R. d. Iacobi de Valentia Christopolitani episcopi Orthodoxa ac perdiuina explanatio in Psalmos Dauidicos, in Cantica canticorum Salomonis, necnon in alia legis ac Euangelij diuorumque Ambrosij & Augustini. Item in simbolum diui Atanasii episcopi, exp

발행: 1574년

분량: 488페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

141쪽

11s 8 D . Iacobi de Valensa Christopolitani Episcopi Exposito.

Bat legem veterem.Et dicitur via uitae: Quia regem vetere mortua illuminando vivincauit. Et dicitur via pacis: eda, cum Deo nos pacificas,& reconciliat: & quia finis eius est pax & requies aeterna. ut patebit in cantico

JIngetorii. Omnia ergo ista praeuidens Zacarias per Christu facienda,& p Ioanne Baptistam eorda hominum ad icta praeparanda,ec dirigeda,dicit. Tu puer propheta altissimi

vocaberis:& praeibis enim ante faciem domini pararevias eius &c. Sed propter ea quae dicta sent in hoc calicor occurrunt,& insurgunt duo dubia. Quorum primum est propter illud quod ditium est in prima parte :scilicet Iusiurandum quod iurauit ad Abraha patrem nostrum daturum se nobis. Namno uidetur, quod Deus per illud iusiurandii Genesis vigelimosecundo.promittat daturuseipsum nobis,&venire persisnaliter ad nos: sed selum promisit Abrahae quod in seminemo benedicerentur om nes gentes. quod potuit fieri absq; hoc quod ipse veniret in camnem . Secundum dubium insurgit: propter illud quod dicit. Praeibis ante dominum pa

rare vias eius & cstera. Nam cum tota scri

ptura legis, & pphetarum nil aliud sit nisi

via in Ciaristum tanquam in terminum , &finem: ergo non oportuit venire Ioanne Baptista ad parandas,& dirigendas uias i Chriso: quia iam erant satis paratae per patria cbas,di Sphetas. Et sic per sacras scripturas poterant omnes Iudaei cognoscere Christuesse Messiam in lege promissum secudii opera faciebat. inantum ad primum est dicendum,quddsi subtiliter uolumus speculari naysterium sacrificii Abrahs,& ea quae ibi scripta sunt: videbimus qualiter ibi Deus sub illo iureiurando promisit daturum semetipsum nobis ad immolandum: & per consequens personaliter venire in carnem. Vnde ibi dicitur: quod postquam Deus prohibuit ne Abraha occideret puerum Isaac: sed immola.

uit,& obtulit arietem pro filio suo,idest i eo filii sui: tunc dixit ipsi Deus per Angelum . Per memetipsum iuraui dicit domunus, quod multiplicabo semen tuum & tera . Et in semine tuo benedicentur omnes

gentes. Et possidebit portas inimicorum de caetera.in quibus verbis, & per quod sacrificium praevidit,& suit ipsi Abraham reuelatum in spiritii: qqaliter Deus erat in carnem uenturus, di immolaretur pro nobis in illo eodem loco ubi Abraham immolauit illum I arietem loco Isaac siti siti. Et ideo appellauit nomen loci illius Dominus videbit. In hebraeo aute scribitur: Adonat hierae, id est dominus uidebitur. Et scribitur ly domunus cum illius quatuor literis, scilicet Ioth, he Vau, he. quod soli Deo conuenit. Et sic est sensus : quod dominus Deus videbitur immolari in monte isto pro toto genere humano : sicut iste aries siue agnus immolatus est Deo pro Isaac. Et sic patet qualiter Deus per illud iusiurandum promisit se daturum seipsum pro nobis in illo loco immolandum in carnei quia aliter non appellasset illum montem: Dominus videbitur: nisi quia praevidit in spiritu, & promissione Christu i carnem ueixturum, S pro nobis in illo monte immolandum.Et ideo dixit Christus Iud is Ioan. 8. A braham pater vester exultauit ut a uideret diem meum: vidit & gauisus est.Vnde dicunt magistri hebraeorum quod duo fiacti viri imposuerunt nonae illi ciuitati Hierusidem: quorum unus fuit Melchisedech rex Salem: qui i illo loco obtulit Deo pane, S uinum pro Abraham. Et ideo appellauit

ciuitate in illam Salem .i. pacificam.Secumlus fuit Abraham: qui in altera parte illius motis immolauit arietem pro Isaac: cui dominus apparuit dicens. Per memetipsum iuraui: in semine tuo benedicentur omnes getes. Et ideo appellauit locum illum in monte: Adonat Hiere.i.dominus videbitur.Et sic

ex his duobus nominibiis.s Hiere,& Salem compositum est hoc nomen Hieruωρ :quod interpretatus visio pacis : edet in illo loco Christus Deus factus homo debebat pro nobis immolari,& patri nos reconciliare,& pa Fcificare. Vnde Christus in monte hon secit coenam cum discipulis, & instituit sacramentum altaris: per quod Deo reconciliamur:i eodem loco ubi Melchisedech obtulit paner& vinum. Item in altera parte illius montis .sin monte Caluariae fuit Christus crucifixus,in eodem loco ubi Abraham immolauit zrietem.Ben erpo Lerito appellata est illa ciuitas Hierusalem .i.visio pacis: quia in ea Christus reap et ficus Deus ,& homo uisus est praedicare,& miracula facere,& finaliterro nobis imita lari&crucifigi prout Abraa s uidit in spiritu, quando immolauit arietem:& prout Deus .s promisit sub iureiurando daturum seipsum nobis i carnem .Et

id o dicit Zacharias in hoc cantico.Benedi .

142쪽

In Cafiscum Zachariae.

A dontinus Deus Israel: quia Christus veniens in carnem iam adimpleuit iusiurandum quod iurauit ad Abraham patrem nostrum:daturum se nobis &c. Ad secundum autem dubium est dicendu: v cum reota scriptura legis,&prophetarii nil

aliud sit nisi quaeda via, & dispositio in Christum: satis erat sufficiens ad disponenducorda, & mentes illius populi ad cognoscedum Christum esse Messiam in lege promissum, & per consequens ad recipiendum ipsum,&. legem eius euangelicam. Sed auaritia,& inuidia,& malitia occecauit Iudaeos: ne intelligerent sacramenta Dei, & scripturas. Ad cuius intellectum est aduertendum quod sicut lex uerus fuit data ad duplicem respectum, di finem: ita Deus promittebat in lege duplex praemium.Unde illa lex primo fuit da-B ta illi populo ad ossicium siue in signum onficiale.cut per obseruantiam multitudinis illorum cerimonialium, primo ille populus cognosceret Deum creatorem mundi, & cognoscendo coleret: secundo ut per tilem religionem distingueretur a caeteris nationibus , sed esset specialiter dictu; populus Dei peculiaris. Et licui primo modo illa lex datam' ad ossicium siue in signum ossiciale. Se

cundo autem modo data suit in signaculum fidei Christi futuri: inquam ii omnia illa sacrameta cerimonialia, & sacrifieia figurabat rillum futurum redemptorem,& naysteria nostrs redemptionis. Et ideo duo erant cosideranda in illis sacrametis, & sacrificiis, & omnibus cerimonialibus. fossicium reli-c gionis, & obseruantiae in se. Secundo fides Api suturi, sub eius protestatione illud officium a religiosis exercebatur, & illa sacri cia offerebantur. Quia illa sacramenta,& sacrificia de se non poterant tollere pctni: nec . rustificare, nisi ratione fidei de Christo suturo cib cuius protestatione fiebant:quia non dabantur in praetium redemptionis pro peccatis:sed in signum, S arra praetii suturi per Christum in cruce soluendi, prout dictu est psal.39.& in tractatu cotra Iudaeos. Et ideo duplex pr*miu promittebatur in lege & prophetis oblimatoribus illius legis.cvnu teporale,& alterum spuale. Na pro obseruantia, α obedientia illius religionis, promittebantur eis bona terre temporalia.silla terra Canaam cum fructibus suis. Sed in praemium fidei Xpi, sub cuius protestatione obseruabat religionem, i omittebatur eis rede

Benedictus.

ptio animarum,& gratia Christi, εἰ terra uiuentium saurata per illa terram Can i. Et sic sub tali hde,& spe de XD suturo obseruabant illam legem,& religione oes patres,dcfideles vet.test.Et sub tali fide saluati sunt iaX , & receperiit nobiscu repromissione imaduentu Xpi. vi inquit apostolus ad Heb.xi. Sed accidit per xl. annos an aduentii Xpi, Psurrexit secta pharisaeorii,& scribarsi,q negabat legem esse datam in signaculii fidei, sed solii ad officili,& sic negabant redemptiona hiritualem, & futura bona spualia.Sed quia isti fingebant sanctitate,& arctam religron: in uita, & incessu, & habitu ab al: is diuisi.io dicti sunt pharais i. quasi a caeteri, in sanctitate diuisi. Et sic imm habebant in veneratione apud populu , et oes ciues constituebant

eos executores testamentorii, comittedo eis Bfilios,& uxores viduas. Et exinde fuit eis data auctoritas,& potestas a summis sacerdotibus,ut sederet in caledra Moysi, & i caledra iudiciali, ut possent glosare, & interpretari scripturam legis, & prophetarii, & iudicare iudicia, & discernere causas religionum. ex qua auctoritate sunt in superbii eleuati, &auaritia sauciati,inlatii in q, causa lucri inceperiit tyranni rare destruendo uiduas,& pupillos ei commisibs, & dilatando litigia, Vtiexpoliarent pauperes, dc impinguarent do mos suas. Occecati ergo sic in auaritia,& lucro inceperunt glosare scripturas,& traheret ipsas ad propositum suum propter lucra temporale,a:centes quod Messias non erat vel rurus ad saluandas animas: nec ad danda bona 'iritualia, sed Glum ad liberandum eos de iugo & tributo Roma. & ad dominandu It toti mundo, & faciendu eos magnos domino : quia peccata iam tollebantur sufficienter p sacrificia,& oblationes, & caetera opalegῖia. Na sacrificia, & oblationes simul tollebat pcta, & multiplicabat bona tralia. Echoc faciebat propter situ lucrum,ut populus onerret multitudine oblationu &c. Sed quitum sic detestabilis,& haeretica talis doctrina,&cdtra sacra scriptura,de se est manis manab Na Dauid iam habebat legem Moysi: sed quia sciebat et per illam non pinerat i stiscari : ideo petebat legem Xpi iustificantem:dices. Lege pone mihi domine vii iusta sica.tuaru &e. Ite David tas etli i illa terra

Canaa:tii terra uiuentiu petebat dices: Po tio mea dite in terra uiuentiu . Item Isa. iam

hebat Ezechia rege terrenu intege s alς n

143쪽

aico D.Iacobi de Valentia Christopolitani Episcopi Exposito

petebat dicens. Vtimim disrumperes coelosta caetera. Et sic ergo scribae, Sc pharisaei cum ista salsa doctrina,& formento deprauarunt scripturas, & corda hominum: in tantum quod omnes erant effecti temporales, &carnales: prarier paucos: in quibus remanstrat vera fides Israel,& Abrahae de Christor demptore suturo: sicut erat tota domus p rentum virginis Mariae,& domus Zachar.&Elisa.& sanctus Simeon: cum quibus da fideli hus, qui expectabant redemptione Israel Et adeo fuit necesse: et Christus mitteret Ioane Baptistam tanquam praecur bre ante se, qui praepararet corda hominum, quς erant per

. falsam doctrina scribarum, & pharis orum

depi auata: & dirigeret eos in via,& lege d mini per baptismum poenitentiae, & vera intelligetiam scripturarum ut reciperet Chris sum & legem eius evagelicam. ut patet peroes euangelistas. Hoc ergo Zachai uides

in spiritu ,primo per reuelatione Gabrielis, secundo per inspiratione Christi existetis in

utero virginis Mariae, tenentis Ioannem Ba. ptistam in manibuς,dixit in hoc cantico.Tu puer propheta est ii simi vocaberis. pibi semante domi nym parare vias eius &c. Et sic patet expositio cantici Zachariae. Et ideo est iaaccedendum ad expost ionem cantici iussi.Simeonis.

CANTICUM SIMEONIS.

verbum tuum in pace.

Hoc canticum est quartum in ordine inter cantica euangelica .sed ponitur hie tertiuC quo ad expositionem propter bonum respectum. Et in titulatur canticum si meonis:

ed quὀd ipse cantauit ipsum quando Chria

sus fuit in templo praesentatus. Pro cuius augumento,& intelligentia est notandum: struatuor ingentes persectiones,&virtutes teatur,& rerere auctoritas euangelica de isto Sitaeone. ut patet Luc. 2. Nam primo dicit:

quod erat homo iustus. per quod denotatur eius rectitudo,& iustitia. Num iustitia hominis consistit in consormitate eius ad diuina voluntatem: S per consequens in ob eruan.tia praeceptorum legis diuinae. Secundo diacit : quod erat timoratus per quod denotatur eius auctoritas. Nam non dicitur quis taetoni timoratus inquantum timet Deum sed

quantum in reuerendus, citimendus. metuendus apud populum propter sua vir Diutes: quia honor est exhibitio reuerentiae in testimonijs virtutis.ut inquit Tullius.Tertiis dicit . quod erat expectans redempti nem Israel. Per quod denotatur eius veras sides & spes quam habebat de Christo venturo inter paucos fideles illius temporis: eo , multi alij erant deprauati, ec decepti salio fermento stribarum,& pharisaeoru :qui non expectabant Messiam nisi ut daret eis bona terrena prout dictum est in cantico pr edεti. Quarto dicit, quod spiritus sanctus erae cum eo. per quod denotatur excelletia eius sanctitatis,& contemplationis in dono prophetico, Sc diuinae reuelationis. Et i5 iste Simeon non solii cognominabatur iustus in illς aetate:sed etia cognominatur iustus Pomnes Talnaudistis,&doctores hebraeoru : qui dicunt: quod dum Simeon iustus ministra- Abat,& exercebat sacerdotale osticium in te-plo,adhuc perseuerabant decem antiqua miracula. sed post obitum iusti simeonis nunquam visa sunt miracula in secundo teplo. Et ideo cito venit ad destructionem. Vides

ergo isse Simeon iustus corda hominum deprauata:& veram fidem de vero Messia i paucis illis temporis permanere:& videns tem- Iora aduentus Christi secundum sexaginta ebdomadas Danielis iam imminere: hine est,qudd semper in suis orationibus, & sacriscijs iugiter orabat ut Deus mitteret saluatorem ad redimendii mundum de seruitute peccati. Cum erso in talibus orationibus, ct ieiuniis,& praecibus iugiter esset interus: exaudita est oratio sua: in tantum faecepit responsum i spiritu cincto : non visurum se mortem: nisi prius videret Christum domi- Fni prout resert Lucas. Et ideo quadragesima die a natiuitate domini cum parentes indu cerent puerum in Hierusalem: ut sisteret eudomino: tune diuina prouidentia fecit, s simeon unus de. xxiiij. sacerdotibus venuin spiritu in templum ad administranda face dotium secundum vicem sitam .Qui cum tys puer Iesiis praesetizaretur: accepit eum in

Vinas. Nam vicep s ir spiritu illum esse Mes. si integerroni illum Deli,&hominem: di videns reisonsum quod acceperat a spiritu sancto, ese completum: tunc eleuatis oculis ad patrem agedo gratias canta iit hoc calicum dicens. Nunc dimittis seruum tuum domine si csidii verbum tu si in pace. In quo

quide ea duo facit: Nam primo tan4sindicus

144쪽

In Cant eum Simeonis.

A diciis, & procurator totius Israel agit gratias Deo: tui coni pleuit suu in desideriunt,&promissunt. Secundu reddit catas uia uiae Istitiae. Secundunt ibi. Quia viderunt oculi Sc. Quantum autem at primum est aduertedii:

qu6d pax, S quies est finis, & termin' cuiuscunque negotij: quia negotiamur ut Otiemur.x. Et icO. Vnde latum cli l onum pacis ,

ut etiam ipsa sit finis belli. vi inquit Auguli per totu. xi .decutitate Dei.sed quia Chrisus suit fini S terminus totius legis,& prophetaru :ouia tota lux, & prophetae desiderabat Christit sibi promissum: & tedebat in ipsum tanquam in finem, & terminum ri0lus terminauit desiderium , & promistiones patriarch. arum, & prophetaro:& labore, &iugii in legis.Ex quo sequitur:-fuit pax le- sis,& patriarcharsi,& prophetarii,& omnius fidelium veteris testameti: lula tota lex quoad illum adium, & ministerium cicerdotale terminauit cursim in Christo in illa die, in illa pr sentatione facta per Simeonem.Ideo

Simeon se habuit ibi tanquam sindicii, S lςuratore totius legis,&sacerdotii, & totius Israel. Et ideo in perina omnium illorum agit gratias in hoc cantico. Et quom videbat Chrissum tanquam pacem,& finem legis,&prophetarum,& canouam quietem,& coplementum desiderij,& laboris,& seruitutis eorum,ideo dicit. Nunc dimittis o domine seruum tuum in pace,& quiete, & fine mei desideris,dc totius Israel secudum verbum , &missum tuum. Et non selum secudii verbuni

di promisibin: quod mihi particulariter secisti per spiritum sanctum. s. non me visurum mortem nisi prius viderem dominum:sed et L secundum verbum & pro in istum quod secussi olbus patriarchis & prophetis. Et io ego in persisna omnium tibi ago gratias. Et ideo iani no timeo mori: postqua scio,v in breuiitherabis me simul cu omnibus patriarchis 'ete.test.de limbo iserni. Et sic dimittis me in pace:& no i timore nec tristitia.Et io ago gratias: quia dimittis me i pace & quiete.eomia iiderum oculi mei saluta re tuum.

Id est medicum salutarem & salutiferum, di verum saluatorem:quem tu pater in mu-

dum misisti.

inod quidem alutare parasti ante sarie, di notitiam n' aliis unius populi,& nario.

Nunc dimittis

nis: sed omnium populorum, & linguarii,& onationum, tanqua verum lumen ad reuelationem,& illuminatione Onan: una gentiun

.c totius populi gentilis:& ad gloria, dc claritatem, & honorem plebis tu lsrael: de qua

carnem specralitet astumpsit. Nam sicut On nibus fuit promissus tam maeliticis '. quam sentilibus: & nemine a peccato liberum re 'perit: ita pro omnibus liberandis, S illuuir-nadis, venit tanquam lux vera illuminans omnem hominem venientem in hune munidum. Sed est aduertendum. st licet Christus in lege,& prophetis suit promissus ram ρο-pulo gentili quam Israelitico: tamen aliter, S aliter. Nam populo Israel suit promissos

Venturus ad eos in carnem: puta sumedo ex eis carnem, S eis peribi aliter praedicando.

sod populo gentili promissus fuit venturustatum per lumen fidei per pr dicatione apo a

stolorum. Et quia erat venturus in carnem

ratu populo Israel dixit Iacob Genesi. xlix. Non auferetur sceptrum de Iuda neque dux de femore eius.sed quia erat venturus ad getiles per lumen fidei: ideo subdit Iacob. Et ipse erit expectatio gentium. Item quia ad soluna Israel erat venturus in carnem per:bnaliter praedicando: ideo dicit saluator: non sum millius ni si ad oves quae perierat domus Israel.Mat. xv.Item quia ad populum gentilem erat tantii venturus per lumen fidei dicitur Isaiae. x. Ambulabunt gentes in lumine tuo Sc.Et ideo dicit Simeon. Lumen ad reuelationem gentisi. per fidem supple. Et gloriam plebis tuae Is ael: veniendo in carnem dc persisnaliter praedicando,& miracula operando: tuae suit magna gloria, & honor toti

Istaei.Sed illam gloriam, di honorem parti Fcipauit postea populus gentilis: quando illuminatus p. r fide Christi factus est verus Israel. Et sic venit Christus ad illuminandum populum gentilem per apostolos, & facere ipsum verum Israel.qui quidem verus istaei costat ex conuersis ex populo Iudaico, S getili sub uno lapide anstulari Christo colunctis. Et per hoc patet breuis expositio hui parui cantici Simeonis. Ex quibus patet: quod omnia supradicta

cantica euangelica: non sunt nisi gratiarum actiones pro benescio incarnationis, & --

sit redemptionis facts per aduentum Christi: qui suit pax, & finis legis,& prophetarii.

145쪽

A CANTICUM ANGELORUM.

GDria in alii mii Disas in terra pax iamia

nibus bome voluntatis.

Hoc est quartsi canticum euangelica: dicitur canticu siue hymnus angeloria: ed liplum eantarunt angeli in hora natiuitatis Christi. Pro cuius titulo, & argumento est notandum: prout resere Lucas euangelistac. r. v in hora natiuitatis Christi angelus domini apparuit pastoribus, qui in nrontibus iuxta Bethleem custodiebant via ilias noctis super pregem suum. aut dixit eis. Euangeli. zo vobis gaudium magnum quod erit omni populo, quia natus est hodie vobis saluator, sui est Christus diis, in ciuitate David: S hoc vobis signum.Inuenietis infante pantiis inuolutu & positum in praesepio. Et subin id facta est cu angelo multitudo militiae coelesti; laudanti ii,& dicentia Gloria in altissi-inis Deo. Et in terra pax hoibus bonet voluntatis.& sic patet qualiter & quare istud canticum in titulatur canticum siue hymnus angelorum' ed et angeli cantarunt ipsum. Proculus quidem argumenti, & cantici, & eius tituli intelligentia, quinq; sunt videnda. Prinid quare Christi natiuitas prius suit annueiata & euangeli rata pastoribus, et sacerdotibus,& caeteris conditionibus Iudaeoru cadquare in Christinatiuitate angeli cantar ut nouit caticu, postu natiuitas Christit no pertinebat ad eos: quia Christuς non assumpsit naturam angelica in virtute suppositi:nec venit ad redimendii eae sed humana tin.Tertio quaeritur . quae fuit illa gloria, quae nouiter prouenit Deo in celo ex X pi natiuitate:cum

e gloria & selicitas Dei non possit augeri nec minui.Quarid quaeritur, si suit ista pax,qua

secuta est humana natura per Christi natiuuate : cu videamus nunu bella & praelia post X pi aduentum in inundo defuisse.Quintia quaeritur in quo consistit bonitas voluntatis hois. & per coseques 'qui sunt holas bonae voluntati, quibus pax Christi fuit colla M. auantu ad primum est dicendii, et quadruplici ratione natiuitas Christi sitit prias pastoribus euangelidata, e caeteris. Prim H, quia Christus in lege tanqua pastor fuit per Moysim & c teros patriarchas & prophetas figuratus. Secundo,quia tanu pastor fuit pro

nullus. Tert id, quia ta quam verus pallor venit in niundum:& ossiciu veri pastoris ex e cuit:& bonum pastore se nominauit. coar-t quia Christus non superbis,& dormienti Dbus. sed hoibus simplicibus, ct vigilantibus

erat comi illarus gresem fusi: & ossicium pastoratus. Primu quippe probat. Na Moyses per que suit Xps figuratus: pastor erat oviu& pascebat oues letro ceri sui: cu ipsi diis apparuit in fama ignis in rubo: & tanquan pastore misit ipsum diis ad liberandii,& educendu illii populit de Aegypto, & dirigendu& custodiendii ipsum per deserisi. Exo. 3.Vnde quatuor secit Moyses e ga illii grege d mini. Na primo liberauit de eduxit ipsium deseruitute & captiuitate Faraonis . Scdisperlege libi data sanauit eu a malis moribus reritibus Aegyptioria quibus erat sauciatus &vulneratus.Tertia pauit eum mana de coelo missb.Quarto minauit & direxit,& cullodiuit eum .sso. annis peri desertum &c. Per quae

quatuor fuit figuratum qualiter Christus sa patre missius tanquam pastor. principalis mater gregem humanum, debebat ipsum deseruitute diaboli , &.a peccato liberare,& ab omni labe peccati per ecclesiastica saera meta sanarer & pane eucaristiae rescere,& pa: cere: & doctrina evagelica diri ere 3ccultadire. Ite Abel per que Christus fuit figuratus,pastor fuit: ut patet Gene. Ite Dauid per quem Christus fuit figuratus,pastor fuit ovium: & de post fodiantes eduxit ipsudiis ad pascendu populum suum: ta uia xit ipsum in regem:vt patet. I .Reg. I . & pcal.7 Item Christus non soluin suit figuratus per Iacob, Amos & complures alios pallores depopulo Dei: sed et suit figuratus per Cyrum regem Persarui & Medorum nepote A styagis, qui proiectus in nemora fuit nutritus a quoda pastore,qui fuit et pastor ovium. Sed postea compertus nepos Astyagis sectus est

rex Persarum,& Medorum:vt inquit Her

dotus . qui etia postea liberauit populii Dei,

de Babylonica captiuitate: ut patet Esdrae. . Et ideo haec est causa quare voluit Christus sua natiuitatem prius pastoribus nuciari: eo. a per pastores tanqua verus pastor fuerat figuratus in vet. te. ecunda ratio est quia taqua verus pastor fuit prophetis proinissus,& vaticinatus, S tanqua verus pastor ad liberandii, & sanandui, & pascendu grege sua promisit venire: ut ipse ait per Ezech. 34. o. Ecce ego requiri oues meas & visitabo eas

sicut pastor uisitat gregem suum: & liberabo eas de Oibus locis in qhux disperis fuerat in die nubis, ct caliginis: Et pascanx eas in pascuis

146쪽

In Canticum Virginis Mari e

A pascuis uberrimis, & in motibusIsrael erut pascua eat ii Et quod perierat requira: & biectum fuerat reduci: &-constia si fuerat alligabo: & quod infirmii fuerat consolidabo &c.quae ola suerunt completa P Chrissa tanu per veru pastore. Tertia aute ratio. quare natiuitas Christi suit prius euctgellaeat; palloribus:& quare pastores prius meruerunt audire istud canticum ab angelis, fuit quia Christus tanqua verus pastor venit in naudum,& ossiciu veri pastoris exercuit. Ad cuius intellectum est aduertendit: et sex per-xines ad ossicium veris palloris. Primo oues de faucibus lupi eripere. Secundo oties per

'dupum vulneratas unguento sanare. Tertio oves ereptas,& sanatas pascere. Earto eas

regere,& minare,& dirigere. Quinto super gregem ovium semper inuigilare .Sexto pro de sensione gregis, i necesse fuerit, se ad inortem raponere. Septimd in locum uberrimit,& s urum,& tutuna oves suas introducere.

Quas quidem septem coditiones omnes ha. buit Christus tanquerus,& bonus pastor. Nam.j.eripuit oues suas de fauce lupi,& draconis: qui ultra quatuor millia annorum e iub iugo,& captiuitate, & seruitute peccati possederat.Secundi; sanauit, & unxit eas unguento sacramentorum. Tertio pane sacra

mentali eas pauit. Quarto lege euangelicaeas direxit, & rexit. Quinto iuster gregem suum diligenter iiivigilauit. & diligentes custodes dimisit,& conitituit. Sexto pro defensione,& redemptione earum se morti,& persecutionibus obtulit,ot obiecit. Septi nid, &vit inad oves suas in uberrimo, & securo oui C li coelesti, ubi senipiterno aevo fruentur,collocauit. Et ideo propter illas septem rationes Christus Io.lo.se bonum pastore nuncupauit.viade ait: Amen amen dico uobis Pego sim pastor bonus. bonus pastor anima suAm dat pro ovibus suis & caetera. st sic patet tertia ratio quare Christus . voluit prius pastoribus suam natiuitate nunciare. Quarta vero ratio suit quia Christus tanquam verus pastor principalis, cuius ues erant propriae,non superbis, & inflatis, S auaris crudelibus: sed hoibus humilibus,

S simplicibus,& piis, & diligenter vigilantibus super gregem suum, ei at commissurus ossicium pastoratus ecclesiae: prout postea secit. Nam non elegit ad apostolatum, & officium pastoratus ex scribis,& pharisaeis,& sa

cerdotib. peritis:sed ex simpliciorib. S se.

Magniscat. l

beis,& pistatoribus: quibus totum gregem 'suum,& ecclesiani comisit: Et inter c te rosttanquam capiti,& vicario Petro,qui erat da simplicioribus, eccicliam commini, & oue,

suas pascendas tradidit Ioan .vit.dicens. Pasce oves meas: & pasce agnos meos &c. Exsipradicta igitur quadruplici ratione patecquare Christus voluitduam natiuitatem prinad pastoribus euangeliZare: & quare pasto

res meruerunt hoc canticum angelorum au

dire. Et hoc de primo quaesito. Ad secundiim autem quaesitum est dicendum,*quadruplici ex causa,&ratione ange li cantariit hoc canticum nouum, & euangelicii in Christi natiuitate. Primo: ita per fidem incarnationis Christi fuerunt a principio redempti. Secundὀ: quia per aduentum Christi eoru ruina fuit reparata: Tertio : qa ex tali reparatione eorum gloria,& felicitas afuit accidentaliter augmentata. Q farto:qa gloria Dei suit effective,& extensilie dilatata .Primis autem patet. Nam duiu suit super psal. 8ι.& Ioa.quomodo in vera fide,& obedientia Christi futuri anseli boni merui iustificari. dictu enim suit ibi qualiter omnes

angeli fuerunt creati in gratia:tamen no coi firmati: & omnes fuerunt viatores ante lapsum.Qui videriit quandam sedem prςparatam se per oes choros, & hierarchias angelorum pro hola Xpo suturo: que verbum diuinum debebat astu inere in unitate psonae. Evsie inquat si lisi debebat sedere a dextris. i. in potiorib' bonis patris. Et qa ille debebat ei se Deus,& hsi: ideo volebat Deus,s ille Xps

Deus,& homo esset caput, & imperator totius uuiuersi tanu verus filius Dei,& qi adoraretur,& ueneraretur ab omnibus angelis, F

& hominibus vero cultu latriae. Et haec fuiti rima lox in illo principio, dc statu viae angeis a Deo proposita. Secuda lex fuit, i Deus praedestinauerat quosda holes: q licet essent inseriores natura tamen per gratia debebat ad quari,& collocari inter angelos a gloria, quo quide duae leges non fuerunt visae iustae

luci sero,& sequacibus eius.dixeriit . n. π noerat aequii nec tu stu, aliquis ho ascenderet super eoru hierarchias:nec collocaretur inter eos in gloria: nec posset eis principari: homo sit inferioris naturae.Io iusius erat 'tfilius Dei assumeret stipremum angelum in unitatem persons cui daret imperiit totius uniuersi:&obtineret illam imperiale sede: ue psonaliter assumcret alique holem. Et siq

147쪽

316 D. Iacobi de Valentia Chri stopolitani Episcopi Expositio.

A inceperunt resistere diuinae legi: & per eo sequens diuinae volu hiati quae est lex aeterna. Et se Lucifer inuidens Christo suturo: appetiuit illam sedem, S impertu totius uniuer. si .Michaeli aute. S alteri parti visa est iusta illa lex diuina. dicebant enim,χ Deus nulli

poterat facere iniuriam cum ejset dominus absblutus, & omnipotes. Nam sicut no creaverat mundum ex necesssiitate: sed ex sola voluntate,& bonitate i ideo sicut absq; iniuria

humanae naturae angelos eleuauerat nobilitate naturae super omnes homines: ita poterat gratiae largitate eleuare alique hominem pra totam angelicam natura : & quosdam homines per gratiam inter angelos collocare in gloria. Et sic diu ista fuit tota curia coelestis in duas partes,& ciuitates: quarum una incepit ab amore siti v stute ad contemptum

η Dei:& altera ab amore Dei usq; ad contem litum sui. Et sic illa laqua rebellis diuinae vountati incepit resistere isti & ista talisi conformis , & obediens diuinae volutati incepit resistere illi. Et sic isti duo diuersi amores

ecerunt duas contrarias ciuitates.Na amor

peruersus sui usque ad contemptum Dei secit ciuitatem diaboli:sed amor Dei usque ad contemptum siti secit, & constituit ciuitate Dei:vt inquit August.Et ideo Lucifer rebellis Deo, & inuidens Cli isto suturo voluit, S attentauit, & praesumpsit conscendere, diu urpare mena Christi:& per conseques imperium uniuersi,dicens in corde suo. coscenda in celum,& stabiliam selisi meum in nubibus sup astra esli', & similis ero altissimo. Isa. i .Sed tunc Michael,& angeli eius consorines diuinae voluntati, & Christo suturo C obedire statuentes pro defensione illius sedis praeliabantur cu dracone,& finaliter proiectus est draco cum angelis sitis apostaticis de coelo in profundum inferni:& sc non est

inucntus locus eorum amplius in cςlo. Apo. i a. Et sic Lucifer cum iis tanquina peccan-xes in termino viae manserunt in iniquitate obstinati. lichael autem cum sitis ex via

toribus facti comprehensores, & beati manserunt simus in gratia, & gloria confirmati: Ex quibus Oibus patet,m gratia fidei X pisututi quam habueriit dum ςrant viatore di obecientia quam iam tunc Christo siniserunt, & ipsi seruare propositerunt eruit,&liberauit an elos bonos i casu angeloru malorum.& sic boni dictitur liberati, & redem

.pti per fidem,& gratia Christi suturi.Et hse

suit prima causa quare anseli cantauerunt tacanticum nouunt in natiuitate Christi eo

quod natus erat ille qui debebat sedere in ivla sede quam ipsi in principio contra diab lum defenderant:& quem in illa sede debebant adorare &c.

Secunda ratio,& causa fuit: quia p Chriasti aduentum reparanda fuit angelorum ruina.Nam quos Deus ab aeterno elegit, & praedestinauit ad reparadam ruinam angelorii,& ad replendas sedes a quibus mali angeli ceciderunt: hos C litillus in stio aduentu vocauit,& iustificauit, & magnificauit. ad Rom. 8.Et sic eleuauit per gratiam Petrum, & lo. Baptistam,& omnes apostolos,& martyres,& doctores:intantum, i meruerunt possidere sedes:quas illi per superbia,& inobedientiam perdiderunt. Et ideo dicit saluator Matth. i l .la diebus lo. Baptistae regnum cst Arum vim patitur:& violi ti rapiunt illud.Super quod dicit Hieron. Magna quippe violentia est consequi, & rapere per gratii,'

non conuenit nobis per naturam. Item Mat.

et a dicit: quod erunt homines sicut angeli Dei &c. ta quibus pater,qudd per aduetum

Christi ruina angelorum fuit reparata. Et per consequens haec est secunda causa quare.

cantarunt canticum nouum.

Tertia autem ratio,& causa fuit:quia e

rum gloria, & beatitudo accidentilis suit

augmentata

Ad cunis intellectrum est aduertendit, lgloria,& beatitudo angelorum , & sanctoruest dui ex .Vna essentialis: tuae consistit in visone faciali,& fruitione essentis:& altera accidentalis quae eonsistit in at quo gaudio accidentali ex consequenti. Vnde beati nrimo. Fvidetos facialiter diuina essentiam,& fruentes bono possesso beatificantur:& quiescunt

in illo bono secure possesso, & illud es gaudium essetitiale: eo et diuina essentia,ut si mum bonum,est obiectu per se fruibile non in aliud reseribile ultimate, di sufficienter sitians appetitum beatorum.Sed quia lata est

charitas,ic cosormitas volutatis angelorum

ad voluntatem diuinam:s gaudent in Qmnibus quae placent diuinae voluntati:& quia diuina voluntas 'ult,& ipsi complacet: ut homines iusti fruantur inter angelos in seci tate: Ideo angeli duplici ratione congaudet de societate hominum iussoru , & sanctorii. Primo ut complaceant Deo amato,& desiderato.Secundo quia ex persecta charitate diligunc

148쪽

A Lennt honi ines sicut seipsM. isi ita gaudet det, licitate hominum sanctoriam sciit de sita. Ite tertio: ciuia vident Angeli, et homines iusi,di sancto Apostoli,& martyres,& doctores tata passi fiant X Christo. io magis dili sit eos,& p cose pies tanto amplius gaudete eortina beatitudine ,& se non timet neci nuident: sed semper amplius saudet plures habere eos brtes . Et io magnu gaudiue si in coelo cora Argelis Dei silper uno more poenitetia agete ut inquit atoriqa ut sic semPer augetur numerus beatorum , ct societas

Angelorii,& per coseques gaudiu,S beatitudo eorsu sed talis bcatitudo no dicit esst tialis: sed accide talis: ut dictu e.Sed hoc cosecuti sut Anseli pos adiicntu Xpi: qitroduxit homines iustos in coelu:quia ante nullus sit erat ingressus, ut patebit. i5 haec est tertia caud se quare Angeli catarunt in natiuitate Xpi. Per hoc idem patet. .ratio: quia per Christi aduentum gloria Dei fuit dilatata, nam ante aduentu X ni soli Angeli laudabat uin eoelo d post assensione Christi oessancti,& iussi homines simul in Acietate Angeloium laudant,& glorificat Deu . Et io Angeli sicut masi; diligui Deu,q seipssis,ita malaudet in gloria,ci laudibus Dei,quae ididatur ab hominibus,S i pluribus quam a

paucioribus, prout insta patebit. Et i5 catarunt hoc canticum nouum. Et haec de secundd quaesito. Ad tertium aue quaesitum,& rro eius intelligentia est aduertendum, 'gloria Dei est duplex si qe dupliciter sumitur.Vno modo pro illo immo gaudio quod Deus ab aeterno habet de seipio, in cylantu stulturifitiite seipse infinite amato,infinito,& sum C mo bono in quos inime beatiscatur. Aliol modo sumitur pro honore latriae qua dantissices Angeli, de beati in i celo,ii c6ssit iii adoratione,& continia is laudibus; quia notactilant procidentes in facies suas laudare,&benedicere,& glorificare Deum, S pro M-

nesciis receptis gratias agere. Prima et

gloria,qua Deus habet de seipso,no fuit ausmetata per ad uetum Christi, cum sitiae ddiuina essentia. qu ia hac seper Deus habuit ab aeterno, nec pro tali gloria indiget bonis nostris. t te qua Deus ab aeterno a dileaxit, de praedes in au it seos ad sua gloria,isi iaab aeterno laudebat in se de nobiς, ut inqtΑ ug. in str.de A postolis δε ideo illud gaudiunon fuit etiam augmentatum in Deopadatentui Xps,sed fuit Getaue dilatatu quo ad

nos, inquatu mae beatiuidinis,do gaudii nos participes secidi sed immiao gloria Dei itala qua dant creaturae, tuc gloria Dei incepi eo tepore ab Ai lis in Ao post confinia tione,& couersone eoru : quia illicd inceret it catare cinctus, duas, lanctus dec.proueante incarnatione vidit Ilaia de prout dictis fuit in expositione catici Aug. Sed ista gloria Dei filii augmentata, & nouiter dilatataevi; ad hom:nes inos per aduetu Xph sc hoe vidit in spu Ioa. Am. .Vbi dicit,u vidit iula quatuor anina alia,' no habebat requientidie ac nocte dicetia, sinus, sinus.1cius SO eminfra can. . dicit,u post haec vidit rurba migna qua dinumerare nemo paterat,ex ores selibras tribubus εἰ populis, S linguis salutes ante tronis,& clamabat vo magna dice

tes salus Deo nostro&c. Et oes A nscii stabat in cirtuitu troni, & seniorii, S quatuor ala ia.

lium, S csciderunt i cospe, troni i faciei

suas,& adorariit Deu dicentes.Benedictio, Sciclaritas,& sapietia,& gratia ruactio: honor virtus, & sortitudo Deo nostro ii secula λculorum anaen.Ex quibus patet, in soli A

geli i bat ista gloria Deo ante aduetu Christ. Sed post eius aduentu holes simul cu Angelis dat gloria Deo in coelo, &sic nouiterfuit gloria Dei ausi aetata,& dilatata. Sed talis floria Deo extubita dicit gloria exterior,&sic no est incouenies ipsim augeri,&aug metari successime fm,vcrestit numerus ele ctorii in coelo,& in terra.Sed floria Dei inte rior iapp hoc no memeta :qa non indiget honoru nostroru ad ma gloria interiore augenda: qua ii ab aeterno tota simul intermianabiliter habuit,& seia aeternitate . Erscista gloria qui Deo exhibemus no credit in F

maius bonii Dei intrinsecu: sed in maius bo: nu nostrum:quia ut sic bonii Dei participa .mus. Sed quia isasl-ia Dei per mysterium: incarnationis xpi fuit in Angelis, S homini busadaucta: eo mo quod ictu est i io dixerue Anteli in isto calico. Gloria in excelsi, sui in altissimis Deo. i. niic p XI mincarnais,dc natu dabitur maior gloi i a Deo in ali in hiiii ab Angelis,& beatis. quas diceres,et maior, dc amplior ex tesue erit floria Deo in celis altissimis quini ante: quia ista gloria, de laia. tria se ex te det et ad homines: qui simul ea Angelis dabsit gloria Deo. Ite ista gloria notsolii se ex tedet,d: ampliabitur exhibitive ad holacii Angelis, sed et terminabitur ad Deli trinum, dc unum. Sed,& post incarnationε

149쪽

In Canticum Angelonim.

A reddendam, & recuperadam toti generi humano venit Christus in carnem.s ad reconciliandum,& pacificandum homines cu Deo e S per coseques cu Angelis.Na Psia morte, o passione nos Deo rec5ciliauit,& per ecclesiastica sacra:& exinde per sua resurrectione recuperauit nobis pace corporis,&ab,&immortalitate,&impassibilitate:& per sua ascesone recuperauit nobis sutura gloria,& p ce & vita aeterni. Et sic in praesenti nos Deo recociliauit per gratia, & in futuro per storia . Et io tota ci adue ' Xpi fuit ut homines Deo patri recociliaret,& paciscaret:& pace perdita hoibus redderet. Et i5 ante passione tua dixitApostolis.Pace mea do uobis,pace mea relinquo uobis.Et no si ut mundus dat

ego do vobis: sed sicut dedit mihi pater: ita

do uobis.Hanc autem pacem,& reconcilia-B tionem generis humani cum Deo magis explicat saluator Io. I . cum ait: Pater clarisca filium tuum: ut filius clariscet te sicut dedisti ei platens omnis carnis: utomne quod dedisti ei det eis vita aetema. Haec est vita aerem ut cognoscant te uerum Deum:& quetvisisti Iesum Christit Ite infra. Non pro eis ogo tiB. sed et pro eis qui credituri sunt per

verbii eoru i me:ut oesvnu sint,sicut tu pr in me,&ego in teret ipsi i nobis unu sint: ut credat m unquia tu me misisti. Et ego claritate qua dedisti mihi dedi eis: ut sint unu sicut

mos unum sumus:&ego in eis:&tu in me: visnt consummati in unu ut cognoscat mundus, , tu me misisti: & dilexisti eos:scut me dilexisti . Ex quibus omnibus patet,'rotavi,&,5 quare venit Xps in came,suit:ut qui eramus a Deo separati per peccatu: nos Deo C reconciliaret, & pacificaret in hoc seculo vgratiam,& in suturo per glorian sicut de taeso fecit per suam pastionem, & resiirrectione,& ascensione.Et sic recuperauit pace Dei. Angeloru,&corporis,& aiae:quam perdidimus i Ada p p . Et hac pace attulit nobis in sita incarnatione , & natiuitate.& acquisiuit nobis in hae peregrinatione usq; ad sua ascesionem.Haec est ergo illa pax qua Angeli annuesit, & annunciauerunt pastorib' inocratico in natiuitate Xpi:dicetes: Gloria in altissimis Deossit 1 terra pax hoibus &c. Quas diceret .Gratias agamus Deo in natiuitate

huius pueri quia p ipsu dabit gloria Deo in

cceso:&reddet pax hoibus i terra. qua Adar didit P peccatum. Sed adhuc restat difficultas.Na nos videmus, post aduetu Xpi ad-

huc restat bella,& litigia inter holes: δέ aD I

huc restat infirmitates,&namrs in co re:&Pugna inter came,& aiam. Ad hoc tridetur:

π principaliter pax q est inter holas,& Deu& Angelos ia reddita,& recuperatae nobis. Ni hic recociliati sun iis Deo h gratii, S. ecclesiastica sacra:& post hac uita recociliabimur per gloria i c lo. Et et recuperauit nobis pace corporis,& aiς immortalitate,&impambilitate.Sed no vult,*isti pace possideamus nuc Pp maius bonu nostru usq; ad generale resitrrectione: sed manet nobis istae passiones ad exercitiu uirtutu, & instrmemum meredi:prout dictu fuit puis. io 1.Quia si nulla mansisset in nobis pugna, nulla fuisset uia

tinetiit,&virginu:& p coseques no posset reparari ruina Angeloru.Ite s illico p baptis

tolleretur istae passionem. tolleret oe meritu: Noa oes curreret ad baptisinu nO Pp vita aeteri iure1rLsed ad vitida mala praesentia: ut inquit. Aug. II .de cimes.c. tale pniittit De tirannos,&malosvi exerceit bonos. Et pinirtit besta,& praelia: ut boni cu malis flagellentur.q ne eis essent molesth eos corrigere cotepserunt:ut inquit Aug. r. es.c.9.sed pace omniu istorum possidebimus post futura reserremonem.quam quidem pacem,& imimortalitatem. licet nondum possideamus in

factorin ii possidemus in merito per baptisinu:vt inquit Amb.in sermone martiris: qua Xps reseruat nobis pro nouissimo die. Et sic patet,inv Xpm ois pax suis recuperata.sed nucia ponidemus pace aiaecu corpore: qa Fluc absterget Deus oeni lacrima ab oculis iustorsi,& ii no.erit ultra luctus neq; clamor neq;dolor neq; ullus aestus Apo. a I . Ergo bene merito Angeli annunciarunt acem hominibus reddita in Christi natiuitate.Qgitu asit ad quintu quaestu, ubi quaerebatur qssint holes bonae lioluntatis pro quibus pax X piannuciatur:& in quibus cosiit it bonitax volutatis hola:Pro hinoi insione est aduerte dii,*bonii dicit de beo beas beaui quod ideest quod c5 tentare,& sitiare,& quietare. Et

ideo bonii est illud quod beat & satiat, & qe

rat appetitu,& volutate. Et ua oe tale est appetibile,& optabile:isiunu& idem inquanta

Deat,& contentatvolutate dicit bonii:sed inquatu appetitur,et optatur dicitur optimii.

Et se O bonii beat,&cotentatvolsitate siue appetitu: io diis nitione beatitudinis & s licitatis ponit bonu.Vn dicit. i .Ethic.l btia k i tudo

150쪽

H68 Daucobi de Valentiac Aristopolitani Episcopi Expossib

A tud siue si icitas est bunii per se sus Sciens

uelectans habetem. Ite Boe. dicit, ci, beatitu do est statu omnium botioru aggregatione

iret sectus, quo adepto nihil est qit amplius desiderari queat.Et Aug. i 3.de trin. dicit, beatus est qui habet quicquid vult,&nihil mali vult. G quibus patet, q, bonum sei ponitur in dii initione beatitudinis:ed v, ei illud quod beat,& beatificat, & cotentat habentem. Et quia omne tale appetit, & optaris Oibusmo oes dii finietes bonii dicut bonue se illud quod ola appetiit. l. Ethic. Et ideo O Deus sit sume bonus, &ipsa bonitas pessentia: unicuiq; natur; specificae dedit in sua

creatione aliqua naturale persection E conseque te sorma,& natura illius: vi appareat bonitas artificis in artificiato. p qua perfectione cieatura no dicitur es lenti uitet:sed natus raliter bona per participationer inquantu p. illaserfectione participat diuina bonitate, . . N per ilia persectione vis res est appeted Si dilige la suo mo. Et illo modo dicitur. 6. mei ta. st sicut veru,& filsu sunt in intellectinita - bonii di malu sent in rebus. Et io appetitus nostc r mouet ad re cosequendi ad extra Pp illud bonu qilest in ea. Sed ua volutas horii pol ordinate aut inordinate diligere, & adire tere illa re bona. iopp tale amore,& appetitu ordinatu uel inordinatu volutas hori dicitur bona uel mala. eo in modus, & ordo dili sedi,& appetedi debet sequi modii,& ordine rerii essenda in bonitate. Et io quia sistus Deus est bonus p essentia, & p coleques est ex io,& yp se bonus, ct no referibili, ad a-iud bonu, ct est ca olum alioru in bonitate: a quo, & p sue ola alia bona su t bona,& ad C que sunt reseribilia: isi Deus est per se, & sit peroia, & re se diligendus, & appetendus in ne finis vitii natus, in quo debet sistere appetitus,& volu utas nostra. Et oia alia debemus diligere,& appetere in Deo,& pῖ Deuaniatu,& primo ii elideratu. Modus ergo, Sordo diligedi Deu est: ut eu diligamus si per

est: ut ipsu diligamus i Deo,& pp Deu: edie in aso Dei, bc participat Dei tmnitate supoes alias inseriores creaturas. Et tuc volutas

ius est imago seruat modii. Et diligedo Deu,rpter se,& lximum propter Deu: seruat ordine: qa Deus creauit holem, ut Deu cognosceret,& amaret,& amado frueretur, & eius. beatitudine participarcti ergo secundu cum

de ordine tenemur Deu, & proximia dilige ore. Et iste talis ordo,& modus diligessi Deu ,& proximu facit voluntate ho is bona,& tuc voluntas hola dicitur bona: qn seruat modi & ordinem in dilectione Dei,& proximi, Ain hoc colislit tota bonitas eius. Et deviata ab isto mo, & ordine diligedi di .it mala, Aperuersa unde stat, in volutas, q est naturaliter bona inquantu eis pars imaginis Dei, dati sedo aliquod bonu naturale, illa et sciatur mala moraliter,d teologice,no seruado modum,& ordine in dilis edo,& appetedo. Niqnque auarus diligit De uno super ola: qa magis diligit pecunias: nec diligit Deu propter se: nec ut det sibi vita aeterna: sed recise nias,ut dent sibi abii dantii in seculo. Et hoc videmus manifeste de multis: o orat Deu vecostru et filium in sinitate, & liberet ipsum tib aegritudine: in si ille filius moritur.m5 Plius curant de Deo. signu est ergo,i ille diligebat Deu super omnia, nec propter se a

sed maris diligebat filiu et Deli,dc no diligebameu propter se: sed ut liberaret filiu suis aut daret ipsi copia bonorii teporaliu. Et sic et ille no diligebat filia in Deo: nee propter Deu ad se rura beatitudine r sed spterga diu huius mulli. Et ideo tali volutas dicit mala,& peruersa: quia peruert it modii,&Drdia

ne i diligedo Deli,& proximii, di bona teporalia. Et i5 dicit Aug. cotra Faustu, et mi is, & culpa nihil aliud est,iusi priuatis modi,dcordinis circa bonii diligedii: qn illud ql moderate,& ordinate debet diligi, & appeti diligitur,&appetitur immoderate,& inordinate cotra seu debitu modii,&. ordine. Et sic talis voluntas dicit mala Ex quib.vi bus pater, ἡ

τ debitus modus, & ordo diligendi Deum, d& proximii faciunt bona voluntate. Iterum aut est ad ueraedii, oe triplex est officiu bonae voluntatis hois in hac peregrinatione. Pri-m0,l seruet modu,& ordinem in diligen o Desi,& Noxiatu .f. Deu super ola,& per se,& propter se,& proximum i Deo, & DP Dei S isto mo dicit tolutas bona. Scuduti 'volutas in Oibus cosormetur,& obediat diuinae volutati, dc legi diuinae, in qua lucet diauina volutas. Et sic dicit iusta eo sagit iuxta diuina voluntate,& lene,& no deuiat ab ea. Tertia ossiciu bonae voluntatis est ut omnes suas operationes diri at,& reserat, ct ordinet in Deu,& ad coni uella felicitate sterna in X po nobis promissa: tanqua fine vitia niatu, dc sic tris voluto dc iacta,& ordin

SEARCH

MENU NAVIGATION