장음표시 사용
321쪽
huiusmos; natura eontatuta sunt, deorsum serii appaream. vel si Teriae de aquae uniuersia: es hau aquaquam
ulte: uis deorsum serti, sed immobilitate gaudere appareant. Aristoteli assent mur . sol te enim si descensu, I oplaus ii, si naturalis iue, tamen quia ad medium de-ata, quo Qictius descendant non liabent, vitet ius non descendunt: sti vero alia multa, de quae n Itura susTetrae S aqus communis Arastot. posita sit, donata vi. deri tion possint. aeque acieita de aqua promptὰ ad medium descendere appareant , nequaquam communi Tetrae, & aquae naturae descensus auigilandus, sed na. tura inquirenda est, quae non Tertae mod5 Se aquae . sed iis itidem entibus , quae eodem seruntur motu,commu nis sit omnibus, Quoniam igitur non aliam quam frigus Terrae& a. quae cominus leni indit Aristo t. naturam , 8e siceitas humi .sitasque si isori commixtae deorsum, calori velli cipulaiae ut sum illi seruntur, liquid , patet calori asten. suio,si; ri descensum ab Aristot tributum , de necessii iis suisse iiibuendum. Nam fleuitati illum,hunc verb grauitati assignat, quoniam e motus dium state eum reliquas sublunarium conditiones, tum vel in primi, calorem frigusque Caelo demit, de diuersae ab illis omnibus ubstantiae Cstum eonstituit , itaque eorporum motum non cuiuis eorum conditioni, sed ei singulorum attribuit naturae, a qua sngula constituta sunt,de a qua quae singulis insunt conditiones inditae sunt omnes, quae omnino corporum substantia S: sot ma Aristot. di. citur,isque Terrae aquae,aetis, e ignis huiusmodi inquirens , naturas , leuatatem grauitatemque reiiciendas proisus deemnit, ut quae qui, d nulla mutuli in seipsas a
rendi, milvioque a seipsis patiendi saeuitate donatae
sunt constituentes natutae videri non possint.
aut igitur si Tetrae & aqui insunt, non ut proprie principesque eorum naturi, de .lus se ipsas iis propriis-
que viribus indiderint, sed ab
naturis, a quibus corpora ipsa propriique ipsorum conditio nes facultat eique consi itutae sunt omnes, a calore omnino frigoteque, quorum illum leuitas, hoe verbgrauitas consequitur. Nam calidior facta aqua leuior, frigidior velli grati ror st. Quocirca vel ii qui a leendum leuia, qtis vero ψesee lunt, grauia lunt,non ideo leuitati ascensus, nee descensus graititati, ut propriis princi
pibusque causis at gnari Aristoteli potest .sed q iod di
lium e .l ascensu in calori,cuius, qus leuia i int,aet, &ignis & leuitas ipsa est opus. descensum vel . stigoti A. D stoteles attribuat,necesse est, quod corpora, quq glauia sunt, Se quς descensu gaudent , Terram 5e aquam constituit, & cum reliquas, quae iis insunt, conditio nes , saeuitatesque omnes, tum de grauatatem ipsam iis indit, Id quod ut diximus, perpetuo grauitas consequi,
ipsum uertia glauitate seri videtur nunquam. Descen
sim velo frigoris proprium & frigori a signandum non
esse, cum alia multa tum vero si ammae in nondum bene attenuatis accensae rebus nos admonent, quibus sitsus
vllum inesse suspicati non licet, & quae perfectus purias que ignis ut sint, non alia quapiam conditione donanisssunt,sed paululo modo amplius attenuandi,& classus ei laedum sui it .promptil)ime delabuntur omnes, tenuiore, sectae .aliud nullum adeptae,sursum ascendunt. Itaque terrae de aquae partium descensus non tetidi de aquae naturae .stigori,sed ipsarum adscribatut eoi puleia.
the & materiae, quae semper, ubi multa in seipsam eoaeta est , quin ubi non exilistima & veluti incorporea facta
est quavis a natura detineatur . deerdit, delabit utque Nullam, ut sapiu, diximus, Oparandi facultatem mate tia obtinens, ubi adeo copiose sit a est, ut ab ineiast. tibus natutis nee euehi nec in sublimi sustinera conti
nerive queat quod reliquum est decidit delabituique eoque celerius qui, magis in seipsam densata, quo eo pio sol si Quantobrem, vel si delapsus operatio quaepiam videli queat,non terrae is aquaeve naturae, sed eati corpulentiae tribuendus foret at non Ope ationem sed operandi impotentiam illum esse existimandum protia
sus est C diti enim nec calori nec frigori as signati possit. itaque necessario mat et ix asi guamlus est,haudquaqua,
s huius ill- operatio esset, longῖ maxima ipsus portio. .
quin uniueisa ipsus moles , vel perpetu. 5e nunquam cessante circumuolueretui motu , vel perpetuo immobilis in sublimi conineretur nili is licet iuxta , t priuvnqua, at iuxta alienum operet ut ingenio m. Itaque citetiae, At aquae pati tum descensu nullum illis proprium naturatimque motum a senare licet. Tum tecte quidem Atiaoteles eandem terra uniuet
lar naturam N operandi facultatem, quae illius glebulis inesse videtur, indendam esse decet nit, at perperam in suprema illas intuetur terrae poti ione, quae quam lon gis Eme abest , ut vitibus eonditionibusque, quas ipse tetrae indit Aristoteles, donata & tetra ideatur, magno a ealore detenta. di mollis,laxa, & quae assidue cualia in entia, tum in calidissimos tenuis filiis ue agatur . vapores. Sui ipsus proptiatumque postionum nin blito Aris teli, nequaquam, quod supremae tetrae parites in sublime proiectae, nullo ibi immorantur temporis momento,sed statim decidunt propterea descensus tetiae naturae tribuendus erat, sed quoniam ipsa uniuersa perpetuo sese in sublimi continet, illae autem statim inde ae labuntur, terrae naturam penitus ex illis detur bata, ge in aliud etis aetas esse intelligendum erat. Ipse enim immobilitatem terrae attribuit, de immobilem oporte te esse multis deelaiat rationibus, & quod sui natura immobile est nulla id a vi moueti posse supponit, de co- tendit. Ad haec, nisi terra a propria natura detineatur,
quid ipsam in sublimi contineat, non est conspicuum Non si quidem propterea immobilem ibi permanere putemus, quod loeus in quo posita est proprius ipsi est na tu talisque,& a quo veluti fouetur ae libens ibi petitia
Quoniam vero ut diebam est, locus non aliud videli potest, neque est aliud nis spatium quoddam nullis pimptiis assectum qualitatibus, cui alia ipsus pars magis
quam aria tetrae, reliquorumque entium naturae magis
congruat, intelligere non licet. Ninus etiam ideo nihil dimoueri dixerint Peripatetici, quhd locus in qu E desicendat non adest: id enim dei censum ei proprium non esse declarat. nam s terrae is naturae allignatus foret,utique S: locus, in quem perpetuo descendat, in quo iuxta propriam operetur naturam,auignatus itidem solet. Ecs bonum ei est immobilem permanete,s scilicet immobilitas tributa ei est.non ex accidente quodam, di veluti a loei angustia,sed 4 propria natura, propriisque i tineri eam oportuit vitibus.Calori certὰ, cui mobilitas tributa est, e qui motu gaudete seruarique apparet,molem quam subit ita es ingendi parandique,vt secum eam nullo commoueat labore , di secum eam commouendi
saeuitas mani su tributa elim sit,quin eadem de Ligus donatum si,quin scilicet S: ipsum , quia immobilitate
gaudet,& a motu quouis e quouis deturbatur ente,pi priam molem ita parandi facultatem sollitum si, ut ubiuis positum sit, secum eam retinere postit Ee tetineat, nulloque commoueri linat motu, quin veluti Caelii propria a natura Aristoteli etiam commouetur, ita de teita
propria de ipsa a natura in sublimi immobilis perpetuo
retineatur, non est quod ambigatur. C , ν v x v III. Iridendi, θ' quae e terra itii u mere. p i v s etiam maximeque mi ips contrarius inde totam ad medium deserti astruit Alistoteles v natura ibi quiescit, nullo scilieet mo uetur motu ed immobilis perpetuo per Mner. Quod enim ge terum natuis,ge propriis ipsius pos
tionibus maxime aduersum est contrariumq;, natu ae viani mobilitatem atque immobilitatem, penitus sei licet
contrarias operandi Operationes attribuit facultatem.
Non siquidem . nis entium naturas de entia ipsa diue. si, in locis diuerss contrariisque donati velit operandi si cultat ibus negate audeat Ai istoteles,qum quod quouisl in loco natura immobile permanet , sui natura im mobile si minus etiam ne quod quopiam in loco nati
ra mouetur, sui natura mobile id sit. Itaque, quod .
322쪽
Eium est terram natura in medio immobilem permandire , & alibi postam natura ad medium deserti statuetis Aristoteles, duplicem terrae natutae, Ze alteri contraria alteram iitribuit facultatem , quin manifeste duplicem terte incat naturam , entium enim sacultates operatio. nesque a propriis singulis insunt eduntur que natutis. illud veto nulli qui item , at Atilior eli certὸ omnium minime placere potest, qui nimirum ne plutes quidemotus simplicium corporum ulli attribui velit , pto pretea quod omni nn eorum cuiuis una modumst natura Ie naturae viai unus modo motu ,3e una tantum conueniat operatio. Et ut motus Ati toteli non una ea demque omnes γ ideli potuerint operatio , non certe vidi tum est , aeque atque mobilita immobilitasque a seipsis differentes,sbique ipsis contrarii videri potuere,&o i Vt dictum est totam igni eo nitariam non iuxta
eo nitatio, totus, sed iuxta mobilitatem immobilitatemque esse statuit. Ens omnino, quod tui natura mobile eit,ubicunque ponatur, motus ibi edat, Ze quod immobile est nullo usquam commoueatur motu, sed immobile ubique permaneat, vitumque stilicet ubivis sat iuxta piopriam operetur naturam necesse est, re ita
quod uiso petati videtur. Itaque crium exlsique cognata entia,ubiuis ea sant, moueta: tetra autem perpetuo. immobilem permanete , de nullum prorsus simplex. quod sit ens immobile modo esse modo moueti ap.
Nam animalia kt suo ampli ut declarabit ut loco P nounum idemque uniuersa sunt Sed duplici exente, e cor. porea scilicet mole,& e spiti tu neruoso generi in existe, te composta sunt. Et illa,quia corpulentior est,quam via propria ipsius natura evehi queat, nullos ipsa edit motus, sed quibus moueti apparet, ab in existente spi ritu commouetur illis omnibus. Is potio bene quidem ut i diluta mobilis, se qui nisi corporea et mole, vecta da solet, nunquam a motu celantet. 5e alieno a pondere oppressus delatigatusque, de e calefacto corpore ela.
pia, itaque re imminutus, diu illud vectare non potes, sed tantisper dum reficiatur veluti onu deponit,nulloque id commouet motu . itaque animal uniuersum et
vi i per viees modo mobile modo immobile se ii vide tut . at spiritum , qui natura mobilis est . nunquam penitus immobilem fieri thotaeis ait et latiamque declarat motus. Et sertum aliaque huiusmodi, quae sui natura immobilia apparent, mouentiat interdum, quod non sui natura sed veluti ex accidente quodam immobilia sum, i natura se ilicet, cui mobilitas ilibuta est, a calore se ilicet eoastituta sunt. I, veto,quod non ita dum tenuia illa leuiaque iacit. uniueis a vi sustinere evehereque pollit, nullo uniuersa
commouet motu quam tamen ipsorum portionem in ea egit tetiuitatem,in uua elabi se quam evehete queat,as. saue eam effert secumque commouet. Et vel molem v
niuei iam attollit interdum , quod ab entis natura contactus a qua vel voluptate summa, vel summa assicitur molestia, a qua foueti omnino se, seruatique vel offen dicoriumpique sentiat, proximus illam contingendi. vel longius ab illa abeundi appetitu accendit ut & vel uti excitur,itaque ut existimate licet eolligit sese, dii obustior propterea sactus, molem , cuius oneri impate i at,subleuandi seci inque quolibet vehendi poten, si id quod nobis etiam passim usu euenit passim enim ad quas edendas operationes nostrae vires sufficere non vi dentur eas a gredimur i bonum eae quippiam quod ve. hementisi in appetamus polliceantur, vel ingens qilippiam malum 5e quod maetime exhorreamus amolituta appareant, ad eas operandas plouiptiis me accingimur, suiseimul' , spiritu scilicet ab appetitu utroque inflam malo, opterea robustiore satio. Quoniam igitur ita tutae viai mobilitas atque immobilitas tribui non potest. non te te Aristoteles terram natura ad medium desciti declaiat, qudis ibi natura immobilis permanet. C , o v i ix. Prarere a ct p ae e uescendentu terrae magnu ora, ct ea sis, stis cancuin one.
; descensum ti ibuendum esse Araucit Mei de ' cernit , quod quo maior ea est eo descendit velocius, de quod eius pars quiui, descen
sum aisdue concitat.Siquidem non tetrae modo partes, sed entia quae dele eradunt omnia, vel qui longe diuet-sssima de eotialia prorsus terrae natura donata sunt, eo dem virumque operantur modo , quo scilicet maiora sunt eo descendunt velocru, , assaueque descetisum concitant. Tum perperam prorsus inde teriam de ii sumserti astruit, audit secus ac eorum qu svi mouentur.quo rum omnium motus assidue langue linit, tetidi descensus assidue concitatur. Cani enim ut alibi amplius expositum est, de exsi nos motus tetiaeque stabilitas docet)propria entium operatio nihil ipsorum vires immutet . sed mali me eas in ptoptio robore conseruet, non quaed inimi vel si veloeiore assidue, sed quae perpetuo uno
eodemque mouent ut motu, natura moueti statuendum est. At age assiduae terra descensus concitationis causas nos edocentes Peripateticos audiamus , sorte emin eo explicantes tetrae eum naturae Miribuendum eis e decla
viortuisti η. opis Λ peripatet leo um nonnullil ineuiunt qui E sublimi decidii lapis . assidueri descensum concitat, qu bd quo proximior tetrast eo ipsus grauitas,quae contiatiis ab ae iis viribus reiecta imminui que suetat, a s milibus eo gnatis , proprium a sumit robur. Absurda sane ratio, Zequam hominum nulli ae Peripatetiei, omnium minima, set te liceat. Siquidem imaginati nulli pioisus licet lapidem in sublime proiectum . di nullo ibi immorata temporis momenio, a languidissimis aeris viritus pro pria natura ptopriaque exui grauitate, itaque leuiorem seti, tum nullo itidem temporis momento a e gnata terra grauitatem illi indi, at Peripateticis omnium mi nime,ut dici vin est leuitatem stati totumque nulla agg-di vi,& seipsa proprii, e sedibus ei negat 5 in alienis eoiisti uendi saeuitate donatas,sed illam quidem calcitis hae veri, sit oris opus esse ab Aristotela edoetis. Et non proprei ea omnino descendentis lapidis motum assiduὰ concitari,qubd.quae procul a terra elato vires demptae fuerant, proximi oti terrae iacto restituuntur, inde liquido patet, quod si id sat ubi exiguum quid dii tollitur
lapis nihil itaque leuior fit. spatium quo a tetra abest, nihilo pigrius, quin velocius Peripateticis conficiat. quam s e sublimiore decidat loco, secus pioisus atque eucia ire videtur, quo enim minore a terra sublato, cst spatio, eb languidiore delabit ut motu, de eo itidem vehementiore, qud ex editiore descendat loco. vi manifeste descendendi vites non a terra vicinitate, nee a te alia vlla , sed a descensus diu tu initate augeti vi
Eodem etiam modo ratio damnari potest , quae ob id lapidem tetrae propiorem iacium veloetu, delabi ponit , quia minor subest , findendisque est aer. Quandoquidem ideira subest, id-que sudendus este humiliore cadenti loco, & ex editiore, resilioque hule, ut videtur, findi ineptior.Ei enim cum lapidis magni praesertim delapsus aeris e elsonem , de quas sugam praeueniat atque anteuertat, in angustius agat ut suppositus aer, atque in seipsum conspisset ut oportet, qui diuidi magis repugnet, motumque descendentis lapis impediat quid di ter ardet. at velli ex editiore icdelabens . extimum ti terta contiguum spatium longἰ celerrimo , ex humili autem longὲ languidis sitio illud idem confice te videtur motu . Absut da itidem ratio , quae lapidis delapsum continent et magis concitati probat , quiad continent et a maiore aeris copia propellitur, atque deiicitur. Rem ita
323쪽
explieant. Quae ab aliena mouentur vi ab aere ea Aristoteli iti uera videntur , qui mane exhorrens eb via de
lapis proiectus est statim e5que conuolat impetu, ut illum noti sustineat modo, sed longias etiam propellat proiietatque: cumque exiguus primum propellat aer, languido primum cietur motu, at velo qui is alndue copiosior illum abigit aer assidue illius concitatur motu, : nam ac per quem set tui, uniuersus inane de ipse rei dimidans , eo undique conuolat unde lapis proie- est, nee qui semel conuol auit,dum propellendi locus adest, propellere eum eeis ivnquam: nubigitur longius iter conficit eb velociore deseratur motu oportet,a maiore assidue propulsus aetis copia. Ve iam haec talio infirmo satis innititui sundamento, etenim quae vi pioiiciuntur, nequaquam ab impellente aere,ut Aristoteli placet, sed ad impressa serunt ut vi. Idque grauium ascensus de motus praeterea qui a repereulsu fit dilue ide indieat, nam, s a propellente aere ille sat nunquam languescat aut cellit unquam, sed veluti 5e descensus semper magis concitetur , a copios ore sempet ptopulsus aere,& eo vique duret , quo ad aer aut alia quae propellat tes, adsit. Si squidem petexiguus adhue aer sursum agere satis Aristoteli est, copio sol iam factus multo id ipsum agat vehementius .sa ve , ut rationabile est, ab impressa vi de ab indito seia tur motu, eo assidue languidius seretur, quo a propel
lente magis remouebi tui, ed enim magis vis motusque
inditus languescit. Tum ies nulla prorsus qua uis celeritate & impetu quouis, s lenitens immotumque in quodvis agatur , testiat ab eo quicquam, sed statim decidat , neque eni in huius illiusque in medio qui propellat aer adsit,llus. Restiunt vero omnes,quod impressus motus robustior adhuc est Quam ut sui queat. Ita. que quoniam progrediendi nullus datur locus, veluti
retro agatur opia, est. Quas ob res riuando terrae descensum te i is naturae acceptum reserentes Peripatetici, eurassidue is aeceletetur, nullam sui albitramut 3 cui ac quieseamus causa in inuenisse vis sunt, no, mater tae e piae, D ips in uniuersum materiae illum tribuentes,qua tum in nobis et it proposium persci utemur. Digna
quippe re, est,quae diligentia qua uis de quouis inquiratur labore.
Eu vi v M entium nullum, at paulo corpu-
2 lentiora quae sunt, vel si natura donata sint qui quam longissime a te irae natura diuideat
de contraria etiam ei si promptissime decudunt D delabuntur omnia , eoque velocius quo Opim sole mastisve in seipsam compacta constente materia: de quet deseendunt descensum assidue concitant. Hae
autem descensus acceleratio non quidem materiae na. tuti nam que natura mouentur eadem perpetuo mouent ut velocitate attei certe tribuendus est, quae vel
perpetuo materiae insit, vel quam descensus quiuis ei ad indat, de appetitui omnino cuipiam. Nam quae alia ma tetiae res vel natura inesse vel indi a descensu queat, aqua is assidue concitetur, non assequi .ur. Et entium vites summopere ab appetitu augentur, de in te duntur,
ut in ex ipsorum multis indunt ut, quae , si quidem in unt, quod nihil ab appetitu excita veluti setiunt, in esse haud videntur. Itaque penitus immobilia qus apparent , boni cuiuspiam contingendi malive declinandi appetitu incensa, locissimo ad illud seruntur, de ab hoe aufugiunt motu. Quod porto bonum appetens se. ctansque. & quod malum odio habens declinansque.
descensum maretra concitat, vi innotescat, ipsus in .senium, & usus omnino in quem a Deo creata est, munusque,quod ei demandarum est, intuendum est: neq; enim frustra, nullumque in Mundi bonum creata eam
Luscipioindeque di nullum demandatum ei fuisse mu inus existimandum. Ninus etiam usum, in quem creata est,non praestans, munusque, quod ei demandatum est, non obiens obieetetur perficiaturque, de boni in quoaei conuenit, consequatur. Siquidem quae en ibus eorumque naturis, a quibus constituta sunt, agcndi tandique saeuitates attributae sunt, propterea attri .
tae sunt omnes, ut iuxta eas agentia operanti Eque conseruent sese oblectentque de persciantur etiam , in proprium tandem singulis attributi sunt bonum, se in aliorum etiam quibus lam. Quare si quem in usum m teria eteata si, de quod ei demandatum si munus,n tum set, quod bonum consequendum malum ve decli nandum appetens descensum concito, sotrasse in telligemus C se . et XII.
i a concitari. vo M i A ra nulla prorsus maletis portio spe .ctatur usquam,cui alteram agentium naturam inde te non liceat, quin cui earum altera necessariti indenda non se, nee usquam alterius actio sentitur,llam suam earum alteri nulli inhaeretili
materiae attribuete liceat, nec materiae portio ulla in ulla inst natura agens , nec ulla agens natura quae pose existat nullique inhaereat materiae spectatur usquam, sed etitia prorsus omnia , de quae uis ipsorum paries , puncta etiam quaevis e materia,corporea scilicet e mole de a natura agente penitus sibi ipsi, commixtis de veru ti unum sactis composita sunt, de ens nullum actionem operatione inue edete apparet ullam, quae alterius agentium naturatum propria non si, patet materiam nulla prorsu, agendi operandiue saeuitate donatam, nee i m-ptet ea a Deo creatam fuisse ut ageret operaret utile ipsa quid ,sed ut agentes operantesque naturas in se ipsa, ita
seipeiet, & veluti unum iis facta ab ipsis ad propria, ipsorum actiones operationesque agetetur. Itaque earum nulla unius naturae asentis, nee eam eontinentis materiae, sed omnes vitiusque veluti coni.
munes snt. Huiusmodi invi uin matella producta cilmsi, huiusmodiq; demandaria ei munus cum si ,ut di ctum est, quae agendi operandique iacultates etit biis eorumque naturis insita de munera demandata lunt, propterea illae militi Ze demandata haec sunt, ut iuxta illas agentes operantesque & lixe obeuntes , se ipsas de quae ab ipsis constituta sunt entia conseruent oblocientque, Ze quam persectionem quodque bonum eoni equi possunt , consequantur, liquidb utique patet,
materiam agentes operantesque naturas suseipientem, de cum iis ea tum operationes operantem oblectati per
seique. ut si quampiam seorsum ab iis operati ipsa coga- tui, molestam eam ipsi esse odiosamque Ae qua se ut exoluat ope tati nem, qua finisei imponi posse a pateat,vel
si ipsus naturae propria non st, operari nihil pigres eat.'vi s descensu, huiusmodi si, inuentus utique appetitus
iit qui materiam ad descensum concitandum impellat. Neque enim aliud operans, sed illum modo concitans, ei id finem illi imponere queat, nec alium omnino ope rati materia potest.Tum, ut alibi amplius expostum est quae molestae sunt operationes, de obeundae sunt quod homines faciunt entia itidem reliqua aceelerate eas coniiciendum est. Materiae cum naturi suseipiendae sint, quarum alteram mobilis prorsus si, altera mobilis quidem, & quae reliquis motibus omnibus, at non certe & descensuit idem oblectetur, quin quae ibi tantum descendat, ubi eopiosae & in seipsam densatae inest materiae , si cuiuioneri impar sit, tandatique modo , quoad adeo tenuem leuemque facit , ut euehere eam queat . & tali facta statim a se dat. Huiusmodi inquam suscipiendi, huiusmodique cum naturis operanda etiam materiae comst, nequaquam operandi facultas indenda ei suit quae
inexistentium naturam operationes impediat retardet-
ve, nec indita quidem est. Nunquam enim sponte sua. nullaque
324쪽
nullaque coacta neees,itate. 'sed tune modo deciendit ubi nulli stiris stabilique rei inhaerere potest, re patitui potius suam operatur. Itaque descensus, quod nee amateri nec ab inexistentis naturae editur viribus molestus r. ateriae odiosusque est : di nequaquam operatio motu que, sed opetandi impotentia & cassis, delapsi que de passio, ut dictum es, quam metito acceleret, videri potes. At unde.digressi sumus redeamus,& sum reliqua qui Aristoteli assumpta sint recte assumpta snt consideremus, num scilicet mctus no cuiusmodi nobis visi sunt una eademque & natu is unius operatio proindόque desbi ipsis quasi in illuni quin umi idemque sint Omnes,an, cuiusmodi Aristoteli positi sunt, artopiis snguli, di. quae a se ipsis diuersi δε contrariae etiam sibi ipsi, sint . e. Mitur naturis, itaque ipsi etiam motu, a seipsis diuerasae sibi ipsis contra iij et iam sint, insuper ari quod mobile ea ens nequaquam pluribus, sed uno tantum secundum naturam moueri queat motu , ac propterea is tantum igni attribuendus fit, quo sursum ad proprium locum ad propriamque Aristoteli nitur uniuersitatem, is veto,quo cum csto circumuolui Aristoteli videtur, non ipsius naturae, sed cfli opus sit secum illum trahentis. Casui XII a.
O et v M qui sursum e; qui deorsum opponi.= N intumque a circulari diuersum, Ze a con e tiariis illos, hunc vero adiuersa edi naturai supponens Aristoteles, rem supponit quae nosupponenda sed apertissime declaranda erat. unum
enim modo calorem motus se aedile eum cum satiant
omnes , Ee ut alibi expositum est ) nihil a seipsi, lo
ea eam diiserant, quq inter motus diu stas contrae ieis e sit non video. Tum duplicem naturam esse decernens, 5e mobilem alteram, alte tam immobilem,ae ab altera molem quam subit mobilem seri, ab altera veto moli cui sese indit immobilitatem iudi, & mobi lia qus sunt corpora , aetem atque ignem ex illa, ex haecontra immobilia, terram atque aquam constitu manifeste motus omnes viri eid raque attribuit naturae, pr
itideque sibi ipsis similes cognat6sque , quin v nos sbi
ipsis eosdemque esse ponit omnes. Aerem pisterea atque ignem,cstumque ipsum , de qus alia iis similia eo
gnataquesunt, calida tandem tenuiaque entia quaevis, di ipsum inprimis spiritum animalium corporibus in exissentem assidue agitari intuenti Aristoteli,entis vero reliquotum nullum prorsus motum edere vllum unqua,
sed perpetuo immobilia torpete omnia,calori non qui dem moli cuiuis, sed ei tantam indito quae in summam acta sit tenuitatem,Se quam secum evehere queat, ni tus attribuendi omnes,& ut dictum ess)sibi ipsi, khitidemque ponendi et ant omnes. CA i XIII LPreperiam Aristagnis terraque naria as ur incis it upropriau inrueres rem asce su, hanc in his is ausuam descensu amri suas. Ne V, utius videtur Aristo t. qui igni,' terraeque naturas non in perpetuis 5e nun
r quam cessantibus ignis uniuersi uniuercique' terrae opero ronibus . in ignis exto supposticit imuolutione,& in terrae uniuersae in sublimi suspensione,sed in momentaneo illam inspiciat ignis particulsus ieno in loco, intόtque cottaria geniti eritia, proprium ad locum propi iamque ad uniuersitatem ascentu re hae in momentaneo terrae pallium a propria uniuei stare abstractatum,S: in sublime proiectariam ad ea descensu.
Ignis etenim ascessis non magis in ipsus naturam quam appetitum quo cognata entia contingendi seseque ii, immiscendi, & pio ptiam pellectionem consequendi tenetur,reserendus est. Siquidem vi perficiatur, suum ad loeum Arist. esserat ut oportet. Terrae vero partium descensus iure non terrae naturae,sed ipsius grauitati,niateriae scilicet ἡ qua constat) copiae atti butus est. Nam paulo grauiora qua sunt entia, vel quae natura donata sunt, qui teris naturi penitus contraria sit, delabuntur omnia. At circularis ignis c lo supposti motus, quia eo uniuersus ipse suo in loco, di inter cognata entia nihil appetens, nihil declinans, perpetuo incessanterque mouetur,proprius, naturalisque sit necesse est. Perpetua iti dem teriae in sublimi mani o necessario ab ipsius natura dependet, nisi enim ab ea , ab inexi sente omnino uigore motus omnes exhortescente retineatur 5e veluti coerceatur qui sese in sublimi sustineat, nullsmque .n quam inclinet in partem intelligi non potest. Nee vero ignis naturam non in ignis citcumuolutio ne inspicienda nisuisse Peripatetici asserant, quod non a propria is natura Ze a seipso, sed a superposito cireum- uoluitur caelo. id enim ponentem Aristotelis di scul. tates excipiunt quas nunquam exuperet. ignis scilicet elemento in , quod mobili a natura constitutum,
de quod necessario constituendum suisse ipse deee nil quia tetra constituta frigida immobilique, ignis itidem calidum mobileque, eonstituendum fuit ens veluti sui ipsus oblitus, immobile id propito in loco , in quo piscipuἰ propria operatio operanda ei erat,
Leit, de alienum alitibuit, a qua breui Arist. corrumpatur.st,inquit, lus c licular iter circulari latione se untur prsternatu iam serantur, mirabile & omnino ii a 'tionabile eotinuum hunc solum esse motum pristet na 'turam cum si videntur enim in aliis citissime corrumpi quae prater naturam sunt. Nec vero motu hunc propte- rea quod a longὰ mobiliore longeque diuiniore ente communicatur , igni non prater naturam, sed veluti su pia naturam esse contendant itaque nee cessate ab illo o unquam, nec unquam ab illo ignem coitumpi dixerint Peripatetici. Mam seste enim circularem motum igni, vel ii caelum ex eo constet, pistet naturam esse astetit. Atili. si quod ei rei miseri ut, ut aliqui dicunt, ipse in- tiquit, no nianus ipsi motus hic praeter naturam erit quam . qui deoisum, ignis enim motum eum videmus e sse qui a . medio secundum tectum. Et quantumuis a diuiniore tiente, & ipso a caelo ignis cireulati moueatur motu, si
ptat et naturam eo citat ut ,corrupet ut Aristoteli tamen: non enim ignem secum trahens calum, bonum quippia
ei indit . quod quidem malum ab aliena ei inditum ope
Modum praeterea quo ignis a caelo trahatur, nunqua, reor, Arist. finget, nedum explicabit, explica dum Omnino. Nam platerquam quod xt Peripateticorum optimis videt ut nullis caelum laetitibus praeditum Aristoteli qualitatibus, neque ab igne contingi, neque ipsum ignem contingere,proindeque nec moueta queat, qua tu nuis etiam contin at uonia vere circulates de summe aquabile,.quae sbi ipsis contigus sunt cali ignisque superficies sunt, de circulo sertui caelum,quod dum circumuoluitur nulla sui parte igni immei sum, nihil eum secum trahat,nihilque usquam deprimens, nihil impellet , squam modum, quo illum non sponte praesertim sequentem, sed immobilitate Aristoteli gauix tem, it que repugnantem quid, secum rapiat, non sensu modia non percipimus,sed ne cogitatione quidem assequi mutvlla. Itaque ignis eo nuerso ipsius natur ecessatio at tribuenda est. Et vitiis igni s dandus est motus,circula ris est dadus quo uniuersus ipse proprio in loco cognataque inter entia, nihil sectans nihilque declinans, perenni uni tmique mouet ut . Non talis est ei rectus, quo es eius partes,qui sensum latent, alieno genita in loco, nec propi iam dum Aristoteli nacts formam persecti nemque, ad proprium locum, propriam uniuersitatem, ad proprias tandem Aristoteli egeruntur sormas de pet
325쪽
i rationibus, cali ignisque tit terrae nai ui x col.
ligends etant,non in terrae glebulis a proprio loco propriaque abstractis , niuersitate, die a. lienum ad locum aliensque proiectis ad entia, neque in ignis particulis alaeno in loco contrarisque genitis in ter entia. Sed quod iti caelo satium eli proptiae tetiae ignisnue operationcs in tetra vitiuersa uniueitoque migne in proprioque existentibus loco spectandae etant. Nam , ei si eadem & tetiae glebulae de ignis quantuliuis,
quae terrae universae x niuei sique ignis vis est atque operatio, non idem tamen vel glebae ciuidem eiu luemque igni, propito in t o de inter cognata etitia, ac alieno iii loco interque aliena entia exilientium appetitus neces ita ue est, iuxta quae perspicue vel contra propriam naturam operantui interdum entia. In iis certe lublunarium entium operationibus,in quibus ipsorum natutae inspiciendae Aristoteli erant,inlpe eis si solent eorum nullum natura caeli natura diuersa dona ium conclusisset. Sed terram contiat iam nullo unqua in commota. motu statuisset. Igni, veto quaini millimus 3e id prot-sus motu perpetuo cum calo circuin uolui conspectus, di aet, atque aquae omnes caelo sinites cognataeque visae essent. Per blando ille enim, at as,iduo agitat ut Aristoteli motura coriumpitur inclusus motuque prohibitus. Et hae itidem motu seruantur,cottumpunt ut immobiles factae. itaque ratio e cali circumuolutionis ad sublunalium corpo tum motus collatione sumpta, insima prot-sus,At quae Aristotelem nimis sbi ipsi placentem nami que etiam proprio inge tuo conlidentem ostendit. Ne que enim uis rationibu, nullo sensu , sed ex ipsus in- enio depromptis magis quam proprio sensui homines dem habituros condat, tetrae motum attribuat ullum, minus etiam eum reliquis diui is corporibus, tum soli ipsi calorem lucemque abneget. retenda tamen eli,quq scilicet nil, t Deum Mundum constitientem iraculat. At non ceric,qua . cali magnitudinis excessit, quo sublunaria corpora exuperat, sumpta eii, quae nuntia i quod alibi ditium est A istotelem veluti Dei sapientiae aemu satorem de Mundum stio arbitratu componentem declaret. Id enim agit non qua donata sunt, sed qua donanda esse propria ei ratio dictauat,coi potibus magnitudinem
C ovi X v I. Per, erum Aristoteles e cati exces . quo reliqua corpora vertar, onagnetim iastella cie Astra Ll, inquit, igneum si caluin, ciam tanta mole
reliqua exuperet . coirumpat utiqi de in ignei eliqua agat omnia. Id vero ne eueniat, non alia ulla sed ea ratione sese corpora excedantu necesse est . qua in sese mutuo in uerti videntur, qua ra. v tione, qui e terra quapiam iit aqua, tertam, e qua satiar est, excedit, e a ab aqua uniuersa uniuersam excedi ter. π tam. Ita enim aequalem materiam,proindeque de aqua n lias tritas ni vires , calorem stigua non exuperet neco contia. Concinna sane ratio, at quaena quaquam quod
imaxime opollebat, a te bus ipsis ab earumque s nsu sed a pio ptiis pendeat 4 cistoteli, principiis: qui non fia su si modo. sed nimis etiam sibi ipsi confidelitem illum
patefaciat. Non quantum propita positiones male id enim ut susus alibi egimus,aquae elementum Arist. po nitu suadent .sed quantum sensus esse ostendit, poneti dum erat, non multo terra maius,sed romeso quoda ea minus. Na nullam propemodum magnitu danem te irae
Vactitati comparatum habere eius uniuersi bi euila, omnibus quidem ostendit, at 'rist. propriis etia positi
nes declai Me poteram. Quoniam enim idem tetiae di quae centrum esse statuit, minimeque terram uniuersam ambit mare, necessario terra minus sit oportet. Ad hortealidum id percipiens, minimeque propterea:nmutatam quid Terram intuitus, si Mundi coi ructionem cor porumque in eo cotentorum naturam magnitudinὀmque per picere non illum suo arbitratu ei fingere pim positum homini fuisset, man instinim Evidere poterat, non ea illum constructum esse ratione qua constitii
portere propria ipsi ratio dictarat. Sane si calori fite lique ea atagnanda sit magnitudo, quam nostra nobis ratio at signandam statuit , n e certe ea ora quam si itias, ignandast maior. Pras antior enim diuiniorque quae ea natura eam longὰ maiorem esse,maiorique que bea constituuntur entia, ignobiliorem conit, ratu- 'tam longe minorem esse, longeque ab ea in cora cian statui oportet entia, ac tanta Gric modo, quita ad p stantio tum iam sint consciuatronem. Nec verendum est qiticquam, ne tanta mole exuperans calorini se matella onini deturbet, e mque omnem ipse Occupet. Potuit enim quae facta ei se viden-
tenuitati. 5e summe exilis ac summἰ isti languida: quae teriae fi igus vel mole summopere excedetis, at valde id in seipsum collectu munitu inque , proptereaque robustissimum tactum , nihil viribus exuperet, quin ab eo exuperetur. Portio reliqua, a qua terrae nisus exuperadum, de terra ipsa in entia, quae ex ea fiant, inuertenda erat, tenui quoque, ted compactiori potuit impartiri iubiecto, in quo tamen plurima illa & copiola, ut dici ueti, vigeret, at nequaquam uni continuoque, de . uod tetram undiq; spherae ron uetitu ambiret. Nam si i-ueria assidue immutaretur, corrumpet et i I. dem uni uelita Sed unum quidem praecipue hoc summo ac copioso replem caloie , quod terram magnitudine ac vitibus quam Jo'gisit in excederet exuperaretque, qu6dmi Oligi: Min. b ea amotum, assiduoque & long i pidis-smo beneque delatum motu , uniuersam laudem eius superficiem calc taceret, nullamque eius partem penitus delirueret unquam, atque sin iis sese teliciendi tempus p tibet et Tum alia innumera bilibus propemodum, at longe illo urinoribus longissitque eo a terra vel
propius positi, plurimum etiam indi calidum'
edente illo, teriae vises , si non prorsus uir rent, at mimi etent certe, de ne ab iis quae ab illo constituta iunt destruerentur, obstarent. Quas ob res vel longissime magnitudine ac roborea caeli calore exuperatum terrae fit gus, semperque ab illo oppugnatum, nusquam
tamen ex ea det albatur ini imitur ue .d perpetui sei.
' u v s etiam signorum ullum id ostedit,qula
Solem orbesque de stellas igneas esse illorum
malia fetiale potuit. Quoniam amem paulo crassiores qui sunt vapores superiorem ad aerem sublat ab eiulque vel calore vel motu accens stella. um Ari itoteli speciem pi2bent, ignea utique ponendae et antiletis, pisterea de quod calo subiacet corpus celo simile cognatumque elle. Nam etsi quod longe moxime su
premi cali portioni euenit se etiam apparet ruiquam id sibi ipsi collectum,de in se ipsum conglobatum niet quam propriam peciem valenter maniiciat, ita quo ii-hil lucet usquam nullsque meo permanentes spectin- tui uelle, quoniam tamen qui ad ipsum efferuntur vapo es, non ut ad dissit nile contraliumve sed in ad smile cognatumq, ei sciuntur ens, de exiguum quid cali
diores te uuior sq, secti, in ipsum Aristoteli etia Ws,
326쪽
& fuiusmodi dum sunt, stellatum specimn assim unt,ai sacti nihil amplius lucent , quin penitus, cuiusmodiens, in cuiod acti sunt , de teliquum cst caelum, iuvistes fiunt, popterea qubd aeque illorum vilique tenues A. Oi sunt Gubitare non licet quin quod caelo suppostum est ens si usquam in se ipsum conglobetur, ii ritu luceat ibi stellaeque Deciem reserat. Nullae porto caelo in ipso, de supra Lunam huiusmodi si sunt stellae, naquaquam ideo id euenite existiman dum est,quod nullus ibi si calor, quo vapores aceendi queant , sed quod crassities nulla quae accensa lucere queat, eo usque effertur. Nam s ad Caelum ascendat ulla, s non ab eius Odorea motu eertὰ accendatur. Alterum adhue sgnum a Solis colore sumptuin,omnibus quidem sed Aristoteli certe in petimis igneum esse solem manifer ut uir cui nimirum non perpetuo candidus Sol, ignis vero puniceus flausisve,diuellas tei litet soli, ignisque videtur eolor , sed vel iisdem in commentariis Iti dis colores nos edocenti idem prorsus visus est color vitiusque. Nempe ignis, scuti & sol, propria natura albus, at puniceus uterque& flauus fit,per vapores hic, persumum ille, vel in fumo conspectus. Quapropter prasentes taluum positiones ubique respicit Aristoteles, easque modo ne dimittat, nihil alibi postas amoliri, sensum etiam ipsum dimittere nihil vetetur.
ιM:m powiones Aro lotela demon-Lirare poterant. Vo M a 4 M igitur rationes quae quin Caelum uniuersum igneum poni pol sit tib state pote
rant , vanae omnes atque inanes monstratae
sunt, rescitis, caeli nimirum portionis in se ipsam collectae natura species atque operatio calor,lux. di motus, aeque ignis ac solis sunt, neeessatio igneum ponendum est caelum. Rationes enim que igneum id de
clatent . nihil minus quis inquitet, quam ii quos sensu
ignes esse percipimus, ignes eos esse ratione assequi ve iit. At eas tamen,quae Aristoteli in primis manifestare id
poterant, intueti ne grauemur, ut caeso calorem abne.
satis , non sensus modo, sed propriarum etiam positionum oblitus appareat. Iam non alia mod5 entia quaevis commota, gitataque calorem assumete ignit que, sed primo tum corpo
rum calida quae sunt,a motu , frigida veto ab immobili late facta esse Alistoteli visu in est . ideo longe veloe issimo de nunquam cessante delatum motu calum calcitem dissumere Se calidum fieri, quin iam diu factu in esse exi stimandum fuit,esque etiam promptius,qudis circulari, continuo nimirum nihilque re inisso unquam , quo quae
commouentur promptis me omnia calefiunt de aceen auntur,mouetur. Quin magis propria natura summὸ ea
I idum esse colligenaum etate squidem sigoti grauita tem ae immobilitatem,calori leuitatem atti ibuit de mobilitatem , re nihil nisgis ealor a motu quam motus a calore fieti videtur. Ad haec magis id asserendum erat, quidem quae aliena a vi eommota, per se mobilia sunt
tandem, non prius talia sunt qu3m calore summo summique ab eo donentur tenuitate At quae summus corripit penittaque exuperat calor in flammasque agit, vel snullo interea agitentur motu, mobilia tamen fiunt om nia.Est itaque motus propria caloris operatio quae non
alia a natura, sed uno a calore editur, At quae non quid gquod Aristoteli iacete videtur,nouumentibus, qui eam edunt i dit calorem, qui enim operatio, de ies omnino quae perte non existit ae ne existit quidem, sed dum si petit, substantiam,aqua editur generet ve dira pia in exist ratem fovet, de veluti excitat accendi faire. Quare quae paulo vehementius commouent ur, magis assidu
incaleseunt 8e accenduntur tandem.
Est igitur quod valde mitemur,calum perenni celet. rimaque conuersone conuersum calidum Aristoteli vi. sum non fuisse.Praeterea ipsemet Aistoteles assem,ino inni serie ad primum unum deuenite oportere, quod eam tale sui natura sit, cui caetera quae in eadem serie continentur, talia evadant,eaula sit. adcitco in calido tum serie ad unum piimum est deueniendum , quod sui natura calidii no st,cut caetera calida snt calefaciendiq; obtineant sicultatem, causa sit. Id verb,quandoquident neque ignis neque aer Atia teli poni potest cui eorum
neutet summe pio ptia natura calidus sed utetque a caeli solisque. motu circumactus contritusque accendat ut
Ze ignitur, Caelum necessarid ponendum est. Neque enim corporum vili calorem attribuat Aristoteles, sed veluti ex accidente fieri illum dixerit. Quid euim abfui-drus,quim rem omnium nobilissimam, de quae entibus inexivit omnibus, quin a qua entia constituuntur Omnia, quaeque si non natura ipsa, omniti certe naturalissima est,coi potum nulli inhaerete, se corporis nudius pio ptiam esse,sed ex accidente fieri arbitrati λ Quin veluti& cireulatio caelo astignata Aristoteli est,quia nobilista iri u.ec mus motus nobilissimo corpori conueitit, se itidem & ealot caelo assignandus, quod nobili sino corpori nobilis,lma assignanda est qualitas. Eoque etiam magis, quod non qualitates modo, sed quae caloris maxime propriae sunt, de quae inani seste a calore exuperante sunt, eumque perpetub sectuntur,tenuitas,albedo,& lux, caelo inesse speciantur. Postremd, nisi praesentium positions nimius amatorsi, tum solemque igneum, cuiusmodi sensus declarat esse inde apte coneludet,subd quae calorem calo abne-l sat ratio,non sensui modii,sed propriis etiam ut visum est ipsus repugnat positionibus:& modus quo a non calido Sole calorem fieri decernit. non long amodo absurdiuimus est,& qui nulla concipi queat imaginationet
quin quem ne ips quidem Aristoteli satis placuisse con-acctandu sit,sed quem ipsi etiam interdum, , bites proximius intuetur,dami, et .Manifes E e tum eum respuit, dua Solis luce a Solis subsantia. Se ipso a Sole quid enim aliud quam propriam substalitiam he.seipsu ui effundat Sod heri illum ponit. Ai ad suo copiosa, discutim ut lo
co. in praesentia emin. que Pelapateticolum nonnulli, ne
caelum propterea moueri quisu calidum sit, potiere liceat, nobis obiiciunt, tum die quibus calorem stigiisque
non agentes retum naturas iubstantisi que, quales nobis positae sunt, sed alia tum naturatum Oisana qualita- 'tesve esse,quae postionibus nolitas obstant, exponenda sunt Ze examinanda.
I , inquiunt, motus propria caloris operaticies, re caelum ideo mouetur quὀd calidum est,
utique ealidissimas ipsus partes Sole uella':
multo quam reliquas vel Ocius, S has, aequὰ ealies eam sui omnes, ue ves ocitra moueri oporteat omnes, non, quod fit medio longe rapidissimo, extremas longe tardissimo, Polos nullo prorsus circumuolui motu. Horum test taliumque haud permagnum si rationem reddere. At minimc tamen singulorum csti mo-ttium eisisque eonstructionis causas rationemque nobis omnino notam esse prosteamur unquam. Quis enim Dei sapientiam, ua supremum eonstruxit opus,& qua modum ipsi facultatemque non seipsum modo conte tiandi,sed reliqua etiam omnia constituendi impatritus est,exacte assequetur unquam Caeli nos naturam sub
stantiamque in Sole inspexisse contenti. quae sese ipsa nobis manifes ciuit sentiendimque praebuit apest iis ui p. do eius operationem,& ipsam sensu perceptam, de pio.
ptiae conformem naturae de paucasusdam talia caetera,
quae longe plurima supersu ut scituque longe digitis,i
ma, ne inquirenda quidem existim-inus,qu ppe qua homini innotescere nulla queant latrone. Q iamobrem ad
institutu redeamus, de horu cuiuslibet causa reddamus.
327쪽
Quae ealidiora tunt, veloelore ea motu opus habere,
quandoquidem motu set ut calor, rationi sane congruum est. At tametsi languidissimus ab inbibus, a Sole
autem vehemens ad nos aduenit calor, minime tamen
ab illo hie diuellas, sed unus idemque uterque est. Non vitium robore hie illum, sed copia tant)m exupetat. Nihil itaque natura diuersi metu eodem contenti esse pollunt. Quod s eopiosor in Sole factus, robustior e tiam sectus est, de ptoptesea velociore indiget motu, iam multo, quam orbis, vel ius moueti videtur Sol: qui nimirum 3e cum illo circumfert ut , 8e ab illo seol. tum & per se longe rapidissimo circumuoluitur motu vi non in exoriente eo latam occidenteque liquid b in tueti licet,sed vel in meridiano, ibi aer classiuieulu, si ubi scilicet non valent et visum setit Sol, proindeque se inspi ῖvit: se in aqua, multoque magis in speculis a quae suppostis: matii sessissime enim in iis admirabili
illum celeritate circumuolui intuebetet vi ambigere ni .hil possis verum esse solis motum, quo,& otiens circa. uolui videtur, di occidens, non oculis falso visum ni. mio eius fulgore obstrictis. Non circumuoluitur autem Luna, inque inde patet, quod compactiores eius paries, qua virginia iaciem es finge te videntur . nusquam stum immutare apparent. Neqtie enim adeo in se ipsam compatia est Luna, vi ea lorem in ea multo quam in reliquis orbis partibus copiosiorem, Ze qui veloeius moueri opus habeat, collectum esse existimemus. Illa eniim minime propria vi propriaq; lucet natura,sed quod nubes, in quam λὲγ constituitur,praestat solis modo lucem Amtitit, eius aspectum,quod tenuissimi iaciunt vapores,demit, Stelis reliquae , si non Ze ipsae Solis lucent luce, & proprii,
orbibus calidiores velocius moueri appetunt, solis ti- tu in propriis de ipsae circumuoluunt ut orb)bus. Polla proximae partes,& poli etiam ips non usquequaque iiii mobiles , quae scilicet tardo quidem at assiduo circum uoluuntur motu: sed, ut dici utra est, ipsis cum proFrii Polis assidue modo ad aequinoctialem circulu, ad ipsus modo seruntur Polum. Quin neque hic penitus immo
Is veto qui nuper in stellato orbe deprehesus est mo tus, trepidationis ab eius inuentoribus dictus, quia notieitculo tantiam serti, sed trepidantium more in hane moda, mo so in illam agi videtur partem , manifessissi me declarat. No.i enim nis ipsius Poli huc illuc agan
tur, huiusmodi moueatur motu. Sphsi cum certe curn st Caelum S: citculari circumuoluatur motu squale esseti quo moueti oportuit modo) nec omnes ipsius patres eadem moueri celetitare possutit, nec soli P ne eesse est
Nam quae tardius molientur, a proximarum motu calo
renue satis foueti possunt. Is ecit ἰ,quo opus habent sit. guli, datus est motus. Velum quo id factum si modo non nimis anxiῖ homini inquirendum videtur, cuin nulla soli asse exquisita innotescere queat ratione. Neque hoc nobis magis quam Peripaticis dicendum , qui qui dem sateant ut opus est,propterea moueri Cllum, quod proprius si naturalisque ei motus, eoque proptium coissequar ur bonum, eo denique seruetur. Similia te igitur eum si stellis eatens Caelum,eiusdem ue uniueisum naturae,eadem uniuersum velocitate, iridemque moueti oportuit motibus stellas veto,in quibus copiosor est stis natura quaecumque ea sit,collecta est loge velocius,
vel si libet pigrius , non aeque Clio Peripateticis putasHncerasque. At quod reliquum est, Peripateticorum non ullorum
rationes exponamus excutiamulque, quibus ealorem stigiisque, non qualia nobis posta sunt,agentes rerutra na
tuta, Se substantias, sed aliarum substantiatum organa
qualitate ve esse contendunt , vel si nihil eae reiiciendae essent. Qitonia enim pio priis Sol viribus piop aq; calesaeete videtur natura, de nihil ab eo aliud , sed calat Emodῖ, ad nos accedere ipsi etia affirmant, utique eu quae ab eo sunt entia non ab alia natura. sed a calore constitui omnia, tum Soli ipsi aliam naturam nullam, sed vosi modo inesti calorem, qui ae etiam stigus substatiae sint. latebuntur. At perpendantur tamen. Et quo comulo.
dius agatur, quibus naturis subtamiae nomἴ congruati& qui tot nae Peripateticis dicantur,quanquam satis truinque perspectum arbitror,paucis perstrin mus. Capvet XX.
ac non Eorum riationes, quom calorem est
Vt TAM TIA,si, quod vel ipsum nomen in nuit, natura est quae per se subsistit, dubio pricut materiae, corporeae nimirum mali, his,
mis congruit. Nam si naturis agent ibus penim tus exuta di sola per se esse de per se subsistere materia visa est nunquam at corporea certe com sit, quin petie subsistere queat, Et quin quisdentia ex ipsa agent ό- que natura composita subsistant, vel sola ipsa in primis praget, dubitare nihil contingit. Quoniam vero per se
tuique natura penitus informis de penitus iners demortuaque,pene Ac non ens materia existit,eae itidem naturi, qui bus materiae inditis, quas entia dispositiones, de quas agendi operandique habent facultates illi indunt ut omnes, quibus i c. licet materiae adiectis, de entia reliqua cuiuis, de ipsi etiam planis i piaque constituit tur
in intilia, substantis Peripateticis dicuntur. Nec per- petam, ut videtur, nam si non ut subsistant, at certὰ, ut quod sunt, quod agunt,& quod operantur, sint,ahatti operent ut entia, praestant. Eadem quoque, de sol mae Peripateticis appellantur. Itaque calor nigusque substantis ne sint inquirentibus, num entia ab iis constituantur, Sc quas species quasque agendi operandique fa cultates sortita sunt, iis ab accedentibus illis donata sint omnibus, de omnibus itidem spolientur recedentibus pereuntibusque illis, inspiciendum.
An non id quidem ita habet, eam ipso passim percipiamus sensu Quae enim generantur, immutantur,corri. mpuntur entia, a calore & fiteore generari, immutat 3 coriumpi liquido apparent. Atque entium quorumuis species, agendique de operandi facultato immutan- tur, prout si gulorum calor frigusque immutatur. Peti pateticorum tamen quorunda in rationes inspicien ,
quibus dictas naturas substantias non esse astruunt, Sequae ipsa eonstituere pristareque videntur,non ab ipsis, ut primis principibusque causis constitui pristatique, sed ab aliis longeque praestantioribus naturis, Ze quae vere substantiae sint, caloris frigorisque, ut propriorum
organorum ope atque opera vi s : quibus tandem rati tubus calorem stiguique nequaquam constituentes esse entium naturas substantiisque, sed earum Organa statuunt. Quoniam,inquiunt, accidentium titu si tum
dam videlicet entium conditionum,quae nihil ad ipsina constitutionem immutationeque cbserunt, sed enti cui uis , nihil eo immutato passove, indi demique possunt)calor ἰ multis , quε subit di quet corripit, nihil earumipeeie iubilantiaque de facultatibus immutatis, receda, iccidens in multis sit oportet. Neque enim substanti perpetuo si sit. qu 2 subit occupatq; non quod subsai
tiatu in proprium est in existentes naturas, eatumque species de facultates ex illis deturbet omnes , propri unque
sui ipsius speciem de proprias non in dat facultates in
alia nimirum non immutet entia. Absit vel δ, ut uspiam accidens conspectus si si calor, non ubique accidens, sed substantia vi quam appareat. Actiones praeterea ope tionesque, quas cata altis inentibus, tum vero in animalium corporibus edit calor, ex nequaquam a calore suo ipsius agente arbitrio edi existimare licet: neque enirn uvpi dux, sensus' 'e omnis de omnis mensura rationisque penitus expersca lot, quae in animalium corporibus Pas im ei icit, par tium quaru nuis passione, in s gentiamque percipiat o-nem,ad ea que, quae ipsius ope opus habent, ii quibus videlicet vel malum, quodpiam amol: endum, vel
328쪽
ad qui, bonum quodpiam adducendum est , statim
aduolet, liueisus, eaque semper sui copia, ac viribus, quas praesens usu sa et praesens exposcit appetitus, itaque age: ndi ot tand:que modum immutet, talion .mque de perpetuo praesei. ti eam usui accommodet. actiones de nique opera. ionesque producat, quae sentienti tantum
cognoste utque suostantiae attribui queant. Conditio. num in luper .quae caloris frigorisque propriae sunt, nulla substantiis solitiisque congruit, non contrariae quidem sibi ips, sunt solitiae. Quaenam in equi atque hominis sorina eonti arietas spectari potest Et terum veluti ter. mini quidam formae cani sint, vel rebus eos indant, intendi lemittique; ge magis miniisque suscipere non possunt. Et solo tutellectu non sensu ullo percipi possitiat. Proptet ea igitur ealor sti usque subsutiae & formae illis' n6 p. idendi , quod accidentium more e rebus quas subeunt nihil iis interdum immutatis recedunt, α quod actiones operationesque, quas entia multa Ze animalia praecipue edunt,praestantiores sunt ouam ut calori stigo iique attribui queant. Et quδd caior 3e sit gus contra ita sunt simul. Et qu5d intenduntur de remittuntur,magi, suscipiunt Ze minus. Et quod sensu percipiuntur, quotum omnium vi dictum est)nullum substantii, sormisque euenire sibi persuaserunt. At entium substantiae cim non sitit, entibus tamen inquiunt,& in quiant oportet,si eorum quae sunt rationem reddere velint insunt omnibus, se quas eiicia singula actiones quisque edunt
operationes,caloi si susque eas ediit Omnes, Se eorum
insuper opera & solitia ipsae de coditiones quae entibus insunt omnes. re ipsa etiam collitu utitur entiae quod in erres per se ignat que sunt formae ,& , i proprias edati operationes, propriis singulae organis 3e ptopria etiam ei iam opus habent sede, ptopliti nimirum calore stigo--eque singulae cellaque male taedis positione. Noemino iganum aliud sorma vita . sed omnes ealorem sti us veniii ix sunt, Ze a calore modo sis oleue quae materiae institit dispositiones induntur omnes. At loge plut imae, di longe si gulae diuersissimo ingenio praeduae . de iactio. num operat; numque longe diu et sistimatum potentes eam sint scilinae, diuersi simis itidem v tantur organis, rudi versssima gaudeant dispositione opoiret. Itaque in materiae situ omnes simul cum in sint, vilatatum per petuo qua uis in eius portione conspicua fit, se unius tantam actiones operationesque in ea spe tantur, eiuscuius qui materiam subit calor, de quam is materiae dici ostio indidit, propria est aptaque. Reliquae latent torpentque, quod organis, sane quibus nec agete nec o. petati possunt catent, alienaque sunt in sede. At qua tum quaeuis,si proprium unquam calorem propriumque nacta st doni cilium, statim elueeat atq; in Opus exeat. Quas ob res caloris frigorisque easum insequi videntur solinae. Earum quae uis cum proprio exoritur calore, eo que aucto inualescit 3e ipsa, de imminuto debilitatur Se interit etiam eo interempto. Singulas deinceps excu- etiamus rationes.
qiua accidentium more ad tradam ac tir,Er ab in itim nutatis ocedimi e v i D s M calor e multis quae subit, nihil eo tum natura ob laesa nec dispositione immul te a recede te apparet, qudd quae subit entia
a no omnia immutat, inque alia agit entia, pio ptet ea i cistantia non videtur , utique nec substatiatumoreanum & euius casum eae sequantur, erat. Huiusmodi enim si si cui non statim atque ens quodpiam subit, sornia cuius ipse ea organum perpx: uo emergit. ac pratia existente in veternum deiecta aliud eo nitituitur ens At.inquiunt, propterea non semper id fieri, quhd non semper accedens calot inexistentem robore exuperat , et non tam diu agit,quamdiu, ut illum deturbet,agen
Ham es et . ita ue reiicitur,di nihil interdum ineat fiete
passo, eo vero incolumi mancte, serma item, cu iis ipse est organum. & quae ipsus eas iam insequitur, incolumis remanet S ipsa. Sed s substantia etiam si calor, quin idem euenite pos1:t nihil obstit. Neque enim substat tia quaevis quod uis subeatens, in existentem inde substant jam, de nullo delut bet temporis momento, siti robustior modo quae est,tan diuque astit quamdiu ut in existentem naturam exupetet te dispositionem immutet agen dum est, qui languidior existit, vel breuius agit, ea, in existente nihil dum passa, tecedat oportet. Proinde calor non propterea aecidens ponendus est, quod e multis recedit, nihil iis immutatis, inque aliud actis en quod nimirum, ibi euenit ubi exupetatur accedens c lor. Quoniam autem exuperans, in quali eius natura imspieieda est, aliam enti naturam aliamque tribuit dispositionem, inque aliud mutat ens, di in eius simile δ quo egit, si penitus exuperet, nihilque interea ipse a contra agente passus sit debilitatusque iid quod igneu, patii nide viscetum nonullorum agit calor opeiationesque interdum operatur, qua substantiarum propriae sunt, quin perpetuo substantia st,non est in controuersa ponedd. C a s v et XXII.
Quae e florem fg qtie non rerum sis antri, sed harum erga ra. h ponentes Per pater o parum iaspexis
prium perpertis agere ope H e genium , ita ne avis organum pons posse, At usu Ligusque non rerum substantia, sed harum organa ponentes Peripatetici, dis implicia eoi pota & entia reliqua, us ex illis sibi ipsue eommixtis eonstituuntur Aristoteli, non a ea lore stigo Eque sponte sua propriisque vitibus,
sed aliartim nai utatum ductu atque ope agentibus mpei antibusque eonti iruta esse statuentes , aliasque en tibus indentes naturas,quae calore si igor que,ut propriis utentes organis, se ipsas in materia veluti sterientes, &Potentia tantum existentes, veluti excitent Ze aesti sciatentiaque constituant, parum caloris stigoiisque ingenium, & parum enisum generat Onem, eorumque conditiones actionesque& Operationes, parum etiam Aristotelis positione, dectetaque intuiti videmur. Siquidε calor nunquam substantiae alterius. sed iuxta proprium ingenium in omnibus perpetuo agit. Et manifeste uno
a casote tuo ingenio ae vitibu, , non alterius substantiae ope aget te,entia protius naturalia costituunt ut, 3e eo-ioltum titillum condationem xllain sotii: um,nec actionem edere operat orienixe operar. apparet ullam, ius calori fiagotive attribui non piis, i se alii buenda non st, Aristoteles ipse enitum nulli aliam stibstanti m ullam ted eam modo , a qua singula cotistituta itini, mese dee et nii: ti substani as temere multiplicate nubs Litias nimi tum entibus indere,quatum a tiro Opusve nullum nee ulla spectetiit operatio,summopere de iure quidem prohibet. Flustra enim infit nihil agens, operans nihil .Tum non prima modo corpora, sed entia rei qua,& ipsas mi iam animalium animas, ubi intimius ipsa tum genera tionem perscrutatur, non ab aliis naturis, sed a catote, frigoreve gigni testatur. velum qiis dicta sunt in proprii terum caloris acti nibus,& sni illorum in entium penetatione, tum Se in ipsorum conditionibus actionibusque di operationibus, expendamus. Si hisce entibus alia a calore infit stibilan tia, eiusque ductu de ope agat operetίtque,eius se ille et organum s si calor . e et te quod organorum proprium est, di quod agere Peripateticis videtur ibi modo tantumque agat, ubi quam umque age te collibitum ae bo. tium illi salutat equest, actis ne in operationemve, quae mala illi perniciosique sit, nullam usquam edat unqua. Ita vero ii agat calor, haud quaquam quod perpetu. molitur perpetuίque ente in quo uis agito quam licet singulorum portionem in sumnum assidue agat tenuitatein, assidueqne in ea ipse euolet calor, itaque i semet
329쪽
qui ea eonstitu It destritat tandem omnia , proindeque& quae ii, Peripateticis in existunt substantiae cortum.
Peatque .nihil illorum dispositionem immutans, nihilque ex ii, ipse evolans calor. Ita enim entia quae nullis ab externis vitibus oppugnantur,eorumque formi perpetuo set uentur. Quapropter, quoniam quae nondum
adeo tenuia leuiaque secetat calor, ut euehere ea, Pi O.
priam scilieet in iis operati queat operationem, assiduὰ tenuiora saeit omnia, assidueque ea in illotum portione, quam in se in matri a sit tenuitatem , elabitur, immutat nimirum illa omnia.de in alia atque alia agit entia, idq; omnino perpetur, agit quod bonum ipsi salutareque sit, at non cerie 8e substantiae, quam illis Peripatetici adiiciuunt, liquidli utique patet,proprium entium quorum uis Ze ipsorum etiam brutorum calorem non substantiae alterius iis in existentis, sed suo ipsus agere iure, re alia substantiam nullam picii sus,sed unum illas omnibus m. esse e lotum. C et XXIII.
gore coad ii Ia es eos eorum conauronesociaruresque omnes unim ea oris tm fue gem esse. RiM A corpora a calore frigorEue Dei quii dem Optimi Maximi,at non certe alterius sub. stantiae albitrio aut ope agentibus constituta esse,s non Terrae, cuius portio nulla fieri apparet usquam , at ignis certe, qui in commotis contriis
iisque rebus de in sumo fit rebus sulfure illitis admoto, di aerit quem assidue e Terra educit Sol,le sontanae pluuialisque aquae generatio a peltis si ne dees arat. lam nee
motui contritionique,nee rebus quae accenduntur, minus etiam sumo suliarique ignis actu inest ullus,nee idisus sorma ac tu ,cuiusmodi eam esse oportet, quae v ma aeriae potentia ignis formam Peripateticis educit ipsurn.
rue constituit ignem, inest vita. Et aec, qui praesertimetisse Tettis,quae non nisi tenuissimis vaporibus nihil prorsus ab aeris natura differentibus egressum praebeat,vno a Nolis ea lore. 8e nullius aeris, eum ibi nullus iniit, formae ductu aut ope,sed sponte sua propriisque agente vitibus esse itur. Aqua ei iam,& quae e terra emanat, de quae in aere fit, nullius aquae iarmae quin nec stigoiis O
pus videri potest Si quidem, ut superius expositum est,e Tetta illa a solis calore suci, se hic e vaporibus si nihil minus e Terra qua ex aqua a Sole educti, , di in quibus nulla prorsus aquae natura reliqua facta sit, de bene ea lido interdum in ainbiente ullo a stigo te, sed a loci an
instia in seipsos eos spissati at si vel si igoris opera, non
anὰ ullius aquae formi ope agentis. Quibus fit, ut,nisi ab aliis naturis, ignis,aetis, aquae uniueititates qui in a qui bus ips , tum potiiones con 'itui de ipsae resci videntur uniuersitates,eonstitutas esse Peripatetiei , elint, illota omnium ortus manifeste indicet, solo a ea lote constitu. ta esse omnia.& non aliam illorum ulli substantiam .sed diueis, quidem praeditum vitibus unum modo calorem inesse omnibus.
Idem nihilo obseurius illorum sngulorum & Terrae
estim assetiiones actionόsque ob oculos ponunt. Pro. pterea quod non alia in ullo conditio nisi tenuitas albe d6que est. Ignis quae exuperat, in sumum vaporesque, in
summam omnia agere tenuitatem ,& unam modὼ tenuitatem , opus aliud nullum eiscere, & statim ac Laetus est moueri , a motuque cessate nutiquam, Operationem aliam nullam prorsus operari videtur unquam. Aer, ubi erilissimae ipsus vites nihil aptaepotente Tet rae frigore reiiciuntur, mollite quaedam,& Aristotelii ps languidis, imo quid e . at as,. duo moueri motu,aliud operati nihil apparet via qua Aqua ,si non perpetuo,pet petu i Diea iobustiore Terrae frigore detenta, classotceti Equam vi ab inexistente calore evehi queat, at de Lpsa nullo a frigore coit epta, ouaedam qui nihil isubit, emollit quid,motu gaudet di ieruatur,eoque prohibita
corrumpitur at Iud propclisvitibus agit operat it quis nihil. Suprema Terrae porrio a longe a inplioribus solis viaribus tua natura tuaque specie penitus exuta de laxata quid emollii aque , valde tamen crassa est , N prosun-da , non aliud quicquam quam unum continenter emanat stigus, de sui se te vitibus in sublimi continet: dis p
stionem tandem Se facultates, quae si gotis cui uiuis propriae sunt, sortita est. Quamobrem, misi desidem primis corporibus substantiam Peripatetici inesse velint, non aliam illorum ulli naturam , sed unum modb cal rem sit gusque unum inesse decernant oportet. Nam i nullatem albedinemque, de attenuandi morsisque edendi facultates non ignis sormi alterius qua caloris cuiu uis esse omnes, si iro satis superius est patefactu, quae en te equouis de ipsa etiae te ita elabitur tenuitas apcrti
Et,ut melius res percipiatur, Aristotelem prima cor pota construentem audiamus. Etenim, si ipse ad eorum constitutionem naturam aliam nullam , sed calorem modb, frigiisque attulerit , eo certὰ amplius Peripa tici incusandi sint, non temere modb, de Ai istotelis decretis alibi prolatis,sed ipsius etiam senteriae prati a corpora constituentis aduersi,cum, praeter illa , alias iis impertiant substantias multoque illis praestantio: es.
Ad primorum corporami cera iturionem Sub Tamiam
alliam nullam feci calorem mori ueAristo M aEatum esse.
RI M o RuM corporum principia inuae mater
L quae formae sunt, explicans Aristotele Principium, inquit primumque materia est, inseparabilis quidem .sed eontrariis subiecta, nec enim calor frigori, nec illi hoc, sed quod utrique subiicitur, matrita est. Quat pii inb quod potentia sensibile corpus est , principium est, tum contrarietate
ipsae, seu calor de sigus , pol rem b ignis de aqua, de
quae eiusmodi sunt. Tum quae sol aetaniam sunt. veipse apertisi: me docet, de suorum negat nullus, Cali-duin,inquit, e frigidum, Se humidum de siceum principia apparent, quae nimirum de agere videntur de pati, de prima esse, qualia primorum corporum, de quae in sese inutuδ transmutantur principia esse oportet Sola igitur materia, de contrarietas sola ad primorum corporum constitutionem satis Aristoteli est. Substantiae alterius neque hic neque alibi uspiam meminit: quae si alia primis insit corporibus, princeps rixsertim, Se quae ut Peripateticis placet,calori frigorique imperet, eoru que utatur ministerio, si manifestari sei suique exponi non poterat, at admonenda saltem eramus,aliam illis inesse substantiam quae nullo sensu percipi apta ac penitus incognita, per proprias qualitates propriiuue a sequenda esset organa. Hoc,inquam, simplicium principia in quit emi de simplicia componenti faciendum Arist.erat. Ai is nihil tale innuens usquam , tangibiles oportere esse ait tangibilium corporum differentias. Quoniam, inquit, eorporis sensibilis, hoc est tangibilis, principia .
quaerimus,constat non omnes corporis contrarietates aspecies, Se principia facete, sed eas solas quae sub ta- .ctum cadunt, Recte sanἰ: neque enim ens habeat quie- quam quod a natura ,1 qua constitutum est. non habeat. Et calor . inquit, praedicam enisi quodda, Se species est, sit ugiditas priuatio, His aut si distentiis ignis de terra dise urunt, substantialibus ips asIerunt Petipatetici: namque si substantiales non ii iit, no ad generationem corruptionbmque,de quibus ibi est sermosed ad alterat e pet-
tineant. Et alibi, similares,ait, palles ex elementis costi. tuuntur, igne, aere,aqua, c terra, tum quasi sermonem corrigens verius, inquit, x viribus elementoria, n' n ta
me oinnibus sed ex calido, frigido,hu nido Se sieco: que nimirum elementorum formae sine dubio sunt, aliud e nim,quod forma praesertim haberi queat, inesse nullum prorsus conspectum est unqu/m,d , quod caput est, nulla est operatio, qua albam messe formam admoneat.
330쪽
Nee veto nos magis in hac sumus sententia , suam Peripateticinum longὰ optimi longἡque praestantissimi.
i. Meth. Calor, inquit Aphrodisiaeus, substantia est, quoniam ignis si ma est,idem 5e Graeci reliqui pene omnes. At P Ammonius alter Peripatet leotum princeps non illum sens m. modGod sebi item etiam ealcitem substantiam esse ait, qui eo pus humanum in aliud immutet ens: quae enim quid constituit natura , necessatio re substantia Ze entis quod eonstitutum est esse ei simque sorma existit. Parmenidem certe qua calorem frigusque telum principia posuit, nusquam incusat Aristoteles, qubd accidentia quaaη r sum substati tiarum posuerit principia, sed interdu quod ' non uniuersalissimam adduxerit oppositonem, in tet diiquda non aliam venatus sit e meientem causam,quae pa-- ti ipsa impotens & voluti arte N ratione utens illorum, o sies in eres ut Sequas cohibeat vim. Quoniam igitur ignis,' ' aeris que, aquae generatio,eorumque oninium: & textae etiam eonditiones,quae non penitus ά Solis catote in
zz, . suprema ipsius superficie, quae nobis conspicua est, cor .
ruptae sunt,praeterea, de actiones, operationesque uno il. la Omnia a calore,st uno tetram a nig te constitutam,
& tion aliam illorum ulli substantiam, sed unum illis omnibus ealorem,& unum terrae frigus inesse declarant, nihilque in illotum illo loectat ut quod alia naturae merito attribuatur, & quod calori stigotive attribui non polit, ad illorumque eonstitutionem naturam aliami villam, sed virum modo calorem 'numque At istotele, affert si istis, utique, nisi positionis tenaces esse velant, . calorem frigusque non amplius ignis reliquarumque simplicium sol malum organa, sed terrae quidem 5e a
quae frigus, aetis verbde ignis calorem formam ponant. Quam rem bene aperte scribit Galenus, tum elemen
ta tiori aliud quam materiam primam & s,las qualita- y tes docet, ex quibus habent quod elementa sint. Ale' xander, praeter ad sue a superius loca, elatissime libro
L. de anima , qualitates sol mat substantiales elementorum , at etiam libro primo nai. quis . appellat. Phi cori re loponiis itidem huic assentitur sententiae i. de ortu, de interitu. Inquit enim ex qualitatibus, de prima materia sinplicia constate corpora , qualitat sque principium esse formale. Hoc idem habet Olymp Odoius .. Mete. Sed quid multa3Diuinus Medicinae patens Hippo- an princi' ciates in libio de carnibus,quae mirabilia de calido nat. ξ μ tat Libet eiusverba,quia admiratione digna continent stice referre. Ni 2 3 Adi tardium o - .gboti A su, . t 3 sau. 2-αν πι ιδ,s ναῶν
Nunquid Hippoctati calidum est accidens3 Haec omnia,
s attente animaduertent, non elementorum tant sim,
sed reliquo tum itidem entium , quae a frigore constituta appatent, igus, quae veto a calore, calorem sol mamastitent. Nam entia reliqua omnia, de ipsae etiam plantae , 5e animalia non alii, e rebus neque aliis a naturis,
sed e simplieioribus ab eorumque sormi sibi ipsis com
is mixtis complicatisque, Se mutua actione res actis, Mi stoteli essiciuntur: Ze substantiam aliam nullam ad eois constitutionem is affert usquam,nec si afferte velit,unde illam et uat habet. E caelo enim, e quo solo defluere illa queat, calor - tantum Aristoteli dequit , minimeque iη , elli sub stantia emanans, qui elementa: i sorte praestantior, vel ab eo diuersus videli queat, sed ipso in igne a Solis ino ' tu commoto, contrit4que, aliud nihil patio . satius , Et ab ipso huc delatus igne, oui igitur nequaquam a gneo prestantior , vel alterius ab illo lationis, non na
tu a videlicet agendique Se operandi facultatibus. sed robore tantam differens est. Quamobrem calorem stigi aiae sinplicium formas esse, si quod saetanto portet Peripatetici allentiant , reliquorum itidementium quo tu in uis, vel calor vel si 1gus . vel huic com- crus ille sorma necessarib ponendus est , nihilque nobis tepugnandum, calorem frigusque substantias. Se retum omnium principia ponent bus. vetum longius propediamur , atque .in reliquorum encium, Se in psorum etiam animalium constitutione conditionibus ibi ede actionabus operationibusque, num alia iis a ea.
lore inst substantia, de cuius calor organum sit, con
i entia teliqua de ipsa etiam animalia e smplicibus corporibus sibi ips, immixtis, de ab ipso tum naturis mutuo a seipsis passis imminutisque, ut Aristoteli placet, constituuntur,
cum ut plobatum est ) illorum nulli alia a eulote frago
reve iubilantia infit, utique de entibus teliquis unummo ab calorem si igusque unum, substantiam aliam nullam indete Peripateticis conuenit. Etenim quam e calci interdum ad eoium constitutionem deducunt, a calore alia ipsa,vt diximus, ponenda non est. Caelinam, i Meique motus in ignis elemento ealoiem Deit, lenisque partes deoilum ad teriai detrudit, at ab ipsus iubilan tia tes nulla prosius Aristotela aduenit. Minus etiam
delabatur, si, quod nobis positum est , re ipse amplius
monstrat senius, entia reliqua, Ze multa etiam anima lium genera e tetra a solis calore emollita sus aque sunt. Quin , de quae e semine enatauntur animalia, si eorum eo illi: utionem piopius Peripatetici intueantur, uno
de ipsa a eatore Ze sotuis nullius tecto habenis sed iuxta
proprium agente ingenium eineia esse decernant o portet. Nam cum e masculino iamininoque lenime,lemenstruo sanguine , ὸ rebus solo a calore constitutis, ab uterique eatore fusis immutatuque, c tebus inquam re ab agente fiant quorum nulli animalis animam Metu existentem indete Peripatetici possunt, utique animalium constitutionem calori nullius animali, se iaopeta, sed iuxta propriam agenti naturam attribuant necesse est. Nee tamen substentiam hominibus inesse , quae non caloris vllius,sed Dei ipsus sit opus, negemus unquam, quin manifesti id asseveremus. Non enim adauinas m
do lite iis, sed cui suo amplius explicabitur loco) ab
humanis etiam admoniti sumus rationibus, aliam ab anima Esemine educta, de aspititu neruoso geneti ine istente hominibus ineste substatu lain, de Dei hanc opus,& cum corporis uniuersi, tum velo & spiritu, Dpsius solitiam esse, de spiratus ipsam aetiones operati nesque diligere perseeieque omnes. Reliquorum prae terea entium de ipsorum etiam animalium nulli condi lio inest ulla, nee ab illotum ullo actio ope taliove edividetur vlla, quae una acatote proscissi non posside omnino non prose statur, Nam calor,qui in laboran tibus iis icilicet in ahimalium patribus quae eo opus habent,fit, 3e ubi eo obus non est)cessare apparet,haud
quaquam est ab anima ad illas missus, sed spiritus, sanguinisque aduentus fit. Et modus, quo arietiarum ve-riatumque fibris inexistens spiritus, perque eas means, eas intendens, ac assidue alteriarum venatumque par tes,e quibus abscedit, consti ingens, sanguinem seeum, quocumque fertur apportet,alibi traditus est. Atistote ii potio non simplicium modb corporum,sed mixtorum etiam omnium, de animalium animatum insuper lubstantiam, calorem, de spiritum visum esse, non ex ipsius
dicti, colligere, sed ipsum apertissime id enuntiantem
audite licet. Elementa, inquit,omnia contrarietatem habent,quoniam ipsorum differentiae eontradix siesu. Dasserentiis
potio a quibus constituuntur immutatis, Se ipsa itidem
immutant ut frigore igitur in calorem immutato, aqua in aetem transit,de aer fit. At si neutra,ait differetra neu trum vicerit. mutuli autem in seipsas agentes, de mutuo a seipss patientes mutuli ieie imminuerint ac debilita uerant,de vitius': vis retusa appareat tetractaque, ut tuq;
immutatur: de nec aqua amplius ientanei inee aer,neque
aer constitui rut, nec aqua, Ied tertium quoddam veluti ex vitoque compositu. Quoniam voli virium inaequali tas no in indivisibili,non unu mcidb costitu ur,sed in fi nita propein odit,carnes,inquit, e olla. i s propius eoia
generatione edocusibiluplex, H, de naturalis generatio D. I. tia de te