장음표시 사용
111쪽
r D. Iacobi de Valentia Christopolitani Episcopi)xpositio.
R cper quanda excellentia meruit,& adepta est. cumma gloriae super oes statiis, & super oesconditiones holm,& Angelorum. Ideo i die ei' Assumptionis catat ipsi Ecclesia in lectionae missae illud ecclesiast.xxiiij. In omnibus requie quaesiui,&i haereditate diti morabor Sciquali dicat virgo Maria. Ego qu sivi requiem vitae aeternae in omnibus statibus, &aetatibus,& in Oibus conditionibus, & opationibus meritoriis. Sed quia in omnibus illis merui corona vitae per excellentiam supces homines,& Angelos: i5 morabor i artrenu i haereditate domini.i.in portiorib' bonis si ij mei super omnes ordines, & hierarchias omnium hominii,& Angeloru.Et sic et carat ipsi Ecclesia. Exaltata eis sancta Dei genitrix si per choros Araetorii ad coelestia regna.Ite iuria virgo assumpta est in artereti Thalamum : in quo rex regii stellato sedet.solio.Et sic patet undecima dignitas vi sinis Mariae,qua dignificauit, & magnifica uit eam filius eius in fine sui cursus, & peregr inatiois,quine e finis at laru in digni latum. -- Sed ad huc restat duodecima disnitas:quam singulariter exercet uirgo Maria erga peccatores clamantes ad se peregrinantes i hoc seculo: quae dicitur dignitas intercessionis:Pquamvirso Maria ita dicitur mater gratiae, S misericordiae,& aduocata peccatorii, &mediatrix inter nos,& Christum. Nam sicut Deus pater constituit Christum hominem mediatorem inter homines, & Deu: Spter
'od homo Christus Iesiis dicit naeviator Dei,& hominum per Apostolum: & dr aduocatus apud patrem: ad Heb. Ita pariter Christus caput Ecclesiae costituit virg. matre C suam aduocatam, & mediatrice singularem inter nos;& ipsum. Vn Xps dupliciter dicit mediator Dei,& lao minuinquantu ho.Prid
quia est medius in disiaitate: quia minor patre secundum humanitatem, & maior,& dignior omni homine,& Angelo.& ideo ratio est:* sit medi' intercesibri& redeptor internos,&Deu. Ite quia est Dei filius super omnia'dilectus. quia fratia, &remissio nsidat nisi itercessione alicui ' pdilecti:vt teneat me diu inter boniscatore,& boneficadu υ has ergo duas cas Xps constituit virgine matre sui mediatricem inter nos,& ipsu.Na primoc est minor filio: sed maior omni alia creatura in gratia,& gloria:& omni dianitate:vt 'diat Oum est. cun id quia est sibi mater,& praedilecta super omnes alias creaturas. Et ideonii nil negat ipsi petitionem. na sicut praecae Ixteris filius diligit matre: ita non pol negare ipsi petitionem: quia amor, & dilectio est caimpetrationis cuiuscunq; rei postulatae. Ite virgo Maria pre caeteris diligit fili si sit, ur& pcsteris ipsi ministrauit: ergo filius no pt ipsi
negare vice amoris, & retributiois: quin audiatea:& annuat ipsit omni iusta petitione' S priuilegio ipsi concesso: eo costituit ca- diatrice Se.Vnde est valde aduertedum: P propter conseruationem reipublics militantis,& ad reparatione reipublicae triumphatis & compledii numersi electoru necesse suit ui costitueret X ps meditrice virgine ma
tre sua inter nos, & ipsit: postu eiusde est tedere in sine, & praeparare, & disponere ea qiunt ad finem.Vnde manifestu est:l omnes mores peccat cotra Deu patre P inobedientia puaricando eius prςcepta, & io per tale Eculda merentur poena aetem. i:& etia temporale:quia ps culpam occulta merentur p naaeterna in futuro: sed pp pcta publica merentur poenam aeterna in futuro , & poenas temporales in praesenti: de quibus nemo pol liberari nisi per itercessione Christi mediatoris. Sed sta oes pctores post Baptisinu ultra hoc ν peccant per inobedientia contra Deu p trem: peccant etiam grauiter p ingratitudine contra filium eo et eos redemit per sitam passiione,& secit eos sitis passionis partiςipes per Baptismum: & ideo peccando post Ba tismia videmur contemnere,& despicere passionem Christio sic nullus peccator meretui Xps amplius intercedat pro ipse apud patre; line cuius intercessione nemo pol liberari a poena sterna,nec teporali, nec culpa qua ipse voluntarie perpetrauit, isi fuit necesse : put Christus constitueret matrem suam Milectam mediatrice iter nos,& ipsu, ut i similibus casibus intecedat pro nobis inter nos,
S ipsit,& mitiget ira eius υ talem ingratia tudinem,& ut filius placatus praecibus matris itercedat sp nobis apud patrem.Et io dicit beatus Bernardus, et sicut filius 3 nobis se ex ostedit patri latus,& vulnera: ita mater filio pectus,& ubera.Et hoc videmus manifeste de diuitis deuotis uligini Mariae: qui in grauibus peccatis,& sceleribiis laborantes,tame finaliter uenerunt ad poenitetiam. Et etiam inter peccata liberantur a magis malis, & periculis temporalibus, ne per ant in eis: sed perducuntur ad finalem poenaiatia Ite videbim' quasda ciuitates,& ppros
112쪽
A &oppida: ruae propter ma publica patiuntur multa discrimina,& persecutiones,& infirmitates, id aduersitatesued quia diuina ossidia virginis Mariae in eis frequentantur: &deuote celebrantum ideo miraculose ab illis aduersitatibus liberantum nec puniutur quatum eorum scelera merentur. Uod non sit: nisi Spter iuges prsces virginis Maris sus pro deuotis eius apud filiu: qui placatus praecibus matris intercedit y nobis apud patre. sic in hac pereginatione non relinquitur nobis aliud refugiit in nostris tribulationibus,& aduersitatibus: nisi recurrere ad virginem Mariam mediatricem e ut velit placare
ira filij: qui permittit nos flagellari propter
ingratitudinem. Et hoc probae Augu. in lib. Cur Deus homo, dicens. Est adhuc quodda singulare praesidium, & refugῖum post Deit:. & maxima fiducia quam in illo regno habemus.Reginam. s. si rorem nostram,& Dei genstricem scinperq; virgitaem Maria:quq non Iat apud Deum pro nominibus semper interuenire. Et maxime pro illis: quos stium
sitim congruὰ imitari videt: S pro illis qui
aliquando de malo ad bonum redire volunt. Credere autem indubitanter possumus quoniam non est aliquid: quod si ius matri suae petenti debeat negare aut velit. H c est reuera virgo Maria: de qua messit Dei sephia: que peccatoribus satis eli pia: per quam patescit salutis via Qui ergo ab ca auxiliu postulauerit:& postulans perseuerauerit. nunquam ab ea vacuus recedet. Frustra. n.alios sanistos oraret ille:quem ista no adiuuaret:
C &vt magis dicam, quod alii sancti minime
auderent:haec quadam congruenti Auctori
te a filio postulans obtinere. Haec Augu. In quibus verbis nobis ostendit, ut Christus post se hoc singulare re sugiu nobis reliquit: ει quo post Christum hanc virginem habemus aduocatrice: quae pro nobis intercedere non cessat:& quo rone amnitatis maternalis,& filialis dilectionis, nil Christus potest
ipsi negare. ergo semper ad ipsam ante oes scinctos est recurrendum. Et haec est ultima,
Sc singularis dignitas qua Christus digniscauli,& magnificaui virginem matrem suam: quia costituit ipsam mediatricem inter nos,
o ipsum. Duodecim ergo sunt dignitates, &ptiuilegia singularia virginis Mariae:quibus risius filius eius super omnes alias creaturas eam digniscauit,& magnificauit. Primo: auia singulariter eam ab aeterno praedestinauit.Secundd:quia singulariter ea in sua erea tione sanctificauit,& ab omni peccato praeseruauit . Tertio : quia in utero matris in ea
usum liberi arbitris, & rationis singulariter
ad merendum accelerauit. Quarto : quia in eius coniugio fidem virginitati simul cumsde coniugali seruauit. into quia singulariter sine uiro,& corruptione cocepit, & absque omni aerumna cum virginitate Imperiς. Sertὀ: quia in tali conceptu, A partu Mater
Dei,& filii Dei est essecta.Septi inde quia in
illa obumbratione spiritus sancti intellectu purgatum, S. heroicum est adepta,&spheta& Euangelista simul este ta. Octaud. quia sa- miliarius, & diutius, & laboriosus Christo ministrauit. Nono: quia coronam , & aureolam martyrij sup omnes Apostolos , & martyreses csi secuta. Dccinad:qa a sentetia in-'Scinerationis fuit excepta.Vndecimo quia sit per omnes hierarchias hominum Angelcrum in coelo immediate post fili si est collocata, & exaltata. Duodecimo: quia mediatrix inter homines, & Christum in singulare praesidium est constituta. Haec ergo virgo Maria mater Dei est illa mulier amicta sole,& habens lunam sub pedibus suis: qua uidie Ioines in Apoc. Et haec est illa corona, te diademastes larum duodecim in capite eius; qsunt. I a.dignitates, S priuilesia quaep gratiam meruit virgo Maria;qitibus correspondent. i 2.praemia in gloria. Et ideo si ut istisi Σ. dignitatibus dignificauit,& magnificauit Christus uirginem in hoc saeculo per gnatia:& in coelo per gloriam: propter quas omnes generationes praedicant eam beatam: ita ipia in ho' cantico agendo gratias magniscat FDeum dices. Magnificat &es Quasi vicat: anima mea magnificat dominum: qui potens est,& sanctum nomen eius, propter ista duodecim masna priuilesia quae secit mihi: Mex hoc quia fecit mihi ista magna:omnes generationes dicet me beatam.Et hoc de secundo prin pali quaesito. Sed nunc restat resp5dere ad tertium principale quaestum scilicet quare virgo Maria dixit in hoc cantico, qa omnes generationes debebant ipsam dicere, Spraedicare beatam per stipradicta tr. priui legia ,&dignitates: cum nos uideamus Iu daeos ipsana plasphemantes &c. Ad hoc respodetur,quod ista tria nomina, scilicet gentes, nationes,&generationes, communiter in sacra scriptura significant populum gentilem qui uiuebat secundum naturam, & carnem, '
113쪽
D.Iacobi de Valentia Christopolitani Episcopi Exposito
& non secudum regem Dei: ut dictum est ptotam expositione ni libri psalinurum . quς
quidem gentes,& penerationes erant venturae ad fidem Christi,& debebant seri filii Is .rael,& Abrahae secundum spiritum,& laudare nomen domini, S Deum Israel,& Messia
in lege prό missum: ut videmus esse complerum . chiae quidem generationes sicut nunc laudant nomen domini: qui est Christus verbum incarnatum: ita pariter laudant virgine matrem eius, & dicunt ea beatam. Quae quidem sene rationes licet non simul venerunt ad fidem: sed sicut successive venerunt per omnes partes mundi: ita successive laudauerunt nomen dii id & beatam dixeriit matrem ei unquia non suit aliquod regnii: nec prouincia quae no venerit successive ad fide
Christi: sicu; dic tum est psal. 6 i. & io .& sic Iudaeis reprobatis blasphematibus Christu& matrem eius. Omne generationes populi
gentilis venerunt ad fidem,&laudar ut X m& beata dixerunt matre eius. Sed qa nostris demeritis exigetibus Arabia si in multis lis resibus laborabat, recessit a vera fide Christi fraude Mahomeli,& suoru :& incidit in illa sectam: quae postea maiore parte naudi decepit,& v stirpauit: ideo in magnam parte fuit perturbata a vera laude Christi& viis: nismatris eius: edri negat Christu in esse Deli. Sed non tantum fuit perturbata, quin dicat Christum sinctu si per omnes liotes,& filiuspiritus Dei: & virgine Maria beata sup omnes mulieres,& siap oes generationes. Asserui etia Xrm ese maximii Propheta, sin iusup oes sanctos:& sapiente super oes sapientes,& Propheta sup oes prophetas,dc potete
in miraculis super oes potetes natu ex virgine sine patre. Vnde Maho metus voles commendare seipsum: & autoriore si aude sua, finxit in Alco ratio suo: in capitulo filiorum Israel: ' quada die dii erat in oratione suit raptus ab Angelo Gabriele,&portatus a Mecha in Hieruiale. Et exinde alcendit in cne lum cum Angelo usq; ad oratorium Dei: a quo accepit librum Alcorani quod interpretatur collectio praeceptorii Dei:& iocomuniteri troducit Deum ad loquendii quasi ter totum Alcoranunt. Et sic in capitulo Elachera dicit Deus. Dedimus lenim filium Mariae ut saceret prodigia,&miracula manifesta: S sccimus eum per spiritia scrib. Ite in si a dicit, Insus auimus in Maria de spu nro.
tus,& cOceptus ex virtute Dei de matre virgine salsima,& puris ima super oes muli res. Item in capitulo Elmeid dicit Deus Iamitauimus vestigia otin holm p Iesum silia Mariae veracissimum patenter: dc dedimus ei Euangelium: in quo est vera directio:& lux, & veritas mani sella. & sc Mahometus inq; appellat Christum verbum Dei : quadoque spiritum Dei, & nuticium Dei: ouandoque animam Dei: sed non vult appellare ipsuni Deti,concordando eu haeres Arrialia. Ite in comendationem virginis Mariae dicit inpitulo Amara: s dixerunt Angeli ad Maria: O Maria Deus piutit te super Oes mulieres. O Maria Deus evagelirat tibi de verbo suo:& nomen Christus lesus filius Mariae. Ite in capitulo Cnessa dicit. No dicatis de Deo nisi veritatem quia Iesus filius Mariae est nun- Rcius Dei,& verbum Dei:quod ipse posuit in ea per spiritum sanctum. Et sic dicut omnes m quin i,id est doctores sarracenoru,quod postquam Deus,&Angeli & Mahometus inpellant virgine Maria sancta &beata: et ea nathema omnis ille, qui eam non fuerit ueneratus. Vnde quida Alfaquinus vocatus Α-ben Rodoa uolens exponere illa verba qus ldixerunt Angeli ad beatam Maria. s. O Maria Deus praetulit & elegit te sit per Des mulieres Sc. dicit in imo libro quem in titulat librum MarteZ,-illa verba tanqua cosolatoria dicebant Angeli tripudiates in partus irginis Mariae:laetificantes eam de filio sito magno Propheta: que in virginitate pepererat. Item dicit in eodem libro, lud a quado Herodes cum suis militibus quaerebat puerili te siim in Bethleem & Hierusilem: vi interfice 'ret eum cum caeteris innocentibus: tunc virgo Maria transibat inter eos cum puero i cinis: & non videbat puerum nec matrem : eo
quod Angeli occaecabit eos: & sic virgo Maria transiuit illesa vlo; ad fines Iudae: intrans in Aegyptum. item dicit: quo quidam agri
colae an nunclauerunt Herodi qualiter vid
rant Mariam Ligientem cum puero in Aegyi ixi: quo audito Herodes cosestim ini sit mi - .ites,quia occideret infantem & matre: qui uidem milites insequentes in descensu cuiusdam collis viderunt Iosephu cu Maria de infante in fundo vallis iuxta quenda sonte. tunc concito pallii inceperunt currere cotraeos, tuo, videns Maria dixit ad infantem osti ecce miluet Herodis veniunt ad inter ociendum
114쪽
A eiendum te & me: emo salua temetipsiam &me. Erat autem ibi iuxta sontem quaedam antiquissima ficulnea habens truncum 'rossctimum & latum Sc concauum ex nimia antiquitate . ad quam ficulneam se appodiauit virgo Maria tenens insante in brachiis. Quae quidem ficulnea illico se aperuit in duas partes ad laetum uirginis Mariae: & tunc Maria cum insante posivit se intra ficulnea aperta
quae statim iterum clausa eii occultans matre cum puero. Venientes autem milites ad fontem non inuenerunt nec videriit nisi solum Ioseptium cu asino.Qui dixeriit. ubi est mulier,quam prospeximus de colle tecti existente iuxta fonte O puero in manibus Quibus Iosephus r ondit.nescio. seu videras nultu mecum esse nisi asinum missa ficulnea sorsan ista ficulnea uisa est v cibis mu-B lier. Tune milites putantes se deluses in visit reuersissent via qua venerant: &sie iterum Uria sculnea Maria exivit illaesa: & sedes
sup asinu prosecta est in Aegyptu simul cum
filio & losepho. Ite dicit ulteriuet: et, Maria peruenit cu puero ad locum propὰ magnam ciuitatem, quae nunc dicitur Caire: ubi est
scitis: ex cuius aqua rieatur una vinea: ex quibus vitibus distillat Baltamu : in quo sonte Maria quotidie lauabat panos pueri Iesii, Selauabat se ipsam antequa saceret Zala. i.Or tione. Et ideo firmiter crediit oes sarraceni:
si leo ibi aqua illius sentix est utilis, di liri virtute ad agendum illam vineam : eo φ virgo Maria lauabat se & pano, testi in illo sonte. & ideo nulla alia aqua habet illa virtute: praeter illam. Et hineel et nullus sarracenus audet se lauare in illo fonte ante orationem V dicunt eni in q, nullus est dignus latrari in illo fonte: ubi virgo Maria lauit secu filio sito. Item dicunt farraceni, quod dum virgo Maria suit i illo loco A Nupti: nulla mulier parturiens potuit periclitari: si virgo Maria imponeret ipsi manus.& ideo omnes parturietes vocabant eam: ut imponeret sibi manus. Item dicunt quod omnes mulieres habentes insantes infirmos veniebant ad Maria.& ipsa imponebat manus infantis Iesu su-ζer eouoc sanabantur a quacunque detin antur infriaritate. Item ego audimi a fide dignis: tui causa visitandi loca sancta fuerunt in Hierusale: qualiter sarraceni venerantur valde se pii lchrii virginis Mariae: quod est in valle Iti aphat: ubi frequenter Sarraceni δε- riunt i est, orationem. imo dixit nutu
ouidam miles: quM dee ex tuit in una die ad nsepulchrunt virginis ut saceret oratione, dciauit luini potuit ilitiare: quia semper inueniebat ibi satracenos facietes oratione: qui non permittebant ipsum intrare dicere si 'sem non elle dianum intrare sepii lchru tantae virginis.Vnde sarraceni non habet i tanta veneratione sepii lchri, Christi: sicut sepulchrum virginis:eo quod non credunt Christum suisse incit tuum nec sepultii: imo dictat, oudd quando Iudaei voluerunt rapere Chri sium in hortor, Angeli rapuerunt Christuin coetu,& ibi manet vivus in secietate Dei usque ad Antichristini: quia tunc mittet ea Deus: ut interficiat Anti ristit: ut dicit Maho metus in Alcorano. Imo dicunt quidam
Alfaquini: quod Iesiis Christius non ibi diri
interficiet Antichristum: sed et omnes Iudaeos: ed v, voluerunt ipsis in interficere. Ex uquibus Oibus patet. qi d licet Sarraceni decepti per Mahometum non habeant rectam fidem de diuinitate Christi: tamen venera nitur ipssim tanqu.im verbum, Sc spiritum,&anima Dei,& nuncium Dei,& propheta super omnes prophetas, & venerantur vir ianem Marii matre Christi asserentes ipsam virginem antepartum: & post partum , est es urissimam S sanctissima super omnes mu-ieres absq; omni peccato: imo si quis oppositum diceret lapidibus obrueretur. Et sic p. dicant ipsam beata super oes generationes. lx quibus patet: i, non solii omnes generationes populi geritis:quae successiiue per omnes partes mundi venerunt ad fidem Chri-lii:dixerunt beatam virgine Maria: sed etii modo tam saraceni quam christiani omnes descendentes de generatione, S iratione populi gentilis di unt, εἰ praedicant virginem Mariam beatam, de scelice ut dictum est: liacet Iudaei blasphemet ipsam. Et hoc in te
debat dicere Maria cum dixit. Beatam me dicent omnes generationes.quasi diceret: Iudaeis reprobatis, εc in sua. c citate obstria
iis, beatam me dicent omnes generationes.
scilicet populi gentilis, uae ad fidem conuertentur. Et hoc declarabit in sequentibus: cudicet . quod filius sinis dispersit Iudaeos si- perbos: dc deposuit eos de sede sacerdotali: de exaltavit humiles gentiles credentes :&impleuit eos bonis spiritualibus. Et sic orn- nec isti credentes, Sc exaltati dicunt beatam virginem Mariam. Hoc est emo argumen-ruin, quod virgo Maria facit in prima
115쪽
III a D.Iacobi de Valentia Christopolitani Episcopi Expositio.
A parte huiuscantici.c quia .Deus est omnipotens,& nomen eius est sauctum: quod est verbum incarnatu.LIesiis Christus Deus,& homondeo fecit magna mihi matri suae .i. m
gnis dignitatibus,& priuilegiis me magnificauit:& ideo ex hoc beatam me dicent omnessenerationes conueris ex populo gentili: Iud si reprobatis, & ideo muniscat anima mea dominii: & exultauit spiritus meus in Deo salutari meo. prout latius patebit. uis misericordiaeim a pira uenie , in progeni Pi
Mara est secuta pars huius cantici: in qua uiseso Maria magniscat Deum in persona totius Ecclesis propter bona quς tota Ecclesia recepit in aduentu Christi: per hoc voles ostendere quod no solii ipsa obligatur Deumagnificare: ed quod filius suus eam magni B ficauit,& dignificauit priuilegiis,& dignitatibus sit pravictis: Ied etia tota Ecclesia obligatur Deum magnificare. ed quod Christus ea redemit:& exaltavit: & multis bonis spiritualibus repleuit,& ditauit. Ad cuius intellectum est notandum:u, quia dictu est supra quod Christus si ius virginis est nomen Dei
potens,& sanctum,& per consequens conti. net in se essentialiter,& naturaliter Oipotentiam,& summam sapientiam,& iustitiam,&misericordia, & sic dicitur brachium patris S sapientiam patris: ideo venit i carnem ad
notiscandam,& exercendam omnipotentia& sapientiam,&iullitiam,& naisericordiam in mundo in opere nostrς redeptionis. Hoc Ergo volens ostendere, quatuor facit virgo Maria in hac sesunda parte huius cantici. Napriind dicit: qualiter Christus exercuit C suam misericordiam erga timentes Deum,& humiles in suo aduentu.Secundia qualiter
exercuit suam potentiam contra superboM.
eos disperdendo de mente cordis sui.Tertidqualiter exercuit suam iustitiam potetessia perbos, S ingratos deponedo de sede: & humiles exaltando. Quarto qualiter sitam exercuit sapientiam simul,& misericordiam,esurientestiumiles replendo bonis:& diuites ingratos,& superbos inanes relinquendo. S cundum ibi. Fecit potentiam. Tertium ibi. Deposuit porentes. Quartum ibi. Esurientes impleuit & caetera. Quantum aute ad primum est aduertendum: ν licet Christus venerit in carnem ad ostensendam, & exercedam omnipotentia:
di iustitiam,& sapientiam , S misericordia:
tamen principaliter venit ad ostendendam misericordiam sua in operae nostrae redet ptionis: de seruitute, di captiuitate peccatinos liberando : quod no potuit seri absque omnipotentia,& sapie lita, &iustitia. Ideo
patres veteris testamenti omnes expectabat eum:vt faceret nobiscum misericordia nosa peccato liberado. Ideo dicebat David psalmo 79. Excita potetiam tuam, di veni:ostende iaciem tuam,& salvi eriinus. Item ps diu. 8 . Ostende nobis domine misericordiam tuam. & salutare tuum da nobis. Sed quia actus activorum sunt in patiente disposito et ideo oportet: quod homo disponatur P alia quam dispositionem ut sit aptus ad tale Matiam,& misericordiam Christi, & remini nem peccatorum recipiendam. Sed quia hu . militas est prima dispositio, & radix olum virtutum,&gratiarum: sicut siti radictu est, Rideo oportet: et homo disponatur per humilitatem ad gratiam, & misericordiam Christi capessend. un. Vnde sicut superbia reddit
hominem ineptum ad omnem virtutem, αῖratiam recipiendam: ita humilitas reddit ipsum aptum, & habilcm ad omnem uirtutem,S gratiam capessendam: & remissione cuiuscunque delicti, & ueniam consequem. dam. Ideo dicit Iaco. in canonica sua. cap. I. u, Deus superbis resistit:humilibus aute dat gratiam. Item ps i . Tu povulii humile saluum facies, & oculos superborum humili bis.Et sic patet: i, sicut oportet, in ex parte Dei sit sani rutas,& misericordia ad gratiam,& veniam, & remissionem conserendam ita oportet ut ex parte hominis sit humilitas ad talem gi aliam,& remissionem recipiendam& merendam,& consequendam: quia Deus Frespiciens humilitatem,&timore in in homine: dat ipsi gratiam,& veniam, S releuat ipsum a miseria in qua est. Vnde sicut superbis,& teinerariis negat veniam: ita humilibus, & timentibus non negat misericordia, & remissionem peccatorum. Et ideo haec est causa quare Christus non usus est misericordia cum Diabolo superbo,& Iudaeis obstinatis,quia eoru superbia,& temeritas non meruit veniam,& remissionem: quia erat in
pti , & indispositi ad misericordiam: & v
niam capessendam:& sc non profuit omnibus humilibus,& timentibus Deum: qualessuersit omnes fideles,& Apostoli,& discipi
ii de populo Iudaico: & couersi ad fide Chrisu de populo gentili. Et hoc intendit dicere
116쪽
A virgo Maria in hoc versu.Vnde altiquod sicut dns cuius nomen est potes,&.sanctu,remspexit humilitate i eae propior qua secit ii simul alia supra dicta: ita pariter respexit huimilitatem, & timorem in caeteris omnibus fidelibus, & io misericordia eius no sebuenit nec prosuit superbis,&temerariis,& iniscendetibus Diabolis,N ludaeis obstinatis: sed profuit omnibus hunulibus,&fidelib. timentibus eum,c5uersisti de populo gentili quam iudaico. Quae quide nata processit primo a progenieIudaeorum in Apostolis,& aeris fidelibus recipientibus X ex illo populo,& mccessu in progenies gentiliu praedicationeApostolorsi,Sita fructus redeptionis ibueni Sprofuit succesiue ossius timetibus Deum a progenie in progenies, dc ab aetate usq; in fine mundi. Ad limoi aut intel 2 lectu est aduertendit, quod ista se habet per
ordine.s humilitasn timorDei,& charitas assectiva,& spes:quia ultimum praesepponit primu,& per ordinem omnia sequentia. Naex humilitate sequitur timor Dei, di ex timore sequitur sdes,& ex fide charita di ex ea charitate sequitur spes, & io q no habet humilitatem nullum alioru pol habere. Nasiperb' nec timet homine, nec timet Deus S si non timet Deum non credit,& per consequens non diligit nec ponit spe in eo. Sed si homo est humilis timet diuinii iudicis,&Per consequens credit,& exinde amat Deli, ct per consequens ponit spem in eo.Ex quo patet, qudd iides quae est principiu virtutuo eologalium praesupponit,&indludit humilitatem cum timore. Et hanc humilitate si de, spe,&ciraritate sermata ostedit virgo laC ria quando dixit. Ecce ancilla domini: fiat naihi secundu verbum tuum.Et hanc humilitatem respexit Deus in ea:propter qua votivit ex ea carnem assumere, & propter qua
fecit ipsi magna supradicta:eo modo quo di m est Et io dicit Maria,s sicut Deus respi ciendo in ea humilitate secit ipsi magna su- pradictacita respiciendo humilitate,& timore in Oibus fidelib' a progenie in progenies
eius naia profuit oibus timetibus: eo ς hu--mrlitas,quae est radix omni u virtutum, & timor Dei: qui est initiu sapientiae,est quaedadispositio ad recipieda miam Dei,& fructu, R essectum redeptionis.Sed est iterct adue tendii,sicut dictum est psal. i 8 9 quadruplex pol eue timor.f. seruilis,filialis,castus,& sanetiis. Aliter enim timet seruus tersitus:
alitera xocialiter vir iustium
inis enim timet sacere malum neverberetura dito. filius vero timet patre:ne priuer Gla edite. . Uxor vero timet virim ne separotii S dimittat illam. Sed viris in inita
timet peccare contra Deu non propter alim
uod proprium interesse: sed ne doliceae eo:que diligit in se, se, Sphis quai seipsim: quia viri eius oblitus sutipsius deligit Deu s*per omnia, & si quid aliud dili- sit illud diligit in Deo,& propter Deum,&Dc diligit se in Deo. dc non principaliter in .se,& iit: talis timor est cum summa chari te.quae mittit soras in seruilem uinorem licet includat timorem filialem, & cassum: quia timor cinctus et timet perdere Deum& eius haereditatem. Est verum,u, timor seruilis, quo timet pe a re mali formidine poenae:licet non sit persectus: tamen no est ma- ttuMed i opp onitur temeritati. Vnde Iicet talis timor non sit meritorius. tamen potesse principium, & via ad timorem filialem,&castum, & sanctum: quia trahit homine ad
alios tres s uentes timores secundu ordinem persectionis. luia timor seruilis trahit ad fi lialem,& filialis ad castum, & cassus ad sanctum:qui constituit hominem in sum tpersectione. Vnde sicut acus se habet ad fila quia perforando trahit ipsum coniungendo
pannum unum cum altero, & missa acu soras, manent partes panni consutae,& iunctae
per flum: Ita pariter timor seruilis formidine suturae poenae pungit,& penetratcor li minis. Et exinde trahit secum ad timore
filiale ne perdat pctor gloriaDei,& scpct
iana magis adhaeret Deo. Et exinde ille talis nititur recuperare Deu per poenitentia, Mie F iam est in amore,& timore casto,& uxorali: timendo ne perdat Deu, per coseques gloria eius,&sic timebit ipsi displicere sessi a
pter eius bonitate. Et sic,missis foras timore seruili manet anima hominis cosuta,& coniuncta Deo filo timoris,& amoris sancti stibquadam extasi in Deum transformata.ut inquitDion. & magis in Deo amaro quam in corde qa informat,& animat.ut inqt Aug. Virgo aut Maria licet ia in sua prima factisi ratione fuerit a Deo diisposita per humilitate formata fide,& spe,dc charitate,& p csi eques timor filiali, ct casso,& ino: qui quidetimor fastus costituebat ipsa in sumo gradu persectionis: & respicies Deus in ea hac humilitate sic formata;fecit ipsi caetera magna, ii sequentia.s.
117쪽
q r D. Iacobi de Valentia tales stopolitan Episcopi Expositis.
sequentis. Hrgine eu side coniugali, & cum decunditate matre Dei &citante ad hoc,*Deus det honum gratia gratifiea ex meriti, suae passionis: oportet,itifficit, et O dispes, His per humilitate formati timore salie ser-mili,& filiali Tm timeat poenas futuras,& ti- micat perdere glorιa qua Deus promisit dilii tibus se: imo desideret rate gloria, & graria per qua Deus dat tale gloria quod non t fieri sine fide talte informi,ia tunc Deus anformat illa fide perelitritate,& spe firina, o per consequens per gratiam. Sed O Apo- soli, & caeteri discipuli ad primi vocat: Onε habuerimi tale humilitate,& timore, & sideaudiendo Christit,& populus gelii saudien .lo Apostolini io sicui fide, Apostoloru suit postea firmata,& sornota v charitate,st gratia: ita et & humilitas, ' fide, gentilium i din omni biis istis profuit inia redeptionis Christi: semper praesupponendo,*Xβs per gratia praeue mente disponebat primo chorda eorii per humilitatem timor seri illi, & shali sormata,ad recipienda gratia redeptionis. luia cuius est introducere formi,eiusde est disponere materi j,&subiectu ut dictili est Et io dicae virgo Maria,u, inisericordia eius, ct seu ctus redeption is tantu promi siclinistibus Deili,& no resistentibus,&hoc a progenie in progenies. Na talis nata, de fructiis redeptionis: primo datus e Apostoli ,dediscipulis x Si, qui erat de progenie Iudam,rit. Et exinde .poessit in progenies gentiliu per praedicati -- ne Aporioloru, εἰ discipulius,&sic et transiuit successue ex una mente,& aetate i n alia usq; ad nia ii statu insi,& exinde ab unoriano in alterum & ex vira linsua in altera
c viq; quototus inuduς peruenit ad fide Christi: dclie in catholicis christianis perseuerabie a progenie usq; ad finem mundi: ubi recipiemus vltimam persecti em,Sc praemium ex meritis passionis Christi in corpore florificato,& anima beata. Deinde cum d cit. Fecit poemtiam in brachios dissersasuperbo
Explicat quod sit peritis implicite dixit. set Deus omnipotens cuius n omen est stim, oc misericors,vsiius ait sua misericordia cumsisti; humilibus timetibus eu.quia misericordiae his si lis timiitibus Deli, de humilibus prosuit: hic aut dicit, o Deu, cta sit potes novius est milleficordia,sed iustitia,& potentia cum superbis,dc temerariis, &obili natis I
daeis,N caeteris iustilibus:eo se ira latrunt recipere benesciit missiericordiae, di mredemptionis Christi. sed etiam ex nimia superbia, dc auaritia noluerunt disponi per humilitatem, di timorem nec audire praedic tione,& legem Christi quae disponit ad gratia redemptionis recipienda. Et se non ibi a
farinam, sed nec et dispostionem voluerunt recipere. quia noluerunt intelligere, v bene agerent i md contempserunt, dc toto conatu
restiterunt,di gratis oderiit Xym, εc cruci taxerunt . Et io Christus non si tu puniuit enspoena damni: auferendo ab eis seu ni redEptionis, Ec regnum Dei, Si dando ipse mi, mentibus eum,& poctia gentili facietisti ctum humilitatis,& fidei: sed et punivit eos poena sensiis, εἰ dispersonis, S captiuitatis in praesent dc poena aeterni ignis in suturo. Et sie ostendit in eis potentia puniendo, Sc mi sericordiam redimedo. st hanc potentiam Eostendit Deus pater per filium: qui dr brachium patris. Nam fili Dei incarnatus di nomen patris: inquantu pater per ipsum filia incarnatum seipsiam mundo nocificauit, ocmanifestauit,& di misericordia patris. de in qua nisi per ipsum mundu redemit. Sed diciebraehium patris: inquantu per ipsum sui potentiam exercuit in miraculis siciendis,3 ira
malis punia dis, Se Diabolis seperandis.Et lodicit virgo Maria, s Deus pater no secit misesericordiam: sed potentia in brachio. i. cu λlio Locotra superbos Ilidaeos, Si infideles , sed secit subtentia, dc iustitia eos pumedo,dcsc disi aeriit eos sit perbos inete cordis sui. Ad
cuius Matellectum est notandum, quod Scriabae,&lyharissi, de sequaces eorsi, multiplicitersiterum superbi in mente, Sc intentione cordis sui. Erio Christus multipliciter dispersit veos a superbia,& me te furerbiae cordis sui. Vnde primJ Scribae, de Pharissi erant superbi gloriares de propria natura carnali, dc degeneratione. Et ideo putabant, quod Qti filii Abraham, & Israes erat saluandi, dc debebant esse Iiberi ab omni seruitute. Et ideo dixerunt Christo. Ioan. 8. Nos semen Abrahae sumus,& nemini seruiuimus unqua. Secundo erant superbi in honoribu . Na licet ostederent humilitatem exterius tamen intrii secus erant lupi rabaces. Matthaei. s. Et quaerebant primos accubitus in mensis,de salutationes in sero,& vocari ab hominibus ratrivi patet Matthaei. 23. Tertio erat superbi mdnio:qa timebat perdere catadra Moysi: iri
qua iudicabat iudicia, dc timebat perdere sceptrum
118쪽
Α si epinim,&su rdoti uin&emoluna εta oblationum,& sacrifiatorum.&io dixerunt. Si hunc di initti uita venient lRomani,& tollet locum nostrum, &gentem. Io. I. Et ex tali
saperbia, & niata mente cordis sui, & mala intentione crucifixerunt Christu. Quarto erunt si perbi in mente eordis sui, & is ti intelligentia si ripturarum. Na sicut erant
carnales,& teporales.tota scripturam trahebant adientum carnale,& lucru situ. Et ideo
noluerunt humiliari ad audiendam doctrinam Christi: tui scripturam legis,& propiaetarii eis spiritualiter,& ad veruiu sensum declarabat & contra eorum superbiam,& anaritiain,& cecitatem praedicabat: ut patet per totum discursum euangelicum. Et io timentes perdete sacerdotiit,& sceptrum iudiciale,& perdere locii,& gente, & bona tepora B lia,& honores: interfecerunt Christu: putantes omnia stipi adicia pericula euadere,ct ipsim de terra posse delere, di sic putabat ma nere i superbia metis cordis siti, & putabat oranere in sit perbo proposito , & nisa inteeione. Sed de tali superbia,& mala mete cordis sui dismisit deiecit eos diis noster Iesiis Christus post sita resurrectione: qai omnia pericula,& maiora et vitare cupiebat, inciderunt, & tota oppositu euenit eis ut probatu fuit ps d. Σ. Ni primo venerui Romani, ει obsederiit ciuitate eotia,& post longa obsidionem,& tamen,& mutua fraῖe, S c des& internas seditiones, & homicidia intestina Romani ceperunt ciuitatem, & cobusserunt eam cum templo, & in ore gladii residuum eorum parti in trucidauerisit,& partim per mundii in captiuitate disperserunt,& sie
C perdiderunt locii,& gente, di facerdotiti, &oblati des,& honores,& hostia,S sacra u. S quod peius est perdiderunt intelligetiam
scriptura legis,& prophetam,& maserui obstinati in sua cecitatem o valentes percipere veritate sacrae stripturae: si e cibus, & potussi, ualis ipsius animae. sed tanqui eanes latrates circuibunt ciuitate sacrae scripturae usq; in fine mundi.Sed quia nunqua saturabuturnec gustabum veritate latente in scriptura: uia nunqua eueniet eis quod desiderabant:
io semper murmurat,& murmurabisti expediates frustra seu fallim Messia: 1 e dictum est pcs 8. & sic vadunt dispersi, & captiui permundu semper sub seruitute. Et sc patet qualiter Deus pater fecit potentiam in brachio
suo,qui est Ch rissus: quia per Xpm ossedit
potentia suam cotra Iudaeos obstinatos. Ee I, quo dispersi si bos mente cordis siti.&deiecit eos a supernia, dc mala inete,& malo posito cordis sui: quia omnia mala quae putabat vitare: eueneriit eis. Et frustrati sui in
desiderio metis cordis sui, & in bonis quae cosequi putabat Christu occidendo. Et no ta, et vi igo Maria i quam vera propheta linquitur, S praenunciat futuram destructioue Iuda orii per uerba de praeterito propter cet: titudine Sphetiae et quam videbat in spu prinphetico, luem, filius existens i utero, insu debat in mentem eius:quia filius e ille qui linquebatur per linguam nutri . Et io maiorina.clariore certitudine de futuris mysterita
Chri sti habuit: ς aliquis aliorum prophet
tu S modum dispersionis. Et ideo v verba de praeterito pdicit futurant i spetione.&destructionem Iudaeoru . Deinde cum dicita avem mi m emes desederi exHi u D miles. Ostedit qualiter Christus in suo adueruexercuit sua vastitiam cotra grato reos de sede lintestatis deponedo, et hu niues i locii eoru exaltando,& substituendo. Ad cuiui intellectu est notandu,r sicut iustitia dictat visi'erbus humilietur, & lium ilis exaltet e Ita dictat ut ingratus deponantur de sede dignitati & potestatin & humilis, et gratus exaltetur, M substituatur, 3c succed i in locunteius. Et ita secit Xps liqui iustus iudex. Naipse primo ante incarnationem liberaueracillum populu de captiuitate Aegypti,& expulsis Cananeis dedit illis terra promissionis,& dedit eis regnum, et sacerdotiu in ea:& dedit eis .pphera , s quos ,pini sit eis suturii saluatore,et redemptore animaria, et glorificatore etc. Qui postea venit iii carne si Fcut pmmiserat,et incepit exercere Oiscia sibi a patre iniunctu. i lege,& prophetas ad vera intest igentia declarare, et virtutes inserere,et vltra carpere, et extirpare, et miracula
'perati. Sed scribae,et pharisti superbi, et inuidi,& de tot,& tatis beneficiis ingrati: timetes perdere dii iuni,& sede iudiciale, S sacerdotale, & bona Ualia, nolueriit Xi in iudire sed ipsu sui psecuti, & finaliter crucifixerun prout dictu est Bene ergo merito, Si iuste deposuit eos Xh, de sede sacerdotali, &iudiciali,& trastulit regiis,& sacerdotiu i populu christianii. Et exaltavit holes pauperict humiles, de piscatores i sede sacedotale. queadinsedit merse apti, & couersi S pprogetili. Et hoc it est dicere vir. Mora si ait. De
119쪽
A' Dsuit potes de sede .i. depositit sci ibas, & tra Iu 'as 'uaestio.prima sed stribae,& phaphari os de me,& ealedra Moysi in qua se risei superbi in mente cordis sui, putabat sedebant iudicantes iudicia & discernetes eau habere uera intelligentia, & thesauru saaaesas iudiciorit,destruentes Dum res,& viduas scriptur , & purabat suis cieter iustificari,&ta pupillos:dilatando iudicia, & falsis modo saluarip sacrificia, & oblationes , & caeterae glacindo scripturam legis, & sphetarsi . Et opera imis .Er sic se reputabat diuites, & codeposuit potentes principes sacerdotu de se telos i intelligetia legis,& prophetam,& iurde sacer dotali. Et Ioco eoru exaltavit humi obsci uatia cerimoniarii. Sed noc no poteus Apostolos, qui secresserunt in sacerdo- rat seri sine Xpo in lege imisso: q debebat rio.Et etia exal auit humiles gelites: qui ex detegere thesauros abscoditos i agro sacrae humilitate cordis sui tradiderunt Christo, scripturae,&coctingere vectes ferreos pctorta euangelio. ideo silccesserunti sacerdotio: ritur patet Ee io dixit eis Xys Ioan. s. ad quos suit translata Iex,& sacerdotisi: quo scrutamini scripturas in quibust vita putatis ad ueram intelligentiam.Et non situ Xps de habere: quia illae testimoniu phibet de me rosilit potentes Ieribas,& pharisaeos de sede Et si credereris Moysi, crederetis Orsita &audiciali, de principes sacerdotii de sede sa- mihi.In quibus verbis ostendit Christus,aecerdotali: sed et potentes ciues Iudaeorum scribae,& Pharisaei falso se putabant habere deposuit de sede,& loci,,do ciuitate, & liber vita i sirripturis se du intellectu eoru, & ni itate: quia cobusta R euersa ciuitate cutemia si intelligerent eas ad sensum veru, & spu plo,& c5bustis,& destructis Cereris ciuitati lem de Christo:qui erat finis, & veritas scribus Iudae ,& Galiles eos de tota terra pro- pturarii, & io maserunt ceci , S inanes i sua missionis eiecit, & in captiuitatem redesit, filia intelli sentia, & vacui,& famelicii me S per totum mundum dispersit, & humiles ritis facrificioru quia illa scriptura n' eranchristianos de populo geri lino maiori par de se vera nisi inquantu erat signit veritatis
te exaltavit: Item euanselicae,& fueriit uerificata per Christu: Esurientes imp is bonis i ct diuites dimisit nec ina lacrificia scra erat meritoria: nec de inanes. se coserebat gratia: nisi inquantii erat signa
Non seisi deposuit eos de sede sacerdota- cula fide&i. gratiae dadae per X pin: quia lex Ii,& iudiciali,& de loco , Sc regno, & priua- per Moyke data est: aria aut, & veritas pecuit eos bonis temporalibus: quibus gloria- Xpm Dicta est. Ioa. r. Et i5 illi merui diuites, batur,& supelbiebat in mJte cordis sit: sed S resecti o receperunt fide Christi,& gratia etia priuauit eos bonis spualibus quibus ani Xpi p ecclesiastica sacra meta:suit popul sema rescitur. Vnde ipsi qui se reputabat diui illis:qui ante aduet si Xyi esuriebat. & iotes in bonis sipualibus sacrae scripturae, & in cit virgo Maria: et, Christus in silo aduentu
meritis sacrificiorum. & oblationum, man- gentiles,qui ante erit esurientes sine lege,&serunt inanes,& vacui: quia nec habet itelli Sphetis: impleuit bonis spualibus gratiae,&C gentia scripturae imo manet ceei: nec sacris gloriae. sed diuites t udaeos,qui se putabat ha cia,& opera legis sui eis salutifera:imo mod e diuitias tantii in litera legis,dimisit inatistra poli publicationem euangelij. Sed ge nes,3c vacuos, & finielicos in bonis spuali tiles, qui erat esurietes Xps impleuit bonis bus.Sed hic sunt duo vide da. Primo,qui suespualibus legis,di prophetarii: quibus illi tu isti esurietes,& quare dictitur esurietes,& o dei fuerunt priuati. Ad cuius intellectum est sunt isti diuites. Scdo quibus bonis Deus saaduertendum,et scriptura legis,& a phetam tiauit,&impleuit istos esturietes.Quantiae
ru erat quida ager ubi latebat clau lus, & ab co ad primu est notandu:u, sicut dictu est psscosus resaurus euῆgelicus, & veritates eius It .super illud.Cocupiuit aniata mea deside sub nube literae;& cerimoniarii. Et illa sacris rare &c.u, disserentia est inter simpliciter decia & oblationes,& s crameta vetaegis erat siderare,& esurire siue sitire.Na esurire,& saquaedi scrinia,& gagoslacia: in quibus tan- mescere,& sitire addunt conatum,& necessiqua signo latebat thesauri meritoria passi tatem sirper desiderare: S sic estuire siue s
nis Xpi ae qui de sacrificia no iustificabat mescere idem est quod desiderare,& al te de l. nisi inqitantii erat signacula fidei & da re callidum cibum, & siccum ex necellitatebitur in signum ueri praeth γ Xpm solve tu propter restaurationem deperditi: & stire
in cruce:v t dictu est pcas. et in tractatu eon idem est quod desidςrare humidii, & stigia
120쪽
A dum propter restaurationem deperditi, Shoc cu omni conatu,&necessitate: unde qui saltidiens unum cibum ex abundant ut porcualiu desiderare: puta satiatus carnibus caprinis pol desiderare carnis gallinaria, & econuerto. sed ille talis,quia no esurit, nec semescit: ideo non curat multum inquirere talexibuni:& se aliquis fastidiens aquam pol desderare vinum absq; necessitate, & sic est dicendum , τ non sitit vinii,sicut nec ille alius eserit cibum. Na si iste esuriret cibum, cum omni conatu quaereret ipsiam,& illi comederet quemcunq; cibum inueniret, & sic si-τiens quaereret cum conatu potum,& illico biberet siue aqua siue vinum propter vehementem appetit tim,& necessitate. Ita ergo alimili est dicendum de esurie, es siti spuasi .
Nam multi desiderant cibum , & potu spua D lein ad salutem animς, & ad restaurationem
l ratiae deperditae, Sc tamen no stariunt neq; sitiunt:quia non apponunt conatum,&dilientiam ad querendum,& recipiendii, cum abeat opportunitatem. Vnde qnq; aliquis adulter vel Drnicator vel auarus desiderat exire a pcto,& facere poenitentia, & restitue ablatum: sed non facit propter amorem carnis,& pecuniae. Et ιdeo est signum, laiondit esurit nec sitit iustitia, & suu te animae: Mec recuperare gratiam deperditam: quia si Vere essiriret, do sitiret iustificari: illicd dimitteret pctna,& curreret ad poenite tia. quo patet, ille vere elurit,& stit cibum,Spotu
spuialem,& vera iustitia: oui absq; mora, dimittendo petiri: quaerit illa per Bapti sinum, S poenitentiam . Et io ad veru intellectu dia T xit Christus Mati. s . Beati qejurivi,&stiue iustitiam: im ipsi saturabuntur. Vnde nota ter dixit, beati qui estiriunt, & sitiunt iustitia:& no dixit, beati qui iustificantur. Ni aliquis infidelis esuriens,& sitiens iustitia: pot
venire cum omni conatu ad Baptismu, sed moritur in via,& io tali ex sela esurie,& siti iustitiae, iustificabat, & BaptiZatur Bapti semo flaminis, & per cosequens beatificatur. Item si aliquis mor ad Deu couersus venies concito gradu ad poenitentia,& confessione moriatur in tali interuallo: tunc ille ex tali-eserie,& siti, & desiderio costendi iustifica- Lur,& per coseques beatificatur in spe. ut inquit Auselib. de poenite tia. Quia ex solo desiderio iacerdotis sit dunus venia.& io dixit Saluator,* beati qui Auriunt,& stitit iusti-xia .Lcu omni conatu,S diligetia quaerut , S
cu inuentut ea gratater sese piut,& tenet, & ocu gaudio custodiunt. Ex his Oibus patet, lscribs Pharissi,&principes sacerdotii, &caeteri Iudaei carnales, & occecati in eb. teporalib. no estiriebat nec sitiebat s te animae nec veru Messia in lege promissum, lice eipsu desideraret, dc expectaret: vano desiderabat ipsum ps bona spualia: sed tEporalia . Et io fastidietes bona spualia no recte,& caesurie quaereba Christu Messia in liue pro
missum: nec tenuerunt,& rece periit eis quipse venit ad eos, & vocabat cos voles cos iustificare,& saluare. Etio dixit eis scrutanti ni scripturas in qbus vita putatis habere: qaillae teili moniti perhibet de me. Ite si Moysi
crederetis.crederetis forsan,& mihi suta ille de me scripsit. Io. s. Ite lux venit in mundit: sed dilexerui lici magis tenebras illu
cem: ea ant enim eoru mala opera. IO. a. q. d.
propter auaritia,& siperbia,& bona teporalia tatempserunt Christu, & bona spualia. Ecce quo reputantes se diuites in bonis temporalibus fastidieriit, & conlepserunt diui lias spuiales,& bona spualia grati .e, S gloris: quae Christus asserebat, & uc no se runt erurietes, sed fastidietes bona spualia. io Chri-hus dimisit eos inanes. Sed virgo Maria, &Ioseph,& Si ineon,&Zacharias, & Apostoli,&gentiles:quia vere essirierunt,& sitiersit,dccum conatu vehementi qu. aesierunt saluatore,& cu venit ad eos,nouertit, & receperunteiuio eos esurientes impleuit bonis spualib'gis in pnti,& gloriae in futuro. Et Iudsos diuites,& saltidietes dimisit inanes, & vacuos bonis spiratibus in sua danatione. Et dimisit et eos frustratos, &inanes in sua spe,& intetione: quia in pericula, & mala q vitare putabit incideriit, & totu oppili eius quod sperabat,eueuit eis ut dictu eli. Dupliciter ergo scribae, & pharisei,& erincipes cicerdotii, &caeteri Iudaei obstinati dictitur diuites. Pri-nid: qa tota sua spem ponebat in diuitiis teporalibus,tc toto conatu illas quaerebit. S
cudo: qa soli ipsi habebat manibus lege, &Sphetas: in qbus latebat diuitiae spuales: sed ip diuitias trales, diuitias spuales quas ha-ebit fastidiebat,& contenebant. bed virgo Maria,&Ioseph,&Zacharias,&Apostoli dicti sunt esurientes.Primὁ : qa cu omni conatu i& vehemeti desiderio quaerebat Christu dipter bona spualia. Secundo: quia cunal viderunt eum illico cum gaudio tenuersit, & custodierunt eum: ut infra patebit, & ideo im-