장음표시 사용
141쪽
non euoluerit, vel si Egerit, tot in iis remediorum genera , ac tam varia malignis suppressit, ut nobis sola distillation ςs imponeret , quas hoc nomine respuit, 'udd empyreuma,ut ait, redoleant. Videamus quid praeterea deblateret, de obstructione tollenda exemplum ab eo propositum erς utia mus: Accipiamm,inc ait, aliquod distrati , t o eum a-kquodch micum: Ego vero decoEtam ex detergentibis3 -- ridentibus, ct aperientibus: quale eri radisum aperientium cs capisiarium omnium, agrimonii, cichorti edic Ego itilis es pol tius deturbato, inquit, meρ d cocto, quam tu
tuo riseisiato. Mitio est in promptu, quod Asistat int tenuissima n partium,a faciatu quippe repurgata Atque haec sunt non vcrba Anonymi nostri, sed oracula,grauesque ac magistrales sententiae, notatu dignios mae, Atquem non taedeat ludibriorum, quibus exsibilaturZAut quis clii mycorum serat illius calumnias, lutibus, nobis in obstruuionibus expediendis, solas distil lationes & olea chymica imponit, cum secus infinita νlia remedia ex illorum &nostris libris liceat mutuari r Qui si quartum nostrum consilium legisset, quo caeli extae nobilis virginis curandae, renieda a v)ria, acit'
lorum administrandorum, quibi Dei gratia restitui est methodum tradidimus; an stillaritia olea aut aquas solas a nobis usurpari, confinxisset ' sed leg t iii poste rum chymicos, Medicus,& calumniis ipeesterς prudentius desinet. Ibi enim sitis amplam remediorum varietatem somperiet, quibus in obstructionibus tollendis ex sententia Hippocratis abunde usi sumus, nec distiulatioses selas a nobis usurpatas, ad tanti morbi curam,
tuebitur amplius, nisi permistissimae frontis esse velit.
Videbit illic parata hydrome lita cum rad enulae .camp. silicis, chinae, &passulis Corinthiacis, aromatizata ut
ocant cla momi modico,in cuius singulis dos bus a
142쪽
lii liquot guttulae spiritus acidi vitrioli inspergebantur, in
quo prius corall. & pertas dissoluebain, linque fiebant potiones acidulae,suauissimi &gratissimi saporis. Qui-j bus quidem potiunculis non tantum obitructionesi sensim tollebantur : sed viscera etiani intrinseca sintuli &vna corroborabantur: haecque remedia praeparabat ad imitationem eorum , quae a natura nobis ex fonti-
bus mineralibus aes dis praebentur,quales simi spaden- ses &Poguenses aquae,utpote vitriolatae& acidulae. At quis reprehendet aut damnet eiusmodi medicamenta: cum ad similia, hoc est, ad eiusmodi vitriolatas aquas frauioribus& dissicilioribus morbis conflictati, prae- 1ertim ab obstriliatione quotidie amandenturὶQgicui se que huiusmodi remedia experti sunt squorum nume- rus est innumerus nunquid leuitatem rideant Anonse mi dicentis Z Tu exhibebis aliquod dissitatum, mi oleum Chrictim:Ego veis Acoctum Sc. Quaerat ex illis A no nymus,utrum vulgaria decocta,an vero aquae illς eiusmodi spiritibus vitrio latis impraegnatae magis exceta Iani & praeferri debeant Z Ceterum vices instar aporematum tuorum Anonyme obibant prςdicta hydrom lita,seu diuturna iusculorum sumptio: quae itiscula siebant cum rad. graminis sceniculi, o I. acetosa , foliisi pimpinei. borra, floribus calendulae, genistae, cluri putali Io,capparibus,& uuis corinthiacis facto. Lubens absti- nebam a Cichoraceis, aliisque amaxis, fastidiums eientibus, etiamsi morbo congruerent, eo quod aegrae eiusmodi remedia abhorrebat. Pro sale marino condiebantur sale Cetherac , abstrath. vel melissae, quae viscerum obstructionibus expediendis mouendasque vrinis&mensibus aptissima sunt.
In eundem finem quandoque indere iubebam pro singulis iusculis 3 ss. crystallorum, vel cremoris tartari,
' qui crystalli praeterquam edod obstructionibus pellendis
143쪽
suauioremq; gustum aliquo quovis oxyiaccaro conciliabant. Adn aiorem crassorum & tartarcorum humoriana attenuationem, ante haustum lintromelitis, sumebat pilulam unam dc alteram ex sequenti massa , quam concinnabam cum glammiammoniaco , in vino albo, vel aceto scillitico di italuto , additis salib. corallorum, absyiullio Chrystallis tartari est entia aloes, mirrha,cro co martis, cornu cerui prςparato, de margaritis pr p
Ad deturbandam vel euacuandam sentinam urebatur meis pitulis de Aloc, quarum descriptionem videbit Anonymus in prς dicto nico Consilio , quς &tem periei aegrae, Accausae morbificae exhauriendae, aptissimae erant. Hisque utebatur steato quoq; die. An topica an eundem mei finem remedia Anonyme in nobis reprehendesὶ vel ob inopiam, quasi simus illorum vacui, cum eorum copiam in eodem mei consilio abundὰ suppeditemus. Quid iam igitur deblaterare possis amisplius, dc nos de tua obstructione diutius interturbare. cum ad has obstructiones expediendas multa etiam tubi incognita a nobis ediscere possisὶ Si nobis cum doctioribtis quibusdam Medicis res filisset, qui in huiuia modi obstructionibus pellendis versatiores ac exercitatiores fuissent, quas nobis noster propositit Anohymus, nostris fortasse tartareis cremoribus,ac salibus ab . θnthiacis, fraxineis, atq; id genus aliis, nec non croco martis nostro varia ae diuersa sua remedia opposuis sent,detergentia, incidentia, obstructiones reserantia, corroborantia, neque usq; adeo vulgaria ac leuia, quila sunt deco ista aliaque nostri Anonymi auxilia, Trichiscos nempe de Eupatorio, de rab. de absynthio, de altaetetengi: diarrhodon Abbatis, diacurcuma, dia-
144쪽
laeca, diaprassium, clectuarium delimatura serti, atq; id genus alia familiaria doctis omnibus Medicis: ou
idcirco huc adfero, ne nostra eorum ignoratione neri
quis putet, ut his omissis ad illa nostra superiora rem dia confugiamus,quq & opportune &apte usurpamus, cum res ira postulat. At noster Auonymus videtur illa vel in su duelitatis prς parantium catalogo prς termisisse,vel quod, cum simplex sit ho a,varietate non de- l. lectetur, nec compositionibus. At nunquid merito istis suis iusculis ac decoctis simplicibus acquiescat, cum, animam medicamentorum in iis sitam esse credat ii quid pr stantius,aut amplius rimeturΘ , Pr ter huiusmodi varia a nobis commemorata remedia, quiῖ pr ter eorum sermam communem, pos sumus in pulveres, tabellas, conseruas,aliasq; id genus' i formulas, quin usus postulat, adaptare: topica etiami habemus auxilia , in dis lutionem ac emollitionein eiusmodi obstructionum , tumorum duri usi ulorum, ac scyrrhorum etiam , vel lapideorum, in linimenta,
l. . unguenta, cerata ac emplastra concinnata :quq qui .
dem fiunt ex gummi ammoniaco, bdellio, sagapeno, in oleo vel therebinthin q, vel ceri, vel butyri, solutis: s odditis succis cyclaminis, sta xiiii, oleis de capparibus,
de tamarisco, spermate ceti, dc cerae tantillum, ad ea in corpus compingenda,ex quibus vel linimenta vel cerata componimus : sic enim &gummi in praedictis oleiudi Abluta magis attenuant&emolliunt, tantaeq; virtutis existunt, ut durissima quaeq; extenuent, emolliant ac liquefaciant: quς quidem virtus eoru ex subtilitate illa prς parationis, quam gummi in olea sic a nobis redacta obtinent, eis acquiritur ac infunditur. Hinc noster Mnonyrtius discat, qua ratione Ammoniacum sic paratum,aut solum & seorsim in oleu redactum prout lice prcparauoCbymicis familiaris est tam poteter oper
145쪽
tur,ut diximus, idque promptius ac felicius . quam eo modo quem affert,cum dicit non materia se a ce repurgatose G cero S integro a oto, Q uin potias quis inon videat, sic nostris praeparationibus roboratum, praesentius& materialiter & formaliter simul agere, quam si cum sua crassitie adhuc usurpetur. ISed ostentationem hominis porro viaeamus, qua
iactabundus&α παλφκτορονιως nos prouocat ad cer- tamen eodem capite: Faciam sue, inquit, viscare aliquod, qui iecur, benem , ventriculum in Umari: venasepit se-
'cl eribm iniectis, ego a sumptis S admotis refrige- rantibus, melius agrosuccurram, quam tu quinta qu- essentis,qua calore augebit ardorem. Ad quae pauca haec tibi respondeo Anonyme: Consille & euolue consilia no- stra, quae de inflammationibus internis conscripsi, ubi ivideas longὸ praestantiores a me praestitas curationes, 'quam ne animo quidem excogitare , nedum exequi spossis. Vbi neque ea, quae Chirurgiam aut manum de- iiderant,mihi sunt ignota, nec qualis vivendi ratio prς- iscribenda, neque quaecunque ad extinguenda eiusmo di incendia faciut Ρharmaceutica remedia ea me qu que non fugere, siue interne siue externἡ aptanda sint. 4Denique quaecunque ars in istis requirit, siue ad prae- parandum,alterandum, purgandum,reuellendum,d aivandum,corroborandum, corrigendum, & symptomatibus succurrendum adque iuxta etiam communem Hethodum medendi a dogmaticis petitam, ut taceam
spagyrica &specifica remedia, quae in difficilimis qui-
'busvis morbis felicissime exhibentur. Sed haec citra arrogantiam,praeterquam tuam,dicta sint. Consule igitur diligenter libros nostros, &meditare ea quae a nobis praescribuntur dc traduntur remedia: quibus non pudeat te multa & praeclara in extremo eis liam tuo peidiscere. Quae etsi communia sint,
146쪽
D E F s ris 1 o. C-Α λ xx utpote ex vegetabilium familia petita magna ex parte&iuxta vulgares formulas explicata , nempe per syru pos, tu lepos, Oxymes ita , oxysaccara, potiones, tabellas, pulueres, optatas, condita, epithemata, linimenta &c. abunde lainen erat, unde fructum ex addita mentis no . siris in praeparatione reportes. Hinc etiam iudicabis,
non ibi una tua vulgatia esse mihi notissima, sed petitia nostra longh meliora ac potetitiora rcddi, nec nos simplicibus solum uti essentiis, quas tu totas calidisti inas, ac ideo it oxias opinatis, amplius credere perges. Norunt enim Chymici arte sua frigidas essentias educere, nec non olea, macerando scilicet in aqua, quatuors mina frigida, ex quibus atque ea seminibus papaueris, ea olea extrahunt, aut essentias quas tu negare frigidas non ausis. Quin etiam aperte tibi ex syrupis in pharma copςa nostra descriptis, ex succis limonum,florum vio larum, buglossi, cichorii, ac sbia balnei e octione ac di gestione, ad summam puritatem redactis, ut vel tantilato saccari, prae vulgari struporum praepanatione, cori. diti sese diu tueantur, ac consesuent liquebit ac in notescet,esIAatias nostras alterius longe esse natutae, quam tua fert hallucinatio. sed hoc imperitiae in ea arte tuae condonandum. Hoc unum tantum te scire velim de metallicis essentiis, unum sincerum vitrioli spiritum, cum dulci acore virorem suum retinemem siue in syrupum citra quicquam allud cum saccaro pecualiariter redigatur, ut fieri potest: siue sytupovsolarum violaceo immisceatur, quem purpureo vini colore iucundissim ξ tingit de exornat, iudendo simul acidulum quendam saporem, eumque gratissimum: siue etiam per ipsum spirituri,colores aetincturq ssorum rosarum rubearum, violatum, cichorii & bu ossi, una cum eorum aquis, aut coniunctim,aut separatim extrabantur .
sque adediti singulare& specificum remedium euari derel
147쪽
xI4: HERMITLcAE MEDI IN AEdere, sedandisac extinguendis eiusmodi ardoribus ac inflammationibus aptissimum, idque consestim, ut vix in tota medicamentorum officina simile ullum occurrat. Sed vereor ne ista captum ingenii Anonymi nos risuperent, ut qui etiam iasi sit haec probaturus. Attamen satis est, quod tutiusmodi mcdicamentum a maxima Medicorum parte extinguendis febribus, ignibus congruentissi inum agnoscatur. Sed vereor ne chymicorum is haec praeparandorum remediorum ratio ipsi arrideat,
aut sequi velit, quippe qui iam dudum Doctor docens discipuli discentis partcs subire nunc erubescar. At imitandus sibi sapiens ille Plutoso pirus, qui semper multa discendo sene ebar Cetca uiti quid attinet plura de spiritus vitrioli laudibus dicere, cuius experientia omnibus prope ingeniosis Galliae Medicis notissima, ac perspectissima est: quemadmodum &vsus lapidis pru-nellar, qui ex sale petrae depurato conficitur, quo Vt untur in Ungaria, in febre ungarica, quae est febris ardens Causius dicta:& praescrtim ad occarrendum sympto mali. quod illam sebrem comitatur, quodque prunellam vocant, quae est inflammatio lingua fauciumque cum nigreditae.Possem etiam totam huc Germaniam adducere, quae ubique apud omnes, tum dogmaticos, Chymica remedia, ac praesertim spir tus vitrioli ad arcendos labriles ardores commendat & recipit: sed instabit Anonymus, ac nonnulli . alii eius assectae, conclamabuntque totam illam Regionem Germanicam haere-6 illaParacet sica, quam vocant, esse conspurcatam, sibique ab illis, tanquam a pestifera lue gras ante, cauendum este. Hoc igitur Medicorum Germanoru testimonium non posset non illis esse suspectum &'odiosum, licet grauisti mi sint viri, bonςq; fidei, qui de illis testarii illud possint: quales ferre ibi et iam a multis annis Ger- mania felix, eosque tant et eruditionis, fagacitatis, in . dustriae
148쪽
riar x-s I O, C A P. X 1. ustriae & probitatis, ut vix tota Europa similes nedum
Praestantiores alibi progignat aur alat: nec dubium eit, quin tandem iniuriae sibi illatae,squam communem cum omnibus aliis c hymicis compatiuntur, & qua pri-tiatim tanquam Medicinae conspurcatores ac pestes et. iam occlamantur, acerrimi suturi sint vindices.. Ceterum, quod ad sanguinis missione attinet, quam iste Anonymus, tanquam supremum inflammationum auxilium proseri , idque si crebra illius fiat repetitio,1ciat nobis hoc magnum &uniuersale remedium quo que probari : sed a nobis prudentius & cautius mesio. xeque artis oeconomia administrari, quam quibus mul. t m profula est & prodiga manus.
Sed quid cum imperito artis chymicae ,in collatione
chymicorum remediorum cu vulgaribus, diutius contendam,quem vel villicus quiuis Medicus in ceriamine parvipendat,&longe potiora illius garrulitate doceati Norunt plerique omnes mente praediti, nec quisquam sit nisi cui stupor ingenii animi prorsius oculos excet carit qui eat inficiat, ornamentum de splendorein quam
maximum, nec non admirandos fructus acvrilitates Medicinae a Chymia, infinitis eius elegantibus operationibus additas. Cuius rei fidem faciet Pharmacopaea nostra dogmaticorum,quam apte vereque testitutam voco, ob insignem omnium remedici: tim instaurationem &ad meliorem statum reductionem, nec noneomplura diciorum viroru seripta de eiusni odi temeiadiorum praestantia ac utilitate idem ic flabuntur. in eodem capite Anoymus noster in frontispicio stiperbum hunc titulum ostentata. Chymicorism
stringit obiter, sed inepte admodum ac frigidd, tria Illa nostra principia, ubi me videtur ad certainen prouocare,ut illius inscitia magis innotesicut, que iam plus sa H g tia
149쪽
tis per se patet, quum de iis disserere audet, in quibus o
prorsius caecutit.His igitur verbis orationem suam con flexit: In remediormn materia communi, qualem vitic sati, scilicet sulphureo mercurio, non remane natiuum temperamentum. Cum enim temperamentum pendeat ex modo mixtionis, misio ex quatuor primarum quasitatum, calidisiigidi, humidi,sicci unione, quo rure in tressis an- ' rias, z-δι hur is mercurium nrixta separatis ' Potes ne . insingulis totim temperamentum permanere' ma mixta s leonsituebant certam temperiem , nsnquid eamperduntse- .
Quanta admiratione ab eius sarinae hominibus e M l cipiuntur emphaticae interrogationes Z Quantis laudia hus tot graues&aurea: sententiae a sua sortis teistori b. 'efferuntur Z Quam bellum illi & gloriosum triumphum canent, ut qui ex tam eleganter dictis & interro- gatis victoriae palmam reportant: Quis possit Chymi- cus refragari Z Hare haec illorum principia sic qua-
tienda fuerunt. Oportune fundamentis illorum subiastratis & solo adaequatis, toti nunc aedificio corruendum est. At sistite paululum gradum,nec canite triumphum ante partam victoriam. Discutite nebulam aut . esiam cataractam, oculos mentis vestrae obtegentem.
Tu verb Anonyme sereno & pellucido intellectu exei - pe,quae mox tibi sum responsurus. Tibi enim ut Centiri hane cohortationem de industria voveo,qudd cem tb ex auditu dignotum fide hominum acceperim, auu dea te nostram responsionem expectari ut cui in prom- ζptu sit reciprocae iteratio resiposionis,in qua nihil quic- quam tibi dissicile aut ἁδ νατον etiam videatur. Eia igitur hanc tibi telam retexenflam, quam tibi Voui, as sumito: nee illi diffrendar Physicalium tuarum autM
taphysicalium propositionum quicquam aptum &effi-
150쪽
vulgarium Philosophorum sistentiam disceptatur. R Eiecissemus libenter in librum nostrum de Reco-dita rerum natura tractatum hunc de tribus principiis, sale, sulphure& mercurio, omni mixto corpori insitis: nisi risias Sardonicus Αnonymi nostri ideam hic quandam illorum adumbrare, quae de eis fusus explicaturi sumus, ac proponere suo loco nos cogeret. si principii nomen proprie competit ei rei, qua res aliquasseum esse primo sortitur, neque ab ullo aliquo principio pendet: Aat principium illud sit ex Platonis sententia in Phaedone, a quo &ex quo res omneS fiunt, ipsium verbper se subsistit,&ex nullo alio trahit essen- 'itiae suae originem, Deum ipsum primum agens, ibi umdcverum rerum omnium principium, ac causam etsi . cientem aequum est agnoscere.
Ab ipso primo principio natura tanquam secundum principium procedit, ut pote quae ab ipso Deo verbii eius virtute fiat, rebus omnibus indita ac insita sit. Quet re vera post primum illud principium, nobis fanetec nendum, sed uid nobis inquirenda & indaganda est:
cuius utique cognitio maxime necessaria, ac tum me v- tilis futura est, nec non elegantissima ac iucundissima
eius pervestigatio. Utilitas hinc patet, quod omn1um
a ' rerum, quae ex ea constant,& a qua nomen mutuantur,l quod naturales res dicantur, cognitio inde promanet, siue res sint sensibus perui et siue a sens b. exclusis. Hinc magni Philosophi tum Christiani, tum Ethnici, signu ficationem nominis naturae rebus propemodum Ο-mnibus adaptare impulsi sunt. Ita vi vel ipse Aristoteles in ea diuisione, quam instituit naturae, in primam dc se Midam, cuni de prima loquitur,quam natura naturanii 3 tem