Tractationum philosophicarum tomus vnus, in quo continentur I. Philippi Mocenici, Veneti, Vniuersalium institutionum ad hominum perfectionem, quatenus industria pararipotest, contemplationes 5. 2. Andreae Caesalpini, Aretini, Quaestionum peripatetica

발행: 1588년

분량: 497페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

261쪽

Quaestionum Peripateticarum

At repugnat non sotiliti sensui, sed se verbis Aristo.

rum corpora , quis Abuo citi, fusi ius pali es , dic. Vult igitur telinqui multa eadem in moti uis, quae sum in causa ut non videantur corrupta esse,nisi valde suerint deper- dita,vi solae ligura telinquantur. Dicimus igitur ea sci . llum mutari quae insequunt ut formam : ut corrupto leui ldesinit mouet i sursum: corrupto oeulo, desinit videre:

quae autem insequuntur mat etiam . non est necesse corrumpi re inanet enim eadem materia, quae non corrumpit ut , ut cottupto animali remanet grauitas praedomi. nans in mixtione , secundum quam fit motus deorsum.

Si igitur animal secundum quod animal deorsum moueretur, eo corrupto non amplius tali motu movere tute continuus autem Se unus motus est, quia id quod per se mouetur unum est, scilicet teiteum corpus quod permanet in transmutatione: animal autem de ea lauet per accident mouentur motu grauium: eodem modo

de de eoteris est dicendum quae materiam insequuntur. Neque ob id fit migratio accidentium de subiecto in subiectum, idem enim est subiectum eorum quae remanent , quatiuis non simpliciter idem sit 1 csim trans mutatio secundum substantiam sat, in qua generatur aliquod subiectum non simplicitet subiectum, neque ex non subiecto simplicitet, sed ex ente, quatenus tamen non est ens.

Sed ampliu, dubitabit quis,si hie admittantur, subiaiectu accidentium non ei it actu substantia, sed potentia:

materia enim quae temanet in generatione non est hoe aliquid secundum se 1. P 0. eae. εω At accidentia Omnia in subiecto sunt quod actu est hoc aliquid. Caieta nati. que de substantia praedicantur, haec velli de materia I.

Aretaph.Iex. g. Dicimus accidentia. quaecunqne materiam

insequuntur, insequi illam non quatenus potentia est, sed quatenus actu: omnis enim materia usque ad primam quae omnino in sotinis est, actum quendam habet priorem potentia,cuius esse alterum est ab eo quod po tentia est: ut Acris esse alte tum est a potentia quam ha bet ad statuam:esse autem alterum ipsum subiectum ab eiusdem potentia ostendit Aristoteles P . te x.M. posse enim valete de posse igiolare alterum est: nam ii idem esset,idem quoque esset valere & ag totaie. Subiectum autem de id quod valet de aegrotat, idem est 5e unum. Quod git ut alibi dicitur, eandem esse potentiam eontrario tum , fgnificat subiectum idem esse tanquam

senus,cuius cite alterum est a contrarietate' unum enim numero est materia cum priuatione. .P0. ex. .Sed alia

telum est esse Materia igitur quatenus potentia est sub sautia. subiicitur solitiae: quatenus autem subiectum quoddam est actu subiicitur accidentibus.Cam ergo dicitur accidentia quaedam insequi materiam, non acet-piendum est . quatenus materia est, sed quatenus subiectum: huiusmodi autem sublatium non. tiansmutat ut in generatione de coiruptione, sed permanet cum iis qui illi aecidunt. Q v A l. V a LI siser .m primiam corpus esse qua emti corpus. va xi solet de materia prima, virum actum aliquem habeat in tiasmutabilem. Cam enimi potestate sit substantia re ens, i. p . rex. 69. nullum actum videt ut ex se habere. videntes autem quidem tres dimensones , quae in omnibus sunt

corporibus, neque fieri neque corrumpi, quantumcunque transmutent ut inter se corpora: putauerunt hane tu materia prima formam esse coartetnam , perquam ipsa corpus esset. Alii autem animaduertentes tres dimensones quantitates esse, corpus autem ipsum substantiam , veriti sunt illas solitiam eoi potis constituere: ideirco aliam formam quam corporeitatis vocant, excogitatunt, quae esset in genere substantiae: dimensones autem illi superuenite. Oniam autem per haec videba

et a

tur prima materia actu substantia esse te quanta eam oppostum dieat Aristoteles . Metaps tex .f. ubi inquit,

materiam ese, quae per se ipsam non est aeque quid, nepe quo tam , nique a Murcias qiaiba, em dete, manar e putauerunt

hane diis cultatem declinate, si ponerent corpus de dimensiones quae in materia sunt, tetminis eatere scenim fieri, vi eius esse sit tantam potentia: int et minatum enim& informe se eundum se terminos quoscunque ecformas suscipete est aptum. . Alii antem in ptima materia compostionem aliquam excogitati posse negauerunt,clim vhimia sit in quod en ita tesoluuntur. 3.P0. rex. 81. idcitco neque sotinam ali quam neque affectionem illi inesse, tam pei se itis inmissi re in affecta. Nullum igitur alium adum materiae pri-l mae esse putauerunt quam ipsam po : am. Potentiam' autem hanc recipiendi sotnias indeteri rinate esse ipsam materiam: determinatam enim potentiam ad hanc vel l illam formam corrunpi praesente sorma , indeterminationem autem ipsus nequaquam. Sed se haee sententia patitur dis cultates: omnis e nim potentia , siue inderet minatio, siue habilitas, de aliquo subiecto dicuntur, relationem enim habent ad Meium,sue terminationem sue sormas: omnis aurem te-litio subiectu tequirit. magis igitur materia et it ipsum subiectum. Praeterea materia pars est compositi xt aes xl neae statuae: PP0.tex .ss. at potentia in actum transen non componitui cum actu, vi visus in speciem quae via dei utiAt intellectus in id quod intelligitur no ergo duael essent naturae in compostis, materia scilicet Se sotina, sed scit ma tam sim .ut iis cotingit suae si e materia sunt. Quod s dicat ut materiam esse subiectum aliquod, cuius esse sit posse tantam, idem contingit: ipsum enim posse transit in esse, ut potentia in actum. Materia igitur transiret in formam non componeretur cum sormae

oportet ergo alterum esse ipsum subiectum potens, te eiusdem potentiam. Quod si alierum , sequelli elut ipsa potetia, non eni in inest in latione subiecti quid sub

tectum suetit aut enim ens aut non eras. Si concedat ut non ens, generatio erit ex nihilo, quod impossibile est: Ze non ens permaneret cum ente, materia enim permanet. Si vero admittatur ens esse,rtetum aut actu aut potentia, s potentia, eadem reuertit ut quaestio, vitum scilicet potentia subiiciatur aliquid alaud an non. Aut igitur ratio procedet in infinitum, aut primum subi cium actu est s enim potentia, non esset compostio ex materia de forma, sed materia transtet in formam, ut potentia in actum. In eundem scopulum incidunt qui formam corpore itatis ponunt, satent ut enim smiliter eam si 'nam indeterminationem quandam esse de flexibilitate, ut voeant ad omnes formas. sed amplius in eo peccant, quod huic sormae alterum subiectum seu mat etiam subiicere est necesse,non enim sotiua est abstracta. ante materiam igitur primam altera materia est . de qua eadem quaeri possunt, re eadem impostibilia admittunt. Nos igitur dicimus primam materiam ultimum esse biectum in quod resoluuntur transmutabilia quat nus transmutabilia sunt: neque componi amplius ex actu repotentia,esset enim geociabilis. Ese autem patiatim actu partim potentia: actu quidem quatenus stibi ctum quoddam est , potentia autem quatenus respicit persectiones ad quas ordinatum est: earum enim g alia est non per se ipsum. Cum igit ut considera tui potentia, tu i mi, 8e in affecta est: idcirco neque quid,nec quanta , nec aliquod cxterorum entium, imo neque eorum negationes,vi vult Aristoteles Metaph rex ε. nam re nesgationes per accidens sunt. C in autem cons deratur eius actus, absolutum quiddam est de substantia sui he. netis, ideo subiectum potius quam materia. Considet a tio enim materiae potentiam includit non actum: subie dii autem actum non potentiam. Est autem hulasmodi actus quidam persectior quidam impei sectior, vi pto, pinquior aut remotior est a fine. Corpus enim organicii propinquius est persectioni quam similate, Se similare quam Elementa ted haec quam uti unum subiectum. Quod autem ipsus materiae aliquis actus debeat esse prior

262쪽

prior potentia patet s. Metaph. pae.14. viai ostenditur actu potentia priore esse generatri e de tempore : quia eius

quod sit aliquid factu est. 8' eius quod aliquo modo mouetur,aliquid motum est : de qui distit, aliquid scietiliae habet. Simit tet ergΛ Ze quod ad substantiam tendit ali quid substatiae habeat necesse est: huiusmodi autem estipia materia, non quatenus potentia est, sed quatenus actu. Ei se autem primam mat etiam hoc aliquid re sub stantium patet s. Metaph tex. 11. v bi praedicat onem materiae in composito obliquam de denomina titia esse seti bit,extra compostum autem primitivam de rectam ut caetetaium substantiarum: ut area lignea non lignum, lignum autem terreum non tetram. Quod si aliquid est

primum quod don secundum aliquid dicitur illius modi, hoe prima in' etiar vi puta si terra aerea , aer velli. non ignis sed isne sis , ignis prima materia est tanquam hoe aliquid & iubstantia. Quemadmodum igitur piae dicatio primitiua Se tecta prior est obliqua N: denominatiua, sic actus primae materiae prior est eiusde potet iaEt paulo mox, s redicat ionem obliqua in determinat ionem fgniscare testatur, idcirco materis conuenite Aea ctionibus quatenus desubitati a praedicantur. ambo etenim indet et minata sunt. Ipsum autem subiectum seu

uatenus subiicitur affectionibus, scii speciei Ee formae.

eterminatum quippiam esse oportet: in determitiatio enim aceidAstim ad subiecti terminationem teducitur, quae substantia est: Malitiae autem ad subiectum so ima. rum qui substantia materialis est. Ex his igitur colligimus, qua melinque materio m seu primam seu postremam indetermina onem habete Spolentiam ad substantiam aut teliqua praedica in enta quaedam enim potentia est solum ad ubi vi extum quaedam simplicii et ad iubstantiam.& qus ad illam substan. tiam 1 quuntur, ut generabilia de cortiti tibilia. Sed an te illam L. eterminationem di elum quendam habere secundum quem praedicatio tera a de ipsa sat: ideo sub stantiam eis e Ze hoe aliquid. Non esse autem idem hii. iusmodi aetum & eius potentiam seu in determinatio nem non enam est quemadmodum actus piimus qui idequodammodo est potentia ad actum secundum. Nam hoe modo nis esset compositio ex materia & forma, sed

transcio maiei iae in sotniani: alius enim secundus non componitur neq; cum potentia neque cum actii primo,

sed statua ex figui a & xte componit ut, se autem & cstere iubilantiae generabiles & corruptibiles, non enim idem ess aetis esse de potentia mobile. 3.P0. rex.9.nec idecato & potentia manus . nec aqua de potentia pupilla, de de reliquis eodem modo Sos in posti motibus generatione sacile est videte quis actus est matellae: norum enim est quid caro, quido,.quid ne tuu : similitet di ho tu materia, ut quid aqua. quid terra. Sed quid horum materia,quae pl1ma est,.s1s.seile est videte . in determinationem enim habet ad omnia opera natura. caeterae autem materis indetermina

tionem iani sim habent ad quinta. Quis igitur actus &que persectio ptims materis statuenda st,hine consde

tet ur. Cum aute sit manifestum pomanere materiam in

unaquaq: iras mutatione , s quid sinpliciter permaneat in omni transmutati vii luod praedicationem habeat 1 etiam non obliquam, dicendum est id esse primam ma teriam seu ptimum subtemini de substantiam materia

lem. Demonstratum autem eii ab Atistotele ιυ text. io. id esse corpus uniuei sume hoc eminex potentia coipo te actu autem nullam habente magnitu sanem fieri ne quit:nam vacuum separatum daretur. Signifieat autemper uniuersum ipsum simpliciter corpus id est qua e ii, corpii, est: seti enim potest quoddam corpus ex quo.

dam e Orpore, vi aer ex aqua, & magnum ex paruo : sim.plicitito autem corpus impossibile eu nisi secundum

ac eides ut ex animali animal Oporteret enim ex tro cor

pote ficti.

Praeterea ex resolutione compositatum sustantiarum patet corpus ultimum esse .3. Metapli rex. a . ubi inquit re a omnia sis mones e as tui vetas di te partim permanet tanqua es quia res O aliqua existens s o Quando autem paulo inferiu, dubitat,corpus no

Liber quartus.

videri stibilat;aui, ina dimensonet, qu bus corpus determinatur, ut longitudo, latitudo & profundita , non videntur esse substantiae: fugiet inquit profeci ci nos quidna siten , qua e entis substantia es quas haec illi. ma snt, in quae fi it resolutio ex parte mat ei iae Ide s ni

continui idem colligitur. Si enim forma citi ix secun . dum se in diuisbilis est, ratione aut e materiae diuiditur viiiimquodque Oportet materiam secundum se diis bilem esse. At diuiso ais et io est magni itidi iis S multitudinis a. P0 text. 3 . continui autem ea diuidi sit sema perditiis bilia . . 'I . te ut 3. hecesse est igitur materiam continuum quid esse de magnitudinem: omnia enim physica corpo ia magnitudinem habent. st P 0.tra. M.

que sine assectione, tioque sine forma possib de est este. Item, oste ii sum est alibi eo pus supremuin quoddam genus esse ipsius substantiae: suprema autem genera

non componunt ut ex ali se neque enim sensibi in neque intelligibilem materiam Labent. R. Me ip .rext. ic.

sed aut stitiae sunt in ita postae atii male a. t pus au em formam esse impossibile est. hac enim in diis-bilis p r se est, eorpori, aurem natur, per sediti sibilia est: Materia igitur erit. Sisinificat et aia Em Ar stoteleri.

videtur ligniscare sortitas ipsas ,ret coipora alitem Zemagnitudines,mat etiam sue subit eisi: hoc enitia est pii-mum omnium subiectum. Ex quibus illud etiam patet, eundem esse actum ma teris tum cali tum generabilium A com uptibilium:Vna

enim est ratio corporis. i. O. text. x & stinuit et ingeni

tum & incorruptibile est corpus uniuersum. Potentia autem, qua est talio materiae non eandem este caeli enim maioria potentia est ad ubi tantilinis. Mer. 1; h.text. iti non quidem hoc modo ut potentia si ad motum, nidi hies militer aete inus est, potentia autem omnis simul contradictionis est. idcirco post et aliquando non moueti caelu : sed eo modo tantam potentia, id est vinde de

quo haec enim mutantur. 9. Metaph.Iext. i .

Verum aduersus ea quae dicta sunt. dubitatur. Pri

trium enim no vadetur corpus incompositim quid esse. Nam tres dimensiones quibus costat corpus. subiectum

aliquod requirunt e longitudo e. im, latitudo N pro tunditas ,-tandem ipsum continuum non sim phelter dicuntur, sed de altero. Si igitur haee corpol is sus an

tiam consi ituunt, alterum erat corpras S cm pratis male ria. Praeterea, s omnis actus A' omne esse ..b eo pendet quod simpliciter est, re simpliciter aetus, qualis

est primus i. textricio. eorporis igitur a eius ab eodemquet: non enim corpus prama est iubstantia neque primum quid. Componi ergo Oportet corporis naturam ex actu de potestate, ex aetu scilicet. quatenus eum te iacipit ab altero actu, Squo pendet: ex potesate autem quatenus recipiens omne pi tu itum est: altera igitur erit tot poris materia. Amplius, in ratione corporis estis perficie terminari. 3 physi, ex. o. ob id enim probatur infinitum corpu, non dati. Si igitur matella colpus etii et non pollet alios terminos recipere, vis destiue iei ut

propria: at supposuimus materiam hi incipium esse per

manens. vltimo dubii a te licet, vi dubitat Aristoteleas. Metaph rex ir si enim corpus d. finit ut longitudine, latitudine N imo a ditate,haec autem non sunt subsantiae, sed quantitates, ut etiam c firmatur . Mir. ph Iex Leo2pus igitur non erit substantia. ergo neque materia, hacentin supponitur substantia est e.

x. iij.

263쪽

Questionum Peripateticarum

Ad primam dubitalionem dicimus, no esse necessarium

t te dimensiones alieti materiae aduenite: nihil enim aliud eli trina dimenso quam natura corporear hae autem est piimum subiectum omnium corporum naturalium. Quod autem dimensiones & continuum omne de altero dicuntur, vetum est, subiecta enim substantia est

os b. lis ut tetia, iunis caelum: non tamen aliquam materia peificiunt, sej pei sciuntur tant sim: sunt enim primi a ius qui eo potibus naturalibus insunt,& impei se-etissmi Propter hoc, absti aerione separando a corporibus naturalibus non sunt substantis ut Mathematici co. siderant: dispositiones enim materiae proptet. finem de substantia sunt: parata autem a substantia non amplisis habent ratione in sub tantia. Non igit ut est mirum, sulere ipsam substantiam,cam resoluimus in ultimas conitiones materiae, it notauit Aristoteles, in quem ello.

rem incidebant antiqui , putantes ipsum ens de substan. tiam eli e materiam: ideoque corporum principia putauerunt esse omnium plincipia At magis substantia est i psa forma, huius enim gratia materia est. Q iod autem corpus dicat ut eomponi extrina dimen. sone, non ob id compositum quid est ex materia sc sotiam a : tres enim dimetasones partes sunt lationis quae licet inter se ordinε habeant ut materia ad sormam, sin plicis sinia enim ea longitudo, quae secudum unum diuis bili, est magis composita quodammodo latitudo di-sbilis existens se eundum duo, adhuc magis profunditas diuisibilis secundum tria, qui est natura corpotis) non tamen linea materia est superficiei,neque superficies eor

poris'. componet et at enim continuum ex indivisibili bus, na comparatae inter se magnitudines tetmini sunt. Quamuis igitur dimensiones de altero dicantur . non ta

men alterum est eorpus Ze corporis materia, nis mate- itiam appellemus substantiam compostam , in qua sunt

conditiones materiales.

Ad alteram dubitationἴ dicimus, dependentiam enatium a primo etite non supponere ex nec ei state piseri stentem potentiam: se enim processus esset in infini tum. nam ante illam potentiam alter acius requiteretur, in quo sun daret ut potentia, s omnis potentia alleuius esto huiusmodi autem alius aut ei it independens, quod in natura non coceditur, multitudo enim principatuum non est bona. n. Metio sext. Utimo Aut si se ipse dependeat non supponit alte iam praeexissentem potentiam, lnisi detur processus ici infinitum. Prima ergo materiam

ab illo actu pendere concedimus qui primus est,ab indiuisibili se ilicet ditiis bile, de ab uno multitudo: mater ilnanque diuiso multitudanis est causa: non tamen sequit ut materiam componi ex actu de potestate. Idem dieem dum de materia cooli, quae subiicitur motuit licet enim actu si non tamen est composta ex actu Ze potentia aliqua : se tandem nullum sempiternum ex potestate constat potestas eni in omnis cum eadem sit contradictio

Ad tetriam dubitationem , quae supponit in ratione

corporis ella terminatum superscae, concedimus verum esse de corpore actu existente separato, ut etiam insertAristoteles de numero : nullus enim est numerus insiti tus actu separatus nec in re nee in intellinu : se neque

corpus infinitum actu. Non tamen in ratione corporis simpliciter inest esse terminatum. Nam Gaea ., dimensione, definiuntur non tet minis sed diuisione,aut secundum v v m, aut secundum duo,aut omniquaque. vi igi. tur materia non datui separata . se neque corpus interminatum repetit ut separatum Inesse tamen concedit Aristoteles ipsam infinitum tanquam materiam persectio itis magnitudinis . P0. tot Quod enim secundum se non est terminatum, terminatur a specie. Dicimus igitur corpus ut corpus esse substantiam materialem se actu existentem Ze sensui notam, magnitudo e- ni inest inter sensibilia communia : imo omnium noti

sinam: simplictima enim est natura de qua Mathematicae seientiae omnium euidentissimae existunt.

inam uis autem omne corpus terminatum st,in eiusta meri ratione noti inesse terminos ob id enim terminari ab omnibus est aptum: neque tameia concedimus in

terminationem in ratione illius esse : na quatenus actu est,no est priuatio de illivis essentia, neque negatio: seduceidit illi interminatio de non ens, quatenus potentia est non ad terminatum atque interminatum, sed ad litati illum terminum' idcirco semper tet minatum est, non enim habet potentiam ad interminationem aut infini tum Ratione igitur interminationis N potentiae .secun dum quam materia dicitur, ignota est, quemadmodum ipsum infinitum , quia non ens non est scibilet ratione autem actus, qui interminatione praecedit .notis, ima est ipsa materia , et ii sine terminis eoiis deratae non enim ob id eo delat ut interminatio, cum ex ratione auferunt ut termini: quemadmodum Mathematici quan uis

sine motu cons derant non tamen amnas balitatem cot templantur, essent enim mendaces. dira nullum si cor pus immobile.

vltima dubitatio soluitur per ea ouae alibi de substantiaium dii latentiis statuimus ex Aristotele g. Meta .rex. s. Sumunt ut enim ex omnibus generibus praedicamen torum. Quantitas igitur coceditur accidens esse alie unalbebo enim Se omnis sorma per accidEs quata est. Co pus autem est per se quantum Ae substantia : non tamen ut separata quaedam natura, sed in ipss corporibus naturalibus. Atiletum dubitabit quis,s materia est secum dum se quanta , non erit pilia ala specie quantitatis: ponitur tamen materia secundum se neque quid , neque quanta,le reliqua. Respondemus in elligi hoc de quanto, quatenus termino, habet, ut tricubito, quadrie Llo. 8e similibus. lixe enim sunt species quanti, ad quas matella in potentia est. Quod autem omne ens negetur ab illa, cum tamen si corpus, intelligendum est quatenus fiunt omnia quae sunt per se, non ex ente, sed ex non ente. Et s enim ex ente sant, id est subiecto quodaactu exissente, non tamen ex eo vi ens est , sed ut notiens, fiunt: hoc autem est esse materiae potentia scilicet

non actu ens.

stotelis s. Phyaeo. s. probans omnem muta tionem in tempore esse de petruatim text. 1 quae demonstrata luut accommodantur gene rationi re corruptioni: tamen oppositum opinatur multi eximii philolophi, asserentes non solam seneiationem simplicem,led etiam alietationes quasdam, ut istu minationem , coagulationem, Be alia huiusmodi n iii stanti seti. Nouentur autem propter dictum Aristote

lis i. Phasirext.M. ubi transmutationes vocat inci inent

neas, quas in momento fiant Ze in tempore. videamus

igitur prius quo pacto demonstretur ab Aristoteleo

mnem mutationem in tempore esse. Accapit autem, smutetur aliquid ex A. in v. ut ex non ente inens: aut ex non homine in hominem: quando mutatum est, non

esse amplius in A. sed in B. est enim homo te ens id quod mutatum est. Si igitur in instanti haee mutatio

est, ut nullum cadat tempus m ...um, aut simul etit in A.

Ad in B.id tu in eode inuati erit re non erati aut cotigua erunt instantia, quod uniuersaliter de omnabus ind)uisi bilibu impos, ibile esse ostensum est.ε. 0aex.i. Ex qui bus inseri, omne quod mutatu est, mutari prius. Se quod mutatur, eius aliquid prius mutatum esse, nec dati primum: diuiditur et uti mutatio ad diu isonem temporis in semper diuisbilia, ut in quolibet instanti intermedio fit aliquid mutatuis esse, qui fini, si mutationis praece dentis. Hoc autem inducit non solam in mutatione quaest super magnitudinem eontinuam sed etiam de in non continuis,ut in contrariis de contradictione: ut in sene.

tatione de corruptione. Quod enim iacturi est fi bit prius,& quod fit factu aliqua ex parie est, de ipso eoi lupi est corruptu esse prius, de ipso corrupto prius est ipsum

264쪽

Sed aduersus naeem agnae sunt dubitationes. Nam primo conceduntur ab Aristotele, multa seti tota smuls.P rex. is ut lapidum se istio, quae aliquando fit

ubi plantarum quarundam radices creuerint, non enim

scitnonas pittes successive fiunt, secundum incrementum innascentium , sed aliquando totum smul distumpitur. Similiter habet lapidis excavatio, quae a pluuiarum guttis cadentibus tandem otitur , non enim singulis guttis pars excavationis tribuitur, sed aliquando totum smul abscedit. Et in alteratione, inquit: non enim si pallibile est in infinitum id quod alietatur,ob id di alteiatio, sed simul uniuersa fit saepe, se ut congelatio. Generationem autem smplicem hoc modo se ha. here testatus ubi in generatione smpti

ci & alterationi momentanea non esse principium te itestatui. totum emuti sim l fit. Praeterea si contiadictio. nis non est meatum: generatio autem mutatio est se. eundum contradictionem. s. m rex. non erit in aliquo tempore generatio , esset enim medium inter essedi non esse. Accipiantur enim termini mutationis ensti non ens, si cadit tempus medium , in eo neque erit neque non erit. Nam si in toto medio tempore v tum si alterum dicere , ut non ens, nulla erit mutatio

secundum substantiam, quod enim similiter se habet in

aliquo tempore non mutatur,sed quiescat . P teu.kt. aut igitur aliud tempus succedere oportet in quo sat eius mutatio, de quo eadem reuertet ui quaestio, virum

scit ruet eo tempore si aut non sti se se nunquam ad s. nem venietur . nisi in tempore intermedio neuti a parseontradictionis veta sit aut f hoe impossbile est . in non tempore erit mutatio. Amplius, clam sortitae sint indivisibiles tanquam termini, non contingri partim esse in termino a quo Se patrina in termino ad quem, haberent enim partes . tempore igitur medio si sunt in eo ex quo, mutatio nulla st, s in eo ad quod, sacta erit mutatio antequam fiat. Non eontingit igitur in tempore mutari substantiam,& tandem nullum indi. uis bile. In instanti ergo erit horum mutatio.

Quidam putantes has rationes concludere, nituntur Aristotelis demostrationem aufugere, licentes omnem generationem fieti secundum praecedentem alterati nem, tempus igitur intercedere non ratione muratio.

ni, secundam substantiam, sed secundam praeuiam alterationem, cuius finis introductio est formam itillan ti. Sed tamen eodem modo licet quaerere de forma, v trum in eodem instanti introducatur Ze inti odum si,din alio. si enim in eodem , simul erit in contradictione, dum enim fit al iquid ,non est est autem clam satium est

s in io . aut intercedit tempus, aut instantia se tanget. o Pi terea finis alterationis eii assectio manente eadem substantia. .des a , - ἐ/intex. 13. non potest ergo smul in

fine alterationis esse Se generationis r cdm enim at tetata est aqua , nondum aet est: oportet igitur gene rationem succedere, quam in tempore esse demon sita

tum est.

Respondendum est ieitur ad dubitationest quatum prima non concludit, si aliquid totum simul sat . in iti stanti fieti. Manifestant autem hoe verba Aristotelis p . ι, , subi Melissi i onem redarguens , inquit. 1a--κα moti e i,oranti esse principium rei non te pari, ten, ratiosti non in iis solum, edo alteruta anti, tam ara non momorraea facta moratione Nult enim in generatione smpli

ei & in alteratione momentanea. id est quae tota simul si hoe enim fgnificat verbum οῦθοιμ' principium qui

dem rei non esse, omnes enim partes smul mutantur, - stitieet in eodem tempore, non una prius alterat. ea plineipium esse temporis, omnis enim mutatio intem

lsore fit. Ideo generationis N alterationas est principiti. icet plerunque rei non sit principium. Male igitur Me lissu, supponebat omne quod satium est habere princi piut magnitudinis: unde inserebat, quod non satium

est, ius itum esse quia rei non haberet prancipium.Be. ne autem supposuisset de principio temporis omne enim quod factum est , habet principium temporis& generationis . non tamen ex hoc inserte potuisset,

quod non factum est, infinitum esse, sed temporis p in l

cipium non habere, id est aeternum esse. Putabat igitur pti ne ipium diei tantiam de magnitudine, cum dicatur

etiam de tempore, 5e generatione sinplici & alteratio ne,de tandem de omni motu ia mutatione. Sed hae nossent praesentis speculationis. Adhue veto instabit quis. Si tempus diuiditur ad

diuisionem motus, motus autem ad diuisonem magnitudinis quae ino uelut propter hanc enim omnia alia di . uisibilia sunt di motus, & tempus , & species in qua est motus,c.PH si rex.39. magnitudine igitur tota smul alte rata, aut albo motu transmutata, iudi uis bilia omnia earunt: totum enim simul mutati significat non priusnam partem quam alteram: s autem prius de possetius

non insunt in magnitudine, nec in motu,nec in tempore inerunt, . 3.tex. io . Idcirco proba: uni est ε. I'H r. a.

s,. id quod impers es mutati non posse: dum enam mutatur, aut erit in termino, a quo aut in termino ad

quem:aut aliquid ipsius in hoc,aliquid iii illo. Esse igitur

in termino a quo per aliquod tempus, est non mutati cesse autem in tetmino ad quem, est mutatum esse: partina autem esse in hoe partim in illo, est diuisibile esse. Eadem demonstratio accommodati potest ei quod totum simul mutatur: s enim dum murat ut est in terminoa quo & secundum totum ti secundum partes, non mutatu r.c.P s. rex. 34. Si intermino ad quem, mutatum est.

Si aliquid illius in hoc, aliquid autem in illo , non ergo totum smul est intermino ad que, sed prius aliquae partes. Aut igitur non contingit mutati aliquid torsi siti ut, aut id erit in non tempore. Non emm erat unde sumatur

ptius di posterius in tepore .s magnitudinis aliquid non prius in termino fuerit quam totum. Responderet quispiam diuisonem motus & temporis in illi, esse ratione diuisonis speciei in quam si motus: vt sealidum magis& minus dicitur, quod movet ut ad hane speciein, prius inseriorem cal ditatis gradum attinuit quam superio tem, ut magnitudine plaus per dimidium quam pet totum fit transitus: smilitet sorte diacendum de coagulatrine: quamuis enim omnes patres simul eoagulentur, non tamen simul persecta & impersecta coagulatio facta est. Sed hae responsio sorte satis faciet in iis quae dicuntur magis de minus, quorum sunt media 1 At in contrad)ctione di in iis quorum non sunt media, minime. ut in seisione lapidis: non enim interditi sonem & vnitatem, seu unum & multa ea dit me

dium. Si igitur scisso tota smul sit, non diuidi potest

hae mutatio in partes neque ratione magnitudinis, utpote cuius non pliusvna pars quam altera scindatur, ne que speciei, quia non patitui I mentionem ac te mitso nem. Preterea si qualitatis diuisio& cuiuscunque spoclei per accidens eis, scilicet secundum diuisionem magnitudinis. s. Ph) rex. 3 . ut alibi explicat uni ea a nobi de intentione & iemissione: ablata igitur diuisione magnitudini tel)qua omnia in diuisibilia erunt. Dicendum eu igitur,quest admodum alibi explicaui mus, non posse Omna ea parte aliquid totum simul mu

tati r nam sequerent ui impossibilia quae dicti sunt Cum enim omnis motus & mutatio sueeeisionem quamlam habeat necesse est illam secundum patres mobis: s heri siue in iis quae per te diuisbilia sunt, ut magnitudo. sue in iis quae secundum accidens : ut qualitates de foris

sio se dpl ures: contingit aliquid secundum quasdam dimensones votum simul mutari , secundum omnes autem impossibile est e nulla enim esset successo partium: quo autem modo id contingat, abunde eaepti cauimus alio loco. Circa scissione ui veto lapidis, quae omnino sine ulla partium successione videtur tota si

mul seri notandum est. Cum supersciet duae sint di mea sones.longitudo scilicet de latitudo, secundum quas fit

scissio. seeundum unam quidem dimensionem contin gere totam simul fieri, ut secundum longitudinem, secundum alteram autem nequaquam , sed succestive. Nam si secundum ambas tota simul fiat, sequetur ut dati vacuum , aut motum qiiendam esse secundumi locum iri non tempore. Cani enim scissionis locus re

t pleri ali quo corpore debeat, simul autem circa mediuml , iiij.

265쪽

Qu stionum Peripateticarum

5e circa extrema ingressi aer ambiens nequeat, aliunde non pateat instes iis quam ab extremis scissionis, interim circa medium scissonis locum admittet ut vacuum t aut aer externus smul et it in extremo scisso. ni, di medio. Si isti ut uti unque impossibile est,impossbile est quoque scillionem simul fieri circa exilem a Seeitca medium Sed prius oportet ab ea parte scindi,unde ingredi aer potest, ut circa partes exteriotes, deinde successonem seri ad teliquas. At propter velocitatem huius motus , tempus insens bile est. Dicitur autem seri tota smul, tum scizio,tum lapidis excavatio , tum alteratio: aut quia non diuiditur, secundum quasculiq8 mobilis patres , aut non secundum mouentis partitio.

Erat altera dubitario cite a mutationem in contradi. O ne si enim se ipsa in tempore fiat, videtur admitti medium inter ens & non ens. Die imus igitur omnem mutationem in contradiectione, aliquo modo esse mutationem in contrariis. Patet autem hoc in omni generatione. Nam ex non albo album fieri, est ex nigio aut mediis album fieri: de in genetatione simplici inducit Alistoteles. i. P0.te x.8, ubi inquit,saeli quaecunque sut inplicitet alia quidem transfiguratione, alia vel appositione: alia subtractione,alia compostione, alia tandem alteratione : quae omnia circa subiectam aliquammat etiam aut motus quidam sunt, aut non sine motu sunt hae enim alteratio est,reliqua aut si aut per alteratione aut per motu localύ consti ut sunt enim fines, aut na eum finibus fiunt omnis autem motus est inter c5ttaria. Coli igitur etiam ex ν. P0. t x. is ubi figuras, formas, Ze habitus, de eorum acceptione, remotionesque testatur, non quidem alterationes esse, sed fili cum quaedam alterantur. At dubitatio illa te manet. si generationis terminus est substantia, alterationis autem de motus localis, aut augmentationis diminui ionisque affectio, vel ubi, vel quantitas cella manente eodem subiecto: finis motu, non erit adeptio substantiae r succedete igitur oportet generationem. quae non amplius alteratione fiet aut alio motu. An nullum est tempus in quo generatio se sine motu Subie tum enim utriusque numero unum est ratione duo. Quatenus enim materia est de potentia substantia de non ens actu .subiicitur generationi: quatenus vero actu iubiectum est quoddam sostensum enim est potentiae ubique actum subiici subiicitur altera. tioni de motui. Si igitur fit it cum fine alterationis s-mul sinis sit generationis, neque tamen generatio alteratio est generatur enim homo: altetatur spernia seu potius materia spermatis quatenus actu aliquid est vet. uti humor aut sa. .guis: de fit domus , coinponuntur autem lapidest simul autem persecta est composito patietum Se tecti .ae domus facta estose in est et is eodem mo. do. Nrin autem dicitur alterati domus eam claudii ut parietibus, aut tectum imponitur, nee homo alterari cum accipit finem . . Getaph. ex. ις sit enim homo ex non homine, alterata substantia quadam materiali, non ipso homine neque non homine t& quod accidit huic materiae, ut compostio lapi di bis, domui est substantia, inest enim in eius iatione de e uiditas materiae quidem sanguinis accidit, sanguini autem nequaquam,nam pars est substantiae sanguinis. de psa iam.cap. D, igitur alteratio materiae est generatios tibi Lntiae, suis alterationi, et it Ze generationis finis, idem numero exissens, sed ratione diuersus. Sub ieci uix enim di matelia idem numero sunt: de alteratio ac generatio substant a de accidens: de tandem demonstra

tio de definitio, ut exaltatis alibi est a nobis explica

tum.

Sed antequam ad vitetiora tendamus. soluenda es dimetalia,ctica materiam primam. Si enim subieetum alterationis ponatur: aut de ipsi genita erit . aut generatio non praecedit alietationem. luse autem ingenitum ipum primum omnium subiectum ostensum est. i pilas

rex. St. Generationum autem alterationem praecedere

testatur Aristoteles. 3. Platex .s'. si eteo materia prima esset alterabilis genita prius esset. Si inviis est arsumentatio. i Quae enim alterantur omnia habere vi. demus augmentationem de diminutionem, haec autem non sne generatione de eottuptione fiunt: exqv:bus probat calum inalterabile esse, quia ingenitum. Oppostum tamen colligimus.8 fiex. M. ubi raritatem de densitatem inquit esse principia omnium pasionum, ut grauis de leuis, ea lidi de stigidi, de caeter aruui, secundum qi as contrarietates elementorum generati nem de corruptionem posuimus. Amfius. raritatem deden statem congregationem esse ac disgregationem, secundam quas generatio est Ze eoi ptio. Quae autem congregant ut de di gregantur, mutati secutiatim loca nee esse est. Ex quibus patet non solii in alterat ionen. priorem esse generatione, rate ad io e nyra de condensatio alteratione, sunt , ted etiam moto ra localem omnium piimum esse. Materia igitur pthina non solum generationis erit subiectum, sed de alterationis ac moius loeatus. Colligit ut etiam ex i . Meteo. tap. i. ubi inquit,

quadran exseas potoria ea Ida fiet di amesa o si iis, si raruo es a mora O immob serat . Si enim corpus huiusmodi prima materia est,eongregati 5e disgregati potest a motu exii, de ea lefieti Ze iris e fieri, de caeteras asscctiones pati, secundum quas alteratio quidem est materia,generatio autem compostatum lubstantiarum. Quod igitur ditis est.s P0.tex. r. 3e i.ω.tex.ra Gen

rationem priotem esse alteratione de augmentatione hoc modo intelligendum est. Cani enim duplex statietationis subiectum scilicet materia & composta sub. stantia , ut quando ex aqua aer fit, calefieri dicit Ut iunia sua,tum aeris materia.Cum praeterea non dei ut mare

ria sepalata , alteratio quaecunque tribuitur compositae substitit ii. Cum ergo omnis substantia composta senita sit procedit generatio alterationem in eodem. I implet ea igitur calum in alterabile est, quia inpenitum: cipitur enim alteratio vi competit compositae substantiae. At non hoc modo accipitur alteratio quae pei scit substantiam, quaeque eadem subiecto est eum generatione : permanet enim eadem substantia in alteratione, nam aqua calefacta, aqua adhuc ess r in generatione autem mutat ut substantia. Accepta autem alteratione vecompetit materia id est subiecto quatenus actu substan. tia quaedam est eadem in aqua & aeie,smul alteratio ea matellae permanentis, de generatio substantiae compostae. Moe autem inodo alteratio de motus secundum rationem pracedunt generationem substantiae quia actus potentiam praecedit . Cam igitur generationi, subiectu potentia solum sit . alterationis autem de motus actu higenerationem quodammodo prscedunt. Quomodo igitur generatio alietatione sat, re quomodo eadem subiectost alteratio re generatio, ratione autem diu etia, explicatum est. Ex quibus illud inserte licet, mutationem in contradictione esse mutationem quanda in in contrariis, alteratio enim omnis se motus in tet eontraria est. Ideo de principia quodammodo

sunt eontraria, quodammodo non contraria: propter subiectam enim materiam h se contingunt. . P0.t .H. Accepta enim materia tanquam potentia , priuatio ne

gationem significat, quo modo tautatio fit in contradictione,& substantis est generatior non enim substantia contra i ta es substantiae.Si autem accipiatur ut subii ctsi iuriddam de substantia, subiicitur contrariis, secundum qius alteratio est. Si igitur motus omnis in tempore est. ergo re generatio omnis in tempore r ut enim par tibi, sic est alteratio,ile de generatior idcirco eius quod st,aliquid iactum est, Se quod factum est fiebat pilust de

quemadmodum tota alteratio toti generationi te spondet ,sc generationi, partes partibus alterationis. Quantiis autem inter contraria dentur media non tamen cogimur inter ens de non enu medium aliquod dare. Patet id in mutatione eorum quotum sunt me ea, ut

si ex nigio fiat album,similiter enim ex non albo album set .quae generatio quaedam cst de mutatio secundu contrad elionem Simile igitur est ac si dicamus finem ino tus ex motu seri, aut domum exaedificatione , de punetum ex linear quiis enim medium est in tet finem & id cui s

266쪽

ae 9

cuius es sin 1 medium enim semper ea dii inter duot

fines , non inter finem & continuum. Forma ergo de sub lautia sue eris, finis ea generationis, in toto autem tempore ante finem est non ense neque datur vltimum quod da instare, in quo sit non ens. tempus enim semper ea sit inter duo instantia, in quo neque esset neque non es Iet, quo i fieri nequit: aut ii nullum fuerit lepus, in eodem siti ut et it& non erit: aut tandem instantia su tangent : quae omnia impossibilia esse ostenduntur. SP istext. gyQuod autem dicebatur, si in toto tempore est nonens, non fieti mutationem: verum quidem esset, sins ne similiter esset non ens licet autem ante ipsum seni. per si non ens mutatur tamen, A in omnibus signis aliquid est Actui. .t cistensum est super uis. Simplic iter igitur non mutarum est ante ultimam pei sectionem sed secundum aliquid est mutatum. sed dubitatur, si ,ltimum generationis est et scamplius non effet, Ae motus omnis desinit in quietem , de quies in motum, Se mutatio in permanentiam se e conuerso: sinis uniuscuiusdiae principium erit alterius. sie autem continuum quid erit motus cum quiete, & nonens cum ente, copulantur enim ad unum terminum communem, qui unius suis est 5e alterius principium At contiatiorum quomodo extrema erunt unum λ fieri enim nequit. s. r ba x. D. An tempus quidem conti nuum est . illa autem quae a tempore eontinentur,con sequenter sunt 3 Accidit enim quemadmodum si in aliquo continuo corpore supersciei dimidium album sit, alterum nigrum. Quanuis enim corporis superficies continua st, non tamen eontinuum est album cum nigror est enim terminus, qui colores actu diuidit unus subiecto existens duo latione:corpus autem non est diuisum actu. Sic temporis ipsum nune copulat quidem temporis partes,vi continuum sit totum: tes autem quae

non eiusdem speciei diuidit. sed in eo differt a diuisone continui cuius partes

permanent , vilineae & super se iei. Nam in his diuiso an is terminus vitiusque sitis dicitur de vitiusque principium. in iis autem quorum partes non permanent,finis est tant sim pirtetiti & principium soli)m suturi, non eeonuella. Ideo temporis instans, quanuis ratione duost, tribuitur tamen rei posteriori, ut in eo primum verum si die eie esse album e non autem non album, quantiis non albi si ultimum. s. Phys rear ss finis eni in

motus non est aliquid ipsus inotus: Ee finis quietis non est aliquid ipsus quietist de finis non entis non est ali quid ipsus non entis,sed aliquid rei posterioris. e Ritio autem si uel statis est, quoniam diuiso eorum mae in tempore sunt, est in ea quae non permanent, ideo emper posse otis est : quia ad posteriora fit mutatio non ad praeterita. Nam Ee in iis quorum partes permanent, dici tui verbi gratia)album non ad album des ne te, sed ad nigium j re nigrum non ad nigrum, sed ad album terminati. In iis autem quae non pet manent,priora desinunt ad posteriora: Ee posteriola etiam termina ii ad priora dicerent ut, s ad priora esset mutatio. Ne- , que sequitur continuam esse quietem cum motu aut enscum non enter termitio hnim utimur pro duobus in a. ctu. Non enim idem est esse fini vitiusque neque utriusqtie principio, licet idem finis unius si, atque alterius principium. . Ad vli imam dubitationem, eoncedimus in diuisbi. .lia, vi formas non esse partim in termino a quo N partim in termino ad quem. quod enim pet se mutatur, di-

uisibile esse oportet 1 idcirco compostum tantii inest

quod O.'. M taph rex.1 . Species autem & sotina nequent neque coitumpitur: sed huiusmodi omnia stitit de non sunt sue mutatione aliqua , veluti tactus. Quomodo enim termini mutationis snt intermino a quo aut

ad quem 3 solum enim id quod diuisibile est, haec patitur.

Sed suboritur dubitatio. videntur enim sit id mi in . tus in motum tanquam in finem desinete: ut visus in o. tus quidam est, alteratio enim. .P suext. i. sic re illuminatio. Esse autem huiusmodi fines, patet, tactus enim quidam sunt Explicauit autem hoc Aristoteles. s. Mesopb.rex. M. qui locu ι Graece tantum legit ut praetclitus ab anterprete. inquit enim quasdam actiones fines esse

quae a caeteris motionibus in eo differunt, quod in illi vetum est dieere, hoe modo:videt de vidit ,intelligit 3e inle 'exit 1 persecta enim est operatio finem habetis in seipsa non in altero. In motionibus autem non idem est dicet iter Ac it & iter petegit aedis eat Ze aedis cauit in Ienim perseetio est in operatione, sed in opere. At non simul opus est 3d operatio,aediseatio & domus : csim enim aediscatur non est adhue domus. in illis autem s-mul videt 8e vidit. Motus igitur erit aliquis termino iumisque non in tempore,temporis enim non idem est praeteritum de praesens. Idem apparet circa intellectum: intelligit enim quae indivisibilia sunt speeie in itidi uisbili

tempore. 3. de an. rex. 4.

Dicendum est huiusmodi operat iones,quae fines sunt, non differre a reliquis terminis, sunt enim si non sunt sine mutatione. Quatenus autem aliquid est quod haepa: itur, alterationes esse, Se in tempore fieri, ut caeteros motus. Ex potentia etiam n n fit transtus ad aetum

sne tempore idcirco illuminationem hoc modo in t pote seri est necesse, ge visonem atque intellectionem,& tactum. Quod autem in his dicitur verum esse simul videre N vidise,non signiscat sinus esse poteratum depraesens de in non tempore esse sed petia iam operationem esse in principio in medio Se fine ipsa eniiti finis

est. Non contingit autem aliquid in non tempore esse: non enim in eodem insanti in quo est corruption est si ergo in tempore corrumpitur, aut iit: in tempore quoque et .s. P0 exos. Nee igitur tangere, nec videre, nec intelligere nec ullum ali tum agere aut esse contingit in non tempore. Tempus enim est non solum dum ex

praecedenti potentia in actum transeunt,sed etiam dum saeta permanent.videre autem, intelligere,& alia huiusmodi, edm fines quidam snt alterius motus, a mulantur permanentiae non motioni: idcirco in ips, verum est dicere videt de vidit:permanentia enim ipsius esse s milis existit in toto tempore esse autem in motu est semper dissim ite esse Quod autem de intellectu dicitur in indiuisbili tempore intelligere non significat aliquod tempus in diuisibile esse ipsu in enim instans , id est temporis diuiso,tepus non est ut neque punctus linea. sed significat totum

simul intelligere ea quae specie in diuisibilia sunt: id est

in quo tempore una pars in eodem teliqus partes intelliguntur,ut de illuminatione dicitur non enim una pars perspicui prius illuminat ut quain altera: sed in eodemetempore omnes paries illuminantur, hoc autem est in tempore indiuiduo. Quomodo igitur omnis motus ac generatio sinplex Ad coti uptio,& tandem Omnis mut*tio seu in contradictione seu in contrariis etiam ea quae tota smul fit, 3e momentanea appellatur, in tempore

snt,manifestuta est.

267쪽

O V AE ST. PERIPATET.

cui urue e emine funi, eadem feri posse in emine.

NY-vAM huius sententiae ratio-

nem Explicem, illud ptasati libet. Cilin. in hae disputatione ostensu ius sui ex) piincipiis Aristotelis omnia animalia e

tiam hominem, oriri posse ex pulti ma, te ita: hoc modo accipi velim. Nam de homine , qui anima tationali immortalique praeditus e si, citum esset credere , eiusmodi animam ex tuti edine ortam eisse: imo neque teliquo tum animas ab huiusmodi principio otium ducere putamus . Putredo enim in ealiditate quadam consistit,qua materiam concoquitae disponit, ut partes quaelibet ex sicco ge humido cella

quadam mensula temperentur: virtus autem organicati substanti χ ratio aliunde principium dueit,ab eo scilicet, quod actu obtinet talem sol niam de substantiam L, putredine luitur ot ii posse centemus talem eaIi ditatem,qualis est in semine ,quae coctione partes ipsas ex humido & sicco constituat. Praeterea,cdm alia sit prima omnium animalium 3e caeterorum entium creatio,

quae a primo ente in principio e Euxit, alia eorundem successio : dicimus ortum ex putredine sutilem esse ei qui fit ex semine, ad sueeemonem te ilicet institutum,noad primam specierum dependentiam atque productionem. Nis enim hete piacetiisset, ne quicquam neque ex semine neque ex putredine ortum esset. Quod s ali quando meminerim primam per Letorum animalium generationem ex verme fieri , se intelligimus primum, quia in tempore infinito quod supponit ut a Peripateti cis,deficientibus in aliquo tempore omnibus singulari bus alicuius treeiei, primum aliquod ex putredine otiri potest , ex cuius semine propaget ut species, ut quibusdam cont1ngat ex putredine tantum propagati. Quibus ita constitutis, laira disputationem aggrediamur. Receptum est vulgo ad generationem animalium,

quibus data est virtus geneiandi sibi simile , ut homini& quaecunque persecta sunt, duo agetia esse necessaria: unu in i cilicet quod eiusdem speciei sit, alterum autem iptum Solem nis aute duo illa concutiant,non set i e tum generationem. Collegerunt autem hanc sententia ex ips1 7 rex. s. rubi inquit: homo erum homine or aerat Osol. Sed quam longe te e edat a sententia Ariuotelis A veritate, hinc set manifestum. Nam primam eius loci expositio legitur. 1.. lacu. .lup.I. ubi inquit, In se iηι o-mmim talor se in spe, qui ruit iij cviti ars mira: ac utit ra

Si igitur animalium calor ideo Decundus est, quia respondet ei qui a Sole fit,oportet uti unque separatim eundum esse . non enim teneret arsumentatio de is te, quem negat animalibus inesse, quia lenis nullum

animal gignit . similitet igitur de Sole possemus inserte , eius caliditatem non eise autorem illius quae in se

minibus est aut animalibi , . nis ipse per se tacundu eget, quemadmodum ipsa sem:na. Praeterea dicto inse. tiora, frustra addit ut id quod superius est, it dicto ho mine frustra apponitur animal, continetur enim in il lo. Sie cum dicitur, homo hominem gignit , si ustra apponitur Sol: s hominis ea tot includit Solis calorem. Separatim igitur ii se intelligenda 1 unt, ut hominem ho mo gignat,& Sos sne hominis auxilio.

Et 3. .egemara. q. io. concedit possibilem esse spon. taneam hominum & caetetotum animalium genera tionem ex verme: hoe enim modo fieri, non ex ouo, squando ptimum tertigenae otiebantur, vi aliqui dicunt. Et T. Meraph. tex. ii. , . testat ut in natura eadem quae ex semine sunt , casu fieri posse , ut in altibus. At vero & ratione idem est manifestum. Cum enim materia, quae insta caelum continetiit, potentia exissens calida, sigida, Se cxtera quae has qualitates sequutitur, aerufiat de si , propto caeli motum. i. Meteo capias a motu igitur caeli omnis persectio ut tum ducit. Si igitur caelum aliquando inciperet moueri, omnes persectiones in materia gigneret solo motu, nulla enim prae steret in ea actu substantia , a qua fieret generatio. Quods per motum caeli aliquae species non producerentur in adium ipsum casum non contineret omnes perseelio. nes generabilium.

Praeterea quod ingentium est A: in coituptibile, non potess pendere ab eo quod modo est,modo non est. Atipecies aterna sunt, generantur autem de cotrumptin-int ipsa singulatia. Non ergo a singularibus pendere

potest specie tum aeternitas. Contingere enim possit mmnes canes qui nunc sunt corrumpi, aut moibo .aut hominum praecepto in omnibus legionibus: corrupta igiatur erit species , s alius modus generandi non fuerit

quam ex semine patentum 1 in tempore enim infinito

sequenti non erit,quod sempet esse poterat quod impos-

l Amplius, in plantic videmus ex putredine multas o

i iii, qui semen foecundum fetat, ut patet in tertis ni l per estollis, ubi nullum semen conditum extitetit.Quod enim semen in pio Andis tetra per multa secula reconditis conseruati possit Praeipue autem in sterquilii talis per putredinem conuersis in terram, ubi ad lucem venerint, breuissumo tempore blitum otiri videmus & urticam ,& alias multas planta . quatum semina non minus se eunda sunt quam caterarum. In animalibus quoque s quis non abhorreat materiae immunditiem, idem facile inuenei iti Unusquisque enim lecti cimices ea uutredine oriri lcit, easdem autem re coire dep:ahe-det , di oua parere ex quibus alia ciliantur idem in pediculorum ortu reremet.

Quanquam id negare Aristoteles videatur. s. d. II ILa 1m. p. i. Nam tendes pediculo tum de vermiculos muscarum ex coitu natos nullum animal procreare, sed sorde, tantum petiissere asset ii . hoe emm velum esse v- nusquisque de praehendet, sea maneant dei et icta extia locum generationi commodum. Quaedam enim Metente alore quodam fouente, quaedam de alimento familia ii. Lendes rgitur humano calore scecundi sunt: de ver miculi muscarum iuxta carnes morticinas optime proueniunt , de ad persectam magnitudinem cres utit si suppetat alimentum. Pisces quoque fluminum de lacuti li-

268쪽

uedi Liber

aliquando sponte ortos esse necesse est , cum huiusmodi aquarum congregationes non semper extiterint: eorum autem ova multa fertilitate crescunt. Afferunt &mutes in nauibus eodem modo oliti, quorum tamen

eius numerosui mi spectantur. Si igitur in quibusdamnatura hoe facit, ergo in omnibus. Phys cum enim est fimi si ei se habete in omnibus. . p . te x.ε3. Sed aduersatur iis quae dicta sunt,quod scribitur. i. de

geri an .esp. . vult enim ea quae oriuntur ex pulti materia,

non generate sibi similia oed alterum genus, ut nonnulla in genere in se totum faciunt. Probat autem ea ratione. Nam s otta ex putri animalia gignerent sibi s. milia , otius qgoque parentum similis esset, non ex putii : se enim in ι eteris videmus. Si dissimilia, necesse est huiusmodi generationem desnete, nam alias multiplicarentur specie, in infinitum. Quod enim genitum est, alterius speeiei semper est. Idcirco huiusmodi ultra tet-tiam prolem non netant amplius. 1 deg .a .esp.8. Ex his igitur nulla eorum quae extemine otiuntur,otiti possesne semine videntur. Num igit ut putandum est Aristotelem negasse ea quem inisestiuima sunt Quanuis enim de omnibus non esimani sellum: de quibusdam tamen clarissimum est sponte oriri posse, quae ex coitu patentum criti solent. si quis autem ea neget eiusdem speciei esse, admittet ins nitatem specierum , cum non desinat ectum generatio Vel etiam si eadem nihil generent, non tollitur di meultas. Quae enim ponuntiat ab Aristotele generati exputri, disserunt abies quae ex coitu otiuntur de nomine Nsgutis & tandem natura: vi vermis a caeteris omnibus,

quod si quid ab eo gignat ut , vermis non est,sed musta aut papilio, aut huiusmodi animal pennatum. i. deost a.

n .rap. s. hse autem ex eo itu aut nihil genetant,aut vet. me, in quo destiit eorum triplex generatio At s vetum est mutes ex putri matella Oriti, aut cimices, aut urtica

de Blitum,etiam si stetitia admittantur, differre haec o. potieret a reliquis, ut ea tela animalia de plantae disiunt, vel quia habeant aliquid vel non habeant, vel f gutis , vel eaetetis huiusmodi: nec paruam esse differen tiam oporteret, editi enim modus generandi diuersis. mus si s hoe diu ei statem naturarum sacri, teliqua et a multa dissimilia piae staret. At in iis quae dicta sunt nul . lam videmus esse disserentiam. Uttica enim ex semine orta nihil videt ut diise ire ab ea quae sponte, nec blitum,

nee mocuti alis, nee mutes, nec cimices, nec caetero. tum ullum.

Sed concedit Aristoteles .a.d g .ar i. cap. io. In genere eorum quae testa integuntui, quaedam propagari instat . iobolis exeunte excremento quodam muccoso ab eo quod ptimum sponte ortum est: vi Mituli, Buecina, de Purpurae. Larga enim eorum eo pia nascitur, cum primu aliquod conuuerit, euenit autem ut vel sponte haec omnia oriantur. Quanuis igitur excrementum illud se

men non si, sed veluti soboles quae caepis adnascitur,gisnit tamen simile ei a quo exivit. Potest ergo id quod sponte ortum est, gignete sibi simile Intelligenda est igitur demonstratio Aristotelis superius posita non uniuersaliter . sed in iis tamasti de quibus agit. agit autem

de in se iis, quorum inquit aliqua ex coitu cognatorum animalium gignuntur, quorum exempla ponuntur. 1 de et man ιυ. id.ut L custae,Cicadae Phalansia, Uespae,sor. micae Alia velli eoeunt,3e generant dissutile, id est vet. mem e ipsa autem gignunt ut non ex animalibus, sed ex putredine, ut Pulices, Musca Cantharides. Alia neque . exanimalibus sunt, neque coeunt, ut Culices, vermes. De duobus igitur huius diuisionis membris ageti ut demonstratio, utraque enim ex putredine oriuntur sillim. Quanuis autem insectis accommodetur demon stratio, tu uniuersum tamen affeti ut de omnibus iis, quae alium modum generandi no habent quam pet putredinem. sunt emn Nin genere testaceium Ostreae, quae ex putredine solum oriri comperiae sunt: ut expeti

mento patuit apud Rhodum insulam , quae antea quiden ullo serebat Ostreas, postea vero quam Classis appli . cuisset, de fictilia in mali essent proiecta, empore eano obducto in ipsis ostreae sunt inuerae. Nauigiis quoque ex

putrescente spitina saepe adnascuntur. Nihil autem pariatis genitalis ab iis emitti, quondam is experti sunt, qui cum ex Pyrrha Lesbi insulae Ostreas vivas portassi is ent, se in loea quaedam reciproei malis dimisissent,plu

rimum quidem incremento corporis profecerunt, non tamen ulules fuere temporis spacio, ut tradi; Aristoteles 3. gen Am tap. 16.Sunt se in genere sanguineo Anguillae, de Mugilum quoddam genus de aliorum fluuia

tilis, quorum ovius ex vet me est: nullam autem prolem ex se procleare possunt, de omnino neque mares neque emini sunt. de Isid. p. H.

De his igitur omnibus 8e huiusmodi intelligenda est demonstratio Aristotelis. Na s haec gigni issi similia,s:

ipsa gigni potuisset a tibi similibus .ut in caeteris videm at supposuimus per putredinem solam generati si verodisii milia, desinere aliquando generationem Oportet, ne speeie, in infinit si crescant. Non tollit igitur haec de mostratio esse qusdam sus utioque modo generati ponsnt: non enim ob id diuellae speciei sueti ut quae diuerso modo generatur ut in plantis. Quaeda enim iunt,quae resemine proueniunt, Δ auulsione ut viti Quaedam sobole & semine, ut Caepa. Quaedam omnibus modis,ut gramen Quid igitur prohibet eadem quoque ex putredine seri Patet aut g in generatione ignis sieti enim potestre a motu & ab alio igne, non tamen diuersus est specie. Nam qui a motu factus est alium genetare potest. Icille alium, di in infinitum. Similiter igitur calor animali, qui in vii iuerso est ex cali motu per quem consistunt ea quae ex putri materia sunt,3.degea. .rap. o. postquaeomprehensus in materia est, cur no alium uigneteli similem possit de ille ali uin, se se deinceps iure autem optimo fit ut ea qu ex puttedine tantum hum disserant

speeie ab iis quae sbi similia gignete pollunt.

Differunt enim animae inter se nobilitate se ignobilitate eius eoi potis, in quo caliditas illa comprehenditur. 1. deon. m. cap. i. Quod autem sibi simile gignei en equit imperfectius esse quam illud quod potet .eiisti.

mandum est. Quanto enim maior est virtus, tanto am.

plius disiunditur: imbecilior autem citius deficit. id ei reo huiusmodi inter impersectissima animalia repo nuntur,quae nullam prolem gignere possunt. Paulι autem perseeliora,quae gignunt quidem,sed tio sinite tibi: ut Muscae, quae vermem gignunt qui postea nihil gene

rat Et metito hae propter impe is et ionem principium habent impei secti simia iraeo innia enim ex verme nunt.

Est autem vermis veluti ouum impet sectum. primo enim mollis est dum incrementum suscipit, tandem autem indurescit eorum putamen adsimilitudinem ovide immobile redditur cum prius moueretur ad alimen tum quo disrupto egredit ut animal in suo et enere persectum tertia generatione. Quod autem vermis prius ino ueatur de alimentum sumat,quam ouum fiat, eius causa est quod natura prae sua imperseetione quas maturat antequam tempestiuum sit. Non tamen omnis , et misaliunde sumit alimentum , ut Ei ucae: sed quidam in seipsis habent nutii mentum, ut i ex quibus apes gene

tantur. Differt praeterea vermis ab Oura: nam ouum dieitur, ex cuius parte fit conceptus, vermis autem ex quo toto fit animal Ex quibus illud etiam patet,primam pei sectorum animalium generationem aut ex vermes eii aut ex ouo eu ni in seipsis habere oporteat unde in clementum fiat, aliunde enim a Suere nequit, ut situ caecidit ex parente. Rationi aut e consentaneum est ma sis vi ex verme quani ex ouo: nullum enim sponte o ita videmus ea ouo seri,sed ex verme: ouum enim non nisi

ab animali fit. Praeterea ab eo quod imperfectius est in ei pere oportet antequam persectius aliquid fiat, huiusmodi autem est natura vermis.

Sed dubitat ut . Si persecta animalia ex putredine se

tent, aliquando visa esset huiusmodi generatio nemo autem id testatur, praetersi iam de quibusdam impersectionibus. Preterea frustra vadet ut citius modus genei ad i. cum suppetat facilior via ex semine patentum: supponitur enim species aeterna, de mundus aeternus.

Amplius,impossibilis videtur generatio substabitatum

269쪽

Questionum peripateticarum

ex putrediner prept Ium enim substantiae est . quod necesse est prae existe te semper aliam substantiam atria existentem quae saeit,ut puta animal si animal fit quale vet5 8e quantum non ea necesse nisi putentia lotum. r. et ph. rex. 31. si igitur necesse est substantiam ab viii. voeci fieci,nulla substantia fiet ex putredine. . Ad ptii num dicimus: vetum quidem esse in legioni bus, quas habitamus, nunquam visam esse persectorum animalium , ut hominis L quadrupedum generatiuncspontaneam Clim enim hae pluti inuadepta sint calor sin nati, & corpolis molem amplissinam . non breui tepore pet filii ut eorum senetatio: nam quadam non nisi

biennio perficiuntat in utero patentis. ut Elephas quidam annum expostulant,ut Equus, 1: Bos Quaedam nae

co s hae e calore uteri tanto tempore ioveri est necesse, non possunt extra Tropi eos calore scilis pet fiet, recedente enim Sole ad alterum Tropieum s. hyems de sti-giditas , quae inchoatos conceptus devastate nata est. lQuinimo putandum est neque ad inebo tionem vermis sufficere: verisimile erit m est longius esse tempus generationis ex puttedine, quam ex seminet semen enim tesine hoata este ibi autem adhuc fieri oportet quod vice gerat seminis. Perfici ergo nequeunt spontaneae eorum generationes,nisi in ea regione in qua continuus est tepor, nec multa caloris se sigori, differentia: qualem dari intra Tiopicos ostensum est a nobis alias ubi etiam

amoenissima esse totius: eris loca compiobaui inus. Qualis igitur apparet apud nos ranarum de qiiorundam simili u .n generatio aduentante enim vete ex te

pote solis colligitur in aqui; muccosa quidam substantia, in qua tan iam in utero fit animalis conceptus Sieputidum est persectioia animalia sub Eona tollida per petiae fieri, alia quidem in aquis,alia autem in secis: a lia in humilioribu, de calidioribu, locis, alia in editioribus frigidioti usque pio diuersa singulorum natura. Quod igitur nunquam visa sit persecto tum animalium

generatio ex pulti materia. in eaula est,quia loca iii qui-hu generati polia it, non sunt exteris hominibus ma. Dis ua proptet causas alibi explicatas.

Ad alteram dubitationem dicimus modum hune generandi non superiluum esse, imo necessatium : hoe enim modo aetermias spe diei seruatur magis qua ex prole parentum : contingit enim in aliquo tempore omnia singularia corrumpit pater autem omium Sol in truptibilis est Neque etiam superquaeu prolis generatio

ex coitur habitatio enim omnium terrarum non fieret,

nisi qui primo genita sunt a sole suo, scietus gesta tentquocunque seruntur Praeterea, cum paucis in locis ina Lletia reperiatui dii posita ad perfectorum spontaneam generationem, de ob id rarius eo modo gcnetentu de .leeia et rit: ura, nis .im prolificam illis tribuisset. optime autem videtur compensas quae enim si elle .bique otiti sponte possunt, minus generant sibi si . mile . eum enim paucis egeant, sicile creantur: cum

autem minimum eatoris vitalis adepta snt, ob eiusdε impersectionem non gignunt sibi sinite: sed aut mo .liunt ut tantiliti, vermem gignentes, ut Muscae, in quod fuit generatio: aut nihil omnino ex se generant, ut Ostreae. Quae autem maiorem operam ad eotum con .stitutioneis tequirunt, dissicilius quidem creantur spo t), sed vitii rem generandi ex semine efficaciorem pos sident. vi accidae etiam Plantis. Quae enim ex auulso ne facile proueniunt, ut plurimi ii disicilem habetii propagationem ex semine, ut sicus: contra qui semen valde s ineundum habent,dissicile aut nullo pacto ex a

uulso te proueniunt, ut Pi ..us.

Porro,illud quoque consentaneum videtur: hominu proles se reliquorum; animalium que ab uno aliquo pri. mo ortum duxerint, aliquando desecturas,& earum iuuentutes qualdam elle ac senectutes , ut teliquorum

Omnium quae a tempore mensurantur. lndicant autem

hoc impersectorum g-neratione . Cilm enim ex putri materia orta suerint . quaed in nihil amplius generant ut vermes quidam e alia generant quidem,sed genita ad persectionem non perueniunt, ut Mulcatum vermicu

si non enim ex his alii mulidi sunt 1 sed prius moin n.

tur quam ad persectionem veniant. Alia suos scelus pecticiunt, ut tandem patenti s miles reddantur, ut apum se vel parum vermiculi: hi enim pei sciuntur. sic rapiliones , qui ex erucis exeunt, suos suetus sub brassi iuse aliarum plantatum soliis condum qui in ullas erucas transeunt, ex qua bus alii papiliones prisciunt ut . sed non saepius haec iterantur propter impea festionem.

Simile quid accidit iis, quae non semel sed pluries patium, ut apibus. Ex iis enim quos Reges vocant ptimo apes numerosi fiunt, postea Reges pauci, qui di corpore maiores sunt. Ex apibus autem Fuci nascuntur Regibus similes. sed steriles de impet secta,c 'ent enim aculeo. s. e. Quemadmodum i g ut in hujustis. di videmus aliquando naturam sterit sicet et putandum

est idem accidere persectioribus, sed in multo longiorietempore. Eadem enim est ratio in omnibus. Initet autem hoc vel in ipss hominibus e multae enim hominum pro gerates defecerunt , quae aut citum testimonio quondam aderant,vi Gigantum. At testantur hoc se alterat iones genetis humani: imbecilliorem ea im hominum natui a nolitis temporibus esse quam antea non solam circa cola poti, tob ut .sed Se circa vitae sp acia ammadueitimus. Credendum enim est calorem caelestem in materia conclusum circa initia longe magis vegetum esse quam procedente tempore , Ob mixtionem enim materia de bilitati oportet, quanto magis distat a principio. Quemadmodum autem quaedam deficiunt,sic alia, suscitari diuersis temporibus opoliet: patet autem id in Aphrica. legio enim haec torridam zonam eo urael: Vnde celse

in prouerbium , Sempet noui aliquid ais it Aphtica. anquam id multi tribuerint diuersorum animalium

tequentiae iuxta aquas, unde ex dauersorum eoitu di ueri, Oritentur , ut mulus ex equo de asino: vi tradit A

Sed .ittitia dubitatio disieultatem facit no huie se

tentiae sollim, quod o rima quae ex coitu otiuntur oriri pollini ex puttedine sed etiam ollendit nullam substin tiam oriti posse ex putredine. Num igitur animalia sponte orta , negentur substantiae else Nam si substatitiae sunt, non ecit poplium substantiatum piae existere aliam substantiam actu de univoeam, quae iacit. Sol enim non est uni vocum cum iis q rae ab eo fiunt. Neque hoe omnis substantia conuenit: scilicet generale tibis mile: lapi, enim non lapidem gagnit, neque tetia terram , nec aqua aquam, nec aer aetem , sed solus ignis videtur ignem facere, cie id quod habet caliditatem animalem , idque si pei sectum si, impet tia enim animalia diximus non gignere sibi simitia. Neque soli sub

stantiae inest , nam omnia conitaria apta nata sunt se in

uicem expellere ,-a se inuicem pati. Aptum enim natum est non solam calidum eate iacete, ted de frigidum fige cete .de humidum humectare, Se siccum sie ea re,

de de caetetis eodem modo. Patet etiam r. Metapb.tex. 31. commune esse in omnibus praeexistere speciem quae non iit: siue in substantia, sue in quanto, siue in caetetis predicamentis: non enim fit totunditas sed aes rotundure QEod ii dicamus aetu praeexistere speciem in accidentibus quidem non esse necelsatium . sed potentia tantam in substantia autem actu praeexastete oportere 3 incidemus in Idaeas: speetes enim eorum quae ex putredine fiunt,cam non praeexistat in singularibus,separatae erunt, si praeexistere actu opor te at. Propriumne igitur substantiae illud fuerit, no qui omni conueniat, sed quia soli quemadmodum die imus proprium hominis esse musicum, quia soli non tamen omni insit. Quasi sui sciat quasdam esse subst antias in quibus illud sit necessarium , ut scilicet homo homiriggignat, di equus equum, di alia huiusmodi qui bii, data est haec sicultas generandi tibi s miser in te liquis au tem non si necessarium ei sciens prae existere eiusdem speciei , sed satis sit potentia solum in materia eoa-tineri.

At si hoc modo dieamus,praeterquam quod repugnati inquae superius demonstrata sunt, scilicet omnia quael ex semine sunt, seri polle sponte: repugnat quoque

270쪽

vel bis Aristotelis loeo ellato. Nam simpliciter de sub .

pantia inquit necessarium esse semper pis existete aliam substantiam actu existentem 5e uni vocam: non igitur pollunt haec accommodari quibusdam solam. Praeterea fieri nequit vi materia de quodcunque potentia constat, ad actum tendat,nis pii cedat aliquis actus qui faciat. s. Metaph. tex. 13. aliquid ergo huiusmodi etiam in ii, sub stantiis praeeedere oportet, quae sunt sponte. Non tequitur autem ob id, in accidentibus quoque

praeexistere aetu oportere aliquid simile, insequuntur enim ipsam substantiam. idcirco lassicit eius praesentia, quod actu facit substantia, enim illa tribuit ea quoq;

tirbuit quaeri consequuntur. In senetatione aute sub

sanitae hoe non tintingit. Quod enim sinplieitet fit, . non insequit ut smissis substantia generationem, esset enim accidens, 5e non simplicitet fieret. Opori et ergo in omni ut lantia,eum sit, prae xissete alteram substantiam actu quae facit ex eo quod potentia est actu substatiam. At vero insuper oportet eiusdem speciei esse actum qui facitiquomodo enim niuscus domum saciat, aut aedificatot sanitatem Quod igitur ex potentia ani, mali actu animal iacit, animal esse oportet: N quod hoc animal ut hominem, hominem esse necesse est quisicit: se enim fiunt,quaeeunque natura sunt. emps.

Ex dictis igitur patet, omni & sol; substantiae eonue. nite, ut necesse si actu praeexistere altera in substantiam eiusde species quae ex eo quod est potentia actu saciat.

Quomodo igitur aufugiemus incommoda , ut non admittamus species eorum quae sunt sponte separatas esse a sensibilibus neque negemus huiusmodi substantias esse Dicendum est igitur in his quoque ut in caeteris, quae alicuius gratia fiunt, principium esse ipsam speciemia ipsum quid est. Hoe autem non esse sepalatum a sen-sbilibiis ut apud eos qui Idaeas ponunt. Non enim prodesset ad generationem singulatium.r. Atera; h.tex is . Notamen in omnibus smilitet mali isectum est idem specie

esse id quod facit.

Accidit autem hoc propter duas causas Primum quidem,quia id quod saeit,aliquid aliud e si praeter id quod

fili non tamen saceret, nili in eo includeretur aut tota ratio eius quod fit, aut talis pars, ad quam tota ratio insequi posset. vi Polycletus non efficeret statu atra, nisi in eo includeretur statuae ratio Eam isti ut essicit non qua . tenus Polycletus e st aut homo, sed quatenus arte habet codedi statuas, haec aute ratio est eius quod fit. Et lapis aut i tu ignem sicli, non tamen ignis est nee ipse nee at- tritio': continetur tamen in attratione caliditas,quae aut est tota latio ignis aut pars talis,ad quam insequi ignistatio potest. Exemplum tradat Aristoteles de ianitate, quae eum sit humorum aequatio in calido de frigido,a calid tale fit, quia pals aliqua eius est i ipsa autem calidi. tas ab ea fit caliditate quae est in motu. 7. Metaph. tex.2D

Alterum autem quod in causa est ut non semper uni-uocum Videatur ipsum essiciens, est: quod naturaeon stantia sunt, quaecunque ab aliquo principio, quod in se ipsis es, continuὰ mola perueniunt ad aliquem fine. L Pha/x.8. . cum igitium materia fuerit aliqua pars rei quae talis fuerit , ut a seipsa moueatur quemadmodum accidit seminibus, qua accepto motu ab eo unde orta sunt, eo abiuncto adhue mouentur sponte donee ad silem generationis perueniant ) ob id non videtur uni uoeum esse essiciens cum eo quod es itur , semen - namque non est homo ut animal Sed in eo aliqua pars est eius quod fit. Moueti autem multa posse ex parte A.

,bi semen assimilat Machinis quibusdam sponte motis.

Partium enim cum pinna ab aliquo extrans o pt in ei

piuti motus acceper it, altera actu essicitur, etiam abiuncto eo quod ptiuid mouit. Ex his igitur manifestum est, non esse necessatium in agente omnia inesse quae in materia fiunt, sed satis est quaedam , quae postquam in maretia facta suerint, api' nata sunt teliqua quodammodo est te. Hoc etiam causa est, ut quadam arte fiant de casu e atque in na-

Liber quintus.

tura quaedam ex semine paret tem di si onte. r. amoth. rex. ii. Vn ocum igitur aliquo pacto astens esse necesse est, nec opuit et ubique sic esse,ut cum homo hominem

gignit. Ex quibus patet solutio eoru in quae dubitabantur.

Quando enim ex putii materia animalia sum aut plantae , praeexistere semper oportet actu caliditatem quandam non igneam sed caelestem in putri mat et i a compis. hensam, non quatenus putredo si sed eoncoctio quae

dam, aut illi proportione te bondentem, qualis in seminibus est: neque adhue satis est qu me unque calidi talem animalem praeexiste te, sed oport/t uniuscuius speciei esse propriam . Omnia autem hac in ipso exumotu pi:ecipue Solis & Lunae sunt primo , secundati. autem in iis quae genita ab illo fuerint. Caeli enim motus caeteros omnes praecedit. 8.Ph rex. I. A: propter i sum reliqua sunt omnia. i. Meteo. ι νιν Idcirco non es, timendum ne aliqua species unquam desciat, quamuis omnia singularia contingat aliquando coitu pia e re remanet enim in agente aeterno vitius aeterna omnium specierum.

Sed amplius dubitare eontingit mon enim lassicit caliditas ad constitutionem animalium: nam ratio qua caro est aut os aut manus de teli alidi partes, non aca

liditate , ii igiditate enicitur sed a motu prosciscente ab eo quod actu est tale quale potentia est id quod

gignitur. 1. dei n. t v. i oportet igitur praecedere an amam actu: eius enim o metum est generate tale quale ipsum est. 1 de unim rex. O. At in iis quae sponte oriuntur. quomodo singulorum alia nix piae cedent actu 3 aut enitii in ambiente erunt animae: aut dabuntur animae sue corpore & species sine materia Esse autem in ambiente a nimam refellit Aristoteles. i. de ani-ae,.s'. & 3 de aut . 1eae. ηη. An duo sunt agentia omnium generationes v num quidem mouens motum, alterum autem immobi

Primum igitur mouens immobile omnium persectio nes tribu it caliditas autem ex motu caeli facta instrumetum est spiritu enim tanquam instrumento communi v-tituc natura, . de mune . ς.& Leiusdem cap. 4. distinguuntur animalium partes spiritu, caliditate autem opera tur concoctionem. .Q - .lexi so. Esse autem spiritum corpus ealidum de humidum ostenditur 3. degen an m.

cap. io. fit enim incalescentibus humoribus corporeis veluti bulla spumosa , hunc autem spiritum habere ipsum calore ira caelestem,&disse ire nobilitate & ignobilitate , ut etiam anima disserunt, declaratum est l. dogen.ani cap. Quemadmodum igitur in motu Solis con tinentur omnes differentiae huius caliditatis Ze spiritust

se in primo mouente sunt quodammodo omnium sol mae. Sed quomodo id contingat absque idaeis explicatum est alibi a nobis.

Concludimus igitur ab his principiis, ab intellis n-tia quidem tanqua in primo mouente, a caelo autem tanquam instrumento omnia quae hie sunt oriri primo, seeundat id autem a se inuicem in iis qus per estotem naturam adepta sunt. Proptet quid autem Aristoteles tesse.

tui solum de quibusdam fieri eadem ex semine & sne

semine. r. Metap.tex.is non ausus sit autem de omnibus id asserere, sed innuere tantum. ydegem an . cap. c. non

est nostrum diuinate.

Foemiram non sit ori 1 unam tristiere conceptui , sedc formi, Mia era adirem forma Uum. v M sit eiusdem speciei mas Ze scemina,vter.

que autem excrementum quoddam ultimi a. linietiti gignat: videretur uterque ex se generare posti fine vitiusque coitu. animam enim vietoue obtinet eadem specie, de excrementum illud quod est generationis principium. Huius igitur gratia concedit Aristoteles 1. Agoa.ain tap. . sc inas quasdam ex se generare poss. sine maris admixtione, utl .idetur in iis , quos Rubelliones vocant in genere piscium tinas enim nullus in eo senere visus est, sed o-

SEARCH

MENU NAVIGATION