Elementa philosophica de cive. Autore Thom. Hobbes Malmesburiensi

451쪽

annot. invenire potuisse. Diso igitur et i ab aliquibus Deum esse, lumine rationis sciri possit; tamen homines in voluptatibus , veI divitiis , veI honoribus , perquirendis continuo occupatos , item homines qui recte ratiocinari non δε- levi, veI non valent, veI non curant , denique insipientes , in quo numero Athei fiant, seire idion. posse. Quia sis XX. Quoniam a vi pacti quo cives singuli sinstulis ad ob

ino imperanti, sive is unus homo , sive una curia sit, absol tam & universalem squalem sup. capite & articulo definivimus P praestandam obligantur , derivatur obligatio ad singulas leges civiles observandas, ita ut illud pactum contineat in se leges omnes simul; manifestum est civem qui pacto generali obedien-

452쪽

obedientiae renunciaverit, omnibus simul legibus renunciare. Quod malum tanto gravius est quolibet peccato uno, quanto peccare semper , gravius est quam semel. Atque hoc est peccatum illud quod vocatur CRI-ΜEN LAEsIE MAIESTATIS , &est factum vel dictum quo civis, seu subditus , declarat non esse sibi amplius voluntatem , ei ho mini vel curiae cui commisium est summum civitatis imperium, obediendi. Et facto quidem. hujusmodi voluntatem declarat civis, quando vim infert vel inferre conatur personiS .eOIum

qui vel summum imperium habent, vel habentium mandata exsequuntur , quales sunt proditores , Regicidae, & qui arma contra ciVitatem gerunt.

vel ad hostes durante bello transfugiunt. Dicto autem V iuntatem eandem ostendunt qui. R direc

453쪽

directe negant, se, aut cives caeteros, ad talem obedientiam

obligari , veI in toto, ut qui disceret . non esse iis Ohediendu mc salva obedientia, quam debemus Deo simpliciter, absolute& universaliter, vel in parte , ut si quis diceret, non esse iis jus suo arbitrio bellum gerendi , pacem 1 faciendi , milites conscribendi , pecunias exigendi . magistratus & ministros publicos eligendi . leges ferendi, controversias determinandi , poenas statuendi, vel aliud aliuquod sine quo consistere rivitas non potest. Atque haec &similia dicta & facta, crimina laesae maj estatis, ex vi legis, non civil1s, sed naturalis sunt. Potest autem esse ut aliquid , quod factum ante legem civilem latam non ferat Erimen lam.

- maj estatis, sit tamen si fiat post. Ut si lege declaretur, pro signo

454쪽

c φ.XIV. IMPERIUM. 38 signo obedientiae civilis renunciatae habendum esse hoc est pro crimine laesae Μajestatis si quis vel monetam cuderit, vel 1igilla civitatis adulteraverit; isi qui postea id fecerit, reus majestatis non minus est quam ille

alter, minus tamen peccat, quia non omnes leges simul , sed unam tantum legem violat nam lex vocando crimen majessatis, id quod natura non ita est, nomen quidem invidiosum, & forte poenam majorem iri. reum jure statuit , sed ut pece lium ipsum gravius sit, non em,

XXI. Peccatum autem id, ω quod per legem naturalem crimen laesae majestatis est , legis non tegra naturalis transgressio est, non civilis. Cum enim obligatio ad ratia νι obedientiam civilem , cuius vi i ri leges civiles validae sunt, omni

lege civili prior sit, sitque .criu

455쪽

men laesae majestatis naturaliter nihil aliud, quam obligationis illius. violatio ; sequitur , crimine laesae majestatis violari legem quae praecessit legem civilem e nempe naturalem , qua prohibemur violare pacta & si-dem datam. Quod si quis Princeps summusilegem civilem in hanc formulam conciperet, non rebellabis 3 nihil essiceret. Nam nisi prius obligemur cives ad obediecitiam , hoc est , ad nota rebellandum, omnis lex inv lida est x obligatio autem, quae obligat ad id, ad quod ante obligati erant, superflua est. XXII. Sequitur ex hoe, pu- z. niri rebelles , proditores , & caesa iura teros lase majestatis convictos, si l ' non jure civisi, sed naturali, hoc est, non ut cives malos , sed ut eisitatis hoses , nec jure

imperii sive dominii, sed jure

456쪽

C .XIV. ΙΜFER I U Μ. 389XXIII. Sunt qui facta con- Ofledum tra legem civilem, quando poe- νε- na ipsa lege definitur, expiari putant, si poenam volentes su- Me Hamibeant, neque reos esse coram M. Dees violatae legis naturalis quamquam violando civiles leges, violamus quoque naturales, quae jubent civiles Observari eos qui poenam solvoru nt, quam lex exigebat. Tanquam lege non Vetaretur fac-ctum, sed poena pretii loco pro- Poneretur , quo licentia faciendi ea quae lege prohibentur,

venundaretur. Per eandem rationem possent inferri etiam , nullam omnino legis transgressionem peccatum esse, sed quam suo periculo libertatem quisque emerit, eam jure habere. Sciei dum autem est, verba legis du

plici sensu intelligi posse. Al

tero, ut duas partes prout di Cum est supra articulo T. γ con'. i R 3 tineat,

457쪽

tineat, nempe prohibentem absolute, ut , Non facies ; & vindicantem , ut , usui facit, poenas

dabis. Altero , ut unum Contineat conditionale , ut , MnDeies , nis poenas velis solvere. Et sic lex non simpliciter, sed conditionaliter prohibet. Si primo modo intelligitur , qui facit, peccat, quia quod lege vetitura

est, facit. Si secundo, non pee- eat, quia facere , Velitum non

est implenti conditionem. Nam in primo sensu omnes ficere prohibentur ; in secundo ii s li, qui se poenae subtrahunt. In primo sensu, legis pars vindicativa non Reum obligat, sed magistratum poenas exigere 3 in secundo obligatur ad poenas exigendas ipse qui poenas de-het ; ad quas solvendas si capi- ales , aut alioqui graves sint, obligari non potest. Utro vero sensu lex accipienda sit , ab ar-

458쪽

cap.Xrv. ΙΜ PERIUΜ.bitrio dependet ejus , qui summum habet imperium. Ubi ergo de sententia legis dubitatur, quia certi sumus non peecare qui non faciunt, peccatum erit, si facimus, utcunque lex postea explicari post. Nam quod du-hitas an hi peccatum necne i id facere , cum abstinere liberumst, contemtio legum est; ideoque per cap. 3. an. 28. FecC .lum contra legem naturalem.

Inanis igitur est distinctio illa

obedientiae in Actisam & Passia vam, quasi poenis humano a bitrio positis expiari possit,quod peccatum est contra legem naturalem, quae est lex Dei i aut quas non peccent , qui peccant

459쪽

De Regno Dei per naturam. 1. Propositio sequentium. II. D.. quOF dicatur Deus regnare. Hia

Verbum Dei triplax: Ratio , Revelatio, Prophetia. IV. Rey gnum Dea duplex , Naturale is

Propheticum. v. gus quo reo gnat Deus, situm est in omni, Potentia eius. VI. Idem ex Scriptura sacra. II. Obligationesu obedientiae Deo praestanda pr cedere ab imbecillitatas sum na. VIII. Leges Dei in Remo natiarali esse eas , quα a. O 3. Op .supra recitata sunt. IX. ΗΟ-nor cultus quid sunt. X. tum conmere vel in attributis, - . -ι in Actionibus. as Et GD alium Naturalem alam Arhaebtrarium. XII. Alium 'assum , alium spontaneum. XVI. suisse eulius finis seu scosus. XIV. suanam sint leges saturaIeseirca mi Attributa Tv. sua nam snt actiones pibus exhi- . : O , betur

460쪽

Cap. XV. RELIGI 6.

betur cultur naturaliter. xv I. D- regno Der naturali , civitarem

posso cultum Dei instituere ambitrio suo. Tura. Regnante Deo per naturam solam , legum Omnium interpretem es e civitarem , est, eum hominam υercuriam, quae habet sub Deo e . visatis imperium summum .XVIII. Dubitationes quaeda in sιblatae. xxx. In Regno Dor naturali ,

si peccatum , ct quid crismen laesae Majestatis Divinae.

I. c Uod status naturae, hoe Mansiliis est libertatis absolutae qualis est eorum , qui neque Regnant neque Regnantur . Anarchia sit ili status hostilis ;Quod praecepta quibus talis status evitatur , sint leges natu rae ; Quod civitas existere sine summo imperio non possit a Quod iis qui summum impe-xium obtinent , obediendum sit simpliciter , id est, in omnibusqqae mandatri Dei non repu-