장음표시 사용
361쪽
ne separetur,ab aqua retinendam esse animate, pro se ii, se ilicet postionibus di naturae ipsi repugnare, ni
Liveretur. asE l At ratio tamen excutiatur. Non terra,inquit,tantam,
sed aquae iam ad mixtorum compositionem opus est ' quia tei minari ea oportet,& sola aqua terminabilis eii Si quidem terminati diffluete,& tei minabilis, id quod vox sonat,& quod aquae naturae eongruit, alieni termini susceptibilem esse Aristoteli significat, & fluorum tan t sim i uecorumque inquitat constitutionem, id quidem illoteles peccet, quod ab igni terram molliti, & in omnigetios guores, & ipsas etiam in aquas agi intueri cam pollet & intuitus esset, ad fluotum e nili tutio. nem, qua opus esse statuerit. Sed aquam primum, &is eorpus supponenti, Ignosci id queat: at non cer' te, uda ad stabilium etiam entium compostionem illam age i t. Nam ut dictum est, quod maxime sccum essens. id ab alia natura continendum Aristoteli in primi, videri non potest: & aqua propitum ipsa terminum set uate eum non possit,qui aliis eum piabete queat intel ligere non licet.sin vero ut Peripateticorsi nonnullis placet terminabilis pro terminatiua Aristoteli posta est, itaque quae subsequit ut ratio Amplius autem, & terra sine humido consistere non potest, sed hoc est quod continet, si enim ausetatur ex ipsa humidum, deeidet v. tque non alia a place dente st, sed illam explicet: i gnoscamus id Aristoteli, quod unum eandemque ra tionem c cim ponat, in duas eam diuidit. At vero, quod
parum proprioria decretorum, minus etiam eorum qua sensu perceperat, memor iccitatem ab humiditate ela tinendam esse statuat, id certe non est serendum. Nam
eis humore elabente concidete disium p;que quaedam ipsi visa sunt, alia tamen multa eo duriora densioraque seti,& eli compingi magis quo in existens iis humor e-
' ducitur magis intuitus etiam est. Fertum,inquit,saepius susum, in existente nimirum humore elapso omni, ii diu amplius dissoluique non potest. Quando ergo humore essu en alia compingi alia dissolui quin vel eadem di
uerso a calore utrunque pati apparent,non temere pio ptia positio re quam naturae concors posuerat deserenda .sed entium virorumque composito,tum & quo a vii
tote compactiore a quo susio sat, praeterea de ea lori, diuersias , quae,ut eadem compingantur dissoluanturq;, praestat, diligentius intuenda erat.
Eis,ctum id homini si foret, manifeste terram siccaque quae sunt omnia, eo masis sese eontinete , desbi- ipsi, magis astixa agglutinataque esse, conspecta forent, quo inexistente humore spoliata magis sint. Quoniam ea precipue humore enuente dissolui distum pique a p. patent, quae e terra de aqua sbi quidem ipsis apposti,,
at nequaquam in mediam coni munemque actis rem,sed in propria vitisque seruatis natura,composta sunt, ne is
quaquam velli quae sinitaria & vete mixta Aristoteli sunt, quin eb magis haec compingi quo humor ex ipsi
enuat magis: squidem illa at non celete de hae etiam tib aqua contineri videri debuere. Praeterea , quoniam vel illa non a calcite quouis,sed a vehementi tantum disrumpi, a moderato autem magis compingi magisque constringi apparent. Nee verti id accidit . qu bd langui. dior calor milvia utenue inexistentem humorem quam vehemens educat. Promptius enim hic quidem praeser
tim externis e partibus humorem extrahit omnem, atquAd tenuitate illae omni spoliatae summe erat sescunt
summeque Quiescunt itaque caloris actioni aditum Oecludunt internae in propria propemodum dispositione seruantur: langu idior veris, qudd paulat i in lenteque agit,smul pene & externum de internum humorem at tenuat educitque. Itaque serius quidem, sed uniueisa in quae agit,summe & aeque tandem exsecant ut summe que compinguntur. Haec ita cum eueniant, quae humo-ie effluente ditatuunt ut disium putaturque, nequaquampi optet ea disrumpi putandum. Fbd ineYistente hii r ore. a quo continebant ut spoliata snt , sed qui, d eo .em sete temporis momento multa in iis ingenita est tenuitas, di quanta simul praesertiin consertimque di e constitet a ta suptificie erumpenti exitus non patet,quE
igitur sbi moliens compressionis impatiens ingenita
tenuitas, qudi obstant, amolitur, disrumpiturque m
Quare quae dicituuntur, non prae inexistentis humoris deserui,sed quod terra ipsa pati videriit a tenuitatis spiritusque dudum ingeniti egregiamque sibi pateticientis impetu disium pi liquido patet. At velli minutissima frustula, in quae dissoluta illa fuere, quibus nulla iness ehumiditas Petipateticis videri potest neque enim non
ex iis etiam educat illam ealot , quam e tota extraxit mole)optime sese continete videntur. ut vel ex iis eo n-
spicuum si, secum quod est,ut cons stat, nulla humidi ullius opus habere admsxtione, non squidem idem deminutum appareat di humidum Et quae aqua infusa coatinentur, nequaquam ab ea ut ab humidissima contianentur re , qualis mixtionem effugiat praeterlabat utque omnem di nihil contineat omnino unquam e sed propterea quibusdam infusa admiscetur coitque iis aqua, ge unum iis facta , collae glutinisque more ea continet, quhd non ad summam tenuitatem acta aqua,viscostatis non penitus est experti vera certe s si Aristotelis ratio,& humidum consilentiam, ge sese continendi vim sicco praebeat,vel contineatur omnino ab humido siccu, summe humidum quod est id maxime agat. Itaque aetterram contineat maxime,cuius scilicet propria esse humiditas prima corpora componenti & constit aentes iis psorum di intentias inquitenti Alistoteli videtur, non aqua,eui stigus ut propriam naturam assignat. Neque e nam ubi sbi ips1 commiscentur prima corpora,alias sumant naturas, & veluti propti ingenia oblita non iuxta proprias agant disserentias, quod Aristoteli interda placet, aeris modb,modb aquae humiditatem propriam esse asserenti , rerum naturam suo arbitratu immu
Nee velli utriusque propria si humiditas, ut peripa
tetici complures sentiunt, qudd e binis eius eonditi nibus,altera illorum alterius st, aeris videlicet, qudda qua is tenuior & maeis dispuens magisque dilabens, minus omnino consuete per se potens, minus proprio termino contineatur, aquae veth qudd magis alieno in hereat: non enim aequὰ ae aut illum effugit, non aequε tenuis, nee aeque fluens dilabensque, sed magis erassa& magis haerens. Siquidem qui classior est res, sceloe Peripatetiei, potienda est, classitiem se citatis propria esse ab Aristotele edoctis Et humiditatis ratio ab Aristotele allata. id humidum magis esse declarati quod magis dilauit,& ptomptius terminum quemvis At qua ui, suscipit figuram, non quod magis alieno tetmino inhaereat, non effugiens illum, di parum dinuens, quod
omnino non aget timὸ proprio termino contineti videtur, neque esse prorsus humidum. Vtrumque igitur, quod humidi proprium videtur, multo aer quam aqua . habet magis e nam re proprio termino minus contine
tui dissi uens dilabόnsque mastis, de alienum quem uis multd promptius multoque suscipit facilius, multh aqua tenuior de minus etiam quam aqua haerens minusq; repugnans. Ex quibus humiditatem perpetuo aeris p priam Peripatetici ponant, & aeti terram continendi vim s ab humido continenda est ullo,attribuant oportet. Nec uod siccum et contineatura umido quidem mpus habete,at aqueo non aereo quod faciunt)dixerint, qudd aqua propter grauitatem descendat tetraque ha-reat,a et ver optoptet leuitatem tenuitatemque effugiat
elabaturque & mittionem praeterlabatur. Nis enim modum ips inueniant Peripatetiei quo aet admixta delabatut , inque illis detineatur, & ignis amplius longEleuior longeque tenuior & promptius Habens
haudquaquam vel terram & aquam in alietent immutentque, vel mixtum constituant vllum. Quoniam igitur ipsa sese re propriis vitibus eontinete tota vide. tur , ad secundorum corporum compositionem nihil aqua indiget Aristoteles, Et quim longissimὸ abest, ut
quae densa sunt duiaque constitui queant, s vlla insthumiditas. Et quae densant ut durescuntque, propterea
densantur duraque sunt, quia humiditas ex iis Habitur
362쪽
, T multb etiam minus ad mixtorum compo- sitionem aer erat afferendus atque ignis, qua-
do nee quid ille in terram agat, vel quo mo do hie ad eam usque delabat ut docere nos potest. vi enim detur Aristoteli, non dandum omnino, laliquas ignis paties a Solis motu commotas deturba-ltasque , deuolui quid di decidere: non quid E vi ad terram usque delabant ut dari potest, quippe quae parum quid deuolutae det tu que ad proprium locum , de ad cognata redeant corpora , vel motum saltem sistant. Quinim, non ad terram usque delabi modb illat oportet, sed ad malis fundum, di ad profundiores terrae partes , in quibus mixta fiunt longe plurima, de summo ea
Praedita calore salsa nitrosa, sullatea, bituminosa. Non quidem eli usque a solis caelique motu desietat ut ignis, aut stellatum vi Ee uirtute, ut Peripateticorum nonnulli opinantur, vel illarum etiam voluntate, quae prima corpota in proprio velint manete loco, di s biis sue uni ta ac servari. Nec si secus velint, ρ propria sede propriaque uniuersitate abstrahatur ignis deorsumque deuoluatur, nequaquam stellarum voluntatis conscius, stupidus, brutusque, nee si sciat parere etiam velit, neque enim corrumpi, tuin neque delabi queat, nulla desten. dendi donatu, Aristoteli facultate, nee si ea detrudatur violentia , ut ad mare terramque delatus moium sistere nequeat, sed ad maris sundum telisque ima veluti de . iaculetur, eius nos latere queat descensus. In eommoda hac vitare cupientes non desuete qui dicerent mixto tum , quae assidue fiunt , nequaquam e simplicibus constitui ullum , sed e praeim clientibus mixtis Omnia Itaque nullius lenis deseensu opus esse, cum prae existe tibus mixtis inlit omnibus. At mala illa vitantes, alia subeunt, tithil ita se illis minota. Primium enim maximὰ Aristoteli aduersantur, quae e. lemento tum distributiones Se qua transmutationes mixtionesque fiunt, ex illoium seti uniuersitatibus, de mixtorum gratia elementa constituta esse statuemi. Tu,
si fieti illud nequit, nec fieti unquam potuit nec factum suit unquam. Praeterea, quoniam qui mixtis inest ignis ad proprium is locum, de ad propriam assiduὸ elabiturum uetsi atem At a conitati is assidui patitur,asi due imminuit ut , dubitandum non est, quin, nisi nouus astidii Eer eius defluat uniuerstate, desciat is tandem, itaquedi mixta nulla fiant amplius. Qua bres, quando nec modus reperiri potest v llus, quo aer atque ignis admixto tum constitutionem delabatur, & qui prae inexi. sientibu , mixti, inest ad nouorum generationem susti cere non potest, si e quatuor dictis corporibu, sbi ipsi, commixtis entia teliqua constituenda sunt, aetem atq; ignem in penitioribus telis partibus & sub maris etiam fundo a caeli motu assidue generati, re ex iis mixta fieri, Peripatetici ponant oportet. Quod si saetant, vel si adentium quorum uis constitutionem aet ignisque necessith sunt, nequaquam qui tetiam ambit aer ignis a quieria subest, rerum omnium elementa, de quod vii diximus) senim' Aristoteli placet, mixtorum gratia constituti, minusque etiam prima corpora poni possunt, qui nihil ad mixtorum constitutionem afferant, Ze qui vel Aristoteli ipsi e vaporibus sani e terra eductis, at alterum Caelum ipsum, de ipse Sol,de sola ipsa alterum Terra, quae scilicet in vapores a sole agitur Aristoteliquibus, & aquae omnes,omnisque aer,& ignis etiam ip- e , ac tandem entia alia quaeuis Alistoteli coiisti
mr e noti posse. E e vero, si modum Peripatetici inuenian
tuo ad mixtorum compositionem, & aei et .eserant ipsum etiam ignem, in tuto ia aper idque sint, sed alia incommoda, Se atae illos excipient angustia, Ze quas longe evadant aegriut.
Aliud illis N lone e matu praestandum , de quod propriis ipso tum pomionibus, de ipsi amplius repugnat
aduersaturque telum natura Naturae etenim sum in E in ter se contrariae iungendae, re in uno eodemque locandi sunt subiecto: qui propterea in primis sese mutua assidue oppugnant, de e subiectis deturbant omnibus, quod in omnibus sese genetare vehementer appetunt insula,re soli occupare omnia , At quae in iisdem simul
esse,nec piissint,nec velint. Siquidem contrariis p ditae ingentis,conitariasque gaudentes operationibus,si .ctis etiam eontrariis,& eontrario modo dispositis gaudebunt, iisque sngulae, quae propriae ipsat si natura , pto-ptiaeque operationi apia snt. Nec contrariae agentesn tutae iungendae modb.sed inter se conciliandae insuper. earumque actiones sistendi, coercendaeque omnes, i propria scilicet natura, proprioque ingenio dimouendae. At age,propius rem intueamur, se qud vetitas magis patefiat inagisque illustretur,eadem repetamus . vibi, inquiunt,prima corpora mutuli in sese ita egerint, ut nullius naturas teliquas exuperet penitusque deturbet, at sese mutud omnes debilita uelint, coeunt sbii 1 omnia,& ex omnibus sbi ipss commixtis aliud compo nitur ens , non simplex amplius, non scilicet ab vinea, sed mixtum , a natu iis nimirum omnibus eonstitutum, de in quo simul existant omnes. Nihil quod maximὰ opus erat ) explicat Aristoteles, eur in sese agere eesant naturae agentes, di num actionem perte is ac pugnam,& sibi ipsi, sngulae timentes sese mutuδ oppugnate desistunt se veluti scidere init aut induetis faetis, in eo. dem sinus tegnant subiecto verum non huiusmodi earum est ingenium t sed sngtilas, qualescunque sint, sue integrae vigentesque, sue imminuisi emissaeque,& separatis in existente, subiectis in oppostas assidue agere , de ab actione cessate nunquam, ipss in primis Peripateticis placet. Agens itaque quod uis an agendo patitur 3e ipsum excepto primo. In quit enim Aristoteles, Caussa, vi motus soluatur, est, de te quod omne agens parit ut etiam a patiente: ut quod n QP 3.cat hebetatur ab eo quod secatur quod eatefacit test.
gerat ut 4 calescente: denique, quo de unque mouet, excepto primo .mutuo mouetur aliquo motu . verbi gratia
quod pellit pellit ut quodammodo, quod premit repti.
mittit. Vel luminum scilicet expetians, de patiens etiamalum, pene Ae ad interitum acta natura a Pens quae uisse ipsam non deserit tamen, nec piopti; obliuiscitur in-eenas,sed in oppositam agit semper. Qualiscunque facta seipsam letuandi atque amplificandi,nec appetitum nec
studium deponit tamen, sed id agit semper semperque id attendit, oppostam oppugnat deturbat, de sese in illius generat sede. Qui igitur in eodem postae subiecto quiescant illae,nee sese mutud oppugnent Ze deturbent Cur robusti ot ubi adest altera,qualis mistis inest longὸ plurimis δε quae in externas agit semper,semperque illas deturbat, contraiiam simul inexistentem , quin fibi-ips petiitus immixtam long ἡ debiliore hi Ae vitiam id. prostigatamque subieeto in eodem esse sina , quo solo potiri vehementer expetit. Cur itaque id potens, non inde illam deturbat, Ze sola ipsa ibi viset Hue illue
fetantur Peripatetici, nunquam tamen rationem com inimicentur , qua contrarias agentes naturas coniungant, de in unum agant, mutuamque earum actionein sistant. Vt certum sit, secunda entia non ἡ ptimis sibi ipss commixtis composita esse, sed ab alterius exuperantis actione effecta. Illorum itaque sngulis unam eius naturam, de imminutam eam remissamque inesse.
363쪽
De rerum natura, Liber IIII. 6 93
quam primum corpus non esse, quod sicci mira qua litoressunt.
Lxv n etiam certissimo argumento indicioque Peripateticis esse potest, secundis entibus prima omnia omnesque eorum naturas non inesse, Ze aquam primum corpus,& summo a frigore eonstitutam non esse,quod sucti l5ιὰ plurimi, de nequaquam aqua classiores, quibus eopiosius serius indi queat, longe aqua frigidiores sunt,quos aqua itietiam et assores quid,at ex aqua ab igne aeti que passa, de igni ae: ἱque immixta compostos,minus quam aqua est uigidos esse oportebat. Nec vero quod Peripatet ulco multi ne ut si opterea id euenire dixerint quod aquae frigus terrae se citati commixtum robust ius iactumst: secitatem enim non oloris modo, sed sigotis etia,cl uti limam esse ae utriusque actionem mirum adiu
uel in modum. Primim enim eadem a re contrariarum naturarum actionem adiuuari existimare non ite ei. Naquae alterius robur viresque adauget, alterius ea actio
ne, immitiuat debilit Aque oportet. Calorem ergo exa
cuens Peripateticis sce has siIgus ipss obtundat: n eque enim iis propterea eatoris vites augere, & actionem adiuuare videtur siccitas, quod crass)or ipsa densotque copiosores illas suscipit, sed ipsa per se id facete vel maxime tenui inexistens rei. Nihil enim ut dictum est memores humiditati tenuitatem assignasse, de tenuita tem humiditati eandem secisse, ignem sceitate sum
ma, resumma donant tenuitate . Nec alia ratione i
gnis aeterobustius ealefacit ipsis, tiis ouod huius vis ab humiditate retundit ut, illius velli a sccitate exa.cuitur. Incusandus praeterea esset Aristoteles, si si gusexacuit siccitas, quod summum illud humiditati, non siccitati copulauit, nec veluti ignem ptimo ealidum, se& terram prim b sigidam posuerit. Nec vero aliam astigore suecis substantiam indat , quae eos aqua redis dat stigidiotes nam e Caelo , a quo solo emanare illaqueat,ealor modo Peripateticis delabitur, aliud nihil. Si igitur natura vlla mixtis superadditur, calor modo superadditur, qui ineristens fidus imminuat, non au εgeat & intendat.
at in hoe comm/ntaria scribentis , Obliquam Sohs lationem rertim e sciemem catis ortis 6st. qui materiae potentiis, ealoti sigor que inciendi eau
tam attribueret Neoue ii recte, inquit,dicunt,qui potentias corporibus tradunt, per quas generent: materiae Gnim est pati Se moueti ovete autem di sacere alterius potentiae. Manifestum autem N in iis quae arte re natura
generantur. Non enim aqua ipsa ex se ipsa animal sacit. teque lignum lectumaea ars. Quocirca& id dicunt noretae propter hoc,& quoniam derelinqunt principali rem causam , auserunt enim quod quid est esse, de sol. mam. Amplius autem Be potentias attribuunt eorporibus, propter quas di generant valde instrumentaliter, auferentes eam causam, qua secundum sormam. Quo nia enim natum est,ut inquiunt, calidum quidem segre gate, stigidum autem congregare,& aliorum vn siquod que hoe quidem facere, hoc autem pati, ex iis die unt Aepet lixe omnia alia generati Se corrumpi, videtur autε5e ignis ipsum quod mouetur de patiens. Amplius aute, Ze simile iaciunt,quemadmodum siquis terrae Se usi cui que instrumentorum atti ibuat eaulam eorum quae sunt. Necesse enim serta exissente diuidi & poliente thuiga ti, te in altis eodem modo. Qnare si quam maxime agit Ze mouet ignis, sed quo pacto mouet non animaduer tunt,quoniam deterius quam insitumenta. Α nob: saut ἴuniuersaliter de ptius dictum est de causis, 3e nune de
terminatum ess ae materia de de sol ma. Amplius autem quoniam ostentum est,motum iecundum laticinem aeternum esse, nec elle est his exissentibus Ecgenecationem esse continue. Latio enim generationem faciet incessati
l ter,eb qudd adducat di abducat generativum, recollo oo prima non quatuor, quot Alistoteli posita sunt, nee a quatuor agentibus naturis,sed duo tantum esse,&I diiabus effecta esse naturis, & reliqua entia non e quatuor corporibus sibi iapsis commixtis, ut Aristoteli visum est, sed una e terra a Sole immutata effetia esse omnia satis est ut e, istimamus in superioribus declaratum commetariis. Reliquum nunc est quoniam Aristoteles ad en tium eonstitutionem principia,qua formae,& qua materiae sunt, non satia esse opinans, emciens itidem asserendum esse cernit, Se obliquae id solis lationis at tribuit,& ealorem qui a sole ad nos aduenit , nequaquaci soli, substantia emanate, sed ab eius reliquatumque stellarum motu , quo sublunarem aerem commouent contetuntque fieti docet, de caelestes orbes non a propria natura,sed ab immotis motoribus illis inexistes ibu, moueti contendit longe in omnibus a nobis diuersus vi singula lixe diligenter excutiamus. Genetabilium, inquit Aristoteles, entium plincipia iis qus in aeternis re in primis nummo aequalia &genere eadem: hoc enim ut matella, illud veta, ut sorma Dpol. t et autem di tertium etiam adesse: non enim sussiciunt ad generationem duo quemadmodum neque in primis, set tertium etiam esse oportet, a quo videlicet sol mare tetiae indat ut, & a quo quod si generetur ens, em-eiens nimirum principiti. Mox Platonis sententia,qui id A, eorumque etiam,qui materiae illud assignabant. t tectis,Pumenidis ut videtur postionem demoliens,
364쪽
CA et II. T cientem rerum causampei p rum inpositam perperam est' ia Solis lutionias inutiam. I secundorum entium ullum actionem opera - tionemve edat vitam, quae caloti stigotique pii motum scilicet corpolum o naturis attri- tabui non possit, sequaquae edunt entia alia abi; llis substantia donata esse oporteat, vel si illorum v l- Ium tale appateat, ut ε primis sbi ipsis commixtis mutuoque a seips, immutatis compost uin videli non pos-st,tem alia a dictis naturis esse iens eo tum caussa Ari- sol. inquisita,& recte Soli ea attributa si, si actiones o. perationesve, quas illa edunt , de qua calori frigorique attribui non possint, Solis eas proprias & Soli omninos milia dicta enii, intuitus si Aristoteles, squidem quae ab aliis fiunt Se ab aliis generant ut tes,naturas eae facultatisque de species, quas illa a quibus genita sunt effectaque habent , sortitae snt omnes , & generantibus esse ientibusque sinites snt cognataeque,summe est necessatium. Quoniam vel 5, ut in ptimo declaratum est commentatio, vel supremae nobilissimorum entium O. perationes,sensus motusque, caloris vletque Ze frigoris etiam alter proptius est . di nulla prorsus secundotum ulli eonditio inest, quae primo tum cuipiam non in si,
sed ens quod uise primis tibi ipsis immixtis compositum
Aristoteli est, non aliud ei a primis eorumque naturis agens secundorum prineipium inquirendum fuit. L- s. quidem , quod quadam intuet et ut , quae ab entibus, δquibus fiunt,eorumque naturis fieti posse existimate nolieet, bene ab iis dissidentia, 5e longe iis praestantiora, nobiliotaque,& rerum ritu quae arte sunt, ita Se naturalium encientiam non materiae E qua fiunt in existentibusve naturis, sed externo ptinet pio tribuendum visum foret,quod longe illis praestantius diuini usque,&illis sol te, ut organis usum, generandis sorinis propria subiecta concinnatet, de ipsas etiam ex iis educet et sotinas,seu propriis eas genetat et vitibus, de a quo plantae de animalia, quae non a smili neque uni uoco , sed sponte sunt,fierent omnia .non celth in sole id, de in obliqua eius latione ponendum Aristoteli et at cui qui fiunt entia a smili atque uniusco fieti omnia maxime placet. Et Sol peniti a diue in a noctiorii in entium, di sublunatiuiti omnium natura donatus, ge quae generare videtur, non propriis ea vitibus, sed veluti ex accidente uodam , de ignem Aristot. aetemque conterens accenensque , de illo tum patres dettudens, generat. Et O.
bliqua latio non aliud agit quicquam , sed tant lim ut Sol magis minusque dilectus fiat praestat. Quod si ensaliud nullum, cui te tum omnium efiicientia, de anima. lium plantarumque sponte enascentium generatio assignari posset de a Sole omnia generari intuenti, Soli v-traque necessatio attribuenda visa foret, non crite diuersa is a sublunatibus natura, sed eorum aliis contratia , eadem aliis , Ee calore Oinnino donandus erat, quἴ assidue est undit . de a quo uno Terra, e qua manifeste entia sunt omnia, immutar i exuperatique potest, di immutari exuperatique videtur. Et calidu1 Atiuot. visus s ret Sol, utique limite atque uni vocum entium Omniuprincipium, a quali Antiquioribus omnibus, & ips in primis, amnia emei summopere placet, Se Solem id esse. liquido conspectum solet. Quandoquidem nostra entia omnia,s non aque Soli calida, tenuia, candida,mobilia, at calida eerte sunt omnia , de non mollia modo liquidaque& mediis auecta coloribus, sed vel bene densa S mna quae sunt, longe a terra ampli ut quam a Sole ab sumiti quae reliqua entia immensa quadam magnitudi . ne exuperant aquae scilicet, vaporesque satis tenues albique satis insuper hi mobiles, illae, si nullos edunt
motus, at motu gaudent &seruantur,&animalia ni
hiloque quae sponte quam quae a smili atque viai uoto futit, bene omnia ealida & bene molli omnia se albo ut plurimum coipore,benόque omnia mobilla. E terra ni-
mitum omnia sunt, at propriis conditionibus penitus spoliata omnibus,3e in eas quae Solis fiunt, vel in pie imas actis. Quod dictum scilicet est calidum Atiss. e. ponenti Solem , entia omnia a smili atque uni uoeoptincipio constituta esse,ia Solem id esse, at non omnia integris ipsu, conditionibus donata esse , quod terram ille nondum in omnibus penitus exuperarit. At, unde digressi sumus, i edeamus. CA, UT III. Agentis rerum principis tandis ones non recte si
ulterum diero necessario Ierram ponendum. Crus terum principium aeternum imp tibi leve, re quod veluti alte, ratione re. mensura Omnino quadam utatur Aristoteli
. visum qubdst, nihil incusandus videri po
test. Siquidem entium generatio nunquam cessate, 5e quae fiunt certo Oidine certaque mensura de certis tem. potibus fieti videntur. Minus etiam, qudd aecedentem Solem telum omnium generationem statuat, de quodens inquirat aceedenti Soli contrarium , a quo qui ab accedente illo fiunt corrumpamur de destiuantur. Et nim a Sole omnia fieti, di ab accedente longh plui ima longeque pulcherrima , de qua effecta sunt vel isti vite, mele videntur. At verra quoniam quae geneiantur eniatia assidup ea eorrumpuntur, Ne ut dictum est) naturaem inexistenti naturaba qua effecta sunt,eadem plane est, di agentes quae sunt naturae, eae ut allere unquam ces ient , proptias nimiium vires, SP se ipsas ut teptimant cohibe Inique, ge non tantum assidue agant, quantum queant,sed agendi vim remittant, & quapiam agant mε sura intellige te non licet, utique essiciens entium caus
sa sui natura. 8e patibilis si, de temere essus ue usque quaque agat viribus oportet. Quod igitur nunquam patiatur, & quod ratione mensuraque agat agens principium non ipsius id naturae donandum Aristoteli fuit, sed modus indagandus, quo patibile cum si, se temeteusquequaque agat, nunquam tamen immutetur, di me. ia agat 5e agere interdum cesset. Tum praeterea, quo
niam ut dieium est ) non alia Solis conditio, sed calor modo ad sublunaria ad uenu , de perpetuo is, vel si languidior a magis obliquo illo iacto, & quae a Sole fiunt, ea non ab alia eius eonditione,sed a calore fiunt omnia, de quae a calore fiunt, a stigore destruenda, & fiigido ex ente essicienda Aristoteli sunt, stigidum utique ens, de quod .etὰ soli contrarium esset oppostumque, de equo a Sole immutato quae fiunt, fiant omnia, inuenien
Haec ratiocillanti, Ee ipsas intueriti Arist. restaquiddquae fiunt oia eoti sipunt utre qui corrupunt ut a contrario de in contrariu cort5psitur,& generationi interitus contratius est, de contrariorum contrarias esse oportet
causas, duplex agens principium, quale necessarib po. nendum est , non obliquae Solis lationi, A l Foli alte, si, alteium vero tetrae assignandum Aristoteli vi tam foret Neque enim qualia agentia rerum principia oportere
esse decemit Aristoteles P obliquus Sol sbi ipsi dueeto
conitatius videri potest, nec quantumuis obliquo facto stigus,a uo quae a calore constituta sunt, perdenda Aristoteli sunt Omnia, ullum usquam,sed ut dictum est, ivguidiot quidem,de calor certe aduenit. Tetta velli maiaximὸ Soli contraria est,fle ubi abest vel obliquus si sol. summum ab ea emanat frigus, Ze quod nis ab adueniente accedent όque Sole reprimatur,quae ab eo effecta sue tant , perdat tandem omnia: & manifeste quae a Sole sunt, ex illa sunt omnia. Quapropter non artifex indagandus Atistoteli erat ullus, qui caloris stigo si emo deletur vim , eorumque actionem veluti diritat. se ilicet ad telum constitutionem oporteat , eorum v tes augeat tepeti matve, aut sistat etiam eorum dent a. dira
365쪽
697 De rerum natura, Liber IIII.
immutet naturam. Verum enim uero Dei optim. Maxim.
plenita admiranda erat de suspicienda, qua cam prinpiorum alterum longe altero robustius ,& quod si ii Lem perpetuo agat viribus penitus tandem perdat alterum , constitutum foret,nihil eius natura immutata, vel vitibus teptessis unquam , sed diueiss modo attributis motibus, quorum altero veluti per vices & squari tempore occultetur, altero veto vel dum conspicuus est,modo dilectus, obliquus modo,modli scilicet robustior, modo vero languidior fieret,nunquam ab eo cor rumpatut alterum, & effusis usquequaque cum agat viribus,ratione tamen de mensura agat,prouisum est.
Solem accedentem generationis Otisam non esse.
nee rece ientem corruptionas, Pt
T ut ad solem redeamus, ea etiam latione nec generationis aceedens ipse, nee corruptionis recedens causa et ii, quod non ibi generat maxime ubi maximδ directus fit, de insa huli, amplius tertis non magis ubi magis accedit, at vhi in valde Borealibus nihil ubi bene proximus satius est, non id modo in meridionalibus,sed coitumpit etia, tui hybernus ipse constituit vetitiasque & quo magis recedit eli etiam generat magis , non quidem omnia, sed animalia plantasque, de quibus, ut videtur, sermo est. Summis nimi iam diuturnisque viribus & in crassissimam agens Sol terram , in quos eam agit quotes, pii usquam ex ea effluant, in summam agit tenuitatem 1taque quibus in tetris diu directus, vel dilecto proximus imminet Sol, quae in tempetatis & humidioribus amplius mollioribusque passim sunt regionibus, petra
rae enascuntur plantae, per raraque constituuntur animalia,& perlatae etiam emanant aqur. Nec veto liv.
iusmodi aequinoctialis appareat plaga, quas enim recta ad punctum vettieis illi accedens, & quasi recta ab it lo recedens sol, 8e motu longe velocissimo diurnum consciens gyrum, breui illam diretio utit aspectu. Is stat itaque ibi breuissima , Ze breuissimi etiam aestiui dies, & noctes nihil diebus unquam breuiores longe que frigidissimae, aestiuae praesertim, a terrae umbra si ciae longe latissima. Vt enim diurnus sol in puncto Mi. ticis , he in opposito nocturnus fit. Temperata istitueti beata aequinoctialis plaga. Et qui illam intolunt, nihil optimis deteriores videri possint di si cali inae qualitas & a diurno aestu ad nocturnum stigiis transi ius nihil illos oblaedat. At quae non longὰ ab illa abest, de quae quasi media est inter AEquinoctialem Tio pleosque a Sole diutiis me imi norante exusta est mali me, tardius diurnum conficiente motum . se iam diu parum a puncto verticis remoto, dum se ilicet ab AE quinoctiali ad Tropicum , de a Tropico ad aequinocti auloent et rosei tui,&a breuioribus,neerque stigidis mi. nus testigetata est noctibus. Alent igitur squallentque ultro Tropicum omnia. Et hominum ibi degentium corpora, quod quae assi- coduὸ in i A generatur tenuitas, statim eam violenter am hiens educit casot, nigra omnia de distorta. Et iam spi- , Itu, quia Ecrassissimo eductus est sanguine, tenuior est , quam vi recte intelligat: de nequaquam purus est, sed multae ei immixtae sunt fuligines: se praue efforma ti, inhabitans in ventriculis prauh rationatur. Quod suspiam secus euenire apparet , & quae Aquinocti lisuo iacet terta magis quam quae inter illam Ttopicosque veluti media est tituet , id non nisi olis Solis dite est otii, sed aequinoctialis terti densitati, se huius laxi tati tribuendum videtur: nam terrae dispostionis i a tione summum & discrimen multoque maiorem calo i 'min densa quam in lata fieri & sequens manifestabiti bimo, & senius etiam ipse declarat: vel eodem enim sub sole Vehementi: simus in illa, in hac veto moderatissimus si eator. At climatis certe ratione, ut dictum
est, ita esse utramque, de dictae rationes & sensus etiam manifestat: talis enim ut plurimum utraque apparet. Sed ad propositum reuertamur. Si inquam ac cedens generat corrumpitque tecedens sol, intelligere non licet, cur in multorum generatione multis opus si accessibus de recesibus etiam multis, qui iuxta Atl-stoteli. piae ita accestibus contrarii horum opera demoliant ut corrumpantque non quod euenit seruent ea augeantque. Praeterea nequaquam aequali in tempore generatio fieti videt ut Ze cottuptio, non seilicet vigo. ren. summum adipisci animulta de ad occasum declina
te , quod Aristoteli placet,& placeat necesse est, s positionem tueri velit: neque enim qui trigesmum attigete homines annum ullas amplius vires acquire te videri possunt, prudentiores etiam facti magisque moderati, te tum usu edncti emolli lique. Quamobrem nec generationis causa aecedenti Soli, nec corruptionis recedentis attribui potest. Vt nee quae formae rationem habent principia , nee quae essiciendi re&ῖ indagarat,
nec primorum corporum numerum aut naturam,nec re
liqua tecte ex ii, constituetit Aristoteles.smn tesum seu sis , ps inprimis Sol a propria
uestantia ea efaciat. π moveatur, an aerem commouens calorem faciat, ao immotis meror nucem Aeatur. rAquirendum, vel furis declaratum. voti rei iquum est, num ea loris expers -- lum sublunati commouens conteten ii eca alorem generet, de num non a propria moue
tur substantia,sed ab immotis motoribus, in tueamui, Si s superfluum ut tutique videli potest. Quado enim summe immobili, atque immotae terrae sum. mὰ mobile , semperque motum exlum summὰ contrarium visum est oppostumque, sublunati vetb aeti qua simillimum quin idem prorsus. neqv. quam a sublunati bus diuersae naturae erit, nee ea lotis omnino incapax, at longe ea lidissimum, cuiusmodi ipso peteipitur sensu, quod ove igitur perpetuo moueatur, quod motus propria est naturalisque ipsius operatio, qua & seruatur de oblectat ut eatium , Se a qua s cesset unquam , deesse etiam cesset, veluti de nostet ignis quiuis eognatus illi similisque. At modus tamen, quo calorem a calo fieri, Ze quo etiam moueri Aristoteles docet, exponatur excutiat utque. Fortasse enim nee ealorem a caelo sol, nee ipsum moueri posse caelum . nis calidum propriaque mobilest natura intuiti Peripatetiei piopriam caelo naturam propriasque tandem aliquando testituant
Tvii xv M substantiam inquirens Aristoteles , rationi inquit maxime eonia giuum est , de iis quae dicta sunt consenta- .neum , stellas singulas eo E eo ore eon- is state, cui veluti infixa sunt , & qui cum circumuol- is uuntur. Quoniam vero quod stellae reliquae, Be i- .pse in primis iacit Sol) non & caelum itidem uniuetia tisum calorem, lucemque emittit, itaque suspicati po- , terat quis , non eadem , qua stelli , caelum itidem , donatum esse natura, veluti id obiicienti respondens, is vel f iuqυit nullus rei quo a caelo calor , nulla- isque aduenit lux, non propterea non eo e corpore uel- tiro M.
366쪽
. las eo nitate ex stimue lieet, cuἰ penitus inhaerenta Se qua cum iisdem perpetuo commouetur moti.
bus qui enim calor quae a sole emanat lux, nequaquIu a sole emanat. Sed 5e calor , inquit, & lux in aete si citi scitatum latione contrito:motus enim lingna, lapides,ti deserta ignire aptus est . rationabilius igitur id quod ibu gni piopinquius est,propinquior autem est aer veluti deis in iis quae feruntvt sagittis: hae enim& ipsae sic igniunii tur, ut plumbei eatum mucrones colliquescant. Et quo u niam hae igniuntur , necesse est eum.qui in ipsarum cir-ti cui tu est, aerem hoc idem pati , hae igitur ipsae incaleis scunt, quia in aere seiuntur qui ob plagam motu ignisu sit. Eorum autem, quae sursum sunt, unumquodque in k sphaera seitur, vi ipsa quidem non igniantur, aerem au . tem , cum sub corporis circulariter moti sphaera sit,ne - cesse est eam illa sertur incalescere, & hac maxime quai Sol extat infixus. Ouapropter exoriente ipso, de ap. propinquante , & 1uper nos existente , generaturis calor.
. Et alibi. lotionem .inquit seeetnendi. incendendIq;. aetis iacultate praedita videmus, ut ea etiam quae situ ii tui liquati sipe eoni pie iam ire. Itaque una solis motio. tepori calorique agerendo est satis, incitatam enim e . se oportet . de non procul distate. At quae quidem stel- . latum est velox sanὰ est, sed procul abest, quae veto tu . ns, inferior quidem est, sed tarda e Solis autem motio. satis utrumque habet. Potio calorem una cum sole excitati, rationi consonum esse intelligimus ex iis quae
. apud nos fiunt similitudine sumpta: nam de hie si quae-
dam vi se tantur, proximus aer primam incalescit. I sq: recta euenit ratione, quandoquidem rei solidae motus aerem maxime secernit. Partim itaque hane ob causam ad hunc locum calor perducitur, partim quod ignis ae . rem ambiens motione saepius diue latur, & vi de sumsitatur. Calor itaque, qui a caelo sit, non ab uniuerso caelo sublunarem aetem secuiti circumuoluente fieri Λ-ristoteli videtur, nee videri potest perpetura enim cum exlo ille circumuoluitur, calor veto non perpetuo, at ibi tanti im fit ubi Sol adest. dilectus ue is insuper vel non valde a directo differens, sed a stellis aerem con . terentibus Se ignem insuper diuellentibus, de segregatas eius partes deorsum detrudentibus de veluti de iaculantibus, quae enim conteruntur ea igniri omnia videntur. Deorsum ad aerem tetras ambientem delatus ignis, summe illum calefaciat atque accendat necesse est. Haec veto non ab uniue o caelo seti posse Aristoteli videntur, neque enim summe tenue molle que , genihil te nitens eonterere diuelleteque Ee detrudere queat, sed a densis tantum eius partibus, 4 pellis ni mirum omnibus. Se a sole praecipue, quippe qui de luna multo velocius seratur, longeque quam inertantessellae pro limior nobis est ede qui sorte non magnitudine tant dui . sed densitate etiam reliquas exuperet, qui denique, quae ad conterendum conserant, multo quam stellae teliquae ampliota lottatus sit omnia .
c λ o v et VII. Aerem a Soli o paeti conreri posse. E c x x quidem Aristoteles eorum qu ς apud nos fiunt similitudine sumpta , quomodo aera sole incales eat inquiti t. Neque enim alia ratione intelligere lieet quid, sed quae intelli
sunt ut ex eo tum similitudine intelligantur oportet o mnia quae sensu percepta sunt .vt igitur incalescat ne a Sole aet,propterea quod ab eo conteratur, manifestum sal,qualia sint quae apud nos coli ita incalescunt,de quida conterente pasti incalescunt, contriti nimiru dispos tiorla conterentis actio motusque itispiciendus est, Et si quidem huiusnoda sit aet qualia quae conteruntur, eo
que a Gle pati modo , quo illa a conterente pati visa stit, de aer a tale calidus seri , quod ab eo con-
teratur videri potes t. At s vel non talis aer, qualia illa , vel non eo a sole pati modo appareat, init me Aliso teli et edendum , de multo etiam minu ivtiumque. Quae apud nos contrita in lescunt dem iea sunt diit que, de stabilia insuper simaque, serienti scilicet renittuntur,& ictum plagamque eadem sui parte, e multam illam assiduamque excipiunt ac sustinent. Nam qui serienti cedunt de plagam effugiunt, vel quae semes tantum eadem sui parte seriuntur,contritu calere
illa minime , identur,quae nimirum neque conteruntur. Et quae conterunt, de propterea ea lore iis quae conterutindunt, nequaquam ubi nihil illa contingunt, quocunque setantur motu, id agunt , quin neque ubi contingunt quidem illa commouέntque, sed non in i . seruntur nec percutiunt omnino illa diuel betantque Ae ireum illa volvunt ut de circumaguntur, nihil ea comprimentia serientiaque,sed ibi tantum ubi inii, plagacque inserunt,& multas crebrasque. Horum ubi quid notii, vel si dividant illa secentque, calorem tamen non indunt: neque enim plaeta unica, ne lutes, s spacio
interiecto inserantur,ealorem inserte videntur. Perexiguus enim qui a plaga una sucius est calor, prius quam
altera incutiatur,perit elabiturve.
Quod igitur dictum est . quae contrita incalescunt, plagas multas frequ ntesque excipiunt sustinentque: de
quae conterunt, non contingunt in Odli illa,sed diu sie-quenterque de magno impetu magnaque vi comprimunt. Sublunaris itaque aer, si propterea sole ineales cant, quod ab eo conteratur, uniuersus conuerberoue percutiar utque , de diu id aisdueque oportet, de vi s se serienti percutientique Soli minime eedat , sed teni latur,ictus omnino excipiat iustineatquer quorum neutrum euenire apparet. Si quidem Sol non modo aerem non diverberat , sed quam longissime abest veeum contingat. Et aer vel angusta in te inelusus, re
quantumuis contusus conuerberatusque , calorem tamen assumit nullum equi nimirum , s quidem a serientis celeritate praeuentus plagam Ipse non praeuenit ectiagitque, at idem nunquam ab altera percutitur, sed qui semel pereussus est Habitur aliusque eius locum Occupat, ut nunquam idem remanens, nunquam bis i dem ieriatur. Eo itaque minus apello ipse liberoque exissens in loco, ut ne, si ver ipsum seratur Sol, ita ab eo coiit m posse videli possit, ut ob contritionem incalescat squidem ab eius celeritate prauentus , at nunquam bis idem pereus su si qui s ob plagas calorem ausumpturus si s mul uniuersus diuque eonu et beret ut o portet. Nullo igitur pacto calorem aeti indit Sol , quod illum conterat diverberctque. Superest videre, num ignis partes detrii dat de ad nos usque eas de iaculetur, de hoe pacto aetem accendat. At de sp um eorum quae apud nos sunt smilitudine penitus salsum est i quae enim ab aliquo impelluntur ab eo omuia impelli apparent , quod ea contingat , de quod de ipsum eam in partem seratur in quam impulso fit. Nihil itaque ignem contingetis sol, de circulo ipse delatus qui ignem deorsum dei aculetur, ne imaginati quidem licet. Vt nimium propriarum postionum amator sit Aristotes es, qui mod line calum igneum I teatur,calorem qui a sole fit modo ratione ue seri nota nat quae non modo manifeste salsa sit vanaque, lea quae nulla concipi imaginatione queat. Et qui illum se-nuuntur, veluti praestigiis capti sunt: quippe qui eius
deetet tum absurditatem plerumque intuiti, ea tamen vestiti numinis alicuius ore prolata venerantur, de ut
vera omnino esse declarent, absurda de ipsi quaeui, 3e impossibilia asserte nihil vetentur. vel ad unum itaque omnes, nihil locali motu a non contingente re moueri posse de videntes de praedieantes , sublunarem tamen aerem , quoniam ita Aristoteli visum est, a sole quam longissimὰ ab eo amoto , intermediis Orbibus tot tantisque nihil contritis unquam . conteri posse contendi t. de illorum principes modu quo id fiat a seiunno, alii, modo sed vel ips, qui illsi comenti sunt falsi ivanuinq;. Age velia snguli explicentur excutienturqu:
367쪽
manifestet enim ex iis non vet; tat s , sed Aristotelis decretotum amatores cultoresque videli poterunt. C A p v et VIII. Iros, .su sui Aphrod iam atque Aneriora aerem
- Ο inquit Aphrodisius) modo eaque ratio-
ne sublunatem aetem nihil eum contingens: Sol contetit, qua tot pedo in retibus depreis hensa piscatorum manibus torporem inseri, nil tota ipsa anciens, At hoe alio tum nulli pla- t. nec placere prorsus potest. Primum enim qualitas nulla,nee qualitatis vllius actio in rem transvolare potest quam non contingit .nihil intelea intermediis c municata se illorum pioptia ficta. Quomodo enim iis
haereat, vel sit in ii, in quae non egit. de in quibus se ipsam non indidit genuitque aut qui ex jis agat, in quibus nulla prorsus est. Nec ullum dubium esse potest, quin torpedinis actio . qua piscatorum manus torpent, retibus prius communicata sit atque infixa, & s nihil ipsa torpere videant ut, veluti nec s succis perfundan-' tui, qui animalibus Ginuos faciunt, quiti madefacta iis sint,quamuis non dormiant. Quae topiti torpet Eue vis,so piri torpe leve apta sint oportet, tantumque insuper patiantur quantum visngula sopiantur torpeantve ne-eesse est. Si igitur non de retia veluti piscatorum manus torpent,inde est qulid vel torpere inepta sunt, vel quod ut torpeant magis pati oportuit, non quδd actio quae piscato tum manibus torporem intulit ipsa non stptius communicata infixaque. At neque, si detur Aphrodisio , incorporeae qualitatis actionem se qualitatem ipsam ad te motum quid transvolate media nihil assi. eiens , nee illis quicquam communicata, ut contritio
etiam , penitus scilieet eoipotea passio, re quae nihil aliud si prorsus nis duriori, eoi potis in molliu, impres so , Ee molitoris cessio dissipatio ue , in sublunari aetea remotissimo Sole fiat, intermediis orbibus nihil eon.
ttitis , dari certe nullo modo potest, quin maius omnino videtur,quam ut humano animo concipi queat. Et ipse itaque Aphrodis aeus neque torpedinis exem- η plo contentus,neque in iis quae ab Atistotele acceperat M acquiescere potens,ia rei cedens dissicultati, Forte, in η quit, non impatibile diuinum corpus, neque enim in
m alterabile ipsum demoutauit, edm tamen id proposui Gn set, sed non genitum quidem atque incorruptibile, Ni incrementi insuper incapax at inalterabile non similin ter. Et solet Aristoteles non smplicitet impatibile didi uinum corpus asserere, sed a molestia tantum ad motan tem compellente: ab huiusmodi enim palmonibus i m. ω patibile est caleste eorpus ac diuinum. Sunt autem iiii.
x iusmodi passiones, quae fiunt iuxta mutationem quχ ests seeundum formam subitim iamque, cuius mutationis x passionisque immunia sunt diuina . at non proptereas passionis omnis , nana 3emotus pasto quaedam quam' suscipiunt. Quin de si alienam lucem suscipere passion est, & luna quid a sole patietur ab eo illustrata. Nihil
, igit M absur uni Se a Solis motu cali partem ei proxiis mam patiam, non ita tamen ut secundum sotmam subri stantiamque immutetur, ignescete& per hanc subie,. cto eorpori passionem subministrati, ut 51 ipsum igne is scat, e sim praesertim diuinum corpus soli suppositum is non sit aeque purum syncerumque , ut ipse etiam as- , firmat Aristoteles : tale autem quod est , a seipso dissert. c. Pei quae videt ut Aphrodis aeus minime quide te imi date caelum calefieri a motu sateti, sed illud abhorrere ne se ilicet eorrumpi etiam ipsum sat eri cogat ut, eorru.. ptiuam nimitam pati pastonem. Vehementet cert. incusandus Aphrodisaeus , qui
alorem e caelo ipso emanate intuitus , proprium ei
late te formidarit, alienum dederit libens . a quo ni. iii mitius quam a proptio cortum patur , forte & ma
gis. Neque enim calidum si sit caelum, ne eo trumpatur periculum imminet vllum, nulla ibi nec usquam
contraria cum ad si natura . a qua lumnius ipsus eas otexuperari queat. Neque igitur Aristoteles propterea caloiem caelo abnegat, quod calidum ii sit corruptioni obnoxium si, sed ne reliqua ipsum corrumpat omnia omniaque ignis fiant. At non s alia praeditum natura, quaecunque ea st,calorem a motu assumat ullum, quias silue auctu, &robustior satius assidue , e caelo tan dem naturam, quacunque in existat, deturbet, re ipse illud occupet solus. Calorem itaque alienum caelo tribuens Aphrodisia iis, nihil quidem ut videtur 9 eius
corruptionis periculum vitat, nec modum tamen explicat, quo ea lotem non calidus saciat Sol: quando quomodo suppostos orbes contetat aut commoueat Omnino quod maximὸ opus erat γ nihil declarat. Etenim suo immersus orbi sol, ab eoque delatus, de in sun
tantum suppostos contingens , quo illos modo vel coterat ipse vel commoueat intueti quis potest3 Et s enim 1 supeliotibus, ut aiunt, rapiantur inferiores, si li orbes supposti, non ab eius corpore, sed ab uniuerso eius orbe rapientur. Nihil igitur Soli supposita patra, quam reliquae, calefiat magis,nihil eo inmota amplius. Omnia demum rimanti Alexandro exitus patuit nullus. nulli exeogitari potuit ratio, qua calor a non calido fieret sole. sequitui Averrori. At is nihil a non contingente locali motu moveri posse, intermedio eo pore non com moto , praedicans , de aerem Omnino asella, a qua non contingatur, mouera plane pernegans, ne tamen
quod summum scelus Peripatetici ducunt Atissotelis positionum deserior videatur, minimὰ quidem, inquit,
sol ipse aerem contetit, at vires tamen de quasi robur
suppostae orbium parti subministrat , & veluti densita tein communicat. Quae non propria tantum vi,
Ze extranea sui parte qua aerem contingit agens, sed eam uniuerso superposito caelo , se cara madiimo ac densissimo Sole robustius agat , 5e vi aetem conte-tat maiore , veluti Solis densitatis iacia particeps.
Malum se ille et, de ipse malo medetur, S sumenta figmentis sulcit. Mitto' enim quod , quoniam nihil a
tem comprimit caelum sed citea eum voluitur, nullaque vel huius, vel illius supersciet , qua sese mutubcontingunt , pars prominet quicquam , inhiae alte. tum extenditur ., alte lique infigitur , quod quibus euenit, vel si h Ene distincta , diue inque ea sint, at veluti unum salia , alterum alietius motum sectetuc oportet, sed summὰ utraque laeuis , summόque aequabilis pacto nullo a edito quantuituis rapido comminto motu conteii , aut commoueti aer potest : squidem , quae conteruntur , comptimi ea a conterentibus necesse est , se quae commouentur ab iis omnia commoueti apparent , & ab iis commoueti modb pose sunt, quae in illotum loca seiuntur, & illorum occupant loca. At ut aerem commoueat , de conterat e
tiam circulo u tum calum , vel f uniuersum ea donetur densitate , qua praeditus Sol Peripatetici ς videtur.
nihilo tamen to bustius conterat. Quae enim conterunt, ubi ita densa sunt , duitaque, ut iis, quae conis terunt ut , nihil cedant , nihilque ab iis inflectantur, quae calum ab aere pati Peripatetieis minime videtur, quantumuis densiora fiant, durioraque , nihil tamen
propterea magis conterent. Tum densias nequaquam agentium mole naturarum seipsam proximis communicat, 5e propriam iis naturam , propriisque indit vi tes, sed id vicidli agit, pondus nimirum quibus super. ponitur addit. Quae igitur eomprimunt , densis superiectis rebus , grauiota sunt , mas sque compti
At hoc grauitatis in eapax, de circulo actum caelum, a minimὰ graui, &citeum uoluto Sole habere mini mὰ potest. Modi igitur, quibus aerem a Sole conteisti posse a serunt , absurdi omnes. Nec tamen.pt pterea tarditatis , sed nimiae forte confid ntiae incu
sandi sunt, qui, quod fieri non potest prorsus, id hominibus persuadete sperent, de fieri contendant. G. h.
368쪽
VOMIA M modus , ut visum est, reperiti nullus potest, quo aetem contetat sol, nihil
amplius declarandum videri potest . Solem
non propterea calorem sacete qubd aetem
eonterat, sed qubd vel E calidus ipse atque igneus stiAt si magis manifestandum id esse ex iis quae calori e . ueniunt , E caloris nimirum diu et state quae quidem summa est, manifestati optimὸ ootest. Quoniam autem non sempet idem fit calor, seu longὰ is diuersitamus, eius diu et sitatis caussa omnibus quidem reddenda est, di iis etedendum solis qui illam reddant , iuxta quorum positiones eum fieti oporteat ealorem qui fieti assidue
peteipitur. Eae enim tantdm tetinendae postiones ist-uandaeque . quibus quae eueniunt congruunt aptaque sunt omnia : quibus ea non quadrant conueniuntque id ittenda omnino demoliendaeque. Caloris discrimi na, quorum ratio reddenda est, vel nulli ignota, ante oculos tamen ea ponere graue molestumque nest. Re
tie namque conspecta magnam diiudicandi facultatem praebebunt.Calot in Meridionalibus tertis longe quam in Borealibus,& per aestatem quam per hyemem,&So' te medium caelum tenente quam vel moriente , vel oc- ei dente: ubi scilicet magis dilectus fit sol, ibi tobustior fieti videt ut eator Et in aete etiam etauiore quam in tenuiore, se in planis atque humilibus tertis magis viget quam in acclivibus edit cive, & in concauisquam in planis, & inconstit iis dens 'ue quam ina peltis laxisque , Ee in aequabili tranquilloque mali in a. gis quam instuctuante eo αε itatoque. Magnus etiam est in lacubus, stagnisque di luminus, ubi densum quid di qudd lux mea te minimδ possit, luci opponitur, eoque amplius, s id laeue si iei sumoue & eoncauum, di nihilo sol te minus, bi densa quaedam conuexaque pertransi lux. Diseia minum horum omnium caussa omnibus ted denda est,& singuli, iuxta proprias postiones: Ρeripateticis quidem , quibus calorem a sole aerem con, terente fieti placet , ibi mapis aerem conteri , hi maior fit calor , nobis vero, quibus lux illum ficete videtur. ibi robustiorem eum esse , vel copioso. rem, ubi copiosor fit lux. At quam longissime Peti. patetici absunt, id praestare ut possint. Etenim cum perpetuo aeque a tertis omnibus absit Sol nis sorte vi Maathematicorum optimis placet , astate sublimiot sat de eadem perpetud velocitate circumuoluatur, nequaquam vel crassiorem aetem, proindeque te pugnantem magis quam tenuiorem, vel in Meridionalibus illum tetris mas is quam in dote alibus, vel aestiuus ipse magis quam hylaertius, vel medium caeli tenens magis qui me ius extrema, neque tetris illum planis humilibusque adiacentem magis, quam acclivibus, editisque robustius eonteret, sed secus omnino i quo enim conterenti soli vicinior est aer, eb conteri debet magis, nec cO- cauis locis magis quam apertis, nee denss magis quam laxis,nee tranquillo sedatoque mari magis quam turbato eo agitatoque, aut lacubus stagnisque magis quam
Aliquorum solstan lationem reddant, s dire tum solem obliquo robustius conterere, vel si contritum aerem tenemque a Sole deiectum ad terram usque de- selii di ab ea reiectum piis more restite ostendant contritum accensumque magis. At neutrum declarate netentent quidem. Neque enim propterea obliquus dire estisque dicitur, aut videri potest Sol, qubdalia ἡ par. te tecta agat, obliqua ex alia: citculo enim circa tetiam volutus, quacunque illius in parte existat, tecta inicitas agit omnes, rectaque ipsus actio,quacunque ea
st, undique in terram descendit uniuersam. sed quia
quae ab eo emanat lux, quae ad eosdem perpetuli an los,quibus ad tetram accedit, ab ea restit, auli pun coverticis proximior fit sol, eo magis directa reflectiari Luci, igitur reflexione vel dilectus vel obliquus dieitur Sol, non qudd vere ipse terris vllis obliquus fiat. eisisque actio obliqua ad te itas deseratur vllas. Contritum portli aerem, ignemque a sole detrusum ad terram usque deserti, & resilite inde contritum etiaaceensumque magis, vel f conteri aer atque igni, deturbati & uterque ad terram usque deiiei postit, et edi non potest. Non squidem,s tanta vi eorum altet inter tam adigatur,st tanta etiam ab ea reiiciatur, vel a cedens vel testiens lateat nos : nee aestus mag 3. acre, quod euenice videtur maximὰ immoto,sant. Non tu,nee mente percipitur, ad specula delatum aetem , Mnullo ab iis temporis contritum momento in ignis trans te naturam, e vete ignem fieri: nee tamen quod maxime oportebat statim a speculis restientem , sed mo-dleum quid progressumi certo quodam in puncto. lunime praeterea compactus, minimeque s bii ps agglutia natus aer,sed qui a seipso nullo negotio separatur, ubi impellitur, di in densum quid agit ut, nee eo setti,nec
inde sibi ipsi untius rei toferti videli pol est,sed nisi i l
ei angustia tetineatur, & veluti coerceatur,statim di fundi dispergique. Minus etiam assequi licet, quavis vi eo nititum deit usumque aerem,aquam, vitrumque, de densores etiam tes permeare,& quod late e et ni tui ignis natura ab illis viribusq; donati, proindeque egressum igne nullo minus exurere. Quoniam igitur,nec modus, quo aer a Sole eontetiqueat, repetitur vllus,nec tot tantorumque caloris, qui ab eo fit, liseiiminum s ab illius motu fieri ponatur,t tio ulla reddi potest δε veluti ab igne sedi a sole calorire summus is lummaque emanat lux, ignis omnino vitibus specieque donatus videt ut sol, utique vel si eat iis,qui ab eo fit, diuersitatis ratio luet aqua fieri vid tur minime congruat, non scilicet ubi vehementior stealol,lux ibi robustior eopiosi bive facta sit, ignes tamesolem caloremque, e lucem quae ab eo ad nos accedit, nihil minus solis propriam, & a Sole ipso emuere,quam calorem lucemque quae ab lene emanat ignis propria.& ab ipso fiet i igne statuendum esset eli itaque amplius, qudd caloris robur lucis robur copiamque perpetuo se
elati apparet. Id velli ut manifestetur, lueis Irogressus, atque actio aperienda est. Nam s qui a luce neti videtur calor nequaqua lucis is est,sed caloris qui assidue a sole emanat,cuius ut suo amplius expositum est loeo facie, est lux quoniam non calor ipse, sed eius modo Aeles, lux nimirum nobis spectatur, ae eatoris copia roburque e lucis tantiam eopia fulgore ue manifestati potest, &ealoti η facies cum sit lux ambigere non licet quin ubi copiosor ea fit calor etiam topiosior ibi fiat: quin propterea copiosior fiat lux quὀd eopiosior fictu, est calor. Quoniam tandem tua, quae spectatur,ipse est calor aicet utique ealotis pion essum actionemque & copiatri in luce intueti. Nam non lucem modo a sole, sed eatoria etiam emitti, Se calorem,qui a luce fieri videtur, non ab
ipsa luee sed a ea lote seri, euius ipsa Dei ex est, ambigi
non potest: siquidem aere vaporibus nubibusque ita ob septo, ut nullus pereas luci aditus pateat, b ostro igni appositis quantun uis denss,& quas nulla perme et lux, idem tamen ab utrisque, de vehementior interdum fit calor vel ab obscutis sed calidis rebus veluti a lucidis a*due emanat ea lor. sese nimirum ince santer ampli standi facultate praeditus,te lucidus sui natura calor, e subiectis quibus inest, nihil in iis imminutus unquam,als due sese incessant Etque effundit omni bus , & omnibu, quae attingit sese indit, & in quibus nihil a materiae opaeitate obiculatur, lucidus conspici tui. apropter calida sentitur lux, nequaquam ut opiunamur calida ipsa nee propriis,sed caloris cui in haret& cuius facies est vitibus calefaciens. Propterea,quo propostum est , caloris progressum action inque & eo. piam in lucis plostellu , actioneque , & copia in
369쪽
os De rerum natura , Liber IIII.
V M M s sui natura mobili, & motum s sten.: di impotens pio istis nesciaque est lux, nonhmoab qutid dum tenuia adpunt nullum pro- a grediendi seseque effundendi finem Deit , Zequod liquidos etiam succos tesque ex iis gelatis seu etiacon paetis constitutas non quidem directa dite loque itinere , veluti vere tenuia quae sunt , sed veluti inflexa in ' que,vel inflexo inclinatoque itinere subit eas, 4 ei me atque omne is, sed ob id insuper quod ex omni Dus, ad quas a te edit, rebus testit seseque ex iis eis in dit, a seipsa nimirum oualicunque se quantae unque sacta telueet. Itaque Se ubi nullus eonspicitur sol, quo sei- licet recta qua sola progredi lux videtur, deferri non po rotest, acrallis quopiam retardata reiectaque,& sole non dum exorto de penitus iam abdito, aliquantis pet tamevniuerso in aere,& imis etiam in terris si non fulgida,at bene ee te visitis beneque spectatur clara. Non quidem id aceidat, nis ab aere etiam, a seipsa nimirum , vel summὰ erili in eo facta, teluceat. Nam quae a dentis aequabilibύique te nitidis refulget rebus, 1 quibus, qud dnihil eas subeat. integra te lucet, & continua amplius unitique nihil ab eatum tumoribus nec a maeulis etia nam de ab iis obumbrari incorporea videtur lux) intercepta intercisaque ullis, nihild quam a sole ipso mi. nu, fulgida minusque telucet ingens: nec ab huiusmo di ad huiusmodi relucens telueendi finem saeit ullum.
Nihil imminuitur ab ullo quin in singulis bene in seipsam colligitur: proindeque veluti altei sol saeta a sngulis veluti a sole ipso effulget seseque effundit.
Restiens potib.nec in seipsam perpetuo , nec certo determinatoque a seipsa spatio, sed longe eo diuerso, nee temere tamen penitusque diis imi modo, sed certa quapiam ratione certanue quapiam lege, ad eosdem ni-l .. mitum, ad quos accedit, resilire undique apparet an gulos, eundem scilieet, quem accedens,restiens etiam lat alteram in partem angulum sacere. Id veto Pet spe., letiui ad unum omnes enuntiant demonstiάntque. 5e ipse pene manifestat sensus. Nam s aeeedenti luet planum ldi rectumque opponas speeulum ad quod te tot ad an . lgulos deueni, lux quoniam ab eosdem inde, proindeq; lin seipsam ea telueet sbique ips relueens immiscetur,
nihil telueentem illam aspicias: at speculo obliquo, ae-
clivique quid fiato,nihil ab eo quam a Sole ipso minus
fulgidam minusque restite videas vigentem, Se id om ninci ab accedente dimotam, quod obliquum filium
est speculum. ut idem ad illud aecedentis ab ill6que
restientis lueis , at alteram fiat angulus in partem. Lux etiam quae densa subit, manifeste de ipsa eadem subire ratione, idem scilieet ipsus ad ea accedentis qui & ea subeuntis, at eandem in partem fieri angulus videtur neque enim si alia subeat ratione, in unum omnis quod quae uis quidem, at ea certe promptius quae sphaeticaseon vexasque res subit confluat punctum, sed vel singu- 'ab aliis se uisum perpetuὶ, serantur, vel temete aliis aliae iungantur. Dicto porto eo eunt modo, quia quae ad earum inedium aduenit lux, qu bd dilecta ad reticis que aduenit,ad eosdemq, ea subit angulos,nihil ea stib.
iens ullam in partem inclinatur, sed in dilectum Litur,& una aeeedenti si subiens: at non & quae vel iiii abe., iis lateribi is sunt, sed qu)d a te elo minores adueni sit, ad eosdemque ea subeunt angulos, quae subeunt in directuin progredi di accedentibus unae aede inque remanete non possunt, sed inclinent ut diuelisque ab accedentibus fiant necesse est. Nec vero eadem omnes tatione sed ex assidue magi, quae a media magis recedunt, quae sellicet ad minotes
'sidue aecedunt angulos. Itaque assiduc omnes , eaquem lae magis ratione, quae a media magis temotae sunt,
id eam sese inclinantes haud ita in longum progressae,
quae praesertim sphaericas res subeunt, quae quδd ad mi
nores aceedunt ad minoresque subeunt angulos, magis inclinant ut ad medium mnes, eundemque eius coest
punctum. Idei reo longe in eo lucidiis ma lotigίque fit ardentisina. Vt id lucis ingenium videri possit, ad eos. dem scis ieet, ad quos accedit,ut resiliat subeatque angulos Et ad caloris quidem diser initium omni u eau Liras explicandas satis si modo qui dictus est, testiente
subeuntemque inspexisse lucem. Quoniam veto maxima
ipsa simplex editi sit, adeo diu ei sum testiendi subeundique modum, de veluti psaltriae in morem ad quos aecedit ad eosdem testire angulos, Se veluti commensu ratis progredi passibus ut gaudeat , 5' minus etiam sese propriumve iret .ge infletiat intelligere licet, alio quopiam modo , di uno eo regulat que, re lucis ingenio apto utoptioque te luteie , Se eo eum teluceat subeatque ad quos accedit i eluceat subeatque anguloc, iataque veluti ex accidente ita restiat subeiique suspicati licet. A e vel f , ki dictum est, illius in peetio tis in ad pro postam inqui itionem conferre videatur, at dignum per se, qui labore quouis inquitatur, inquirere
sulget lux nee integra mod5 vigensque, de quae sub d veluti primo ortu ab illis emanat, prima Perspectivis dicitur, sed imminui a le anguens,& quae quia non a Scile irio ipssque i itellia
de ab igne i piri, sed a luce emanat, ab ipsis effusa, eum is da dicitur, lux denique quaevis vluauis emanet a re, in quo si aere, continua in eo fit , 5e' υἰ eum illustiaevn uel sum. Ex quo patet lueem quamuis, quibus emanat a rebus non ab uniueiss iis modo , sed veluti a sngulis ea tum punctis quaque versus Ze veluti cireulo eis manare, itaque a quolibet lucidarum rerum puncto, veluti innumeras effundi luces idque omnino lueis,eu. ius quantaeque vis ingenium esse de uniuersa sese qua queuersus eisundat .Et quoniam quae a Sole stellisque de nostro emanat ab igne ,ed tantum integra vigόnsque
serti apparet,qub Sol stellaeque de flammi recta speetur, de quo te et a vi progredi queat densum obstat nullum, de loca insuper quae soli exposta no sunt, ge ad quae re ela serti lux non potest, D ad quae tectum ipsa a luee estitet, in ea itidem si non integia vigesesque, at imminuata de languens serti apparet, de quae in specula incidit lux, siquidem directa, rectos se ilieri ad ea aceedit ad angulos, nihil ex iis restite apparet .at quae veluti obliqua aecedit, iuxta lucis quidE ea insenium qua queuersus de ad circumpostas res omnes, at imminuta ad te
liquis 3e languens, ad eamque modMntenta sertur vi gensque, quam tecta specula, ἡ quibus teliae et spectat. ad quam nimirum rectos ab iis restiens ad angulos, tecta seratur, patet utique re id itidem esse sue is ingenio, vi vel f quaque uersus a seipsa itidem, at eb eeri ρ pt5ptius serat ut robus hasque qud res ὰ qua effulget tecta ipectat. Propterea enim quae dilecta ad specula acee dit , testire non apparet, quhd directa restiens, in se. ipsa resilit. Et quia is testiendi modu, summe est smplex sumni que tegularis, 3e longe simplieinimae luet
maxime congruens, lucem omnino omnem e quacun-
iue restiat, de quan cunque subeat rem, quaque quiem versus, at eo robussissimum testire subit eque. qud res equa emanat tecta speetat, de quo eius se latui axis, linea nimirum ab eius medio tectos edulta an angulos , existimate licet. Quare lucem , quae non rectos
id angulos a superficie quapiam res lire , vel stibi te
eam apparet, non verὰ ea a supei scie, sed alia quapiamare, e qua rectos cum emanet ad angulos, ad eosdem
ad quos ad sup ei sciem accedit ab ea testite , eam que G. iis.
370쪽
subire sulpicandum est. Ea itaque inquitenda est, ii quidem inquista conspectaque non est.
ἡ . r v x non aliis a rebus, sed a lucidis modI Ra seipsa te fulgere visa est. Neque enim quae ab aere lunaque Se speculis refulget, ab aeteea lunaque& spectilis, sed a luce in sngulis facta relucet. Itaque ibi ab iis telucet modo ubi lux in iis fit, talisque de tanta a singulis, qualis quantaque in
singulis satia est. Lucem propterea,quae a superscie non per se lucida telucet,quaeque eam subit,nequaquam ve.
id a super se te, sed a seipsa effulgete statuendum est id modb a sup ei tale ad refulgendum effulgendumque
adiutam , quod classiore in ea copiosior facta est robustiorque. Nee vero, vel resistat densis a rebus, eoque quo restit modo , vel quo modo permeat, permeet eas ludi, nisi in iis , quibus testiit 3e quas permeat sat te
biis, pioinde a seipsa in iis iacta veluti a sole emanet.
Non stilicet corporeorum entium mole ad densores te nitentesque delata re, lux, retro ab iis agatur,aut vel
ipsa,vel eius instectatui progi essus. Propterea enim 'trumque illa pati videntur . quod loco spatioque, in quod serantur Se in quo locentiat, opus habent. Ubi itaque violentius adhuc impulsa adactaque, commota omnino, quam ut motum silete queant, in tes incia dunt quas amoliti aut nihil aut non penitus possint, squidem nihil eas loco dimouent, proindeque nullumsbi quo progi ediantur locum faciunt,retro aguntur, emodo id longe diuerso, iuxta percussionis nimirum re. percussionisque vehementiam. At si dimoueant quid ploindίque loci parte eae decedant, in eum illa veluti in ilexo motu ieiuntur. Hac incorporea luci , Se quae nec a propria nee ab aliena, ut ulterius progrediat ut, impelli tui vi , nulloque loco, spatio opus habet nullo, de quae nihil nec a ovibus testit, nec quas permeat res percutere locoque dimouere , vel ipsa ab Ias te percuti
videtur euenite minime possunt.
Itaque ad tes delata, quas subire nihil queat, motum sistat,& quas subit permeatque imitares pissettim qu
lant , eademque omnes donatae densitate , nequa
quam vel ipsa inflexa, vel inclinato, inflexoque, aut immutato quid usquam motu, sed de ipsa dilecta, e demque quo ad eas delata est motu eas subeat permeet rue oportet omnes. Quid enim nullam euin inflecten i immutandique occasionem cum habeat immutet eum flectatque unquam Propterea igitur, ut dictum
est, a rebus densis quibusvis testit lux, ouod sese amplseandi facultate praedua ,sese undiquerat ab iis amplius inquib. copiosor facta est , robustiorque, effundit . bd si amplius quae telucet. Ee quae subit, lucem, neque a rebus, a quibus relucet, quas permeat, nec ve. to a Sole ipso, sed ab ipsa in illis facta emanate a in tueri. velis e manifeste id intueate , s dolium ita luci exponas vi subeat quidem id lux , at nequaquam eius ad sundum setatui, tum aquam eo usque insun das , dum a luce contingatur , liquido enim adsundum usque deserti lucem videas : quod nimirum eo.
piosior in aquae supei fete ficta , iobustius Iese amplificat . Ee diffundit . Quoniam igitur lux , quae a
densa resilit , de quae ea subit , nequaquam ab iis, nee vero a Sole ipso, sed a luce in iis facta emanati eius resilienti, subeuntisque angulus nequaquam insuperfiete. a qua restire & per quam pro redi apparet, sed in ea perpetuo lucis sacie, a qua vere refulget lux.& ipsa omnino spectanda est lucis sacres. Forte enim, vel f eade perpetuo remanet superficies, nihilque eius stus immutat ut, no & lucis faciet,quae in ea fit,ide pet-
petuli te manet: sed assidue iuxta dites onis obliquita isque immutationem ipsam immur tui stus. C4 i XIII.
rem a seipsa a sua ipsi acie in supposita pers
croasia rectos ad angvilos repetentem, astiperso. ad ea em ad quos arce u es re I st x e T A lux quae ad super fietem sertur,e
Solis pars, e qua ipsa effulget, directa perpen- diculatisque imminet, parallela omnino est,
i no id mod4 habet quὼd,ut dictum est, rectos ad illam accedit ad angulos, sed id insuper qui ' illa
delata nihil altera sua parte breuior, altera vero longa fit, sed sbi ipsi aequalis remanet uniuersa. Quaproptet extrema eius facies eundem subiecti superficiei si si sortit ut, vereque una ei fit,te ex illa refulgens lux, adrum ad illam , ad extremam inquam sui faciem, ad eos em, & subiectam ad supersciem resulget angulos, ad rectos nimirum. Quoniam enim ad extreuiam tui faciε, e qua refulget,rectos refulget ad angulos, subiectam etiam ad superficiem, cui eandem illa obtinet postion ad tectos refulgeat necesse est. Et quia vel tantillum a puncto ad verticem di noto Sole, non amplius ex aequo ei eiusque patii, e qua emanat lux eadem subiacet su-
erficies, sed eius pars, qua versus delatus est Sol, sobi proximio 1,altcra vero temotiot sacta est,proindeque& lux quae ab ea excipitur a superscie incisa solis parti equa effulget minime parallela, altera sui parte bieu or, longior altera, extrema omnino eius Dei es obliqua &veluti acclivis fit, ut vel eidem supersciei superposia, quatenus ab ea incisa est & altera sui parte decurtata, non eundem amplius ei obtineat stum, nec ide amplius
rui & superficiei fit axis, linea nimiium ab utriusq; meiato tedios educta ad angulos: sed alius,& qui ut sequAmani si stabit sermo γ alteram in partem declinet, quod tecto a situ Sol ab eoque effulgens declinauit lux.
Itaque quod, uti diximus , proprium lucis est rectos ab extrema lui facie , e qua emanat, resulgens lux ad angulos minime subiecta etiam a superficie ad i ectos sed id tecto minores, quod a recto stu dimota est hic quod videlicet obliqua de veluti acclivis satia est extrema lucis sacies , equa, ut sape dictum est, refulget lux, eadem scilicet perpetuo superficies,perpetuoque idem
temanet eius axis, eundemque perpetuo iis tecta spectat punctum at non dilucis etia,quae super ea fit,eadem
perpetuo fit iacies asique idem , eundemque is spectat punctum, sed dilectae lucis dilectast facies planaque, obliquae velo obliqua aecliuisque,eoque assidue id ma gis quo lux obliqua accedit magis .alsidueque diu et sum eius axis spectat punctum , de id assidue magis a puncto ad verticem, quem superficiet axis spectat, alteram in partem semotum . quod ab eo dimotus est sol, Zequbd lux obliqua acclivisque facta est. Ex his mam se-uum est lucem perpetuo rectos refulgere ad angulos, squidem a se ipsa, extremaque sui facie, non a superficie resulget de tectos ad illam cum te fulgeat, non de
ad si ei fietem etiam, sed ad eosdem, ad quos ad eam
accessit, resulget angulos. Vetum S: si si , id consi e cium est, in lineari tamen amplius de monilia ibite in.
Esto circulus A. B. C punctus ad verticem A)supe scies, cui directus is imminet, s liceat autem supeis
ciei loco diametrum ponere, siniti enim modo ratio conficitur , figura veto inulto commodius describitur, speciatiitque. Esto ea vero R. D.C. di punctus D eiussit medium circuliq; centrum .l eraturque a puncto Idit a Sole ibi existente dilecta lux E. A. F.D neque enim lineae instat,latitudini,scilicet expers,sed ampla, se qua lis accedit ponenda est lux, Manifestum viique est,quda
delata est Soli eiusque parti, e qua dicta lux emanat, exquo subiacet,di tecta ad ea accedit,nihilq; alia sui par