M. Hier. Vidae ... Dialogi de rei publicae dignitate

181쪽

coercere, totamc, bominum genus ρ aut inmis exceptis

delere, atqi extinguere, stertiae cuiusdam , et Dexplicabilis iustitie sieueritate id exige ite, Ut noua soboles in mundo renascatur. Atq; in oraculu Vere se tertia ad aeternam vitam editis co timetur, ad extremum fare, Ut terrae omnes v bis cor agressi , totusq; ιg ι cumuodus , Vnos, Cr eodem occasu omnia gerierata, o ta, vis concreta funditus intereant , ut plane term enus, erfuis fit naturae, atq; mortalitatι. tu principe

enim humani generis parente ipsius fraude, atq; per

dia, ut memorauimus, deprauata fuit hominum nat ira, caros humani generis corrupta, cliι animus adhaerescens corporis contagione non parum vitiositatis con traxit , quae naturae ita affectae contagio latius, tauquam traduce in cunctum hominum genus Vmuerse dit nauit is licet dιuinae , atq, coelestis Uιctime sanguine admira dum in modum humani auιmi penitus ex rati , sacraq- Lavatione lustrati. extra omnem plane cu*anpositi fuerint, attames affectio Priani, quasis decoloratio, eiuste infectiovis v elutι vestigiam , Di Augulis ob corporis societatem remansit. Quippe eo facile

Omnis reι natura prolabitur , atq- incumbit, qVo sie net

inclinata fuit . ceu si ab arida materia Eue forte ιsta' sum excutias, is ea tamen labefacta, alq. ρ aeusta ress det adhuc quodammodo fomes, qsi de facili, celerriames admotam flammam rapiat, atq; com re idat. sic profecto res sie bubet in animis nostris. Utiusmodι euinnaturae infectione ad nequitiam promptiores ex fluuibamiues . Vt mct domitas cupiiιtates babaericli, strein

182쪽

nueis, Cr nauiter glecebrae restiterint, infum te carnis in nobis post reditum cum deo in gratiam remansit voluntatι nostrae quantumuis liberae

polita , luxuria , atque lascιuia diffluant , suisque met ipsorum sordιbus inquinati persepe non modo freno, Cr castigatione , sed etiam purgatione indisgeant. Flacce de causa dixit Plato , quod tu non tu cuisti, omnes re pub. fui temporis improbas esse, core ruptis ciuitatum moribus, aliaritia, Geteriss appeti tionibus in animis bominum victa, iacentes ratione dominantibus. Non est hic Iocus, ut causas perseequar, quibus reipublicie , immutentur, cr deteriorem paut, qui locus a graecis copiose, luculeterq- tractatur, cr huic disputationi commodius fortasse tempus dubi Atur, si Vnquam postiae denuo conuenerimus, Cr de bis reb. sermonem institutum prosequemur. Sutu nunc sit ostendisse omnem rempub ut taeteras quoq; res, pule cherrime institutam tam eorum qui praesunt,

parent, nequitia feri posse pesimam, ac stagitio simiquod cum contingit, ncm perinde statim accusanda est, detestandus hominum coniunctio, consociatio quod tantorum malorum causi existat. sed potius uram eundum cunctis opibus, ut que dilapsa fiunt, re stituantur, Cr in pristinum splendorem Vindicentur, quod Socrates, Plato, Neuocrates, Aristoteles, πω nophon, Tbe brastus , nonnulliq- alij fecere, Cynes, Politica scripserunt. neq; , Ut tu cerises,

butumodi scriptione deterrendi sunt, detrabendiq Viri docti. Quid est obsiecro in rebus humanis tam egre in a

183쪽

gie, tamq; praeclare initio formatum, confectums, Crelaboratum, quod semper splendeat, neq; aliquado Uetustate obsolescat , pristinums nitorem Mon tandem amittat s omnia mihi crede, inιduo temporis decursu, longcq usu debilitantur , franguntur s, ex deteriora paulatim facta collabuntur in prauitatem , cunctas tam quae Uiuunt, ex βntiunt, quam vita, ρηsius carentia Vetustate, diuturnitateq- extubescunt. Quid ni f.agri ipsi fruticantur, plant aes, Cr vineae hiluescunt . meritasta aeruginem col rabunt, ipsus diuorum templa, Ianectismacp delubra feneficunt , Cr corrumpuntur. baud propterea tamen statim euertenda, sed potius fulcienda, sustentandaq siunt bominum cura, industria. ter gentur crebro aquaedactus, Cy rim, fossis purgaritur. ferrum a rubigine vindicatur , ac collustratur, α β opus fuerit, recoquitur,. denuo conflatur, ipsas artium instrumenta pers e reficiuntur, reconcluna i , quod probe Videre potes in calamo, qui nisi retusus crebro temperetur, acuaturq;, scribentis Volanta

ti minus ressondebit. Nultu i u moti persequi pose

fem ,m genus Videtis. Vbι igitur ciuitatis mores deformati sunt, respub.ch a magistratibus, aut a princiepibus non recte administratur, non iccirco probris iu-

sectanda est ciuilis hominum conciliatio, neq; ictic. de migrandum ad solitudinem .sed cesmus potius enixius occurrendum es, ac subueniendum moribu3 in praeceps dilabentibus , fulciendums adminiculis rem inclinatam, funditus cs coilapsum erigendam denuo, ac restιtuendam.

Q qae enim per deum bomium inficitia est, res appri-

184쪽

me utiles, summes necesserias continuo damnare, Cra se pro cere, si forte interdum casu aliquo, Cr non si ne nostra culpa eas nobis obesse contingat s Forte fortuna qui*ιam equo istatus , parieti, aut sola caput istiberit, latusue offenderit, nemo propterea post hae

equum ascendet s nemo equo Vebetur, fiet potius iter pedibus ingredietur s Feretis item instrumentis, quae ad vitae commoditates sunt inuenta, ceu cultris, aut secuinribus, sarculis ue , Cr rastris non Utetur amplius , si quis forte imprudenter , perperaris aliquo eoru Utens bi ipse digitum, aut pedem, aliamve corporis partem vulnerarit Ne innumera istiusmodi bre eoquam,quid igne bominum vite magiε necessarium ' igni tamen interdum maxima incertia excitantur, quibus totae ciuitates, Cr magnae terrarum hartes ambustae eonflagra

runt. rursus, sine aquae usu vita bominum esse nequis. aqua tamen, si quando flumina, aut lacus inundarunt, interdum quo , elatem affert populis late aecolentibus . Sol quοῖ aestiuis me fibus saepe agros,π fata perurit, ais devastat. Solem ideo, si ρ imra, caelo deripio mus nec potiri a nobis aequaestimatione ratio inibitur quantorum banorum, ae commoditatum fons iste lucis suo lumine cuncta illustrans sit omnibus ubis mortaliabus f idem dicere possem de eloquentia nobis a natura ad salutem nostram, er aliorum multorum data, qua Stois ei unam e summis virtutibus esse existimabant, cum sit copiosa loquens sapientia, saepsime tamen eadem non modo riuitatibus, publielsq. ratio uibus plurima dotrimenta inuexit ,sti etiam ipsis ea praeditu fuit pira

185쪽

I I.

ta videmus, atqi audimus, quae videre, atq, aurireno mus , ergo optandum erit nobis priuari videndi.

audiendis potestate, tam praeclaris sensibus, qui sane nobis a natura attributi, Vt essent rerum interpretes, nuntis , Cr sale ites animi in capite , tanquam in arce mirifice collacati s innumerabilia fiunt huiusmodi, nee omnia persequor, quae suapte natura, atq, per ρ optrama fiunt. eis tamen f hcmines abutuntur , psima fantis pernici finia. Si igitur diligenter, recteq- per

pendimus id, quam rempub. Vocamus, atq; hominum eiusmodi conciliationem iure fociatorum, Vimm cui

vacat, Cr nihil prosus per se affert mali.

modo bene institutae ciuitatis leges, mores, Cr consiste ludinesseruentur, plurimorum potius bonorum, Er eo modorum mortalibus generatrix existit. At vero ea

dem labefactata libi in t rannidem prolapsa est,in mul id mala, Cr detrimenta incurrimus, quae non essent, βnunquam hominum genus in coctus, et concilia coactum fuisset. Ista ratio est non uliinmodi, atq; in. Vtinum ne in nemore Pelio securibus caesa cecidisset abiegna ad terram trabes. caetera nodis apud vetinfimum poetam. Non rem mittam ut bis in distrimen vocem, Cr contentionem, plus boni ne, an mali invexerit hominibus ciuitatum, et rerum publicarum constitutio, pluraue sint inde sicuta adtimenta Vitae , atq, praesidia, quam detrimenta , crincommoda. Possem insinperfacile probare, etiam s

186쪽

vitiose fit respub. ac d prauata, longe fatius adbue esse ita nos in societate, quam discerptos, ac palantes iu agris Vluere solitarios. atq, in tyrannide recte subductis calculis esse plus boni, quam mali. sed tu quae Iasedanda in uni, blentio obruis. sola Vitia insiectaris, Cracutius icta vides, quae praua sunt, quam quae recta. cD parauda tibi erant fallem, quae luculenter enumerasti iniquisimus rerum aestimator, cum magnitudine utili latum . nam incommoda vitae ciuilis, si ulla essent. commodorum compensatione lenirentur. Est profecto non ferenda praetermisis bonis malorum excerptis , ac omisis virtutibus vitiorum collectio . isto nempe mo do cunctae prope res incidere possent tu aliquam vim perationem. Loquor tamen bic, quod Vos velim in omni oratione meminisse, de repub. costa a, ae deprauata. nam Vbi de integra, Cr incorrupta loquemur, - nulla istiusmodi ratio ineunda erit .m in clut m con iunctione, ciuitate quatumlibet corrupta, lacus ad huc est rationi, qua dicitur, optima de malis. Ve

rum ob cis Dicearcbi peripatetici librum de hominum interitu, nustum vitae maius periculum imminere homi ni, quam ab homine. Q so te, in agrestι ista, ais immani vita, in solitudine, inquam , existimas tuti pent homines ab hominibus quos nuta lex, nustus pacinnae metus a maleficio arcerent s Procul dubio cum bo mo bominem conspicatus esset, praedam se suam nactum duceret , nec siorum feris, quas a corporibus nostris mu- νum oppositu, Cr multitudine freti remouerius , s simus obnoxij, sed etiam omnι bomini. nec tγrini,quos

187쪽

9 2 inobis inculcas omnia rabide inexplebili cupiditate appetentes tantum obesse possent, dum eorum potestati subiecti essemus, quantum profunt ciuium inter ciues multa adiumenta, atq; praesidia. Possunt quidem tγ-ranni aliquandiu ciuitatem feruitute oppressam tenere . Sed eorum, qui vi subiectos sibi populos coercent, onD--mum fere deniq; Unus, ex par est exitus . eorum ideo' vitia , sicut etiam improborum magistratuum, tolerari possunt, quod plerungi iniusta imperia magis acerba funi, quam diuturna . TFrami nanq; , Ut quotidιe Via demus, aut ex iust ijs paucorum intereunt, aut tota crauitas in libertatem erecta,consentienss, et conspιris in eos impetum facit, pauciq admodum in lecto suo e ubi eulari confecti morbo moriuntur. cum tyrannis itent minus periculose Viuipotest, atq; cum laeuis, quibus , eum humano generi nuta plane est societas. belluas bicintelligo non tantum ratione, Cr sermone carentes aura πιantes, expositi essemus, nisi Viveremus in si metate, oppidis septi, atq; obvastati, Verum etiam bo- rines agrestes, atq- immanes tango, quos nulla hum nitas, nulla Vitae cultio mitigasset. yaru a feris distan tes, quales fuisse tradunt, antequam concιlia , coetusq-

ture fociati essent vili, cum nuta latae essent leges, hed vi agerentur omnia, sempers validioris esset melior, et superior conditio , quando non vis ad fabulis trabi,crem homines humanis carnibus vesci silvos fuisse memorant, qκod tamen Cr Plato, G grauisimi philosiophi seuerant. Quin Cy tγranni ipsi quoq; babeut leges . licet haud plane aequus, quas stri proponunt seruandas

sitiroci b

188쪽

in sibi siubiectos populos, ne soli relin ratur. atque

sub istis , tumes ciuitates non sint liberae, Vivitur ta meu tolerabili ad tempus conditione seruitutis, ciuescyprudenter ferlint istorum potentiam, donec repedenda 8rstitatis flebe tulerit oecuso. Atqui aduersus immani tus em illornm hominum, quos nusta disciplina modiue rat, nulla proderat imbecilliorum tolerantia, nulla patientia, aut prudentia, ut baecflententia valeat non adu quitatem rationis , fled da, id quod aiunt, minima ma larum eligenda. est nanque inculcata omnium auribus ea sententia, de qua supra, homine bono nibiI meis, malo autem peius nihil esse posse. caeteri in miror te alioqui doctum hominem, ita rudes istos mortales vllia tnae antiquitatis ornas, ut qui te avdierit, non eos ho mines , sed quosdam quasi deos terrestres , ac mortales suisse arbitretur, probos , functor , integros, si I tes, innocentes, abstinentes . et brevia quo antiquiora, eo meliora, ae feliciora fuisse contendis . periculosium berile argumentationis genus. Aequum saltem erat te me ' minisse principem hominem bumani totius generis pserens em ita foede aduersius deum procreatorem suum fegσ1se, ut propter eius noxam, atq- fallaciam no mo do in ipsium sceleris auctorem puram obedientem, Crnoxium seuerissme amma uersium fuerit, verum etiam ab eius liberis, nepotibus, pronepotiburs , CV posteris omnibu3 perpetua ferie futuris, ab Viniuersio': hominum genere iusta, debitus pro tanti delicti grauitate poena ext etita fit. Quia s η oti ne q; i primus humano semi ne maris, Cy formine commitione editus fuit in lucem,

189쪽

ob inuidiam meliorsi fortunae germinum germanus scelerat imo parricidio interemti, cum nondum ciuitates existerent vile, sed una tantum toto orbe terram esset fantilia, er uua domus, quatuors bomines eatenus, non plures, procreati essent s Vt intequas minus con flare, quod ais a vulgo Uurpari, quo pauciores, eo heatiores, neq; ruies ιilos bomines ante institutas clusetates adeo fauctos, atq; innocentes fuisse. Lege librum genealogum Ulli Hebraeos, quorum literis anti

quioribus, idest simplici ueritati nos, qui a christo id prati fuimus, maximam fidem babere oportet. intestiges in ipsio nascentis mundi exordio bumanu recens genus iam tunc potatum fuisse, hominest cum fuis cupi ditatibus natos . non enim stateris te vocari ad fabulis . ne tibi memorem coelum Aethere, σ die genitum a selio Saturno regni cupiditate rxectum fuisse. mox ipsum Saturnura a filio iove Vinctum, parem I in riam me tuentem profectum esse in exilium. er in uitio diutius delituisse. Alia eiustici generis flagitia, atq; portent tibi remitto . quae poeta fabulis tanquam integumentis maxima mineria inuoluentes commenti fuerunt pluri ma. nos autem philosophi er uinas, er tecum se uo lumus. 4llud unum 4 rmare possumus una cum huma no genere post primi bomitis ex argista ficti noxiam, et fraudationem ortas fuisse cupiditates omnis, quae bominum a mas huc, er Huc rapiunt, cy a recta rationesepius deuocanti er bomines caecos reddunt, nec βαquenq; dignitatis memores esse si iunt. Plura porro ab

His peccari necesse ψ, qu aniat morbis, atqi urit

190쪽

dinibus nullata me sicinum admouere norint . studi'. nanq; , Cr artibus, quae traditae fiunt nobis sapientiae discipIinis, constat nos fieri posse meliores . eas vomnullas fuisse nemo neget,cum adhuc bomines disiecti esse scerptij in agris, Cr montibus uitam solitariam de gerent, cuncti. viverent in diem, cum potius nostri consilia fempiternu tempus Pectare debeant. Atqui, inquis, inuentisiunt sapienti mi viri, qui coetus bo-iminum, cy concilia, multitudinem j omnino defuge rent, Cr quod intolerabilius Videtur, cim praecepta administrandarum rerum publicarum tradidisent, ip-fusj instituitsent respub. Cr ciuitates itastribus ingens

monimetis , se tamen plane ab earia gubernatione ameantes in ocium, cysolitudinem contulerunt. Dupi cem testire arbitror esse v iuendi rationem, alteram agendi, alteram cognostendi. barum Vtra sit melior ,

res est adhuc controuersa, cr plena dissensionis, aliqua δο fortasse a nobis, qui bie fumus, ubi locus erit, tu

dicanda . Porro quoniam non omnes apti sunt ingenio ad rerum occultarum, Cr admirabilium indagationem .plaresqi semper reperti fuerunt in omni aetatae, qui facilius rempub. capescere possent, ex in eius rectione, o gubernatione occupari ponentes curas omnis in ea gerenda, folicitudines , labores, er vigilias pro adipsescendis honoribus , cr imperijs perferentes , iccirco philostobi lili, quos obibis abstinuisse ab earum rerum pG. administratione , quas ipsi instituistent, cum eis esset admirabilis incredibilis juis ingenij, sicirent. senatos , ut plurimis quamplurimum prodesent, poli'