장음표시 사용
321쪽
3o8 Ex Pos TALATIONIS nostro usquequaque conueniat. Adiecti uis autem in ibiti, quorum facta fuit insuperioribus mentio, addi cum alia pos . sunt,tum vero PLusibili3. multi enim quum
Gallice dicunt, Ceti septi Me, haud quaquam sibi licere existiment Latine iti de dicere Hoc estplausibile. At ex iis quae in
exeunt veniunt immerito in sispi cionem quaedam quibus nulla est cum nostris conuenientia: cuiusmodi sunt Flexuo-μ & Disordis: sed multo plura ex iis
quae lingua nostra imitat . veluti Tortu his, Glorio , victilariosius. Sed illorum quide duorum Tortu & Glorios pro nostro1ortu quod tamen potius dicendu esse ex Tortus, cui hanc quoque significationem dari videmus & pro nostro Glorieux,exempla multo sunt quam tertii victoriosius fi quentiora. nam hoc non aliunde quam ex MCatone affertur: ac vidcri certe possit in eo discrimen aliquod esse nostri vi rimae ab illo victorio M, quod nostrum de illo quoque dicatur qui unicam victoriam reportarit, at victoriosus,de illo tantum qui plures. Quod si verum est Gratissim a Cicerone poni etiam pro eo qui comis sit &comiter obsequiosus quod multis nouum atque adeo incredibile futurum est, licet auudaeo annotatum nostro C ratieux respo
322쪽
dere itidem dici poterit. Adeo aute hanc
in. ysius terminationem amarunt antiqui,
ut non solum quibusdam usi sint in quibus
alia terminatio posteris eorum magis placuit ut quum pro Facundiosius dixerunt Fa-mndus sed non ullis etiam quibus hi omnino carere maluerunt. cuiusmodi sunt Disi pNissus & Consiliosius,quae Gellius una cum illo vi lariosus,ox M.Catone assert.Posteritamen in quibusdam utranque termin tioDem retinuerunt: quippe qui non Ium perfidus δc I nuidus, & Deses, sed etiam perfidiosius & Initidiosius & Desidissus dixe
rint. Fecimus autem nos vocem nostram
Enisleuae ex illa I mulosius,potius quam ex altera Inuidus: sed a uiuam tantum significa tionem nostrae tribuimos,quum Latini suae passivam quoque , & quidem multo frequetius, tribuant. Di ordiosius autem apud Sallustium non est pro Discors, sed pro eo qui ad excitandam discordiam est propensus. Sunt porro & quaedam terminata secus adiectiva, quae ex Latina lingua in no stram manarunt: ex quibus est Superstuus, pro nostro super'κ:quum tam e multi mi nime Latinum esse illud existiment. Sunt praeterea quaedam adiectiva quibus meta phorice uti, eodem quo in lingua nostra modo,possumus. Ex his sunt simplex &V.iii.
323쪽
Duplex. nam illam quoq; significationem metaphoricam habent de homine, quam apud nos Siniphdc Doubieriti deisque apud Graecos άπιους & ,οῆ. Sic autem & apud Horatium quidam exposiacrut in hoc Vc se, Carm. lib.Ι, nec curseus duplicis per mareuhsei. quum duplices quida legere malint. Sic etiam Μο2ό & Durus metaphoricam quoq; nostrorum Mol & Dur significatio nem habent.Sed nullum fortassis in hoc
genere magis mirum fuerit quam Caecum cubiculon, eodem dictum modo a Varrone quo a nobis une chambre bo ne dicitur. Hoc tantum de adiectivis addam, multos nimium religiose ne dicam stulte) a quibusdam abstinere quod ea nusquam legerint,vbi usitatissimis praefigenda latii mest particula An, quae priuadi vim habet.Sic nonnulli reperientur qui quum in Latino sermone exempli gratia) usitatissima esse
sciant, Clemens & Diligens & Elegim,dubitaturi sint tamcn an I nclemens & Indilium &Inelegum, dicere sibi liceat: itidemq; quanuis Promptus, Stren us, Callidus, scitus, Α -
tus, Ambitiosus, AObi ς,passim legi apud Latinos sciant, tamen vix ausuri sint, praefixa illa particula,dicere, Impropius, Instrenuus, Incallidus, Insci se Inargutus,Inambitiosus ,I
alfabitu. Atqui reperitur etiam nonnullis
324쪽
praefixa haec vocula in quibus alia iam praeposita erat. Cuiusmodi sunt ista, ina:
vemens, Inoongruens, Inconuiuens, item Inoo
suetus, Inoentaminatus, Incompertus: & in iis quae participioium formam non habent, Incvngruus,Inmnscius,Inconsti M. Vicissim autem quanuis adiectiva nonnulla quae in fronte particulam illam habet, autoritate
alicuius Latini scriptoris niti sciat, tamen an fas sibi sit absque illa uti his in contraria significatione, ambigunφ. Exempli gratia, licet Inoongelabiliue apud Gellium legant, tamen siquando Congelabilis dicere opus sit,haerebunt.Sic quan uis Inenodabitu dixerit Cicero, an Ciceronianum aut etiam an Latinum sit itidem Enodabitis, Quaerent. Eodemque modo de aliis huiusmodi quaestionem mouebui. Quod si me roget quis. piam an ipse contra esse tam audax velim, ut ubique detracta illa particula quae priuandi vim habet. contrariae significationis
nomen facere velim, tantae contra audaciae suspicionem deprecabor, & cautione aliquam hic quoque adhibendam esse re spondebo. Alioqui enim videri possem Gxistimare, quemadmodum Incetuans de Inoonsiderans dicitur ut taceam de quibusdaaliis) ita ctiam Cogitans & Cosideram ad de clarandam rem cotrariam dici poste: quu
325쪽
3i2 Ex PO s TVLATIONI sego contra minime Latina haec osse rear. Sed monere lectorem libet, talem in nonnullis quoque substantivis religione quo rundam, vel potius superstitionem,esse,ut 'quanuis moertitudo exempli gratia apud
Ciceronem legatur, de nomine certitudo,an
Latinii itide sit, dubitare illos no pudeat Alia multa supersunt, quae diuersis huius libri locis addi a me possent: sed iis o missis, vel potius Appendici reseruatis, ad eum locum venio in quo de nominibus G cis ago, quae nobis cum Latinis sunt communia, & de quibus dubitari potest
an per manu6 Latinorum ea habeamus
Addo igitur illis nomen idiota, quum sit CGraeco πὶω ς , & nos quoque vulgo idioedicere soleamus.Esse autem usum Ciceronem quoque illa voce idiota, siquis non dum nouit ex me discat: & quide ita uno in loco usum ut nostrae respondere videri possit, quum ingenioso & intelligentii diotam opponat. Atque ut illi qui nostrum idiot Latine Vult interpretari,procul abeundum non est, quum Graecam & ipsi linguam in hoc nomine imitentur, sic etiaillum qui dicere vult Latine, quod appel- Iamus arrhe, Latina voce in propinquo habere sciendu est, nimirum arrba.Nisi malit arrhabo cum Plauto & Terentio dicere.in
326쪽
DE LAT. SVS P. CAP. VII. 3Is quo nomine magis integrum manet Grae
cum αυμβων:Graecum inquam, id est aGrecis usurpatum,sed exHebraica lingua pro sectum, quum in illa I a V pignus significet. Sic etiam ex et γλογος Latini Prologus, nos Prologue fecimus, sed pro qualibet pig-fatione indifferenter. . Itidemque ' λο- γζ illis est Epilogus, nobis i&Pe: sed vulgo non perinde notum atque illud alterii.' Factu m vero inde & forense verbum EpiA
quicquam differt:& nos hic quoque Graecam appellationem nobis communem cuLatinis esse voluimus. quippe qui dica mus Meruux.Idem denique & in multis herbarum nominibus fecimus, sic tamen ut pleraque minus quam illi integra seruauerimus. Quinetiam in no nullis pharmaco rum appellationibus factum a nobis idem fuit: ac merito in illa duo ἔ-λας ον & -πα-z σμα , quum ad pharmaca pertineat, ideiuris nostrae linguae esse voluimus. De momborum autem Graecis nominibus quae nostro sermoni cum Latino sunt communia, dictum antea fuit: ibi de m que de , in quo ex Graeca lingua in nostram transferendo non itidem sequuti exemplum illorum dici possumus: sicut nec in aliis qua
327쪽
3rq Ex Pos T vLAT IONI splurimis, quae alibi recensui. Iam vero ali cubi si non ipsum Graecorum vocabulum, at certe metaphoram qua usi in suo erant, accepimus. ex quibus est nostrum grue, de machina qua saxa subvehuntur ab iis qui aedificant. Ea enim ab ipsis γυίυον appellata fuisse creditur. Verum quod attinet ad illam Gallicae linguae cum Latina conuenientiam in nonnullis quae ex Graeco sermone mana runt, obseruandum hoc quoque est, Gallos alicubi appellatione uti quae Latinae sicut voce ita etiam significatione respondet, eosdemque in corto quodam eius usi imitari Latinos, quatenus Latini Graecos fuerint imitati. Exemplo esse potest vox Reliquiae. na & a nobis dici Reliques, fatis no
tum est : sed plurimi sunt qui pro illo nostro Reliques in certa quadam significatione barbarum fore existimaturi sint Latinum Reliquiae: nimirum pro ossibus mo tuorum reo modo quo vulgus dicit Les reliques des , fames, & generalius L es rebques des moris. Interdum vero addito alio nomine dicitur, Les reliques er ob mens des moris. Tantumquc abest ut barbarum sit in hac ipsa significatione nome Reliquiae ut etia Maro illo usus sit. Quead modii autem in nostio sermonet copulari nonnunquam dixi Reliques & osemens, sic a Sueto-
328쪽
nio reliquiae & ossa, siue oss & reliquiae coniuncte dicuntur. sed perinde esse videtur,acsi ossa & cineres qui reliqui erat, diceret. Galli deniq; hanc Latini nominis Rel quia significationem sequuntur, sed ita vis Oil eandem Graeci sequi videri possint: quatenus nimirum Graecorum exemplo Latini ad hunc usu in restringere suum illud vocabulum voluerunt: quod a lioqui tam late patet quam Graecum illud λε ινα,& eandem plane derivationis formam habet. Dum autem quod vulgus vocat Les re liques des famis, posse reliqvias vocari dicerem, recordatus sum quaru dam vocum
quae quum e Graecis Testamenti noui faetae sint Latinae, & in nostro etiam sermo ne manserint, a quibusdam tanquam nullum in Latinitate locum habentes,relictu tur. Ex iis sunt opocrita & Eleen γω, pro quibus dicitur a nobis Huocrite & Αu s,.Qui autem illas reiecerunt, & si latore pro sepocrit pro elee sim dicere bengri tabem vel Apem maluerunt, Latine quidem loquuti sunt, sed ita ut vim Graecarum vocum minime expresserint. At ego illas
ex Graeco sermone ortas, non minus a
Latinitate posse admitti dico, quam ad mittitur angelorum appellatio, itidem que
329쪽
316 Ex Pos Tu LATIONIS uoloru n,de baptismi. Neq; enim minus ad imitti nomina ista dicendum est, quod tata fuerit cuiusdam interpretis tamque vesana audacia ut baptisinum in lotiorem muta uerit: ac ne ab angvlg quidem audaciam illam abstinuerit, sed ex illis genios fecerit. Ac, ne quid intactum relinqueret, pro idolg& idololatru non minus ridiculas quam ninuas voces auribus nostris attulerit, astros& dea Arimi A. Nimirum ut a Latinitate gratiam iniret, magnam Christianismo iniuriam facere non dubitauit. sed haec quoq; illum de se male meritum esse pol ius dixe
rit, quippe qui vocabula, quae iampridem ex Graecis sua seo de quo alia infinita iure)secit, sibi eripere conatus sit. Idem ethnulis simplum ex Graeco i κος, in extraneus mutauit: quod nos non retinuimus, sicut caetera,sed aptissima interpretatione vi me ius expresiimus. nam sicut Graecis ζωος est
quod nobis p s, & ex illo ε Θρις factu fuit ita nos ex illo pos fecimus p eη,
Quasdam praeterea voces Gallicas reperiri sciendu est quae ex Latinis ortae videatur, Graecam originem habentibus. Ex his est Apothiquatre pro Arctequatre. neque enim dubito quin dictum aliquando fuerit Apothecarius, quod ex nomine
330쪽
sactum esset.Atque hanc ipsam voce Graecam peperisse arbitror nostra Bouthique. napro Apotheque dictum fuiste primum Poth sieverisimile est, deinde crescente paulatim deprauatione Botheque & Boutheque ac tandem mutata etiam vocali e in i, Bouthique.Vsos autem osse constat &ex Latinis
quosdam, atque in his Ciceronem , nomine Apothem: atque ideo siquis pro Bouthique dixerit Apothem, Latine simul &Graece nisi quod mutatur terminatio loquutus erit, simulque nostram illam vocem ad suam originem reduxisse videri poterit. Quod autem de nomine Apothiquiare pro Apothequm re dixi, nimirum ex Lati no vocabulo factum esse, quod ex Graeco originem habeat, idem de nomine Ialous dico.Neque enim dubito quin ex si ibstantiuo Zelus id est ζηλοι factum olim fuerit adiectivum Telosia: ex quo Galli primum
quidem Zelous & Zalom deduxerint, deinde vero mutat alitera in i consonantem, tabus dixerint. Sunt etiam quaedam vocabula quae ex
Graeco sermone in Latinum eum quidem certe quo recentiores scriptores & praese tim ecclesiastici sunt usi deinde ex Latino in Gallicum transierunt: sed ita ut duo nobis pro uno vocabula produxerint. Ex il-