장음표시 사용
71쪽
magum ' aestimarent de potestate, cum ille verbo daemonia de hominibus excuteret, caecos eluminaret, ββ leprosos purgaret, paralyticos reStringeret, mortuo denique Verbo redderet vitae, elementa ipsa famularet, β' conpescens procellas et freta ingrediens, OStendens se esse verbiam dei, id est Oropsi' illud primordiale, primogenitum, Virtute et ratione comi latum et spiritu fultum, ββ eundem qui verbo omnia et saceret et fecisset. Ad doctrinam Vero eius, qua 1 revincebantur magistri primoresque Judaeorum, ita exasperabantur, maxime quod ingens ad eum multitudo deflecteret, β' ut postremo oblatum Ροntio Ρilato, Syriam tunc ex parte Romana β' procuranti, violentia suffragiorum in crucem Iesumβ' dedi sibi extorserint. raedixerat et ipse ita facturos. Parum hoc, θ' si non et prophetae retro. hi Et tamen subfixus multa mortis illius propria ostendit insignia. Nam spiritum cum verbo ponte dimisit, βδ prae-- Goth. Erlart. Ambros. Pameli libri magnum sed
male, cum ceteri omnes magum praebeant ' in Italaris. 1.,2., Leidens. 2. Vatio unus, andRV. sed Paris 4. GOth. Erlang., Fuld. Erlari. Finluminaret. -- Paris. 4. samularentc Erlang., Vindob. samularentur. '' Ita Paris. 1. 2. 4. Goth. Erlang., Oxon. Erlart. Ambros. Vindob. ut eid. 2. λογον non scriptum sed pro more Iacunam exhibet Fuld. so esse filium et illum olim a deo praedictum et ad omnium salutem natum verbum de illud exhibensauro circumscribit. si Leid. 2., Gandav. Vatio. n. suffultum Goth. Ersuri. stultum ;alter Vatic. sanctum. χ' Fuid , conflueret. Id. ex sparte Romanams Leid. 2. ex plebe Romana. β' Omnes sere codices Iesum inserunt sed more medii aevi Ihesum
scriptum solus Fuid omittit. μ' cum Paris 1 et 2. testo Hildebr. ita legi iubeant, praetuli alteri lectioni parum sic,
quae in Paris. 4. Goth. Erlang. OXOn. Erlari prostat. β Ita plurimi ot optimi; sed Paris 4., Goth. Ersuri. retro etiam. amon. My In Fuid desunt: Μulta mortis insignia ... am. ' Paris. 1., 4. Goth. Ersuri. demisit.
72쪽
vento carnificis ossicio. Eodem momento dies mediumβε orbem signante sole subducta est. Deliquium utique putaverunt, qui id quoque'si super Christo praedicatum non scierunt. β' Et tamen eum mundi casum relatum in arcanis' vestris habetis. v. unc Iudaei detractum et sepulchro conditum magna etiam militari manu custodiae diligentia W-cumsederunt, β' ne, quia praedixerat, tertia die re- Surrecturum e a morte discipuli furto amoliti cadaver salturam inspectos Sed ecce tertia die concussa
repente terra et mole reVoluta, quae obstruxerat
sepulchrum, et custodia' pavore disiecta, nullis adparentibus discipulis nihil in sepulchro repertum egi praeterquam exuviae sepulti. 7 Nihilominus tamen primores,' ' quorum intererat et scelus divulgare et populum Vectigalem et amularem 7 sibi a fide7δ revocare, subreptum a discipulis iactitaverunt. Nam nec ille se in vulgus eduxit, ne inpii errore liberarentur, ut et fides, non mediocri praemio de- 12. Atinata, dissicultate constaret. Cum discipulis autem quibusdam apud Galilaeam, Iudaeae regionem, ad quadraginta dies egit docens eos quae docerent. Dehinc ordinatis eis ad ossicium praedicandi per
orbem, circumfusa nube in caelum est receptus' multo Verius quam apud vos adseverare de Romulo'
si Fuld. modia. β' Goth. Leid. 2. Ersuri. putaverunt quid quoques Vindob. put quod quoques Erlang. put qui quoque. ββ Fuid addit: ratione non deprehensa negaverunt. β' Ita plurimi os optimi sod Paris 4. Goth. Leid. 2.
sepserunt. μ' Paris. 1. 2. Leid. 2. custodiae. Τ' Fuldens. , exuvias sepulturae. Id. addit Iudaeorum. Erlanm, Fuld. Vindob. Oxon et Vatic. n. familiarom. Ita sero omnes Leid. 2. vero et Ambr. sibi ad fidem Fuid pro, revocares exhibet avocare. Solus uidens. ereptus. 7β Id. Romulis.
73쪽
Ρroculi solent. Ea omnia super 'β Christo itatus, et ipse iam pro sua conscientia Christianus, Caesari tunc iberi nuntiavit. Sed et Caesares credidissent
super Christo, si aut Caesares non essent necessarii saeculo, aut si et Christiani potuissent esse Caesares.
Discipuli quoque yy diffusi per orbem ex praecepto magistri dei paruerunt, qui et ipsi a Iudaeis insequentibus '' multa perpessi utique pro fiducia Veritatis libenter Romae prostremo per Neronis saevitiani sanguinem Christianum seminaverunt. Sed 13. monstrabimuhy vobis idoneos testes Christi ipsos illos, quos adoratis. Multum est si eos adhibeam, ut credatis Christianis. propter quos non creditis Christianis. Interim hic est ordoβη nostrae institutionis, hunc edidimus' ' et sectae et nominis censum cum suo auctore. Nemo iam inmmiam incutiat,
nemo aliud existimet, quia nec fas '' est, ulli de sua religione mentiri. Ex eo enim quod aliud a se coli dicit quam colit negat quod colit, et culturam et honorem in alterum transfert' et transferendo iam non colit quod negavit. Dicimus, et palam dicimus 14. et vobis torquentibus lacerati et cruenti Vociferamur: ηε Deum colimus per Christum. Illum hominem putate, 'β per eum et in eo se cognosci et coli deus vult. Iudaeis respondeamus, et ipsi deum'
Fuld. monstrabimus , reliqui omnes monstravimus exhibent, illam scripturam genuinam esse censemus, quia in sequentibus istam demonstrationem deprehendes. I Goth. Ersuri. noster.e' Fuld. edimus. N Goth. OXon. Ersuri. quia nefas. '' Ita aris. 4. Goth. Erlari. DXon. contra aris. 1. 2. Erlang. Vindob. transferet Leid. 2. transferret. Fuid. γ cruentati vociferamurs Erlang. Vindob. cruenti voci&ramus Leid. 2. cruenti Vociferari. '' eid. 2. putare. Paris. 1., 2. Leid. 2. dominumς Paris. 4. Goth. Erlang.,
74쪽
per hominem Moysen colere didicerunt ut Graecis occurram, Orpheus teriae, Musaeus Allienis, Melampus Argis, Trophonius '' Boeotiae initiationibus homines obligaverunt ut ad vos quoque dominatores gentium adspiciam, homo fuit Pompilius Nunia, qui
Romanos operosissimis superstitionibus oneravit.
15. Licuerit et Christo conmentari divinitalem, rem propriam; '' non qua' rupices '' et adhuc feros homines multitudine tot numinum'i demerendorum adtonitos efficiendo ad humanitatem temperaret, quod Numa, sed qui iam expolitos et ipsa urbanitate deceptos in agnitionem veritatis ocularet.' Quaerite igitur si vera est ista divinitas Cliristi. Si ea est, qua cognita ad bonum quis reformatur,' sequitur, ut salsae renuntietur,' conperta in primis illa omni ratione, quae delitescens sub nominibus et imaginibus mortuorum quibusdam signis et miraculis et oraculis fidem divinitatis operatur.
'' Paris i. 2. Leid. 2. trophenius LGoth. Εrsuri. Oxon. xtrophinius Erlang. Vindob. trophemus Fuld. tryphonius. Fuld. rem propriam omittit. ' est plurimi toptimi Leid. 2. quae. vid. rudes. ' Locus valde conruptus Paris 4. Goth. Ersuri. multitudini tot numinum ; ld. multitudini tot nominum Leid. 2. Vindob. multitudini tot hominum Erlang. multitudine tot hominum ;Paris. 1. 2. testi Hildebr. νmultitudine tot numinum.
N Paris. 1., 2. Oxon. Vindob. occularet Leid. 2. concubcaret. Goth. Ersuri. Oxon. Ambros. resormetur. Ita aris. 1., L Fuld. Ersuri. Oxon. contra Paris. 2., Leid. 2. ut salsa renuntietur conpertas Goth. Erlang. renuntietur quaevis alia contraria conperta.
75쪽
Cap. XXII. Atque adeo' dicimus esse substantias quasdam l. spiritales.' Nec nomen novum est. Sciunt daemones philosophi, Socrate ipso ad daemonii' arbitrium exspectante. Quidni cum et ipsi daemonium a pueritia adhaesisse dicatur, dehortatorium planea bono. Omnes sciunt poetae, etiam Vulgus indoctum in usu maledictis' frequentat. Nam et Satanan, principem huius mali generis, proinde de propria conscientia animae eadem exsecramentis Voce pronuntiat. Angelos quoque etiam lato non negarit. Utriusque nominis testes esse Vel magi adsunt. )Sed quomodo de angelis quibusdam sua sponte
conruptis conruptior gens daemonum Maserit, damnata a deo cum generis auctoribus et cum eo, quem
dirimus, principe, apud litteras sanctas ordine cognoscitur. Nunc de operatione eorum satis erita. exponere. Operatio eorum est hominis eversio; sic
Goth. man prior.), esuri. Oxon. ideo. Paris. 4., Erlans. Vindob. Ersuri. spirituales. Fuid paulo ante, daemonas et hic daemonis legi iubet. Paris. 4- Goth. Leid. 2- vid. in usums Paris. 1., 2. Erlang. Ersuri. Vindb., Oxon. in usus dein aris. 4. Goth. Erlang. Ersuri. DXOn., Vindob. maledictis sed Paris. I., test. Hildebr. 2. Leid. 2., Fuld. maledicti. Nobis in usu maledictis frequentat genuina scriptio esse videtur cum pro in usu maledicti scriptum esset in usum maled. , quod facile fieri potuisse liquet, maledictis in maledictis conmutatum est. β Ρaris. 1.,2., Satanans Goth. Erlang. Vindob. Ersuri. Sathananc Leid. 2. Sathanem. Ita Fuld.; sed ceteri omnes,animae eadem ex sacramentis malo. Ita sere omnes; solus Leid. 2. esse Vel magi deuss Fuid et Oxon. esse vel magi adseruntq; quare esses in ecce conmutare nefas. a Cum Paris. 1. 2. 4., test. ildebr. ν ordine exhibeant, pracferendum putavimus, etsi in Goth. Erlang., Bidens. 2., Fuld. Vindob. Ersuri. ordo prostat.
76쪽
malitia spiritalis a primordio auspicata est in hominis exitium. Itaque corporibus quidem et Valetudines infligunt et aliquos casus acerbos, animae
vero repentinos et Xtraordinarios per Vim excessiis.
Subpetit illis ad utramque substantiam hominis adeundam' subtilitas et tenuitas sua. Multum spiritalibus viribus licet, ut invisibiles et insensibiles in effectui' potius quam in actu suo adparerent, si poma, si fruges nescio quod ii aurae latens vitium in flore praecipitat, in germine exanimat,i' inpubertate convulnerat, ac si caeca ratione tempta-3. usi' aer pestilentes haustus suos obfundit. i' adem igitur obscuritate contagionis adspiratio daemonum et angelorum mentis quoque conruptelas agit furoribus et amentiis foedis aut ' saevis libidinibus cum erroribus Variis, quorum iste potissimus, quo deos istos ' captis et circumscriptis hominum mentibus conmendat, ' ut et sibi pabula propria nidoris et sanguinis procuret Aimulacris imaginibus oblata. i Et quae illii' accuratior pascua est, quam ut q)hominem e cogitatu*i verae divinitatis avertat prae
Ita plurimi Paris. 2. Leid. 2. Vindob. ad eundemq; Paris. 4. ad alendam et Fuld. miras addit. ' Paris. 4. Goth., Erlang. Leid. 2. Vindob. affectus Erlart. affectum. D Erling, et esuri. quid. V Paris. 1., 2. Leid. 2. ex minat. ' Erlang. et Vindob. turbatus. Ita plurimi; soli Paris 4. et Leid. 2. effundit. ' Ita omnes praeter Paris. 4. qui xlaedis ac legi iubet. Paris. 4. Goth. Leid. 2., Ersuri. quod eos istos. ' Paris. 1., 4. commedat Goth. Oxon. Esurti, Vat. n. comedat. ' Fuld. simulacris et imaginibusq; Erlang. inmolata. ' Ita omnes praeter Fuld., qui illis habet. ' Paris. 1., test Hildebr.)2., 4. Goth. Leidens. 2. ut omittunt Erlang. quod hom. exhibet Fuld.,nisi ut hom. Ita plurimi Paris. 2. et cogitatus Leid. 2.γecogitatum Erlang. sa cogitatus; vid. a recogitatus; idem solus avertant.
77쪽
stigiis salsis 2 ' Quas et ipsas quomodo operetur 4.
expediam. Omnis spiritus ales est hoc angeli et da mones. Igitur momento ubique sunt. Totus orbis illis locus unus est; quid ubi geratur tam facile sciunt quam adnuntiant. ' Velocitas divinitas creditur, quia substantia ignoratur. Sic et auctores interdum videri volunt eorum, quae adnuntiant. Et sunt plane malorum nonnumquam bonorum tamen numquam. Dispositiones elim dei et tunc si prophetis contionantibus excerpunt ' et nunc lectionibus resonantibus carpunt. Ita et hinc sumente quasdam temporum sortes aemulantur divinitatem, dum su 'rantur divinationem. In oraculis autem quo ingenio ambiguitates temperent in eventus, sciunt Croesi, sciunt Pyrrhi. Ceterum testudinem decoqui cum . carnibus pecudis, ' Pythius eo modo renuntiavit, ')quo supra diximus momento apud Lydiam fuerat. Habent ' de incolatu aeris et de vicinia siderum et de conmercio nubium caelestes sapere paraturas ut et pluvias, quas iam sentiunt, repromittant. Bene fici ' plane et circa curas valetudinum. Laedunt enim primo, dehinc remedia praecipiunt ad miraculum β' nova sive contraria, post ' quae desinunt laedere, et curasse creduntur. Quid ergo de ceteris ingeniis vel etiam viribus sallaciae spiritalis AEdis-
ld. praesumtias divinationis. ld. quomodo operentur Paris. 1. 2., 4. Eri t. quomodo ut sed male, Erlang. recte: quomodo operetur. Ra omnes solus Paris. 4. enuntiantis V Idem solus nunc. Unus vid. hexceperunis male. ' Leid. 2. Fuid. eventum. ' Fuld. xpecoriss Erlang. pecudum. Erlang. Leid. 2. Vindob.,donuntiavit, δ' Licet solus Erlang. ita legi iubeat, ceteris,habens Fulae habentes - exhibentibus, ita scribero non dubitavimus ld. venefioiq; male Paris. 4. Erlang.,beneficii. Erlang. et Vindob. miracula. Paris L, Erlang. postquam.
78쪽
seram, ε phantasmata Castorum et aquam cribro gestatam et navem cingulo promotam et barbam tactu inrufatam, ut si numina lapides crederentur, ut deus Verus non quaereretur γCap. XXIII. Porro si et magi phantasmata edunt et iam desunctorum infamanti animas, si pueros in eloquium oraculi elidunt, ' si multa miracula circulatoriis praestigiis ludunt, si et somnia inmittunt, habentes semel invitatorum angelorum et daemonum adsistentem sibi potestatem, per quos et caprae et
mensae divinare consuerunt quanto magis ea ο-
testas de suo arbitrio et pro suo negotio studeat totis Viribus operari, quod alienae praestat negotiationi Aut si eadem et angeli et daemones perantur, quae et dei vestri, ubi est ergo praecellentia divinitatis, quam utique superiorem omni potestate credendum est γ' Non ergo dignius praesumetur, ipsos esse, qui se deos faciant,' cum eadem edant, quae faciant deos credi, quam pares angelis et da monibus deos esse γ' Locorum differentia distinguitur, opinor, ut a templis deos existimetis' quos
id addit: dum orioula profitetur, dum miracula exercet. δ' Ita omnes libri scripti pro sequenti ut
Paris 4 et Fuld. eis Erlang. nec praebent. Ita omnes libri manu soripti, quare non est, cur onmmultis editoribus inclamant conrigamus. Ita omnes O- dices praeter Fuld. qui edunt legi iubet editores permulti: Feliciunt. vid. quae utiquo superior omni potestate credenda est. Erlang. saciunt. ' uld. quam pares angeli et daemones esses Goth. Oxon. Erfurti quam impares angelis et daemonibus deos esse. Erlang. et vid. γaestimetis.
79쪽
alibi deos non dicitis ut aliter dementire' videatur
qui sacras turres pervolat, aliter qui tecta Viciniae transilit et alia vis pronuntietur in eo, qui genitalia Vel lacertos, alia qui sibi gulam prosecat. Conpar exitus furoris et una ratio est instigationis. Sed 3. hactenus Verba iam hinc demonstratio rei ipsius,
qua' ostendemus, unam esse utriusque nominis qualitatem. datur hic aliqui ibidem subist tribunalibus
Vestris, quem daemone agi constet. Iussus a quolibet
Christiano loqui spiritus ille tam se daemonem confitebitur de vero quam alibi deum ii de falso. Aeque producatur aliquis ex his, qui de deo pati existimantur, ' qui aris inhalantesi δ' numen de nidore concipiunt, qui ructando curantur, qui anhelando praefantur. Ista ipsa Virgo Caelestis, pluviarum 4. pollicitatrix, ' ipse iste Aesculapius, medicinarum demonstrator, alia die morituris Socordio et enatio et Asclepiodoto subministrator, nisi se daemones
'Ita plurimi et optimi Paris. l. man sec.), Goth. arsuri.
γ dementares Oxon. dementitare. 'hLocus valde conruptus; Gandav. Vatic. n. gulam prosecat comparas Paris 4., Goth. Erlari. gulam prosecat, cum pars Leid. 2. gulam perfectam comperas Erlang. gulam laceratam conparat ;Paris. 1. 2. Fuid. Vindob. gulam Prosectam compara.
' Licet Paris. 1 2. Goth. Erlang. Leid. 2. Erfurti quam legi velint, qua gonuinam scriptionem esse liquot. 'esta Paris. 1., 2. Leid. 2. Vindob., Non. sed Goth. Erlang. Erlari.,aliquis ibidem subs Paris. 4. aliquis sub. Paris. 1.,2., Loid. 2. dominum praebent nos Paris. 4. Goth. Erlanm, Vindob. Ersuri. Oxon secuti deum scribendum esse duximus Paris. 4. Goth. Ersuri. existimatur. ' Erlang.,aris inhiantes Leid. 2. aris malentes Paris. 4. aeris malentes Fuld. aris inhalantibus. Erlang. sollicitatrix. 30 Totus locus iste varie scriptus prostat ut discrepantias scriptionis nominum personalium neglegamus, plurimi et optimi libri manu scripti alia dis morituris , solus videns.,alia die moriturus , Leid. 2. tres Vatic. alia demorituris ;Porro Paris. 1.,2., L. Goth. Leid. 2. Ambros. sumministratur ;
80쪽
consessi fuerint, Christiano mentiri non audentes,
ibidem illius Christiani procacissimi sanguinem sum dite Quid isto opere manifestius Quid hac probatione fidelius Simplicitas veritatis in medio est, virtus illi sua adsistit; nihil suspicari licebit. Magia ' aut aligua eiusmodi sallacia fieri dictis nunc dicetis Sit' oculi vestri et aures permiserint Vobis. 5. Quid autem iniici/' potest adversus id, quod ostenditur nuda sinceritate Si altera parte verei' dei
Sunt, cur sese daemonia mentiuntur An ut nobis
obsequantur Iam ergo subiecta/' Christianis divinitas vestra, nec'' divinitas deputanda est, quae
subdita est homini et, si quid ad dedecus δ' facit,
aemulis suis. Si altera parte daemones sunt elangeli, cur se alibi pro deis agere respondent γNam sicut illi, qui dei habentur, daemones se dicere noluissent, si vere dei essent, scilicet ne sede'
Fuld., Oxon. Erlare, Vindob., Gandav., Elnon γε ministrator. Editorum alii aliter emendant; e. . nuper siler aliam diem morituris sumministraturi P sed invitis codicibus invitaque sententia; nos scripturam restituimus codicibus optimis consonam, sententiae haud absonam. β Leid. 2.γmagica. ' Locus varie scriptus prostat Leid. 2. dicitis non dicetis. Sed Paris. 1. 2. L, Goth. Erlang., esuri., Oxon. Vindob. dictis non dicetis sis; vid. dictis non omittit et solum dicetis perhibet. edolam adserendam esse, in promptu est. Oehler, Leid. 2 secutus, dicitis pro,diotis scribi iubet; quod autem si recipias, sequens si probari nequit, sed in nisi conmutandum erit. Nobis magis placuerit, si pro non scribatur nunc et intellegas: postquam haec uno diximus. ' Ita aris. 1., Erlang. Vindob. Gandav. Elnon. sed Paris. 2. Leidens. 2'Vatic. n. incipis Paris 4. Goth. Oxon. Erlari. inniti. Erlang. veris Oxon. veras Leid. . naturas dei. 'Ita sere omnes Erlang. suspecta. Fuld. nec utique.
V Erlang. ad decus. ' Loid 2. ne sedem maiestatis deponerent Erlang. ne de maiestate deponerentur.