장음표시 사용
111쪽
is nu- pli causa , si ad vitam a latrone sura vati- redimendam, pactus ei fuero ; πρ 's traditurum me illi mille aureos postero die, neque facturum quicquam quo comprehensus injus duci possit, utrum tenear necne. Quamquam autem aliquando pactum ejusmodi inv lidum censeri debeat, non tamen eo nomine invalidum erit, quod a metu processerit ; propterea quod inde sequeretur , pacta ea, quibus in vitam civilem homines congregantur, &leges condunt, invalida esse : procedit enim a metu mutuae caedis , quod alter alterius regimini se submittat:) neque
Cum ratione eum facere, qui captivo paescenti pretium redemtionis suae fidem adhibet. Universaliter verum est , obligare pacta, quando acceptum
112쪽
mp. ΙΙ. L I B E R T A S. sest. Licitum autem est dc ad redimendam vitam promittere, α de meo dare quicquid voluero cuiquam , etiam latroni. Obligamur ergo pactis , a metu profectis, nisi lex civilis aliqua prohibeat, per quam id quod promittitur , fiat illici
XVII. Qui uni fasturum se vel omissdrum aliquid pactus,
ante fuerit, dc postea alteri pa- contradiso ciscitur contrarium, facit , ut pactum non prius, sed posterius dum ἡβ.
illicitum sit. Nam qui prioribus pactis jus suum in alterum transistulerat, faciendi vel non fa- ciendi jus non amplius habet. Quare posterioribus pactis jus nullum transfert; & quod promissum est , sine jure promi sesum est. Tenetur igitur prioribus tantum pactis ; quae violare est illicitum. XVIII. Mortem , vel Vul- Pactum
113쪽
da non νε- nera, Vel aliud damnum corpo- silano . ris inferenti nemo pactis suis quibuscunque obligatur non eorporis, resistere. E1I enIm in unoquo- inrati- uue o radus uuidam timiditatis
summus , per quem, malum quod infertur, apprehendit ut maximum, ideoque necessitate naturali quantum potest, fugit, intelligiturque aliter facere non posse. Ad talem gradum metus Cum perventum fuerit, non est exspectandum , quin Vel fuga , vel pugna sibi consulat. Cum igitur nemo teneatur ad impos
sibile , illi quibus mors quod
maximum naturae malum est , vel quibus vulnera, mi alia Comporis damna inferuntur , nec ad ea ferenda constantes satis sunt, ea ferre non obligantur. Praet rea , ei qui pacto tenetur, Creditur : pactorum enim vineulum sola fides est : qui vero esse ad supplicium ducuntur, sive
114쪽
Cap. II. LIBERTAS. 69 capitale , sive capitali mitius , constringuntur vinculis, vel satellitibus custodiuntur. Quod signum certissimurn est, non Videri illos pactis ad non resistendum satis obligatos esse. Aliud est , si sic paciscor : Ni si fecero constituta die, interfice. Aliud, si sic , Nisi fecero , interficienti non resistam. Primo modo, paciscuntur omnes , si opus est; opus autem est aliquando et se
quam opus est. Nam in statumere naturali, si occidere cupis , jus habes ex ipso statu ; ita ut opus non sit prius credere , ut fallentem post interficias. In statu vero civili, ubi jus vitae& necis , omnisque poenae corporalis penes civitatem est, illud ipsum jus interficiendi privato concedi non potest. Neque ipsi civitati opus est, ut aliquem puniat, postulare pacto, C ut
115쪽
so LIBERTAS. Cap. ΙΙ. ut patientiam praestet, sed tantum , ne quisquam defendat alios. Si in statu naturae, Velut inter duas civitates, fieret pacium de interficiendo ni fecerit, intelligitur praecessisse aliud pactum de non interficiendo an te praestitutum diem. Itaque eo
die si praestitum non sit, reditius belli, hoc est , status hostilis , in quo omnia licent, ideoque etiam resistere. Ρostremo , pacto non resistendi obligamur, duorum malorum praesentium
eligere illud quod majus videbitur. Nam mors certa majus
malum est, quam pugna. Sed duorum malorum impossibile est non eligere minus. Tali ergo pacto teneremur ad impossibile , quod naturae pactorum
visativi XIX. Similiter neque ten de se sς- tur quisquam pactis ullis ad se et isti accusandum, Vel alium cujus dum est. dam-
116쪽
Cap. II. LIBERTAS. s Idamnatione vita sibi acerba futura est. Itaque neque pater insilium, neque conjux in conjugem , neque filius in patrem, neque quisquam in eum sine iquo ali non potest , testimonium dicere obligatur: frustra enim est testimonium , quod a
natura corrumpi praesumitur. Quamvis autem pacto ad se accusandum aliquis non teneatur,
in quaestione tamen publica ad respondendum cruciatu cogi potest. Responsiones autem illae facti testimonium non sunt, sed investigandi veritatis adjumenta. Ita ut sive verum sive falsum cruciatus respondeat, sive non omnino respondeat, jure faciat. XX. Iusjurandum oratio est Iuris'-
promissioni adjecta, qua significat promulor, ni 1i praestiterat, renunciare sese misericordiae divinae. Quae desinitio ex ipsis C a col-
117쪽
sa LIBERTAS. Cap. ΙΙ.colligitur verbis, quibus essentia'urisjurandi continetur, nimirum , Ita me adjuvet Deus ,
vel aliis aequipollentibus, Ut apud Romanos: Tu Iupiter macta eum qui fefellerit,ut ego hanc vetacto porcam. Neque obstat , quod Iusjurandum non solum promissorium , sed aliquando affirmatorium dici possit: nam qui assirmationem juramento confirmat, promittit se vera respondere. Quamquam autem quibusdam in locis moris erat
subditis, per Reges suos jurare, id ex eo natum est quod Reges illi divinos sibi honores haberi volebant. Nam Iusjurandum ideo introductum est, ut major metus violandae fidei, quam is quo homines quos facta nostra latere possunt ) timemus, divinae potentiae consideratione atque religione incuteretur,
118쪽
cap. II. LIBERTAS. 33XXI. Ex quo sequitur, Ius- βω--
iurandum concipi debere ea for- r '
mula, qua Utitur a S qui accrpit. dum ossa
Frustra enim adigitur aliquis ad easνη--Jusjurandum per Deum quem dati et non credit, ideoque neque me- qui ac tuit. Etsi enim lumine naturali sciri possit Deum esse, nemo tamen per illum se jurare arbitra tur alia formula, vel alio nomine , quam quod suae ipsius , hoc est ut existimat is qui jurat ) verae religionis praeceptis
di desinitione intelligi potest, It .
pactum nudum non minuS Ob- peraddis
ligare, quam in quod juravimus. Pactum enim est, quo ad' ex pacto. stringimur; juramentum ad punitionem divinam attinet, quam ProVocare ineptum esset, G pacti violatio non esset per se illia cita. Illicita autem non esset, nisi pactum esset obligatorium.
119쪽
Praeterea qui renunciat misericordiae divinae, non obligat se ad poenam : quia semper licitum est, poenam utcumque provocatam deprecari, atque divina, si concedatur , frui indulgentia. Effectus ergo juramentiis solus est, ut hominibus natura pronis ad violationem datae fidei major Juratis causa sit
metuendi. 3 XX ΙΙΙ. Iuramentum exige exι- re , ubi neque Violatio pacto-sm rum , si qua fiat , latere potest, 159- neque ei cui fit sponsio, deest,iοιatist potestas poenas exigendi, est: facere amplius aliquid quam ad 3' a L. .: Iiscnsionem sit necesse ; si ue animum cupiendi ut sibi bene, quam ut illi male sit. Iuramentum enim
ex formula jurandi, pertinet ad iram Dei provocandam , hoc est , omnipotentis in eos qui fidem ideo violant, quia poten ita
120쪽
Cap. II. LIBERTAS. sstia sua poenam humanam effugere se posse sentiunt, & omniseli in eos qui fidem violare ideo solent, quia oculos hominum latere se posse sperant. CAPUT III. De Legibus Naturae reliquis.
standum. M. Fides cum omnibus servanda sino exceptione. m. Injuria quid. IV. Injuxta ei soli fieri potest, quocum contrahimus. v. Iustitiae uistindito injustitiam hominum actio. num. vi. Dipinctio justitiae tu commutativam ct distributivam
examinata. VII. Volenti non spinjuria. v III. Lex natura tertia , de ingratitudine. IX. Lex natur quarta , ut quisque se Praestet commodum. X. Lex natura quinta , de misericordia. XI. Lex naturae sexta , quod poenae futurum tantum spectant. XII. Lex naturoe septima, contra contumeliam. XI II. Lex