장음표시 사용
101쪽
non conuertibile trifari5 ta, uel quia est maiore minus, S minore maius,ut in hoc exemplo. Progredies habet animam sensitiuI. Equus progreditur. Equus igitur habet animam sensitiva.ubi patet terminum progrediens esse minus: qi maior videlicet ci: sit liabens anima sensi. tiuam. Et maius 4 minor videlicet u equus . Aut est climaiore conuertibile,& maius minore,ut i hoe syllo inmo. Non scintillans prope est. Venus no scintillat. Ve, I fis anima sesitiua .pgredies equus
nus igitur prope est. Vbi patet medium esse est maiore comi ertibile,de in plus 4 minor. Aut medium est minore minus: bc sic non est demonstratio, quoniam non Potest esse conclusio uniuersalis. Vt in hoc syllogismo: n5 scintillans prope est. Stella non scintillat. Stella igitur Ope est. V hi patet medium esse in minus cs minor. Arist. ergo inquit. In quibus autem media non conuertunt cum minore termino. Vt puta , quia est in plus, non autem in minus. Et est notius: quod non est causa: hoe est, de est effectus notior cauis. Ipsum quidem quia de monstraturmori autem potest conuerti ita. Vt ipsum propter quid demonstretur. Ergo vult dicere, quanado e Metus non est cum minore conuertibilis, dc notior sua causa: per ipsum demonstratione quia demonstratur causa contra vero: non potest. Haec expositio an vera sit postea dicemus. EA liter etiam consuevimus exponere, Ze quidem de Alexandri intentione.* cum Aristot. ostendisset quomodo per effectum conuertis
hilem fiat syllogismus . de declarasset illum fieri in prima figura : hic declarat quomodo per essectum non conuertibilem fiat syllogismus, de declarat primo hic fieri tales syllogismos in tertia figura de non posse conuerti ad demonstrationem propter qui1 de 3 icit. C In
quibus autem media non conuertuntur : de effectus:
qui non est causia est notior ipsa ipsium quidem quia demonstratur, scilicet in tertia figura, non autem ipsum propter quid: quoniam non potest conuerti. er Philoponus autem exponit , .cum Aristot . dixisset de causis de causatis: quae conuertuntur: dicit de de his
etiam quae non conuertuntur. Et vult q, quando non conuertatur medius terminus ad maiorem hoc est cau
sa ad causetum . de suerit causatum notius ipsa causia:
hie erit syllogismus ipsius quia, non autem Ipsius prospter quid. Et per non causam: causatum intelli it in syllogismo qui dicit. Mulier peperit.quae peperit. Viro adhaesit. notius enim est ipsam peperisse: ad hoc enim se quitur adhaetisse viro. Non tamen illud sequitur ad ipsum adhaesisse viro. Quare hie erit sylloqisimus ipsiua quia,de non propter quid quonia ex causato,hoc est e κpeperisse causam hoc est viro adhaesisse conclusit, tano omnino sequatur ad causiatum causa quoniam si pepearit,omnino etiam viro adhaesit. In his igitur quae ita se habent non est syllogismus propter quid. eo in non se
quatur ad causam e flectus. ESed quaeres ciar alteriusmodi non meminit. Vt puta: causato existente, non omnino causa est. EDicendum huiusmodi Aristot. non meminisse quoniam omne: quod fit, ex ea uia fit. Sese omnino necesse est causato existente, de causam etiam esse. At causiatum esse non potest, quin causa sit. Hae ratione solum accepit, si, possibile est causa existente:
non omnino esse causatum: non tamen econtrario. cau
sato existente,non esse causam si Secundo quaeres, causa de causatum eorum sunt quae fiant ad aliquid, quo pacto ergo dicimus ipsa non conuere ,de contingere causa existente,non esse causatum. CRespondet Philopo, nus: q, potentia causa.quae non actu est potest esse, non existente,causato non .n. vi causam dicimus esse: sed utrem. Vtputa,aedificator potest esse,domo non existen ate,quatenus habitum habet talem. Si tamen cut causa caperetur necesse est omnino de causatum esse, haec. n.
sunt eorum quae ad aliquid: bc in est alterum. Si enim causa potentia est,Se causatum potentia est. Et si causa actu est: dc causatum omnino actu est. Unde dicit . e In quibus autem syllogismis, media non conuertuntur cumaiore extremo,hoc est causatum cum cauis, de in tali hus: id quod non est causa hoc est causatum, est notius sua causa. Ipsum quidem quia demonstratur per tales syllogismos, non autem conuersione demonstrari poote sit,ipsum propter quid. Haec est Phidoponi expositio, quae mihi placet. Nam parum dissert a prima. Praeterea in his quibus medium extra ponitur, etenim in his
ipsis est ipsius esse er non ipsius propter quid est demonstratio. Non enim dicit causam ipsum. Veluti propter quil paries non respiratiquis non animal est. Nam fi hoc non remirandi causa ζι oportebat animal restirandi causam es ceu ii negario causa est non e sentio lymario ea sis estisdi. ut si calidorum aestigiodorum intemperatio sanitatem non babendi causa est, eorundem
temperatio tutem habendi usa est. Pari quoq: modo si a frmatio egendi eausa est, ad haec dutem De Me pacto sunt dii.
gnata, non accommodantur id quod est dictunt non enim animal omne respirat. Atq: ratiocinatio e se talis in media' fg ra.d.nanque fit animal 5 respirareraries .c. Igitur ipsum .a aeuilibet quidem. b.eompetit, omne nanque quod resti rat animal est.
Nulli autem inest e. Quare neque b.cupiam competit .c. Paries
igitur non respirat. Amplius in quibus medium extra ponitur. Etenim in bis, non propter quid, ted ipsius quia demonsratio est. Non enim dicitur causa. Vt propter quid non re urat paries quia non est animatin enim hoc non re turandi causa essedi oporteret esse animal es
sam resin randi. Ut si negatio causaesti sius non esse. Alymotio causa est ipsius e P. sicut si ne mensiura es calida π stigi da eo a est non sanandi et mensiurata ea huiusmodiae fa erusenandi. Similiter autem, σβ clymatio, causa ea ipse esse , Ut
102쪽
negatio ipsiui nem esse. In bis ratem se timenstratis, non eon, Et qui aliquis possiet dicere. Vt ii sile estri In affirmatio
tintit quod dictum est. Non enim omne animal res tria. SHotis nibus quasi resipodens inquit. Simi liter autem:& si assiimus autem harus causae est in media situra ut sit, A, animal, In
quo, Bires irare. In quo, Cipar es, in quo, Biquidem igitur omani est, A, Ccine enim restitans est animal. in .c ainem nullo. mare neq;. B,m,c,clo est. Non igitur respirat paries. Animal.
ParIes. Cum posuimet exempla aliorum modorum. Nunc ponit exempIum ut Plesloponus autumat). Primimo
di. Erat enim primus modus, quod syllogismus ipsius,
quia uno m do est per causam rem tam . Ergo huius modi exemplum ponere intendit. Quo vero ad ver ba attinet . Alexander per medium extra poni intelli tit secundam fieturam. Mouet hir, quia exempla, qua
suaseribit furit se elidae si urae. Accedit in primo prioris sie A ristoed cit de secunda figura. e Aliter aute exponit Alexander,& intelligit per medium extraponi me. dium esse longinquius a proxima causa, quasi dicat, quod in medio termino nec propria nee proxima sit causa, sed mediatae sint propositiones. Talis enim erat primus disserentiae modus ipsius, quia ad ipsium pro pter quid. Syllogismus nanci: ipsius quia,qui per rem tam causiam, fit propositiones nori immediatas trabet,
sed mediatas, & quod si e Aris intelligat, patet ex liis,
quae in exemplo dicit. Et patet etiam ibi. Similis au tem sunt tales causae, his: quae secundum excessunt diactae sunt). Vbi patet eum per medium extrapontini et linere, in medio non esse causam proximam. Et licet
exemplum, quod ponit: sit in secunda figura: tamen Aris non illud ponit tanquam non possit esse in ea syl 1m mus propter quid , Ut postea dicemus: Vnde in qiiit .EAmplius in quibus syllogi simus medium extra ponitur tanquam causa remota, subaudi in his demon. stratio est ipsius quia non ipsius propter quid, causam assere,& inquit. Et enim in his non propter quid sed ip
sus quia, demonstratio est. Non enim medium dicitur causa propria atq: pro X ma,sed remota. Ecce quomo do eius quod dixerat assignauit causam, per illud ver hum. Asteri exemplum:& inquit. Vt propter quid nore irat paries respondetur,quia non est animal. Hic M. sillogismus per causam remotam fit,non aut e pex causam proximam cum essectu conuertibilem, Et in ita sit, probat Arist 5 ii iiit. Si n. lim. non esse animal. Non respirandi causa es et . oporteret esse animal causam re
spirandi. Ut si negatio causa est ipsius non esse. Affirmatio causa est ipsius esse. Quod exeplo pulchro probat, ct inquit. Sicut si sine mensura esse calida & frigida caiisa est no sanadi lioe est causa est essendi mrotum. dc me surata esse homini caula erit sanati ato emendi sanum. matio cli est ipsius este,& ne alio erit ca ipsius non este. er Sed dubitare pol quispia. qm Aris dicit si no esse an.i- D. M.
mal ca no resipiradi es Iet. oportet animal cam esse respia radi. Vr.n .male uti couersione ad oppositii. Non. n. ex oppolito an cedetis sequitur oppolitum conicquentis.
R fidet Philop. in Aris loquit in spone simplici- - .
te sed in causa & causato. Vnde sensius est. St. n. hoc. s. ''non esse animal. Non respirandi ca esset a xima & eon uertibilis oportere eme animal cum resipirandi qm in caco uertibili cu est ectu si negatio sit ca ipsius no esse. Aia firmatio est ca ipsius ed. Vt si inco mensuratii esse in hii moribus sit ca non essendi sanii comensuratum esse erit ea essendi sensi. Sist aute de de affirmationibus . in cI. n. qu ae cit effectu conuertitur et si affirmatio ea est affirmationis,negatio erit ca neRationis. Ergo Aris no loquit in .ppositione simplr. sed in cli te causato. Propterea addit. In his asit sic demonstratis. Vt puta P no esse animaleno respirare no contingit quod dictum est so esse animal sit causa respirandi. Non enim Oe animal respirat,qin nec in secta nee Pisces omnes respirant. Sed proxima ca no respiradi est non habere pulmonem. in omne habens pulmone respirat Somne non habens pia monem, no respirat. Et quia dedit exemplum de causa remota ex animali. Exponit niic in qua fietura commode fieri pol hoc ex eptui&inst. Silis alit hu: us cae .s .remota est in media fietura . Vt sit, A, animal. In quo, B, sit re spiras. In quo,C, sit paries.Terminis sic costitutis patet si, in omni, B, esto Minne. n. respiras est animal. In quo alit, nullo e ipm A, Nullus .ri. Paries est animal. Quare neq; B, in, C, Vllo est, non initur resipirat paries. Estigii totus syllogismus. Nullus paries e animal. Omneres iras est animal. Nullus
ura possit fieri demonstratio propter sd Aris postearsidebiti ex eplo Anacharsi, CTame Plii toponus re M phi. spodet hic, in secunda figura demroςpter qde E p eest,& ponit ex epiti. in hoe syllo, in habitatione, quae E est sub recta Sphaera.Circulus secudiique mouet Sol: squale habet semicirculii supra terra, ei qui est sub ter ra . At in sibus est maior &minor dies,no est pars solaris circuli: quae supra terra x ilis ei, quae sub terra est.
In habitatione igit ue subrecta Sphsra no est maior Sminor dies. Hic istre sylis
te ut Philop.lmi in syssis,quo Arist. Obauit pariete nores rare,pot reduci ad prima figura couersis maiore &coc ne in termittis .inii si nullus paries e animal, nullu
103쪽
remias respexerunt, a fim tenus duae tui sunt.Cisi autem . Auer.dicit e Et res,res j exit ad primas.& subalternas difTristi em feretias ad cliuisione resubdiuisione. C Tertio dubitabis iacia an demostratio 'a sit sill tm,vel fit demto. hemisti secudo huius velle vr, i, rcessus ab effectu ad cam sit sillos limis Diiii. Cotra vero a causis n effecit u inuetis sit ab philemo. Glute dic edademro CPhi Ioponus voluit scessum ab effectileE de si ratione coiectural .contra vero esse de Amram, mosi ratione propter quid. CAmmotus vero primo de
anima asserit primi processit ab effectu esse demtone, secundia vero ei se sit lis tin. Qiii mediii inii Etu nun ip redditur notius este, tu,qinueniebat. CSed de haere lς pe divi m. ctu e . Nuc vero dici pol Her et g cessus Edemro. Pri mus uda ut Philoponus in m. oiectura & demro seca,v.fά rateria Scas denaro abioluta,& π ad. Quo vero' ' paetra medita possit effici notius effectu, quo tueniebat, Alibi diximus .e Quarto dubitares,sa et M- si clim remotam fit dicenda ua sed potius in ud. ii h est de ro p eam. It est sillis ipli Pp sid. er cedit m so Ia curra e ipsi δ pter Ad squalis,qui ipsas rei Pondetur afurmative ad quaesitionem facta propter quid. Non sic respondetur per c iam remotam. St. n. aeritur Propter quid lao respiret .rio dicimus quia est animal sed di mus quia pulmonem trahet. Negariue vero responde mus t i crim queritur an paries respiret. respondetur non quia non es, animal. Et sie per tale medium demon Cratur non esse non aut demostratur, propter Ad est.
Alio uero modo dι jrrunt e I et propter quid est. q. per alia oti atq; aliam uirunq; consideratur. Tales autem uni belluae ita sest heiu ut inera sub aetera tollocetur,ut ad geomctria tapemus,
es ad stadoruscietia machinara facultas extruedamst ad arithmetica minica ra ad albologia sese habet rerii scia que appoet. Alio autem modo differt imum propter quid ab ipsio qui , ' quod est per aliam scientiam ulrxηq: theculari. Hinu modi a temitat,q uaecunt sie se habent ad marem ut alterum sub altero fit.
Vt polemus ad geometriam. Et mechanica ad stere metria. Et barmonica ad arithmeti eum. π apparentia ad astrologium
edin. xo Cum assignasset disseretia ipsius quia, ab ipso Opter quid in eade scietia, Nilne discrepandi ipsus quia Sc propter qd non in eadem scietia hoe in loco rationem a si innat n id quod dicit. CAIio autem modo differt ipsi ma)pter qd ab ipso quia,& exponit quis est iste alius modus,& inquit, uod ε hoc est, qui modus est per aliam stientia ait ali I virili speculari. Q in propter quid coar in altera: & ipsum quia in altera. Et qa dixit nsideratur lalia atqt alia scietia exponit qus sint i sis:& quo mo sei habet inter se, ct in m. Fimoi aute si in t qcuti ii sic se ha
het ad imiteE,ut alteria sub altero sit. Hoc e tales mentia smi lubalterias ina in fishalternate ipsum δ' pier qd cono Mesal In subalternata cosiderat ii in ua. Hoc Paeto, vis uit. Se hahct ipsa n spectiva ad neometria. Et ipsa mechanica ad stereometriI,& ipsa harmonica ad arithmetica de apparetia ad astrolopia. Riit. n.hse subalterna. cite nus alterii sub altero e , de sin ipsum propter quid i subalternate Sc in ipsis quia in subalternata cosideratur. Sit atin meplo, Ut dicat perspectivus cur qus a cui cospiciuntur. minora a Pparet,q Uero prope, maiora. Et assimetina ius rei cam. Dices m qiis sub minore angulo eospiei ut maiora apparent, Qus vero proprius spectantur, ea dem exilientia , sub maiore angulo conspiciuntur; pquando longinquius fuerint. Sit igitur magnitudo, quae consipicitur. e d Oculus vero iri .a plicto .Radu Uisiuales, rui exesit ab oculo. per quos & susceptio fit sint. a. c. a. . Est igitur tria ullis basim quidem haberis .c. d. Latera
aut .sa.d.&.a c. Radios,u ex oculo. Verticem vero ipsemoculsi. Vt rura .a. Si igitur mo
uetur oculus, Ac propria fiat visibili. Vt puta fecitdit.b. a. quo
quide rects linee sese ad cisit in visibili qus sint b. e.b.d Erat
perficientes, alterum tria lii, scilicet. b.e.SCuiusvertex quidem rursiis est. b. Basis autem magnitudo, qus videt scilicetc. d Latera vero. b. c. b. d. quae radqsunt ab oculo exeuntes.
Sunt igitur duo trianguli Baasim qiudem habrtes eandem. Vertices autem de latera dis-C Res Pisa Diarentia. Quod igitur quae proprius conspiciuntur, sub maiore angulo conspiciantur dicit perspectivus.Cur angulus qui est sub c. h.d maior sit eo qui est nil, ca. l. noamplius perspectivus de monitrat, sed geometra. Ecce quomodo in subalternante propter quid. in sub alternata Vero quia cosidera ur. PQuo vero ad verba attinet, animaduerte quod disserunt siere ometria a geometria, quoniam Oeometria circa superficies consideratione facit. Stereometria. circa corpora, est ergo stere ometria principalior u mechanica. Mechanica enim his utitur, v demo pirata simi in stere ometria, tan* principiis & causis. Apparentia autem vocat, obseruationem eorum, quae apparent,qus a nautis fit. Vt puta, hac die haec . , stella ex riatur,& de alqs omnibus, qus quidem ex obseruatione nauis scisit. Sed obseruatio quidem nautarii
scit solum modo ipsum quia de quibus scit, Ali rologia ivero causas horum assianat. H se ex Plailoponi commentariis satis pulchre colliguntur. Atq; harum nonnullae famitarum nomine rationeve fere coae, murri,ceu astrologia est. Gipsa mathematica et nauigandi scien
ti Cr musicasa est quae mathematica Cr quae aliastum D blectat. . iii ita
Hic enim ipsium quidem e eadem pertinet scire qui siensim ututur. inuri autem propter quid est Ad miabematicos ipsos. Hi naque causarum demonstrationes habent. Fere durem uni caesunt harum scientiarum quaedi, ut astrologia,N quae mathematica, o quae nautica. π harmonica, Crq ac mathmatica, Cr que secundum auditum. Hoc enim in loco ipsum quidem quia sensibi bum est sitire. Propter quid autem a. thematicorum. Hiar habent causarum demonstrationes. Quia mentionξ fecit de subalternis scientiis. Et dixit cerisI:i ipsum propter quid in subalternante ipsum quia in sub alternata considerari, Nunc obiter exponit, quonam modo subalternae scientiae conueniant, de talem diuisionem innuit, balternarum scientiarum. aliae sunt se
re univoce,quasi nomine ac ratione fere covenientes vlmathematica.astrologia & nautica, de mathematica.harmonica,& quae secundum auditum est.Coueniunt enim fere nomine iac ratione. Aliae nomine dc ratione perii Mius disserunt,ut physica.& medicinalis. No. n. nomine, nec ratione coueniunt. Vnde inat C Fece alit univocesimi harisi scietiarii quesa δc subaudi& quaeda nullo pacto Uniuocs. Et u sint sere Uniu siexponit, S inat . Ut Suc sis. sua Poste. h
104쪽
astroloria, sc qiis m, thematica est: hoc est ronalis, & cinautica e . Na si quis crassius cule assignauerit haruronescoes cospiciet haM: Vt puta ,siquis dicat astrologiae e cosnnitione eoru a sunt sim coelii, coem assignabit r5ne, deiplius naualis,& ipsius astrologis, se ipsius mathematics,
S sic oes sere nomine mathematics coueniunt .acrone
quada coi. Affert et smex eplii: Ninquit. Et harmonica: Sq mathematica:&qus sim auditisi. Nasias coem ron Eassignabit .sere Uniuocs omnibus illis copetit. Dixit alit sere qa no penitus Uniti s sunt sed nec rursus aequitio ce. Sim .essent squium sino tirent coitate ad res. Nunc at
circa easde res fere versant. Et qa di x t has e e subalter nas: & ipsum a a cosderari in sub alternata ipsum sprerud in subalternate hoc exponit: de inqt. Hoc . n. in loco
ipsum quid e qa sensibiliu e scire hoc e dico lias ee subalternas: Se disterre ipsium sa ab ipso pa ud,quia ipsum sae sensibilia scire. Ipsum alit pp O e mathematicorii cusius rone affert, dc inat. Hi.n. hiit carii demostrationes.
go ipsoru e scire pn O. Et p sensibilia particulares: de
balternata; scietias intellipit,qiis c vi Philoponiit inquit Pithagoricora musica,q ronalis estinone Ocedit, sensu. At musica subalternata solo sensu indicat quid cosonii sit, sdue inco sonu . Et spterea dicit musica sensibilis hac etiam rone ipsum quidem quia solum modo scit.
- Vt puta Φ harmonia consona sit. Mathematica vero:&rationem cur consona sit prsbet.
Et per epe nestiunt ipsium esse, quemadmodum hi qui eontemplantur ipsium uiuuersale noncilla singulariu quia no animduerstunt saepenumero nestiunt.
Et sepe nestiunt inum quia sicut qui miser ade cosiderat, saepe quaedi singulari: m nesciunt propter id quod non intendunt. ebis ii, Quia di it, scientiae substernantes habet eaularii
demostrationes : addit. Et saepe nesci ut ipsum quia Hoeest lic et sub alternantes scientis ut mathemat aes, sciant
ipsum propter quid:& causiarii rationes, tamen sspe nesciunt ipsum quia quod scitur ab iplis sub alteri Stis sciet ijs. Et hoc esse possibile exponit st quodda simile, & inquit. Sicut qui uniuersale cosiderat, saepe uda sinetulari ii
nescitit illius uniuersalis Pina inted ut, nec ammadriuilem. uerisit. Et hoc Philoponus exponit, Sicut. n. inquit: a scit nulla mula fieri grauisspe colpicatus nulla, cuius ueteri mole intumuerit,cotingit in suspicet m reddat grauis, aut no sciens Vniuersale rond. vide Iicet P nulla mula p-
Is essiciat aut piis animal no sit mula, ita qui sciunt ipm propter CH, pe ignorat Particulare propter in ad uertentia. Et sic uerba illa pst id quod intediit dupli- ου. citer eXPOni pnt,vno mo Pp id quod nil intediit ad uni. i,imo aeu uersale rone,alio mo pn id , qd non intendunt ad ipsium m ν F particulare cli sit sub uniuersiali, Ut musicus saepe eoson1 ' harmonia audies no nouit an colana sit uvis uniuersaliter sciat q sint colons mnes. Propter id O no aduert ut ad particulare cotineri sub uniuersiali. Ergo stat subalternante scientia scire ipsum Pp quid 5e ignorare ipm sa. Fle autem fiunt quae Lmis i s utuntur quae qualem sunt alia quedam Abdantiaq: diuersa. Mathematice namq; scientiae sunteirca 'rmas. De nurosi subiecto dicuntur. Nam G fi geometri eam a siunt in ubiectoaron tamen ut in subiecto sunt geometricae
considerationi subiiciuntur. Sunt autem bee,quaecunq; alterum quiddam cum sintscuius stantiam Aruntur leciebus. Mathemata enim circa specus Ant. Nom. subrem aliquo fiunt. Si enim er de sub ecto aliqua
geometrica sunt. Sed nen quatenus geometrica D si secto siunt. am ut Philoponus inui dixit ipmqa sensibiliu esici Cipm uero in Ad, Mat hematicorsi: exposuit et u sensitius tinc rsint,& uocauit. sensiti uas,harmonica illa q fm auditu est, de astrologia,illa q fm nauale e Hoc in loco vult exponere,q sint mathematics: ergo fim Philoponii post Q exposuit sensiti uas, Nuc exponit mathematicas: de inquit. ISunt at haec, hoc est, sunt aute sic tetiae mathematicae, siue mathemata lisc qeun Q alter u sdda cu sint sim subam subaudi a sensitivis mathematicis utunt spebus: hoc est formis,& uniuersalibus acentibus,rio respicrctes ad furi . , illorii ac tili. Vnde Philoponus inquit, mathematis ,
caedicunt scietix: qcii Q existetes aliud ud sim subama sensitivis no utunt illa sima Sed solii spes expoliat abi
se sensibili materia. Na naualis quide astrologia dc musi ca,q fm audi sino spebus solis Utunt per se .ied ipsa remisuba. Mathematice alit spebus solis, nullo pacto se clida subam r5cinantes sint. net sensu Vietes. Ecce in Philoponus Vt mihi υξώ per subam sensibile materili ritelligit: qin Aristo .inquit. Sunt alit lis c.s mathemata: qcuP esterii quidda cti sint secudii subam hoe est sensibile mater Συtunt spebus abstrahedo a sensibili materia. Et assianaecam Sc inquit. Mathemata. n. circa spes sunt:& de spebusa it solis, No.n . de subro aliquo sunt, hoc est de aliqua sensibili materia. Expoliat. n. spes ab illa materia sensibi
li. Sed dicessotra qm mathematicus no pol cosiderare Iine anili illa siti aut in esto. aut in terra,aut in igne aut aliquo misio Ergo no pol cosiderare linea,nisi marem1 sensibilem spectet. Iendet:& inquit. SLn.& de subio aliquo Respetia
neometrica sunt,ur de caelo:aut terra: aut mitio , non in
quatenus geometrica de sinto aliqv o sunt. sed se accnia, qtenus no mi esse linea quin sit in aliqua materia sensi bili. Quo vero ad verba attinet, animaduerte . verbii verbo a
illud spebus graece est μδες , Ideli, latine formis, siue spebus. Uerum per formas: ne Φ Arist.nem Philoponus
truelligit. accinia ipsa nulla penitus rone habita ad luvia: non . n. t accias inteli gi omnino sulito non intellecto Sed per formas fue spes intelligit uniuersialia acciati . G: ut litie assuaficies,& corpora,& numero. η non respiciant certii dana subium non. n. mathematicus abstrahita subiecto. .n. potest quantii ut linea Vel id genus considerare quin in subiecto salte coisse accepto consideret, sed dicitur abstratiere a subiecto quia abstrahit acerito dato subie sto, ut a lieno ab igne,& csteris id genus, no aute a subiecto confuse sumpto. Ex laus patet per mathematicas esse intelliqEdum eas scietias quae Universi Iaa accialia quata considerat abstrahentes a subiectis dea terminatis illorii Persensitivas vero stientias: & intelia ligit eas.qus considerant illas in ordine ad certa subi cta, Vt naualis .de stellis in ordine ad motum sentibilem. Musica de consonantia in ordine ad sonum audibilem.
Vt aurem peripectiva Iese habet ad geometrium , sic aliast ehabet ad per pectivam. veluti de iride, nam inum quidem e sast ad naturalem pertinet scure ipsum autem propter quid est, φαsius ea perihemui dui simpliciterMut eius qM com lectitur marithematicam. complures etiam scientiarum quae no mi ita dis βtae. M auera sub altera fit rectorata pari modo si babet .ut medicana atq; geometria. Na scire ulcersi ea quae orbis subeunt firma tardius exteris curari ad medicum ectat. Propter quid autem
Hi aurem σ se ad perstestiuara , sicut bae ad trop
105쪽
m riam alia ad brae, ut quod de iride est. Nam ipsium quidem quia phesici es ferre. Sed propter quid. Perlectini aut simplici
ter aut Iecuneum disciplinam. Multa autem. π non subalterna. rum scientiarum se habent sic vit medicatina ad geometriam .quelerum uulnera circularia tardius sanemur. medicι est scire quid, propter quιd aurem,Gemetrae.
- Cu expositi illiet q mathematic s. qu sue sEfilius dicant. Exponit hic t te lint, in sentitius ad mathematicas,& inquit C HEt a sit sedi alia ad tac pspectiu1 Si authse scilicet pspectiva ad geometria Hoc e qua rone hei P pectitia ad geometria e I ron laet aliq alia scietia ad nspecti,iri .. M Vt qa est cis iride. E Supra quo exerio Alexa. inat: iampro P qux cosiderat theorema de iride: ita se het ad ni peetitu . DI,Vt se het Pspectiva ad seometriam.qm cis inst sicut neometria viil solis si Ebus sine subis. Perspectiva lit recta linea, quς in aere est, assumit q quide cu naturale siteorpus subta liti ipsas intuitiones. Et pspectiva sumit stalii ipsu ua Geometria vero ipsss pn ud ondit, ita se het, u theorema de iride speculat ad ipam ni pectivam: Hseide Alexader p q ut mihi ut innuuit liac scietia q de trie es esse qsi ali. spale scia tiaq se hEt ad nspectiua , ut nspectiva ad geometria E Proculus vero dicebat Aristo. innuere no scietia spale. sed ea naturalis phie parte, qprsce Catoptrice de. cat optrices. n. ε thcorem1 de iri isde,nI Catoptrice de refractionibus facit sermones. Perspectivus vero de his, i aspectibus acclit,c5siderat. At 'Cato ptricus Hil his M pipect mi sunt. n1 simpliciter qddsumites acciti circa iride tricolor, non plures duo
hus cp nuc j maior semicircillo sit.& sipa. t ude physicus pol scire, Pp ad asst lise fisit. scit ali ectivus quo circa BeCatoptricus ita se het ad nspecti usi. ur ni pectiu' ad geometria. Q d at ea naturali E ph is parte intelligat. a est de iride,c5firmat ex his quae ipse Arist. infert. NI 1pm γε
sa physici est scire. sed pst ad pipectini aut simplr, aut
scdm disciplina. Perlisc. n. obscure indicat Catoptricia: hoc E eu physicii a sol si de iride c5siderat. .n Catoptricus limpir nspectivus E,sed scdm dileiplina iridis. Iridis vero disciplim ob aspectu si refractione docet accidere. Deide iteru affert aliud inepta earii q se lint,ut subalterris. Et trino sunt subalterns,&hoe .pponit,&in ut Mulis Et & no subali ernar si scietiaria se Iint sic, hoe est no sunt subalierns:& se lint in subalterns Quarii ex pla assert, ct inat, Vt medicativa ad geometria, .n.Uulnera circularia tardius sanent: Medici est stire sta id quid asst geometre. ergo se lint: ut subaltems: & in no sunt subalter ns.c Circa hoc exEpla de vulneribus circularibus c ve . . E. Phi QP inat Geometra cam dicit qt A circulus omnibusta pio ut figuris i perimetris Ualde cupacior est. Semp. n.is perierati cimi metra angulosiores, sunt valde eapaciore g. & qm circuti, altiorii, lus est multa uiarsi, iccirco omnisi figurat si e capavit solidis cissima,quo circa & orbiculare vicus. plurima eget carota is talia x AE di Rumiori ip repletio finat cicatrices. Sed V eotra .qm si supponamus duo vulnera n5 s illa me librae. Maius Oe,rectiliae sit. Minus vero. circulare costat diffici ..is ' lius co solidari circulare: licet sit miri' qre no ppea valde capacius sit eiseu Iare ,id accidit E Propter lite Philoponus aliter asserit,ait.nsuius rei cam est e. partes sane Maia. scrtes no adiacet. ne. .ppe fite sint: Ocul. Iccirco natura per moleste c5glutinat. dc tu hipsas. Huius rei siqnu est: medici secat talia Vulnera: Se annulos laci sit: vi circulare deleat figura. ubi sunt anguli,cu parua sit spatiu
intermedi si partisi sans sent p& t Propterea P eul sintes sanae sunt natura ingere WSed mihi υρ. in iis era calidnia patiar: quam omitto Propterea adducam' aliud ex Epla,& capiamus medicina de astrologia: N inueniemus P medicus dicit, septimi dies in spritudinibus sint decretoris Cur vero decretorii sint, non nouit. Astrologm aut E causam dicit ppter terragonicas 5c diametricas Iuns figuras:& alia qusda de quibus in libello de Criticis abside diximus. Siquis at vellet posset dicet ut Iuniores autumat Q hae scietiae simpliciter subalter ns non sunt:quorea principia medicatiuae non probant propter quid in geometria. Sec sita v vero sunt subalis
terrix,quoniam secundum aliquam partem altera alteri subalternatur. Id enim quod de vulneribus circulariabus dicitur, probatur propter quid in geometria. Prima autem ratiocinationis figura maxime ad Metitiam ipssam accomodatur mathematica scietiae nanq: ut arithmeticageometria tu perspectiva per hanc ut patet uas a trunt demo iraticines, atq; ri iam omnes stre que ipsis propter quid est faciunt
considerationem, aut .n.omnino aut per saepe G in plurimis. hachi figura ipsius propter quid est licitur ratiocinatio .Qnare dipter boc etiam ipsum maxime ad silentium erit accommodata.
Proprissmus ti sciendi modus est conlepturi sum pp quid est.
Figurarum autem faciem stire maxime prima est. Etenim ma Tin. ac thematice scientiarti per hane demonstrationes strui. ut arithmetica, Tremetria G perspectius,G stre ut est dicere quaecunissae ipsius propter q id faciunt considerationem. t n. omnino.
aut hcut frequentius aer in plurimis per hanc figura γι est πquid octogismus βι .Quare o propter hoc erit maxime facies scire. Propre imum enim scire est propter quid1 eculari. Proponit n haec demostrare ut Philoponus iquis et, eε. ες. propria maxime sciritalibus syllogismis ut prima Dura& hoe multis modis ostedit C Iuniores vero sic textu revisee. hunc induc it, tum Arist. egisset de materia demostra iisti, Milonis pertractado quales sint propositiones,ex quibus ipsa coficitur: me de forma agit. Est .n rationi consenta neu e si qui de materia agita etia de sorma ntractare. Caepit aut prius materia demostrati isti asp a re a pria magis huic libro .Tractare nac3 de forma potius libro priom couemτε ponit ergo cocilisione,& imi tr Figura es aut E faciens stire maxime prima est Et ut dixDhane coclusionE multis modis oliendi de primo quidem eae eo Q omnes se entis. Ruscunm sunt ipsius propter ad , hac potissimis fisura propria theoremata syllogizent, rarε ter assi P secundam fieturam. Quom I de causae magis asfirmatius sunt. In seclida υero figura nihil e Seluditur asfirmatiuu . In tertia vero cocluditur Ad Eiled omnia particularia,causae vero uniuersiali ii sunt. Vnde inquit. Etenimathematicae scientiarum, n hae demostrationes sessit: ut arithi retica:& geometria & perspectaua, & sere ut est dicere quaecunm ipsius propter quid iaciunt consi derationem Eiqilia dixit. Fere quaecunt ipsius p p Osaci sit cosiderationE Assignat cam. Cur dixit sere: S inast. Aut . . Omnino aut sicut frequentius.& in plurimis anane figuram syllogismus fit qui E propter quid. Et hoc exponit Philoponus,quoniam raro negativas coclusiones qus sunt in secunda figura, scietis concludunt, dico raro,quoniam t Ut Philoponus inducit aliquando ne gatiuas conclusiones geometria tacit: ut quando di. cit. In eadem recta linea duabus eisdem rectis lineis alis duae aequales no simul constiterint virat viri ad alia
106쪽
cti, lineis quae ab initio. Hoc enim negativum est Theo: rema Recte ergo raro dixit,qin no semper. Scientiae affirmo uiuas conclusiones concludunt. Deinde repetit c5clusionem simul citrone inducta & cu nouarone addita S inquit .Quare de propter hoc'uia omnes icientie .ci
ipsius propter quid si int .per liae syllogistinos suos consic Mnt: Hsc figura prima erit maxime facies scire: lasc fuit conclusio de illa luit eius probat.o. Addit quasi noua rationem, de inquit. Propriissimum n. scire est propter qd speculari. Et quia Dropter quid est proprmsimum scire, hac ratione impropr issima,& prima figura demonstra elones propter quid confici debent :& lic videtur haee
Deinde hac tantor pura φδει quid est uenari Icientia possumus ans rura nas: media nullast a jirmat sua ratiocinario cietia uero ipsius quid e ita firmationIs nimirum est. l n ultima uero
fit quidem, at non est uniueuasis ut patet iplum otE quod est unι
uerjauu esse conciat. Non n. aliqua ex parte bo est animal tupes.
Postea ipsius quod qα est metiam p hane siesum umara popibile e. in trie dia enim figura n5 sit praedica iuus θυgimus. Sed ipsius quod quid est filapsimus affirmat onis est. ln ullima aut Est quule. Sed no uniuersaliter quod quid est autem .umueri alium est. Non enim quo iam modo est anemal bipes, homo. com 14s. Seclido ide ap xat de Plii toponus ut mihi vide Dbenedicit ad materia rationis sed ad forma nihil. Pot tame rahia tio sic-Enthymema sullogisticum reduei: per figura Primam solam est ipsum quod quid est imi eniri possibile. Ergo prima figura maxime facit icire. Tenet c5sequetia quoniam totum per definitiones scimus, ergo si per primam figuram solum venamur definitiones,Per eum totum: aut proprie scimuSax lic videtur maxime sciet iii . Quod autem per solam primam figura venemur definitione S: quod erat antecedens. Arist. probat: quom Σnec si secunda: nec per teri a mueniri pollant. Et lioc inquit ,& primo proponit antecedes,& dicit. r Postea ipsius quod quid eit scientia. per hac sola venari possibile
est hoc est antecedes ex quo vult hibere: ergo pi ima fixura est maxime scientifica. Nam si per hae habemus id per quod scimus: per hane maxime scimus Deinde prohat antecedens, de inquit. In media enim figura non fit pdie attinis syllogismus, Ergo si ibaudi per secundam figuram non potest inueniri definitio, assiqnat causam,& l Ras: sed, pro quonia laoc pacto. quoniam ipsius quod sae sit syllogismus affirmationis est. Non. n potest nisi syllogismo affirmativo definitio ipsa inueniri. Ergo non persecundam figuram definitio potest inueniri Cum persecundam nil ut nisi negatiuum syllogizetur: Deinde ostedii ci nec in tertia figura. Sc dicit. In ultima alit fit quide, sed non uniuersaliter. Quod quid est autem uniuersaliuest. Non enim quod1 modo hoc est particulariter. Homo est animal bipes: sed uniuersaliter. Ergo cum nec Psecundam nec per tertiam definitio sit inuenitalis: n primam figuram solii poterit inueniri:& sic habetur ance des. Plii toponus aure ad materia rationis bene dicit: ad M. I. forma aute: non multum se diffundit E Sed contra liare dubitatur primo: quonia definitio non est propo . Ergo nec uniuersalis nec particularis. Et sic Aristo. supponit falsu CDicendii Aristo non esse locutum de desinitione sumpta pro termino: sed pro oratio e definitiva dicE- te esse vel non esse: hoc est pro propositione definitiva.
soluti αC Sec ido dubitantiquon Iam Arist. videtur stissim iii
Ponere,iupponit enim definitione syllonismo inuenire quod est contra ipm scdo huius. Vbi allerit syl lin quo invenit definitio, petere principia. EAd hane dii nedixerut nonulli: no tota dc finitione per ivllim prime figurae demonstrari: sed cplibet eius parie, Ut Boetius inquit. Qua solutione Plutopontis vir doctu simus olfecit. Hilerit. n. primo u rigenus rei definitae: Ut puta hominis. Iox tyllogizantes q, animal , rursus unaqua in drratu syllogizamus,& generi adiungimus,nectimuici: quousque quod collectum sueriti conuertatur ad id: quod propositum sit: Se hoc inquiunt ei te .d. finitionem lioria inis.c Sed cotra q is desin tiona no E demro ut pater 8. lib. Op corii. Sed ex ipsa rem euid otia oportet notas e e desinitione, . Proerea ex definitidibus demtones sita no at defici lionii dem rones. CPropterea. Al a dixerunt Utri , alia S d xinni, wipsiaude n prima figula dimoti ratno simplr. d suppositive non .ii. possumus p primam si Ruraqc Q demolirare: quin definitione suppotia mi ista qua minani de ronis. C Sed no placet et milii iis c solb, qm dc in scua fitura de inro aliqn supponit definitione.
Pot. n.demolirari la omne no esse equii P ronale animal, qua Omnis lao animal rone est, & nullus equus e animal
onale .lgil nullus equus est ho di se patet i hac demtone supponi defin tione hominis .c Alii dixeriit Arist. intelligc re de materiali definitioe,qui materialis definitio de definito p formite no nisi in prima figura lkllonizat. Sed nec hec exm placet: qa materialis definitio sub OcOParata .rio Ut definitio, sed potius ut d se accias habet. Alr diximus in id qd Arist. ait. Intelligi de her I PO- thetice Videlicet ii de fi lino de definito demcone tu eniri mi. o n. polliet demtiri nisi in prima C Sed minime nuc placet:q n Arisi loquit cateqorice,& no c5ditio a D. Ab no esset ad 3,posi ii C lterii diximusAriit .locutii eε categorice:qm definitio de definito demo irari pol, nota me in eo quod quid E. Potest ri . de homine demolirari animal rationale p hoe q, ε suba animala innis capax non tame in eo quod quid est: in se cudo huius patebit. Aiatra Sulla alatationale ronis capax Homo
c Philoponus Et asserit m quelibet definitio pol de sito definito demolitrari rio in eo qd quid es p coem descriptione definitionis. Describitur .n definitio hoc modo: definitio si oratio eκ coloribus fiamma:& ex his, q icum subsilli iam insunt. Per lille ereo fullonizabimus ite. Animal tonale mortale oratio E ex coloribus sumpta,& Finsubstantia quod aute ex c5munioribus sumpsit est, Se ex his, e sunt secundit Iiubstantiam definitio est. Ereto animal rationale mortale desinitio hominis est. Haec nullumcurrunt.Tu vero si melius habes, melius dicas. insuper haec si rura ecter ram non inditet sipararum. At is digent harus ille profecto, nam hae densantur atq; de sciant, quo usq; ad ea peruentant quae medio uocant. Patet igitπr prima
FPra exacti limam atq; decommodatu limam ad scientiam cri
107쪽
setur . T augmentantur quousq; utiq; ad immediata ueninit.
Moisilia igitur in s maxime propria fame est prima fg ra.
propria familiarii cir maxime est prima figura ipsi scietis. Na in muc Haec quide in millo indiget altis liguris. Alis vero indigent hac. Vnde inst. C Amplius h se qui de .s prima figura. Illis nihil indiget Ilis aute perii ac desint,& austum emant quo ut Q ad immediata veniat Ex his cones udit id quod .ppoluit a principio,& inquit. Ma nise si si ietitur est ci, maxime .ppria scientiae est prima fi binoen pura er Sed quo ad verba attinet. Animaduerte q, nsi
: z. T Busonium Q syllogii m. q, inscua,& tertia figura sunt,
ita , .ca d hab at necessam, qu appareat. plici utur aut reductione ad prima fietura. Et irpea prima fietura erit .PPria. mala, L. ' Ximζ4 famil aris,& per de maxime facies scire. Quare auiuio Philoponus in hae prima expone paueteri S des,ri itelligit reduci ad figura tale: ut ex datis id, inseri: appareat necessariti Et eu hoe habeat sola prima figura, ideocpers illa indiget, ipsa at nullis . Nee abrone reduci adi, euidente fimra de auetumrtari de Gdensari. a augumerari est tedere ad sorma diminui ae codes arte ire ad materia. Et ua cuius. .pponis iubiec si dr materia, micat tuero forma.hine reductio sicus figurae in prima dr coda satio,siue dimi mitio .ua in illa meat si in erat Nicatii, fit subiectu . Reductio vero tertis di augeri, sa mediii, querat subm reddit Nicatii Aixit ergo desantrone hahita ad syllos sedς figure q ad prima reducunt eπ eo,ua me diu qd erat plicatu fit lutim dixit augumetant tone ha bita ad syllos tertis a reducunt ad primI medio,s erata sis , eo subieci a comerso in I dicatu . Hsc E Una Philoponi ex mina rila Positio. mihi no placet, qlia Arist. inquit. Ilis alit n haedetani. 5c migumentant quousq; Util ad immediata veniat. Ergo avumetari atq: ddiari e venire ad immediata tab&qm no Venimus ad immediata nisi δ' sullo trado μα- ὁ pones quousq: sunt ό styllo irabiles. CRecte ergo . Philoponus accipies a Themistio p augumetari atq: detiri g, syllogit ari intellinit quousq; ad immediata Veneri nus .m omnis de Istratio Ir a pones immediatas fili aut per eas,qus pro syllogii s ad immediatas reducitaeir.Coris aute est lisc eκ positio his qus libro priorum dixit, Vbi multis ex iis declarauit syllogistici aucti E esse pro sylloetietatione. Pr sterea Vbici: immedia
in appellauit exqus carent medio .dicuntur ri immediata 'rsce vitra hoc est sine medio. Ergo pro syllogizatioidem esuquod syllogi ilica auctio vel diminutio,quae ni
hil aliud dicit ad immediatas .pposit Ges aecedere. Prosyllog Tatio vero dieitur den alio respectu termini ad quem, pro quanto itur in propone indusi sibile medio carente. Dicitur aute augumetallo,respectu termini a quo
pro quanto au'etur Lino sup illo ly IIOoismo ria numerus. CSed dubitatur: quoniam
etiam in seclida figura pinea fieri s syllogizatio, ut syllogizauero. Nullum animal est Iinea, omnis parallelus est linea. Nullus ergo paralle Ius E animal. Hie selloniimus est in secu. Parallelus Animalda figura de maior potest pro syllogizari ad immedias tam propositionem sic in secunda sigura.Omnis linea equacitas nullia animal igitur est linea. Vbi patet maiorEprimi syllogismi esse densaia per secunda fi uia. C Ad hae innuit tolutione Tliemistius de post iplum Philoponus Q duplex lit defatio siue pro syllogizatio. Altera ude Utrius Q proponis. AItera alterius propositionis rari eum. Pro lyllogizatio quidem Utriunt 4 politionis syl logismi principalis: solii in prima figura fisit c per prima figuram. No n fieri potest per tertia quoma in illa nihil uniuersaliter syllogizatur. Per secunda vero Alterius .ppositionis .cnegatius aliqn fieri por,in patuit in argumento. Ambarum aute,minime. O. n. ppositio affirmativa per secunda pro syllogizari potest. At per prima figura. Vtracypro tyllogizari potet t. Quare in secunda figura possumus pro sylloaizare alteram tantum. Utran Verosolum in prima. Haec mihi Videntur. QMmaim Vlunt autem fit ut a Indiuidue competat ipsi, b, Silaetia ut identidi no competat fieri potest. Atq; tum indiuidue competere uel non competere dιco,cum inter tp a nullum me Isum et . De enim non erit ulterius per aliud inesse uel non inesse. Sicut aut,asty iii, hi ontineti indua blater. Sic G non inesse postibile est. Dico autem indiu ibiliter ineseμel non inesse, eo quod non sit aliquod eorum medium. Sic. n.non erit fecundum alia inesse. aut non inesse. Iuniores alter ut hic Aristotele aetere de immediati
ne propolitionum neg Itiuarum, de rationes asserui. Primo quidem quia oppositorum eadem est disciplina ergo eum egit Iet de immediatione affirmativarum, squia est, in hie agat de immediatione negaratiarum. Secudo, quoniam cum egisset de materia demonstrationit affirmat uarum debebat agere de materia demonstrationunegatiuarum.Tertio,quoniam Aristo. intendit de demostrativa ignoratione pertractare,quam rem agere no Potest nisi de negatiuarum immediatione primo agat. Prs termisit autem de negati uis,ut dic ut, perseitates, Universalitates,& id genus. Siquidem nulla negativa est per se nulla de omni nulla et posterioristice uniuersalis. Haec Iuniores de nos aliquando diximus. E Verum rcctius cum Philopono dicendum est φ cum dixissiet ιν prima quidem figura non indiget atq Atiae vero per primam figuram densantur, de augumentantur quotius Ventum sit ad immediatas vi positiones adisictis semper mediis terminis per quos propositiones demo strant, vult oste
108쪽
de re per haec in immediate propositiones: non solumat firmatius lim. led eua negata iis . Eit .n. immediate aliud de alio negare. Hsc Plutoponus de intelione,&de ea itev erum ridib. Quo Vero ad verba attinet, Aristo. ut Philopo p nus inat Dat nobis regula quo pacto possumus cognoscere terminos i mediate se negates ab iuice. No. n. faciled hoc cognoicere. Immediat s. n. affirmat Hes eo noscatur ex eo. ua li hiat plicaui primo inexistes subo. 5c nulli alteri ante iplum. He sum immediat s affirmatio es. Decolpore. n. lubstatia i mediate Nicati di id de animato: S in relias eode ino. In negationibus at no facilis est cognitio: Opterea de his ponit regula. Primo ergo pmittited C lic S negativas i mediatas,& dicit. CSicut Et,a, eεin,la,cdtingit idiuisibiliter hoc eli immediate. Sic & no amini ed pote e .Ergo sicut dat affirmatio immediata ita dat negatio i mediata. Exponit ud ipe velit n idiuisibiliter inelle: vel no inesse,& mat. Dico at indiuitibist inesse, vel no in elle,co . no sit aliqd eo rii. s. extremora ipsius P nis mediii. st qa demrari possit alterii alteri no inesie .Cuius clim assignat: scdicit. Sic n. P caretia medii. Noerit lectidii aliud inelse,aut no ee,qii dicat . a at eius qudiximus eiqin cii mediu extremoria nullu e lic no erit alterii alteri melle n mediis aliud,sed immediate, hoc e sieerit negatio immediata,vel anelse, hoc e affirmatio imediata. a. n. no sit mediu,ta negatio, si affirmatio erit imis mediata. Et intelligit 2 indiuili biliter cui recte Philoponus exponit immediate. Nec abr e, Pindiuisibi se, intelligit i mediate qm appone media termini a secat imediatas a pones no pol iacere Una spone duas. Sic. n. noerit seclida aliud inesse, aut no inelle. Sicut. nai dixero hoe suda .no primo pdico de homine subam, sed per aliud,
ct iccirco no e immediata P .na Opter ronale, & hoe .ppter animal,& hoc Ppter corpus,led solii de eorpore1uDa micat imediate de homine Vero ronale,qm no cotingit ut alius terminus medius inter hos intercidat culprimo insit micatu, ita & immediat s negationes hae utique e e pollent,ubus no cotingit. Vt terminus ab alio subiecto neget. 4 uc. n.imediate,dc no per aliud negatio E. Ergo sicut i mediata affirmatio est,qn inter extrema nestus terminus itercedit, qui primo micatu inest, ita negatio imediata erit, qn nullu iubm itercidit,a quo primo pdicatu negat. Recte ital idiuisibiliter ide E F imediate.
cum Itaq; uet,a uel b,in toto quopiam est, uel et tum utrares, tum et tam fm nequit ut a primo non competat ipsi'. cum ιgitur aut a,aruis in toto aliquost ua etiam cribo, nimeontingit r. m, primo non inesse.
Q in cognoscere immediatas Omnes Ecut diximus. Remia γε Difficile. Nile ponit regula,qua facile illas appliedamus. Σαρ Et regula e υ t Pthiloponiis exponu)q, qu termini, qui negatur ab inuicd tales sunt. Vt neutru ipsorum habeat alium talem affirmatii de seipso propterea sit ipse ex teneralissimis,& possit de ubuida generibus praedicaruisse immediate dictit adiuted negari. Immediatas. n. propositiones eas dicimus inter qη no cotingit itercidere alique terminii media st que fiat syllogismus. Si vero quiuis terminorii heat alique a de spis pdice .is pol interis medius appositus sacere syllogismu pdicatu ad E de Histero, a reliquo vero negarii. Vt pprimit quide laciat secunda Retiira: per seclida vero prima. Quare solumo negat Ges hs utim esse possent, a Utrost habeat terminos ex generalissimis generibus sa si alter ipsorii, ut ambo subalternorii fuerint,no E taIis necatio immediata. Aris. ergo de elarat quid negatiua mediata sit. Vt ex hoe r gula intelligat per qua immediate coetnose itur C Ubi animaduerte trilariam negatione fieri ut si ambo extrerm sub eode toto continentur in homo, de equus sub animali aut si sub diuertis reuis, Ut equus & linea equus adem sub substatia linea vero sub intitate Aut si alterii
sub tot alterum Uero non. de hoe est aut quia lubiectu sic sedicatum no Ut equus non est cytitas,aut econtrario,
subiectu non,prsdicatum sic ,ut quitas no est equus, Aristo.ergo vult omnes hac esse mediatas, pter te, cuius extrema sunt sub eodE toto de qua nihil meminit. Hic patet,qus sit immediata. Eit .n illa, cuius extrema nee sunt sub diuersis totis,nee alterii tantii, unde inquit. Cu igitaui. a.aut.ban toto aliquo sit. Et per.b .subiectum intelligit .a.Vero negatum ab ipso. b. Ideo inquit. CG sit alteri ipsorum in aliquo niuersaIiori hoc est, quando habet . . aliquod quod micatur de ipso.Aut etiam ambo subaudi sint sub diuersis totis. Non contingit. a. in. b. Primo non inesse. Hoe est ex his non sit immediata negati Non.n. Primo negatur.a.de. b.sed propter media aliud. Et per totumgenus vel uniuertae intelligit. Sic. n. in I, o priorum ipse loquitur. Species. n.pars est in aenere.
Hine patet per oppositum qus sit immediata. Est enim aula moilla,cuius extrema nee sunt sub diuersis totis. Nec alte- L 11 'rum extremorum est in aliquo toto. sit. .alpsium in toto. e. sι igitur.b .non sit in aliquo toto.e. feri nans pol est ut . 4.quidem in toto quopiam fit .b. uero in Me eodem non fit,ium ratiocinatio fet)ac inum .d.non inesse. b. per. c. medium cocludetur. Nam sic . cuilibet quidem competia. a. nulla uerbo i predicatur .asne nulli competet F. sit .naan toto a agitur s. bnon Irin totor. Potesta .a. quidem esse in quodam toto. sed . b.non esse in boc .syllogimus eru
Eaqus dixit. sic per exesa declarat. Et primo de e&is. clarat:* cii praedicatum sit sub toto aliquo: Ad lubiectu
sub nullo toto toto negatio fit mediata.Termini autem sint. uat iras,Continuum,Substatiat. Nam omne conti
Quantitas luinutim est quantitas nulla substantia est quantitas, nulla ergo substantia est continuum. Vbi patet a. b. negati nem esse mediatam, nam praedicatu sub toto est. Vt Puta sub .c.quoniam sub quantitate. Subiectum v sub nullo: quoniam substantia sub nullo est. Et tamen syllogismus est in secunda figura: quoniam nullum. Da
est. a. Vnde dicit c Sit enim. a. in toto. e. Vt puta con
tinuum sub quantitate ita: in hare sit vera: omne contismum est quantitas. Igit si .h. est in toto.c. nec suba
109쪽
quo t to. Ut substantia. Po .n I. quide Min quo da toto GΠVI; non commutantur ad lassem. Stai. nilal eorum, qua sunt ut cotinuit sub quDitate . Sed .b non esse in hoc, nee in in.ax.daoordinatione etiam de ullo praedicet eorum quaesiant in. alio si balidi. Syllosi simus erit in seccida figura is non sit baaza autem mimo.d. est, Namstilum est, b. non eritin. d. a inda. Repetit aut syllotismii de inst. Sia .ina quidem commutaremur.n ordinati rus. Similiter autem est,et Iii. vi omni est. c.qrii omne cotinuiι ent qualitas.In b. alit nul- tvio atiquo R.
lo in nullo subsit alia est quatitas. Syllogizahil. qiii in v. , , nullo.b. est .a. Nulla. n. substantia est continuit. Quo ve- Substantia D Z Qualitas
ἀυ uio ro ad verba attinet. Animaduerte verba illa. Sedax non rite in hoc esse intellige da, .b. B iri nullo. m nec in c. nee in alio quoda .a. e. Et dixit hoc Vt Philoponus notauit . m spes e Stradistineis .et neetant ab inuice i mediate: de in sub eode genere cotinet. Hsc.ri .E i mediata, nutata irronale est ronale .Et in ambo in toto animali sunt.
nes codesari in prima figura. Et dicedu c in Philoponus innuit Qtii contingit alteram illium densari per secunda figuram. Vtran autem non nisi per priniam.
. idem fiet o si hin toto quopia fit, vel ut v), d, tinn ipsum.
per ratiocinationem nutu competat, b, E aderi ostendentur os utrunq; tam g q.Dn toto quopiam sit. similiter autem οβ b in ad rivo toto est. Utis,4,da .in omni. H. ln,a autem trulla. d. Quare, M in η ao, b. erit per Monsimum, Eodera autem modo dem Eratitur , σὴ atroq; Di toto
aliqua Iunt. Quantitas Sui a Quantitas
Sumit nune conuersiim subiectit quide in aliquo Nicatum vero in nullo. Et sit .a.quidem substan .ia. h. vero tinuum d.aut titas. In omni ergo colinito qici inest, in nulla aut e selisiatia cisii. Quare in nullo cotinuo stitis Bia. No igitur immediata a, positio est, qus dicit nulla continuit est substatia. de υnde dicu. Similiter aute, de si h. in aliquo toto est. Vt sed .dnscilicet ut si in omni. h. est.Omne enim cotinusi est uitii. In aute nullo. E ipsum d. quonia nulla subsiatia est tii.Quare a in nullo. b. erit. Tertio declarat ide quando ambo extrema sub diuersis totis sunt,ut corpus cotinuit nam corpus sub substantia. continuit aute sub quo est Et sie hsc .ppositio corpus corinuum est mediata, quia potest per duos syllogismos demonstra i Vlpiata & per e .hoe est per substantia, δίPer d.hoc est Per quantum. Ergo est mediata. At uero feri posse M. b. non sit in eo in quo toto est ipsis , ruris vii a. sit in eo in quo totum est ipsium. b. patet ex di*ositionibus rerum, que inter sese non miscentur, nam si ni HI eorum quae in .a ea stire ectheantur de ullo predicat eorum suae in b.e.sdruersa sirere eosocantur .a ciero in toto est. g. quod quidem eiusdem ess A terstricuum est ferri non posse, ut. b. in imo t. . Alioquin conuerarent de miscerentur ba feries rerum.
Id fiet ersi bip*m in toto quopiam fit.
QAod autem coram MF non esbem quo toto est. a. Aut steam vir Po est. b. Mamnum est ex coordinationibus , que
Animal C E Passio Homo A B COIor
Cu accepisset possibile est .a. quide esse in toto quo cinc ida b.vero non ed in eodem toto. Nunc id demonstrare vult. Quo vero ad verba attinet. Coordinatione uocat vel eum ordine. Cathenaue qus ab unoquo 'eneralissimo de P ducitur,ut substantiam, animal,homo. Per coordinati ne qus comutatur, intelligit, ea, que cu altera communicatFt corpus, elementorii grave. Hec enim comunicatcu prima. quonia cumunia habet genera sit bitana: videlicet S corpus. Per coordinatione vero, ius inco mutatur intelligit ea qus nihil comune habet, ut est Qualitas. Passio, Color,vel utu coli usuperficies. His expositis
inquit. Quod aute contingat.b. non esse. In eo toto . In quo est a.Aut iterum cotra a.in eo toto. In quo est. h.ut paulinante alsamptum est. Mamsessu est ex coordinationibus, quaec si non con utantur ad mulce. Et dixit, qiis cunt comutant ad inuice, propter coordinationes q
volt lite, 0, si dentur coordinationes inc5mutabiles, at impermilis pnt. a.&.b. esse sub diuersis totis penitus abiumstis, ut a.subd.5 .b .sub. Σ. iiod aut E ita sit,43bat, de inquit. U.n .nillil eorii quae sunt in.a.cd. coordinatione, et de ullo eo ii Nicet,q sunt in.b.e. z.coordinatione, dea.in toto .d est. Manifestu cp. b. no erit in d toto. Comutarent. n.c ordinationes. Cuius opposivi supponit, vi msint inc5mutabiles. Similiter aut quod diximus patet. Etsi. h. in toto aliquo sit. Vt puta i toto. T. Bene ergo dictitesta dc .hee in diuersis totis .Quo Vero ad rone attinet. εωhim. Animaduerte Vis ronis Arist.e Enthymema,hoc pa cto. Si sunt coordinationes incomutabiles .a.de.b sunt in diuersis rinis. Sed dant coordinatioes 1 nc 5 mutabiles, Ut
nunc supponitur. Ergo. a.&.bsint in diuersis toti,. ad DR aut dentur incomutabiles coordinationes Arist. suppo se riit hic, quia contra Antiquos probauit non omnia esse υ ivt Parmenides le MeIissus dixerui. Plato et dixit omnia cotineri sub Idea Unius. Aristat supponit esse. x. νι tore Getenera, Se quidem impermisia, ac incommutabilia. 6 Puhagorici quo cocesseriit esse coordinationes dua, tantum impermisias altera bonorum, alteram malorii. Arist.vero x aerii genera suPPonens,vult.a .&B. esse in diuersis totis . ut supposuit in proximo textu. Quod igitur .a.de.b. sint in diuersis totis,patet ex hisce. Sed β.a.nutilansiit,er neutrum in toto sit ullo necesse est. a. Me medio non competati f. b. Nam si quidpiam inter me. diura eadet, necesse est alterum ipsiorum in toto quopiam esse. Misi an prima figura ratiocinatio eorum, aut vi me id extrueatur. At si in primat. nimirum in toto quopiam erit. Proposita nem enim eam quae uersius.b. collocabitur limasiam esse oportet. Si in secunda ut ius in toto quopiam erit. Nam utrum v viis temtaura cymatium esse potes. Atq; nunc uersu malus nus
110쪽
uir us hilarit extremum negalius propositione su vis consititur ratio inatio. Ambae uero propositiones si fuerint ne patiae ratiocinatio no e5 labit. Putes igitur fieri posse ut sine medio quid acri pia no stit atq. qn et queadmo liberi pot sitis tu explanavimus si uero neutrum sit vi toto aliq/o nullo non fit autem, a, in b, necesse est indivisibiliter non ege. Si enim erit ahquod medium,
nece se est aliquod harum in quodam toto eget Aut n. in prima figura, ut in media erit ollogismus. siqvite igitur in prima faura b.erit in toto aliquo. Affirmativam n .ud bos oportet fieri pr m litonem. sin autem in media , utrunq; contingit. Ad utrunq; enim posito priuatruo rit 62Misimus,cum amem utraq: priuatiua sit non erit. Manilissim igitur s contingit cir aliud in alio noesse indivisibiliter, π quando contingit, o quomolo diximur.
Cudictum sit trifariam esse ne aliuam mediata, nasi F ea cuius utram extrema in diuellis cotinentur totis mediata est. de ea cuta; si ibiectum in aliquo toto e: praedi calum vero minime. Et ea cuius p sdicatu iri aliquo toto est iubiectum autem nequa*. Hi ne quasi ex his quae dimit deducit. ius nam fit propositio immediata,& dicis negatiua immediata est, cuius neutrum miremorii in aliquo toto est. Vt nulla substantia est qu1ritas. Et videat
tur mihi. q, particula δε hoc est autem legi debet . , hoe id ire. Qui ex dictis hoe deducit,unde inat. CSi igit neutrii extremorii Oponis negatius. Sit i toto aliquo nullo,supsssit verbii nullo more grscorii apud quos diis nega ;tiones magis negat, Hoe est,si igit nee subm nee pdieaut negarius sponis, in aliquo toto sit. Vt puta si ne c. a. nech .in aliquo ultori sit sed sint ipsis vlissimi, No sit alita an h. hoc e & δγγ negativa sit liscini ulla b. est. a. Necesse est indivisibiliter labesse hoc est necesse e, Ut hse op5 miliab .e a. sit tmediata probat c5sequetia ex oppolito conseoquetis .et inut. Si .n .erit aliqd mediii: necesse Ealicis horiis aut . a. aut . b. in aliquo toto esse, Sc sie n tale medium poterit syllo letari syllogismo, qui erit aut in prima figura, aut in media . Probatum est. n. omne propositionem mediatam sullo tirari posse aut st primam aut per secunda ives , -- QVOVero ad Uerba attinet. Animaduerte , in
.u sua. Arist. adiecit. Non sit autem. a. in . b.quoniam ex negatitia non sequitur affirmativa, nisi cum constatia subiecti. Non n. sequitur,neutrum extremorum. a. b. propositio nis est i aliquo toto. Igitur. a.b.est negatiua immediata: sed oportet addere. Et .a.b. E propositio negatiua,t e. n.
sequitur Q sit immediata . Tunc ostedit in si potest syllopirari in aliqua figura, quod sit aliquod extremors in aliquo toto, 6c inquit. Siquide igitur in prima figura syllogismus sit quo. a. b. syllogizatur, ipsum. h. erit in toto aliquo, ut in. c. Cuius rationem ait. Affirmativam enim ad hoc oportet fieri propositionem,ut minorem videlicet omne. h.est .c. ut sit syllogismus omne .h.est .c. nulluic .est .a. nullii itaUrti est.a. Sin autem ut inquit syllogi iamus. Quo ad illa verba probatur, sit in media figura Vtrunq: contingit hoc est tam maiorcmta minore, cu .
ius causam affert:&inquit Ad utrunq:. n. posito priuati uo hoc est tam ad maiorem v ad minorem erit ly IIo i Ditiuq in seetida st ira .Dico diutem Utrunm no simul: sed seorsium. Quoniam cum x tra limul priuatilia sit, non erit syllogismus,eX Vtrismn. neetatiuis nihil sequit, Tite epilogat 5c inquit. Manifesta igitur m e5tingit S aliud in alio no esse indivisibiliter . Hoc est patet , i, lit aliqua propositio negatiua immediata de patet quando coimal
git quoniam tunc,cum extrema in nullo sunt toto, vel
ambo in eodem toto. Exemplum primi substantia noni est qualitas. E κeplii scuhronale no est irrationale. Et masnisectii est quo cotinnit Φ .rpo negativa sit immediata.l Qui cotingit ne aliua e Ise immediata n5 eo mo quo affirmativa est immediata. Vt dicta E. I amrmatio dicita medixta rone' plicatiois,nestatio vero rone status . Vt Puta cii ad Nicata e status. Preterea affirmatio dicit imi mediata, quia est pse,de viis. Negatio vero, nec est pse: nὸ Miς.C Sed dubita tua hoc nulla suba est iptitas non υξ imediata qua n riam, a libro secto de interPlat Me la, Cap. .hetur. lixe a m malu noed bonii sic adibat. Nesiti no bonu est bona omne mala est no bonii nullii igit malii est honii. E E m5 probat illa. Nulla suba e Quantas m sequii nulla no quatitas est. Qualitas omnis suba est nou tuas. Igil nulla sina e Quacitas, Quare no est tmediata. . Bonii N5 honii Malum i iis
Et dicendii dissera ptobatio.& expo ut in Ludicris
diximus. m probo est per notiora ex Po vero rio, dia I o.
co ergo in illa propo nulla talia est cptitas tostice expo P nitur duplr,aut per affirmativa, ria si affirmativa eius re di , , . salsa ipse est vera .Aut sumedo medium terminii in i - Ista ppestanter. Vt si Volo probare hane. Nulla subsiati i est qua titas sumam negativam de prsdicato illius infinito hoc iis logiee modo. Nulla no quantitas est utitas, omnis substantia opo inaest non quantitas . Igitur nulla substantia est quantitas. Q h EME mo, Se hec Nullus ita e equus, qui nullus no equus rE equus omnis lioe dici equus. Igil nullus ho est equus. Potet & metaphysice probari, virertio metaphysice lyatet. Vipula,quantitas est qualitas, δc substutia est substantia te neutrum sub neutro est, igitur nulla substatia . est cilitas. Patet igil tales nec pros5nes, nec demro nes sint .Qm no Π notiora sunt C Hactenus de syllostismo scietis 5c ex ubus sit. Sc qualibus. Se u dria sit syllostis Rini propter quid a syllogismo quia dc in sicut sunt assim
mationes immediatae ita etiam negationes immediatae. iFiniunt Commentaria Puper libro primo Posteri rarum Augustini Suessani Philosophi celeberrimi. Vat