장음표시 사용
471쪽
η RELIGIO. Cap. XV.rionis naturases duae species; Una ubi libertas impedimentis corporeis tollitur ; juxta quam
coelum & terram & creaturas omnes communibus suae cre
tionis legibus obedire dicimus. Altera ubi tollitur spe & metu; juxta quam, infirmior potenti xi eui resistere se posse desperat, non potest non obedire. A secundo hoc obligationis genere nascitur, hoc est, a metu, sive imbecillitatis propriae respectu' divinae potentiae I conscientia, quod in Regno Dei naturali, ad obediendum Deo obligemur ; dictante scilieet ratione ,
, V Omnibus Dei potentiam & providentiam agnoscentibus non esse calatirandum contra simu-
Αnnoti Propter imbecillitatem JG eui durum hoe videbitur , i
472쪽
Cap. XV. RELIGIO. 6 Frirare velit, s obent duo omni- Αnnoti
potentes , uter utri obedire obligaretur. Confitebitur, credo, neutrum neutri obligari. Hoe s verum es, verum quoque est quod posui , homines ideo Deo DHeetos e se, quia omnipotentes non sunt. Etenim Servator noser Pau Ium admonens qui eo tempore Melestiis hostis e t ne contra simulam eatiitraret, obedientiam ab illo, eo nomine videtur
VIII. Quoniam Verbum Dei Leges Diaper naturam solam regnantis , aliud non supponitur praeter esse eas. rectam rationem; leges autem Regum ab eorum Verbo solo γνariit cognosci possunt, manifestum ιβιαμ est, leges Dei per solam naturam regnantis, solas esse leges naturales3 nempe illas quas cap. a. & 3 enumeravimus , & a ra-
473쪽
w6 RRLIGIO. Cap. XV.tionis dictatis deduximus, Humilitatem , AEquitatem , Iust- Misericordiam , Caeterasique virtutes morales pacis conciliatrices , quae pertinent adiuossicia hominum erga se inviacem ; & illas quas ratio recta dictaverit praeterea , circa honorem & cultum divinae ma jese. tatis. Quae sint illae leges naturales, sive virtutes morales, non est opus repetere. Quos hono-TeS autem, & quem cultum divinum , id est, quas leges sacra eadem dictet ratio naturalis , avidendum est. l IX. HONOR , proprie lo-
usisti quendo, nihil aliud est quam
opinio alienae potentiae conjura tae cum bonitate. Et honorare aliquem, idem est quod magni aestimare. Et sic Honor non ini Honorato, sed in Hinorante es Honorem autem in opinione si tum consequuntur necessario
474쪽
.XV., RELIGIO. w7 tres affectus : Amor, qui ad B nitatem ; Spes & Timor, qui ad
potentiam reseruntur. Ex his autem oriuntur actiones externa
quibus potentes placari, & propitii fieri solent, & quae sunt ipsius honoris effectus, ideoque& signa naturaliad Sed nomen Honor translatumi est etiam ad effectus illos honoris externos, iquo sensu, Honorare eum dici-ι mur , de cujus potentia testa- mur, verbis vel factis, nOS egre
gie sentire; ut Honor idem sit quod Cultus. CULTUs autem est actus externus Honoris interni signum Et quos officiis placare si irati sint, vel utcunque propitios nobis reddere stud 'mus, eos colere dicimur. IX. Signa animi omnia, vel cultum
verba sunt vel facta ; ideoque
Catius omnis, vel versis avel kHbistis factis constat. Utraque autem νεμ ' ς ad tria genera reseruntur; quo- - ρημ
475쪽
rum primum, Laus est sive prindieatio bonitatis; secundum pra- dieatio potentiae praesentis , quod est mini are , μεγαλμυιρος 3 tertium praedicatis fetieitatis si-- potentiae in futurum etiam se- 'Curae; quae μα-ωσμα dicitur. Honorum , inquam , unumquodque genus , nota in i merbis modo, sed etiam in Factis spe itari potest. Verbis autem Iau - mus celebramusque tunc, quando fit per propositionem, sive
dogmatice , hoc est, per attributa , sive nomina , quod enu clative dc eategorire laudare vel
celebrare dici potest; ut cum dicimus illum quem honoramus esse sileralem , fortem, sapie rem. Factis vero, quando sit per consequens I sive per hypoth sin , ut gratiarum actione , quae
bonitatem ἡ ΟΓedientia, . quae po- gentiam 3 congratulatione, quM
felicitate m supponit. - XI. Sive
476쪽
Cap. XV. RELIGIO. qo9XI. Sive autem verbis, sive Dassa factis, aliquem celebrare veli αἰ umnasmus, inVeniemus alia quae ho- ai;um 'norem apud omnes significant, rbitr- qualia sunt inter attributa, no- r 'mina virtutum & potentiarum generalia ; quae in malam Pa tem accipi non possunt. Ut Bonus, Pulcher , Fortis , Iustus, &si milia. Inter actiones autem Obedientia, Gratiarum actio , Preces, aliaque ejus generis ,
quibus agnitio potentiae & virtutis semper subintelligitur. Alia quae honorem apud quosdam significant, apud alios vero contumeliam, Vel neutrum squalia sunt in Astributis nomina quae ad virtutes vel Vitia, honesta vel inhonesta, pro diversitate opinionum diverse rein feruntur, ut quod occiderit inu
micum, quod fugerit, quod sit Philosophus, quod Orator , scsimilia , quae apud alios in ho-
477쪽
4io RELIGIO. Cap. XV.nore, aliis contemtui habentur: in factis , ea quae dependent a b consuetudine loci, vel praescriptis legum civilium 3 ut inter
salutandum caput nudare, Calceos deponere, corpus inclinare, stantem, prostratum, vel
genibus innixum aliquid petere, Ceremoniarum formulae, dc
similia. Cultus autem ille qui apud omnes dc semper honoriscus est, naturalis, alter Veroqui loca dc mores sequitur , adibitrarius dici potest. Iura XII. Ρorro Cultus esse po-i Gm, imperatus; scilicet iussu eius Aponia. qui colitur; dc pote 1t elle spon-neum taneus, nimirum talis qualis via debitur colenti , si imperatus, actiones quae adhibentur , non significant honorem ut tales , sed ut imperatae r significant enim obeatentiam immediate , obedientia potentiam; ita ut cuDrus imperatur consistat obedientias
478쪽
Cap. XV. RELIGIO; qI Itia, spontaneus sola natura actionum sit honorificus; quae si honoris significativae sint apud
spectantes, cultus , aliter contumelia est. Rursus eultus vel publicus , vel privatus esse potest. Publicus autem spontaneus esse respectu colentium singulorum non potest ; respectu civitatis potest. Cum enim quod spontanee sit, arbitrio fiat facientis , non esset cultus unus qui exhiberetur, sed tot cultus quot colentes , nisi unius imperio arbitria omnium unirentur. Pri vatus autem spontaneus esse potest, si exhibeatur secreto: quod enim palam sit , vel legibus, vel verecundia coercitum est . quod naturae spontanei adver-
Catur , consideranda causa est quare homines cultu gaudeant. S a Sumen
479쪽
4ia RELIGIO Cap. XV. Sumendum autem est , quod alias ostendi mus, Gaudium in eo situm esse quod quis viri
rem', vim , scientiam, formam, amicos , divitias, aut quamcumque aliam potentiam suam , vel tanquam suam, contempletur , neque aliud esse praeter
Gloriam, seu triumphum animi. Putantis se honorari. hoc est, amari, & timeri . hoc est, servitia & auxilia hominum praesto habere. Quoniam vero homines, quem honorari, id est, pro potente haberi, ab aliis videniuPotentem esse credunt, contingit honorem cultu propagari δ. dc potentiae existimatione , potentiam acquiri veram. Finis ergo ejus qui se coli vel jubet , vel patitur, is est, ut quamplu-
. . TimoLeo modo sibi vel amore vel metu obedientes reddat.s-η- XIV. Ut sciamus autem ἰeu rati, quem cultum Dei assignet ratio
480쪽
naturalis , incipiamus ab attri- elaea Mibutis. Ubi inprimis manifestum est, attribuendam ei esse exiserennam. Voluntas enim hono Tandi eum, quem non putamUS
esse, nulla esse potest. Deinde Philosophos qui ipsum mumdum , vel mundi animam id est partem J dixerunt esse
Deum, indigne de Deo loquutos esse: non enim quicquam et . attribuunt, sed omnino esse ne gant : nam per nomen illud , Deus , intelligitur mundi earum dicentes autem mundum esse Deum , dicunt nullam esse ejus .eaufam, hoc est, Deum non esse. Similiter eos qui mundum non creatum, sed aeternum esse asse-Tunt, quoniam aeterni causa esse
non potest , causam mundi e se, id est , Deum e se negare. Ιnd gne item de Deo sentire , qui otium ipsi attribuentes, mundi generisque humani regimen eis