장음표시 사용
361쪽
sacere dictas consequentias,& quae sequun tu apparet, non satis it tum meorum uerborum sensum percepisse: quae tamen uerba iudicio meo nihil ambigui,obscuri ue habent. Neque enim quicquam resipodit ad rationes eas, quibus ostendisse me arbitror, si proprium munus esset Logici, con derare hominem ut homo est, Ranimal ut animal est,superuacaneas fore caeteras facultates. Reliqua uero quae scribit, partim iam refutata sunt, partim nihil ad rem faciunt: ut qus dicit de Dialectica . neque enim de illa hoc loco disputatur: quinx, etiam uidetur ab eius sententia discrepare. Quia si dialectra est, quaeri modo probabili consideret omnes res, non erit Logicus,quippe qui ,, illas considerat ut sentit ipse sub ea ratione sor mali, quae in iplis OR Ita nunciationibus subissci,ac praedicari possunt. non enim eadem est .pinionis trius cp ratio formalis. Ex eius ergo dieiis sequitur, ut distinguantur iliter se gica,& dialecitica. id quod superius negauit. Praeterea,ad aliam rationem meam respondens, nonnulla ob eam quidem causam scribit, quod qui meus esset uerborum sensus, non intellexit. sic enim ait: Quo pacto citra omnem Dialecticae regulam intulisti: Igitur u D rum est, quod diximus, cum in his nihil probauerim, nihil assum
M pserim, quod positionein suam debilitet, ut ipse inquit, sed asseras teis inserius probaturum. Haec autem mea sunt uerba:
,, Sequitur ergo id quod diximus, ut si huiusmodi cognitio ex iti,, lo libro colligatur, inserri non possit,eam doctrinam esse Logicae faμ
Quae quide consequentia ducitur ex omnibus iis quae allata sitiat,
ad ollendendum conclusionem eam quam diximus. Illata est autem ultimo loco, ut comprehenderet om nes superiores rationes,non ut luna penderet ex ths quae probaturi ellemus. Fatemur tamen,hanc ipsam consequentiam esse citra omnem dialecticam regulam. est Gnim secundum demonstrativa regulam, quam una in his sectamur. Quod autem ad aliam rationem meam respondens ait, se nonnulla praeteriisse, quae superuacanea tibi uiderentur: hoc quidem peni tus falsum esse,facile in teli igent in qui uerba mea legerint. Nihil enim aliud habet mea illa ratio, nisi quae antecedunt, quaeQ insequuntur, eorum rationes,& locos Aristotelis,qui li me saciunt. Deinde subiungit quae a Peripateticis pro certis posita esse dicit,quae quide sunt
a nobis iam resutata. Cum uero accedit ad formam argumenti,nihil minus faciliquam ut rationes meas refellat.
Respondet enim ad antecedens,diuersis secutus opiniones,quod quidem quam diluat, aliorum fit iudicium. Haec autem mea sunt uerba: is Illud etiam ab omni ratione alienum existimamus, quod quidam is negant, substantiam considerari ut substantia,& qualitatem ut qua ,, litatem,eodemU modo reliqua: sed ut genera.
362쪽
Quibus quidem uerbis improbatur a me eorum opinio , quilia sentiunt.
Erum non modo in hac re uir iste egregius labitur,sed in aliis permultis. Nam si ut ait ipso qui asserunt, tractari ..uoces in Praedicamentis primo, ut medisss concceptibus .e rerum sisnificatiuae sunt. neparent antecedens illud. sub is stantiam non considerari eo libro, ut genus, ac faterentur, uocein is Substantia, quae genus appellatur, tractari, ut significativa est res, .. quae est substantia. L.
Illud nimirum sentiunt, substantiam,&reliqua genera considera ri non posse, ut subhciuntur,dc ut praedicantur: hoc est,ut inseriora sunt,& superiora. Consequentia sic ostenditur. Si idem simul considerari non potest,& ut significat res,& ut genus est, ut ipse ait: id in Propterea,quod genus est lecunda intentio, aliter enim nihil interei, set inter hanc considerationem,& illam, qua consideratur substantia ut est substantia. Huius inodi tamen conliderationes dixit ipse, esse inter sedistinctas, ita* posuit has opiniones csse diuersas. Si igitur idem simul considerari non potest,&ut significat res, & ut genus est: neque item considerabitur, quatenus est praedicatum, & subiectum, superius , R in serius. Id autem ex eo satis constat, quod omnes secundae intentioncs ut sentit ipse tractantur a Logico. supra enim dixit, Genus spectare ad Logicum, quia est praedicatum. Et in M. supposito secundi tractatus: Uti enim, inquit, Socrates uti diximus) paternitate, quam sibi il-
li actu acquirit, pater denominatur, & Plato filius,pari modo unu obiectum cognitum, genus,aut species,superius,&in serius, praedi. catum, subiectu,denominari poterit. Quod enim animal appellabas cognitum recto actu, id denominas genus comparatione facta. Concedit igitur, illa eiusdem esse ordinis,ut reuera sunt,sunt enim assectus entis: ital eiusdem esse naturae. Sed superius,cum ad ueraba illa responderct,
Falsiam quoque, & ab Aristotelis sententia plane alienam duci
mus eorum opinionem, qui existimant,hominem,& animal, trian gulum,& figuram, caetera his consimilia, quae quidem inter se ra- tionem obtinent generum,& specierum,eo libro tractari,ut superio Mra. 8c inseriora: MAd haec inquam uerba cum responderet, Haec opinio, inquit, quam tu ita salsam, ae doctrinae Aristotelis Maduersariana dicis, uera est,ac Peripatetica.
Cum iam scias, Peripateticos uel iusto titulo possidere, uel saltem hunc locum occupare, uidelicet quae in Praedicamentorum libro co ea siderantur, ut superiora,ct inferiora ut in ipsis enunciationibus subi j eaci,aut Praedicari possunt,considerari. Ergo Peripatetica erit simul, A
363쪽
Boetius, Simplicius,Hammonius, ac egregi j complures Grsci inter Prctoe secundam partem defendunt: multi etiam ex Graecis Sc Lati- nis priorem,neutra tamen opinio a conclusione nostra dissentit. Ita ν suis k illorum uerborum suorum sensum, ut diceret, res priamo considerari sub secundis intentionibus,ac uox Primo, referretur ad uerba illa sub secundis intentionibus,no per se ipsi acciperentur. Sed hoc no uidetur significare uerba eius,qus proxime recitauimus. Ut hoc autem illi demus, suam ipse opinionem euertit. nam si ni- XXXIX. hil inter se differunt istae opiniones non recte eas ipse distinxit. Adde,quod altera est,cosiderari primo res sub secundis intentionibus: altera est, non considerari primo res, quia uoces primo consideratitur, sunt igitur diuersee: ut si una uera sit, altera non posssit esse uera, Ita p secum homo pugnat, quippe qui ponit. ambas esse ueras. sup rius enim ita scripsit: lliora opinio,qui asserunt, animal&homine considerari in Praece dicamentoru libro, ut superius M inscrtus, Peripatetica est,& vera. Sed considerare animal ut superius, & hominem ut inserius, esi considerare res sub secundis intentionibus: ergo uera erit, ac Peripa tetica opinio eorum qui putant, res considerari sub secundis inten tionibus quae quidem opinio, ut patet ex iis, quae dicta sunt, euertit opinionem eorum qui censent, seraedicamenta es la primo de uocibus sioni ficantibus res, ut significantes sunt. Itam aduersetur Simpliacio, Rammonio, Boetio: quos tamen infra scribit,omnem aetatem ea semper ueneratam esse,& tantum illis detulisse,quantum fortasse Ari ..stoteli. Praeterea a se ipso dissentit, qui loco citato loquens de sententia Boetin, Hami nonii, Simplich,haec uerba subiungit: Quarum tamen hac in re sententia ita rationi consona est, ut ue rior esse non possi. cs Si ergo haec opinio uera est,illa quam demonstrauimus, est salsi. nam secundum hanc uoces primo considerantur, ut significant res: secundum illam considerantur primo res, ut substant secundis intentionibus: quam tamen superius ipse ueram esse dixit. ergo a seipso π L dissidet. Ualet enim hoc argumentum : si considerantur primo res sub secundis intentionibus, non considerantur primo uoces, ut si
Ex is aute quae de hoc libro sentit,qus quidem ut ostensum est inter se pugnant, facile intestigi licet, quam eius ipsius libri cognitio,
Uidetur item peccare, propterea quod ego non illud intuli,quod
Substantia consideratur ut genus,ergo in quantum genus. .. Sed hoc, Substantia consideratur ut genus, ergo definitio & eius proprio
tales conueniunt ei ut genus est.
Sed ut a rete illud etiam illatum sit,uere tamen insequitur. Ea enim
quam affert ipse, distinctio uocis,inquantum,plane confiicta est, &
364쪽
to AN T. B E R N A R D I N I R A N D. commentitia. siquidem considerare substantiam, ut genus,est tantuin modo considerare eam ut praedicatur de pluribus. nam genus,ut genus,praedicatur de pluribus. Patet etiam, a veritate illum recedere,cum dicat, is Substantiam considerari,ut genus: non omnes tamen proprietari tates conuenire ei,ut genus est. .
Praesertim cum loquatur de proprietatibus ijs, quae maxime dicuturei conuenire.Cum enim dixisset, is Proprietates nonnullas inesse ipsi rei, quasdam uero ob re eois ctum rationis:
Ita subdit, ,, Cognitio substantiae secundum has proprietates relatum postre is mum habet ad ipsum genus. Ergo non conueniunt hae proprietates s ibstanti utres est,quia spectant ad id quod non est res, & formalis ipsarum ratio est secumda intentio.
Quod nihil aute ad rationes meas respondet,quas idcirco se praeoterire ait, quod superuacaneae sint, quam id recte, recruciat,facile erit ijs diiudicare, qui meas illas rationes legerint.
Uod uero subiungit, is et Sese demonstra isse,praecipuam curam Logico sere ut
is essentialia, Sc denominative praedicata optime cogno is scat: quod facile assequetur, inquit, si uoces Praedicamenis torum discernet,quae cum significatiuae sint,tota res ad significata reis krenda erit. Id plane evertit, quod iam toties dixit, Praedicamenta scilicet esse de uocibus.Nam si tota res,quae notatur uocibus significativis, quae sunt in Praedicamentis ad significata referenda est: sequitur,ut Pra dicamenta sin t de rebus. uoces enim sunt propter res, ad quas rese-XL 1- μή runtur: siquidem illas oportet esse propter id ad quod reseruntur. er iubis is γ Praedicamenta tractantur per se, & primo de rebus, non de uocusio. bus.Ita Barra ipse opinionem sunditus evertit. Praeterea satis mirari non positam, egregium istum uirum dic is re,Entia rationis, siue secundas intentiones, & a Metaphysico, Sc a Logico, uario tamen modo, considerari. illum enim quid itatems, earum,si quam habent,considerare, ut omnino a primis intentioni is bus abstrahunt, aut res ipsas inesse cognito denominant. Contra, is hunc non ita simpliciter, sed ut primis intentionibus adiundiae sunt. M & res ipsas sic intellectas denominant. quinimmo & uoces res sic in ,, tellectas significantes speculati. Nam in multis uidetur a ueritate longe recedere. Primum autem, quod sequitur, ut Logicus sit magis realis artus , quam Primus philosophus: siquidem Primus philosophus considerat secundas intentiones, ut omnino abstrahunt a primis: L llicus
365쪽
picus perscrutatur eas non simpliciter, sed ut primis adiunctae sunt. Qui autem considerat secundas intentiones primis adiun 'as,magis est realis,quam qui considerat secundas tantum. Primae enim di notur reales,propterea quod reserunt res .ac scientiae ipsae,qu od sunt deprimis intentionibus, dicuntur reales: ergo Logica est magis realis, X L i.
quam Prima philosophia. Quod quidem cum absurdissimum est, tu φp etiam cum his pugnat,quae iste superius scripsit:
Deinde uidetur apertillime peccare, cum ait, Metaphυsicum considerare quiditatem secudarum intentionum, ut omnino a frimis abstrahunt, aut res ipsis inesse cognito denomι eonant. hic enim modus prio est . Nam secundis intentionibus deno
minari res inesse cognito, perinde est,ac secundis primas denominari intentiones. Siquidem primae intentiones ut concedit ipse nihil aliud sunt,nisi res primo cognitae, hoc est quiditates rerum in intello ta Lir Lehu: ergo secum disssidet. Postremo,cum scribit, Metaphysicum considerare secundas intentiones , ut res ipsas snesse cognito denominant, Logicum considerare easdem securi. das intentiones adiunctas primis,& quatenus res ipsas sic intellecitas
A se ipso dissentit. Sequitur enim, ut ab utroque eodem modo
considerentur,quas tamen uarie considcrari superius dixit. Adhuc αLi ii Ligitur integrum csset argumentum meum, quamuis ea quae dicit, ad rem facerent,quae tamen maxime aliena sunt. Insequi autem id quod diximus, patet ex eo, quod fieri non potest, ut secundae intentiones considerentur, ut denominant res ineste .cogn ito,nisi etiam denominent res sic in telle fias. Idem etiam sic confirmatur, quod cum huiusmodi secundae interi ..ωciones non pos piat esse sine primis,tanquam sine materia propria,fi
ri non potest, ut intelligantur sine primis. itaque tollitur uarius ille considerandi modus. Aoc autem ita esse, ex eo colligi potest, quod ut quicque est, ita etiam intelligitur. Antecedens comprobantea, quae ipsemet in secundo supposito, cum multa ante dixisset,ita scripsit: Sic etiam apud intellei him suo modo cum ampliorem quidua, tem minus amplae qui ditati conseri, aetia, quem diximus, compa rativo, aut etiam indiuiduis per corum sensibiles species, in interi oribus sensibus existentibus necessarib haec obiecta cognita, & ut 'sic inuicem comparata, respectus aliqui, aut etiam relationes inse- quuntur, qui cum in intellediu sint.&per huiusmodi actum colla,
tiuum oriantur, rationis, non naturae, aut rei esse dicuntur. Haec igitur, aut relationes rationis, aut secundae intentiones,aut 'secundi concceptus, aut secundo intellessita appellata, cum obiecta 'cognita sic insequu ntur, & in eis in intellectu sic comparante dere. licita suerint, tales quiditates, siue naturas, siue mutates denomi.
366쪽
tractatu tertio, scilicet quod ista scientia habet considerare de omni- ιι bus speclabus entium, secundum quod sunt entia: & dat super hoc testimonia,ut in epitomate Metaphysicae. Prima pars, inquit,specu latur de rebus sensibilibus,in quantum sunt entia, & de omnibus ν neribus earum quae sunt decem Praedicamenta.& de omnibus con-
Quam quidem rem primo huius Apologiae libro nos pluribus ostendisse arbitramur. Quod si eoru quae sunt principia, oc causae
quaeruntur in Prima philosophia, quatenus sunt: quae autem in re rum natura reperiuntur, ut homo, asinus, hos, & reliqua huiusmodi, omnia sunt horum omnium, quatenus sunt principia, dc causae quaeruntur in Prima philosephia. Praeter rem deniq; ait,sese mihi ' illud assentiri,genus ut est genus,ut dieito,ut explicat quiditatem,S si alem rationem generis considerari a Metaphysico. uis enim μdubitet, quin genus urgenus,sic accipiatur,cu aliter sumi no positie
R. aeterea quod scribit, uoces sic significativas,quae genera nominantur, & quarum gratia antecedens est Arma- tum, non spectare ad Metaphysicum, sed ad Logicum,
in hoc item uidetur peccare. sequeretur enim, ut nae uoces, Subitantia, quantitas, qualitas, quae quide uoces significat res,
no pertinerent ad primum philosophum, ted ad Logicum: ita subsecundis intentionibus spectarent ad Primam philosophiam,sine illis ad Logicam, contra quam tamen ab eo persaepe iam dictum eli. x L v1. Quae cu ita esse appareat, haud sane dubitari posse arbitror, quin suae Lauerum sit quod diximus, substantiam, quantitatem, & reliqua eius φρ ' φ' dem generis,sicdsiderantur in Praedicamentis, ut genera, ad Prima γ' spectare philolaphiam. Cum ex qs autem quae uir iste peregregius scribit, modo hoc sequatur,modo illud, quid aliud obsiecro, dicen
dum est, nisi suam illum opinione evertere,nostram aute co firmaree Satis autem mirari non possum, eum scribere, sibi mirum uideri, non illud me concedere,unumquod p Prs dicamen torum Sc esse, M .. appellari genus seorsum,sed omnia unico uerbo genus nominari. αCum ego ita scripserim, Ne phuic nostrae sententiae ni sillor aduersantur ea uerba quae ea scripta reliquit Aristoteles in fine Praedicamentorum,ubi sic ait: De νε propositis ita ιν generibus dicta sussiciant. Id enim ego propterea in tuli, non contra me facere, quia haec decegenera in eo inter se consentiunt, quod omnia appellantur genera,&in epilogo quidem communi nomine sic appellari potuerint: quod quidem idcirco 1 medictum est, propter hunc epilogum. De substantia igitur,de quantitate,relatione, qualitate, ubi, quanodo,habere,agere,iacere,& pati , dicta sufficiant.
Non ergo illud negaui, substantiam seorsem dicigenus,item p reliqua,etsi omnia dixi appellari genera. G Praeterea
367쪽
Praeterea quod ex libro Topicorum Iacomellus citat,id sauet opio . nioni m . Nam genus cum reperiatur in singulis Praedicamentis, inuri l. est alfectus entis, quatenus est ens, non substantiae, neque ullius se paratim reliquorum decem generum, propterea quia cst in quoli het genere,u t ipse etiam concedit: quocirca est assicitus critis, itaqi per
tinet ad primum philosophum. Ad quam enim facultatem speetas
subiectum,spectant etiam eius propriciates.
Praeterea si tenus ut iste ait consideratur in Topicis,ut genus, liber autem Topicorum ex eius sententia est pars Logica , Logica Uri considerat genus,ut genus. Sed superius dixit, genus sub ratione suo ip*u niuersali generis, quod quidem nihil aliud est, nisi genus ut genus, viqi . spectare ad primum philosophum: igitur a seipso diiuniit.
Praeterea si genus ut genus, est in quolibet Praedicamento, Pra dicamenta autem sunt pars Logicae, genus ut genus pertinet ad L Ricam: ergo non pertinet ad Primam philosophiam,quod tamen superius iple concesssit. Ne enim fieri potest, ut idem eadem rationesormali ad diuersos pertineat artifices. Quod ueto subiungit, ex uerbis Aristotelis intelligi, pertractatu ,, esse de decem generibus, es substantiam csse consideratam,tit ei con, , Venit ratio generis: aperte secum pugnat, quippe qui paulo ante diu ΣLvlll. xit, primum philosophum considerare genus ut genus,& ut illi coliticia it ratio generis: hic autem uult.considerari a Logico. Siquid cinscribit in Praedicamentis,quae ipse putat esse parte Logicae, substat tiam esse consideratam,ut ipsi convcnit ratio peneris. Praeterea si ex uerbis Aristotelis apparet, iubstantiam esse contaderatam, ut ei conuenit ratio generis,non recte superius ita scripsit: Non enim uerum est,substantiam ut genus,co libro considerari Nam idem est considerare substantiam, ut illi conuenit ratio peneris,& considerare eam ut genus. Considerare enim Socratem sub ratione hominis, est considerare eum ut homo est. Non enim potast aliquid considerari ut genus, nisi consideretur sub ratione ger eris. nam aliter non consideraretur ut genus: propterea quod considera ' re aliquid ut genus, est considerare illud sub ratione generis. Sed suin' perius ex eorum sententia,qui diccbant Praedicamenta esse de uocibus significantibus res, quatenus significantes sunt qua quidem pinione nullam infra scribit esse ueriorem asseruit fieri no polle, ut ηιλ substantia consideretur ut genus. crgo se m Pugnat.
rci' Πῖr I Uod autem ita subdit, Postea tu no dis Ioluis Simplici j obiectione, qua prae
ix dissito Aristotelis testimonio demonstrat, Predicamenta dici genera,& ut genera ab Aristotcle considerata: Vidi tur longe a ueritate recedere. ac primum quidem, quod fati sum est,Simplicium testimonio Aristotelis ostendissse Praedicamen ta dici genera, & ut genera ab Aristotele esse considerata. Nam ille
368쪽
quidem usus est testimonio Aristotelis,ad ostendendum,Praedicamenta dices genera, id quod nos etiam assentimur: sed eum ostendo. re,illa eosiderari eo libro, ut genera, id uero falsium esse arbitramur, ut ex ipsius Simplicii uerbis facile intelligi licet. Huc accedit,ut cum inconstant opinionem Simplicio tribuat,
secum etiam ipse pugnet: quippe qui superius ita scripsit,
Qui primo uoces, ut rerum mediis concceptibus sunt significa. aliuae, in Praedicamentis considerari asserunt,primum antecedens ti- hi negarent. non enim uerum est, substantiam ut genus considerari Min eo libro . MSic igitur argumentor. Simplicius est unus ex ijs qui primo uo ces,ut rerum mediis concoeptibus sunt significatiuae,considerari asserunt in Praedicamentis,ut patet ex iis quae dicta sunt,quae*dicentur: ergo fassium est, illum demonstrasse Praedicamenta dici genera, Sc ut genera ab Aristotele esse cosiderata .hscenim inter se pugnant, L. suae . ut ex iis quae supra disputauimus, constat. Cum Simplicio istitur,ae si με visio secum ipso dissidet. --σα Magis etiam uidetur esse accusandus, cum ait: Sed eius mente ut putas conditionalem quandam infers,& accusas, quam tamen φ nec ipse, nec alius e Peripateticis sermauit,quae est, si demonstrentur proprietates de substantia,demonstrantur ut genus. Quid enim illam ego conditionalem intuli quis hic obsecro,no exclamet quis sibi temperet, quin summam hominis negligentiam temeritatem ψ uerbis asperis in stetur, qui uel ea non uideat, quae ante oculos proposita habet Haec enim sunt uerba meai Non tamen ut probatum est, si demonstrentur proprietates suta est
stanti demonstrantur ut generis,licet substantia sit genus. Nolui igitur dicere, hoe amumentum ualeret demonstrantur
proprietates substantiae, quae est genus:ergo demonstrantur de substantia ut genus est.
Atque hunc quidem sensum, qui perspicue elicitur ex ηs quaerecitauimus uerbis,declarant etiam haec quae insequuntur: Nam etsi in Geometria probatur palsiones de magnitudine,quae est ens: non tamen dicuntur ostendi de ea,quatenus estens. Cum ergo falsum sit, a me illatam esse illam c5ditionalem, qui pomtius contrarium intuli,dubitari non potest,quin omnia quae subiunxit de huiusmodi conditionali inania sintinc plane aliena. Quod autem praeter rem scribat,resipodens ad hanc meam ratio
nem,facile est cuique uidere. Sed illum etiam 4 seipso dissentire,is in Lutelliget, qui ea legerit,quae hoc loco scribit,loquens de illa opinione
interpretum,qui existimant librum Praedicamentorum esse deuo bus significantibus res,quatenus significantes sunt. Ait enim, Quorum tamen hac in re sententia ita rationi consona est, titue, iarior esse non possit.
Quod si uera est haec opinio, salsa erit opinio eorum qui dicunt, Praedicamenta considerari ut superiora se inseriora, ut genera M. G a species.
369쪽
ns AN T. BER NARDI MIRAND. species. Inter se enim inuicem pugnant, ut superius ipse ostendit,ubi posuit duas de Praedicamentis opiniones. Sed tamen supra dixit, hanc esse ueram 8c Peripateticam,ergo sibi non constati
Π pon uero subdit de hae ipsi re loquens,nulla esse, ex eo sa cile intelligi licet, quod nullam ex rationibus meis dissol uit. Itaenim ego sum argumentatus: Praedicamenta sunts de voeibus significantibus res, quatenus significantes
sunt,ergo sunt de rebus. Consequentia sic ostenditur, quod uoces sunt tantummodo propter res.quia enim non possumus asserre nobiscum res, utimur nominibus quae sint signa rem pro ipsis rebus.
propter quod autem quiccb est, εc illud magis. Non ergo infirmat cosequentiam, negando id quod ego plane cofirmo audioritate Aristotelis,ad quam nihil respondet, cu tamen ita coesudatur ratio mea. Nam si utimur nominibus pro rebus, ut dictum est,res considerane per se,non uoces.Non ergo dissoluit argumentum, eum dicit, x, Peripateticos concedere, librum Praedicamentorum esse deuo αν cibus,ut conceptuum interuentu res significant. Ita enim, inquit,&,, de rebus ipsis erit, ut scillaet con coeptae significataeo sunt. non se x, cundum propriam earum naturam. Nam ratio ostendit, considerari secundum propriam naturam, propterea quod superius etia concessit,non nullas proprietates sub Lia sua stantiae conuenire rei,ut res est: cum* non maior fit ratio unius rei. sim v, quae consideratur in una aliqua doctrina, quam alterius, non enim
una esset omnino doctrina,secum ipse pugnat. Concedit prsterea, illud recte inserri posse,dodrina prs dicamentorum est de rebus primo, id est immediate, igitur non primo de uo cibus. Sed negat antecedens,librum scilicet praedicamentorum esse immediate de rebus. Quod si dicatur esse de rebus primo id est principaliter,& per se uox enim primo significat, uel immediate,uel per se,& secundum quod ipsum,& principaliter & inseratur no esse de
uocibus,riegat consequentiam, concedit autem antecedens.
Cum igitur Praedicamentorum liber ex eius sententia sit derebus principaliter,per se,& se dum quod ipsum, est de rebus secundum propriam naturam. Nam quod alicui rei conuenit per se, & cundum quod ipsum cui patet ex s. Poster lib. couenit ei secudum xiv eius natura. Sed paulo ante contrarium dixit,ergo a seipso dissidet. Praeterea, cum concedat antecedens illud, ac postmodum dicat esse de uocibus per se, perinde sicit, ac si asserat & neget, librum illa esse de rebus principaliter. Nam si est de uocibus principaliter,non potest esse de rebus principaliter. Illum autem sit , esse de uocibus principaliter, patet cum ex eis quae superius dixit, tum quod negat. recte illud insem,si sit de rebus,quomodo dictum est,non esse de uoti IIII. cibus principaliter. Itaque perspicue a seipso dissen iit, qui cum conis cedat antecedens, negat consequentiam: id quod tamen nos intuli,
370쪽
mus, ut ex eis quae disia sunt, constat. Ratione item,quam ego sumpsi ex Graecis,non recte ponse, plus etiam in ea dissoluenda peccat. Ego enim sic argumentatus sum: Nomina quemadmodum interpretes isti sentiunt ob eam tam
tum causam inuenta sunt, ut iis sensa nostra eloqueremur. ergo ubi cunque considerantur uoces, considerantur per accidens, non per se. Considerantur enim ex Graecorum interpretum sententia, pro .Pic aliud, nempe propter sensa. Deinde ita subiunximus: Cum sensa autem sint propter res, uoces item sunt propter ipsas res, ergo
haec do strina est de rebus,tinoenon est pars Logicae. Quod quidem
contra eius opinionem facit, qui negat illam esse de rebus. Constat igitur,non recte hominem ponere rationem meam,si logatur ea, quam ipse uocat secundam rationem. Patet etiam,male eam dissoluere,cum ita scribat: Hare uerba seeundae rationi satisfacerent concedentes, eos artist, oces qui res ipsas in propria natura pertra stant, non tamen ut inte, πιIeciae, ut significatae, ut secundis concoeptibus denominatae sunt, Muti uocibus per accidens, ut ueluti instrumentis, cum prima eorum intentio seratur in res, quas sol im in propria natura scire desido crant. At Logicus non talis est, eoque magis in hoc libello Prae udicamentorum, quo animus est seni in uoces, ut interuentu con ecceptuum res significant, quarum proprietates, ut subissci, aut praedicari possitnt, scrutatur, no tamen ipsaru significata postlaabendo. Non recte autem rationem illam dissoluit. Primum quod pro certo concesso que sumit,quod negatum:nec tamen ipse ostendit, lubrum scilicet Praedicamentorum esse partem Logicae. Deinde quod aut uerum est,aut filsum,id quod ego ex Grscorum in te re
tum sententia dixi,Voces non esse inuentas, nisspropter sense. Si est filsum, aduersatur Graecis, quos tamen sectatur. Sin uerum, non ideo rationem dissoluit, quod uoces in libro Praedicamentorum no possitnt considerari propter se, sed considerantur propter aliud. Aliter enim sequeretur, ut uoces non essent inuentaepropter sensa tantummodo,siquidem considerarentur propter se.
Idetur etiam uir iste egregius &errare, Seli seipso dissi.
dere, cum ait, in libro Praedicamentorum tractari pro prietates rerum, ut subiiciuntur & praedicantur. Ex hoe enim plane sequitur, ut in eo libro tradientur res, quate nus subiiciuntur&praedicantur. siquidem eas ita tradiari oporter, quemadmodum ostenduntur ipsarum proprietates. Itaque liber ille erit de rebus, ut sic tractantur, non de uocibus significantibus res, quatenus significantes sunt, ut sentit Boetius & Simplicius. Pro batur autem consequentia,quod ipse in secundo tractatu loco sup rius citato, scribit: aliud esse considerare res, ut secundis intention hus substant, & considerare uoces, ut rerum significatiuae sunt.