Elementa philosophica de cive. Autore Thom. Hobbes Malmesburiensi

231쪽

166 IMPERIUΜ. Cap. VI. tamen , s opus es, omnia ve te. Itaque quod reprehendit quidam hunc locum , dicens acile , ex hac doctrina , ese principibusare alieno se liberare, inepte reprehendit. QisId sit XVI. Furtum, Homicidium,

furtμm , Adulterium , atque in heriae om-ὰhiis' nes legibus naturae prohibe δε- adulte- tur. Caeterum quid in cive fumrium, oetum ciuid homicidium , Quid eQuinta adulterium , quid denique smjuria appellandum sit , id noni bis, naturali, sed civili lege dete

minandum est. Non enim omnis ablatio rei, quam alter possidet, sed rei alienae tantum , furtum est. Quid autem nosrum est , quid alienum , legis eivilis quaestio est. Similiter non omnis occisio hominis Homicidium est, sed ejus tantum quem

occidere vetat lex civilis ; neque omnis concubitus adulterium

232쪽

Cap. VI. ΙΜ PERIUM. I 6Trium est, sed is tantum quem Ieges civiles prohibent. Denique promissi violatio injuria est , ubi ipsum promissurire licitum est ; ubi vero jus non est paciscendi, ibi nullum jus transit ; ideoque nulla sequitur injuria , ut dictum est capite a.

arti c. I T. Quae autem pacisci possumus, & quae non possumus , a lege civili pendent. Recte igitur sanxit civitas Lacedaemoniorum, impune fore adolescentibus, si quasdam res ita aliis auferrent, ut non deprehenderentur : nihil enim aliud erat, quam legem facere , ut suum , non alienum esset, quod sic acquireretur. Recte item

ibique occiditur , quem bello vel necessitate propriae defendionis occidimus. Similiter qui

concubitus in una civitate matrimonium est, in alia adulterium judicabitur, & e converso.

233쪽

168 Ι Μ P E R I U Μ. Cap. VI. 'so. Item ea pacta quae faciunt

matrimonium in uno cive , non

idem faciunt in alio , quamquam ejusdem civitatis 3 propterea quod qui prohibetur a civitate , hoc est , ab eo vel Homine vel Concilio , cujus est fiammran in civitate Imperium quidpiam pacisci, non habet jus paciscendi. Neque erga pactum ejus validum est; non sit

ergo matrimonium. Ejus autem

pactum. qui minime prohibebatur , ideo validum est , &matrimonium. Neque addit quibuscunque pactis illicitis valia ditatem ullam , quod facta fuerint cum jure-jurando , aut Sacramento. Nihil enim addunt haec pactorum firmitati , ut dictum supra est cap. a. articulo 22. Quid igitur Eurtum, quid Homicidium, quid Adulterium , & in universum , quidiit injuria, cognoscitur ex lege

234쪽

c . VI. IN PAERIUM. ID οἱ rili , hoc est , ex mandatis ejus qui in civitate cum summo ἐmperio est. γ Quod facta suerint cum Annoti

jure-jurando aut Sacramento , ad P. M. dcc. ci Utrum Matrimonium S

cramentum fit, quo sensi ea vox a Theologis usurpatur aunon si , non est hujus instituti disputare. Tautum dira , viri ct

mulieris ad cohabitationem conmoactum legitimum, id est, lege civili eonee sum , e Sacramen rum idem fit, Me non fit, certe

esse mamrimonium legitimum. O- habitationem autem qualem aue inter quos civitas fieri prohibes matrimonium non esse , cum sit de essentia matrimonii , ut fit . contractus legitimus. Matrimo nia fuerunt Iegitima permultis in Iocis, ut apud Iudaeos, Graecos , Romanos, quae tamen Pisi po-H ι

235쪽

annoti terant, apud eos autem qui non

permittunt hujusmodi contradius, ns ea lege ut nunquam dissio vantur, matrimonium solvi quidem non potest; ct ratio es quod civitas illud Hlubile fieri vetuit, non quod matrimonium sit Sacramentum. Itaque circa matrimonium nuptiarum cerimonias,qitae in Templo peragendae funi, peragere, conjugibus benedicere. vel, s ita dieendum es, eos consecrare, ad Melesasticos fortasse solos percinebit ; caetera omnia , nempe qui, quando, quibus pactis matrimonia fiant, penes luges civitatis sunt.. ἱηἰο XVII. Adeo durum maxi- . mae parti hominum videtur e sse ιαιεm summum hoc imperium α ρ rentia absoluta, ut ipsa etiam zIta nomina oderint. . Id quod a non esiet cidit maxime per inscitiam hu-IS,' man natura & legum naturalium a

236쪽

Cap. VI. . IMPERIUM. ITIIium, partim autem etiam per tantia abis eorum culpam, qui ctim in ta-δει-

ii imperio constituti sint, potestate sua ad propriam libidinem abutuntur. Ut fugiant igitur hujusmodi summant potesarem , quidam eorum civitatem satis recto constitutam volunt,

si illi qui cives futuri sunt ,

Coeuntes , de certis articulis propositis & in coetu agitatis probatisque consentiant , iu-heantque eos observari, po Masque praescriptas de iis Q-- mendas esse qui eos violave- int. Ad quam rem , atque etiam ad propulsationem externorum hostium , praestrubunt reditum certum & limit tum, ea lege , ut si non suffi-- ciat, redeundum sit ad novam

- coetus conventionem.Quis non

videt in civitate sic constituta, coetum illum qui haec praescri

psit, habuisse potesatem abs H a latam'

237쪽

et a IMPERIUΜ. Cap. VI. Liam i si manet igitur coetus , vel de tempore in tempus ad certum diem dc locum conventus celebret , erit perpetua ρο- tentia illa. Sin penitus se diuoruvant, vel una distatuitur civiatas , atque ita revertuntur ad

satum belli , vel relinquitur alicubi potestas puniendi eos qui leges transgredientur, quicunque demum & quotcunque illi fuerint; quod fieri non potest sine potesate absoluta. Nam qui jure tantum sibi concessiim virium habet, utipossit quotlibet cives poenis coercere , h- .het potentiam tantam, ut ΔΗ- vibus major contribui non possita

perii tur , esse in omni civitate alis quem unum , Vel c-esitum sive euriam unam, quae potentiam in cives singulos jure habet tantam , quantam extra

238쪽

cap. VI. IMPERIUΜ. ITItra civitatem unusquisque hahet in se ipsum : id est, summam sive absolutam, viribus civitatis , neque ulla alia re limitandam. Si enim potestas ejus limitaretur , necesse est, ut id fiat a majori potestate : Oportet enim eum qui limites praescribit, majorem potentiam habere , quam is qui limitibus

cohibetur. Potentia itaque illa cohibens , vel sine limite est , vel iterum cohibetur ab alia majori ; S sic tandem devenietur ad potestatem , sine alio limite praeter eum qui terminus ultimus est virium civium simul omnium. Eadem dicitur quoque imperium summum, dc siquidem concilio id commissum sit, vocatur aliud eoncilium supremum ; si vero homini uni

datum sit, vocatur ille homo, supremus civitatis Dominus. Imperii autem summi votae sunt

239쪽

hae , leges condere, O abroga re ; Belium dc pacem decernere, controversias omnes per se, vel per judices a se constitutos eo-gnoscere , dc dijudicare ue Magia stratus , Ministros , Consiliarios omnes eligere. Denique si quis sit qui unam quamcunque actionem jure agere potest, quae nulli civi , neque civibus , praeterquam ipsi soli licita est , is summum imperium in civit te obtinet. Nam ea quae fieri neque a cive ullo, neque a pluribus civibus jure poHunt , civitas sola potest facere. Is igiatur qui ea facit, jure utitur civitatis , quod est impestum sum

mum.

Si ω- XIX. Qui civitatem dc cives, iis homine dc membris ejus homine, comparare solent, dicunt pe-brβα--Omnes , eum summummum im- imperium obtinet in civitate , pq - , esse ad civitatem totam id quod

240쪽

op. VI. IN PERIUΜ. ITI caput est ad totum hominem. terum ex ante dictis apparet,' '. eum qui tali imperio praeditus qua es est, s sive Homo sit, sive cu- n moria 9 habere ad civitatem, ra- ὰ tionem non capitis, sed animae. ι in αNam anima est, per quam ho-ζ' mo habet voluntatem , hoc est, potest velle & nolle. Ita per eum qui summum habet imp

rium, & non aliter, voluntatem habet , & potest velle &nolle civitas. Cum capite conmferendus potius est coetus con- siliariorum, sive consiliarius u-DUS, cujus solius consilio si

alicujus solius ) is qui habet

summum imperium in regenda civitate , in rebus madiimi momenti utitur. Capitis enim officium consulere est , sicut animae imperare. XX. Siquidem imperiumsum ummum, vi pactorum, quae cives imperium