Claudii Galeni Pergameni, medicorum facile principis : aliquot opera

발행: 1549년

분량: 636페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

151쪽

DE CAUSIS MORBO RV M J

ob innitentiam corporum grauitate aut ad exteriorem, aut intemtorem partem

distorquentur,pro natiuaprimavetibia inclinatione.Nam quibus rectior an qua m naturae conueniat, blaesa magu essiciuntur quibus vero massin appararedduntur. Voco autem blaeis, quae ad exteriora ,σgunttavara vero, qua in contraria.Et thoracis quid partesObinde a nutricium vatiantur, ubi in prima Gducatione ipsaό extrinsecusperpera ringunt:id qhod apud nos maxime ac a Iiduefieri in vo nibus videmus I latrices enim partes ipsarum qua circa ta L ilia sua augerestudentes,ut ii quae iuxta thoracem sunt maiores reddatur, fasciis quibusdam totum circumligant, vehementerfringentes omnes tum se pularum,tum thoracis partes. Q m vero pleruns non aequaliter omnes fastia tpanes tendantur,accidit ut vesananterior partem pessu promineat, vel qua ratilli iuxta 'nam opponunturparte gibba,reddantur. ccidit autem nonnunquam ut veluti Vractum, O ' in latu reductum uideatur dorsum, adia ut a re scapularum diminutalato ac valde contracta,altera uero prominens, tu Mada,ac omnino maior appareat. disque omnia hac figurarum vitia in thorace consi tan ob errorem Gr imperitiam nutricum, qua aequaliter deligare ignorat. .

Sic medici quoqueplemnque haudprose deligantes actaque membra conse

mante ipsa inuerterunt quema modum rursin eo qui curat nihil emrante, Ur -

rus ipse priusquam callas exquisite firmetur, membrum ad Uam accommoda re conetur, i inaesonis amor fit. Sed π collifae parte ut nares,GV acta, ut supercilia sinuam Interdum etiam excise ossa, aut urima caro, quaepostea non aequaliter paccrescit, naturalem figuram perdunt.

Exorditurhocm capite Galenus tractationem causarumeorum, qui in instrumentariis consistunt partibus morborum.Initio auteni de primi horum generis, quod in conformatione consistit,causis agit'udd scilicet instrumentariarum partium actio i ni figura maximὰ necessaria sit.Morbus vero is quadrifariam accidi nempe vel natu- - rali figura immutata,vel leuitate,vel asperitate,vel meatu, id est, cauitate partis corru- pta.Causarum autem ob quas maturalis figura vitiatur & immutatur prima, est foetus . in utero vitiosa formaso,quae bifariam accidit.Prim3,quando naturalis seminis mo- tus propter materiar multitudinem impeditur.Tum enjm formatrix facultas,seminis copia impedita, singulas corporis partes rect8 digerere,ac effingere nequit. Secundo, propter seminis qualitatem non id eam.Atque hae qui bem figurae non naturalis con- natae cauis existunt.Alteraver8 causa,est error qui vel inter pariendum et post par- tum admittitur.Et is quidem figuram uo naturalem aduenticiam efficit. In ipso qui- dem statim partu:hoc enim Galenus per haec verba in ta significare vori iluit,quum απι σου Graecis idem quod τόκος, id est, partu non puerperium, vi Ierica qu dam exponunt,denote quod Phavorinus it Suidas,qui α - κυήσκμγ-ωDia D interpretantur,satis cent:quum istus ab obstetrita non recte excipitur. A partu,quandς parum apte a nutricibus fasciis inuoluuntur aut temere eririguntur,vel reponuntur,dum ill infantibus lac praebent,vel lauant.lacile enim iis omnibus modisinianisu,&nuper genitorum puerorum corpora, quum mollia adhuc sint,ac propemodum fluxibilia,contorquentur.Hinc est quod Galenustib et .de tem- pe. p.r.ex ista mollitudine,quae non soluta carnosis insentium partibus, sed & osit -

152쪽

bus. quae sic sisima suntomnium qu in nobis sunt partium nest,corpora eoriandem esse humida pulchre colligit Quum igitur,ut ibidem est,membra inrantium veluti κrea si ni,&sessium genus uniuertum,caseo qui modo sit coagulatus adsimile, pro arbititrio haec nutrices fingunt formantque, facillime brea minus recte tractant, conis torquent atque inuertunt C terum non tantum praedictis rationibus naturalis figura partium a nutricibus deprauatur sed vin uniuersa quae sequitur educatipne,vel ab immodica satietate,vel deprauato motu .Quippe satietas, naturales actiones impedit, mquarum numero sunt nutritio admo seraque autem actio partium figuram immurare possunt, ubi minus rect8 fiunt, M impediuntur.Intempestiuus autem,D vehemens motus aliorsam atque decet membra distorquet, quemadmodum crurum exemplo Iuculenter in contextu Galenus ostendit . Quum igitur nutricum culpa quam plurima pueris incommoda,quae partim hicpartim libro primo de tuen. ni.Galenus commemorat,accidant,summam certe in earundem delectu curam ac diligentiam adhibere hi re opineti parentes oportet,vi quae si non sint honestae, fatis peritae,Vsuque edoctar,multam,&

pe immedicabilem noxam, pueris adhuc tenellis A mollibus adserant. Sed sunt hac in parte, pro dolor, tum patres, tum matres mire negligentα, ut rectissimi hoc loco Valleriola in delicatulas aliquot matroe,imis nouercas verius,invehatur,quod propriulac, quod tamen illis abunde natura suppeditauit,suis liberis sabtrahant, & alienis nutricibus, atque iis plerunq; improbi ; impudicis,temulenti iracundis, εἰ intemperatis,

ablactandos Se educandos committunt Qui mos quum principum, A magnatum aulas praecipue inuaserit,quid miru si pauci sint,ac fuerint hactenus principes boni,pietatis,honestatisque amantesῖVerum de iis hactenus.Pergit Galenus,& qui sint blasi varique ostendit,de quibus etiam capide septimo praecedentis Ebsidiximus. Et inhunc

quem commemorauimus modum artus x extrema corporis,manus & crura,conto

quent ac vitiant nutrices.Simili autem ratione thoracis partes ab iisdem deprauantur, ubi in prima educatione ipsas extrinsecus arctioribus vinculis circumligant. Quod illis maxime in virginum educatione est studium. Vt enim scapulas,siasq; iuxta tho- studium risimracem attenuent partessilia vero A coxas auctiores,& obesiores reddant,quae illis N ma venustior esse iudicatur,uniuersum thoracem fasciis quibusdam vehemetius vim cium ac constringunt, ut scilicet illis alimenta adiman in has autem partes protrudant.Quem sanὰ morem Te ntius etiam in Eunucho sua notaui dum inquit.Haud similis eic virgo nostrarum virginu,quas matres student demissis humeris edi vincto pectore, vi graciles fiant.Si qua est habitior paulo,pugilem esse aiunt, deducunt cibu, tametsi bona est natura,reddunt curatura iunceas,itaque ergo amantur.Haec ille. Sed interea dum satagunt,nescio quam form m, elegantem lan illis conciliare,non raro deformes reddunt.Nam fasciis inaequaliter iniectis,uel pronum in anteriore parte pe ctus redditur,vel in posteriorem sedem,quq iuxta spinam sunt, partes vergunt, adeoq; distori ,et exi quali spinae compage, bbota reddutur.Interdum etiam ex hac in- quali deligatura euenit, ut dorsum in latus, veluti perstactum esse deducatur, ita ut altera scapularu immin*ta, exigua ic admoducotracta, altera vero prominens, tumida, & maior habitiorve appareat:Haec enim in qua arctior incidit lasciaru iniectio inor b& contractio illa vero in quam laxiores sesciaru ductus ueniunt,maior M tumidior,

ob causam paulo ante expositam, citur. Haec igitur vitia; accidere sole ubi nutrices . .. . . non Θορροπως,ut Galenus est,hoc est,aequaliterv ο ρο-ω enim est in neutram partem vergo,ia inclino rquilibriumq; facio:fasciis thoracem constringus.C terum non nu MEmbricii trices tantumueruetiam medici plerunq; da fi acta mebra conformantatquedeligat,ea delicta.

inuertunt&distorquent,quemadmota quotidianaidipsumexperientia satis mostrat: od etiam nonunqua eoru quidaborat, nihil errante illo qui cura accidit peccato, δU Qt uuin

dum priusquam callus firmatur, mebrum ad usum accomodare conantur,queadmodum copiosius lib.6.decuma atione Galenus monstrat. res naturalem figuram d

153쪽

DE CAV SIS MORBORA M

prauat partes collisa ut si hac de causa nasus simus fiat. Item partes confiactς,ut supera

cilia, Graeci nominant,sinuum.Est autem M pGraecis montium cacumen,

ollarum sammitas,& labrum.Hinc metaphoritas pro quacunque summitate, Scemuneria ponitur.Sunt igitur medicis inossibus supercilia seu labra processus,ad sinuum, quos Grites κοτυλας vocant,orbem instar labrorum prominentes,ac sinus cauitatem, D profunditatem augentes Si itaque supercilia illa franguntur, ossis illiusformam vi- tiari nemo est qui nesciat. Ossa praeterea excisa,& plurima caro sublata , quae subinde non succrescit,partium figura,ed quod cauitatem aliquam in iis emciant, deprauant: at quum omnibus notissima sint,copiosiorem explanationem haud requirunt.

i Miter ven modus ἀο figurarum est,qui ob immodicam satietatem Aut d fectum accidit,uti in iis qQ nimis obe unt, aut admodum contabuerunt,me in una tantis aliqua parte, siue in toto idipsum at corpore. Nam π morbus pi

elephas appellatur, is tabe manifesteforma immutant.Etenim nasus simus fit,

labra crassa, rei exes videntur, atq; in totum,qui Elephanti laborant, Sa lyrissimiles sunt. res autem acutae, costa a tempora, oculi concam, scapulae, Gn brachia veluti ala extra prominent tabidis . eisque in iis omnibus natura is una prima ratione deprauatur Ex accidente xero in iis qui neruorum rese&tione. ve conuulsione, vel phlegmone, velarirno laserant:item quitas nerui, aut tenaenes dissem sunt, aut quibusnaedura cicatrix inducta est.In ii quidem omnibus alias ob aliam cassam, in alteram partem membrum declinat. D iis quidequi altera parte resolun sun amussulis qui agunt trassum.Sie etiam in conuulsionibus quae in alteram partem conuessant, a conuulps musculis. Phlegmone quo ρκhoe scirili , durae cicatrices, ' reliqua omnia barasmodi pathemata,

proximam ad separtem tendendo Aguram per e tunt In neruis autem, tendinibus disseriti quemadmodum in refluus, oppositorum,s maturaliterse habentium astio artem adsie trahit.Proinde omnes huiusmodicausae quae multae sunt, sub una compli sipo unt, nempe tensione parte in diuersum contorquente. s

defigurarum quidem praeter naturo disserenti haec dixisse si iciat.

Ηωctenus de externis causis naturalem partiu corporis figuram deprauantibus Ga- lenus disseruit.Nunc ad internas progremus,quo pacto satietas nimia, A desectus sin ram vitiare possunt,ostendit. Inobesis autem, propter satietatem immodicam depra. uarietotius corporis figuram nulli non est perspicuum a Hinc est quod tanto studio Adiligentia Galenus libro sexto, de tuen .sanit.capite septiso,M decimoquarto, thera

method .cap. decimosexto, obesorum curationem tradat. Quod vero satietas partiufiguram immutet, elephas certe morbus abunde demonstrat . Nam in hoc teterrimo' morbo,qui hodiefacientibus medicina lepra,vi lib.et . paradox.cap. 6.dilucide monstrauimus,dicitur, nasus fit simus,crasso nimirum ec melancholico sanguine impacto, &acrimonia sua partes nasi exedente acerodente. ob eadem etiam causam labra et phantia laborantium crassa fiunt, M aures exesenta enim rectius oram imis κά -, quam acuminatas vel extenuatasquod caeteri asserunt interpretes reddes.Est enim Guentia, Graecis idem quod poliendo abrado seu detraho. Hinc metaphori s Galenus ita vocavit aures elephantiasi correptorum exesas deerosas, utpote a quibus quotidie aliquid ab atra bile radente auferiur Stabraditur Hinc est quod Phavorinus incliam idem quod significare tradat. Atram autem bilem abradere, testantur abunde

154쪽

LIBER L

ea quaelib et .de naturalib.sectit, scribit Galenus, i humorem hinc aliquibus rade tem et acidum appellatum esse inquit,quod acris in modum aceti sit, & corpus animalis,le teria etiam si supra ea sit inusus adat. d multis in tota, qui elephantia I borant Satyris similes sunt.Hinc est, quomodsi in fine libri de rumoribus praetern turam Galenus autor est, g, malum hoc incipiens Satyriasmum nonnulli vocaverins. si toto figura. alis vero sitSatyroru figura,nemo, quod scia,fatis expressit.Plinius lib. s: p.8.prς- ter figuram nihil moris humani Satyris esse literis mandauit.Idem lib. . p.2.illos in Subsolanis Indorum montibus degere scribit pernicissimum adeo humana effigie animai,ut propter velocitate nisisenes aut aegri, capi non possint. Est authoru aded furiosa libido, ut Giscis τυρα ρο in hoc est,apudedo virili σατυροι sint appellati. suini uia Apparet autem ex hoc loco Satyros fuisse naribus simis,labris crassis, Mauribus quasiderasis.Quod veta defectus figuram vitiet tabes satis docet, in qua nares, ut Hippo.I. prog.apho.8ait,sunt acutae, oculi concaui collapsa tempora,scapulae,&brachia veluti . . alte prominent Hinc est quθd Hippo.lib.6.Epide. par.3 apho. 9. tabidos οἱ ερυγώδεις appellauerit , qu8d scilicet iis more alarum scapulae promineant, quemadmodum in nostr s eum in librum editis commentariisluculenter admodum,& copiositis demostrauimus. Accidunt autem haec omnia nulla alia de causa, nisi propter tamenti penuriam,& virium imbecillitatem,quae praedictas corporis partes extenuant. Atque in Perinpraedictis omnibus,prima rati6e,hoc est per se, id est,per seipsum assectu,& nullo alio

interueniente,naturalis figura deprauatur.Ex accidente vero, id secundo in iis qui re- Exaecidente. solutione,conuulsione,phlegmone,& scirrho infestantur.Item in iis quibus nerui ut tendines disiecti sunt ut quibus praedura cicatrix inducta est. In his enim omnibus alias aliam ob causam,in alteram partem membrum declinat, atque adeo naturalem

figuram suam amittit: id quod ordine per singula genera ostendemus. In iis qui altera

parte resoluti sun a musculis qui agunt,membrum tractum in alteram partem declinat. Si enim resolutio dextram occupat partem,in sinistra figur vitium deprehendi- tu Quippe resolutisquς partem laborantem mouent musculis, & ob id actioni non In resolutione lassicietibus, a musculis oppositae te sanae partis,utpote nullo morbo impliciti actionemque edere potentibus,trahi necesse est. Et hoc quidem euenire experientia etiam ipsa abunde conuincit Quare sit sum est, D errore haud vacat maximo, quod Avicen Auiemnae errorna feri. 2,Cano.3 .cap.Is.ea de re scriptu reliquit,inquiens A mollificatione vero: utendum enim ullius verbis erit:&cta est,quoniam Furn declinat ad partem trahitur cum

ea pars secuntate mollificat eam,& mutat eam a forma sua si fuerit sortis, A si debilis mollificatur sola Et apud quosdam si est in latere mollificatio, est attractio torti, sed

non est concedendum Et ex vis quidem est PauIusMaec ille. bus sine verbis,modo per partem secundam,ut eius interpres Gentilis exp'suit,sanam intellexerit, manifestὰ innuit cum aegra parte trahi sanam. Quod tamen esse falsissimum ex iis quq diximus fatis cbnstat. Quum enim partis resolutae musculi obeundet actioni idonei non sint,quomodo fieret viab iis qui mouere nequeunt pars sana trahereturῖ Quin potius pars sana tpote cuius inusculi ad actionem validi sunt,etegram trahet Falsum quoque est quod Avicenna ait, aegram partem mollifica sanam, &mutare eam a forma sua. Nam etsi aegra pars ad sanam declinet te flectatur,non tamen ob id resolutione afficit: quum resolutionis causa in ea parte quae trahitur,& in se ipsam c5cidit,non in ea quae trahit Si sana est,consitat Sed desino,quod hancrem copiose etiam in suis commentariis Valleriola tractauerit.Caeterum inconuulsionibus quae in alteram partem com In eonuulsioru vellunt,membrum in tegi partem a conuulsismusculis trahitur, contra quam in resolutione.Contractis enim in se se,ac conuulsis aegre partismusculis,ad horum tractionem oppositς ὀζ sanae partis musculos una hinecesse essivi fusius lib. 3. de labo. locis.capaci Galenus ostendit. Sic phlegmone cirrhus,&dura cicatrix tendendo ad se prorimam partem trahunt, figuramque peruertunt. Nullis enim horum affectuum

155쪽

id accidit, ut non in ea parte ubi nati sunt, tensionem excitent. Porro in neruis, latendinibus dissectis accidit perinde atque in resolutis,ut actio eoru qui oppositi sunt, IN sani,partem ad se trahat,adeoque formam vitiet. Potantautem omnes huiusmodi cauis sub una,nempe tensionequc in diuersum contorquet, complecti.Vnde omnibus palam fit,quod in resolutione, couulsione, phlegmone, scirino, dura cicatrice,&dissectione neruorum tendi numque, ex accidente,hoc est,non primo,& per se, seu per ipsum affectum, sed interueniente sympi'mate, nempe tensione, quae praedictoe affectus sequitur,figura partium deprauetur.

i Camtates autem ininternis corporis ritibus insensian earum meat aut Omnino abueri, aut di contingit si hum modi causas ,coalitum scilicet, angm lssiam, Obstructionem, compressionem,sub dentiam, oe oscidorum apertionem. Quippe euenit interdum exulcerata interna cauitatis facie, ut deinceps exulcera partes inter se Lalescant, i naturalis conformano corri patur Nonan- suam Vera carne adnata, vel alio aliquo prater natura germine, vel scirAEq, aut phlegmone, aut abscessu in ipsis corporibus instrumerarum consistente, cir Ainritumores te r naturam internam cauutatem occupant angustiast. Quinetiam lentorum crassorum humorum, aut aliquorum callorum, aut grumorum obstructi O,ad eundem cauitatesperducit lectum. Sic oesi quid eorum quae e ninsecuου incidunt vehementer comprima necesse est corpora concauitatem com tinentia ad interna ipsius impegi . Quodsi autem corpora in se ipsa resederim, veluti quum ab adstringentibus coguntur,aut asti dis densentur, aut ab exi cantibus marcescunt,accidis ut praecipue meatus qui e deinde cr ipsi quoqM ventres configentur . Oscida vero meatuum non solum configantur,sed etiam

omnino in huiusemodi subinde a festibus obcaecantur. Sed is eius facultatis

quam retentricem nomanamW immodicus motus, quum ψcida meatuum ad emtremum cogit a constringit, conssipati is P iquando causast: quemadmodam etiam expultrici acultatis immodicus motu nonnunquam raritam Saepenum is etiam retentricis imbecillitas, medicamentum aliquod, aut aqua aperiendi oscida vim obtinens, aut hume fatio immodica quae instrumetis accidit, aut aeris nos ambientis temperatura quae ad humiditatem, immodicam caliditate pem mutatur.Hae quidem sunt eorum qui tum in meatibu tam ipse ventribus consi

stunt assectuum causae. Ex iam dictis manifesseparet, quasnam in similaritas orporibus dan Gesse putent hi qui ipsa ex corpusculis G meatibus esse confirmesa volunt.Sed quum ista ipsorum hypothesis falsa sit,seuperuacaneum miti vi

Inter ditarentias indecentis conformationis supra meatuu dicauitatum vitia sunt commemorata Quoci inhoc loco Galenus deprauataec iratis causas exponere per ' git,At quae naturalem quoque figuram partium corrumpantia ordine autem sexr censetit causa qui cauitates Intcrnas,aut meatus prorsus abolent ut saltemi dunt citdicet coalitum angustiam,&aliasquςm contextu memorantur modaurem coalitu amatus perdat aut laedat, id in exulceratis maxime partibus apparet. Na quum pex Ustitiam interdum impetitora chirurgorumaccidat, ut internae exulceratarum Partia

156쪽

quod corpora laxiora reddat,osculoru apertione creat.Caetersi ex iis quae ia diximus, palam fit omnibus,quasnain similaribus corporibus causas statuat iJ qui ipsa ex ογα- cisis, id est corpusculis seu molib',8ζ meatib',de quib' cap.2 praecedetis libri,abu-dddiximus,esse coposita putat. Verum quu falso fundameto huius sectae autores innitatur,neque enim ex eiusmodi corpusculis,& meatibus, sed calido,stigido, humido,usicco corpora nostra c5stat,suPuacaneu planὰ erit hora morboru seorsim meminisse.

Versi ad id quodpropositus reuertamur, reliquom morborsi causas explicemu ab eo rursus genrre quod in coformatioe Gyriit oxordietes Supererat aute in eo duplex moriam generatro,nepequu autpraeter natura infrumeta asserantur,aut Juu Leuigatur.Exa 'eratur asit quae antea fuerita lora, er laevigantur quaeprius erat aste ulla quide ab humoru acrimoni aut medicamelom,absters haec vero a pigui humiditate, aut lito humore irrigata. Et huiusmodi mammὸ

in o lib' euenire manifeste apparetninteria qusi a medicisperpera curatur,rutem si etia ex natura ipsa humore qui in animalibuε sunt,excitatur oculoru vero et asteritates nosolum ais,ueruetia acribus vaporibu aut luere acsu dissit c etia, a reorgia vetriculi,intellino ,ex in quae in corpore nata siseexcremeris,c ex qua litate eorsi quae etatur ac bibuntur, inter quὰ etia venena numerarar L qua aut quod singulae ex 'erates causa, qusi fueram valentiores, aut exulceratione aliqua aurerosione in carnosis partib' n sibus vero carie efficiarim igitur sBprimi generis morbor quod in coformatione consi tit,ca g.

157쪽

DE CAU SIS MORIORUM

Vltimae indecentis cosormationis differentiae, nempe leuitatis A asperitatis panistpriter natura causas hoc loco Galenus exponit.Exasperantur enim partes primo pro pter humorsi aut medicamentorum acrimonia, quae nimiu abstergendo partes a Griores reddunt Sic san8gular,ventriculi,&intestinoru asperitates sunt ab acribus quae in corpore nata iunt excrementis,aut acri eorum quae eduntur Sc bibuntur qualitate. His adnumerantur venena,non quidem omnia sed quae erodendo interimul, ut simicalx,& catharides,de quibus copiosissime lib.3,de tempe. cap.2 .et lib3. de simpli. medi. cul .cap.24.Galenus tractat.Asperitas vero in ostibus euidenter admodu apparet, quae nonnung q, a medicis non recte sunt curata,aspera redduntur,interda etiam,obacres humores qui in animalibus sunt,exasperantur.Oculorum aut A faucium asperitates non solum a iam dictis internis causis,sed etiam externis nascuntur, vaporibus scilicet acribus ceparum illorum,& id genus aliorum,fumo item,aut puluere.Caeterucauis ρος praedictas partes exasperant, ubi vehemetiores suerint, in carnosis partibustis. eXulceratione,aut erosione in ossibus vero cariem excitant. De qua in fine huius libri plura dicentur Leuigantur vero partes a pinguibus 8ζ lentis, tu cibis, tu potibus, humoribusq;,qui acrimoniam contemperant,atq; obtundunt. CAP. VIII.

JLterius autem geners quod in numero confiniit aliqua pars earum AEqua secunia naturam adesse debentperierit, ausemo quaedam, a io,autputrefactio,aut valida refrigeratio praecesseri Sed refrige rationis causaprius sunt dicta.Putrescunt autem non ta quidem a medicamentis quae suapte natura putrefacere possunt, aut ab excrementis in ipse animali genitis nonussa vero ob id quod minime tranglirant. veroprohibita transti ration praecedunterius expositasunt. Quodsi vero quidpia quod non sit e numero earum,qgae fecundum natura sun a ,seu reuerit,id quoq; mombus est qui inpartia numera confiuit. Verum si id quo uccreuit naturalem O

tinuerit forma, )tilis materiae abundati a cause erit.Si vero no naturale habuerit formam,m materiae quesitaSpraeter naturam erit. qui vires utrobis validae

suem alioqui nes quod utile erat conforma ent, nes, quodprauum erat extra

Asent.Coformant igitur in conceptibus, quu vel sextu digitum, vel quidpia aliud

huiusmodi essiciunt.In iis aut qui in adultiperfective sunt, quu exulcerati arti, bus valida carne producunt,aut in oculiuepter ou. Deponui autε id quod redu-da in sebi'meliceride, steatomat atheromate,s reliquis huiusnodi omnib'.

Alterius generis morboru instrumentarioru,quod innumero cosistit causis hφccipite Galenus comemorat.Qua vero in numero bifaria partes vitiari cotingat,desectuitiis, scilicet,le excessu, principio deficientis,dein redudantis numeri causas recenset. t am partes quae secupars aliqua gladiogelo,aut alia quadam re acuta resecta fuerit. Secundo ustione, quod saepe per incendia fieri soletinonnungetia medicoru opera dum caustica vocata me- . dicamenta adhibet.Tertio putrefactione, quς interda fit per medicameta quibus putreseciendi facultas inest,quae qualia sint, lib.s.de simpl.medica.facul cap. 4.Galenus abunde explicat.Nonnungetia ab excrementis quae in corpore animatis genita sunt, fit putrefamo,ut in nome, agedena,ic id genus aliis ulceribus putridis conspicuum fit. Putrefiunt etiam aliqua propterea quod minimὰ transpirat,qua de causa febres no

rard procreantur,ut copiose admodum libro.u therap method. capite quarto, Gale

nus ostendit. Prohibita tem tran rationis cause supra, nempe capite secundo

159쪽

DE CAUSIS MORBORUM

Gr taxat, ac prapter viscositatem totum articulum lubricam reddit, essici rar. ullis autem quod sinuam supercilia tan racta sint, Irompte membra fixum capita siuis sedibus aberrant Quibusdam vero protinus ab initio finis

supina incontinentes, omnino insuperficiesunt Haec igitur omnia luxatam causae sunt.In ali autem morbis,quos intelianorum γ' omenti ramices appetiam,

laxari omnino, o nonnunquam disiumpi esm accidit meatum, qui a perimis ad se liculis pertingit jic deinde in ipsum meamm,vel in tunicam e troide, vel omentum, im inorum aliquod delabitur. Recedantpraeterea aprum sede infestina, ubi dissectoperiton prociderint Pulmonis quos fibra in thoracis να

neribus φω excidi Et vaea tunica utplurimum laxatur,cornea mo. Ubi autem visceris cui ham aliquando fibra ob uehementem casium,aut compresio

nem complicabitur nc quoque morbus simul, figurae mutati an Mis

Restarum fas causis factus erat. Vicinarum vero partium consentus corrumpita auri aliqua E. Sita mepte coalescuuet, aut ubi appendiculum quod tam aut vinculum laxatur, vel

tenditur , vil abrumpitur. Ex quilias veros gala horam occasionibus fant, Manifestum est.

Postremi partium instrumentariarum morborum generis,hoc est,indecentis compositionis causas hoc capite enarrat Galenus Quum autem hoc vel in positu, vel in

Inderentis situs consensu partium consistat, principio positus seu situscaulas nouem ordine percen- PQ pM *ψλ Prima, est repentinus ac vehemens motus, natiuam partis Mucturam turbans,

αε ' bis,. eamque a poditu suo deducetis. Secunda causa est immodica asticulorum humidi Immodica arti- quae ligamenta madesecit, D relaxat, totumque articulum lubricum, ac facile mobi- lem,&ad luxa60nem idoneum reddit: Tertia, superciliorum sinuum conseam , sut rcilioru si- qu Vt membrorum capita prompte e suis aberrent, excidantque sedibus, efficiunt. Iri si confia Q. Mid veri, per supercilia inaudiendum hoc loco sit, satis est supra, capite nimirum sinis, sheoesi sep imo, a nobis expositum. Quarta, si statim ab initio formationis quae ici uteronentes. facta est,sinus supini,incontinentesque, &omnino in superficie, parumque profundi sunt,& per summa apparent: id enim Galeno est μοχλκς δια . Si enim tales fuerint sinus,ossa quae iti hos ipseruntur,ipsi cotinere,qudd profunditate sint omni destituti, nequeunt.Omnes igitur iam dieias quatuor causas luxationes partium efficere nulli

Meatus a petu est Phlauru .Sexta causa,est meatus qui a peritonaeo ad intestina pertingit laxatio , aut toneo ad intesti- disruptio.Eo nanque soramine peritontei,per quod vasa seminaria cum neruo transeti τ''s ' ' inittutur laxatis, vel rupto necesse est vel omentum, et aliquod intestinorum in hoc forame, siuein illum meatum, aut in tunicam restis priuatam exteriorem, a periton o. . inibi ubi vasis seminariisiter praebet,pronatam,quam Galenus Malii dissectionu au tores ἐλυIoin lli, aut attico more,λ in ρ mutatione, ερ οειδὼ quod scilicet putamisis

omenti ramex aut vagin formam, i S, enim Graeci vocant,referat: appella delabi. Si itaque omentiata uti ii tum in ea delabitur loca,GraeciS ἐπι πλωίλκ,latinis omenti ramex vel hernia dicitur: mEi. Si vero intestinuris εντεροκίλου Graecis,intestinoru rameYlatinis nominatur. Sexta tau- Peritonaei disse' fa est peritonari dissectio. Scisso enim peritonaeo,ut intestina proruat,necesse est,quς braei, ulti inmodum liquet ex iis quae lib.6 therap.metho .cap. .Galenus tradit. Septima causa, ratio. thoracis est vulneratist,quam saepe fies pulmonis procidentia sequitur.Octava, cor . n. ' η' tunicae erosio, seu vulneratio, aliqui enim codices τρω Ο legunt, provehet eseasus. pter quam vuea vocata tunica laxatur ac procidit. Nona Multimo causa est vehe-

160쪽

mens casias ut compressio,quae pulmonis,aut iecoris fibram plican contorquent, in rugas contrahunt,adeoque tum positum um figura partis immutant. Qeod cuiudam Iidis Epide. sect 8.aplao M .Hippocrates iis verbis accidissecofirmat Cui,inquit H Pp rates. iecoris fibra complicata erat, hunc cocusti,& confestim dolor sedatus est. Caetersen ut hoc obiter saltem perstringamus,quum Hippocrates,Galenus,& alij veteres iecori hu- mano fibras tribuunt,non ita est accipiendum,quasi in tot,&tam magnaS, ut porcinum iecur,sit discissum, quum unica continuaque ipsius susstantia sit, adeoq; ex toto fere rotunda:sed longe alias,& multo cem minores. Quippe λφους seu fibras,omnia a. i. eo si id est,extrema Graeci dixerunt. Hac igitur ratione iuxta cissionem qua vena ex Fibrae iecoris umbilico proficiscens excipitur,duplicem fibram statuerunt. Propter portiunculam etiam iecoris,sub venae portae ortu extuberantem,fibris duabus itidem nonnulli co stare illud dixerunt,Item iuxta sinum quo iecur stomacho cedit,& in Mistra maxime eius pane qua iecur septo connectitur,fibram quisno ineptὰ constituere potest. Hae itaque ratione Hippocrates non uno in loco suorum monumentorum quinq; iecoris esse fibras tradit Puto enim veterum dicta, si ulla ratione fieri potest, commodis in sectanda. Atque hae quidem sunt causae quae positum partium immutant Porro vicinarum partium consensum corrumpentes causae sunt tres . Prima,ineptus earundem eorruetito, Vcoalitus,ut si quae partes coalescunt ac uniuntur, quas distare oportuit: id quod inter- causa,appendiculi laxatio ensio vel ruptio.Tertia,vinculi laxationes, tensiones, vel ruptiones.Laxantur,ab immodica humiditate: a siccitate tenduntur: propter vehe

mentes motus, aut acreS humores, rumpuntur.

C A P v T Y L Nius vero adhuc generis morborum, quod omniImpartibus , si e similares, siue omninosi lices, ae compositaefuerint, co mune est,

' enerationis causeas explicare oportet. Universum aut hoc genus no- ritatis solutio ι' inare consuevi, iratissolutionem, unitatis corruptela aut conti

nullatissolutionem, uel quomodolibet aliter sermonem auditoribus fore per se usterauerim. ta enim nomen ab iis qui antὸ nos fuersi isti impositu accepim , qu admodu in nonnullis eiusde eciebusfecersit. Fracturam enim ' ciariem, Caridi.

in osse solutam continuitatem dixeruntnin carne autem ulcus, vulnus S risit duis.

quae in si or capit plura imposuersit nomina. Nam quae in Hiis ossibus, O

cideres incise em di sectio, sedes appellatur Nomen autem teredonis apud prata

paecos ε latera abundare videturiquippe a tremathid est oramine derivata credita perinde a tradon,hoc est ratio quae amsit ritur aute ab acribus h moribus ossa eradentibus biicitur vero initiis alteri morborumgeneri, is potius asterita duran caries nominatur Maiore autem perforatio facta, quadam iam veluti cauerea apparent caries appellatur Huius quoque generis collisio. es collisio,quae magna parte in carnosis accidit partibus nonnunqua vero min capitis sita maxime in pueris. Na in seipsum omnino cedat quod colliditur oporte ut itas molle sit hoc ipsum, no prorsus dur necesse est Proide uel carnosiapars erit,uel si si aliquod molle, quodsub Moleterirruete extrinsecus alii I iij

SEARCH

MENU NAVIGATION