장음표시 사용
321쪽
.. Expositio. 'A unde antequam pateretur iam miserat diu scipulos ad praedicandum, & baptirandum: qui bapti sinus dabatur per merita suς passiotiis quia Christus heri,& hodie,& in kcula. ad Heb.viti. de qua materia satis dictum est - .n pnd. s.& in expositione super Magn iscat. Per Ornaciam autem tabernaculi ex varietate cortinarum,& florum p idit Salomo Ornamenta diuersarum vir tutu quibus X psornauit nutrem sitam: de qua debebat casenem assumere, in qua non sistu tanquam in tabernaculo sponsalu sed etiam tanquam in tabernaculo materno debebat specialiter humanari ouia uiri Maria prius fuit sponta qua mater Cnristi:quia prius concepit Christum mente per gratiam qui carne:vr inquit Aug. in libro de sancta uti ginitate . I tem per hoc. et illa arca sederis fuit posita in illo materia v li tabernaculo ueae. praevidit Sa lomon qualiter Christus Deus,'& homo debebat reponi S per nouem menses carnaliter portari in utero uirginali ipsius beata Mariae matrissiae. Item per hoc , Deus sedens in arca foederis seper cherubin,& intra tabernaculum, di tabernaculo loquebatur Moysi , Sper Moysen toti populo:praevidit Salomon qualiter verbum diuinum existens in arca humanitatis,& intra uteruuirginis debebat sactificare Ioannem Baptistam in ventre matris suae,& idem Christus existens in utero matris secit eam euangeliaeare quando dixit.Magniscat anima niea dominum &c.sia filius loquebatur per os matris, sicut ante fuerat locutus per ora prophetarum.Item Phoc et illa nubes protegebat illud tabernaculum in die ab ardore si lis, & in no F cie illuminabat tabernaculum et &di rise-- bat,& ducebattotum exercitum,.S plumat
iugiter illud manna ad cibit,& resectionem illius populispraeuidit Salomon qualiter spiritus ranctus debebat obumbrare virginem Maria in sua annuntiatione: & oualiterni
v Maria debebat recipere verbum diiuinumissum a patre tanquam panem vivum , &manna absconditum ad vitam,& salutem,&resectionem omnium fidelium . Quae quide uirtus spiritus stacti sormauit corpus Christin utero uirginis ex puris sanguinibus, in praeseruauit virginem ab omnicorporali corruptione, & eam in persecta, ct integra Mirpinitate seruauit. Et sic mansit Christus in illo taberiiaculo virginali carnaliter per nouem menses,oc spiritusiter in perpetui
Et etiam patet qualiter illud tabernaculum ni
Moysi non sol si praefigurabat tabernaculum , Clitasti maternum: qiue suit virgo Maria used etia tabernaculum mysticum quae est tota Ecclesia. Et ideo sicut Salomon per illain fabricam arcae,& tabernaculi praevidit fabricationem corporis virginis Mariae in sta eos prion S. creatione,& priuidit m etiaincarnationis:& praevidit oes dignitates virginis Mariae si ad ictas: ita pariter praevidie
tota fabricationem, & regeneratione torius
Eccles. Praevidit. n. qualiter ilia Ecclesia xl sex duobus lignis.cSeminis , di cedrinis , id est ex duobus -pulisTex lsraeliticom g
tili debebat fabricare.Secundo qualiter eam ungueto suae passionis nayrrino debebat petsacramema perungere.Tertio diuersitate do
norum,&gratiarum,& virtutum decorare,
ει ornare.Quarto ristus debebat se in hae si
Ecclesia tanqui in tabernaculo mystice includere per fidena,& oratianLItem praevidit
qualiter spiritus sanctus debebat super isti clesiam incubare, ει illam illuminare , εο
protegere, dc regerendirigere,& seper eam fructus gratiarum:& donorii,&manna sacramentorum iugiter pluere ad nutritionein ,& resectio ueni,& sanitatem fidelium : Et sic per fabricana,& nay sterium illius arcae,& t . bernaculi praeuidens Saloninn mysteriit in carnationis,& Ecclesiae fabricationis , cie hoc canticiuin quo cantat, & explicat omnia stipradicta . Et ideo illud canticu primo ueriuratur de mysterio incarnationis , & de.
beata virgine Maria quae fuit tabernacu tu Christi maternit Ex consequenti aut uerificatur de tota Ecclesiaequae eli tabernaculumysticum: inquo Giristus habitat perfide FG gratia. Vnde quia plebs I siuesi lica despousata perverba de futuro petebat in primo citico a Xpo sponso sito persenaliter , di praesentialiseip incamatione osculari ci trahidi in talamu introduci,& plebs gentilis petebat cum altera sectari, & dealbari,S utraq;. plebs iacta una sponsa petebat simul a chriasto pasci.& sub umbra illius protegi,& quioscere Sc& quia sponsius promisit utriusquo petitionibus annuere,& satisfacere: ideo iri hoc secundo cantico exequitur de adimpletione promissi . Et sic Salomon introducie sponsam ad loquendu : agendo gratias:quia.
rFerit osculum , di beneficium incarnati :nis a sponse. Sed est aduertendum : si in illa benedicta incarnatione quae denotatur, ac intes-
322쪽
A Intelligitur per acubitu & amplexu in hocaeantico: fuit saeta triplex unio. Primo unio Persisnalis verbiicit illa humanitate assumis lata. Secundo,unio materialis Christi eu Mavia matre sua. Tertioveso mistica, de spon-
'lisChristi eu ecclesia.Et sic de qualibet ista
gum unionum uerificatur istud secundu caticum. Et ideo ille dialogus potest esse primo
inter humanitatem astumptam δέ verbii me
Secundo inter virgine Maria,& Christu filiustum.Tertid inter ecilesiam,& Chrilia sponsum suum. Sed quia ista triplex unio fuit celebrata in persisna uirginis Mariae,inquantuex puris sanguinibus eius verbum assumpsit carnem,& in ipsa Maria primo Christus detonsauit ecclesiam, ideo in toto isto calico
ipsia potest loqui pro humanitate Christi assumpta dc pro seipsa & pro tota ecclesia. Et sic virgo Maria primo inpers a sui quia recepit Chrillii in utero suo per carne & fide. δέ ex .cosequeti agit gratias in persona ecclesiae cuius ipsa est me bra primu .. Et agit gratias in persona fili: inqua ii meruit esse mater Dei electa inter oes mulieres: dc singularis in cocipiado Christu dc potiad γει pariodo ipsum ultra lege aliarsi mulierii. Ad c
ius intello tu est notandu secudum Aug. in sermone primo de an nunciatione, in in illa benedicta incarnatione εἰ conceptu nlii tota maledictio Euae mutata est in benedictione Mariae. nani Euae dictum est. Quia obedisti
serpenti sce. multiplicabo . erumnas tuas e dc
in dolore paries conceptus tuos Re. Sed Maeriae dictum est Aue gratia plena dominus tecum: benedicta tu in mulieribus. Et spiritus sanctus superueniet inite&c. Item per Elisabeth dictum est ipsi. Benedictus Ductus uenC tris tui &c Unde quia Euae cum caeterisOmnibus mulieribus dictum est,ut coneiperem coceptus suos cum foeditate libidinis, dc corruptionem:& portarent eos cum grauedine
S multiplici miseria e parerent cum dia
xe,dc maiore corruptione: tamen sola uirgo
Maria concepit Christum sine fuditate, iastatore libidinias ex selo opere spiritus sancti, re portauit cum sadio sine grauedine dimiseria:& peperit sine dolore occum inter itate virgi iuratis. Et sic illeconceptus, &uctus benedictus non attulit matri maledictionem aliarii ita mulierum:imo abstulit omnes illas maledictiones. 8c attulit ipsi contrarias benedictiones,Dicit ergo virgo Maria:
Gratias ago Deo meo qui adimpleuit desidarin mei &tos eceleta sa liu: na ego petr a 'ba in psona totius ecclesiae osculari trista sponὶ & introduci in talamu eiusued totum hoc impletum est i me: quia uerre mea uirginale secte talami ir in quo voluit habutare in sua incarnatione: quia ex me volui: carne assumere:& in me tanqua in silo tabereulo de aecubitu de lectulo habitare per ca nis assiimptione. Cuius coneeptus non fuit mihi cum maledictione secundu lege aliari, mulierum: imo eu omni benedictione ultra lege aliarii. Nam cum Christus rex sponsio meus esset in accubitu sito in talamo vi ginali uteri mei: non conceperam ipsum cas aeditate libidinis , nee ex virili semine : ista mistico spiramine Sc opere spiritus sancti,Mfic dum ipse rin Christius esset ει concipere
tur in accubitu suo, nardus mea .i. virginitas a mea dedit odorem suum : quia non concepi cum libidine sue litatis,sed cum pudore , de odore uirginitatis de integritatis.Item dilectus meus Christus suit mihi tanqua nard 'fugans omnem istorem,& -ditatem.ltem fuit mihi tanqua fasciculus mirrae praeseruas ab omni corrupi ione.vnde sicut mirra posita intra corpora mortuorum non permittit
illa corrumpi ita Christus coceptus in utero meo non permisit me corrumpi a virilii ita t : imo seruauit integri atem. Et io dilectuameus tanqua fisciculus mirrae inter ubera mea con orabitur praeseruans me ab omni corruptione.Item dilectus meus non selum suis in accubitu,& utero meo sicut nardus Sc fisci ulus mirerae: sed etiam sicut botrus capri in vineis EngaddLubi erescit arbor baltami,quae dicitur ciprus R.d - christus fuit ficut balsamum in utero meo. Nam balsamuest liquor pretiosissimus penetrativus. nam
balsamum positum invola S palma, pen erat tota manum absq; incisione, de lesione. lta pariter Christus concipiendo dc nascendo ruit tanqua balsamii: quia introiuit de exiuit per Hausam porta claustri virginalis,co serendo prolem,& tacunditatem, non ause do vir initate. Fuis er o Christus in uteria virgincii ipsius matris Mart. ae tanqua nardo . odistra pellens omnem torem Ibidinis dc mitatem dc fuit tanqua fisciculus mirrς
praeseruans ab omni corruptione: de suit tanqua botrus cipri,sive tanqua balismii intras& penetrans claustrum virginis asserendo 'cunditatem,non auferendo vii Rinitate.V
de Salomon comparat mysteria incarnati
323쪽
g nis & coceptionis Christi ad arcam foederis
existetem in tabernaculo inter illa aromata odorisera absq; omni foetore, Scorruptio
ne. .in illo tabernaculo ex lignis setinis, & cedrinis incorrupti bilibus fabricato:& prenosiilimis ungureis illito & peruncto in nobilibus cortinis& omamctis decorato . G.d. viigo Maria,et sicut Deus rex regum, & dominus dominantium erat in illo accubitu, Sc tabernaculo cum illis aromatibus materialibus odoriferis:ita pariter sponsiis pelles omnem foetorem scedita eis erat sicut mirrha D seruas ab omni corruptione. & sicut botrusvpri .i. sicut balsamum penetrans absq; lae- e,praebes siciinditatem, non auferos in f tegritatem virginitatis. Et nota q, ubi trisatio nostra dieit Fasciculus myrris dilectus meus.M. in hebrso habet Globus musci di B lectus meus Et hoc accidit: quia istud nomen, mor,positum in hebrieo est aequivocii. dia uno modo signis cat odorem sue rem onriferam. alio modo significat amaritudiarem siue rem amara.Et ideo hebr i moderi sementes unam significationem, semper per mor intelligit & pronunciant mustu in hoc libro. o.autena quos sequitur Hieronyn iis in hac parte, traiistulerunt hoc nomen mirrha in utraq; significatione. eo P Vtram significatio colauenit ipsi mirrha :quia sinuit eu amara,& odorifera, habens plures persectio nes & Sprietates qua muscus .. Per quas proprietates ipsi mirrha maxime significat passionem Xptivi ecclesiastica sacrameta , vecticium est. Et signiscat virtutes ta morales qui theo gales: quae fastatu Omlὶe vitru , veς praeseruant ab omni peccato. Et ideo multo melius interpretati sunt ro . qui ipsi moderra hebraei cum suis falsis punctis Sc sua salsa
punctuationea tem est notandima, i, illa a Dor ex qua nascitur balsamii, dicitur cyprus' apud fraecox. qua Salomon transtulit ex AD syria in Iudaeam: & plantavit vineam ex ea i ngaddi iuxta mare mortuum : Ac restical modum viminis per modum uitis:&ideo dicitur uinea. Quae quidem arbor non patitur ferru , quia si tangitur aut si inditur se ro : illico arct & siccatur: sed cum scinditur Iapide vel osse acuto: tunc emittit succum siue liquorem pretiosissimilari, quod, dicitur balsamum .Et ideo hic ponitur botrus pro liqtiore illius visis.&dicitur balsamum a ciuitate Balscra,via antiquitus crescebat.Graeci xit appellabat et j xviu curu :Ha aliqume uitilla arbor in Cypro insula. &facit grana ad modum botri aut uuae . sed illeliquor pretiosius qui dicitur balsamum,non fit nec exiede botro: sed ex calamo siue virga illius vitia incisae dissilido issu liquorem. Et dicitur cyprus,quod interpretatur res amoena: δ et irater Pretatmixtura: eois ille liquor est animnissimus, ct pretiosissimus & dignissimus , ocpenetrativus,quo omnes reges ungebat ara
Per quod balsamu significatus est Chris r& passi γ eiu so reserrectio:i cuius unctione
go virgo Maria: christus sponsiis, vi siliis meus & dilectus dum erat in accubitu suo.cin utero meo, sitimihi sicut botrus cypri sicut halsamum in vineis Engaddi nascens . nam sicut balsami penetrat came absit; la sione & incisione. ει praeseruat a corrupti ene,& coseruat in integritate,& ppetuae odo εre in vase suo in quo semel stetit, ct dignita
cat homine unctu ex edi non unguntur eo'
nisi reges,& sacerdotes & ineliti pn eius pretium & innitye: ita pariter dilectus meus
penetrauit Haustrum meum in conception & natiuitate absq; l. x sione virginitati vineae. quia sicci ex me accepit carnis ueritatem: ta
men seruauit uirginitatis integritate, & per petua dignitate: quia etiamsi partum seni per appellabor uirgo & mater Dei : & beata. inc dicet omnes senerationes. Ex quibus pRtet oi uterus viminis Mariae fuit accubitus, & talamus Christi nardo odorifera Oim vir .
tutum, & gratiarum persuis r &fuit capamirrhς electe,& balsami pretiosi ipsius Xpi. Et ipse Christus fuit in utero virginali tan
quam nardus odorisera omnium uirtutum: .&iasticulus mirrhae eius virginitatis confer duativus:& tanquam botrus cypri - i. taqua nubalsamum penetrasabsque laesione:5 dignificans& vngens eam tanquam reginam hominum & angelorum. Et ideo simi ualde noetanda ista tria aromata hic metaphorice nosita ratione suarum proprietatum,& pers Gonu, qua per quandam excellentiam conueniunt Christo, & virgini Mariae matri maius. qui loquuntur in hoc cantico. Nam sicut i
Deus in sgura praecepit Moysi ut perugeret
illud tabernaculum, in quo arca sita eratroa posita unguento istorum aromatum : ita implendo illam figuram, uoluit illam matrem
de qua carnem erat assumpturus, & in eius utero quieturus perungere, & ornare un-
324쪽
A Deo aduereat sector,& quaerati Sed quia uir M Maria nuter & sponsia Christi egit ν
. tias de beneficiis receptis a sponso, & maxi me quia faciendo ipsam matrem Dei seruauit in ea uirginitatem : Christus sponsus, &filius reddendo vices respondet commedando eam in persena eius, inquantum mater, in persana ecclesiae inqitantum sponsa, &primum membrum ecclesiae,& commendat eam de multiplici pulchritudine. Vnde est aduertendum: u, Christum matrem mam, aut ecclesiam colume dare: idem est-ipsam virtutibus, & gratiis decorare, & ornare,&ditare: O dicere Dei est facere. io totus iste dialogus huius secundi eanties inter spo sim, & sposam nil aliud est nisi ille dialogus qui fuit inter Gabriesem, & virginemriam in mysterio incarnationis. Luc. I.quanx do Angelus Gabriel missus a Deo dixit.Aue gratia plena &c. Quod mysterium & dies
D prophetice cantat Salomon in hoc canti--:prout prophetice praevidit in sipit. Dicit ergo Christus ad virginem matrem, & sponsam suam.O amica mea tu dicis:-ego sum nardus odorisera, & fasciculus myrrae inter vhera tua, & sicut botrus cypri. Et ecce eg dico tibi:* tu es pulcra, id est te seci pulcra, quo ad animam, pulchritudine omnium gratiarum, & uirtutum. Et etiam tu es pulchracpio ad corpus exterius:quia pura, & humialis,& honellissima: quia oculi tui sunt sicut
illi columbarum, ostendentes in se omne
honestatem, S puritatem, & humilitatem, absit; amaritudine,&selle,& omni labe.Cui respondet sponsa. Ecce tu pulcher es dilecte mi, & decorus, & speciosus sernia prae filiis hominum: quia tu es pulcher, & bonus peressentiam: ego aut per participationem.V
de si quid pulchritudinis habeo, illud recepi
a te: quia me uoluisti virtutibus , & plenitudine gratiarum ornare,& plenamg alia appellare & facere, & me uoluisti in tuum templum, & habitaculum maternum eligere, &sibricare , & sanctificare, & consecrare, &ex meis puris sanguinibus carnem assiimere.Et ideo quia tu uoluisti ornare hoc tabernaculii tuu:inde est flectulus noster est soridusa.varietate virtutum,& gratiarum o natus,& amoenu & delectabilis quoad o natum.Sed quantuin ad materiam ex qua secisti hane domu tui, & tabernaculum: dico tibiis tigna domorum nostrarii fiant cedrina . quia secisti istud tabernaculum peririnae me ex duab.tabulis completis, & D. iunctis, scilicet ex carne Sethina mundissima,& pura ,& ex anima cedri imputribui,& fugatiua omnis veneni ,& omnis peccati . Et ideo antiquus serpens non potuit metmordere,nec inficere suo dente, & ueneno pestifero: sicut dictum est . quia tigna huius domus sirnt cedrina. Unde tigna di cuntur rabuIae siue trabes adinvicem colligatae susto nentes domum. Et laquearia nostra. strabes maiores sunt ei pressina , Rincorruptibili iquas dicat:u, sicut Moyses fecit illud tabem na Ium materiala ex lignis cypressinis , cedrinis odoriferis,&incorruptilibus,suga rivis omnis ueneni ita tu sponse fabricasti
me in domum, & tabernaculum tuum ma ternale ex carne cypressiua, & anima cedri- η ,ne venenum peccati me valeret contingere,nec serpens antiquus mordere: uia an Rre animationem carnem meam mundasti: αsanctificasti, & in animatione animam mei simul creasti, & sanctificasti,& coiisecrasti,& istratificasti,& insundisti, & in me per gratia nabitasti. Et sic fui immunis ab omni peccato ab instanti creationis, inlatum quod ego possum dicere,sego seni pulcherrimis nos
campi, & lilium convallium , quantum adipuritatem,& munditiam quasi dicat: tu metcreasti,& fecissi mundam, & puram, S puruchra sicut florem in capo, & lilium in co uallibus. Cui respondet sponsus. Benediciz. o sponsa tu es nos campi, & lilium co uallium. nam sicut lilium inter spinas: sic tu amica inter filias. Ad euius intellectum est aduertendum,quod dictio posita in hebraeo in quivoca ad rosas,& lilia. Et ideo beatus Hieronymus in hoc libro, &ptaterio sem- ρο per transtulit illud vocabulum ad lilia: H
braei autem ad rosas. Sed sorian in h*e m .lius est in Hebraeo: quia lilia non conlueu runt nasci inter spinas: sed rosa nascitur inearbore spinosa. Ideo licet virgo Maria comparetur liliis ratione virginitatis ritima proprie comparatur ros, ratione immuniti tis a mo. Nam sicut ex arbore minosa nata, Iuralia rosa pulcherrima,& odorifera sine spinis: ita sola virgo Maria inter oes natur les filios Adam nata suit ex illa arbore spiano a Adae, absq; aliqua spina originali, diconsequens absq; spina peccati ia ideo dicieipsi Xps, sicut rosa nascit absq; spinis inter, spinas,&ex arbore spinosa:ita sola toeshontadia camea nata es inter filias oes ipsius Adam
325쪽
Expositio. negi ii δε Adam ab*; aliqua spina pcti. Et sicut nata
es,& concepta,& animata absq; spina originali: ita semper vixisti absque aliqua spina actuali,& veniali. Cui respondet sponsia Osponse bene dicis r ego sum sicut lilium,aut
' osas inter spinas: quia rosa nascitur ex arbo re parua,& humili: sed tu es arbor altissima,& fructifera,& frondosa, de cuius plenitudine omnes accepimus fructus gratiae, 'sub cuius umbra omnes vivimus. Et ideo sicut
malus est arbor altissima,&fructifera inter siluas,& ligna siluarii: sictu dilectus meus inter filios Dei.s inter omnes Angelos, & homines: quia illi su ni filii per adorationem,&creationem au autetia per natu ra. t deo oes
excedis in omnipotentia,& sapientia,& mi-B sericordia,& largitate 4 Et nota ui ista arbores lignu uitae qQ perdidit Adi: in cuius si plementum datus est nobis Christus,qui est
veru lignum vitae:ve dictu est ps. r. sub cuius umbra desiderabat quiescere patres veteris testa. sub cuius umbra primo quieuitvsrgo Maria,& ex cosequenti tota ecclesia. Et io dicit virgo Maria simul cu tota ecclesia.O xpesponse sicut malus.i. lignum vitae erat nobilius, & salubrius interomnia ligna paradisi' ita dilectus meus inter filios.i.outinet priniacipatum in potentia,& sanctitate, & sapientia,& bonitate inter omnes filios Dei.c ii
ter omnes Angelos,& eminet silper oes creaturas. Et ideo virgo Maria simul cum tota ecclesia vet.test .desiderabat, ta petebat protest,& sedere sub umbra huius arboris: n priamo cantico.Sed postq Christus venit in ca Dem,iam sp6sa gaudet sedisse sebumbra hu- lux arboris, diu per omnes fideles vete.testa. C optate:&iam gaudet in comedendo fiuctii eius,uicens. Sub umbra illius quem desiderabam tedi.Iteru est aduertendum:* Salomon per illam nubem quae obubmrabat tabernaculum in die,& illustrabat de nocter praeuidit in spiritu qualiter Christus debebat obii are , S protegere virginem matrem suam
piritu sancto ex consequenti totam ecclesiam, S pluere super eam manna grati Tum,& donorum,di sacramentorum: siab cunas umbra, & protectione debebat resci, &pasci,& quiescere,& protegi. Et ideo subdit sponse: In tantum est arbor altissima, & fructifera,& suauiς iste situs, uod sub umbra illius quem desiderabam sedi. Nam in primo Cantico ego desiderando petii pasci, & qui scere sub umbra eius: sed ipse adimpleuit de
siderium,& petitionem meam. iam squa naccepit carnem, vi iactus est caput milesiae, ego sedi ib umbra eius desiderata,& pastor in pascuis eius: inini q= fructiis eius est dulcia gutturi meo. Vnde tunc sedi sith umbra ipos,& slii mei Chri sti, quando Angesonu
ciante spus inus saperueniet in me:& virtutaltissimi obsit bravit mihi: disponendo me ad recipiendus lium Dei in utero meo, disi mando illud corpus sanctissimum ex puris inguinibus meis. Et tunc fuit fructus dulcis guturi meo: luando realiter concepi in me filum Dei. quia ad conceptum, di natum fuit in me sanctum vocitum est filius Dei. ideo dixit mihi Elis abet. Bahedictatu in inulteriabus,&bndictus fructus ventris tui. unde ille fructus qui erat in ventre taleo, tantum
erat mihi dulcis:quod continue sinebaretiis colloquio, S inspirationibus,& cosolat io.. unib. spiritualibus. Na ille Bucius vetris mei impulit me: ut ire ad uisitandu Elisabet:ubi Christus fructus uetris mei lanctificauit Ioane Baptista in ventre matris suae. Item ille fructusspirauit in me spiritu propheticu, Scevangelicum: quando exultans in spiritu cantaui illud calicum. Magnificat anima mea dominum.In quo cantico ego fui euangelista
annunciando saluatore , diu patribus expectatu, esse in utero meo: & Iisael iam sitis pisse puerum suum. Et sui prophetissa praedicendo omnia quae facturus erat Christus talius meus: quia debebat doPonere potentes
re3es,& principes infideles mundi,S exaltare humiles fidcles, & debebat implere pauperes bonis spiritualibus,& diuites Iudsos diamittere inanes in sua ignorantia S cscitate. Deinde cum dicit. Introduxit me rex in cela Pla uinaria .est aduertendum lintriplice cel . lam vinariam introduxit Xps sponsam suam ecclesiam ordinando cliaritatem in ea:eos unumquodq; istorum cellariorum ordinae charitatem in homine fideli. Vnde primum cellarium vinarium ipsit ux Christi sacra scriptura ueteost in qtia latebat vinum euanis stelleum nouaestimenti, tanqua in vegeti-hus.Nam mysteria ve.test. erant quas uegstes mysteriorum nouites. In hoc cellatium introduxit Christus ecclesiam sponsam suarquando aperuit Apostolis sensum v t inteli gerent stipturas omne, et quomodo omnia
ouae erant scripta in lege.& Sphetis,& psal.
fuerant copleta in eo: ut patet Luc. 2 . Item
326쪽
a 3 ι D.Iacobi de Valentia Christopositani Episcopi
ri rant dona gratiarum &e. Et sie ordinauit in eis charitate Nam sacra scriptura docet ordinem char itatis,puta qualiter Deus est dilix egendus super omnia,S per se, R n is, S liximus in Deo,& propter Deum : suia finis legis,& omnis praecepti e charitasci .ad Tim. i. Secundum cellarium Christi est praetens ec lesia. in qua sunt septem vegetes sacramem torum: in quibus reponitur,& a quibus hauuitur gratia Christi, quae datur per sacrame:ta ecclesiastica. Quae quὶ dem gratia vel est . apsa charitas,vel eius radix:quia charitas vel est ipsi gratia, vel non sine gratia ipsi ann Aa.quae quidem charitas est amor regulatimus voluntatis add ligendum Deum,& pro xmum serendum speciem,modu,&Ordine. Et sic charitas est illa quς ordinat voluntate
ad diligendit Deum,& proximuMuae quide- charitas comparatur vino eo θ inebriat ani, malo,& transformat amantem in amatum,& extasim facit: ut inquit Dionysius: imo anima charitate informata magis est ubi amat,qua via aniniat,& informat. Tertiu cellarium Christi est ecclesia superna coelestis, in quo cosertur vinum gloriae, ubi charitas est in sua persectione, ubi uoluntas beatoruhabet quicquid vult,& nihil mali vult,& volutas omni u beatorii p charitate cofirmata, totaliter est conuersa in Deum, & cosormis eius volutati. Et sic patet qualiter est triplex cellariti, & triplex vinii ordinas, & inebrias volui uatem hominis: ad 'a triplex cella tauXps introduxit ecclesiam sponsam suam o di nando in ea charitatem. Ista erso sposa
satu ve. te.petebat aduentu spontiaut intro-
. duceret ea in hoc triplex cellarium: eo q= pr alium non poterat introduci: ut patet in priC mo cantico Sed 'uia Xps spon:us eius intro' duxit eam in cellaria supra tuta: ideo gratias agendo cum gaudio dicit. Introduxit
me rex in cellam vinariam, ordinauit in me charitatem.
Et est aduertendum', istasposa in primo ratico petit introduci in supra dicta tria cellaria: sed in hoc secundo calico dicit m sp
si tu introduxit eam in una cellam vinaria.sin primum cellariu sacrae scripturae, inqJ introduxerat virgine Maria matre suam reuelando ipsi secreta sacrae scripturae: ut patet in cantico cius:sed postea introduxit tota ecclesia sponsamjn alia cessaria, quando instituit ecclesiasti a sacramenta, & aperuit nobis viam ad regnum citorum per passi
nem,&ressurrectioneni,&ascensionem. DAd maiorem autem euidetiam est etiam notadu,q, licet omnis chari tas sit amor: t men non omnis amor est charitas.Vnde triplex est amor: puta unus et dicit natis: qualis est patris ad filiu,&poeis ad sua poemata
Secudus dicit amor peruersus,procedens ab inordinato appetitu,quo peruerse auar' mat pecunias,& superbus honores,& uoluptuosus mulieres. Tertius dicit amor ordinatus.quo ordinate diligimus Deum,& proximu,& iste dicit charitas: ed-ordinat voluntate ad diligendii Deli,& proximii, seruado specie,modu,& ordine. Vnde species diligenda est.ssolus Deus,& eius imasou ho,&Angelus:eor sela ista triplex species e quod da bonii selicitas,aut selicitabile,&fruibile. Vii Elus Deus est o se frui bilis in se,& ho,& Angelus illi in Deo.Vnde ait Paulus ad
Filemone. Fruar te in drio frater-Modus aut
diligedi bonii , est ut diligatur res eo modo quo est. Et sic qa Deus est per se bonu stiperoia,& a quo Oia:io est diligedus a nobis per se,& in se super ola.Et quia ea homo Q Angelus est imago Dei,& a Deo: ideo est diligendus in Deo,cuius est imago,& a quo est.Ite ordo diligedi stimitura fine: sed quia Deus estppse,N no propi r aliud bonu.imo omnia da sunt sp Deu, & ordinantur in Deutanu in finem ultima iiDquia est finis olum rideo Deus est diligendus pp se,& homo, &omnia alia ph Deu . Totu aut illum ordine diligendi facit charitas in nostra uoluntate. Et ideo charitas diri nitur quod est amor ordinans voluntatem ad diligedum Deum , di proximum, seruado specie, modu,Sc ordine.sad diligendit Deum super omnia, & per
se,S in se,& γν se, & proximum in Deo,& sPp Deu . Ex quibus patet,q, qui diligit Deli Unon py se:sed propter aliqua utilitate,errat in ordine: de q diligit magis se u Deu, errat in modo: Et io dicitur et Diabolus in principio errauit in modo,& ordine:eo ' dilex se in se,& propter se,& no in Deo,& lpter
Deu: imo incepit ab amore. Qi:usq;ad conteptum Dei contenendo eius legem,& deuiando ab eius voluntate,ut dictum est super ps8i .& sit perae Deum laudamus.Charitas ergo est illa uirtus infusa ordinatiua uoluntatis ad diligendis Deum,& proximum,& hac charitate ordinauit Christus spoliis primo in uirgine Maria matre sua ,εἰ ex coseque si in tota Ecclesia sponsa sua ut pater per totudiscursum
327쪽
A dimissum euangelicii. Unde primJ ostendie
hac charitate iaciendo ,& portea docedo. Et ideo dicit virgo Maria in hoc calico in per
sona sua,& totius ecclesiae. Introduxit me rex snon sus meus in cella vinaria.i. cellam sasrae scripturae, & in cellam sacramentorii ec clesiae,& ordinauit in me charitate .i. docuit me ordine charitatis perlege euangelicam ruo diligi Deli,& proximii eo mota, & or-ine quo dictu est.& eontesit mihi charitater ecclesiastica sacramenta qua ordinate diligo Deu S proximu . Hoc aute dicitur : qa in omni sacramento datur gratia: quae est ipsa
charitas, aut non sine charitate. Et ideo dicit sponsa: fructus illius magnae arboris, sub cuius umbra sedebam, semper suit dulcis gutturi meminiantum et filius meus introduxit me in cella uinaria. . in camera penetralis secretorum,& prosundoru mysteriorum euann gelicorum: multa mysteria secreta reuelando .Et sic ordinauit in me charitatem,& dilectione,& ideo fuit mota ad cantandum illud canticu. Magnis catala mea dominum,ex nimio amore cocepto. vn sposus meus, & fili', qti introduxit me in sua cella vinaria in vulnerauit,& inebriavit me vino suae charitatis,& amoris,& dilectionis:ω totaliter sui oblita huius mundi Sc metipsuis,& sui con-υersa, & tracta sicu Lapta in ipsius amorem:
quia amor transformat amantem in amatu.
Et sie sui iacta tua si languida ,absque memoria hu ius mundi,& iliorum bonorii temporalium. Et io vos angeli sedate 3 sponsi,& filii mei c hristi fulcite me, di ornate me florib hui iis agri,& borti filii mei,& stipate,&cir
cundate me analis,& minis huius arboris s-lii mei: quia aniore eiusd angueo et quia non C possum edere alium cibum, nec frui alio seuctu: nec alius fructus eii dulcis gutturi meo
praeter fructus sipidissimos huius arboris. q uidem fructus, & poma nutriunt fideles,&ant vitam mundo. Ite no miremini u lan
guea amore huius filii, & spoli mei Cnristi. n. ipse introduxit me in cubiculum suum,&lexatus est me: sicut mater amplectitur filii,& sponsus sponsam. na laeua eiu .i. brachiu, & manus eius sinistra posita est sub eapite meo,&dextera illius amplexabitur me. Nam quando mater amplectitur filium patuum: sustinet eum cum sinistra posita sub ca- site , S cum dextera cooperit corpus eius. ta pariter sposus, ct filius meus Aps quodaspitali amplexu ainplocatus est ine cum lqua
ellas sub capite sistentando, & cum dextera I
suae potetiae,& amoris, & fauoris me prote xit ab omni malo praeseruado, & in Oi bono confirmando. Et si e tenet me amplexa ta nylanguida, & ebria in cella vinaria suae charitati & amoris,& dilectionis. Sed hie est valde aduertendit, i csi in hoc cantico sponsita satisfaciat,& annuat petitioni b. Ad desiderio sposae,& ipsa sposa agat gratias, edici sius: adimpleuit deiideri u ,& petitiones suas. puta
quia osculatus est ea osculo incarnationis: te traxit ea in Odore unguet u suoru : & introduxit ea incit biculii situ,& cellam vinaria, reuelando mysteria,& secreta sua: & iam sedi e sub umbra illius quam desiderabat, & resecta est cibis,& fructib. illius arboris dulcissimis. Item quia tale osculu dicit quanda uniatatem inter sponsum,& sponsam:ed et in illa benedicta incarnatione facta suit triplex EJVitio: quia primo verbum assumpsit illa humanitatem in unitate personali, dc suppos- tali. Secundo Christus etesit,&vniuit sibi
specialiter,& singulariter virgineiu matrem suam in quadam unitate materna.quia facta est speciale templum , & tabernaculum maternum ipsius Christi: Tertio Christus in sua malle desponsauit sibi totam ecclesiam, inquantuna ipsa fuit primum membrum ecclesia Christi, & exordium eius: ut ii iiii August.& hanc ecclesiam desp6sauit,& uniauit sibi Christus quadam unitate mustica. Et sie est disendum : qudd triplex osculum dedit christus. Nam primo obsculatus est il- 'lam humanitatem assumpti osculo incarn tionis,& osculo personali. Secundo oscula tus est uirginem Mariam osculo filiali siue materno. Tertio osculatus est tota ecclesia sosculo mystico, ct sacramentali. Et sic ergo est dicen)iit et totsi illud canticii potest uerificari de isto triplici osculo. s. incarnationis,& maternitatis, & desponsationis ecclesiae. Et sic possunt primo esse uerba liumanitatis Christi: puta et illa humanitatis Christi agat gratias Deo: quia verbum diuiniim osculatum est eam olculo ,& unitate persenali, α
quia verbum commoratur inter uberalit
manitatis. & quia illud verbum diuinum fuit illi humanitati assumptae, tanquam nardus, ct fasciculus myrrhae, & botrus clami : & quia illa humanitas assumpta fuit tanquam lilium,& rosa inter spinas,&quia fuit favorata sub umbra uerbi,&lexata , & personata , & suppos x 4 tata
328쪽
1;q8 D. Iacobi de Valen. Christop.Episcopi.
A tata per uerbum M. Item totum istud canticu in uerificatur cla ipsa uirgine,prout ii iam exii,& utero eius Christus accubuit,& recubuit tanquam in suo talamo & quia Chrinus exiliens in eius utero fisit ipsi tanti nardus odorisera,& sicut fasciculus myrrhς, preseruans ea ab omni corruptione, & snt ipsit anu botrus cypri, & tanqua balsamii penstr.in c 'austru uirginitatis, absq; uiolatione: ipsam uirgine, & intactam relinquendo. Et quia Christus tu troduxit eam in cellam uinariam ordinando in ea charitate, & dilectio ne muransformado eam in se: & altissima secreta ipsi reuelando. Item licet uirgo Maria contineret Christu secudum carnem in ut ro suo inquatum mater: in ipsa sedebat sebumbra Xpi inquantu sim sa. Item ipsa virgo mater Christi sedit sub umbra illius que de B siderabat, quando si,iritus sanctus venit lis
eam,& obumbrauit eam. Luc. r. Et tunc Aps
filius suus amplexus est eam: qtrado ipsam in persona totius ecclesiae sibi desponsavit. Et sic patet qualiter totum hoc canticum de ipla veri scatur. Sed ultimate verificatur tota illud eanticum de tota eccletia Christi, qua Christus sibi de ponsavit,& vniuit in unitate mystica. Et ideo hoc canticii in est exponedum singulari ter, & specialiter de tota ecclesa. Ad cuius intellectum est notadum,& prs
aduei tendum: et ecclesia in primo calico petiit osculari,& trahi a sponso,dc introduci incessaria eius,& pasci,& sedere,& protegi sebumbra eius. Item dictu eli qualiter sicut per illia aream 'deris figurabatur Christus deus
S homo, rex,& sacerdos: ita per illud tabernaculu,in quo arca fuit reposita, si urabatur C primo Maria tanquam tabernaculum maternu: sed ultimate figurabatur ecclesia , .in qua
Christus modo habitat per fidem, A gratia
tanquam in tabernaculo mystico. Et dictum est quod virgo Maria suit primum mebrum ecclesiae noui testameti in qua prius habitauit per gratiam, quam per carnem. Et ideo prius suit sposa quam mater Christi: 3 prius Lit tabernaculu spirituale, & mysticu Xpi, quam tabernaculum maternum. Et sic ista ecclesia noui testamenti incepit a virgine Maria de in ea incepit desponsari Christo. Et
ideo ipsa loquitur in hoc cantico tanquam sponsa in persisna totius ecclesiae noui testa.& et am in persona totius ecclesiae veteris testamenti: quia in ea incepit compleri desideriunt,& petiuo iacta in primo cantico: quia illa ecclassa continuatur cum ista per virgi- nem Mariani, & Christuim ab Adam usu ue ad iudicium uice t per diuersos status: ut pluries dicti est. Deinde cum dicit. Adiuro vos filiae Hierusalem: concludit istud secundum calicunt. Vnde postquam sponsus Chri est eomplerit desiderium huius sponsae: αiam introduxit eam in talamum,&cellariusuum,& iam tenet eam in amplexu suo,& i'sa iam se reputat selicem quiescendo sub vimbra spos siue do bonis spiritualibus eius & ia dormit inebriata in eius amore am plexu ideo ut Christum reddat ipsam lecuri. ostendit istam desponsationem, & unionem esse siritiam,& ratam,& perpetuam: S istud osculum esse inseparabile. Et hoc intelligitur de sit pradicto triisiciosi loci incarnationis,& maternitatis uirginis Mariae,& desposationis, & amplexus ecclesiae. Viide dicit EChristus.O filiae Hierusalem, id est animae si 'delas,ego adiu ro vos per capreas , id est per patriarchas: ceruosque camporum, id est per prophetasme susti telis Diu euigilare faciatis illa dilectam i dormitione,& isomno, Mab amplexu meo, donec ipsa velit . quasi dicat mullus credat: u, postquam assumpsi istam humanitatem in unitate supposui, aliquando dimittam: imo mi quam amplius dimittam quod semel assumpsi. I deo dico v bis quod non suscitetis,nec separetis ea, nec
putetis eam separari a meo amplexu: quia nunquam dimittam. Item nee suscitetis vi ginem Mariam matrem meam a meo amplexu maternali: quia nu quam dinditam eam: quia in aeternu erit mater mea , & dilecti, &in gratia confirmata. Item adiuro vos ne su- stitetis,nee euigilare iaciatis sponsam meam ecclesiam ab amplexu,& amore meo,nec Πλtet aliquis eam unquam a me sepaiari: quia
postquain semel desponsavi eam. & unita mihi per fide, Sc charitatem in unote mystica,nunqui eam abdicabo, nec relinqua, nec deseram . Nam licet aliquando permittanu ua pati temporaliter a tyrannis: tame tali per eam liberabo de manibus eorum,& finaliter ipsa dominabitur eis: & conservabo,&protegam eam in amplexu fidei sque ad dieiudicii. Quia licet continue fluctuet: tamen non submergetur, nec peribit nauicula Petri. auia ego rogabo patre pro Petro,& grege eius,ne desciat fides eius. Et hoc promittit sponsus cum adiuratione caprearum ceruoruml camporum. Ad cuius intellectum
329쪽
X est aduertendum,m per capreas intelligit patriarchas,& perceruos intelligit prophetas: qui in veteri testamento pridixerunt aduentum Christi, & perpetuam desponsationem Cliti illi,& eccie har, & usus facta est de Chri,sib firma repromissio. Unde patriarcbς dicutur capreae in scriptura, ed in omnes fueruistpastores. Et propnetae dictitur cerui propter similitudinem,& velocitatem. nam licui cerui sena per discurrunt de monte in montem, S a termino in terminu:ita prophetae saltat velociter ex una materia in aliam,& ab uno repore in aliud. Et ideo patriarchas appellat capreas, & prophetas ceruos. I tem adducit
eos in testes firmos: eo quod eis facta fuit de Christo firma repromissio de regno Christi perpetuo. Vnde sub pacto a temo per signia arcus foederis facta est de Christo res missio, christi ipsi Noe Genesis .i κ. Item sub iureiurado,& sisno perpetuo facta est ea de repr missio ipsi Abrahae. Genesis. xv. & xxij.Item hoc idem ipsi Iacob in visione scalae. Gen. xxviis. &qn tu status est cum angelo. Gen. xxxis. Hoc idem promistum est Moysi Exo. xxxiii.&Deutero.xviij. Item regnum perpetuum Christi, & ecclesiar promissum est ipsi David sub iureiurando,& pacto fimaissimo. ii Reg.vii. & xxiii. & psal. lxxxviii.& cxxxi. Ite hoc idem patet per Esaia,& oes prophetas. maxime Hiere.xxxiii .ubi dicit Deus. Si irritum fieri pol pactum meum cum dic , &eu nocte,ut non ut dies,& nox in tepore suo ita pactum meu irritum esse potest cum David seruo meo:ut non sit ex eo filius, qui regnet i trono eius & caetera. Et sic patet qualiter sdb iureiurando,& pacto firmissimo pro ' misit Deus patriarchis,& prophetis regnum Christi aeternum sit per eccletiam per gratia in praesenti.& gloriam in futuro. Et per consequens ecclesi sponsa Christi nunquam separabitur ab eius amore,& amplexu in toto isto seculo per gratiam, nec in fu turo per gloria. Ni quis separabit nos i charitate Chri-viput inquit apostolus. Sub tali ergo adiuratione dicit Christus. Ne suscitetis, neque euigilare ficiatis dilectam , donec ipsa velit, Scponitur ly donec in determinate, & infinitὸrseut dicitur psalmo.lxxl. Erit abundantia pacis, donec auferatur luna. Sed quia luna nun uam auferetur: ergo nu qua pax deerit veleficiet. Ita pariter hic. quia sponsa nuquam volet separari ab amplexu , & amore sponsi: rgo nunqtiam separabitur. Ex quibus patet
qudd sicut nunquam di luetur vinculum in
incarnationis: ita nunquam suit di sibi utum vinculum maternitatis virginis Mariae: sui semper erit mater De i. nec unquam dissoluetur vinculum desponsitionis Christi,& ecclesis in hoc seculo per gratiam,& fide,& chartitatem,&in futuro per gloriam,& ternam se ilicitatem,ubi Christus introducet monsa ad
qternas nuptias agni. Apocal. xxi. v brChria astus erit omnia in omnibus. i. ad Corint. ν4.
Dicit ergo Christus O filiae Hierusalem ad
iuro vos per capre asceruosque campiarum,
id est per patriarchas, di prophetas, id est si- icut Smissum suit patriarchis, & praenuciatu
per prophetas, ne suscitetis,neque euigilare faciatis, idest ne putetis nec credatis dilecti humanitatem esse separandam a verbo, nec Virgine matrem a filio, nec ecclesiam i Christo sponso suo, lonee, id est du ipsa velit qua si 'si dicat: nunquam credatis esse separada: lino praedicate,& an nuncia te nunquam esse separandam. Ex dictis autem in hoc cantico secii
do insurgit dubium .nam dictum est in principio: quod Christus quiescit in ecclesia sposa sua tanquam in accubitu suo. Et in fine cantici dicitur quod ecclesia quiescit inseph. rabiliter in amplexu Christi sui , inter eium brachia. Et sic unus quiescit in amplexu alterius: & econuerso quod videtur impossibile, ratione positionis ad locum,& continens. Ad hoc respondetur: quod sacra scriptura utrunque allirmat, scilicet qudd Christus habitat in ecclesia sponsa sua, & ecclesia isto sponse suo. unde dicitur Ioannis prim.': verbum caro factu est, & habitati it in nabis& psalmo.xe.Qui habitat in adiutorio a ti'imi in protectione Dei cili comorabitur. Ite
saluator Ioann. sexto . alij manducat meam carnem in me manet,& ego in eo. item.j.Io.
iii. Deus charitas est,& q manet in charitate in Deo manet,&Deus in eo. Et sic patet qualiter Christus habitat in nobis,& nos in iam
absque contrarietate,quana contrarietatem tollit amor charitativus: lui tollit omne co-trarietatem,& causat unionem. de si consideremus vires, & proprietates amoris charitatiui, de quo Salomo loqui Mir in hoc cantico: videbimus hoc esse pos Labile, imo necessarium.
Vnde dece & noue sunt vires, de effectus, de proprietates amoris charitatiui: quos essectus ostendit Christus ecclesiae sponsae sua ,
dc econuersb. Nam prim amor claaritatiuua causat
330쪽
tausat Zelum bonum: quia non patitur malum in amato. Secundo non patitur moras absentiae ipsius amati. Tertio trahit amantem ad amatum. Quarto languesecit amantem . Quinto liquefacit ipsum. Sexto uul-xerat cor eius. Septimo inebriat amantemersa amatum.Octauo inflammat eum . N ro urit ipsum. Decimo facit inhaerere amatem amato. Vndeci md unit,& conciliat
unum cum altero. Duodecimo sortiter tenet. Decimo teri id charitas Ordinat uoluntatem amantis erga rem amatam. Decim
quarto, quod charitas non quaerit q sua sui: sed quae amantis. Decimoquin id quod omnia sustinet pro amato. Decimo sexto quod
magis amans est in amato quam in seipi: Decimosepti md quod transformat amatem in amatum. Decimooctauo quod extasim fav)cit in amante. Decimo nono quod non uult separari: sed in eo in eternum quiescere.Hos
ergo nouendecini ellectus causat amor charitatiuus in amante. Et hos omnes esse his
amoris ostendit Christus orsa ecclesiam sponm iam:ut patet per i mnia ista decem carica, ct in toto discursu euangelico.Sed quia illa amor charitatiuus es reciprocus inter Christum, S ecclesiam: idco eosdem esse- Ous amoris ostendit ecclesia erga Christum sponsum suum iuxta postibilitatem, & facultatem suam: ut pat et in istis eisdem canticis. Et ideo sicut Christus transformatus in sposam sitam per amorem facit in ea exta sim,&quiescit, Rutili quiescere inseparabiliter in-
aeternum in ea irae conuerso ecclesia transes 3rmata in sponsum facit exta sim, & uult quieucere in eo inseparabiliter in aeternum.. Et M sponsus habitat in sponsia : & quiescit in eius accubitu in alternum,&ecclesia qtii estit in amplexu sponsi. . Est uersi quod aliter Christus habitat in
nobis,& aliter nos in eo. Namno, habitanius in Christo sicut sponse in amplexu spoV s per gratiam,& sidem,spem, & charitatem in praesinti, S in patria per gloriam. Et sic
amplexus eius gratificat, S protegit in praesenti,& in futuro glorificat nos. 1 Christit, 'utem habitat in nobis laquam in taber n. aculo, S accubitu suo, S hoc tripliciter . Nam primo habitat in nobis, tanquam in suo tanernaculo personali:& sic habitat solum, di quiescit in illa humanitate
is inapta in atomo ex nostra natura. Secun-
habitauit in nobis,tanquam in suo tabernaculo,& accubitu materno. Et se habita-inuit in nobis, i fisso utero uti sinis Mariae per
nouem menses. Tertio habitauit,& habitat in nobis tanquam in stio tabernaculo,&accubitu mystico,& sanctificato:&sic accumbit,& habitat,& quiescit in tota ecclesia i trorbe diffusa per ecclesiastica secramenta,& dona gratiarum, eam gratificando,& sin-ctificando. Et eodem modo habitat in unoquoqne iusso,& fideli, prout est membrum hululinodi sponsae, cuius Christus est sponsus,& caput.
Ex quibus omnibus patet dignitas,& excelletia huius sponsae in statu noui testamenti supra statum veteris testamenti:quia plura,& maiora signa amoris ostendit ipsi Deus
in nouo testamento. quam in ueteri. Primo
quia tune Deus habitabat in illo populo in illa arca lignea, & tabernaculo ligneo: sed nnuc habitat in tabernaculo carneo ex nostra natura humana perlbnaliter assumpto,& habitauit in tabernaculo materno per nouem mentes: S habitat in aeternum in nostro tabernaculo mystico . Secundo quia Deus habitabat in illo tabernaculo ligneo tantum figuraliter: sed in nostro tabernaculo habitae
realiter . nam verbum aeternum realiter, &inseparabiliter, & psonaliter quiescit in illa
humanitate assumpta in unitate suppositi. Et realiter vcrbum incarnatu quieuit in tabe
naculo malet no per nouem nienses. Et iealiter,& inseparabiliter inhabitat, & quiestit
in tota ecclesia sponsa sua, tanquam in tabernaculo mystico per ecclesiastica secramenta.
Nam verbum incarnatum realiter contin
tur in secramento altaris:& non solum figuraliter sicut in iacrificiis veteras legis. Item Fvirtus passionis Christi realiter continetur in bapti sinio,&confirniatione,& pcenite tia,& caeteris acramentis,& non sbiij in figuraliter,& tanquam in signo s deris, & signaculo fidei: sicut in circuncisone, & caeteris sacramentis veteris legis. Et ideo ecclesiastica secramenta immediate conserunt gratiant quam significant: sicut dictum fuit in expositione palmi. trigesimi noni. &in tractatu contra Iudaeos quaestione prima. Ex quibus patet, v maiora signa amoris ostendie
Deus nobis quam illis, quia Deus solum dedit illis in suo tabernaculo ligneo illas duas tabulas lapideas:& virgam Aaron cum urna mannae. Et hoc dedit in Ruram Christi suturi i,S hominis,regis, S sacerdotis.Sed Deus