장음표시 사용
71쪽
qiue nunqirasutula: unt,vel quas ut nul 'M suturas concipinius, negari non possit , quod antecedenteria divinam voluntatem ceu obsecha scientiae naturalis.
se habeam, id se quoquenegare non posse decideis r rum aliquati creandarum siqua possibiles. α --xio sua veritatis, quo sens unos quaestionis statum semper formavimus) non qua creandae speciantur lNam si qua orandae spectentur res , ple dico ne a voluntatis quidem decreto exclusive posse abstrahi. Pater auteiri ita tandem disputationem totam a*o. Pinnos I aicasino finiri. f. 3. Pergit vero ulterius: non quoque expem
se is intestet divini, ante Hvinam votanimvmpotemese id, quod eis, Nimirum isse non
non notat existere , ted esset ei in se spectatuna, ut est
veritas aliqua, objectium scientiaeDei naturalis nec loquimire de esse retum actuali, sed intestigibili. Dan autem videri Eidem,imo esse,quasequuntur, Concedo, quandoquidem cum suis pugnat agmentis,
de norma actionumfuit cogitatum. Nam quod Prius attinet, cum divino intellectui talem essentiam thibeat divinapotentiari sapientia naturaliter Reetis quidem antecedenter ad divinam voluntatem, non vero independenter ab eadem se habere dicitur.' Stasires p.D. D. Ne oneipidebet essentia ante
di ve laniatis decernentis es diei uennum actui intestinui
72쪽
ciuod duo contradictoriano possint simul esse vera; aut quod, uti Archimedes de Conoid. Sesspla aeroid. f. 7s.loquitur, si H am sphaeroidem figuram si plana inter se inpu distamia contingavi, si plana fuem Ap axem erecta,
linea rem qua per mactum puncta conjunget, per cerurum spheroidu permee Si vel naaxime nulla in unquam sphaeroidem figuram in orbe fuisse fingas. Posterius vero quod concernit, confiinditurisdirma actionum legalis, seu ipsi lex, cum norma, hoc est ratione Tundamento moralitatis, quod est ipsa natura humana qua rationalis & socialis, quam ratione suae veritatis ante divinae voluntatis ita decernentis actum concipimus Lillam, legem se consequenter divinam voluntatem respicere semper dixi cum verδ non ex qualibet, quocunque modo se habente partium eo iunctione fieri possit verus homo sed suas sibi neces Iarici Mimmutabilitet debitas partes hic requirat, sicut triangulum tres sibi deposcit angulos, seu Deus ita decernere, seu non decernere concipiatur pari ratio-iae agens intellectuale quoque antecedenter ad divinam voluntatem, moraliter, sed non legaliter agere posse recte concluditur. Negat idem ulterius p. 2s.cum citra divinae voluntatu operationem ne id a
quidem hominu intestigi queat, hanc propositio-
homo est animal rationale esse veram citra divinae volunIatu operationem. Sed falsa est ista
ratio. Quis enim negaverit complurium possibilium dari conceptus, consequente veras proposiriones, quae tamen divina voluntas neque voluit, neque --
quam volet manifestum pro in est, umor . con- fundere
73쪽
sulidere ideam rei possit bilis, cum id ea rei producedae r Haec citra divinam voluntatem concipi non Potest , illa potest. maturaliter enim Deus ei plurii comprehensive, ut loquuntur, cognoscens, uam4 3 tentiam, qiud sic facere possit, dolapientiam, qtra ratione quoquc possibilia bene heri debeant, cognoscit.
Salu etiam pro impera assit mari ait, blasphemiam, adulterium turpia esse , praecisa voluntate dimina, opraciso divinoIudicio, etiam quando nondam Deus cogitasse intelligitur de condenda creatura, in quam tales ais cadere possent.
Verum niin vero non plus imperii in eminentissimum, suprenium Numen haec sibi arrogat loquendi ratio , quam quando dicitur praecisa divina voluntate , piaecis item divino judicio, tria gulum verum tribus constare angulis hoc enim ve-ium est, antequam Deus de condendo triangulo G-gitasse concipitur. Ita quando ait : Vt pate jam etiam intellicru divino praecis natura hominis, quamvι, nondum de ea creanda a Deo decrerum
'rasi ponitur, Deo nece talem adferre potui
eertos actus lege sanciendι quae a me ripuo dc Scholasticis opposita sunt, qui De stente mutare struenistiam, orsiubiud ircumstaim de motalibus aliter judi care possie&potirisse contendunt, male sine causi excipit, cum ista necessitas de qua loquimur non sit exercitii, sed iminutabilis in Deo ob attributorum illius elegantissimam harmoniam, rectitudinis, quae nullam in Numine eminentissimo insertimperfectio , nem. Unde nullum est perlaesim de ratione man .
74쪽
dum a s Deo condendi. Et ut affectu, ratio conisi troversiam exorsus est, clauiuat, addit: adhuc est, quodsequitur Semm nun etiam lege prohibenu malumeu, Deum conmi prosi dere, si vel maxime fluvi, nimam pudem dari. An e hac credIderans,non
entu nussit ese assectiones Idem vero ego adhuc
credo. Interim in dictis no maior hoc est nulla est ab- tarditas, quam si dico: Regem interficeremahim est. Eritice nimirum, si vel maxime nullum regem dari fingas vel Ebrietas est vitium, si veIninime nullus -- quani ebrius in Orbe fuisset. Ista vero Philosophorum regula non recte adducta. quomodo intelligi d beat , ausae B S-- in Reg. Phil. P. I pag. si q. doceti
S 1 .Inde interjecta p.27.disputatione de Rationeso isti in actin moratu proxime discutienda, p. 18. contro, et iis deoriginemWaluaru ulterius prosequitur,contendens, quod is congruentia aut discongruentiameiat naturata, qua in multarum actionu objectu ad agente comparat elucet, haut quidquam vo-
tantatem creaIoris excludat verum missa α ιυρολο- I et excludat supra notata, de voluntate Dei colue-quente mapprobante concedo, ita tamen ut ejus ictus istam congruentiam antecedere una affirmen, sicut eosdem antecedit, quod timea recta sit, Gio ἐξ ri τοι ἐν ὲ 'οῖς---κμαι, pia ex quo posita estiue sis puncta, ut loquitur Eutiades Def. Elem. I. Inladiose diis
citur, creatorem cum anima legibi obnoxiam formare consiluisset, ita naturam hominu tem
peravisse, ut ad uerti eidem congruerens,
75쪽
non congruerent, prout illas praecipere aut vetare constitaverat Concedimus eninam hoc; sed ad-dmuis tamen, ne aliter quidem naturain hominis a Creatore sapientissimo atque atq; liberrimo,& omnipotentilliino potu ille tempeiari, ob veritatis se necessitatem , qui ea clus voluntatis antecedit, quam ut rationales actus ei forent congrui uti quando Deus vult triangulum faceres, ita licet libere, necessario tamen necem late sta immutabilitatis, lineas temperat, ut haec praeci se non alia inde proveniat figura. aede discrimine legum naturatium es postivarum
Dodii illinus, en siti subjicit, bene se habent, modo nobis discrimen in te moraisin legale concedat. istadporro ratiocinium jam in superioribus,
sponsium esse ait quia sinctitas cir jussitia in Deo s.ni perfectiones essentiales,experfectis a essem
ita, non ex libera voluntate resultantes igiturro moratita in actionibus humanis antecedit di- vinam voluntatem. Id enim consequi nega cum non ex absoluta aliqua necessitate, sed ex moluntate divina sit, quod creaturae dentur , qua νmaonem quandam sanctitatis Iustitia divina referrepossent Sedac nos supra jam excepimus,confundi moralitatem ejusque fundamentum, veritatem cum actuali applicatione ad certum subiectum; illa habent divina attributa, quae voluntatem Dei e iam antecedunt, pro causa exemplari, haec divinam agnoscit ante se voluntatem. Quod vero ita consirinter pronunciat, v. g.sanctitatem, bonitatem, frum
76쪽
nstitiam Dei, quo minuspersecIiones morales ad- Mentur nila obsare , id sibι nondum a me per-
suaderi, me non movet, cum non repugnet hoc
termina fas imperfectiones abstrahi,quas expri- navasigni cationes communi usu eidem adhaerere contendit, qua morales perfecIiones istas, natura aut per essentiam insun , opponi
drcunsur. vero an haec ita se habeant disquirere; sint ita: Detur ratio. cur ista imperfectio ab hoc termino non possit separari Zattributi sane vox primo di- citur de creaturis, exprima impositione notat ali-
quid, quod est essentiae superveniens, ab eadem rea- uiter distinctum Aliam signi hcationem habet Beman Orig. Ling. Latin p. o99. tamen nil im- pedit, quo minus vox haec translatatur ad significania dasDei perfectiones essentiales. rillis etiam Mi.Thec
id ii voeabulum Deo tribuit, uti notuor. Unde
Ude infirmos esse oportet, qui quando istes legi-
rur reminuι, sicandalum inde accipiunt nec vi dendum quis loquatur sed quid dicatur. Tandem p ergit, es nihiis ea ratiocinium hocce Deus ex me
inrasi perfectisne est amatilis O adnabitu, non ex voli rasis sis arbitrio et Erio actis hi Deum amare, coleres moralissa antevieme ad oluntat tantiam exinde,
quia Iusi iurii nonpo insintelligi, nisi posse creatur rationalibus. Et sit inu agens quo que necessario ponendum si hoc autem ut esset, voluntam ιτι/NUM .ed non necesse est, ut istae
77쪽
creaturae, rectius res hactu ponantur, aut concipiantur tanquam producendae sussiet si spectentur Latione veritatis praeci se, it sunt quid possibile M mere adhuc intelligibile Nec opus est, ut agens spectetur qua existens in sic in ordine ad caulam ei Lcientem cum humana natui non qua existens, sed qua rationalis Sessocialis, qualis est antecedenter ad divinam voluntatem, sit fundamentum d ratio actuum moralium. Quando vero ait, se essectum, valorem se qui esse morale constituit, haud quii
quam legi simpliciter tribuisse, sed moluntati A
minae naturam rerum, hominum ita formanti,
ut huic certiaritas uiti congruerent, se non congruerent voluntas Dei legem smul Miuralem includit. Cum quia legibus obnoxium animalcreare Deus constituerat, ideo naturam huic t accommodatam finxerit. Et eo ipso, dum certa ratione naturam hominis temperat, ad convenientes isti leges homine adprinxerit hane
voluntatem dicimus se consequenter habere, ita ut hominem formaturus Verum Deus, non aliud quam rationale animal sormare velle;&elus naturam beneteinperaturus, non aliter quam sic, ut animal inde rationale prodiret, temperare potuerit. Deinde non sequitur Deus animal legibus obnoxium creare eonstituit, Ergo ejusveritas in rerum inter se connexio se non habet antecedenter ad divinam voluntatem; titi non est consequentiaci Deus figuram triangularem facere constituit Ergo ejus veritas, quod scitabita
78쪽
ttibias eonstet angulis, non antecedit divinum decrerunt. Sed ex illis quae hactenus discus Ia sunt haec satis patent; ut quid habendum sit, quando eprincipia ex quorumco uti μ' esse morale consurgit. sui concurseus eorundem in actionisin humanu certam haίιtudinem produceret, idper voluntatem creatoru'menseontendit: Scilicetii de probante, coiisequente voluntate quae litui, ista non negaris sn veto de antecedente sermo est. non magis id veruineile, ac quando dicitur per voluntatem conditoris tanqua iuialtimam rationem aptior provenire, quod triangulum tribus constet angulis, cum in veritate quatenus purishomentis riaturali item, in se necestitio rerum Idane, quatenus confusioni opponitur, id fui
detur. Quae denique occasione vocabuli tibere carpit, cum ei non me tribuantur, frustra a Dii Pu .ina, contra me taxantur.
Quaesiti Ratiosormalis actionis morasis.
S.I. Ontroversia haec non tanti quidem momenti est, ut dilsidentes atroci inimicitias invicem Prosequi debeant i cum tamen sano Cicerotis r. Off. judicio, ε--proprias Asueri inquisitio investigatio, dicere omnino nobis licebit, quid hic sentiamus. Ventilaviis mus eqvidem, ceu infla patebit , huc pertinentia, uti,d endimusquc alibi nostram sentcutiam contra
79쪽
Dn Strimesium , qui in suis Originibis moratum illam impugnatum ivit D n. Pufend. autem quae contra illius putari vim a me in Disquis disputantur,ita it p. 27.
remotum D dluet mihi nimirunt in mea Disquis p. 1 r. gustae Uendos formalem .rIIonem actionas moratas consistere dixerit in imputatio- rate adquod vocabulum non cisra veniae praefationem a sepositum , nescit quarefontem contra hant homines, qui totam aetatem ad aures in Iacunis Barbarorum Sophisarum rostrum immers runt cum ea potius Το morale consequi ceu emoviriatur, quam id ce ormale constituere. Quasi
vere, illis, qui totam aetatem ad aures usque Iacunis barbarorum Sophistarum rostrum immerserunt,ill tum barbaries aeque non displicere queat, atque se
fendoso. Interim vehementer fallitur Vir Doctissimus, si totam aetatem me scholasticorum lacunas imbibisse eredit aliter, quod Pufendorsum non latet,
ut supra notavi, Argentorati bonas tractamus literas inum faciendum nimirum S alterum non omittetidum Caeterum judicium eius de hac controversia factaque a me contradietione, hoc est Atquianaret , imputandi vocabulum a Zenigravio in diverso seensu, quam a me accipi. I hi autem per hane dictionem actio huic imputatur, nil aliud notatur, quam hunc autorem ejus actionu haberi, aut eandem ad hunc pertinere , ut super sa,
m ab eo exigi, Diinde proveniunt essectus in
80쪽
eundem de volvi queant. Cujus amoris dein, prout ad normam reuersu , assectione inisonries malitia moratas, ustitia se injustitia. Verum nati aetio talem, qualem nos alterimis valorem habeat, non otest superipa ratio talis moratas erii ab agente, sicuita bruto, quod eius actus eodem careti illa non exigitur : Non etiam Quando eodem destituitur, poterit dici acti Obona vel naala. Deinde quando n. afeodors loquitur de actione , ut est formaliner impurativa, Gein prout ad normam refertur asserit a nobis lupra defensam distinctionem inter mariae brade. Putat equidem , valoreminum, quem velut formalem rationem moral, a-monis mesubstituere ait, adquantitate actionum designandam=ertinere. Verum quicquid si de ista
quantitate, nolo enim nova movere dubia,cum valor qui datur in omni actione morali sit causa aestimabilitatis illius,& modi aestimari vi , quo illa quanta dicitur, nondum apparet, qui ad quantitatem acti O- num moralium Armaliter pertinere dici debeat, cui causa potius dici amat. . .