장음표시 사용
111쪽
actionem parit febris etiam sequitur, tres iam morbi erunt, ut omnibus est manifestissimu . Caeterum nonnunqua id quod effectu est, exempli causa, claudicatio a, phlegmone cruris facta, actionis noxae'deprauata enim cruris actio existit. Quare portet illam tum pathema,tum symptoma appellare.Pathema,quod sit actio, adeo. motus rei quq afficitur.Symptoma, quia sequitur morbum.Causam autem claudicutionis,phlegmonen nimirum,morbum nominare oportet. Aliud exemplum in con- textu Galenus affert, nempe impeditam alimeti per corpus digestionem, quae facta est ab obstructione' c quum sit noxa actionis,pathema es symptoma rectὰ vocabitur.
frigeratio itaque morbus est symptomatis, uta difficilis sensus Postremis,Galenus duas in memoria reuoca dicens. Quicunque morbi in concauitatibus fiunt,duplici ratione accidere solent, quum scilicet cauitates immodic8 patent, vel quum obturantur Quippe cum naturalis conso blio impeditur,ut nulli non est perspicuum.
uitas & a nec levita nec asperitias lina a natura conformante partes facta est, Consistent igitur hac rationepersino Spartes morbinempe exasterata eapam te,quae suapte natura leuis e se debuit, levigata vero e quam voluit esse astera. Euidentistima autem in hoc genere medicissunt,qua in ossibus tum exaθeratis,
i ..ia j lmigum W Π s ηρημμcium a teritates,quae tusses essiciunt. gestire tu praefentia oportet, qMVae particulae gura laesa simul cum ipsa mearum act- ltat vitiet, veluti in naso videre est,qui quum ob istam iuiolentum mus est fi
ctus,anternum meatum adeo costringi viper ipsum vel nullo modo, vel aegre t
r iratio Osat igitur quod in huiusemodi Uectibus angu ita meatu est mombus.Ipsa enimprimo rest rationisfunctione impedit Causia vero qua imam princedit, siman figura, quae naturalis figurae ipsius noxa est. In genere igitur
conformationis eousque naturali habitu aberrantqui iam actionem laedat, prindicta morborum disserentiae oboriuntur.
Quae in tertia D quarta consormationis specie, nempe in indecenti asperitat ae leuitate,morbi accidunt,hoc loco Galenus monstrat. Neque enim leuitas it asperitas frustri a natura partes conformante,secta est,ut exanatome,ltvsu partium abunde liquet Consistent igitur hac ratione per omnes partes morbi,ubi scilicet pars quaena-ura leuis esse debuit, exempli causa, lauces,& lingua, exasperatur.Aut contra, ubi pars quae aspera esse debuit,ut intestina,levigatur.In hoc autem morbi genere, ii sunt m dicis notissimi,qui fiunt in ossibus levigatis supra modum,aut exasperatis. Item asperitas in faucibus,quq tussim excitat. Poria in fine huius capitis Galenus qu da adiicit,quq ad superiora,via de vitiata figura dictum est, reserenda sunt.Sunt autem eius- modi,quod nonnunqua, propter particulae figura letiam,simul cum ipsa meatus etiam aliquis vitietur Exempli causa,si nasus ob violentum aliquem ictum,simus factus est, internum eius meatum per quem aer inspiratur,adeo constringit, ut per ipsum nullo modo ut salte aegre subinde respiratio fiat. Proinde in huiusmodi affect ibus,meatus angustia,morbus eaequod scilicet primo it per se respirandi actionem impediat. Nasi vero,ut sic sic dicam,simitas, causa est antecedens. Caetera patent. ἔ
DA E mor- E-ημmero aμtem partium plicium, ex quibus singula instrumenta tum in η Rconsistunt. duplices quidem primae inueniuntur morborum disserentiae:
112쪽
aut enim pars aliqua deest,aut abundanis barum vero utraque,rursus His deprehenduntur disterent .Nam earum p abundant ia ex generesumeorum Abundantes pae
quae secandum naturam se habent, visi cuipiam sexim adnasiamr di , aut distidita tia
in oculo unguis, aut in naribu germen aliquod carnis, aut in alio quopia meatu, id genus aliudSed horam aliqua,morbi erunt, veluti unguA: nam quum urimuincreuerit, risium impedis pupillam obtenebrando, ba vero morborum causae sunt i germina quae mea- obstruuntin primis enim obstructio molistas est,quod primo actionem stendat se inam autem toto genere praeter naturam sunt, ut pretet naturam. lumbrici,ase rides. apis in vesicagrado inocuus usio, 'acrochordones,melicerides,atheromata eatomat alpht yr leuce, calli, Gr omnia quae an a scessim reperiuntur. Quod vero etiam ex iis,qua primo actionem impediunt,
morbos esse durimus,votifusionem: qua vero non talia sunt, morborum causeq
omnibus constat. Primo genere morborum instrumentalium simplicium absoluto, nimirum indecenti conformatione, ad alterum, tiatum videlicet numerum,progreditur,atque in eo duplices primas esse differentias ostendit. Aut enim pars aliqua deest, aut abundar Atque harum utraque,rursus in alias differetias digeritur.Principio autem primae di ferentiae, eius nimirum in qua partes abundant,differentias prosequitur,easque dupli ces esse monstrat.Aut enim partes quae abundant, ex genere sunt eorum,quae secun- Abundantes pardum naturam se habent,ut si cuipiam sextus adnascitur digitus.Is enim est e numero partium,quae natura esse in corpore debet,nempe reliquis digitis naturalibus per omnia similis Ita in oculo unguis, et1κυγιον Graecis vocatur,ex genere est eorum quae se- sq:νων. cundum uaturam se habent,nimirum membranaxum. Neque enim aliud est unguis, Vog quam neruosa Paula lib.3.cap.22.attestant adnatae tunicae eminentia,exuperanti Ve,quae ab angulo maiori orta,ad coronamVique, seu irim oculi,progreditur, auctas; pupillam tegit.Item carnosum in naribus germen eiusdem est generis. Bλάρη vero, qua voce hoc loco Galenus usus est germen arborum,& stirpium,proprie dicitur.C. octitat rerum metaphoritas medicis accipitur pro omni tumore,seu tuberculo, ex quacunq; parte pullulante, ac erumpente. Hoc quidem loco Galenus pro carnis in naribus e crescentia,quq alio nomine,& magis propriε σάρκω1mdicitur,vsurpauit:aut certe pro polypo vocato malo,de quo alibi satis multa diximus. Et horum quide iam dictora, aliqua morbi sunt,ut unguis quippe ubi plurimum augetur, visum impedit, obten brando pupillam Alia vero morbora causae sent, ut germina quae meatus obstruunt. Haec enim obstructionem pari ut, quae primo M per se actionem laedit. Atque haec prima est eorum quae abundant differentia. Quaedam vero eorum quae abundant, toto abundant genere praeter naturam sunt, hoc est, nunquam homini qui secundum naturam se νta tutari habet insunt,sed ut primum constiterint, suapte natura laedunt, Si partium amoni- fuit.bus incommodant,vi sunt lumbrici, scarides, lapis in vesica, te alia quae a Galeno hic commemorantur, & quorum nomina in Compendio noum medicinae abud8 sunt explicata.Pnaeterea omnia quae in abscessibus reperiuntur,ut sunt ungues,pili, offa,tessae lapidesaignasarbones ren ,limus, Si id genus alia, quaeaGaleno lib. therap metho.cap Iti Et tib a ad Glauconemcap.I2. recensentur et Ex iam dictis,morbi quidem sunt quae actionem primo impediunt, ut inest lapis in vesica te suffusio. Quae vero non primo, sed morbo quodam interueniente ampnes laedunt, morborum
113쪽
Earum vero partium cpuae deficium. Madam radiciωperierunt,quaedam aut veluti ra dimidio sunt amputatae ac mutilatae . . qui omnibus manifestum est complura talia in prima flatim generatione feri. His vero qui iam re lucem editi sunt, feruntur saepius ossa integra,'ex digitis, membris, cir capi,
lateribus.Nonnunquam vero vi ertur etiam daPtus, pessumma manus, ubi cubit em venae varicosae, glandula induratae,c dentes exes. Eximitarpatriter gurgulio, omentum, praeputium, oe pudendi pars aliqua, ac pubinde ras pudendum militer Cr testes. Nuper autem quidam in magna uniuersi corpo- Πό conuulsilone,lingua anteriorem partem mordicus absciditi. qui deinceps a conuulsione quidem reualuit,sed loqui vi antea non potuit.Huius generis sunt labi
rum,aurium, cy' narium vocata detruncationes,m quacunque partes carnosa,
aut violenter auulsae,aut putrefacta, funditus exectae sunt Nam per huiusmodi
ca amitiales omnes,sive una pars ue duae ne plures defint,quae vel omnino perierint, ,elpartim si latafuerint, naturalis partium numerus haud completur.
Hactenus quae sint differentiae morborum, qui ad auctum numerum pertinent, recensitae sunt Nunc quae sint differentiae eorum morborum qui ad deficientem spectant numerum commemorabuntur.Quippe earum partium quae desciunt,qu damradicitus,M omnino perierunt:qu da vero ex dimidio tantum sunt amputatae,& mutilatae.Et haec quidem biseriam corpori accidunt et in prima statim sua, quae in utero fit,conformatione, vel tum postquam in lucem aeditum est. Verbi gratia,si quis nascitur quatuor digitis ut digitis quidem sex,quorum tamen aliqui suis articulis sunt destituti .Aut ubi ossa iam natis ex digitis, aut aliis partibus corporis,auferuntur.Aut ubi integer digitus, pes, aut alia pars corporis radicitus aufertur. Item gurgulio, omentum,& alia quae hic a Galeno recensentur. uae qua omnia sint clara, explicationem nulla desiderant.Merito autem haec omniaad deficientem numerum referuntur.Nam siue una pars,siue duar,siue plures desimi, quae funditus perierunt, vel partim sublatae sunt, per omnes has calamitates naturalis partiunumerus haud completur Rectissimῆ aut e Galenus detruncationes illas partium V ριςα risi hoc est, calamitates siue afflictiones appellavit,quod ad alias hominis intalicitates,quq san8 multς sunt, nulla maior accedere queat, quam si illis sit membris destitutus, quibus ad vitae necessaria comparanda, maximus esse usus debet.
Quaeranas sane horum actionem impediunt,eadem ratione in morborum g nere collocabuntur. vero partem aliquam alium actionis opificem refrigerant,aut ei non satis alimenn transmittat morborum causae sunt. -dam a tem viri iusitum causa,tum morbi rationem habent: ueluti gurgulis,quum rhdicitus fuerit exectus, vocem lassit, c pulmonem thoracemque refrigerat. Quam enim eae iis libru,qui sun Bonum usus ratiocinationes docent li-daceri quod omnium animantispaniambae quidem actionem aliquam toti an mali visi perficiun hae vero nihil a sed usum quendam iis quae agantpraebent,liquet quod earum partium animantis noxa quae actiones plane ossentant, morbos primo appellabis eas vero quae Uum alique seu rahunt, moriam causas Proinde quaecunspaniculae,sipiscem actionem, aut duplicem Usm obtinent,
114쪽
unica quandoque noxa, duplice vel morbi,vel causae habebunt ration iamdspars aliquot,quae utrunqueine efunctionem , vsim, ut praestet,veluti
gurgulio esse /idem huius quide unctimis abolitis,una quidem ration morbus
agae exi Is quae paulo ant8 commemoratae sunt, in morborum numero collocari debeant,&quae causarum rationem obtineat,hoc loco Galenus doce inquies. Qua ae ορε Hucunque antea numeratorum functionem impediunt,in morborum numerum collo morbi.
cabuntur. Ea enim est morbi natura, ut actionem primo vitiet Erunt igitur calculus in vesica, lumbrici scarides,laffusio,&grado orbi: quod primo partiti actionibus incommodent.Ita etiam dentis abolitio oris,morbus eri quὀd scilicet mandedi munus in ea parte quae dentem amisit per illum laedatur, vero partem,aliquam alia in morborum actionis opificem refrigerant,veluti si gurgulio funditus exectus, pulmonem ac in Tacem,respirationis organa, ut dictum est inigerat:aut non satis iii menti distribuat ut si vena, aliqua parte, alicui nutrimetum suppedita morborum causae sunt Gi lio enim exectus, intemperiei pulmonis&thoracis frigid*causa eriti.vena autem,pa tis quae non alitur, siccitatis causa est.Gurgulio itaq; exectus morbum creat, Esdam nimirum pulmonis intemperiem ena autem quae satis alimenti non suppeditat, si tam partis atrophia laborantis,intemperiem efficit, utrunque igitur, morbi causa sit, , MMOportet.Quaedam vero utriusque,caust nimirum D morbigationem obtinent, velu- rari e obtineriti gurgulio radicissis exemis.Is enim,ea ratione qua vocem laedi morbus est: qua vero pulmonem St thoracem refirigerat orbifrigidae scilicet intemperiei,causa existit. Hoc autem facile intelliget qui libros devia partium diligenter leget, nam illic cetur,quΘd partium animantium sunt nonnullae, quae actionem isquam toti mi- pariano ullae manti utilem perficiunt, ut cerebrum, cor, it iecur. Quippe harum partium actio astione tiari nes, uniuersis animalis partibus sunt utiles . Maedam vero partes nihil agunt, sed λ μ 'μμ' iis quae agunt,usum quendam praebent Exempli causa oculus pars est instrumetalis,ex ea quaeiam multis aliis similaribus panibus composita, ex quibus una tantem est quae visionem vibi εγμ edit: reliquae vero omnes,quae cum hac ocula perficiunt,nihil agunt, sed usus alicuiustatum gratia facta sun crystallini humoris, qui prima est actionis causa Quocirca nomo miretur, quod Galenus hoc loco dicat partes aliquas nihil agere, de partibus enim loquitur quae instrumentum aliquod perficiunt inter quas certe nihil agere dicuntur, quae sunmonem instrumentalis partis non edunt, sed usum tantum illi parti quae agit praestant,quos omnes lib.io.de usu partium Galenus diligenter narracit Quodautem de iis partibus,Galeni dictum veniat intelligendum, tractationis ratio manifestὰ conuincit.De morbis enim hoc loco tractat,qui in partibus instrumetalibus accidfit.
Et nisi ad partes instrumentales reseras quod hic a Galeno dictu est, manifestὰ falsum erit Si quidem singulae partes similares seorsim, hoc est, extra instrumenti actionem,
aliquam etiam actionem nactae sunt Quod Galenus oculi exeplo, quo etiam nos paulo anta usi sumus,luculenter admodum lib. et the.methodi cap. s. in eum scribra monum, Ostendit Caeterum, inqui quanquam crystallini maximecausa, omnia sunt fa-Eha, singula tamen eorum aliquam seorsum alitonem sunt nacta, ac vena quidem Scoarteria,& nem toti animanti communem Membranulis oculi omne quu sint nu- Mirimenti participes,omnino iacultatibus sunt pr dit ac perinde etia actionibusquq -- ab iis proficiscuntur.Sed ut ad id unde digressi sumus,redeamus, noxas partium animantis quae actiones plan8 offendunt, id est, affectus actiones partium laedentes: per fendunt. μάβας enimGalen' hoc loco βλαπτου, intelligit: morbos appellare oportet. Eas aute noxas quae parti usum quendamsubtrahundi, morborum
causas. Exemplum paulo post metipse Galenus de gurgulione subiungit. Careerum
115쪽
. Us , sileu, Dimaduertandu hac erit come Graeca aliunsi ita presente legerelocum. is ιραι sit lcodex emεdatas. αυφς--ε ς- ρηπῖ. πιμπρίων θεις μινα γατ ρα .mea Vero sententia rectius, τολινα vel ita certe legereturῶς α mT HV F ωου μορίων,--εἰς Doc a si inusiti ἰωωχησι - etes lεαἰταμwὐδεμ δεργα - , --ειεργασι et χε αι, α lili cς- τας β βας iam mi Net in ta Mικρυς διαφέρου , νο μι- τα ἐρεις πρώτως τὰ , εἰς Λει λ ασψιά tal Hinc Sic nanque & praecedentia,& segustia omnia ad partes corporis reserrentur,nec opus esset βλαβ cchoc est,n Xas,proaL. sectibus nocentibus interpretari, optimusque is, Dexpeditissimus Galeni verborum sensus emergeret.Quum iudiceris quὀd omniurnanimantis partium,nonnullae quidem actionem aliquam toti animanti utilem perficiunt,nonnullae vero nihil agunqsed usum quendam iis quae agunt praebent,manifestum etiam quod noxas eam patiti uanimantis,quq ad actione plane coserunt,primo morbos appellare oporteat,quae vero ad usum conducunt, morboru causas.Hac quidem ratione alique,nullaopus erit detorta interpretatione noxae,sed dicemus diserte,noxas earum paritu quae ad amonem consci unt,esse morbos, noras vero partium quae ad usum aliquem conducis morborum causas.Exempli causa, gurgulio est pars corporis, quaeia actionem plane lvocis A sermonis conferrinsumque alique pulmoni A thoraci pr bet,quod scilicet impediat misso frigidior aer, statim in pulmon Athorace feraturi uius igjtur gurgulionis noxa, test pars adactione conferens,morbus appellabitur.Noxa vesi eiusdem,ut est pars usum aliquem praestans orbi causa.Exectus itaq; gurgulio moriar rion habebit,quatenus vocem A sermonem vitiat,quatenus vero pulmone & t racem refrigerat,cauta morbi obtinebit rationem, frigidam enim intemperie in iam dictis partibus e it .Proinde quarum partium duplex est actio et usus,ex unicat Ierdum noxa,duplicem sortiuntur, ei morbi, vel caust, rationem.Si enim duplicem actionem,earundem noxa uitiauerit,duplicis etiam morbi rationem habebit Si vero gurgulionis exemplum satis explicata
uim imum est quod reliquaepanis quae adhuc manet seruatur, morbita est,non e- quae iam non est: m columellam, gurgulionem a gellam aniculam esse lati oris batisin quo pars θω nam laborasta est, se
res. Quodsi lotur baec aboli fuerit, aliquid huic tio dein, atque ita totam quod rex ne morbum bustinebit, manente eo quod ab initio in cofesso fui nempe
suamlibet a ione a morbo laedi. Vel igitur vocem ipsam, stirationem, expirationem non esse aliqaam animantis actionem ostendere oporten auis hocata se habe manifestum erit quod columellae abolitio,moria inpalare essicit. Simili ratione o dentis abolitis,oris morbus est Qui si utique Mussuerit ex iis inad mannia i munus idonei sunt, parte mandendi manus stendit. Si vero
ex iis qui ncisori appellantur,is edendio loquendi munus impedit. Sic xk
et tinguae dimidium abscisum est, reliqua partis mutilatio rater natura erat. Idemetia in omento , pudia'Gr omnibus ita laborantibus partibus euenit. Quod
siquis boci um non morbum, e albos, auipathema pellare voluerit, is de l
is ii s z : Monet hoc in loci Galenus, morbum,ad eam quae remanet ac seruatur,&nequaquatur. adeam quaesublata est, partam eserendum esse,idque columellae,& dentium ex is, ostendit
116쪽
ostendit. Quippe gurgulio siue collumella,omnium consensu,tatioris spatij, palatuue particula est . QDd si igitur haec abolita & execta fuerit,aliquid palato, Sthuic oris
spatio deest: legendum enim, veteris etiam interpretis nobis sum agante testimonio, λά ociti ita totum quod remanet oris spatium orbum sustinebit, modo illud in conse si morbum esse quod actionem l dit. Laedi autem execta columella vocem ipsa ic respirationem, quas esse actiones constat, omnibus est manis stistimum gitur columelle abolitio orbum in palato essicit Pari ratione fatendum erit,dentis abolitionem esse morbum oris.Si enim ex eorum numero fueri qui man Molae, dentes. dendo cibo inserui ut, & Graecis μυλλω, μύ ἡμιφαγιjd est,molares dicuntur, ea parte qua exemptus est mandendi munus offendit. Si vero ex iis qui a diuidedo cibo Graecis EGhoc est,incisorii nominantur, simul& edendi,& loquendi munus impeditur.Nam horum usus non atterendo cibo,Galeno lib.H. de via partium test sed Selocutioni,atque sermonis dearticulationi idoneus est.Ita etiam ubi ling dimidium abscissum sueri reliquae partis linguae quae remanet,praeter naturam mutilario erit. Similiter iudicandum erit de omento exciso,pudendo,&aliis omnibus corporis par tibus mutilatis, morbum nimirum ad id quod remanet nobis reserentibus.Si quis v
ro pathos,seu pathema d quod actionem laedit,malit appellare,is de nomine, non de
re cotendet Nam rem quam Galenus morbum vocat,ipse pathos nominat. Quae v
ro pathematis sit propria significatio,in enarratione lib.de disse.sympto .dicemus.
Laquet autem quod in lingua, omento,pudendo,oe', in umuersu omnabus -- tusemodi instrumentis mutilatis,per omnes iam dictos morbos,erit aliqua magnitudinis minutio Non tamen ipsius animalis diminutis,necessario adeo manifesta erit,ut ob hoc mutilum esse laideatur, si partium quadam nume rus aufereturitamefper huiusmodi affectus, oe arteriae, venae, nerui, cutis, inteYdum etiam adeps, membranae, GT careo auferuntur. qui gurgulione, cr varicosis
vasis excisi numerμε quidam paniam ab e sis instrumentis aufertur. qui
haec omnia ad immutatum partium numerumsunt referenda.ωuodcunque vero in strumentorum aufertur,non tamen eximuntur parte huiu mori ad utrunque quodammodo genus referuntur. Nam animanti deest simplicium partium numerus, cy compositi instrumenti m itudo totum enim instrumentum mutilatum est Neque obscurum est utrunquegenus,tum id quod adnumeram, tum id quod ad magnitudinem pertine insuperuoris dicamentigener'nempe quantitat comprehendiposse Siquidem quantitatis,alia discreta, qua Gy' namerus proprie nominaturialia continua, quae magnitudo appellatur. Verum intraseem . tia manifestoris doctrinae gratia,libuit hocpacto distinguere, vi alteram quan
titatis disserentiam ad numerum, alteram ad magnitudinem referrem.
Qui ex praedictis morbis ad numerum tantum vitiatum,& qui ad utrunque genus, hoc est,tum numerum,tum magnitudinem,referuntur, iam ostedere pergit Galenus. inii morbi ad Ad numerum tantum reseruntur, ubi pars dutavit aliqua de instrumeto sublata est, ut si linguae aut omenti,aut pudendi aliqua duntaxat pars abicinditur. Neque obstat quod per iam dictos morbos aliqua magnitudine fit imminutio: saepe enim per eos
arteria venae,nerui,ad S,mebrana,&caro auserunturitamen quum imminutio non
sit tam magna ac manifesta,ut propterea animal mutilum videatur, hic morbus verius ad numerum,quam ad magnitudinem refertur. Ad eundem modum,gurgulione,
117쪽
aut varicosis excisis vasis, numerus quidam partium ab instrumentis aufertur, quare Qus .a,tiri4 si iti Masi numerum refertur morbuS.Ad utrunque vero genus, nepe numerum D m di magnitudine gnitudinem, refertur morbuS,quando totum instrumentum aufertur,nempe,uniuer- ς6 unx surra crus,aut integer oculus: ippe tum simplicium partium instrumentum constiti ituentium numerus, Si compositi instrumenti magnitudo,deest Carterum utrunque genus morbi,tum id scilicet quod ad numerum, tum id quod ad magnitudinem perti- Quantitati, net,in praedicamento,ur vocat, quantitatis collocanturiquod scilicet numerus di ma-sμας'. gnitudo, Aristotele etiam in categoriis teste, quantitatis sint species. Numerus enim tu, πὸά nihil aliud est, nisi quantitas discreta, magnitudo veia,nihil nisi quantitas continua.
Animaduertendum vero hoc loco erit,qudd ubi nos conuertimus, quae proprie nu- ωμον Grees, bis merus appellatur,Graece legie δκMul --ονιδικὼς ονομα ε . Vnde manifestum om- ωiam aeripitur nibus fit rs diyionem apud Gricos bifariam accipi,nempe generarim,& proprie. ἡ ., '' Generatim idem quod mirant, id est, quantitas significat. Proprie vero idem quod αριθμος,hoc est, numerus,seu, ut ita dicam,quotitas denotat.Generatim sumpta, genus lest ad quantitatem discretam,quam ιθμινalio nomine appellant,& ad quantitatem continuam siue magnitudinem,quam Gr ci propriδ τηλίκον η-λκοτη nominat. Sin etiam Aristoteles in categoriis, quantitatem omnibus iis quae diuidi possunt tri- lbui adeoque proprium essequantitatis,ut diuidatur,tradit.Numerus enim in unita- eu b tes,magnitudo vero in spatia diuiditur.
Misi , m. i si l iume. Osteaquam hujus generis morbi explicati sunt, de iis ad pares l. R mammdinem, aut quomodocuns eos nominare placuerit,pertinent, eramus Disseram autem ab eo puodpraediximus,generesenum
na apanis Rura manet, magnitudo autem corrumpitur, ubi ae, qua laeditariamo,hoc ipsum quod accidi particulae morbus erit: velat in pri- maflatim conformatione lingua tanta si vitropter mainitudine ad nullamoris partem θ see defecterepsit, aut propterparuitatem, omnes eius partes attingeme nequeat.
De morbis qui invitiata magnitudine consistunt, hoc capite acturus, principio eos se Au ag tudinosunt,ab iiS qui in numero consistunt,differre, & alterius esse ge- rite ,ab is quili, neri amnet.Differre autem inter se hinc patet,quod morbi qui in numero consitat, nR OBM- ad quantitatem discretam:qui autem in magnitud ne d quantitatem continuam re feratur.Pi erea qui ad numerum vitiatum spectant, particulae laborantis propriam&natiuati tiram vitiant.Fieri enim non potest, vimebri figura illisa maneat, ubi numerus partium eiusdem vitiatur Veluti si in manu digitus, aut desit,aut abudet a nus quoque figuram corrumpi necesse est Magnitudo autem vitiari potest,figura manente illesa,vt Galeni exemplum de lingua supra modum aucta luculenter monstrat. Nam tum natiua linguae figura manet, M sola magnitudo eius corrumpitur,& quidem adeo,ut linguae adhio Ledatur Quippe ob magnitudinem suam ad nullam oris partem sese deflectere potest. Id quod etiam accidit, ubi lingua plus iusto minor suerit, tum
enim etsi nactua figura mane tamen nihilominus quum ob suam paruitatem omnes oris partes attingere nequeat,actio eius laeditur Caeterum admonendus nobis hic lector erit, quod ubi nos conuertimus: partium magnitudinem, aut quomodocunque eos nominare placuerat:Graece scrib misism κατά τι-S-μορίων κ ο πως Miζονομάζειν . - Na quod nos una voce magnitudinem, hoc illi vel si di , vel λίκον nominant, VHiraecedenti etiam capite dictum est.
118쪽
multis vero iam ueperstar non ita crebro partes ad magnitudinem praeter naturam increscere olent. qui minuuntusequenter,appellatur uem Ius hic nonniatu adimenti defectus, ab Him ver parmi intabes.Immodica autem partium incrementa, in viceritas is quibus carosupercrescit, in eo malo quia priapimum vocat seri flent. Nicomachosam Sm yrnaeo seuersum com smymς inagnia
pus adeo immodice auctum est,t nemouere qui dem seri umposset S atque hunc sanitati romit seculapius.mdimus vero linguam cuiusdamplurimum au
ctum querit omnem dolore ut neque aedem nequescirrhus, nequeMleg mone esse videretur' neque enim prementibus cauabatur, nequesensu destituta erat,neque dolebat .sti hoc malim duntaxat immossicum incremeta erat b- flatia ipsius partis nequaquam vitiata.Sic ρο te cathoe mammae, aliis Me que,aliis alter duntaxat immodice increuit. hoc genu ertinet etiam' ma,quobi immodice aucta est haud exiguam Aionibus incommoditatem af thi dben. limus quoq;generis seno Phrum oculi immoderationes. Immodica vero horum auctio Encandis Artaminatura iminuis' autem rhias. tque huiusmodi . simi in hoc genere morborum disserentiae.
COMMENT Quum duas esse constet magnitudinis differetitras, nempe iridecentem auctionem,&diminutionem, tamen iis qui iam in lucem sunt editi it adulti,partes non ita crebro ad magnitudinem ri ter naturam increscere,sed frequentius Imminui 'stendit. Atque morbus per quem partes corporis minuuntur Gxaeciis ατροςγῶ, Latinis vero alimeti defectus an ullis etiam θιγι 'Lati δ' tabes nominatur . Est aute atrophia odo propri quando alimenti penuria, pars ut totum corpus imminuitur, ac consumi turquete sanὰ alio nomine vocatur phthisis,ut quae generatim omnem corporis maciem ac diminutionem deoq; ide quod ατροφta, significat.Eam enim quae insanabilia pulmonis ulcera comitatur externuationem, Graeci praesertim Athenienses, ut .sect. γ aph .com. I6.GalenuStestis est, φθim appellant. Animaduertendum aute hoc 'loco erit, magnitudinem proprie esse quae propter alimenti ad particulam delari m- Mirata
modicam copiam fit. ς enim proptercongestum aliquem excremeficium humo- propriὸ quid. rem,ac fluxionem aliunde manantem,fiunt in corpore magnitudines,p pri8 tumo- es res praeter naturam vocantur.Galenum autem hoc loco de re'que augmenti gen re fuisse locutum ua ipsuis exempla, icomachi nimirum ammarum, testsu,t strumarum abunde ostendunt.Caetervmi m0ditam partium incrementumsi quando Immi cu par
in ulceribus caro supercrescit id quod aceidit si alimetum copiosius quampar sit, ad
in priapismo vocato malo, quod accidit quum genitale membrum A in longitudine, D latitudine totumaugetur,nullo excitante ad libidinem aut desiderio, aut acquisito calore. Appellationem tem suam Priapb,cui tale fuisse pudendu pictores, poetaeque
finxerunt,malum hoc lampsit,quemadmodum lib.6. delab0 locis cap d.Galenus a testatur. eterea viri totum corpus immodice augetur svriuti accidit Nicomacho Smyrnaeo,cuius corpus ita auctum esse constat i seipsum non posset mouere, quem tamen Aesculapius sanitati restituit ridi Metiam se testaturquendam Galenus, cuius lingua plurimum erat aucta,rique citra omnem quidem dolorem on fuisse autem siquod subs--υ
Neque scirinus,quia sensu non erat destituta.Est enim scirinus,Galeno lib.a .ad lac
119쪽
in magnitudine essistit,struma etiam pertihel, quae haud exiguam etiam noxa actio-
turam commemorat.Libro etiam, .cap .scirrhosiorem glandularum phlegmonenstrumam esse scribit. Uura igitur struma sit egenere tumorumpraeternaturam,euiudentissimum fit Galenum magnitudinis indecetis nomine Omplecti etiam tumores pnaeter naturam, quod paulo antῆ a nobis quoque dictum est.E genere magnitudinis sunt etiam anguli oculorum immoderationes. Immodica enim horum excrescentia ἐγκανθὶσ Graecis nominatur,ut eorundem imminutio. ρὶα r,quemadmowum alibi fes
sunt, linguae, Inpudendo modica vinculas quippe a quibus lingua in isque
do mandendive no a m impeditu Pudendum autem quo emen genitale, ob Istortum meatu manus procul, rectore ite in mulieris uterum iniicere
In hoc rapite,' quartum,adeoque Vltimum genus mψrbor'MEn panibusim eiusque duas esse differentias, monstrati Vnam, ubi positus, alteram, ubi vicinarum ibi. pa tium consensus a naturali habitu juviat. Ad prima differentia spectat iuratio,quae Gr cis si θρκσις dicitur Haec fit ubi propter violentum aliquem motum,cisa &arti
. culi extra proprium loeum,in totum excidunt,& abeunt. Hia Hippocrati,uilibro Ddefiacturis Galenus, m.1.testis est,non solum4 Ιαεσσι ti&εἱαρθρημα sed&-ωιπσ&inar tam vocatur, quas dicas exarticulati Sub hacetia di frientia c6plect itur arti culoru corioli b,quaeGricis παρωρμμα nominatur In ea articuli tam tum preternatura co uentur,ideoque per Eanc articulatio ipsalabefactatur,aut Uet rius contorquetur,aut peruertitur,permutaIurve non tamen eousque diducitur,ut prodi prio loco asti culi in totu veluti in luxatiorie beant uti propria sedeqssa ipsi of mnino exiliant. Fit enim ut lib.6,cap.roI. testatur Paulus,' ubi aliquatenusduntaxax emotus est articulus,aut usque ad supςrcilium cauitatis elapsus Ad hoc praeterea genu spectantomisti te intestinorum rupto peritistiis in scrotu deuolutione quas Griri ἐπιαλο - Καὶ ἔντηροκκb iis Latini ramices iuniorestiamiam ;&rupturanominan. Porro ad alteramindecentis compositionisdifferentiam pertinec vinculum,partem parti colligans,laxum,aurifitentum utabruptum Audd nimirumin eaparte articu
lorum motum impediat. Ex hise genetasuntriticui alinguae immodice ta uel intefi
120쪽
t eo quod ab iis lingua in loquendi ac mandendi munere pIuritatum impediatur. . . Malum linguae in quo eius vinculum nimium inretum e Gr cis ἄγαυλον uoia a-tinis ligatio linguae dicitur.Haec veris, Paulo lib. sexto sapite vicesimo nono attest hi ita 't bifariam accidit Naturaliter bi aprima statim origine ligamenta linguam continentia duriora Abreuiora facta sunt.Exacquisito , quando ob quapiam cicatricem duriorem sub lingua contracta breuius fit ligamentum.Item vincula pudendi eius, quod semen genitale b distortum meatum, procul Drecto tramite in muliebrem terum iniicere nequit.Hi vero quibus pudendi meatus per quem semen eiaculatur,
propter vinculum quod ad virgam haben cotortus est, Galeno libro decimoquinto, de usu partium capite tertio aut 'Gr cis inm αδιλοι appellantur.Iide alio nomi ne iisdem αδ-εsdicuntur, mina, 1 hoc est,conuellendo: quod scilicet vincula quod ad virgam est,ita conuellatur,ut pudedi meatus contortus semen intus retinear, nec extra ferri sinat,adeoque ne procul, lire incessu in foeminς uterum eiaculari quea pudendum impediat.Spadones itaque tum GKcis,tum Latinis vocati, generare ac procreare liberos nequeu non certe quὀd semescecundu non habeat,sed quod
illis in virgae flexibush en erri prorsum nequeat Hinc est quod in Gr cis institu- tionibus lib.1.de adop.spadones remisime esse definiutur,qui propter aliquod vitiumebroru genitaliu, liberos procrearen5 pbssunt, sed eo sublato liberos generat. Hincetia merito ibide spadonibus adoptionis susc6ceditur. Adoptio enim,ut Iuriscosul-t .sside adopti.ait in iis personis locu habet in quibus natura potest. Qeocirca qua spadones itio quo laborant sublato, se possegenerare, sperare queant, igitur etiam adoptare possunt. Castrati vero adoptare nequeunt, utppte quibus spes omnis procreandi adempta sit. Nam quibus natura neg uit liberos posse gignere, his neque ius eum bis ciuile, quod naturae vestigia sequitur, concessit. Ex quibus omnibus fit, locum in castrati adopt Latinis institutionibus de adoptionibus esse prorsus deprauatum,ubi ita legitur . Hi
qui generare non possunt, quales sunt spadones, adoptare possunt. Legendum latissimianim erit: hi qui generare possunt, exempta negauone, quod ex iam dictis satis con- tionibus me sta &errorem satis testatur instituti nes Gr c8, qu ita habent. αλλ' ὁ α ηαν,ἔπειδη
u hinc etiam perspicuum fiat quanta sit Graec rum institutionum commoditas isti ad emendandos plurimos in Latinis institutionibus deprauatissimos locos. Vt mirum sit non in maiori pretio, & honore apud nostrae aetatis Iurisperitos haberi quam a iuristonsulo
Latinas,pr sertim quum in illis omnia ordinatius, planius,acpressius quam in his i- contemnantur psis enucleari constet. ed quum hoc commune sit vitium,ut ea quae ignoramus non magni faciamus, ac fortiter contemnamus agna autem pars Iurisconsultorum non tantum Graecae,verumetiam Latinae,& in summa, omnis humanioris literaturae imperiti sint, cur non Graecas etiam institutiones, utpote a se non intellectas contemnerent Malunt enim in coeno ac luto barbarisii morum mmentari um,suum instar, volutari, quam limpidissimos Graecorum degusiam sentes. Digni ut cum Grillo repertis iam seugibus, perpetuo 'escantur glandibus. Caeterum.ex iam di ctis etiam fit euidentissimum Iurisconsul xos recenti pres, M alios quosdam; non rect8 spadones interpretari pro iis,quibus execta sunt 'irilia.Hi enim, ut loco antea citato castiti apert8 Graecae testantur institutiones, propri castrati 'ocantur Vt falsos esse.versiculos illos,in scholis Iurispe illorum ttitos,nece is fit. Castratos natura facit, violenta spadones Improbitas, amor Eunuchos D foeda libido. , Sed huic errori occasione prouisse videtur Vlpian'ῆ.aede eis.sgI. Spad'na,mi Hylanus nox IssisPprie, te pr er medicor veterum οὐ tauenti spadpnu appellatione esse gene tuta Tale tradit, ad castratos bliblis heunuchos sis tr ita Gricis attestatibus innitu