장음표시 사용
761쪽
quidem saltem virtualiter ipsi peccatori cona lide illud Matthaei: Qui scandalizauerit,&c. Re- th latib.is. traherentur autem peccatores ab obseruatione . t huius Euangelici praecepti de cofessione facien- da, si confessarius peccata reuelaret, quo fit ut hoc quoque iure ad ea celanda constrictus sit. Et qm homines magis verentur humanum prae iE elii. s. Ceptum,qua diuinu,iuxta illud Ecclesiastici: at . 1 enim quia non profertur cito contra malos senis lientia, & c. Adiecit Ecclesia & poenam confes- D.his f. sariis hoc praeceptum transgredientibus, ut pa- i
Gan.Sacer- ueat ne de his qui ei confitentur peccata alicui. icti, D pς' recitet: nam si hoc fecerit deponatur & Omni' u i
ii bus diebus peregrinando ignominiosi' pergat ' i
ext. KOm- Itz,Caueat omnis Vtriusque sexus ne verbo, vel inis viri jse signo,aut alio quouis modo prodat peccatore,2' se quod si fecerit deponatur,& in arctissimumonasterium ad agenda poenitentia detrudatur. I Nec solum sacerdos tenetur sibi peccata coses.sa celare, sed quicunque eorum habuerit notitiam aut per imprudentem cofessarium,aut audiendo confessionem ipsam. Quod si quispiam
dolose alterius confession o auscultauerit,mortaliter peccat,unde, virum sanguinum,& dolo
sim abominabitur domin', & non solum dum poenitens uiuit,sed etiam ipso defuncto, lypter
762쪽
supradictas rationes.Insuper & cuique etia superiori,licet id praeceperit, non licet reuelare, quia non habeat authoritatem super diuinumius:& non solii in peccatu ipsum celare debet, sed & circunst antias per quas posset devcnire quis in notitiam peccatorum. Consimili ratio . ne tenetur quis quodcunque secretum sibi extra confestionem aetectum, celare, nec solum quando exprimit committens se velle illud comittere secretum,sed quomodoctique ex modo committendi apparet,quod vellet illud esse secretum, ut si quis comittat alteri literas sigillatas,&c. Quisecus agit calumniator habetur: rat. δε -& infamis. Veruntamen si secretum hoc extra lumniat. e. confessionem comissism vergeret in detrimen tum reipublicae,aut tertiae personae,utique tunc reuelare posset: quia est bonum commune praeferendum particulari,Sigillo autem confessionis non potest dari maius bonum, quia est bo- nu fidei &charitatis. Quare propter quodcunque detrimentum reipublicae,aut alterius nunquam detegi debet.
DISTINC T. 11. QVAE. VNICA. Redeunt ne semel dimilia paenitenti peccatarΡΕccatum frequenter actum vitiosum inte num,aut externum designat, propius tamedeformitatem seu priuatione rectitudinis debitam illis actibus. Nonnunquam verb dc rea. rum obligationum ad poenam peccatis com- meritam) denotat,ut impraesentiarum. Quocirca peccatum hoc tertio modo acceptum potentia Dei obseruata, idem utique numerOLe-
763쪽
dire potest,licet per resipiscentiadimissum see.
e rili:potentia tamen Dei ordinata hoc est qua omuniter utitur conformiter ad ea quae nobis de ipso sacrae produnt literae nusqua redit, dicen-' ςb I - te Deo per Ezechielem, si autem impius egerit poenitentiam,&c Huc accedit beatus August.'. 3 - in Psalmum, Beati quorii,&c. Et fere bona pars Doctorum in illud Nahum. Non iudicabit dominus bis in idipsum, dc non consurget duplex Hib. I. tribulatio, licet Hebraei aliter interpretetur ad literam. 9d si dixeris bona opera mortificata reuiuiscere in poenitete iuxta illud Hebraeorum: Non enim iniustus est Deus, &c. & illudi Cor. λ Corintn. Dispersit dedit pauperib ,&c. & a fimili peccata quoque remissa in recidiuante denub imputari. Respondetur non esse simile , dc dissimilitudo primu puenit ex misericordia Dei duae superexaltat iudiciu in cui' acceptatione
perpetuo bona vivunt opera, Vt costat ex prae- .cictis duob locis Apostoli,&ex facto Ezechiae dicetis: Etia post supbiae peccatu memeto,&C. Peccatoru aute omnino obliuiscitur, quatu ad - . vindicta,iuxta illud Esaiae meleuit ut nube ini- a. quitates tuas,&c. Deinde &istud diuinae com petit iustitiae. Iniustum siquide foret peccatum cui aeterna debita poena in temporale commutata fuit,& hac persoluta quepia rursus puniri.
Iustum autem est,ut merces bonorum operum
quae nunqua illi exhibita suit reseruetur,ut post respiscentiam eidem reddatur. Vnde Hieronyticlis i. mus in illud Ioelis: Reddam vobisagros,& c. id est,non patiar perire ubertate spiἔitualiu,quam Perdi-
764쪽
LIBER QUARTUS. 3 7 perdidistis per peccata. Adde quddopera meritoria non possunt condigne remunerari per similem commutationem temporale, quare nec iuste praemiari, nisi beatitudine coelesti. Dices inde subsequi resurgentem a peccatis,ad maiorem resurgere gratiam,quam esset illa in qua erat quado cecidit. illud sane non colligitur,nec gratia, qua prius habebat illi restituitur,sed gloria duntaxat quae debetur suis meritis. Quja adhuc illam non habuit ed erat illi solum praeordinata a Deo, & praeterea habet gradu gloriae correspodente bono actui,quo reiurgat a peccatis, sic resurgit quidem ad maiore gloriam, intellige de gloria correspondente meritis se lum, quia non restituitur illa,quae respondebat gratiae, cum &gratia illi non restituatur, sed noad maiorem gratiam. Quia illa datur iuxta dispositionem resipiscentis intense , vel remisso, Et talis dispositio est conuersio in Deum,& auersio a peccato. V nde Psalmista,Praeparatione cordis eorum &c. Et Hieremias, Hominis est praeparare animam suam. Ergo inquies ex peccato commodum refert, nempe gradum illum super aditum gloriae,immo incommodum maximum. Quia opera quae exercuit in peccato, non fuere Deo grata. Si linguis hominu loquar δ&c. &, Qui offendit in uno bona multa perdit, nec redditur illi gloria praehabita gratiae correopodens. Resolutio ergo doctorum est,qudd resipiscens non semper resurgit ad maiore gratia, sed aliquando ad aequalem, aliquado ad maio
765쪽
ne, qua disposuit se ad illam. Cum vero dicit 'semper resurgit quis ad maiore gloriam,intelligit de gloria quae debetur meritis solum,no de ea quae debebatur gratiae. Quare fieri potest ut simpliciter ad maiorem resurgat gloria, si priusquam caderer,magna haberet gratiam,cui plures gloriae grad' debebantur,& subinde remisese resipiscat,propter quod &remissa illi dabitur
gratia, & gloria eidem correspodens minor erit gloria correspondes gratiae,qua habebat priuia quam ostenderet. Non desunt nihilominus interpretes Scoti qui asserant gratiae seorsim non correspondere aliam gloriam ab ca quae correspondit actui: Immd aiunt gloria primio,& praecipue correspondere meritis,& secundario, &Per accidens,gratiae: Vnde colligunt qubd quia - peccator resurgit ad omnia merita quae habuit,qubd etiam resurgat ad omne gloria quae prius eidem debebatur. Prima tamen assertio contextui doctoris proprius accedit. Ex his collige ali quando danatum habere ius mai' ad maiorem gloriam, quam aliquis saluatus. 'Cum autem Matib. 18. asserunt dimissa peccata redire, & id ex parabola illa Matthaei colligere videntur, id, plane intelligi debet, quod dimissa peccata redeant non quidem quantum ad reatum, aut substantiam, sed tanquam circunstantia aggra uans,id est remissio peccatorum praehabita aggravat subsequens peccatum. Si enim dederis duos, qui ex aequo deliquerint, & vni peccatum fuerit remissum,alteri vero non, Si hi duodenub ossendat Deum eodem scelere,& aequet
766쪽
LIBER ARTV s. ' 3η svndique graui. praeterquam quod uni praecedens dimissum fuit peccatum :hic utique grauius offendit. Primum quia quando cupiam immerith confertur benencium,is lege gratitudinis magis est benefactori deuinctus quam esset alius,qui beneficium quadadtenus promeretur, Atqui peccatori qui nihil promeretur quam poenam aeternam , Deus gratiam confert . quare consequitur ipsum peccatorem ratione huius beneficii plus esse obligatum Deo,& ex consequenti grauius delinquere. Vnde Christus arguit ingratitudinem decem leproso L.M. inrum,&Apostolus ait,Thesaurisas tibi iram &c. Et omnes doctores afferunt omne beneficium Rom.1. sue temporale, siue spirituale aggravare seques seccatum, dummodo no ignoretur inuincibi- iter, & hoc indicauit Christus, Ecce sanus effectus es &c. Deinde quia quantb quis tenetur quippiam perficere plurib' praeceptis,seu obligationibus, grauius delinquit si transgrediatur: A tqui is cui semel fuit dimissum peccatum,te netur immunem se a peccatis seruare. Primhm ratione uniuerstatispraecepti ipsius Dei: Deinde & ratione proponti,&promissionis qua decreuit in posterum cauere peccata: Displicet . I enim Deo infidelis,& iniusta promissio. Ergo is grauius peccat. & sic interpretanda venit pa-- 'rabola apud Matthaeum, nempe quod seruus ille nequam,& quilibet rursus delinquens eide Poenae adiudicatur,ad quam priusquam resipis- Ceret,ia erat obligatus,non ad eandem quidem sic daintentionem, sed secundu extension ε
767쪽
Quia ad aeternam poenam quae & aggravatur ratione huius circunstatiae ingratitudinis, & infidelitatis, Ad hunc modum interpretare &illud Iacobi, Qui in uno offendit, utique quantum ad aeternam damnationem,ad quam adiudicatur quis pro uno peccato solo,sed n5 quatum attinet ad grauitatem poenae. Item factuς est omnium re' in charitate,quia laesit radicem omnium bonorum. Item factus est omnium reus dispositive. Nam ut ait Gregorius, Peccatum quod poenitentia non diluit, mox suo podere ad aliud trahit.Exemplo est ipse Petr'.
. di ne extrema unctiosacramentum nouae legis ZEmo tanae mentis ambigito eu posse costituto in extremis venialia remittere peccata, & ei'remissionis instituere certu aliquod,&efficax signa c im&homines operum suorum certa aliqua signa instituere possint). Quod & congruum fieri constat, quatenus moriturus a venialibus, quae quasi assidud quiuis committit,iuxta sacra Preuerri . scripturam, Septies in die &c. Si dixerim' &c. 3. I v. s. In multis offenὰimus omnes &c. ccrto ablol- Α' uatur,nec eum ab ingressu aeternae beatitudinis ' . remorentur, In quam nihil coinquinatum in- sacrametu trabit. Hoc quoque signum institutum fuisse a exirimaevn Christo constat ex diuo Marco, qui narrat Α- Γον 10 b postolos unxisse multos aegros, quod proritasst in temeritate fecerunt minime,sed ex Christi co
768쪽
LIBER VARTV s. 34'missione. Neque enim in principio praedicationis permisit eos Spiritus sanctus tam turbiter, immo perniciose errare, Huius certa probatio est qubd Deus factum eorum approbauit curans taliter immundos etiam a langoribus corporalibus. Postmodum hoc sacramentum praedicatum & diuulgatum est per beatum Iacobum,Infirmatur quis in vobis &c. No enim Iacob' hoc sacramentum instituere potuit, ta- quam signum certu alicuius effectus diuini,cuius essicientia no in eius,sed soli' Dei depcdet potestate: Quare fuit publicator, non institu tor. Solet autem hoc pacto definiri. Extrema Lxtrem unctio est unctio hominis infirmi poenitentis ficta in determinatis partibus corporis,cum Ο- leo consocrato ab Episcopo,ministrata a secerdote, simul verba certa cum intentione debita proferente,ex institutione diuina emcaciter significans curationem finalem venialiu. Circa is verb istud sacramentum quaedam sunt principalia,quae exprimuntur in sacra scriptura, utpote qubd est unctio hominis infirmi, quddiit per presbyteros Ecclesiae, qudd fit cum orationibus,quod fit in nomine Domini, in fide,&expectatione effectus spiritualisa D eo. QMς-dam sunt ad maiorem solemnitatem, uti ostqvbd oleum ab Episcopo sit consecratum. Equum enim est, &iustum, ut omnia quae in diuinos vindicantur usus, per verbum Dei &orationem sanctificentuli Reliqua vero susci- Dientem concernunt, & ministrantem.
769쪽
Vtrum in ecclesia sint septem ordines. ἡ δες Mn-R termissa ordinis generali descri-t cv. 3--ptione data ab Augustino qua dici- . turpatiu,&dispartu sua cuiq; tribu- -ens loca dispositio,prout praesento
designat materia,&iuxta mentem bonae partis theologorum negatium Episcopatum ordine esse. Ordo utique est gradus eminens in Ecclesia disponens de congruo actum alique ad co-secrationem, vel dispensationem Ecclesiae per tinentem. Canonistae vero tenentes Episcopa tum ordine esse,reiiciunt postremam parte, ducciatos ordinem esse gradum eminctem in ecclesia disponentem ad alique actum sacrame- talem exequendu, quoru plane assertio non est absona, cum Episcopis competant gradus aliqui,ut ordines coferre & cofirmare, qui sacer- dotibus non conueniunt. Deinde potestas eis in cosecratione collata nequit per superioremn,. d. 3. Ruserri Quia consecratio minor auferri nequit,
ferai reel f hoc modo posset dici Episcopatus suberior
eo Aq- aliis ordinibus, v illi plures actus conueniat,in ratos quibus nobilissimus cotinetur,qui est Euchari. stiam coficere.. Non est tame id necesse fateri, cum Episcopo ratione talis ordinis no copetat act'excelletior eo si copetit sacerdoti. Numer' vero ordinii iuxta praedicta definitione ex me e theologoru est septenari', qui latius a Magistro&admodii como de explicatu . Eorundem Vero ratio adoctoresic traditur ad cosecration p
Eucharistiae pςrtinet sacerdotiit, ad ei' dispen-
770쪽
LIBER QIARTV s. 3so sationem salte sanguinis,diaconatus,ad materit dispositionem subdiaconatus. Vnde isti tres ordines dicuntur facti, Quia immediate disponunt ad alique actum circa Eucharistia,alis autem quatuor remo te disponiit ad eunde. Acolithus disponit populit quantum ad feruore affect dcferens cereos, Lector quantu ad cognitione intellectus, Ostiarius arcet homines indignos, Exorcista vero daemones. In primitiua tamen Ecclesia,quia tunc pauci erant csedetesquare & pauci sussiciebant ministri ad dispensandam eis Eucharistia, no oportuit ministros in singulis gradibus institui. vide solucionem tertij argumeti apud doctore. Obserua nihilo. minus ordinem no est e sacramentu proprie sic accipiendo ordinem pro gradu eminent cumis gradus spiritualis sit, Sacramentum vero se sibile signum. S ed ordo potest dici sacrametu accipio do ordinem pro ordinatione, seu institutione in gradu Ecclesiae, quae sit a ministro idoneo certa verba proferete, cu aliquo signo visibili ministerium eius ordinis repraesentante&c. Et istud sacramentum unum licet Ieptem contineat unitate generica. Porro ecclesiasticus ordo non est humana praesumptione inuetus, sed diuina institutione ordinatus. Christus enim instituit, &institutum reliquit Ecclesiae, in optima hierarchia statui viae competenti.
A dde quod etiam Apostoli nihil insigne in actibus solemnib' praecipue Ecclesiam concernentibus gesserunt sine institutione, reuelatione, aut commissione diuina, alioquin rexis-