장음표시 사용
151쪽
Archaeologia Philosophicae. Cap.VIII.
orum Apollinem, vel Niliacum ; incertae aetatis 5 originis authorem. Hunccx AEgyptiaco in sermonem suum trans. tulisse dicitur Philippus quidam, sequi ris aevi Graeculus. Sed exigui ponderis sunt quae nobis explicantur Hieroglyphica in istoc tractatu. Recentiores dein,
quibus nominandis abstineo) qui de Symbolis, Hieroglyphicis, Tabulis, Obelis.cis, aliisque AEgyptiacis, scripsere, quid
magni aut egregii, ex his monumentis eruerunt, vel ad elucidationem naturae, vel scientiarum quarumcunque augmentum Θ Ludunt plerumque in minutis, aut operose sudant in obscuris aut inutilibus.
Proinde, si philosephiam spectes, non
aliunde repetenda est sapientia AEgyptiorum, quam ab eorum discipulis, Philosephis Graecis. Idque potissimum ab antiquissimis, nempe Orphicis, Ionicis, Pythagoricis, Ρlatonicisque. Ρatrum imagines in filiis re nepotibus intuemur H ab his alumnis distiplinae AEgyptiacae, ipsius effigiem qualitercunque licet depingere vel adumbrare. ALIA praeterea diluenda est objectio, antequam huic dissertationi finem imponamus ; scilicet, si tanta esset, ut a nobis fertur, AEgyptiorum sapientia ;tanta rerum divinarum re naturalium cognitio : qui fieri potuit ut in Idololatriam cra1sam, omniumque stedissimam
152쪽
Cap.VIII. Archaeologia Philosophicae.
haec gens laberetur. Foedissimam, inquam, cum non tantum Solem, Lunam, dc Coelestia Corpora ; non tantum homines illustres beneficos ; 1ed etiam hestias re animalcula ; imo ipsa olera, pro numinibus haberent re venerarentur. Respondeo, uti divina 1apientia, ita humana stultitia, est imperscrutabilis;
neque ideo negandae sunt res certae 8 constanti fide traditae, quod rationi non consentiant, aut aliae aliis opponantur.
Siquis tibi exposuisset doctrinam Chri L. tianam, cultumque purum dc simplicem Dei invisibilis quem suis imperat, atque in hoc cultu vetita es te simulacra ; pra terra dixerit populum Christianum lit ris 8c scientiis florere, viris ingenio
praestantibus prae caeteris humani gen ris. Alter autem subaudiens iubridens, Haec ita 1e habere posse pro Sus negaret, hoc fretus argumento, quod
ipse saepius vidisset hunc populum Chris
tianum in sitis Templis adorare, non quidem Solem aut Sydera, nec Bestias, aut Herbas, sed his omnibus inferiora, albi panis frustula, aut placentas farinaceas. Atque ea Templa praeterea defunctorum hominum Simulacris referciri. Denique se vidisse iterum iterumque, hos bonos
viros coram hac placenta panacea V nerabundos posterni, elatis in coelum
oculis manibusque, ductis ex imo pect
153쪽
138 Arabaeologia nilosophicae. Cap.VIII
re suspiriis, datisque signis omnibus quibus numinis praesentiam culiumve teLtari selent homines. His utrinque a
ditis, quid facies, quaeso Z cui potius credes, huic aut illi, Philosepho aut
Historico 8 aut neutri y aut utrique ΘUtrique certe credendum est, neque ob rei incongruentiam neganda est fides. Nam adeo vaga res est, M subdola, natura humana, ut nec rationi, nec sibi constet, in suis moribus ; sepe absurda facit, saepe adversa : dc contrariis moti-hus fertur, aut ex imbecillitate, aut ex malitia. Et cum haec domi Videas, hodieque, quid miraris olim facta fuisse non dissimilia apud gentes barbaras λ Ρra terra, quid nobis exprobras 2Egyptiorum nostrorum Idololatriam, cum totum genus humanum, exceptis paucis Judaeis, infecerat illa labes 8 neque artium MCἰeer i i Vi , Obstare potuit aut ἡ. his. ' aut mederi, huic pesti . Graecos N Ro-Deor. Sec. manos invasit re subjugavit, perinde acgm.Alεχ. gentes incultiores : atque illis minus in-
admon. ad 1aniisse AEgyptios, id Ρhilosephi The-
SED quoad malum illud Idololatriae, apud majores nostros epidemicum, uti jam licet dicto Comoedi, Factu omnes
cum valemus, rectὰ consilium aegrotis damus. Nos sanati re immunes ah hoc morbo, miramur alios eodem tam diu laborasse ;
154쪽
horasse; cum tam facile esset aut venienti occurrere, aut praesenti mederi. Sed, a nobis ad patres nostros, quam disparsit ratio, male interim reputamus. JU daei primum, Viva Dei voce, repetitis miraculis, mille minis, mille poenis, ab Idololatria depulsi X deterriti erant. Nos Judaeorum oracula amplectimur, Mosis &Ρrophetarum vestigia premimus :atque insuper, a Christo bc Apostolis
ipsius, cultum adhuc puriorem docemur, re a sensibus magis abstractum. Quibus documentis, tanquam sortioribus antidotis, contra omnes vires istius veneni mu-yimur ec corroboramur. His tamen non obstantibus, Ecclesiae Christianae partem maximam, aut eminentissimam, ad cultum Idololatricum prolapsam esse querimur Veteremque morbum, sub nova
specie, invito omni coelo, recidivum. Haec cum ita sint, quid miramur, Naturam humanam, sibi, ut olim, permissam, atque sitis tenebris involutam, in eadem, aut minora, incidisse crimina ; atque suavi malum repellere non potuisse, quod supremo numinis auxilio nondum repuli sum vidimus. Age vero, re depositis praejudiciis, de rebus humanis humanitus loquamur : non ex Volo nostro, sed prout rei fert natura, re multorum Saeculorum usu deprehensum est. Deus Ρhil
sophorum esto Numeri invisibile : sed
155쪽
i o Arebaeologia milosophicae. Cap.VIII.
Νumen populi, gentisque humanae, sibi relictae, 1emper erit aliquid aspectabile. hia gh A I di, si Vacat, historiam Arabicam deehel. hist. Abrahamo : traditio est apud illos Ahra-Αr b c si, hamum, satim atque in tacem editum,
a patre, in quadam speluncd, quae tu montis recessu erat, absconditum fuisse, metu Chaldaeorum, qui manus tui inferre quaerebant: quod suis Diis fatalem fore, Astrologi praedixissent. Inde
tandem noctu primum prodiens, am vir factus, caelum, ejusque innumera oba, non absique admiratione summά contemplari coepit e viden sique sellam Veneris forte exorientem, S caeteras lumine, splendore, S claritate, longe superantem, ait, HIC E ST D sMEUS, ET CREATOR M
S S. Sed cum non multo pos, Luna apparuisset, mutata sententii dixit,
HIC EST MEUS MEUS, ET CREATOR MEUS. Femum,
orto Sole, attonitus exclamavit, H IC,
HIC, EST VERE M E U SME U S, ET CREATOR MEUS SUO SPLENDIT IUS, GO ALTIUS, STOPULCHRIUS, NIHIL EX COGITARI POTEST. Sed,
haec dicenti, apparuit adstititque --
gelus Gabriel, eumque docuit verum Deum, veramque religionem. Genus
156쪽
Cap. VIII Archaeologia mi Ohisae. i I
humanum, religionis flamma correptum, idololatria prohibere, sine miraculis coelelti auxilio, tantum non impossibile est. A defunctorum hominum animalium, olerumve cultu, Ut cohibeamur, sussicere videtur ratio naturalis : haec eis nim nihil habent augusti aut stupendi, quo animum effascinent. At Luminaria coelestia, omnium omnino, quae aia pectui 1ubjiciuntur, praestantissima, tam magnitudine quam 1plendore, ocul primum percellunt: dein mentem, admirandi sui motus constantia, ordine, re rapiditate, concilliunt: denique, multifariis virtutibus re beneficiis, totum hominem sibi devinciunt, bc quasi obruunt. Ab horum Corporum coelestium admiratione quibus etiam Animas dedere Veteres) nemo se temperare potuit, aut debuit : ab admiratione ad Venerationem, in rebus
magnis, stupendis, inaccessis, facilis est progressuS. A T vero, inquies, non Ιdololatriae solum, sed etiam Genethliacae & Magiae :huic improbae, illi vanissimae, arti, deditissimi erant 2Egyptii; nec AEgyptii
tantum, sed omnes fere veteres. Re
te mones : sed quoad Genethliacam, quid mirum Gentes illas, quae Coeliam, Solem, S Sydera, pro tot Numinibus habuere, eadem rebus humanis dominari, dc suum cuique fatum praescribere, aut revera credidisse, aut quo lucrum si
157쪽
bi facerent, voluisse ut id crederet populus. Illud magis miror, reperiri etiamnum, inter homines Christianos, qui
eandem artem colant tueantur. Etiam nunc, inquam, cum non tantum ab
omni stiperstitione magis abhorrere debemus, sed cum innotuit etiam, luce clarius, Coelorum natura ; nempe Planetas nihil aliud esse, quam tot moles opacas terrestres, Fixasque tot moles igneas :neque ideo Astrologiae, quae dicitur, Pudiciar iae, ullum Theorema, in Scientia naturali fundari, vel fundari pos
QUOAn Magiam, multa sunt ipsius genera : nobis quidem Christianis solide
interdicta, ob mutatum forsan mundi invisibilis regimen. Sed lege natura interdictum esse qualecunque cum Geniis Commercium, non tam facile patet. Η autem commercio si abusi sint nonnulli, sive in damnum humani generis, sive ad fastum re ostentationem, malitiae quidem id arguit authores, aut Vanitatis, non autem ignorantiae. Denique facile assentior iis, qui, utramque artem, Astrol gicam Magicam, primum edoctos esse homines, aiunt, a malis Angelis. Videntur enim mihi, cum utriusque apparatum intueor, Inventa, vel Deliramenta, plusquam humana. Sed de his sa
158쪽
Cap. VIII. Archaolagiae Philosophicae. 14 3
CυM haec ita se habeant, 1alva sit antiqua AEgyptiorum fama quoad literas 1cientias, qua ratione periit, re quando tandem haec prisca sapientia paulatim extincta fuit, ultimo jam loco explicandum. Quanta est rerum humanarum i Constantia, quam mirandae vices t Non tantum Imperia mutantur, 1ed literae, mores, religio, ex aliis in alias terras migrant ; re cum omnibus non liceat his simul frui, alternatim fruimur. Ita res humanae comparantur, ac si inter praestituti temporis ambitum, singulas terras populosque, suos habituros esse vices, tam in bonis quam in malis, decretum esset. Ah oriente, instar Solis, cursum suum incceperunt literae : ad occidentem Vergentes, ubi earum luce jam diu gaudemus: quis novit si, relictis his sedibus, ulterius progressiurae sint : vel si undique
diffusae, totum terrarum orbem suis radiis simul illustrabunt. Quoad AEgyintum, floruit olim omni disciplinarum genere, jam extrema barbarie obruitur. Usque ad Ρersarum tempora suas literas atque sua sacra inviolata tenuit, primusque Cambyses Templa 2Egyptiaca sp liavit, diruitque ; lc, vulnerato Deo A- Herod l.
pi, Sacerdotes omnes contemptui habuit. At extincto Cambyse, DariuS non tan- c. v.
tum humanissime tractavit AEgyptios, sed erudiendum se tradidit sacerdotibus, ut
159쪽
Lib. I. Diodoro lib. IaJa l. devit. Pyth. lib.
Archaeologiae Philosophicae. Cap.VIII.
earum doctrinam sacram addisceret. Ita Diodorus, si αυτὸν, de Dario
animo affecti erant erga AEgyptios re eorum 1acra Reges posteri; nam, petentCAEgyptum Alexandro, libenter re sine helli discrimine, in ipssius dominationem Venerimi AEgyptii, idque, ut ait Historicus, quod eos eorum sacra male tractassent Ρersae. 'οι si Αἰνυ ιοι τ Περσευν ηM
re, sub Alexandri successoribus, sensi nidegenerasse videtur 1acerdotium M 1apientia AEgyptiaca, ita tamen ut in Utroque intervallo, sub Ρersis ic siib Ρtolomaeis, deicenderint in AEgyptum ex Graecis philosophis multi ', quotquot nempe post Ρythagoram qui in AEgypto fuit eodem tempore quo Cambyses iter illud sesceperunt. Sed debellata a Romanis AEgypto, re combusta Bibliotheca Alexandrina, una periit Literatura Antiqua. Fuit autem postea Alexandriae Schola illustris : non Graecorum tantum, sed etiam Judaeorum, dein Chri1cianorum, u1que ad tempora Saracesaica. A quibus, ecsequioribus Turcis, tandem ad barbariem redacta fuit tota AEgyptus: priscae sapientiae sedes olim florentissima.
160쪽
Cap.VIII Archaeologia Philosophicae.
SI a U A praeterea expetuntur, circa
causas oc ortum sapientiae AEgyptiacae, o current infra, ubi in Originem sapientiae Cap. i.. priscae S barbaricae inquiritur. Restat hic unicum addendum, ut scriptores qui potissimum desiderantur in hoc argumento, breviter indicemus, quemadmodum in reliquis factum est. Severus quidam, apud Suidam, Sophista Romanus, dici- In e. tur peragrasse totam AEgyptum, libros omnes qui aliquid arcani habebant, Squoscunque reperire potuit, ex omnibus
inutis fissulisse, S in Alexandrini mo
numento conclusisse. Haec nobis subduxit vir invidus. Inter deperditos eminet Maianetho, desideratissimus author, Fumen
sacrorum S scriba Adytorum A apti,
ut ipse ait ad Ptolomaeum ; qui ex columis Apud Sucnis Mercurialibus commentaria sua de- ν prompsit. Historiam composuit, a vetustissimis Sc fabulosis iaculis exorsus, reper Deorum 8c Semideorum imperia ad tempora notiora progressus est. Cumque mos esset antiquis suas historias aut archa ologias a quadam Cosmogonia auspicari, idem a Manethone factum fuisse in hoc opere Verisimile est. Quinetiam Τheologiam AEgyptiacam seorsim conscripsit, quae complecti solet, apud veteres, Physiologiam. Sed audiamus Eusebium de PGp.