장음표시 사용
41쪽
cruciabaturenam augetur dolor, quum aduersae reseram selici statu conseruntur:non enim adeo cruciat praesentium m lorii perpesso,quam amissae selicitatis recordatio. Quam ve- ro beatus Hieronymus prevaricationem dixit, illi maerorem ac fletum intelligunt. Sed vulgatae versionis sensum exprimere volui,ac praeuaricationem facinus illud intellexi, cum foedere violato Deum suum deser u it,& alios Deos secuta est, quae illi causa afflictionis suit. LXX. vero non praeuaricutionem sedamur transtulerunti hoc est expulsionum,cum est de patria expulsa eiectaque est. l omnium desiderabilium suorum . t Templum ipsum desiderabile erat,de quo videtur Ica. M. Isaias dicere capite 6 . i Domus sanctificationis nostrae &gloriae nostrae ubi laudauerunt te patres nostri, facta est in exustionem ignis, & omnia desiderabilia nostra versa sunt in ruinas. l Erant etiam vasa illa sacra S supellectilia pretiosa, desiderabilia, ut in hoc eodem capite paulo post scriptum est, i Manum suam misit hostis ad omnia desiderabilia eius i Quum caderet populus eius in manu hostili,& non esset auxiliator:Viderunt eam hostes de dari serunt Sabbata eius.l Ita mihi pars haec coniungi commode posse visa est, & exponi, ut etiam in Hebraeo coniungitur. Nam perfecta distinctio
ruam ipsi Athnah vocant post illa verba, squae habuerat aiebus antiquis,l posita est apud illos.deinde quasi ex alio initio sequitur, 3 Quum caderet populus eius, i & quae sequumtur.quando illam hostes viderunt ac deriserunt quum caderet populus eius in manu hostili, tunc illius casum insolenter tulerunt ac laetati sunt. i Et non esset auxiliator. l De rege Aegypti hoc dicere videtur, qui a Iudaeis ut illis auxilio a uersus Chaldaeos esset euocatus, cu exisset, a Chaldaeis omissa obsidio est. Sed illo in Aegyptum reuertente, redierunt ad obsidendam Ierusalem Chaldaei. Lege Ieremiae prophetiam Ierem. γλ ς pite 37, Aegyptiorum itaque perfidiam his verbis, & vana Mat. 4. Iudaeorum spem denotate quod etiam huius libelli capite 4. facit, i Desecerunt inquit oculi nostri ad auxilium nostrum
vanum cum respiceremus attenti ad getem quae saluare non
poterat. t i Et deriserunt sabbata eius.l Sabbata ciuitatis miani videtur illa solitudo dici , cum nullus esset, aut paucissimi
42쪽
certe qui per illam ingrederentur Sc egrederentur: cum a negotijs ac strepitu frequentiae quiesceret, rum sileret, commercia rara essent:videtur enim ea ciuitas seriata esse Sc otiuagere quae ad solitudinem redacta est. haec sunt sabbata ciuitatis. quod eidem genti minatus est in Leuitico Dominus, Leuit. 16.. Et erit terra vestra deserta dc ciuitates dirutae . Tunc placebunt terrae sabbata sua cunctis diebus solitudinis suae: quando fueritis in terra hostili, sabbatizabit 3c requiescet in sabbatis solitudinis suae ; eo quod non requieueritis in sabbatis vestris, quando habitabatis in ea. t Alij sabbata cessationem eius intelligunt,cum vel a gaudio cessauit, vel delij t esse ciuitas atque destructa est. Aut sabbata eius, eorum inertiam dicit, quod segnes domi manerent atque sederent, neque ad Exod. ,ε. pugnandum die sabbati exirent: sicut in Exodo dictum est , . Et sabbatizauit populus, i quia e tabernaculis ad manna colligendum non prodierunt. Sunt qui huius versus ambitum,& quasi lacinias orationis in huc modum adstringant. Siquando Hierusalem in captiuitate tempus illud quum caderet populus eius in manu hostili, & praeclara illa ornamenta quae olim habebat,commemorare velit, hostes eam videntes derident in tantas illam angustias venisse,ut illi sabbatizare sit necesse dc quid faciat,quove se vertat non habeat.
Peccatum peccauit Ierusalem, propterea in commotionem facta HL0mnes qui glorificabant eam, huminauerunt i iam. Viderunt enim ignominiam eius:quin etiam Usagemens,'conuersa ect retrorsum. O Rica Nis. Verborum sensus eiusmodi est. Quoniam
peccatum peccauit Ierusalem, in commotionem ac perturbationem incidit, eousque, ut omnes qui prius illam glorificabant, mutati, eiusmodi ciuitatem despicerent, cum eius ignominiam vidissent.Ipsa vero propter illa quae merito eccatorum passa est, cum in commotionem Sc in ignominia ominum antea glorificantium incidisset, gemens, non vltra in m -:ssa est. Ex pos T
43쪽
lers ac perspicax & pacis Dei quae exuperat omnem sensum contemplatrix, quia fieri potest hanc quoque multis de causis peccare, id sisnificatur in eo quod in commotionem decidit,cum desecisset ab honestis actionibus,& ad vitiosas traciississet: Quisquis porro a virtute recedit, &cum vitiis versi tur,eum in commotione esse verissime dicitur. i Peccata peccauit Ierusalem. l OLYMMonostr . Ad litteram quidem Synagoga in captiuitatem abducta: ad spiritualem sensum, anima peccatorum morbo laborans, & a recto statu dimota. Omnes qui glorificabant eam,humiliaverunt illam. l O Tu.s IOD. Vel daemones qui prius eam attollebant,quum illis la. crificia exhibebat Synagoga;quos postea auersata est vel etiasanctorum virorum animae quae cx affectu diligebant Hie. rusalem,& illam cum recte facerct glorificabant,cu peccaret auersabantur. Viderunt enim ignominiam eius. OLYM-Mon. Illo namque graui supplicio cius peccata detecta apertaque sunt,propter quae etiam sic mulctata est. i Quin etiam ipta gemens,& conuersa est retrorsum . t Ios M. Synagoga
quidem non amplius daemonibus seruiens: talis vero anima ad sensum malorum sitorum veniens, & gemens, & quodammodo a peccatis sensim remeare cupiens. O RIGENI s. De clarat quomodo peccata intermiserit Ierusalem , cum non ulterius in peccatis progrederetur,neque in illis permaneret, sed retrorsum suo bono conuerteretur.
Peccatum peccauit Ierusale, propterea lassabilis ficta egom
nes qui glorificabant ea, b reuerunt ιlum,qura 'riderunt ignominia eius: ipsa aut e gemens conuersa est retrorsum. SI custodisset Ierusalem praecepta Domini & uniue
iam legem quam mandauerat per Μoysen, nunquam eiusve stigi a mota event, neque instabilis facta de Ioco suo detu bata fuisset .Sed quia peccatum peccauit,& Regis sui Manassct impietatem secuta, idolum ab illo in templo Domini summo
cum scelere collocatum adorauit,& se tanto facinore obstrinxit,ideo nutauerunt pedes eius, & stabili gradu non permanis,sed e suis sedibus eiecta,m alienasregiames abducta est. Est - sicut Diuili do by Corali
44쪽
scut decora honestaque mulier honestatis & pulchritudinis nomine in admiratione est & laudatur; at si turpitudo eius aliqua & probrum appareat, contemnitur ac spernitur, sic Ιerusalem olim ubique praedicabat ur, & magna apud omnes de eius gloria erat opinio: at ubi eius infirmitas apparuit, & a Chaldaeis victa atque expugnata est,tum vero ijdem qui glorificauerantispreuerunt illam ,&tamquam turpitudine eius detecta contempserunt: Ipsa autem prae pudore atque verecundia vultum spernentis atque contemnentis contra intueri non sustinens,conuersa est retrorsum,& vultum auertit suiu
Peccatum peccauit Ierusalem. l Peccato reatus incurritur,& poenae fit peccans obnoxius. Instabilitas vero poenia. est quae peccanti irrogatur. Hanc autem instabilitatis & fluctuationis poenam idololatriae Praecipue irrogatam esse Iegimus . Regum capite ai. Posuit inquit Manasses idoluiu 4. Regis. luci quem fecerat, in templo Domini , super quo locutus e thDominus ad David, & ad Salomonem filium eius; In tempIohoc ,& in Ierusalem quam elegi de cunctis aribubus Istael , ponam nomen in sempiternum 3 & vltra non faciam comm ζeta pedem in Israel de terra quam dedi patribus eorum;si t men custodierint opere omnia quae praecepi eis, & uniuersam legem quam mandauit eis seruus meus Moyses.έ Si igitur cultu religionem veri Dei stante,pollicetur fore ut vItra uraelis pedes non commoueantur, liquet ideo Ierusalem instabilem factstin esse, quia Dei sui cultum abiecera2. Hoc etiam ad Salomonem dictum est 3. Regum cap .f. i Si abieritis & coIueritis Deos alienos de adoraueritis eos, auferam ura est desuperficie terrae quam dedi eis, IPropterea inllabilis facta est. Hebraeum vettium Gab ,.tam LXX. interpretes quam beatus H et onymus insignificatione commotionis leuinst bditatis acceperunt. Sed quia significare potest etiam menstruatae mulieris separationem, quam Graeci α ἁλον vocant,& consequentia verba ad nanc significationem aptissime cadunt, i Viderunt ignominiam eius, idc versu sequenti, i Sor des eius in pedibus eius, i ideo haec verba illam quoque e X. positionem capere possunt, ut figurate tamquam de mu Iterumenstruis laborante atque immunda , sic de Ierusalem ser
45쪽
hio sit:qua etiam figurata locutibne paulo post utitur, Facta est Ierusalem quasi polluta menstruis inter eos. t Peccatum igitur Ierusalem sanguis ille immundus est, quo laborauit atque polluta est. Quamobrem tamquam impura separat est,& a sanctis prohibitar Verba namque Hebraica etia hunc sensum serunt, i Peccatum peccauit Ierusalem, propterea in segregationem facta est. l Non desunt quibus commotio, deritionem significare videatur,ut sit, Peccatum peccauit Ierusalem,propterea in derisionem facta est:Nam quia deridentes commouere caput solebant, ideo commotio derisionem indicare potest, ut non quaelibet sit commotio, sed capitis agitatio . i Quia viderunt ignominiam eius. l Detectis ex poenae magnitudine eius flagiti js, & idolatria quae spiritua Iis instar est adulterij,indicat a,qui prius illam magnificabant,
irridere atque contemnere coeperunt, omnemque pristinam
de illa opinionem abiecerunt. Persistit autem in mulieris immundae metaphora,cuius immunditia palam appareat & vulgo conspiciatur . . lTETH. L X X. -
Immunditia ritu ante pedes eius. Non est recordata nouisae morum suorum, di deiecit immensa: non est qui consiletur eam Wide Domine humilitatem meam,quoniam ma- msi tus est inimicus. LπMν iov. aut fortasse. Οὐ aERI s. Iuxta cras sorem expositionem, quod nunc de Ierusalem dici tur, tale eit, mamuriateria Ierusalem impedimentum eius . O igς res cuius nam vero rei impedimentinxi emet, nobis intelligen- - dum propheta reliquit: ac fortasse indicat immunditiam hac maς ἐυπς- incessum ipsius impedire. Sed etiam ipsa talem te esse signi iueat, nam Ierusalem non est nouissimorum suorum recor inta. Haec vero qui ante oculos habuerit & viderit quid de peccatis euenturum sit,non peccabit.Ex hac itaque immunditia impedimentum illi accidit, propterea quod non recordabatur nouissimorum suorum. Admiranda illa masnaque Ornamenta sua quae habebat, quum digna quae inspiceretur esset, deiecit . & in humilitatem adduxit, quae prius erant imis menia
46쪽
mensa & omni laude maiora: quin etiam post haec omnia noerat qui consolaretur eam , quae summa sua decora deiecerat. Super his vide meam loquentis humilitatem Domine rquandoquidem inimicus propter illa quae meae patriae euenerunt, magnificatus est. ET pos T pauca. Quaerendum tamen iuxta anagogiae leges, an possit immunditia cuiquam inesse,qui eius causa non fuerit. Videamus autem etiam priora illa intelligibilia. De throno eiusmodi anima cum deciderit, omnino ut in immunditia sit necesse est, quae immunditia sanctam viam ambulare prohibet. Ac quemadmodum sacro Exod. r. viro Moysi in sancto loco gradienti, & eius successori Iosue a 1.LEDeo praecipitur ut calceamenta soluant, quod minime conis ueniret in sacro loco mortua pellem habere pedibus circumpositam,sic qui sine impedimento ambulaturus est,ei sortasse non modo calceamenta resoluenda sunt,sed etiam immunditia de puluere circa pedes contracta, est abluenda: eiusq; rei
symbolum putamus esse, quod Saluator missa in pelvim aqua pedes discipulorum lauti,dicens Petro qui adhuc mysternunignorabat,ob eamque causam id fieri prohibebat, i si non la- I. in . ibi uero te,non habebis partem mecum .i&d Quod ego facio tu nescis modo, scies autem postea.l Igitur confideranda est immunditia circa pedes ut ita dicam animi,& orandus Iesus ut illum abluat,ut partem habere cum illo possimust na si illa permanserit, impedimento erit, ne per viam illam secundum lanum sermonem ambulemus : per ipsum inquam Saluatorem ut dixit, i ego sum via. t i Non est recordata nouissimorum Ioan. tiauorum .i ORIGENI s. Aut fortasse, OLYMP. Liquet autem eam animam quae sana sit, aut eam certe quae talis esse velit, ita facere, cum non tam id quod praesens est consideret, quam ex his quae geruntur, quid sit etiam tu posterum euenturum prospiciat,& si quado dum adest aliquid quod ad praesens iucundum putetur, prospexerit quid acerbitatis in futurum eueniat, eo dimisso quod delectabile videtur, id facere quod illi contrarium est, ne postea in asperum exitum inc, dat . Sin contra res aliqua aerumnosa sit ad praesens, & eam quamuis ad speciem molesta sit,bona spes excipiat, illius rei molestiam quae aspera existimatur,sponte subituram, ut duu
47쪽
tem illum fructum qui asperarum rerum tolerantiae succedit,consequatur. i Non est qui consoletur eam. t OR Iaa-N is. His omnibus inquit malis affecta illa quae Ierusalem figurate vocatur , ne coniolatoris quidem copiam habuit: narationem quae in se inerat cum esset auersata,totamq; se passioni tradidisset,auxiliatorem illum perdidit, qui vigilantem di intentum animi affectum ad labores tolerandos & ea persevenda quae aspera putantur,semper armabat. In his vero mei ciuis humilitatem vide:Tamquam si cognata anima dicat, ciuis mei malum pro humanitate quam didici , mea est calamitas.Vide igitur Domine,& praedicta mala passam ne penitus derelinquas: ne despicias dum eius inimicus, vitium inquam, aduersus illam magnificatur & effunditur. Hoc vero i Vide Domine humilitatem mea, i potest ab ea quae in anima inest ratione figurate dici, quae & dedecorata sit , & humiliata , Mutita dicam,regiam dignuatem amiserit. OLYMPIOD. Pe cantium calamitates hic sanctus vir sitas putat , di preces pro illis offert.
Sordes eius m pia bus eius, nee recordata est si ae fui: v posita est urbementer, non habens consolatorem . V de Domine abflictionem meam , quoniam erectus crini- .
SI e v x mulieris alioqui decorae immunditiam , cruor si in pedibus appareat turpissime prodit , sic Ierusalem flagitia atq, scelera divina vitio, quae pedum instar est,cum extremum factorum sit, & lacta turpia consequatur , summa cu. illius ignominia prodidit atque detexit. Quid vero conlec turum iam esset,quive finis peccatorum futurus,quum peccaret non aduertebat, neque cogitabat, nullum fructum esse alium peccandi quam de peccatis paulo post erubescere. Qua obrem de gloria sua atque amplitudine cecidit ac deiecta est casu adeo insolito & vehementi , ut omnes mirentur , neque eius dolorem quisquam est qui consolationis lenimento miat et ac minuat. Vide Domine,ne auertas oculos tuos ab as-flictione meainc ab hac calamitate miseratus eripe,neque mo
48쪽
sinas ab inimicis meis proteri atque contemni, quibus ex clade mea creuerunt animi, i umentiqὸ ore aduersum me locuti
sunt,se se superbe efferentes meq; despicientes. i Sordes eius in pedibus eius. i Persistit in figura menstruatae muli cris, cuisius immunditia in pedibus appareat, etiam si reliquum corpus decere videatur. Hebraei vero pro pedibus fimbrias legunt, i Sorde eius in fimbrijs eius.l Porro fimbrias in quibus pollutio mulierum appareat, saepe in scriptura legi inus,ut in Ieremia capite I 3. I Reuelata sunt vetecundiora tua,pollutae sunt plantae tuae .l & paulo post, i Ego nudavi femora tua contra faciem tuam . I nam quae in Ieremia dici a sunt verecundiora semora,in Hebraeo dictae sunt fimbriae .Ex quo apparet Deum ipsum detexisse sordes eius in pedibus seu fimhrijs eius, ut illius flagitia per vindictam traduceret atque vulgaret. t etiam de Ninive dicit propheta Naum, Ecce ego ad te dicit Dominus exercituum,&reuelabo pudenda tua in facie tua,& ostendam gentibus nuditatem tua,& regnis ignominiam tuam. t i Nec est recordata finis sui. l Ita fere dum
peccamus, noster animus quasi fascino quodam excaecatur, ut quid eX peccato sit euenturum,minime prospiciat: Nam si nouissimorum,ut ait Sapiens,memores essemus,nunquam utique peccaremus. i Vide Domine amictionem meam,quoniae rectus est inimicus. l Videre afflictionem tunc dicitur Dominus,cum ex afflictione,misericordia commotus eripit. Sic
in Exodo cap. 3. Vidi asilictionem populi mei . t & psalmo
so. Quoniam respexisti humilitatem meam, salvasti de necessitatibus animam meam. Erectus est inimicus, i magnificatus est, magna de se locutus eri iactauit se;me contempsit iuxta illud psalmi, i Super me magna locuti sunt. lIo D. L X X. Manum suam extendit tribulans ad omnia desiderabilia eius: Vidi enim gentes ingressas in Sanctuarium eius,
quaJ praeceperas non ιntrarem Ecclesiam tuam. O Rica N is. Desiderabilia igitur Ierusalem intelligenda sunt quae in templo erant, & Sancta Sanctorum reo condita,& ad sacerdotale ministerium apta:& liqua alia pro-
49쪽
pterea quod in templo essent posita, diuina esse credebantur, ut candelabrum aute una,vi reliqua.Nam quia popillo persuasum erat, ea in templo ad Dei gloriam esse reposita, rebus ornnibus illa praeserebant, malebantq; ipsi omnia acerba ab hostibus perpeti, quam ut aliquid horum in pote itatem hostium
veniret. Sanctuarium vero mos erat ex circumcisione hominibus templum vocare . Quas praeceperas non intrare iaDentias. Ecclesiam tuam . t OLYM MOD. Iusserat Deus ne Moabitae& Ammonitae in Ecclesiam Domini intrarent. Euersa itaque Ierusalem,etiam hi sunt in templum ingressi. Quod vero adsensum spiritualem pertinet, impurae quaedam cogitationes, in animae adytum ingressae sunt. ORIGENI s. Rem vearo nouam & inluetam Ierusalem passa est tempore capti-u i tatis: Vidit enim gentes, quae ne in Ecclesiam ingrederentur,praeceperat Deus, calcantes sanctificatione,quone Israe Iitis quidem ingredi fas erat,cum solis sacerdotibus, piaculis haud vulgaribus expiatis in eum locum intrare permissum esset:hostes vero in ipsa quoque inaccessa loca peruenerunt,in .gressi quo vix summus ipse iacerdos multis cum piacularibus sacris semel in anno introibat. ET pos T P a vc A. Si autem Ierusalem ut prius exposuimus, talis quaedam anima sit, intelligendum est bona ipsius secuduin naturam,quae sunt eius ornamenta, quibus Deum colebat, in eiusmodi penetralibus condita,quae omnibus,praeterquam verbo illi summoque sa-. cerdoti sunt inaccessa, eius desiderabilia vocari. Ad haec omnia, ill e in lucta victor hostis, animam diuino auxilio merito destitutam,non iam praeclare sub illius imperio militantem , cum elisisset,atque per vim illam suam eis cacem, qua ad vitia, pertrahere solet, occidisset, Dei desertricem ex principe locob deturbauit,& ornametis spoliatam dereliquit. Gentes etiam ero loci ratione figurate intelligere oportet illam vitiorum turbam,quae illum praecipuum locum ingrediuntur, ad hoc extructum,ut esset Dei capax,& vera sanctificatio, qui in pura mente requiescere cupit. quas gentes prohibet Deus,ne ullo modo Ecclesiam ingrediantur. Quid enim magis proprie a Deo prohiberi putemus, ne ingrediatur in animam, quae in L esia Dei numeratur, viam opera dc sapientiam sensum U
50쪽
carnis,quae vere gentes sunt Deo inimicae ξ i Caro namquentilitat aduersus spirit una, i cum i Sapientia carnis inimica iit Rom. r. Dei: legi enim Dei non sub ij citur, ncque enim potet t. l
Manum fluam misit bota ad omnia desiderabilia eius: quia mi At gentes ingresias Sauctuarium suum , de quibus
praeceperias, ne intrarent in Fcclesiam tuam. IL L v v vero quam execrabile spectaculum fuit cum auiis ditate rapacillima misit hostis Ammonites &Moabites manum tuam ad sacra pretiosaq; vasa diripienda ξ Nani illud etia inter ceteras eius aerumnas haec ciuitas perpessa est, ut cum quibus astinitate, de iuris & legum ac ciuitatis communione iungi,& quibus in Eccletiam tuam ingredi tua lege interdicςnte non licebat,eas gentes videret in sanctuarium suu ingresses ; de a quibus ob saeuitiam & morum inhumanitate, ne vulgaria quidem S omnibus exposita beneficia impetrare Potuit, panem & aquam, eos in adyta sacra penetrare conspiceret,& pretiosa ac desiderabilia rapere , quae ne contingi quidem niti a Deo dicatis hominibus fas erat. i Manum suam misit hostis. t Manum mittere vel ad occidenarium accipi potest,uel ad rapiendum. ac si ad occidendum accipiamus, desiderabilia intelligendi sunt viri speciosi aut decorae mulieres, ut est in capite a. t Occidit omne quod pulchrum erat visu in tabernaculo filiae Sion : l quem sensum sequitur Chaldaicae interpretationis auctor. Sin manum misistere sit rapere,desiderabilia erunt pretiosae res, ut gemmae, aurea vasa, lauta supellex,ut consequenti versu certe accipiuntur, i dederunt pretiosa quaeque pro cibo . t Nam idem Hebraeum verbum est ibi redditum pretiosa, hic vero desidera bilia: & hic sensus conuenire magis cum consequentibu S verbis videtur, i quia vidit gentes ingressas in Sanctuarium suu .IΙn templo euim intelligendum eli illa desiderabilia fu i sse ad quae hostis extendit manus: quae expositio B. Gregorio Na-Zan Zeno placuit, qui in Pacificatoria oratione prima dixit, τάδε - -οι Οἰβάπις ἔμεα rc ον ας oia eti m et ἀψο- ν υπιξυφωσri, profani pedes in sacris adytis inam-E a bulan.