장음표시 사용
281쪽
quantum deorsum trahebamian π ore vero anuita facultate membrum ad in
seriora delabitur, licetque manifeste videre ipsorum pugnam, neque facultate
deorsumseri permattente membrum,quemadmodum in neruorum resolutionibu neque grauitate concedente, v acutivi ipsum sublime serae perinde atque dum valeret.Vici lotur unicente, m victoacultate,mutuoque semper contrariis succedentibus motibus tremr sit, quum sit motus quidam compositusi, qMemadmodum arteriarumpulsus. Verum in iis sensibilas motuμm quietes, alatationem
a contractione dirimunt ac separant m ortasse sequentisimus aliquando ne
ζ' - δες pyi 'pufus,ut informicantibus videre est. In iis enim nulla inuenitur inter contra
rios motru sensibilis quies. ne non est in istis mutua motionum vicissitudo,
quae ab vnaperficiarur natur e pugnafacultatis,oe vortatis corporis.'o-Yitata, si qμη maxime motu altera cuidam qui fiat in corpore asi ilare xj phirui si- tueri formicanti pulsui tersimilis est Ut enim in hoc arteriae motus per breui mum deferturstatium,ita te tremore, a nimantis particula, utpote qua ab imbe
cilla facultate mouetur Manifesta i tam iam est bai s quoque o tomatius
neratro,quoniam omnino cum impetu conamve mouendi, cum factitatis imbecillitate perficitur.
Hactenus de primo deprauatorum motuum genere,nempe conuulsione, Galenus abundῆ disseruit.Nuc ad alterum horum motuum genus, tremorem scilicet, progreditur Si initio quid sit tremor,& quod ex duobus contrariis constet motibus, adeoque ' ' compositus sit ocet. Quemadmodum enim manus exiesio duobus qui valentibus motibus consistit no scilicet qui fita facultate manum sursem attollete,altiso iv uitate quae deorsum trahit: ita quoque tremor ex duobus motibus vicissim sibi succedentibus perficitur no quidem, quo a facultate membrum in sublime attollitur, ualter quo ob grauitatem membrum deorsum fertur Quanquam autem extenso in TIςm' me nus& tremor in eo conueniant quod utraque e duobus constat motibus, tamen etiaebuista ui differunt, quod manu valente, adeoque extensa manente,ne paululum quidemὼ gra lactranti uitate facultas vincitur,sed quum sit potetior ac validior inclinatione membri deo sum,sustinendo tantum ipsum in sublime attollit,quantum deorsum a grauitato trahitur.In tremore autem inuita facultate membrum deorsum labitur, atque adeo pugna quaedam inter facultatem,tc membri grauitatem existit.Nam facultas no perini tit ut membrum deorsum feratur,quemadmodum in neruorum resolutionibus accudit, neque grauitas membri concedit,ut ficultas ipsum sublime seruet, quemadmodsi consueuit,dum probe valeret.In tremore itaque nunc vincit facultas, quum scilicet membrum attollit:nunc vincitur,ubi nimirum a grauitate deorsum trahitur,mutum G, ,hebes,. contrarii motus, sursum &deorsum,semper succedunt.Proinde compositus situ,. plane motus est,sicut arteriarum pulsus, qui ex dilatatione, quatri Graeci δια ovi vocant,&contractione, quam illi συςολά nominant,constat. Conueniunt igitur inter se praedicti duo motus,quddambo ex contrariis motibus sint copbsiti.Differunt euhtieuiant & dissi, quod in pulsibus sit notabilis, Si quae sensu percipiatur quies,quq dilatationem aco tractione discriminat.In tremore autem vix percipitur quies,qudd scilicet strinetissimus sit in eo motus, ut prae nimia seequentia media quies internosci non possit. Id Politi s m quum in nullo adio pulsu accidat,in eo tamen quem Graeci m ω Morim, laudi formicatem appellant, euenire videtur.In hoc enim quum per breuissimum spatium arteria deferatur,facultate scilicet in longu spatia fieri no permittente,intercorearios
282쪽
motus nulla quies sentiri potest .Hinc quum pulsus ille mirὰ pamus, languidissimus,
ac creberrimus sit,nomen a similitudine,Dς sibi cum animante est formicadnuenit: idque vel ob paruitatem,ut quidam volunt,vel ut alii,ob motus specie quemadmodum fusius libro primo, de differentiis pul.Galenus docet. Fit autem huiusinodi pulsus ubi extreme collapsa fuerit facultas, ob cuius sane imbecillitatem, quies in eo modia,motionumque contrariorum vicissitudo non percipitur, superata nimirum iam propemodum a morbi vehementia, natura. 'circa Mu in tremore etiam prς motuum contrariorum frequentia internosci quies no possit, apposite admodum hunc Galenus Armicanti pulsui assimilauit.
Porrosunt nonnulli qui mouendi conatum imperumve a tremore esse separabit furant, quum videant interdum totam caput tremulo a tari motu, citra mouendi voluntatemSed ignorant ses quod in seruanda a liquaparte erecta, tum voluntia a totam tenduntur ab ea musculi haud aliter quam in aliis actionibus tenderentur. Id vero in libris de motu musiculorum nobis demon fratum es.Sed et Gluhi sti uir nunc non leues asseremus coniecturas,quod voluntaS in tremoribus agat, quod ob imbecillitatem partem immotam seruare non vadet.Si enim tremulum istud calat supinum super rem quampiam mollem reclanauem, non amplam tremet. Pa
ri modo si cribens aliqui aut secans, aut aliud quippiam agens tremore assici admodum si quis cruribus inter ambulandum tremit, neque is si ambulare def
na amplius t emet. . tque subindevadere licet validi fimos iuuenes ubi maximum aliquod onus humem a suerunt, quamprogrediuntur cruribus tremere, ubi vero progredi desierunt,aut onus abiecerunt tim a tremore liberara. Quu Graue & IEuε ad
enim e graue, leue ad aliquid referantur,onus adeo maDum esse poterit,ut validissimo etiam sit iraue Vadidam sturfacestatem, maximum onms vincat in a vero valida non est,nonsolum hocsed etiam paruusiverat.Si vera ad multamperuenerit imbecillitate propriu ipsius corpus,oneris ri graue est. Proindes es omnes quam vehemetiores actiones obeunt, statim partibus quibus qui,
reemunt, Sic etiam qui perpraerupta in editur,cruribus cremittitimor enim vires et mox inea d
deiicit.Itidem feram quis constem mens,iremens redditur. Quinetiam qui formidabilem ma ratum adi toto corpore tremit. Et si loqui hunc lasserit, ne
vocem quidem non tremulam edet.
Mouendi inpetum conatumve, id enim Galeno signiscat, a tremore non pos . ise separati aliquot coniecturis Galenus ostendit, errorisque insimulat eos qui volunta v tili, a restem a tremore esse separabilem,siue tremorem sine voluntatis impetu fieri posse pu- moro separaritant,e8 quod vident caput tremulo motu sine voluntate mouendi concuti, &agitari. ξIgnorant enim illi,quod in seruanda aliqua parte erecta,tum voluntas agilitum a voluntate tenduntur musculi,qui sunt voluntarii motus itarumenta,haud sectis quam in aliis actionibus obeundis tenduntur Q propter etsi caput citra voluntatem, c5siliumve nostrum,hoc est,nolentibusnobis,tremat, tamen quum in eo motu deprauato caput erectum seruetur,certum in voluntatem ager actendere musculos, quora tensione fit,ut caput non deeida sed erectum maneat,quod in primo de motu musculorum copiosim est a Galeno moninium. Agit ital in tremoribus capitis, alii',
283쪽
omnibus voluntassetque facultas amen ob imbecillitatem suam partem immobilem qui ὁ seruare non potest Voluntatem autem vocamus,quam Galenus summa motu ab arbitrio Aconsilio pendentem.Septem autem coniecturis quod voluntas inti, ad tremoribus asat ostendit,quarum prima haec est. Si tremulum caput supinum super
molle aliquod reclinaueris,n5 amplius tremet,vdd scilicet iam sit quod motu deorsum, qui fit a morbi grauitate impediat,& facultati imbecillae succurrat,quae adiutat dem c t immobile seruat.Altera, de tremore manuum, dum scilicet aliquis scribit, secat, aut aliud quippiam agit.Tertia de cruribusinter ambulandum tremetibus. Grta de validissimis iuuenibus qui sub maximo onere humeris imposito, cruribus tre munt Quinta, de iis qui per praei upta te alta loca ingredietes,prae timore cruribuStr munt.Sexta,de eo qui od conspectum serae ebriis nimirsi, apri,draconis, aut alteriuscuiusdam,tremens redditur .Septima, de eo qui magistratu adiens,perculsus toto corpore tremit,& loqui iussus,non nisi tremulam vocem edit. Quod Demostheni ora. torum excellentissimo, Theophrasto, ac apud Latinos Ciceroni etiam accidisse lit ris proditum est. Quae sane omnes coniecturae a Galeno commemorat et euidenter declarant, tremorem a voluntatis impetu seu voluntaria facultate fieri, quae tamen ob imbecillitatem grauitati membri deorsum serenti prorsus aduersari , ic perpetuo membrum erectum seruare non potest . Quare inter facultatem A membri grauit tem assidua est pugna, adeo ut facultas depressium membrum statim iterum attollat, A sublatum 1 facultate,quum propter suam imbecillitatem omnino resistere grauitati non possit,grauitas rursum neprimit. Quum itaque deprestum membrum perpetuo in eo situ non permaneat,sed rursus attollatur,necesse est facultatem voluntariarum aliquid agere fateamur.Nisi enim ageret,perpetuθ membru depressum iaceret. Quod autem facultas tum agens imbecilla sit,hinc liquido colligitur, quod si membrum alucui incubat, D innitatur,adeoque facultati imbeciM succuratur,aut illa ab opere suo cesset,statim tremor desinit: quod certe non fieret, nisi utrisque inter se pugnantibusnianot, tremor excitaretur. Atque hic est legitimus verborum Galeni intellectus, quem mira est Valleriolam,virum alioqui doctissimum,& satis oculatum,non intellexisse, quum Galeno corariam plane interpretationem affingat, hanc nimirum, quod Galenus eos hoc in loco reprehendat, qui tremorem sine voluntatis impetu feri posse negabant. Hac enim lege seipsum carperet Galenus; ut quifraedictis septe coiecturis nihil aliud ostendere conatur, quam quod voluntas, ut comprehensum est, in tremoribus agat. Caeterum graue te leue dici 'resςL, hoc est, ad aliquid, Aristoteles etiam confirmat. Quapropter quum ad vires reserantur, quod uni graue est, alteri leue erit, ut omniaris raula, emadmodem animi perturbatio motricem facultatem imbecilla reddem, actiones marit tremulas,ita corporis morbi facultati incommodantes,
ris inducun tomata. primi quidem maxim*facultatelaedunt,modibi qui an intemperie consistunt Quippe etiamsenectus, quod intemperies quintam es adfigidius sccius declinan prompte nemor athematis tentatu .
Ex iunioribub vero corripiantur is,qui vehementersunt refigerati, oe quisemuto vino meraco ingurgitauerum, aut multas cruditates congesserunt, aut qui dia
multis cibis ingestu nexercitati, is ociosi omnino vixerunt. S Lor qui rigida intempe fise haust tremuli factisunt.Haismodi enim omnia figdamintem
periem siciunt,non raro quidem in universo corpore, cir in neruorumprincipio,
interim vero in quibusdam pia Iri,quae natura sunt imbecilliores, ad noxa subeuniam caeterisma s yportunae. Quinetiam crassi e r lenti humoressam
284쪽
fum vis ita obstruentes, v arcior affluat memora cause t: poti um ubi prors obstruunt,cir aliquorum neruorumpartes quasdam resoluunt. Quine reliquae fibrae valide musculum intendere nequeunt. Vbi tamen humores faciatariis per neruos vitam obstruentes, nondum penitussunt impacti Uper violenta acultatis incusones cocuti cor dimoueri possunt huiusimodi sunt moω,1 les antea resilusionibus nervorsi incipientitas accidere diximus, elato quidem aliquan
do membrosia ilico decidente. mper facultatis incursiones,quam ipsa, he v
hementius excitat colligi neruorum ob bructiones amoliuntur,eir m brummouetur Rursus autem humoribus qui excusii seunt in priorem locum confluentibu decidit, immotum iace donec rursussiecundo confertim facultas irruens,
humores qui i us viag occupauerant,dissipet. Verum de iis bactenus dixissesse
Quae sint in uniuersum omnes tremoris cauis nunc perspicue exponit Galenus.Eas Tremoris uesautem in ternarium plane numerum redegit. Principio enim propter animi perturbationem,nempe timorem, generatur tremor, ut si quis per praerupta ambulat loca, tio. aut seram aliquam intuetur,aut magistratum formidabilem adit, quemadmodum di- ctum est . Timor enim viresdeiicit. Secundo, trem es excitant morbi, potissi- ''mum vero frigida intemperies. Nani ὀζ haec vires labefactat .Sic certe senectus,quae nonest nisi intemperies quaedam frigida&sicca, vilibro secundo de temperamentis capite secundo, Et libro sexto de tuen .capite tistio attestatur Galenus, adeoq; morbus, tremulos facit Sed ex iunioribus etiam aliqui tremore corripiuntur,qui scilicet hyberno tempore iter facientes,aut aliam ob causam vehementer refrigerati sunt. Item qui plurimo se vino meraco ingurgitauerunt.Hoc enim, ut libro tertio e temperamentis capite tertio Galenus, i plus bibitur, quam ut vinci possit, tantum abest ut animal calefacta ut etiam frigidiora vitia gignat.Praeterea tremore correpti sunt etiam e iunioribus aliquot qui magnam crudorum humorum copiam congesserunt. Crudi au- Credi sumorratem humores,Galeno li. .de tuensani .ca.4o M li.I. de alimaeacul. autore,proprie diticuntur qui frigidi & crassi sunt.Ηos quia per cruditatem abolitamve ciborum concoctionem plerique coaceruant, quid mirum etiam eiusdem tremoribus corripi P Sunt qui logo tempore cibis replentur,nec ullo exercitationis genere,quod superuacua ex purget Mabsuma utuntur,sed in summo otio vitam transigunt. Hi etiam quia secultas nimia copia grauatur A taditur remore Iabotant onnulli quoque e frigida i tempestiue pota tremunt.Cuius rei causa nulla sanesia, quam quod ex frigidae potione totum neruosum genus taditur QDd etiam Gnfirmant ea quaelibo. ther. meth. capite quintina Galeno scribuntur,dum inquit onnulli autem ex intempestiua m-mόdicaque frigidae potione, non multo interposito tempore nec postmodum,sedili- , , eo dissicultate spirandi,&conuulsione corripiuntur,ac toto,ut semel dicam,neruoso 13 genere uduiut. Η c ille.Quum itaque iam dicta omnia Digida inteperiem, quaelaculta 11 tes deiicit, Dequeter in toto corpore, Si neruorum principio,hoc est, cerebro ac spinali medulla,procreen nonnunquam etiam in partibus corporis v natura caeteris sunt imbecilliores adeoque ad noxam subeundam magis idonear, nihil mirum inducere tremorem.Tertiὁ tremorem excitant crassi Alenti humores,qui viaS per quas motrix cras; ti 1ishusacultas ad partes corporis derivatur, obstruut ad quod tum potissimum accidit, ubi mor prorsus vias illas obstruunt, A neruorum paries aliquas resoluunt. Tum enim reliquae fibra quae scilicet nondum resolutae sunt,valenter musculum intendere non valent,ideoque membrum a grauitate deorsum trahitur, atque adeo inter hanc Sc facul
286쪽
eri implet una cum dilatatione ad se covellant, quemadmodum fabraram filiae, an virium ritu quam implentur,dilatentur, hoc primum quoque in iis qua palpitant partibuου definire oportet. Videtur autem quasio genere esse milis ei quae de arte s inquirit, facilitate vero inuentionis dissimili ac distans. Neque enim sicut arterhs,quasi per, secundum naturam pulsant, constentaneum 6U
cultatem quandam esse in iram, ita etiam partibus quae palpitant, se ne se per ipsis inesset, passertim quumsinae essent, Quμm itaque nequesemper, neque quam nason perstimum est qMd illae aseipsis non dilatatur. . verosi Los, non a stipsis,omnino ab aliqua quae in ipsas is uulsubstantia Constentaneum autem banc esse duplicem,nempe vel humorem,aut aeream aliqAam nam m. qui humorem esse,negat palpitationis tum generatronis, tum solutionas celeritas.
Nam de repentest confestim definit.Nullus autem hamor, ita celeriter vel influit,aut recedi potissimum in iis quae modo memoraui faciei partibus,ubi nudas propemodum sibus cutis Apertenditur. Proinde necesse est causam quae palpitationem essici esse aeream quandam pubstantiam. Verum sit apoca fuerit, 'tenuiumpartium,ilico ὰ corpore defuer. Constentaneum igitur estsub
flantiam quandam crassim ac vaporosiam esse s quantitat pro captustat in
quo siemper continetur,satis multam Dilatat igitur,ut erisimile est,attollit usic inflatpartem,quod trusa crvi compulse, in cognatum sibi aerem perstiret. Amile quidpiam accidi ut in bustis quae in decoctis humori S oriantur,nisi quod bulla rumpuntur,corpus uero quodpalpitat, propter robur, non rumpitur, 1ed tantister attoltur,quoad per ipsems'iritus explodatur, oe' exeat.
Docet hoc loco causam palpitationum,ab iis quae manifestissime apparent venan- Causa pal=H-dam,& inquirendam esse,quales sunt quae in palpebris, utpote partibus iis quae citra omnem voluntatem saepius omnibus intuentibus attolluntur, accidui palpirationes. supercilla. Item quae in superciliis, quae sunt partes in fronte eminentes, A pilis consitae, Si malis eueniunt.In omnibus enim iis palpitationibus,cutis manifestissimὰ attollitur A dila- Qu silo ,ε ὀ- aetatur,in eum quo arteriae modum Caeterum priusquam ad causae palpitationis expla in aris dilatatio , nationem venit Galenus, um arteriae,it aliae partes corporis a seipsis dilatentur,it dilatata id quod eas implet una cum dilatatione ad se covellant, veluti fabrorum sol - 'les quos constat non ob id dilatari quod spiritu pleni sunt.sed quia disteduntur, ideo spiritu implenturiati virium ritu quia plenae sunt dilatentur, inquirit. Atq; hoc quidem loco ad dissentionem ueterum medicorum de arteriis respicit Galenus, de qua libro quarto depulsuum differentia capite secundo lascriptum reliquit.Alia,inquit, D maior dissentio medicis iam olim de arteriis fuit.Nam eas quidam a seipsis pulsare pu ritabant,innatam habentes, perinde ac co eiusmodi lacultatem.E quorum numero est 3, Praxagoras.Alii quidem pulsare tunica ipsarsi dilatata ὀζcontracta, non secus accor, , sed facultatem qua hoc agunt innatam non habere,sed illam a corde accipere. Cuius D sententiae fuit Herophilus. Erasistratus uentrum probat Contedit enim cotra ac cor, I pulsare arterias.Illud,quum dilatatur impleri sequela quae fit a id quod vacuatu est. DArterias autem ubi replentur dilatari. Repleri u ipsius accude immisso spiritu ait. ,, Simul igitur fieri utranque est necesse,dilatatiois nimirum; & i letionem eoru. v Antecedere vero alteram alteri, rationem causae urentem Indis de quidem dila- ,γ
287쪽
,, lationem n arteriis autem impletionem,ut cernitur etiam in externis. Nam fabro is rum folles,quia dilatantur ac distenduntur,idedimplentur.Sacci,cules, A vires, quia es implentur deo dilatantur. Hactenus Galenus Et rursus libro sexto,deplacitis Hippo,, cratis D Platonis bi ita scriptum reliquit. At non iam,ait,mihi sermo est cum Erata
D strato ut Erasistrateis,sed cum illis,qui opinantur non quia impletur spiritu arteri , es ideo dilatari A pulsare eas, sed quia dilatantur &pulsant, ded impleri. Communis i
,, tur multorum excellentium hominum haec est sententia Quemadmodum etia, quὀdes tunicae arteriarum facultatem illam qua dilatantur es contrahuntur a corde accipiat.
, , A quibus tamen nescio quomodo discrepant Praxagoras M Philotimus,qui quum in se aliis consentiant, hoc peculiare sibi vendicarunt,ut ex seipsis omnino pulsare arteriasse dicant.Haec ille. Quae sane Galeni verba producenda esse ideo duxi, quὀd praesenti
loco magnam afferant lucem, &veterum de pulsatione arteriarum opiniones promius ob oculos ponant. anquam vere quaestio de dilatatione partium palpitantium igenere similis quaestioni iam expositae de arteriis existit, nam utrobique quaeritur cur pulsen tamen facilitate inuetionis ei que de arteriis inquirit, dissimilis est. Neq; enim consentaneum est partibus quae palpitant, perinde atque arteriis,quae nullo non tempore,& secundum naturam pulsant facultatatem quandam esse insitam. Si enim illis Insita esse sempe veluti arteriis,inesset,& maximae quum sanae essent. In sanis enim omnibus acultates singulas esse robustiores constat. Quum vero praedici is partibus neque semper,sed interdum duntaxat,neque quum sanae lunt,sed tum potius ubi prγ
ter naturam se habent,pulsatio siue palpitatio insit, perspicuum nulli non fit,quod itulae 1 seipsis haud dilatantur. Si vero non a seipsis dilatantur, igitur ab aliqua omnino quae in ipsas influit, qualiscunq; sit, substantia dilatetur necesse est. Verum anteaquam latius progrediamur,& qualis haec sit quae palpitantibus partibus influit substantiae oblEases ponamuS,aliqua hid nobis commemoranda erunt.Sunt vero eiusmodi. Galenus hoc in loco ubi disertὰ arterias facultatem pulsandi insitam habere ait, ex Diametro stipugnare videtur,quΘd in libro sexto de placitis Hippo. D Platonis contrarium adserat. Ibidem enim multis ac validi sis imis rationibus aduersus Praxagoram it Philotimum disputat disputa quod non a seipsis, sed a corde dilatentur,moueantur,ic pul- esllis. ahbo'arteria: .Si a corde,igi cur non a seipsis.Sed facilis est horum locorum conciliatio, tum Galeni Ioeo mod6 quid utrobique dicatur, quis relle expedat.Nam in libro sexto e placitis Hipiu primas cie po 8t Platonis,in quo cor esse arteriarum principium ostendit, arterias ex seipso non P Rgη 'μμμφ' re*issime statuit. A corde enim motum ac pulsum illum plane obtinent,u pote quae quum fuerint ab animali reciis,motu omni ac pulsu prorsus vacet. Imo pulsu etiam omni priuantur, quum adhuc iunctς sunt,si laqueo duntaxat intercipiantur. Quod non accideret,si illam facultatem pulsandi propriam ac insitam, ut Praxagoras APhilotimus opinati sun obtinerent. od vero hic arteriis insitam esse quandam pulsandi ficultatem scribi cum illis quae iam ex libro sexto de placitis Hippo. &Pl
insitam facultase tonis produximus,non pugnat am insitam hoc loco no vocat nisi eam, quam de Pulsandi qua vo lamptam a corde illis natura insevit.& lamia est,inque eas deriuauit, non eam quae
' φος'R illis per se,et ut cordi non sunt iunctae inest, aut quam a proprietate suae substantiae habent. Atque id ipsum plane Galenum innuere eiusdem aduersus Praxagoram &Philotimum verba satis conuincunt. Non enim simpliciter ibidem dicit ex seipsis pulsare
arterias putant: sed νομ θυσι τὸ τὰς κτερ ρ : id est, O ' φ omnino ex seipsis pulsarearterias putant omnino, hoc est, etiamsi a corde sinis Dratae.& citra id quod pulsandi facultatem a corde accipiant.Hinc est quod paulo post subiiecerit hcc verba. Neque enim viris instar inflati, corde spiritum expriment singulae arteriς implentur:sed quia cordi connexae sunt, Si ex eo originem habent, ideo eiusdem facultatis cum toto viscere participes efficiuntur. Praeterea hanc quam diximus esse Galeni sententiam,quae in libro de usu pulsuu ab eo scribuntur, manifessissi-
288쪽
ostendunt. Ibidem enim ita scriptum reliquit. Duplicis A compositi arteriarum mo- stus, quem palsum appellamus,autor Morigo est risicuti tum a nobis, tum aliis an- ν, te nos quam plurimis est proditum. Non tamen ad eum modsi quo Erasistratus ex- di, istimauit, sed sicut Herophilus,&Hippocrates,sermeque philosophorum 8 veterume-33 dicorum probatissimi quique.Nam si in ipso cordis corpore, vis illa unde contrahi- is tur ac dilatatur,in omnes arterias per tunicas earum influens,sic eaS cogit peritq; que- Dadmodum ipsum cor, utique sicut illud quum dilatatur, ea quae ostulis suis appropin- quant trahit,quum contrahitur,expellit. Et paulo post. Nos vero alibi integro volu- Dmine multifariam indicauimus, anguinem in arteriis,etiam se recte habente animali, Dcontineri .QDd si est,illud cuiuis patet, quὀd non ex eo quod spiritu qui a corde mit raratur implentur,ut Erasistratus putauit,idcirco dilatantur, sed potius ex eo quod dila- D tantur,impletur Quippe si sanguine essent vacuar,fieri fortasse posset, ut exiguo tepo- Dre quod a corde tanuit, ad fines eoru perueniret.Sanguine vero in se habentibus, fieri Domnino nequit, ut motus celeritas cudilaratione essentiat,quae ex iis acorde impledis Dproueniat. Neq; enim eo quὀdimpletur, idcirco dilatatur:ex eo quod dilatatur,idcir oco implentur. Atque hoc quidem &cipe ὀζ passim, tum a nobis ipsis, tum eorum qui nnos prata esserunt plurimis,ante est demonstratum, arterias ita Vt cor seipsas mouere, γ
vicissim se attollentes,summitentesque.Idque eadem qua ipsum vi, quam scilicet a cor- Dde ortam, per tunicas earum transmitti diximus .Haec ille. Quae sane verba no tantum
id quod nunc de insita arteriarum facultate pulsandi affrmamus, sed priora quoque pulchre declarat .Quid multa Non ex seipsis omnino,& ut sunt i corde separatς mouentur ac pulsant arteriae, sed idipsum 1 corde obtinent. Natura enim in illas a corde hanc iacultatem deriuauit,ac iisde insevit. Et quod iam de arteriis diximus simile plane est,quod in capite septimo, libri de differentiis morborum devenis diximus.Nam ut venis alicubi facultate sanguificandi adimit, Malibi cocedit ita hoc in loco arteriis dilatassi Si pulsandi facultate cocedit tibi vero derogat Cocedit iis quae cordi conex sunt. Derogat,iis quae a corde recist sunt ut a corde recipere nequeut,quales sunt interceptς laqueo .Proinde hic,ubi insita illisvim pulsandi tacedit, loquitur de iis ut sunt cordi conetiit. Alibi ubi ipsis hac vim adimit,ut sunt a corde separatae.Atque haec mihi viriusq; loci videtur esse legitima explicatio.Iam igitur unde digressi sumus nobis redeundum eri nempe ut qualis sit substantia quς partibus palpitantibus influit ostendamus.Consentaneum vero est hanc esse vel humorem Fel aeream substantiam. on alis si
esse aute humorem,celeritas generationis palpitationis,& solutionis abundem ostrat. Nam te celeriter fit,& statim desinit.Nullus autem humor ita celeriter influere potest, bis disii ' multoque minus recedere, potissimum in iis faciei partibus, ubi nudis propemodum ossibus,propter quae quum sint durissima,tr transitu dissicilia,haud prompte influunt D recedunt humores,cutis supertenditur. Non autem temere Galeno adiecta est vox propemodum,quippe frontis cuti,utpote quae voluntario motu praedita est,musculosa quaedam substantia subiecta est. Quum itaque substatia quae palpitantibus partibus influit ob causas iam dictas, non postit esse humor, ut aerea sit substantia necesse est. Haec enim facil8 9 expedite omnes partes corporis permeat .Hinc est quod Hippocra- Spritus Hippcti si s. aph. 8. ide.sech. 8. spiritus ἐνcti Ita sint appellati Quod diximus etia copiosius Galenus in libello de palpitatione ostendit, ubi inter alia sic scribit. Vt autem substantiam hanc esse spiritum certius agnoscas, motionis solutionisque celeritatem cau sie adscripto. Quid nanque praeter spiritum aliud tam cito congeri possit & vacuari Quae enim hominem constituunt,ut Hippocrates nos docuit,sunt solida, humida, Zt ''
spiritus. Meminit vero horum hoc modo. Continentia, inquiens, contenta,& cum im Continentia. petu meantia.Co ntinetia quidem solida appellans, quod humida complectantur co Comenta.
289쪽
se meant . Celerem igitur vacuationem aut plenitudinem,dilatationem vel contracti si nem,eleuationem aut depositionem,aut quemvis alium motum praeter spiritum nul-- lum aliorum omnium emeset.Haec ille. Nihil autem resert quod hoc loco Galenus σε e pro γενεμωs legit.Nam generatio palpitationis,non est nisi motus.Itho palpitatio non habet essentiam ullam nisi in fieri .Hactenus quod causa palpitationis sit spiritus demonstrauimus, reliquum est ut qualis sit spiritus,tenuis scilicet an crassus ost malis si spirae damus.Consentaneum autem est spiritum illum qui palpitationis causa est,crassumae vaporosum esse,& quantitate, prout est captus esus loci in quo continetur, multus. Si enim tenuis aethereus,& sincerus esset,sicile permeas minime replere ut vacuare partes posset Quum vero crassior sit quam meatus corporum in quibus coaceruatur, intra conclusus,si corpus cauitatem habet,hanc implens,dilatat,& attollit. Si vero non habet cauitater inter duo corpora congestus. quisiticiam sibi cauitatem efficies l-teru ab ultero dirimit.Hic alter quidem modus iam dictus,saepe in cute palpitationes emcit, nullam in se cute obtinente cauitatem,sed inter cutem Sc subiecta corpora spiritu coaceruato. dus autem antea dictus,in musculis maximi fit.Siquidem in iis cauitates sunt multae,& exiguae. In palpitatione vero tantisper attollitur&inflatur pars, quoad trusa A pulsa,in cognatum sibi aerem transpiret,atque exhalet. Id quod etiam euenire videmus in bullis, quae in decoctis liquoribus excitantur .Hae enim etiam tantisper manent,donec in cognatum sibi aerem abeant. Tamen in hoc a partibusquar palpitant distant,quod illae non rumpuntur veluti bullae,sed integrae manent.
curia festigera Porro G tantii videtur ut 11s qvibus quom libet partisia refrigerata- ,α' iani. est,palpitationes eueniant.Nam quo quam secundum naturam se habuer Apem innitum animalitus calorem attenuatum,m exacte elaboratum defluebat, id nunc ipsopropterjrigus imbecillior acto,magis vaporosum, oe crassus a HLProinde non prompte, ut antea tran 'irat e 3b cute detinetur,edi in tram sim constipatione impeditum, invia moratur. Quodsi G cutis ipsa densior a rit,duplum efficietursu rema, ad uentis substantiae crafatudinem , viarum accedere angustiaSic igitur in palpitationibus attollitur,m dilatatur cutis. Sic musiculi quoque,s m in ipsis hujusmodi excrementum colligitur, dilatati piam
doque totum membrum una attollunt.
Rationem hoc loco reddit cur in refrigeratis quomodolibet partibus palpitatio eueniat.Nam quod animali, quum secundum naturam se habuit, M sanum erat, per innatum calorem attenuatum, Sc exactὰ elaboratum per latentem vocatam transpirationem quotidie 8 corpore defluebauid nunc calore,propter frigus,imbecilliore reddito,adeoque non amplius tenuare,& exquisit8 elaborare potete,magis vaporosum, crassiusq; evadit.Q propter non ita secit ut antea,transpirat,sed sub cute detinetur, A in transitu constipatione afrigore nata impeditum,moratur. & non ureditur. Id quod magis accidit,si cutis ipsa desiorfuerit, adspiratus crassitudinem viarum,&meatuum angustia accedente. Concluso itaque intus spiritu, cutis attollitur, Si dilatatur, adeoque cutis te musculorum,qui nonnunquam palpitantes totum secum membrum attollunt, fit palpitatio. Quae diximus confirmantea quae in libello de palpitatione e scribit Galenus,inquiens.Quoniam vero spiritus crassus,ic nebulosus,aut caliginosuhu aut fiatuose vel quomodocunqueappellare velis,palpitationis causa est, idcirco seia gidiores aetates facile palpitatione capiuntur. Praeterea natura corporis frigidior,reia gio se igida,& tempus anni hybernum, ociosa vita, Si satietati et ebrietati dedita, cibi Digidi Se fiat uossit: in summa omnia quae corpus reseigerant, palpitationem essiciunt.
290쪽
Quae vero iis sunt contraria, palpitationes statim abolent Quippe qu calefaciunt, spi rritum attenuant, D corpora rara & mollia efficiunt.Quae vero restigerant,densant,co ''gunt, A meatus corporum occludunt.Spiritu autem crassiorem reddunt,compingvG '&turbidum essiciunt Facilῆ igitur retinetur,ed quod propter suam crassitiem,&co 'porum ipsum continentium densitatem transpirare haud possit. Contra quae calefa- 'esunt, secus ac frigida quia fundunt, laxant, corpesisque meatus recludunt,ipsumque 'spiritum attenuant,& ad motum iacilem reddunt, ideo transitu etiam faciles vias efficiunt.Hactenus Galeni verba,quq ad praesentis loci pleniorem intellectum plurimum
Verkm moω ille a conuulsione manifestissime dissere, eo quod membru nesmacte extendit, nes incuruat. Quippe apes uationibus, mebrum qMdestatu se α
δ sesit nec extenditur, nec inflectitur. Concutitur aute p/odamori in utranque partem,quoad musculuspalpitare dem . adeusane mota motusam,quo etiam intremore Dissere ante in eo, pwodper magnast intctuali tremor veroper mi nora incidit. mpalpatam insecutus, ubi statu digna ei fuerit m irari,iu- ter dilatandum, totum subinde membrum una sectim attollit: quum vero contrahitur, perinde quoinanimatu deorsumferripermittit. Proin uniuersius motus praeter naturam es,non mix- quodamodo π copositus, Pt in tremore. Porro ut 4
membroru quaepalpitant motus paucus simul oe tardus, m rarus'. ita iis qui
rigore corripiuntur,multussimulfrequens, celeri Atqui multum voco, pro ermotionum numeru.Celere aute ob motronis impetu. Alutiem vero, propter bre inuitatem quietis. aute motus hac non viis sicut palpitatis consulso, totus praeter naturam,sed alio modo,nempe quo tremor. xtus igitur Gr i se quod modo motus est, ex causa praeter naturam est manimali acultate . seplus qui- ius ei dem facultatis in eo est,quam in tremoribus.Imosi veru dicere oportet, uniuersus motus innatafacultatis est,qtiam nos excretricem,aut expultricem nominare bolemus. t cause qua faculta rem cogit, lenter moueatur urget, strater naturam est
Progrediendo Galenus quo pacto palpitatio a caeteris deprauatis motibus, nempe conuulsione tremore crigore differat,ostendit, inquiens. Conuulsio membrum omnino extendit te inflectit,eo quod nerui & musculi contrahantur. In palpitatione palphit l, .l git autem, membrum quod sit notatu dignum neque incuruatur, sed cocutitur agitaturia fert a couulfi εα ve quodammodo huc atque illuc,quoad musculus cessat pol itare : ad eum quide modum motu facto,quo in tremore: hoc est, membro dilatato,& iii altum sublato, rursum considente,& depresso.Differt tamen motus palpitationis a tremore etiam, quod permagna temporis interualla,quae inter duas palpitationes intercedui, fiat, tremor auteper minora.Minus enim temporis inter duos tremulos motus intercedit, quam inter duas palpitationes: id quod experientia ipsa constat.Quddaut inpalpitatio haud aliter quam tremor perficiatur,nepe attollendo it depritando membru,ita Galenus mostrare pergit. Videmus enim palpitatem musculu, ubi iustae magnitudinis fuerit, inter
dilatandum,totum subinde membrum una secumattollere , contra , quum contra
hitur subsidetve, perinde ac inanimatum esset membrum,deorsum serri sinit. Qua-