장음표시 사용
151쪽
pex enim quasi tumentes in me fluctus timui Deum δε pondus eius ferre non potui , pondus,horrorem ac terrorem intelligit. it aque qui in Chaldaeum sermonem transtulit, horrorem ac formidinem reddidit.
ziuisiones aquarum deduxit oculus meus, in contritionem hae populι mei.
Quasi iugiter defluentibus rivis oculi mei manarunt, cum aspicerem quassationem atq; cotritione generis populi mei. Diuisiones aquarum . t Gratia magna est in sermone ex ambiguo. oculus enim in Hebraeo & partem corporis qua videmus,& sontem significat: hic igitur, inquit,sons oculoru perpetuo manantibus rivis defluxit. Contritionem vero aut casum illum significat cum de fastigio honoris felicitatisq; suaae delapsa, & in terram allisa contrita est, aut famis aerumnam , ut cap. Manus mulierum misericordiu coxerunt filios suos:
facti sunt cibus earum in contritione filiae populi mei . lΑ IN. L X X. Oculus meus absorptus est, non tacebit, eo quod non sit
Oculus meus deum demiabit super aminam meam praeeuntitis filiabus rurbis. O Riv η is. Pro eo quod est, loculus meus absorptus
est,non tacebit,eo quod non sit requies. t Symmachus dixit, I Oculus meus perstitit,& non cessauit eo quod non esset remissio. Ac septuaginta quidem hoc significant, quamuis oculi prae lacrymarum copia debilitati essent, non tamen intermisi,cum a luctu cessare non possem . Symmachus vero, perseueraui lacrymans , neque intermisi .nam assidua oratio, di Iacrymarum contentio Deum ad misericordiam trahit, i oculus meus de uindemiabit super animam meam, i Ο α ι GEM Ia . Praecidunt me lacrymae, inquit, velut vitem diliges vindemiator.Iuxta Symmachum, inquit, demerserunt ine lacrymae, trassatione ab ijs ducta qui in aquis sus cantur. Sed sustinens sustinebo Dominum quoad conuertat vultum suum super nos. respicere vero Deum, est nos sua inspectione diis. Fnari.
152쪽
gnari. illud vero, prae cunctis, i interpretatur, I super cun hoc est in illarum calamitatibus . nam muliebris se Xus est virili miserabilior.
Oculus meus abyctas est, nec tacuit, eo quo non esset requies. OCuxus meus afflictus est assiduis lachrymis, neq; finem
iacit, cum nullum esset a malis, aut dolore laxametum.
Oculus meus afflictus est. l Sensum expressit beatus Hieronymus. verum Maa, significat etiam ei fluxit, manavit aquis meus oculus seu fons, adhuc namque ambiguitatem nomianis seruat, quasi per praeceps emisit aquas: impetu namque currunt aquae cum per decliuem praecipitemq; locu fluunt. ergo impetum & defluxum lacrymarum ab oculis hoc verbo segniticare voluit, aut tamquam fluuius defluxit, nec tacuit .l hoc e st, interruptus non est stuuius lacrymarum, i eo quod noesset requies. t eo quod non cessiaret a lacrymis: nam fonte iugiter redundante , fluuius etiam ipse non interruptus decuris rebat. LXX. transtulerunt i Uredit, absorptus est, quasi prae Iacrymis tabefactus absconditus sit & in imum ac profundum desederit. aut ex metaphora aquarum,mersus est oculus meus in lacrymis, quasi lacrymae illum texerint,& obruerint. Symmachus επιεικM,perseuerauit, quasi esset verbum 'u,quod verbum Chaldaica lin sua prolongare , differre significat. quod autem nunc se fecisse dicit, hoc superius capite a. facere suasit, i Deduc, inquit, quasi torrentem lacrymas per diem & noctem,non des requiem tibi, neque taceat pupilla oculi tui, ladeo non modo consilio & verbis, sed etiam factis & exemplo suo persuadebat.
Donec resticeret iideret Dominus de ea et s. Donec ille qui opposuerat nubem sibi ne transiret oratio, quasi per rimas quasdam senestrae me quamuis non aspicientem respiceret, & velo suroris quod obtenderat, per vim lacrymarum ablato,preces meas attenderet,eisque aditum daret,qui orationi simplici iter obstruxerat. Vim maxima esse lacrymarum docet,quae clausum licet caeli
ostium aperiant,& senestiis quibusdam patefactis ad aspiciens dum
153쪽
dum per eas Deum inclinent. nam quod apud nos est, i donec respiceret. t LXX. habent ψωκυψη,quasi latenter per fenestrarum rimas inserto capite respexerit,& qui sepserat furore via, ipse sibi rimulas ad aspiciendum aperuerit.
Oculm metu depredat tu est animam meam in cunctu silia-
Oculus meus iugi fletu & lacrymis animam habitudinem mmeam de predatus est atq; consumpsit, ut nulla remanserit habitudinis atque corpulentiae pars , idque propter cunctas filias urbis meae,quas in captiuitatem abire vidi, & quae commiserationem propter sexus debilitatem magis commouebant.
Depredatus est. l Metaphora ab ijs ducta,qui vineas depre
dantur,& ne racemum quidem relinquiit, ut in prophetia sua Ierem. 6. dicit capite 6. IVsque ad racemum colligent quali in vinea reliquias Israel. conuerte manum tuam quasi vindemiator ad cartallum . t Ideoque LXX. transtulerunt i oculus meus reuindemiabit animam meam .l id est meas vires & habitudinem, si qua reliqua fuerat tantis malis, oculus meus praecopia lacrymaru quasi reuindemiavit es de predatus est atq; consumpsit,ut nihil remanserit virium . nec longe ab hoc sensu discedit Origenes, qui sic exponit, G ακο Mamρ αμπιυν οικειβης γ ώς , concidunt me lacrymaequemadmodum vitem diligentissimus vindemiator, qui scilicet ne minimum quidem racemii praetermittit. At vero Sy mmachus transtulit, demersit animam meam, quasi in mare quoddam lacrymarum , idq; plusquam cunctae filiae urbis meae ; sic namque & in Hebraeo Sc in Graeco est, -σας quae suapte natura ad luctum & lacrymas propensae sunt,ubi quippiam aduersi contigit. Nonnulli ex Hebraeis sic interpretantur, oculus meus deturpauit suciem meam.
154쪽
TIADE. L X X. Venantes venatisiunt me quasi avem omnes inimici meigratu. Oeciderunt in lacu Nuam meam imposuerunt lapidem seuper me. Supere se ect aqua suffer caput meum dixi, repulsus sum.
OR t c a Μ i s. Vel ea quae passus est narrat, nam in lacum iniectus est,& quantum in illis fuit,perist :praeter spem vero saluatus clamabat cum David, i Anima mea sicut passer Pal. erepta est de laqueo venantium, i non enim fas erat cadere su Matth. per terram sine patre illo qui in caelis est, iuxta saluatoris vocem . Vel igitur de se haec dicit, vel etiam cladem populi sua putans. sed quod ait, i gratis, i de ipso conuenienter dicitur rillos qua in re violavit Θ Immo vero qua in re non iuuit λ1 Occiderunt in lacu vitam meam. I OLYMpio D. Iudaei uuidem auctorem vitae interficiente S. Daemones vero, animam in inferno eorum consilio. f Posuerunt lapidem super me. Eivsva M. Iudaei ut sepulchrum tegerent; daemones ut animam mole peccatorum deprimerent, meliorem vitam contemnere persuadentes .i supereffuse est aqua super caput meti. EI vs Dp M . Super Dominum,variae tribulationes.Super animam, fluctus peccatorum. i Dixi repulsus sum . Eius hau Dominus quidem propter passionem,cum homo factus esset .
humano more loquitur, iuxta illud quod est in psalmi , , Sta ctus sum sicut homo sine adiutorio. anima vero peccatoris hoc propter peccatum dicit. V
v enatione ceperunt me quasi avem inimici mei ratis. 'IN a I vii a & dolis tamquam venatoria arte me velut auem ceperunt mimici mei,idque nullo fructu, nisi ut mihi etiani nil a me onensi nocerent. Haec iam quae sequuntur, ad Ieremiae personam pertinere proprie videntur'. nam&fraude & dolis inimicorum captus est, cum ipse nihil illis in comodasset, immo vero & monitis iaconsilio & precibus iuuare conatus emet,& ab illis in lacum nimiis . venatione igitur tamquam nihil tale suspicantem ce.
S a perunt. Diuiti reo by Corale
155쪽
le. e. r. 3 r. perunt. itaq; in prophetia sua dicit, i Et ego quasi agnus manni eius qui portatur ad victimam,& non cognoui quia cogitauerunt super me consilia. t hoc est igitur venatione ceperunt, quod ,non cognoui consilia eorum: fraude ceperiit, insidijs, dolo .: Gratis, i seu nihil a me laesi,seu nussu commodum ex meo malo habituri, nullum fructum. nonnulli haec de tota gente intelligunt. sed si de tota gente Iudaeorum haec dicta sunt, quomodo gratis capti sint non facile intelligitur . quomodo enim glatis,cum a Iudaeis Chaldaei offensi sint foederibus violatis a Sedecia rege ; aut sine fructu , cum victoribus non minimum commodum sit gentes vicisse, & urbes regionesque subegisse P De Iere inia igitur commode accipiuntur. quod etiam Origenes vidit.
Lapsa ectis lacum vita mea, ιν posiverunt lapide juper me.
Me adhuc viventem tamquam mortuum in lacum demiserunt, ibique incluserunt, omni spe exeundi penitus adempta, ut ibi contabcscerem; & quamuis certum esset, non possem et inde a studere & euaderedam e insatiabili studio me occide di,
etia lapide ad os laci posueriit, ne vel lumen possem aspicere. t Lapsa est in lacum vita mea. t Hoc de Ieremia in eius librci legimus capite 38. dc lapide vero nihil ibi scriptum est. sed ita factum esse credendum est,praesertim cum ita fecerint in Dan.6. Daniele. I Lapsa est. l LXX. a MD--,quasi spe omni salutis' priuatus fere mortuus fuerit. quodam modo in possessionem morti me addixerunt,sine ulla redemptionis expectatione .na Hebraeum verbum hanc quoq; significationem habet, addici ac vendi sine iure ullo redemptionis.
Inundauerunt aquae super caput meum, dixi perij.
Aquae tribulationum & aerumnarum super caput meum iam in lacu positi inundauerunt i, quamobrem quod ad meas vires attinet,spein omnem salutis abieci.
Per ij, i Sensum retinuit interpres. in Hebraico est,m' u ,e cisus sum,quod LXX. dixerunt απα ria repullus sum,sicut in Pal. sν. psalmo 87.l Sicut vulnerati dormientes in sepulchris,quorum non es memor amplius, & ipsi de manu tua repulsi sunt . I de
156쪽
manu tua excisus sum,unde tamquam stamine omnis vita du.citur ac pendet.quod fabulo se getiles de sua Clotho dixerui. unde etiam apud Ilaiam legimus, abscisum de terra viventili. existimaui staminibus vitae speiq; meae de tua manu abscisis no me amplius victurum; filiam vitae meae non amplius duci, sed de tua manu abruptum esse putaui.
Inuocaui nomen tuum Domine ae lacu in mo. Vocem meam audist , ne abscondas aures tuas ad deprecationem meam s rn auxilium meum . . propinquasli ιυ die qua inuocausre, xisti mihi, ne timeaae. DE lacu infimo .l Ox YMν I on. quo me coniecerant.INe
abscondas aures tuas ad deprecatione meam. δ Ei v s-Ba M. Simile e R ini et psalmo, Inclina aurem tuam ad prece'
meam. l Appropinquasti .lEiusna M. Dominus noster Iesus resurrectionem tuam praedicit,paenites vero haec dicit pro pterea quod secundum naturam Deus ubique adest.
Inuocaui nomen tuum Domine de lacu nouissmo. iNE n v a tamen cum me mortuum & de tua manu abscissum existimarem, despondi penitus animum, sed ad te Inuocandum me conuerti,non de quali eunque miseri sed de prosundissimo lacu in quo paene mortuus iacebam. 1 Lacu nouissimo, lacum nouissimum nonnulli carcere subterraneum in quo Iudaei vincti a Babylonijs tenebanturi nonnulli allegorice loca horrentia accipiunt in quibus habitaabant, aut etiam a fili et iones maximas in quibus versabantur sui etiam in psalmo 87. posuerunt me in lacu in seriori inte nebrosis & in umbra mortis, i sed potest ad litteram de laremia accipi,& de profundo laci in que coniectus esiadescendit, inquit, Ieremias in coenum. ἐ
i Neque vero mihi dubium est quin etiam de infimo lacu HL
157쪽
em meam audieris, non enim te quominus audires, aut infimus locus & remotissimus,aut debilitata aerumnis vox impedire potuit,qua voce id clamabam, idque precabar, ne a uerteres, & clauderes aurem tuam , ab oratione mea , quae non tam verbis contexta erat,quam suspirijs & clamoribus ex imo cordis dolore prodeuntibus. I A singultu meo. t Hebraei,a respiratione mea, quod e Xponunt,ne claudas aurem tuam quo minus mihi respirare,& recreari concedas. sed melius beatus Hieronymus a singultu
meo,cui est affine quod LXX.verterunt, i a prece mea, i quod autem prius ait, i audisti, i deinde subiungit, i ne avertas, lsubcontrariu videtur. nam si audiuit,quomodo petit ne avertat aurem Θ igitur aut sic intelligendum est, ut superius posuimus, ut sit quasi expositio quae nam vox illa suerit,quam au diuit,nempe haec illa erat vox, ne avertas aurem tuam a singultu meo. t Aut hoc dicit, sicut prius vocem meam audisti, sic precor ne iam auertas aurem tuam a meo singultu.
Appropinquasli in He quando inuocaui te, dixissi,ne timeo.Quamuis in infimo lacu sepultus terra coenoque Obrutus iacerem, tamen appropinquasti, nec de longe a meo clamore stetisti,sed proxime ad inuocantem accessisti, ut meam vocem inuocantis exaudires, de iam paene animo fractum confirmasti,tuaque inspiratione erexisti dicens,ne timeas, sorti animo esto,ego enim tecum sum ut adiuvem te.
I Appropinquasti, i prope fuisti, ut opem ferres ac liberares, heu iuxta illud psalmi 68. intcde, i seu ut in Hebraeo est, i prope
esto animae meae,& libera ea .l adiuuit aute illu & eripuit de lacu, Abdemelech pro eius salute rege Sedecia interpellante. RECHL L X X. Iud casti Domine tu cra animae meae , redemissi vitam meam.Uidisti Tominὲ turbationes meas, tu cassi iudDeium meum. Vidim omnem indoiam eorum,stomnes cootationes eorum aduersum me.
ORι αεμ is. Iudicauit Dominus cum pseudoprophetam illum intersecit,& Regem tradidit. Quod si de Christo intelli-
158쪽
intelligatur, tunc iudicauit cum gentem illam in captiuitate tradidit. OLYMν. Ex persona Christi, quia Iudaei pro sceleribus in illum admissis dignas poenas persoluerunt, cu in Romanorum potestatem dati sunt. Ex persona vero eorum,qui saluati sunt per Christum, propter resurrectionem,quia pri cipe huius saeculi damnauit. I Redemisti vitam mea. I OLYM-Oon. Ex persona Christi propter resurrectionem. saluatus vero dicit illi, redemisti me cum dignatus es mea debita ipse dissoluere. i Vidisti Domine turbationes meas. l EIVsDEM . Quas veI Dominus ipse a Iudaeis perpessus est, vel ab host bus inuisibilibus anima.
Iud coli ae omine causam animae meae, redemptor milae
CA v s A M animaet ac vitae meae quum de vita &d capite decernerem,tamquam optimus patronus ac defensor iudicasti,& iudicio defendisti;cum tu Redemptor esses vitae meae, ad quem tamquam ad Dominum ius serui sui liberandi & redimendi ac defendendi pertinebat. Iudicasti. t Idem est in Hebraeo ac decertasti, cum contentione summa peregisti, ac peruicisti.tamquam videlicet aduocatus ac de sensor. hoc est, ipso exitu & meam causam iustam esse,& inimicorum meorum iniustam & iniqua comprobasti. 1 Redemptor vitae meae. l Redemptor est,ad quem ius redemptionis spectat,cuius est a seruitute quempiam asserere,quod vel eius potestatis ille sit, quem redimit, vel alio iure ad illum Pertineat, puta cognationis ac generis . hic vero redemptor vocatur Dominus, quod qui redimitur,illius cultor ac de illius populo & sub eius potestate sit . cum tu ergo Deus meus siritui muneris est tuum cultorem redimere, & ab iniuste opprimentibus liberare. Similiter de tota gente Iudaeorum dixit Ieremias, i Calumniam sustinent fili, Israel&filii Iuda si- Ierem. somul, omnes qui ceperunt eos tenet,nolunt dimittere eos. Redemptor eorum fortis, Dominus exercituum nomen eius iudicio defendet causam eoru .Redeptor eoru , quia ad eius gesIudaea ius pertinebat,cumlle Deus eoru esset, illi cultores.
159쪽
Vidi A Domine is iquitatem istorum aduersum me, iudicatu, dicium meum .i Perspecta tibi illorum est iniquitas qui me iniquo iudicio oppresserunt addixeruntq; morti, ut in lacum iniectus ibi tabescerem . Tu igitur sapiens ac iustus iudex iudica iudiciu in meum,& de meis inimicis vindictam sume. Iniquitatem illorum. linc Is 8M,hoc est, perturbationes di.xerunt LXX. quo nomine item significarunt iniquitatem iudici j, quod qui peruersum iudicium reddit perturbet iustitia,
iuriam faciet iudicans aut qui omnia secit, perturbabit quod iustum est I
missi omne furore, uniuerso coeitationes eorsi aduersu me. - Nec te latuit illorum in me animus malignus , S ira quam animo clausam habebat, & cogitata quibus mala mihi inserre animo versabant,tibi optime perspecta fuerunt. Omnem furorem. t Odium proprie & iram,& animum viciscendi,& malefaciendi .ideoque LXX. transtulerunt,ia A κη--ών, ultionem illorum,malignitatem,quam animo versabat. atque haec quidem in animo latebant: neque tamen maledictis temperabant,nam sequitur. HSEN. L X X. Aud sit opprobrium eorum, omnes coditationes eorum adue sum me. Labia insur entium nubt,s meditariones eorum . aduersum me tota de. Sssionem eorum ην resurremonem eorum inf=ice in oculos eorum . OLYΜrion. Haec verba prophetice ad personam Do. mini referuntur, de ijs quae passus est a Iudaeis. Dicuntur etiam ex persona animae ipsum Patrem aduersus initisi. biles hostes interpellantis . i Sessionem eorum & resurrectio. nem eorum inspice in oculos eorum .i Eius DE M. Nam simulant nonnunquam pacem , quo inflationem aut negligentiam animae suggerant, tamquam quae lain ad impassibilita.
160쪽
tem mortificationemque passionum peruenerit. deinde subito aduersus illam insurgunt. i Inspice in oculos eoiu. E i us na M. Hoc est in Scopum atque propositum eorum. quicquid enim faciunt, ad perniciem animae iaciunt. Ο a. Ioa MIs. Il. lud, i Ego in oculis eorum, i hoc est, grauis eram illis etiam ad videndum.
Mutanti opprobrium eorum ae omine, omnes cogitationes e rum aduersum me. AV n I s et i item opprobria quae in me elato spiritu &superbo iactabant, sese efferentes,& mihi meas aerumnas & aduersos casus,quasi vitium ob ij cientes,ne misero quidem parcentes. quicquid se aduersum me facturos arbitrati sunt,3c cogitauerunt,optime nosti. opprobrium .i Proprie est cum alicui vitium aliquod vel morum vel condicionis vel miseriae alicuius obijcitur, cum elatione ac tumore eius qui obijcit,& contemptu despectionem eius cui obiscitur.
Z abia insurgentium mihi,ψmeditationes eorum aduersum
me tota die. Audisti etiam non modo quae aperte locuti sunt inimici mei, verum etiam quae in secreto cordis & animi penetralibus cogitauerunt. Labia insurgentium. l Quae clara voce locuti sunt,quaequesithmissus intra se submurmuraverunt. Aut quae locuti sunt,& quae cogitauerunt in cordis intimis.insurgentes autem hones & inimici vocantur,quod aduersus eos quoru hostes sunt, insu rgant, eisque obsistant, vel eos aggrediantur ut noceant.
Sessionem eorum es resurrectionem eorum Nidesego sum al-
Quicquid faciunt seu cum sedent & otiosi sunt, seu cli su sunt & negotijs incumbunt, vide,& pro lactis illorum redde illis vicem.nam liue cum vacant, siue cum agunt aliquid, & in otio & in negotio,de me loquuntur, & ego sum illoru sabula. Τ Sessio-