In Lamentationes Ieremiae commentarium ex auctoribus Graecis collectum. In easdem Antonii Agellii presbyteri regularis explicatio

발행: 1589년

분량: 223페이지

출처: archive.org

분류: 유대인

91쪽

1s IN CAPUT SECUNDUM '

sessio in terra deiectione, de status dignitatisque pristinae amis sionem significat,ut in eodem capite Esaias, i Descende, ede in puluere Virgo filia Babylon. Sede in terra, non est lolium filiae Chaldaeorum i Accincti sunt cilicijs , t Cilicium via detur saccinum fuisse cinctorium seu , quo ad carne accingebantur.inde saepe adiungitur verbum accingendi .

Defecerunt in lacvmu ocuti mei, conturbatum es cor meam essesa est in terram gloria mea , super contritionem filiae. populi meissum deficeret paruul--lactens inplateo ci-

Olli a E N Is. Gloriam suam vocat propheta populam Dei& patriae pietatem .paruulorum porro desectionem fames efficiebat.Dici autem sublimiori sensu potet illum suorum secundum carnem Cognatorum mala sua putare,iuxta illud, liquis infirmatur,dc ego non infirmorὸl calamitates,quae illarum animis acciderunt, in se suscipientem, scientiae ne ira- pe verae iam marcescentis languorem, perturbatam rationis ad res terrenas proiectae corruptionem, riaeque exaltari.

tis caput priuationem,iuxta illud, i Ta autem Domine sust Itor meus es, gloria mea & exaltans caput meum i Cum .deficeret paruulus Se Iactens. l Irec ERTI. Lac est illa sectin. dum pietatem doctrina . qua inhibita, nihil mirum si qui illa alebantur deficiunt. i In plateis ciuitatis. ' on νυν io D. Nora enim a Gentilibuε impedita Pietas est, se a a nothis filijs cox-

Defecerunt prae lac mu oculi mei, conturbs fiunt viscera mea, effusium eum terra iecur meum se per contritionesi. liae popula mei, cum deficerer patruurus or laclans in Hi teu οπιάτω

DEν ac εRvητ atque consumpti sunt vi lacrymarum de fluentium oculi mei, & interiora mea tamquam ahenuesseruescens & aestuans ex vi doloris ebullierunt, atque tu ' haca luat,& lacrimis exundauerunt: qum et Iam iecur rpsum,. quasi Dissiligod by COOste

92쪽

THRENORUM IEREMIAE. 77

quas vas aliquod ab igne ter uiduin effudit in terram humore

totum, S. lacrymis quodammodo felleis in terram defluentibus exhaustum est,super contritione plagaque coetus populi mei cui confractioni medicinam nullam esse video, cum paruulos grandiusculos, & lactentes minusculos, quibus alendis vel exiguae cibi scin taliae satis crant,& quorum aetas cibo saepius suppeditato indigebat, prae ciborum inopia famisque

malo deficerent, miserrimc animam traherent.

I De secerunt prae lacrymis oculi mei . l Asserui maximo deflet malum famis, adeo ut omnia interiora sua, tamquam olla esset uescentem, prae doloris aptiu ebullisse & conturbata esse dicat, nam verbum m n est conturbari quasi aestuas ahenu, ac bulliens. Effusum est in terra iecur metu .c iecur dixit, quod in Iob. i 6. dictum cst mnci . ubi LXX. transtulerunt,εξεχανεισeffuderunt in terram fel meum .l hoc est vas S conceptaculum sellis; ex quo effusas esse tamquam felleas lacry mas per summum dolorem intelligit, ex imo iecore quasi redundantes. iSuper contritionc .l Conti itionem apellat eκ c asu lapsu ve aliquo, aut ex instacta plaga confractione.

intelligit autem caedam populi, S famis malum. Cum desi- cerct paruulus S. lactens in plateis oppidi . t deficeret, quasi

anima ageret, anhelaret, atque animae deliquium pat cretur.

quod genus morti S ex fame miserrimum est,i In plateis,l autedixit, respiciens ad consuetudinem puerorum in plateis lu- cntium, aut quia foris quaerebant cibum,qui domino erat. . ut lahem aliunde suppeditato alerentur, qui de suo nihil habebant. de quo famis incommodo dicit Ieremias prophetiae

suae capite se. Ingressa est mors domos nostras, disperdere paruulos de solis, iuuenes de plateis. lLAMED. LXX. Matribus suu dxerunt: ubi esstriticum' numst cum deficerent quasi vulnerati in plateu ci uuatis, cum essunderent animas fura in sinum matrum suarum . OLYMPὲ ODORI . Peccatrices animae ipsis EccIes' dix runt, Vbi est mysteris libera perceptio: haec dicunt, vuquae IMMIuc dignae urite rijs ceulerentur, propter admissa peccata. Digiti os by Corale

93쪽

8 . IN CAPUT SECUNDUM

peccata. I Cum deficeret quasi vulnerati in plateis ciuitatis. Eivso M. Qui erant adhuc sub peccati mortisque potestate. i Cum effundercnt animas suas in linum matrum suarum. locvup IOD. Quamuis in sinu matrum continerentur,adhuc tamen fame doctrinae deficiunt.

LAMED. . VULGATA. matribus suu dixerunt, πιι ery triticum in vinum ρ deficerent quasi mulnerati in plateo ciuitatu um exb

larent animas suas in simum matrum suarum. NA Μ quis sine lacrymis spectaculum illud videret,pu

ros ia grandiusculos non ab alienis,sed a matribus, non delicatum,& qui difficile parari posset cibum, sed triticum M vinum petentes,neque in satietate, sed cum prae fame deficerent, quasi vulnerati non ferro sed famis gladio in plateis eis uitatis; lactentes vero exhalantes animas suas in sinum matrusuarum,quibus prae inedia lac uberibus ad eos lactandos non

suppetebat. . . .

I Matribus suis dixerunt. t Maximam famis calamitatem deplorat, eiusque lamentabilem imaginem ante oculos ponit. Vbi est triticum & vinum' potest haec tamquam petitio P nis intelligi iuxta illud, quod cap. .legitur , Paruuli petie runt panem,&. non erat, qui frangeret eis, i potest etiam vox esse querentium ex illa priori tritici viniq; copia in qua educati & aliti essent, ad quantam inopiam deuenerint.quo abist inquiunt illa rerum omnium ad victum necessariarum abuta dantia P memoria namque se licitatis praeteritae mali praesentis dolorem auget. i In plateis ciuitatis.l Parii ulis qui iuxta Hebraicae linguae proprietatem,a lude do dicti sunt, apte plateae ciuitatis conueniunt . iuxta illud, quod apud hunc eundem prophetam est, cap.9. i Ascendit mors per senestras nostras,ingressa est domos nostras,disperdere paruulos de s ris , iuuenes de plateis. l . MEM. D uiligo

94쪽

TRRENORUM IEREMIAE. 7yMEM. L X X. aliud testificabor tibi, aut quid assimilabo tibi filia Ierusa tem y quis saluabit in consolabitur te Virgo filia Sion e

quoniam magmsicatum est poculum contritiones tuae , quia medebitur tui eo Rica Nis. Summam improbitatem significavit,qnae

nullum virtutis testimonium haberet, neque ullius delinquentis peccato similis esset.quod enim peccatum simile illius, qui longe est a Deo, &qui pollea quam accessit, reluctatus abscessit ξὲ Si enim no venissem inquit & loquutus eis sui Dsem,peccatum non haberent. l ideo inquit, in ijs qui accedunt ad me sanctificabor. l nam, i qui nescit voluntatem Domini,& non facit illam, plagis vapulabit paucis. qui vero scit, ct non secit illa, plagis vapulabit multis.l Morbus igitur adeo magnus quem prophetae curare non potuerunt, solo Deo curante indiger. Itaque Esaias contempsit prophetas, qui infirmitatem suam fatebantur,in illis verbis Domine quis credidit auditui nostroὸl Dicebat etiam antea Ierusalem, i videte si est dolor sicut dolor meus .l idem ergo qui percus Sit sanabit. ipse enim dolore essicit,& sanitati restituit: nam verbum hoc, Quis,& de eo quod rarum & de eo quod nusquam est, accipitur . neq', enim hominum quisquam curare potest plaga, quae a Deo infertur. Quid testificabor tibi Θl OLYMν. Cui ulnam

boni tibi testis ero Aut quid assimilabo tibi filia Ierusalem lOxYMν. Quodnam peccatum cum tuo conseram Θvere enim

omnia peccata superat illa ipsius Domini caedes. i Quoniam magnificatum est poculum contritionis tuae.l EIvs Da M. Vindicta peccati tui. Quis medebitur tui l Eius os M. Hoc est nemo, nisi solus Deus.

cui comparabo te, vel cui asmilabo te filia Ierusalem p eui exaequabo te meonse labor te Uirgoba Sion' magna ess

enim Nelut mare contritio tua quas medebitur turἐ1N leuandis allierius malis caput illud est, ut afflicto rem dium aliquod adhibeatur, quod ad malum illud ausere

95쪽

8o IN CAPUT SECUNDUM

dum utile sit: ubi id obtineri non potest, sequens cura est co solationem aliquam afferre ; cuius adhibcndae illa latio est , exemplo aliquo casuque simili commemorato qui alteri acciderit,lenite dolorem; nain illa in ij idem malis societas nonnihil de doloris magnitudine minuere videtur. ac primum quidem remedium praestare, quo haec tua mala corrigantur, inatus est quam ut a me possit afferri. neq; vero altera ratio desimili exemplo leuandi dolorem facilis est: nam quod exemρ pro seram tibi tuisq; cladibus aequale, aut simile filia congregatio q, Ierusale mecum contritio,dolor,plagaq; tua magna sit sicut mare,quod latissimu est,atq; profundum,adeo ut ex hau riri minime possit: neq; eiusmodi est vulnus tuum, ut me deIaaliqua consolationis illi subueniri & coerceri queat ,& taminquam orationis quibusdam linteis circuna positis alligari. Magna est velut mare contritio tua. t Sicut mare quod latisi simum est& coerceri no potest, ita dolor tuus, quae contritio& plaga cordis est,medicamentis consolationis tam qua alligaturis quibusdam adstringi cohiberiq; non potest: nam similitudo maris assumpta est,ut quod adeo magnu sit, ut contineri in ludiq; non possit. LXX. vero non eandem vocein legerunt

in Hebraeo,sed aliam similibus licet litteris. nam quod B. Hieronymus in suo codice legit, ut, i sicut mare, i ut etiam nunc in Hebraeis codicibus legitur, hoc illi in suis legerunt, nid c

I magnum fuit poculum conti itionis tuae :l figura dicendiscripturis consueta, qua mensuram paenarum a Deo irrogatarum calicis nomine significare solent . magna mensura plagarum tuarum fuit,immodice flagellata caesaque es. grandi

calice diuinam iram vindictamque bibisti. NVN. LXX.

Prophetae tui viderunt tibi mana sigr Rultitiam, ae πω reuelarunt seper iniquitatem tuam, a reducendam ea prauitatem tuam ; or Niderunt tibι assumptiones salsas

eiectiones.

OR t ς ε Μ i s. Prophetia stulta illa est quae hon habet exitum,& quam stulta idola comparant ima se ipsis quida

prophe Dissiligod by Corale

96쪽

prophetabant scilicet pro pugillo hordei,& fragmcto panis,

ut scriptum est: qui nesciunt peccatum arguere, & a captiuitate daemonii eripere, cum per dulces sermones animas peruertant. Atque ut veracium prophetarum assumptio& verbii quod ex Deo accipiunt,verum est, Deoq; coniungit, sic daemonum verbum,dc talium est, de a Deo seiungit, & ab illa Dei propensione repellit . quaenam vero sunt eicctiones non falsae ut osscsum est,& assumptionesΘillae nimirum, quae ab errore reijciunt, dc ad Deum perducunt. i Et non reuelarunt super iniquitatem tuam, i OLYMP io ooRI. Non indicauerunt tibi,inquit,quod verum est,ut agnoscens te iniqua facerc, conuertereris,s captiua non fieres. i Assiimptiones falsas & eiectiones. l EIvs DEM. Prophetias falias, & opiniones vanas, quae te a Deo e ij ciebant.

Prophetae tui Miderunt tibi sipa in Gulta, nec aperiebantaniquitatem tuam, Ni te adpaenitentiam prouocarent aviarunt autem tibi essumptiones salsassera etaones.

PROPH ετ Aa tui quorum munus erat nascentibus tuis malis medicinam adhibere,neque eousquc morbos inicu . Tos relinquere, dum insanabiles fierent ; viderunt atque prophetauerunt tibi falsas stultasq; prophetias, pollicentes peccatoribus impunitatem & pacem,bonoque animo esse iubenites, secunda omnia, & pro voto illis euentura mentientes,&loquentes placentia .nequ e peccata tua detegebant'argue bant , paenamque illis debitam significabant, ut te a peccatis reuocarent,& ad paenitentiam conuerterent,dc ad Deum, a quo auersa eras adducerent. Sed prophetias falsas & visiones . mendaces tibi viderunt, & oracula quae non tam erigerent animos , quam in ruinam & interitum impellerent, teque de

terra tua eij cerent.

i Viderunt tibi falsis & stulta. Quod in Hebraeo est SN , id

LXX. Si in dixerunt: pro quo B. Hieronymus transtulit, stulta. t Hebraea vox lini mentum ac tectorium significare videtur infirmum, quod facile cadit propterea quod non mi-itum sit cum tenaciore materia aliqua , quae luti solutile na-L turam . Disiligo Corale

97쪽

81 . IN CAPUT SECUNDUM

turam constringat,& contineat. trassertur autem figurate acilenia verba prophetarum significanda, quibus fauorem via Igicaptabant , quae mollia blandaque erant, neque solidi qui ci- quam , & ad continendas adstringendasque auditorum merites habebant, sed illas defluere sinebant. de quo genere pro-Heeta, . Phetarum dicit Ezechiel cap. 23. i deceperunt populum meis dicentes,pax & non est pax et & iple aediticabat parietem, libautem liniebant cum luto absque paleis . t Ex quibus vestis discimus qualis esse verus propheta & praedicator debeat'

verbaq; elus non fluxa Sc mollia,& placetia,ad audientiu se sum,& voluptatem aurium composita, sed salia nonnunquam esse debere,& reprehentionu sale condita, quo fluxa auditorii vitia,& ad putredine tabescentia constringantur.Videndi autem verbum proprium est prophctarum, unde de videntes vocabantur, quod species aliquas viderent secum loquentis personae & futura praedicentis. Vt te ad paenitentiam prouocarent.l In Hebraeo est,ut reducerent captiuitatem tuam: sensum vero latinus cxpressit. nam illa vere captiuitas est, Cum

peccatis ac viiijs addidi seruimus.itaq; ad huc sensum LXX. cum veralia captiuitatem atq; seruitutem esse peccata intel. gerent,in Deu eronomio cap. 3o.quod noster interpres Lucio ducet te Dominus Deus tuus de captiuitate tua, i illi ui itu terunt, iamraa κίειος - αμαρτίας αυ, sanabit Dominus peccata tua. fatuam vero illam Sc stultam verborum lenitatem idesticere, ut in peccatis auditores perseuerent,& a viiijs Dei. uersione minime conuertatur, dicit Ieremias in prophetiae I I- suae cap. 23. Et in prophetis Samariae vidi fatuitatem. Pr

phetabant in Baal, de decipiebant populum meum Israel. Min prophetis Ierusalem vidi similitudinem adulterantium , &iter mendacij: dc consortauerunt manus pessimorum, ut non

conuerterentur vinisquisque a malitia sua. Viderunt autem tibi assiimptiones salsas de eiectiones. t Assumptiones,

prophetiae sunt,& oracula. dictae sunt autem assumptiones, quod Prophetae quasi leuarent vocem,cum eas proferrenod

publicum:vnde saepe legimus assium e re planctum, sumere pax abolam. Aut assumptiones falsae dictae sunt, quia assumebat nomen Domini in vano, dicentes haec dicit Dominus,cu Do

98쪽

minus non loquutus esset. Sed quia ambiguum vectum est in Hebraeo,&significat etiam Elationem seu subleuationem; ad hane secundam significationem respiciens propheta ex ambiguo,subiugit,quali per ἐπ-- ιπν corrigens, i & eiectiones ψhoe est impulsiones,& deiectiones. Viderunt tibi non tam arusumptiones & elationes,quam impulsiones,& deiectiones;na illis credendo impulsa es, & dc tuo statu ae dignitate & loco deiecta. Sic dixit in psalmo uer. David. i Verumtamen pretium meu i hoc est dignitatem &sublimitate meam cogitauerunt repellere . t Aut eiectiones quibus de tua terra eiice. reris,& in alienas oras captiua migrares. Nonnulli, eiectio. nes, i interpretantur,quibus a Deo e ij cereris& repellereris.

SAMECH. L X X. Plauserunt super se manibus omnes transeunt per viam :sibilaverunt,o' mouerunt caput suum super filiam Ieru salem : haec ne sirbs dicent,corona laetitιae Ῥniuerissae terrae e riOLYMpion. Iuxta historiam,qui ruinas templi intuebantur,stupentes plaudunt manibus, dc sibilant mouendo caput.iuxta interiorem sensum,homines impij, qui extra via Pietatis ambulant,aut etiam impuri daemones haec iaciunt, laetantes de eorum casu, qui pridem virtute praediti erant. Haecine est urbs dicent corona laetitiae Θ l Eiusna M. De empto,propter illius nomen inique celebratumrde anima vero dicent, haecine illa est, quae virtutis nomine persecta, dcillustris dicebatur Θ

Tlauserunt super te manibuου omnes transeuntes per miam;

sibilaverunt, , mouerunt evita sua super siliam Ieru

salem e baecine eu urbs disentes s perfecti decoras ,gas Huminiussae terrae e O V i per viam transibant, & tuas ruinas clademque ub

, debant,quamuis aliud agerent,& alio properarent,iacum tuam magnitudinem ac nomen accepissent,&de ata sublimitate cecidisse viderent,rei novitate ac miraculo

99쪽

commoti simul & casum tuum dolentes, & admirantes sacere non potuerunt,quin coin plosis manibus dolorem admiratio-Demm testarentur; libitauerunt etiam, & mouerunt caput ad doloris inditi lim; cumque dirutae urbis faciem lamentabilem , longeque a priori statu diuersam cernerent, vix tantam comis mutationem in urbe tam nobili credibile putantes dixerunt, haecine est urbs illa, omnibus rebus,quae ad decorem faciunt init ructa,adeo pulchra,ri gaudium & deliciae uniuersae temrae S csset,& vocaret ut es Plauserunt super te manibus . t Plausus manuum & sibilus

cum commotione capitis, doloris signa sunt cum admirati ne coniuncti,multa sunt in scripturis exempla. sed unum 1 lateri. is. tis erit,quo deii in Ieremia prophe xiae suae cap. 18. Vt fieret retra eorum in desolationem dc in sibiluni tempiternum romnis qui pertransierit per cam,obstupescet, S moucbit caput suum. l ut qui terram quosdam nobilitisimam in ruinis iacere conspexermi,admiretur & stupeant, Sc antini perculsionem gestu corporis indicent. Persecti decoris. l hoc Domurat in ne ierusalem appellabant v psalmo ορ- i Ex Sion speciets domi. U.. coris eius: l gaudium etiam uniuersae terrae, ut psalmo uel fundatur exultatione uniuersae terrae mons Sion praecipuus autem decor eius urbis ac decus templum ipsum ei, mirabili pulchritudine extructum, venerationIsmaiestat Iri, diuinae plenum. PAR. - -- L X X.

peruerunt super re os suum omnes inimici tui s&lasserunt, in fremuerunt dentibus f dixerunt, absorbuimus eam: certe haec HI dies, quam expectasamu inueni a

1.Pinin RIGare Is . Aduersarius enim noster diabolus circuit rugiens,quaerens quem deuoret,& tamquam serpense in nos mittit sibilos.ceterum auertat illud Deus; ne de nobi dicat,deuortiri meqt, diem in nobis assequatur,quem sol vIς

namque atque ira comburit,erroremque nobis quastlucem di

ssilentiam exhibet. Psallentes igitur dicemus, i Nisi quia Din

100쪽

THRENORUM IERE MIAE. 8s

minus erat in nobis , forte vivos deglutissent nos; l & illud ii Lucerna vero impiorum extinguetur .l j Sibilaverunt

OLYMP IOD. More serpentum aggresti sunt:Sibilus enim se pentum est. l Certe haec est dies,qua expectabamus. t Ei vsh a M. Illa ex peccatis perturbatio atque confusio. expectabatur aut em praedicente Deo,& peccatoribus comminante.

. rauimus: En issa est dies quam expecZabamus, inueni

TA M QUA H serae bellitae deuorar cupientes.aperuer ut super te os suum omnes inimici tui, & quasi serpentes& dracones sibilaverunt,tamquam rapaces leones fremuerut dentibus . neque vero voluntatem solam perdendi te habuerunt , sed quod cupiebant etiam persecerunt , dc sui desiderii se compotes factos esse gloriati sent. Aperuerunt super te os suum. l Nonnulli sic accipiunt, gl .riati sunt aduersus te, tibi insultantes,te contemnentes, dc de se magnifica iactantes. Sed aperire os super a Iiquem illo po- tius modo in scriptura reperitur, ut serae belluae deuorare cupientis significationem reserat, ut psalmoar. I Aperuerunt super me os suum,sicut leo rapiens, & rugiens/Zc ver ba quae sequuntur id satis ostendunt, dixerunt, dei orauimus .l Hanc eandem dicendi figuram de hac re eadem loquens in prophetiae sua Ieremias tenuit, cap. FI. i Commdie me, deuorauit me Nabuchodonosor Rex Babylonis, reddidit me quasi vas inane, absorbuit me quasi draco, impi uit ventrem suum teneritudine mea. t i Inuenimus, vidimus . t Iuvenire in scripturis significare solet consequi,compotem alicuius rei fieri,ut Prouerb. cap. i7. i Eruditus in ver-ςho inueniet bona .ldi i s. ustos prudentiae inueniet bonaqIdem fere est,uidere, ut ilIud in psalmo 33. i Quis est homo, qui vult vitam,diligit dies videre bonos c

SEARCH

MENU NAVIGATION