Pes definitur certa beatitudinis fu- Spe, quid tutae expectatio ex Dei gratia, & prς- s . cedentibus meritis prouenies, cumque Deum habeat immediatum obiectum virtus estTheologa. Deus enim nostra existit beatitudo. Porro ad Theologa virtutem strictim . acceptam tres desiderantur c5ditiones. Prima A . habere Deum pro obiecto immediato. Altera quινιι ι immitti,seu dirigi a regula prima humanorum' Donmactuum quae est supernaturalis veritas in non a prudentia acquisita. Terva, qud dimine diate
a Deo infundatur, tanquam a causa essiciente.
Et hac ratione fides, spes, & charitas acquisitae non sortiuntur nomen Theologicae virtutis, Des duim sed duntaxat cum ab ipso Deo n bis donantur: V eruntamen si fusius aliquatulum nomen ipsium Theologicae virtutis acceperis, quomodo passim accipitur , adimasque postremam
conditionem,tres illae virtutes tiuncupabuntur, NTheologicae, siue immittentur a Deo, siue fre- uentibus conquiratur actibus. Quemadmo-
um igitur de fide dictum est quodsit duplex,
nempe acquisita, & infusa, & acquisita non sussicit absque infusa squς tam e ratione oste di nequit naturali in consimiliter dc de spe dicendum est. Cum enim suprema rationis portio,seu volutas ipsa immediate Deo subdatur, non perficitur perfectissime ab aliquo agente creato: sed operaepretium est ut immediate ab ipso oeo perficiatur infundente supernatur lena habitum. Hoc autem constat ex sacris literis,dicente Apostolo unc autem manci, &c. I.Cor. I'.
514쪽
& assertionibus factorum doctorum. Ratio siquidem naturalis id dem 5strare nequit. Distinguitur aute a fide & charitate,ut constat ex ip-- - .. 1arum actibus: Siquidem fidei act' est credere, charisa. non desiderare,quod est spei actus. Charitatis te distiuis verb actus est amare amore iustitiae,id est, diliari 'r- gere Τpter perfectiones,& bonu dilecti. Spei autem actus cst amare amore cocupisc&iae seu desiderare Deum ipsum,ut est merum bonum, quies,& faelicitas. Praeterea act' charitatis esse potest absque actu spei,hoc est,potest De diligi sine tali desiderio. Hoc insuper astruitur ex D. asis Anselmo, Qui in voluntate duas costituitame- ι.uia . ctiones, videlicet iustitiae,&commodi. Quem-r . O d. admodum igitur duae illae affectiones in volu concordia L late distinctae sunt,ita & habit' eas perficietas, ' & ad actus proprios eas inclinantes, distincti. erunt. Charitas enim perficit volutatem, ut est
affectiva affectionis iustitiae, qua fertur in DeuAt est bonus in seipso. Spes vero ut est affectiva affectione commodi, qua concupiscit Deu, ut sibiipsi concupiscenti bonu. Erunt proinde distinctae hae virtutes nedum ratione actuu squisivit amare,& desiderare sed etia ex subiectis, &susceptiuis immediatis, quae sunt voluntas duplici illa affectione affecta. Sed obiicies beata , δε naturaliter concupisci secundum At gustinum: igitur ad hanc desiderandam no est
necessiaria supernaturalis virtus. Respondetur eum locum intelligi de beatitudine in uniue fati, quae ex naturalibus affectione comodi coeuplicitur. Quia secundum Anselmum, ommoda
515쪽
moda nolle non possumus,non autem de beati- D tudine in particulari, quam fide cognoscimus. Haec enim ex naturalibus,aut fide acquisitis non persectissime desiderat ir sine spe infusa. Praeterea obiicies virtutem Theologain non consistere in mediocritate quandam perinde ac moralis. cum in earu actibus nequeat esse excessiis. Nullus enim potest plus aequo in Deum credere, eudesiderare,ac amare: Atqui spes media est inter duo extrema vitiosa, nempe praesumptionem Adespetationem, igitur erit Theologa virtus . Respondetur virtutem Theologam consistere in medio, quemadmodum & moralis, licet non, omnino consimiliter.Virtus enim moralis habet , iexcessum,&defect um dupliciter .Primo ratione modi actus, quia potest aliquod obiectum immediate consequi excedendo,vel deficiendo in ipso actu, licet non fuerit excessus, aut defectus in obiecto, ut clim quis auidius ccmedit etiam
cibum,qui sibi est in quantitate & qualitate
conueniens,aut lentius, quam par sit. Consimilitet dicas de aliis virtutibus a Temperantia. Virtus autem moderatur adi um huismodi essiciens,ut mediocriter feratur circa tale obiectum ipsa potentia. Secundo ratione ipsius obiecti,
nam fieri potest , ut obiectum sit maius, vel , minus pluiquam expedit, ut si quis plus cibi, aut minus assumeret quam eius incolumitati conueniret, & sic de aliis. Virtus veto tunc rC- - ducit ipsum cibum, aut etiam eius materiam ad , ' -- mediocritatem. Virtus autem Theologa ha- 'bet medium duntaxat altero modo, ut vide- P
516쪽
licet ex parte actus,quem moderatur:& hoc pacto fides est media inter leuitatem, qua quis firmiter assentit,& cui non est assentiendum iuxta illud : Qui cito credit leuis est corde, & inter pertinaciam , qua quis respuit fidem adhibere credendis , nisi ei ratione naturali commonstrantur , qua detinebantur olim Iudaei , &gentiles,ne in Christum crederent, de quibus Apostolus : Iudaei signa petunt &c. Consimiliter dicas de spe & charitate et ex parte verbobiecti non est medium aliquod , quia obiectum virtutis Theologicae est infinitum, Deus videlicet.
Haritas est virtus , quia Deus propter se diligitur,'& proximus propterDeum, vel in Deo: cui cum virtutis Theologicae conditiones competan Virtus
est Theologa. Habet enim Deum pro obiecto immediate: deinde innititur immediate primae regulae humanorum actuum. Postremd a Deo quoque infundi potest,& propterea nata est supremam animae potentiam ut puta voluntatem, ut effectiva affectionis iusti-
517쪽
riae perficere,quae perfectissime ab alio, quam a Chainas Deo perfici nequit. Distinguitur autem a fide, ut d ping-ιμηliquet ex ipsis actibus, quia actus eius non est ' credere sicut fidei. Consimiliter & a spe, nam
istus eius non est desiderare Leum ut commoduest actus spei, sed actus charitatis est diligere Deum in se, & propter se, hoc est
propter fiam maiestate' , dc immensas eius perfectiones: Quamuis enim nullum prorsus a Deo beneficium reciperemus quod fieri nequit)adhuc nihilominus charitas ad dilectionem Dei inclinaret. Sed quod est obiectum formale,& πιι praecipuum huius habitus charitatis, & ipsius actus ad quam inclinat, seu quae est propria ratio in Deo, ob quam charitas fertur in ipsum, . 'siue quae nos mouet ad diligendum ipsum 3 Ea
profecto est triplex , Prima & praecipua, quae etiam sola suffceret, imb non est alia strictim
loquendo,est essentia. natura, dc diuinitas Dei in se,haec enim sola causa est, quare Deus sit obiectum omnium Theologarum virtutum, quod
probatur. quia potentia habens aliquod obie- 'ctum commune s ut auditus sonum in nequit perfectissime quietari: nisi in perfectiori singulati contento sub illo communi, ut sensus auditus non quietatur porsectissim E, nisi cum sonum concinniter sonorum percipit. Et visus non 'nisi in pulcherrimo colore &c. Atqui potetia rationalis, siue intellectus hierit,sive voluntas,ha bet obiectum ad quatum ipsum ens in se, seu in comuni, igitur quietari nequit nisi in omni u en .
tium perfectissimo, quod est Deus ipse est non
518쪽
quatenus creaturis benefacit, sed sub ratione deitatis duntaxat. Vnde facile colligitur, quod Deus in quantum Deus, sit charitatis obiectu.rr dictis adnecte illud psalmistae:Satiabor cum apparucrit gloria tua,&illud Augustinianquietum est cor nostrulli & caetera. Secundo ra- . . . tio mouens ad diligendum Deum, est ipsus
in creaturas beneficentia, & liberalitas ampla. Quemadmodii enim nosipsi amam'alique propter eius honestatem & virtutem, deinde Mquia ille nos redamat, sic quod utrumque horum nos mouet seorsum ad eum diligendumί consimiliter accidit &in Dei amore. Siquidem nedum infinita eius bonitas nos ad eius allicit priui ι s dilςctionem, Versim quoque amor, quem ipse circa nos habet. De quo, Ego diligentes me diligo,& caetera. Qui diligit me & caetera. I pse prior dilexit nos & caetera. Et ad hanc causam
reducentur omnia beneficia nobis ab eo collata, ut puta creationis, conseruationis, reparationis, dispositionis ad beatitudinem. Omnia enim haec concernit charitas ipsa ex aequo,& non magis unum, quam alterum, & singula nos excitant ad redamandum Deum, iuxta admonitionem Ioannismiligamus Deum,quoniam ipte prior dilexit nos. Tertia ratio, &causa mouens nos ad diligendu Deu est, quod ipse sit bonum nostrum beatificii, seu quod ipse sit nos donaturus vita ae terna, & foelicitate, quae in ipso consistit. Sed potestne voluntas ine infuso habitu Deum super omnia dilegerer potest sane saltem in statu naturae institutae,
519쪽
quod patet e nam voluntas potest ferri in illud , quod naturalis ratio ostendit,& dictat esse diligendum. Sed intellectus ex puris natura' libus potest ostendere bonum linfinitum , quale est Deum esse summὶ diligendum , ergo dc voluntas poterit se huic dictamini conformare. Praeterea Philosophus vult , quod fortis poli-
publicae debet setcorti exponere. Qui enim non sperat aliquod praemium post hanc vitam, cum animae immortalitatis ab ipso Philosopho non fuerit cognita , sed circa ipsam fuerit ambiguus , ) igitur multo magis erit diligeri dum bonum diuinum , quam bonum alicuius particularis reipublicae , & pro eodem sese morti exponendum. Hic autem tria sunt obseruanda. Primum qualiter sit intelligen- Nisi iis dum neum esse super Omnia diligendum. Diu, Iuper
Deinde quomodo ad hoc rationalis creatura o- omniastbIigetur , Tertio quod licet ex puris naturalibus possit quis Deum diligere,nihilominus cha. ritas infusa necessaria sit, & propter quam cau ereatura ad sam. Quantum ad primum illud sit per om . id Oblia iurnia ) potest bisariam intelligi. Primo extensi Chama
ue ut puta quod Deus diligatur , plus quam 'f'ν omnia alia entia, & potius eligit homo omnia alia entia non esse quam Deum , & hoc modo optime accipitur : Nam nihil aliud a Deo, nec omnia simul sunt aeque appetenda, ut Deus.
Secundb potest intelligi intensive,ut puta quod ex maiori affectu velit quispiam Deo bene esse, iquam alicui alteri, & hoc nedum fortius, & fir
520쪽
mius ut aliqui asserunt; sed etiam tenerius,&ardentius, qui etiam sensus verus est. Siquidem quemadmodum diligerc Deum super omnia
extensiue tenemur, ita maiori etiam affectu vo-
luntatis, quam aliquod aliud. Exemplum autem quod alii obiiciunt de matre tenerius & ardentius filium diligente , patre verti fortius,&firmius , quia maiori se periculo pro filii amore exponeret, & hoc pacto asserunt Deum debere firmius quidem super omnia diligi , adeo quod nihil possit ab eius amore hominem aueulere e Sed non oportere ipsum super omnia tenerius, & feruentius diligi, propterea quod . saepiuscule contingat hominem seruentius creaturam diligere quam Deum nihil probat, quia solum hoc magis diligitur, quod firmius ama rur. Quod enim feruentius aliqui dicantur di- tamen firmius non diligunt, hoc non
prouenit ex aliquo amoris voluntatis excessu,
sed ex aliqua amoris sensitivi passione, perinde ac aliqui deuoti sentiunt nonnunquam maiorem dulcedinem aliis in amore Dei solidioribus, . & qui promptius martyrium sustinerent, quam habentes eam spiritualem dulcedinem , quae non est elicitus voluntatis actus,sed passio quaedam actui retributa , qua Deus allicit, &nuarit paruulos, ne in via deficiant. Quod si obiicias ex hoc consequi nos posse pro statu isto implere praeceptum ill id : Diliges Deum tuum
ex toto corde , &caetera. cuius tamen oppositum tenent Augustinus , & Anselmus. Respondetur quod ilhid praeceptum &intensive.