Palladii diui Euagrii discipuli Lausiaca quae dicitur historia, et Theodoreti episcopi Cyri Theophiles, id est religiosa historia. ... Gentiano Herueto Aurelio interprete

301쪽

HIs ΤΟRIA 17rquagenarius venisset cum suis quinquaginta. Au- aluerat enim Dominum aperte dixisse Iacobo de Ioanni qui hoc ipsum conabantur facere, Nescitis 3 cuius spiritus sitis.& ideo non petiit ut terra eis dehisceret. nec rogauit ut phalanx igne cosumeretur. sed ut animalculis illis sauciaretur, & cum Dei cognouisset virtute, tandem mutata edisceret pietate& verum Dei cultu. Tantam habuit hic homo diuinus apud Deum fiduciam, tantam a superis gratiam est cosecutus.Cum in his perpetuo versaretur,& in rebus diuinis quotidie cresceret, cum maxima gloria hac vita deposuit, & ex his locis migrauit.Cum autem praeteriisssiet aliquantu temporis,&hoc oppidu, ab eo qui tunc imperabat, regno Persarum esset traditu,exierunt qui de omnes qui in eo habitabant. sui aute defensoris ac principis corpus serebant, egre quidem serentes & dolentes quod

transmigrarent, canentes aute celebrantesque Virtutem fortissimi victoris.Si ille enim vixisset,ij minime venissent in potestatem barbaroru. Haec cum de viro diuino recensuerim, ad alia transibo narrationem,rogans ut consequar eius benedictionem.

Vlianus,quem cognomine Sabam honora-I L H tes nominabant incolae, πρεσβυτιμ autem,id

'elt lenem,graeca voce hoc nomen ligniticat, Theodoretis

302쪽

171 SANCTORUM PATRvM monasticam tuguriu. Ea autem patet ad occidente quidem usque ad ripa fluuij. est aute ei nomen Euphrates. Ad orientem autem solem, habet limitem Romani impcril. Assyria enim excipit Persas, cum Persici regni sit finis occidentalis,quam qui postea sunt secuti, nominarunt Adiabenem.In hac gente, multς quidem sunt urbes magnς & populosae.Regionis autem plurimu quidem habitatur, plurimuautem est & inhabitabile & desertu . Ad extrema huius solitudinis cum hic vir diuinus peruenisset,& antrum non manu factu, neque bene ac pulchre

effossum, inuenisset, sed quod possct exiguum aliquod tegumentu praebere iis qui ad ipsum consu-giebat, locul ubenter habitauit,auro & argeto sul- gentibus regiis id existimans esse magnificentius. In eo autem degebat, in hebdomada semel cibum

capiens. Cibus aute erat panis ordeaceus,isque sur- furaceus.Obsoniti autem, sales.Potus autem suauissimus, per senatiuuaquae fluentum, idque non satietate dimensum,sed usu demissi prius cibi definitum. Erant autem ei deliciae, opiparumque de lautissimum epulu, Dauidicorum hymnorta decantatio, & assidua cu Deo conuersatio.& clim eis frueretur insatiabiliter,eoru nunquam voluit capere satietatem .sed semper qui de implebatur: semper au-h l. 3 - γγ tem clamabat, Q in dulcia gutturi meo eloquia D tuaὶ super mel & fatiuori meo. Rursus enim audi-nM-it, D uit beatu Dauid dicentem. Iudicia Domini vera iura stificata in idipsum. Desiderabilia super aurum & lapidem preciosum multu: & dulciora super mel

303쪽

HIs TORIA a 3& nuum. Rursus audiuit eu dicentem, Delectare ροιιι C. A in Domino, & dabit tibi petitiones cordis tui. Et

,, rursus. Laetetur cor querentiu Dominum.&, Laeti- fica cor meu,Vt timeat nomen tuum.&, Gustate &is videte quam benignus est Dominus. & , Sitivit aniis ma mea ad Deum fortem ,viuu.&, Adhaesit animari mea post te.& eius qui haec dixit,amore in se transtulit. Hac enim de causa, magnus quoque David haec canes docuit,ut multos socios & in Deo ama-do riuales costitueret. Neque vero spe falsus est.sed& hunc virum diuinu, & alios innumerabiles di-ilino amore sauciauit. Hic enim tanto amoris igne fuit incensus, ut inebriaretur desiderio, & nihil videret ex terrenis: solum autem dilectum & noctus omniaret,&interdiu visione apprehenderet. Hac summam eius philosophia cum multi didicissent,

alij quide qui propius habitabant, alij vero qui re

motius,alata enim fama percurrebat in omnes partes,accurrebant supplicantes ut essent pal strae participes, & ei tanqua exercitationis magistro & pae-dotribae parentes,uiueret in posterum. Non solum

enim aues aues venantur,canentes,& ad se eas euo

cantes quae sunt eius de generis, & subiectis laqueis implicantes: sed etia homines venatur eos qui sunt eiusdem naturae, alij quidem ad exitiit, alij vero ad salutem. Sic congregati quidem cito fuere decem. Deinde duplo de triplo plures. Eos autem cum tot essent accipiebat illud antrum. A sene enim didice arant negligere cura corporis. Vescebantur autem

ipsi quoq; similiter atque Paedotriba, ordeaceo pa-

304쪽

1 SANCTORUM PATRvMne sale condito.Aliquo aute post tempore,& olera sponte nascentia colligentes, deinde dolia implentes , & muriae quantu satis erat miscentes, id habebant obsonium qui opus habebant curatione. His aute oleribus humida habitacula sunt maxime infesta . Solent enim sua natura eis ingenerare situ &putrefactione. Cum huic ergo obsonio id accidisset, erat enim antrum undiquaque valde humidu,

supplicarunt seni sodales, ut sibi paruam aliquam

domunculam liceret extruere,quae sufficeret obso-nj vasis accipiendis. ille aute primo qui de postulatum minime admittebat.tande autem persuasus,

a magno enim Paulo didicerat non quaerere quae sua sunt,sed aliquid concedere & se accommossare humilibus , dedit quide domunculae breue quandam & exigua mensura, abiit autem procul ab antro , solitas oblaturus Deo supplicationes. Solitus enim erat saepe quidem quinquaginta stadia, nonnunquam autem etia bis totidem in desertu proficiscens, & se ab omni humana consuetudine separas, & ad seipsum rediens, per se cum Deo c6gredi ac conuersari,& diuinam illa &1neffabile speculari pulchritudine. Hoc ocium csim sumpsissent,qui ut ab illo cura eoru gereretur digni erat habiti,usui quidem iusta symmetria respodentem, sed maiore

quam iussi fuerat,extruxere domuncula. Decimo autem die,veluti quida Moses,reuersus a monte,&ab ea quae verbis explicari nequit contemplatione,

cum vidisses maius factu quam volebat aedificium, Vereor, inquit, o viri, ne dii terrena dilatam us habitacula,

305쪽

ΗisTORIA a bitacula, minuamus coelestia. Atqui haec quidem sunt ad lepus,& quae nobis parumper conuenient. coelestia aute sunt sterna, & quae nullu possent fine capere. Et haec quidem dixit, chorii docens ea quae

sunt persectiora. tolerauit tamen cu voce audiisset

apostolicam, Non quaero quod mihi est utile, sed

quod inultis,ut seruentur. Illos quoque docuit,intus quidem comunem Deo offerre hymnodiam: post aurora autem duos stimul exire in solitudine:&vnu quidem flexis genibus offerre ea quae Domino debetur adorationem: alterum vero stantem Dauidicos psalmos canere quindecim. Deinde operis facta comutatione,alteru quidem surgentem canere,alteru vero humi frocubentem adorare . de id a mane usque ad crepusculum assidue faciebat. Ante occasum aute solis in antro paululu quiesce-tes, hi quidem hinc, illi vero illinc, omnes vero Vndiquaq; in antru conueniebant,& hymnos vespem tinos stimul Domino offerebat. Solebat autem ipse quoque senex unu aliquem ex insignioribus assumere socium ossich. Sequebatur autem tu frequentius vir quida genere quidem Persa, forma autem corporis magnus & admirabilis. sorma vero corporis magis admirabilem possidebat anima. Erat autem ei nomen Iacobus,qui etia post illius morte in omni quidem virtute resplenduit: fuit aute insignis N illustris, non iis solis quae 1llic erant,sed etialis quae erant in Syria philosophiae gymnasiis seu

monasteriis, in quibus etiam vitam finiit, cum Vixisset, ut fertur, centum & quatuor annos. Is cum esset

306쪽

is SANCTORUM PATRvMesset magno seni ad solitudine viae comes, sequebatur eminus. No sinebat enim Magister eu propius

accedere, ne occasio disserendi ex eo sumeretur: sermo autem abstraheret mente a Dei conleplatione. Sequens autem, in via vidit draconem maximum. Deinde eu contemplatus, non est quide ausus progredi. cum tape autem eii prae metu voluisset declinare, rursus confirmauit animu.Deinde cum inclinatus accepisset lapidem & eii proiecisset vidit draconem in eodem flatu manentem no posse se omnino mouere. Cum autem eu intellex istes esse mortuit,existimauit esse opus senis morte beluae. Confecto autem itinere,& hymnorum copleto officio, postquam venit tempus quietis, & sedens senex eiquoque iussit ut corpus quieti parumper traderet, primu quidem sedebat tacitus. Cum autem senex sermonem quenda leniter subridens aggressus est, ropauit Iacobus ut ei aperiret id quod ignorabat. Cum is aute permisistet rogare, Vidi inquit,in Via maximu draconem iacentem. & primum quidem timui illum vivere existimas. Post qua autem eum aspexi mortula, securus iter sum ingressus. Dic mihi inqiiit, is pater, quis eu interfecit Z Tu enim praecedebas mullus aute alius hac praeteriit. Senex aute

Cessa,inquit,de iis curiose percotari quς iis qui sciscitatur non possunt ulla afferre tilitate. Vesta nihilo secius instabat Iacobus admirabilis, veru scire desiderans . Senex aute diu quidem tentans celare, non ferens autem amicum diutius angere, Ego,inquit,tibi dica, si id scire desideras. Praecipio autem

307쪽

ΗIsTORIA et ut me vitio nullus alius hoc a te resciscat quod dicendum est. Haec enim sunt celanda, quae ad arrogantiam & fastu saepe excitant. Sed si ego hinc excessero , S: ab eiusmodi animi perturbationibus

fuero liberatus, non veto quo minus dicas & nar res vim diuinae gratiae. Scias ergo, inquit magnus Iulianus, quod me iter ingredientem illa inuasit bellua, osque aperuit me cupiens deuorare. Ego autem Iesum appellans, & digito trophaeum crucis ostendens, omnem quidem exclusi timorem.

Extemplo autem vidi humi cecidisse belluam: &communi laudato Seruatore perrexi ulterius. Sic finita narratione, ad antru est profectus. Aliqua doaute adolescens, nobili quide loco natus, sed mol- .liter educatus, maiore autem ostendens proptitudine & animi alacritate quam vires serre possent, supplex petiit a sene ut esset illi viae comes eunti insolitudinem, non eius quidem qua omnes obibant

quotidie, sed longissimae, & qua saepe erat octo &decem diebus peregrinandu. Is autem erat celeberrimus ille Asterius. Cum aute diuinus senex prohiberet iuuenem,& arida,aquaque carentem dice rei esse solitudinem, in stabat adolescens obsecrans ut hoc ei donum concederet. Victus aute precibus cessit senex: ille vero sequebatur, primo qui de alacriter. Cum aute primus & secudus & tertius dies praeteriisset, & a radiis solis exureretur, erat enim aestas,uigente aute aestate est utiqtie flamma solis ardentior, siti perpetuo laborabat. Et primu quidem

eum morbu aperire pudebat, memoria reputans ea'

308쪽

1 3 SANCTORUM PATRvM quae sibi praedicta suerat a Magistro.Tandem autevictus & plane omnino deficiens,orauit sene vi sui

misereretur. Is aute cum quae ei praedixerat reuocasset in memoria, iussit eum reuerti. Cum aute diceret adolescens nec se scire via quς ducit ad antrum, nec si sciret,ire posse, cum sint vires siti consumptet: misertus homo diurnus casus adolescetis,& agnoscens imbecillitati corporis, genibus flexis orauit Dominu , 5 calidis lachrymis solum irrigauit, &via salutis petiit adolescenti. dii aute facit voluntatem eorum qui ipsum timent, & eorum exaudit oratione, stillas lachrymarum quae puluere attigerant effecit fontem aquai u. & sic fluento repletum adolescente,iussit abire protinus. Fons aute mansitusque in hodiernu diem, Mosaicae diuini senis orationi ferens testimoniu. Q modo enim ille olim cum sterile illam petra virga percussisset, effecit ut

produceret exundantes aquas fluviatiles, Ut satiaret multa illa hominu millia siti consectanta hic cuarena illam aridissima irrigasset lachrymis, fecit ut

fontana emanarent fluenta: non ut multaru myriadum,sed ut unius adolescentis afferret siti remediu. A diuina enim gratia anima illuminatus, aperte praevidit sutura adolescentis persectione. Is enim multis pὀst teporibus a diuina prouocatus gratia, ut alios quoque multos ad eande exerceret gratia, in locis quae sunt circa Gendarum est aute is vicus maximus sub A ntiochia palaestra fixit monastica.& multos quide etia alios ad se traxit athletas philosophiae, traxit autem magnu quoque Acacium, insignem

309쪽

dem egregius in vita monastica, emisit aute splendidos virtutis radios, ut qui sit dignus habitus qui fieret pontifex,& Berrhoeam pascenda est sortitus. Cum quinquaginta autem & octo annis ei suisset cura gregis credita,no reliquit quidem forma vitae monasticae, monastica autem & ciuile simul tem perauit virtute. & illius quidem sumes exacta perfectionem,huius autem oeconomia ac dispensationem, in unu coegit ea quae erant inter se disiuncta. Sed huius virtutis & venator & exercitator fuit ille Asterius , qui magni illius senis tanto semper te nebatur amore,ut saepe qui de bis in anno, saepe etiater ad eu proficisceretur.Veniens autem solebat ca ricas afferre sodalibus, onerans tria vel quatoriumenta. Duos aute medimnos colligens, ut qui seni, medimni toto anno sufficerent, id onus suis imponebat meris, se Magistri iumentu & vocans & praestans. Portabat aute id onus,no decem vel viginti stadiis, sed septem dieru iter conficiens. Cum eum aute all- quando vidisset senex serente humeris sarcina caricarum, gre serens di xst haec non sibi esse exhibenda alimenta. no esse enim iustum, ut ille quide tantum subiret laborem, ipse vero delicate eius frueretur sudoribus. Cum is aute iurasset se no esse onus

a suis humeris deposituru, nisi assensus esset senex se allati cibi futuru participem , Faciam, inquit se nex, quod iubetur, modo tu quaprimum deponascanistrum. Nam hoc quoque imitabatur primu Apostolorum, qui cum voluisset Dominus lauare

310쪽

18o SANCTORUM PATRvMeius pedes, prius quidem negauit,aperte assirmans

1d no esse futurum. Post qua autem audiuit fore ut abrumperetur a Domini comunione nisi hoc concederet , orauit ut praeter pedes, manus quoque &caput latiaret. Ita etia egregius Ioannes iustiis tingere Seruatorem,prius quidem & sua consessus est seruitutem, & ostendit Dominia. Postea autem ius sum est executus, non se aspere gerens, sed parens Domino.Ita etia hic quoque vir diuinus, grauabatur quidem alio laborante, ipse frui alimento: sed

postquam vidit ardentissima clientis animi alacritatem,praeposuit suae voluntati illius ministerium. Forte aute aliquis ex iis qui ex alioru reprehensione magna capiunt voluptatem, & ea quae sunt honesta solum didicerunt irridere, dixerit hanc narrationem non esse digna quae comemoretur. Ego aute aliis huius viri miraculis hoc quoque adieci, non solum magnoru virorum Volens in eu pietate ostendere, sed etia morum eius suauitatem & moderationem declarare, existimans conducibile.Nacum tanta esset & tali virtute, ne leuissimo quidem

honore seipsum dignu esse censebat, sed eum repellebat ut qui ad se nequaqua pertineret: rursus auteeum sustinebat, ut qui eos qui faciebant a ceret beneficio. Aufugiens autem, navi qui omnibus euasillet inani sellus, ad se trahebat per fama,cor l,quae sunt bona dc honesta, amatores,venit in monte Sinaeum cit paucis ex paulo familiarioribus: non oppidu ingrediens, non vicu: sed iter per initia iniens solitudinem. Ferebat aute humeris alimen tu quΟ-