장음표시 사용
681쪽
tem laico conuenit. Ratio congrua est. Nam 'Dὸ si Mist. quc madmodum ab anima mediante corde ip-2.can.eer' sius animae virtutes ad alia derivantur membra
Laisis i S praecipua slades vitae in ipso est corde, omni
.sisHst ari Clistodia custodi cor tuum quonia ab ipso vitanee eonfictis est. Insuper in qualibet politia est persona ali-πις μυ- qua principalis ad quam praecipui actus talis . i. n. politiae pertinent : Sic rationi consonum estes, hunc adeo excellentem actum administrandae ' Eucharistiae residere apud illum, qui est principalis inhierarchia ecclesiastica, cuiusmodi est, iacerdos. Praeterea non minor reuerentia, &authoritas debetur corpori Christi vero, qua mystico, Atqui super corpus Christi mysticum solus sacerdos authoritatem absoluendi, & l gandi in foro interiori habet, iuxta illud Ioannis Accipite Spiritum sanctum, &c. Habebit igitur & solus authoritatem administrandi corpus Christi verum in Eucharistia.
DISTINC T. i . Q UAEST. I. qturitur-ne ad peccati deletionem poenitentiaὶ Osteaquam homo cessauit ab actu vitioso & interiori, & exteriori, rem ne i quidem in eo habitualis iniustitia, quae nihil aliud est quam gratiae priuatio: Sed ab hac sola non denominatur quis peccator, quia sic peccatores omnes aeque vitiosi
682쪽
LIBER QUARTV s. a 97 egent,cum cuilibet mortali gratia tota auferatur, non magis, aut maior unico, quam pluribus peccatis. Non dicitur deinde poccator ab iniustitia actuali, quae est deordinatio ipsius actus a suis regulis,videlicet a iudicio recto rationis,& volutate diuina. Na haec deformitas siue deordinatio ii 5 perseuerat in anima cessa te actu, qui est eius subiectu.Nec tertio dicitur uis peccator a reatu culpae seu obligatione liqua quae sit relatio realis ut asserit D. Thomas quia nulla talis relatio manet in anima post peccatis,ut ibat Scot'. Nec a macula quada,quae sit quid absolutu polluens animaί ut ait Magister sentctiaru)tuc peccatu unu aliud sibi Oppositum pelleret. Nec postremd dicitur quis
peccator a cuspositione,seu habitu vitioso derelicto ex freque tatione actuum vitiosorum, quia haec iniust ficato perseu erat,quoadusque per exercitia virtutu expoliarit hos malos habitus. Vnde illud Matthaei, Regnum coelorum vim patitur,& violenti rapiunt illud, &c. Et Apostoli, Sicut exhibuistis membra vestra,&c. Et Iacobi, Beatus qui suffert tentationem, &rursus illud Apostoli omnis disciplina, &c. Et Sapientis, Fili accedens adseruitutem Dei staintimorae. In huius rei figura dicitur apud
Neemiam , in reaedificanda Hierusalem una manu tenebant gladium & altera aedificabant.
Adde qubd & ista per desitionem actuum
esse desinerent, etiam absque resipiscentia. lLlud ergo quo quis peccator post vitiosum acture interiorem, de exteriorem dicitur,est relatio
683쪽
seu respectus rationis productus ab ipso Deo, in ipso peccatore,quo Dei volutas destinat ad poena dotata illius peccato, & id praeuidet diuinus intellectus. Donec vero resipuerit. Haec astruitur assertio per beatu August. Super illud psalmistae,beati quoru remissae sunt iniquitates&c. licentc,videre Deu peccata est ad poenam imputare,auertere aute faciem a peccati , hoc. est ad poena no reseruare. Simile habetur apud 'μψε Esdra, ne operias peccata eoram. Confirmatur item a simili de eo qui bonis operib' plura me- . . retur,cui tam e fortasse Deus tuc n5 addet gra. tia,maxime si remisse operaturo,ordinatur ta- me ad maius praemiu, quae sane ordinatio nihil est aliud,qua respectus rationis. Ite de eo qui principe alique ossedit,cui deinc4s est in mi- cus,licet nihil reale in se receperit. Haec autem . . relatio rationis quatenus est ipsi animae disco-Uenies,dicitur macula,beat' vir qui inuetus est sine macula,&c.Non habes macula,&c. Qua-ten' aute est obligatio ad poena, dicitur reatus, ut habet Augustinus , Peccata quae transeunt actu,manet reatu. Quatenus vero haec obligas, σώιὰμ tio est actus Volutatis diuinae, dicitur offusa. Si iti luc quide offendi vel irasci in Deo nil aliud est, qua Reatus δε- velle vindicare ista poena reatus. Deinde hiciet'rpe' p reatus deleri potest accedete Dei misericordia, qui deleo iniquitates,&c. Confide Math. s. u fili,&c. Dimissas ut ei peccata multa,&c. Patet Lue & in Dauide, Petro & Paulo. Licet aute Deus omnipotentia sua absoluta absque quocunque hominis actu hunc reatum seu obligationem
684쪽
remittere possit, tamen ex sacris literis constat quod absq; poena, vel aequi ualete no remittar, quare dicitur irasci, velle vindicare peccata,&c. Poena aute authore Boetio est ordinatiua culpae,& ita ut in pluribus culpa per poena aufertur: Potest nihilominus de perferuentem actum dilectionis Dei remitti,vi patet ex Luca, Dimissa sui ci peccata,&c.& ex petro,Charitas ψ 'operit multitudinc peccatoru,&c. Et per mar- - ,
tyrium,unde illud Matthaei,omnis qui confitetur me cora nominibus,&c. Patet & in Bonifacio,qui fuerat & infidelis,& adulter,& euesti- ίdio prosiliit ad martyriu.N5 deletur autem hic
reat per quacuq , poena,quia si inuolutaria tue- ώq-eραωάrit qualis est in danatis aut cotracta,quae sequi. sed volsita tur culpa,de qua Hieremias, Arguet te malitia
tua,&c. Et Esaias, Vermis terrae non morietur,
Hieronymus in illud E zechielis,porta ignomi- o . Dia tuam, Portat ignominia suam, qui propria Execb.is. torquetur conscientia. Augustinus,iussisti do- - .mine,&ita est ut poena sibi sit omnis inordin tus animus,per illa no remittitur, Hilare enim x. Cρrri'. datorem diligit Deus,&c. Volutarie facrificabo tibi ait Psalmista, & Apostolus, Esau no im Heb Iz. uenit poenitentiae locum 1 huc spectat& illud Machabaeoru , orabat scelestus,quoniam, &c. α*ach. s. Hi siquidem moleste patiebatur has peccato-xu poenas. Licet verb poena ququis inuolutaria sit,si spectes affectione commodi,& appetitus
sensitivi, propter quod & Christus refugiebat
mortem,& Pctro dicebat,ducet te quo tu non I n.vit. vis,&c. Tamen affectioac iustiti e voluntaria.
685쪽
esse potest, cum aut peccator libere propter peccata se affligit.aut gratanter poenas sibi inflictas acceptat, ut Christus& Petrus. Vnde quadrifaria quidpiam dici potest voluntarium.1- o Primo quia patiendo suffertur, ut de bono la-Go. i. trone legimus,& de fratribus Ioseph, meritb haec patimur,&c. Secundo quia voluntarih acceptatur, ut de Iob patet dicente, Dominus dedit,&c. Tertio, quia voluntarie producitura causa proxima partiali, ut ab isto actu voluntatis,nolo me peccasse, qui sane actus via acu apprehcsione peccati est causa tristitiae. Qua to quia volutarie causatura causa I emota principali, ut ab isto actu, volo punire peccatum, qui quidem actus si essicax fuerit, essicit, ut intellcctus peccatu recogitet, & voluntas ipsum detestetur, ad quae consequitur tristitia. Iuxta Lib. r da illud Rugustini, Tristitia est dissensio animi ab Q-- D his rebus.quae nobis noletibus accidunt. Quoci*a dicitur remota tristitiae causa. Apprehensio vero peccati, ac eius detestatio, causae sunt proximae cius tristitiae: Ad deletionem proinde peccati mortalis secundum regulas diuinas exigitur punitio voluntaria actu, aut effectu.E t id quidem rationabile est, quatenus videlicet peccator qui auursus est a Deo per peccatum conuersus ad creaturam, secundum il-u trem lud Hieremiae, verterunt a me terga,item, De reliquerunt me fontem aquae vivae, I te, Deum
qui te genuit dereliquisti,&c. opposito motu,
nepe auersione a peccato, seu creatura, dc co-
ue sione ad creatore,adsequatur ipsius peccati remisit
686쪽
remissionem,unde Hieremias, Tu fornicata es m. . i. cum amatoribies multis &c. Esaias, Derelin- D stiquat impius viam suam &c. Ioel, Convertimi- istu a
ni ad me in toto corde vestro &c.& Psalmista, N Spiritum rectit innova in visceribus meis &c. DISTINCTIO. i . QS EST. 2. Ea ne paenitentia alicuius virtutis actu ξOEnitere quidemsiiuxta prima doctoris acceptionem expendatur,po i rasit vim test utique actus esse virtutis, cum tμtis actus, possit esse actus rectς conformis ra-
tioni, ac possit virtute generare, hoc est habi . tum studiosum: Nec obstat quod non semper a 'Ρ' virtute eliciatur ut patet de primo actu, qu5 elicit peccato 6suiscit siquide modo nat'sitavit tute elici. Cuius porro sit virtutis actus huiusmodi, no est primu actus virtutis intellectualis
id est quae sit in intellectu subiective) , Quia
impcrare peccati agnitionem,&eiusdem detestationem est ipsitus appetitus, non sensitivi, cuius non est intellectui, aut voluntati iiii perare) sed ipsius voluntatis,ut patet ex Augustino in libris de trinitate dicente, quod voluntat copulat parente cum prole,&hoc est intellectu cum obiecto,&imperare sibiipsi. Deinde intellectualis virtus inclinat ad sic dictadu, h,caute adsic agendii, videlicet appetitiua. Nec est lactus virtutis appe litiuae ordinatis ad seipsum, quales sunt fortitudo&teperantia: nam potest quis vindicare alterius peccatu sicut &propria '
687쪽
Nec est actus amicitiae,quandoquide is semper cedit in correctionem,& in bonu amici delinquetis. Vindicare aut e peccatum no est praecipue propter eius qui punitur correctione licia illa qua loq; subsequatur,ut patet in David Min Paulo sed ut ordinetur culpa per poenam, Mobseruetur lex ipsa fit insuper gratia boni com- . munis, &gratia legislatoris,siip se is erit finis legis,ut est Deus ipse: Quamobrem saepe iuxta fit
vindicta omnino reu exterminando. Est igitur actus iste lutitiae punitiuae, & actus ipsius volu tatis,cui' solius est sibiipsi,&intellectui imperare. Deinde poenitere secudo modo, sid est detestari peccatu,est etia actus virtutis,& poenitere tertio modo, i est gratanter acceptare inflicta pro comisso peccato poenam , sed nospecialis allicuius virtutis, sed cuiuscunque appetitiuata sis. , P nitere Vero quarto modo quod est patietera uti. ferre poenam inflictam est actus patientiae vir- re, staditas tutis. Ad deletionem igitur peccati non requi- virtuti ritur poenitentia, quae hi alicuius determinatae 1μ rut virtutis actus,cum possit esse indifferentur plu- rium,nec oportet qubd eliciaturavirtute habituali, scutam in existente, clim tale actum pos' sit habere is qui nec adhuc quidem habebit ha -
tum virtutum habitus.sed potest dici actus virtutis, quia est ipsius generativus. Deinde obseruandum ad pcccati deletionem requiri actii humanum, qui scilicet fit cum deliberatione bifariam, videlicet vel ut primam disipositi nem,uel ut concomitantem: Primo modo su ficit actas infirmus,id est absq; charitate,ut pa-
688쪽
dit in filio prodigo,de quo dicitur apud Luca,
In se autem reuersus&c. Deinde& cum adhuc 13.
longὰ esset &c. Unde costat ipsum no habuisse adhuc charitate. Quod & manifestum euadit, ex eo quod pater prς ceperit illi dari stolam no
iia,qua significatum charitas. Ite in typo leprosorum,quia longe clamabant. Secundo modo exigitur actus formatus, id est habens secu charitatem,quadoquide in instati illo, in qu a peccatum deletur,gratia infunditur, &inest. In - Pretator exsuper ad maiorem horum declarationem ob- naturabb servandum, qudd peccator ex naturalibuscu ρm i md
cummuni influentia spiritus Dei, non generali, 'qua omnibus influit crcaturis , sed ea quam promisit peccatoribus, dicens : Ego sto ad ostium,&pulso. De qua etiam nemo potest venire ad me, nisi pater meus traxerit eum. Item prouerbra. vocavi&renuistis. Item, Quoties volui con- Mato. αι gregare filios tuos dcc. potest considerare peccatum ipsum, ut Dei offensivum, impeditiuum prς mi ,inductivum supplicij&c. Et subiblis rationibus detestari, & continuare hanc ' 'peccati displicentiam, ante gratiae infusionem cum debitis circunstantiis moralibus, & is act' dicitur attritio,& est dispositio, siue meritum de congruo ad deletionem peccati, quae fit post aliquam continuatione talis actus. Quanuis enim peccator non sit dign' nisi supplicio congruit tamen diuinae bonitati,ac liberalitati, ut benevienti bono naturet,ac comuni inspira- tione, De ,qui est maxime munific',bona gratiae largiatur. Secus si nulla prorsus exigeretur
689쪽
peccatoris dispositio, esset utique apud Deum
personarum acceptio Aum vni culpam,&non alteri remitteret. Haec aute dispositio, seu meriatum cogrui,quod ab haereticis prorsus reiicitur ex facris astruitur literis, Praeparationem cordis eoru audiuit auris tua. Ite, Cor hominis disponit via suam. Ite, Hominis est praeparare anima suam &c. Dispone domi tuae,quia morieris, δίn5 viues. Non loquobatur autem propheta de domo materiali,sed de cosci etia. Domin' etiain euangelio laudat seruum vigilantem. Patet etiam de seruo abscodente talentu domini sui, de virginibus sapientib', quae cum habuertit oleum,intrauerunt ad nuptias. Sic obstetrices AEgyptiacae no interimentes mares Iudaeorum
meruerunt sibi aedificati domos, hoc est dedit illis prolem cum essent steriles. Et Iehu vindi
cans peccatum Achab meruit, ut persoueraret sibi regnum in quartam generationem. Nabuchodonosor quoque meruit sibi dari terram Egypti, quia seruiuit Domiuo contra Cyrum: Et Cornelius mitti ad si Angelum meruit. De hoc merito est illud Zachariae. Conuertimini ad me, Sego conuertar ad vos. Et illud Ezechielis, Quacunquo hora auerterit se impius,&fecerit iustitiam, omnium iniquitatum eius norecordabor, faciente namque homine quod in se est, Deus superaddet quod suum est in sua liberalitate. Id etiam commonstratur ex curatione coeci, qui interrogatus I Domino,an videret. respondit, video homines veluti arbores. Vnde rursus spuit Dominus in oculos
690쪽
eius. Saliua significat sapientiam, seu bonam
inspirationem, per quam peccator non statim iustificatur, sed cum subinde Deus confert illi Ioan. s. suam gratiam. Deinde&in caeco misso ad natatoria Siloe, posteaqua imposuisset illi Domin
lutum super oculos. Hoc enim modo&peccator praeuentus Dei misericordia mittitur ad Iose. poenitentiam. Ad haec facit & exemplum Rahab, quae non periit quod recepis et exploratores, quae tamen adhuc non perfecte credebat. Haec enim commonstrant nostram praeparationem aliquado procedere ex imperfectio- . ne : Sed Deus illam perficit, iuxta illud, operatur in nobis velle, & persccre. Si cnim non esset requisita haec praeparatio,&meri tum congrui in peccatore, quomodo unus cssct potius
obsimatus, quam alius. Sed sui ait Augustinus) quemadmodum sol indurat lutum, & liquefacit ceram, Ita Deus se habet erga homines secundum eorum dispositionem. Peractu igitur poenitetiae informem deletur peccatum, ut per dispositionem praeuiam, & meritum de
congruo,per actum aut e potentiae formatum, qui & contritio dicitur,deletur, ut per actu co-
comitantem. Quod si inquiras quis illorii quatuor actuum sit aptior ad peccati deletionem
dispositio, is procul dubio, qui est perfectior,
aut pluribus manat virtutibus, ut qui ex chari- itate elicitur,aut ex iustitia,& charitate si nihil Si verb expetis quis illorii actuum tristitia facilius ingerat,duo ultimi eam supponui, Duoru autealiorum esse potest mutua quaeda excellentia: