장음표시 사용
71쪽
w88 D. Iacobi de Valenua Christopolitani Episcos expositio.
de an nunciatio erat totaliter contraria de
nunciationi & sententiae datae primis parentib': hine est. turbata est in sermone eitis: S cogitabat qualis esset ista talutatio.i .cogitando istam nouam salutationem contraria de nunciationi factae primis parentibus et turbata est in sermone eius non valens reddere resposum Angelo suae legationis. Sed tuc Angelus videns ipsam turbata prae cogitatione ait ei Ne timeas Maria:inuenisti. n .gratiam
apud Deu Sc. I n quibus verbis nil ali ud seci t A ngelus: nisi s sub verbis claris:& inaniis sis explicat supradicta quatuor mysteria: qsupradixerat implicite quasi sub verbis o
sitaris.VK ait. Ne timeas Ma. i.ne timeas ista salutationem esse fictam,& uanam aut frau
dulenta , da a Deo tibi missus sum.Et ne mireris quia dixi tibi gia plena i quia tu pr. V caeteris inuenisti gratia apud Deu:qa non sistugratia gratificie unionis cu Deo sed et ia -- ternalis unionis. Et i5 non m4reris quia dixi Diis tedii. Na licdt Deus cuni caeteris sit per unione gratisica: in tecii erit per unione gratificam,& materna. Et sic tecti erit no l. tu pgratiam in mente,sed et per incarnatione inventre. Na ecce concipies in utero, & paries si tu . Et quia iste filius tuus debet saluare totu populsi siusi a petis eorum: & asserre salute toti generi humano: Isi vocabis nomen eius Iesum:quod interpretatur saluator,& dator Vitae,&extinctor mortis,&miseriae Edio ne mireris φ dixi tibi Aue.1. talite quia tibi an- nuncio salutem qua ille filius tuus Iesus ana fert toti mundo. Na hoc nome Iesus. i. salua est nomen potentiae,& sapientiae,& iustitiae,& miae.' quide quatuor λli Deo conuelut Et ita hic filius tuus Iesbs erit maximus potetia iuxta proprietate sui nois,&filius Pει--r naturalis altissimi vocabis:& percosequens
'na. - Deus.qa istud nomen Iesus sisti Deo, si fi. Iio Dei c5uenit pp supradictas quatuor proprietates quas coprehedit hoc nome Iesusci. saluator.ut dictu est psal. 8. & dicetur infra. Et quia iste Ies se verus filius naturalis Dei patris: i5 diis pr dabit ei sede David pris sui.' Et resnabit in domo Iacob in sternu,& regni eius no erit finis. Ad cuius intellectum est notandii: et X5s e filius Dei naturalis: sed nsi carnalis. Et est filius virginis naturalis,&carnalis.& est situs David nsi naturalis: sed carnalisa secundu carne. Et sic etia est filius ipsius lacob Abrahae, Sc ipsius Adi,insuana ab eis descendit, & suit eis promictus Em
ca me.Et i5 est iteru aduertendum:' duplex a regia unisuit promissum ipsi David. s. vatum teporale. qt iapossidebat,& suit promissum eius silccessoribus p Salo mone,& suos posteros: tua quantii iasi deuiare a Deptis, & lege Dei. Et sic perseuerauit illii regnu temporeseusq; ad captiuitate Babylonis: sed per figura illius promisit ipsi regnii spirituale,& caeleste pChristia filium sit uni suturum secundu carne: eo q) gitatio David segna carne M ,pducta est usque ad virginem Mariam: de 'ua natu estIesus rex aeternus:q obtinuit sedem regni aetrent tanq hqres Dei pris, cuius e filius natis. Et io sedes regni aeterni di sedes Dauid
promissa a. Regu. . cum dixit dominus ipsi David.Cui completi fuerint dies tui, & do mieris cu patribus tuis: suscitabo se me tuum Post te: quod egredietur de utero tuo, εἰ fi lmabo regnu eius:ipse aedificabit mihi domu nomini meo, & stabiliam regnu eius usq, it sempite nui. Ego ero ei in patre, & Ψse erin
mihi in filia &c. Nuc aut manifestu in ' ista verba non pol sunt intelligi praecise de Sal
mone:qa Salonisi anteu Dauid dormiret cu patribus sitis. iam fuerat suscitatus ad vitam& in regnu. Et eius restau nsi suit aeterno,sςd
uale,& in breui diuitum, finaliter destructis Et Salomon licet fuerit filius David, trinsi filius Dei. Et i64sta proniissio regni aeterni facta est in Christo, qui suit filius Dei naturalis& filius David fin carne,q p multos
annos post morte David de utero virginis Mariae suit fuscitatus,& c5ceptus opere spus sili. Quae quide Maria preveniebat ex utero S generatione Dauid naturaliter, & carnaIiter opere Ada,& naturali sene ratione. S sic Istcudii oes t etas Christus dicit filius David,& regnii eius aeternu, dicit u lignu D uid, ut patet Hiere. 22. & 3 3. & EZec. qq.&
Et ad istu intellectu dixit Angelus Mariae, Tdiis pater dabit Christo sedem David patris sui. i. sede regni aeterni ipsi David in Christo
promissam psal. i 3 i. dicens. Iuravit dominus David veritatem, & nsi frustrabitur eu, de fructu ventris fui pona super sedem tua.
Sed quia istud regnum aeternum no solu fuita missum ipsi David p Christi im,sed etia ipsi Iacob.Gene. 28. & maxime 9. cum dixit. N 6 auferetur sceptrum de Iuda, nec dux de se more eiu donec veniat qui mittendus est,&ipse erit expectatio sentium &c. Ex quibus patet et regnum cisisti promisium tD
72쪽
A si Iacob non erat praecise pro filiis secudil mcarne ed p filiis lacob seu Israel segni spiri&'promisitone in Ypo rcgnamiis: cuiusmodi fuerunt no sto ii Iudaei sed et gelites ad fi-dE v. turi. Et io subdit Anaelus: m iste Iesus clius Dei, Mariae, & Dauia regnabit i aeter et iiii i Ecclesia. q e vera domus Iacob & Israel. Sed quia ista Ecclesia militas est via ad triuphate,& aeternificat per illi,& in illac io subdit. Et regni eius non erit stris. sed O virgo MM ia voverat virginitate absolute absit, ali Cua conditione V& cum tali & sab tali voto
cera coluncta coiugio ipsi Iosulio, ut ista patebit, to dixit ad Angeluna o fiet istud:
lin vir u nsi cognosco,nec cognoscere' itodo:
cum sim alligata voto virginitatis &α Qmno selum lucta viro Ioseph ad ycreada ,ste: sed aduolu mutuum obsequiis semper inta. B cta,& inuiolata virginitate. Et tunc respondens Angelus dixit e Spus mus supueniet in te,& virtus altissimi ob librabit tibi.Ideoque quod nascetur ex te sttin, vocabitur filius Dei. Ad quoru verboru intelligetia est aduertedit,l quatuor in patibilia videbat Marii scam natura in hoc mysterio ex ve bis Angeli. Primu, si posset cocipere no uiolato voto virginitatis,& posset habere ,ple. Secudii, simul posset est e virgo & foecuda, S mater. cu, scelus posset sibi afferre foecudi
tate non auferendo virginitate, δc econuer.
λ.Tertiti, lipsa posset habere prole non de Ioseph absque eius iniuria. Quartum quo illud germe coceptum sub tali coniugio,&n5 de losel, p, posset esse non adulterinum . nec per consequens maledictu in lege. Hine dixit quo fiet istud &c. Et ideo Angelus remo C uet hanc dubitationem, declarando modum
huius ineffabilis mysterii incarnationis:ostedens et licet ista quatuor sint incopossibilia S inco patibilia secundu natura apud homine's: in ista per gratia sunt copatibilia & cω possibilia apud Deu. Nam si talis gnatio fuisset facta naturaliter ex semine viri: non potuisset fieri absque illa quadruplici iniuria.s. absque violatsone voti: & absque corruptione uirginitatis,& absq; iiuria ipsius Iosephi cottingis virginis, & absq; maledictione
adulterina germinis cocepti. Sed eo modo quo factae ista benedictaicarnatio: nullusupradictorum inconuenientiu fuit secutu. Etio ait Angelus si usinus superuenieti te &uirtus altist mi cibubrabit tibi. Vn no interueniete adulterio tollii ituria ipsius Iosephi
& jacrametic6 iugii,& maledictio adulteria:
sed interuenientemso spiritu sancto tollitur violatio orabac corruptio virginitatis, S. et ollitur generalis sententii, & obligatio facta iAdamo. Et ideo tale germen fuit naturaliter
liberum,& sanctum: non selum a maled citone adulterina: sed etiam ab obligatione Ada natural iter liberum. Et ratione operationis spiritus sancti etia dicitur naturaliter miliomnia sanctificans.Et dicitur filius Dei. Primo ratione spiritus formantis,qui est virtus patris. Secundo ratione unionis psenaliter verbi qui est filius naturalis patris Dicit ems Angelus:o Maria tu dubii as de modo huius faciatissime conceptionis: ne sit cum in- riuria tui voti virginitatis, & cum iniuria fidei coiugalis Et ego dico tibi: a, nulla sequetur iniuria, nec inconueniens:quia ista conceptio non fiet modo humano sed diuinor a nec fiet opere Adamu sed opere spiritus sancti Et sic nec derogabitvoto: nec virginitati:
nec fidei coniugali: Nam ille spiritus, qui in
tua creatione,& animationevenit in te:& si
ctificauit te per gratiam praestiuante te ab omni malo, & confirmantem i omni bono: ille idem spiritus sanctus: qui tunc venit in te ad sanctificandum nunc superueniet in te ad obumbrandum .Et sicut tunc per illa lanctificationem factam in primo instanti tuae creationis,& animationis te praeseruauit ab omni culpa originali,& veniali,& actuali:ita nunc per istam obumbrationem te pseruabit a violatioe voti,& a corruptione virginitatis, di ab iniuria fidei coiugalis. Nam iste spiritus sanctus formabit corpus filii tui in
utero tuo ex puris sanguinib',& simul creabit in eo anima rationalis omnibus psectio rinibus habitualiter ornata.Et sic corpus illud simul tempore erit formatum , & animatu, S per verbum personaliter asIumptu . Etio lhoc germen cinctum,quod nascet ex te,vocabit filius Dei. Vnde e aduertediim, quod quatuor dicit Angelus: ' sunt valde animaduertenda. Nam primo dicit: spiritus sanctuasa perueniet in te.Secundo dicit: virtus altissimi obumbrauit tibi.Tertio dicit: ideoq; id
nascetur ex te sanctum .Quarto, vocabitur si
lius Dei. Et ideo est videndum de unoquoq; quia altissima important mysteria. Vii p primum quod dicit .s spititus sanctus sit rusniet in te: denotat in spiritus fianctus ii ante venerat in eam: sed nunc debebat superuenire in eam. nam sta peruenire praeseponit an-
73쪽
D. Iacobi de Valentia cis stopolliani Episcopi Expositici:
A te venire.per quod denotatur,u, spiritiis sanctus ima venerat in Mariam in primo instanti suae creationis,& animationis: ὶa illa anctissima anima simul suis ereata,& sanctificara,& corpori infitii qua quidem an scatio in gratia praeseruauit eam ab Omni malo.& peccato tam originali, et actuali,&veniali
Sconfirmauit in omni bono: sicut dictum ein expositione plas.xlv.& clarius dicetur in
ti. Et ad hunc intellectiam dicit Damascenus quod spiritus stactus superuenit in Marii purgans eam.quod non est intelligedo ab ala quo peccato sed in reddit ipsi intellectu num tum ad penetrandii ea quae erat stipe n tura sic habuit itellectum adaptatu, ocpurgatum: de quo loquitur commentato;
ih. de Anima,ad intelligendas stubstantias sσparatas εἰ c.Sed ultra hoc habuit spiritii prosta. Ite secundo dicis,q, viri' estissimi ob una pheticui,& euangelicii: que suit adepta i illa brabit tibi.ode dicit Augu.Virtus alcissimi obumbratione ritus tacti Et sic paludqμ non selum obumbrauit ipsi ve tremesed etia spiritus inicius superuenit in virgine,N que mentem. Vnde est aduertendum. 1 sicut illa spiritus sanct obumbrauit ipsi non su4 να sactificatio ficta in creatione,&animatione x xre sed et mem o Tertid aute est adu*rtedui virginis non solii in sanctificauit animi: sed Pp illud quod ai&I : quod miceim .h tet
etiam corpus,& carnem, in ea mitem p nullum germen humanui po nnit' extinguendo aut ligando. Et per conse diei naturiviter liberum a peccato, Sc spm dc quens nulla fuit unquam lucta, nec pugna bii laci naturaliter libera a peccato,&icini Ncarnis aduersias spiritum. Et per consequens bndi tum pter Xym. Et ro est: nam r- sicut per illam sanctificatione suit praeserua- me humanum praeter Xpim descedit ab Adita ab originali cul D: ita et ab actuali, & ve- pd bidinosam' generatione .ut proba: Au niall. quia sicut aia non potuit infici a carne inii l. de Baptaruullam: sed libidinosa geneias ba creatione,&in fialione, S animationeis ratio fit ex inordii isto appetitu , & fomit per culpa originale rita postea tu ita volutas morbido inflicto in Adam propter peccatu, nec potuit contaminari, nee vinci a Minite & trastatio in oes posteros Plibidinosam ς
concupiscentiae carnis: quia iam erat extin-: nerationei sed inordinatio opponiturctus aut ligat .Et sic nulla potuit iacere ati, & iustitis: iuia sanctum ditar bii ordxEnam ira ergo pariter sicut virtus spiritu .c natu,&iustum, & peccatum dicitur inquan-lanctificauit corpus, & aniniam virginista tu deuiat ab ordine. Et ideo nullsi germe liti mul i illa sanctiti ratione praeteruando ea ab ii uni descendens ab Adamo p naturalem, Nes culpa tam originali quam actuali,dc venia libidinosam generatione me dici natural li: Ita pariter mi spiritus intactus superuenit, i ter liberu , peccator nec potest dici naturatata iterum venit super ei in sua annunciatio ter sanctu nec benedictu: quia ut sic de- . obumbrauit ipsi no selii uentre a sed etia scedunt ex illa inordinata propagine mete: Et secit duos essectus iam obubrado ti: ut iquit Aug. Sed quia X descedit ventre Ermauit corpus Christi in purissi- Adamo eo mo p naturale generatione: sed is gu bus eiris praeter omnem vira eo curtunii locim spiritus cancti: pue dictu . io selu uti
tuit alii, .l: berare, de hndicere, sanctificarta aut eomertium. 5 sic praeseruauit ei a violatione voti,& corruptione virginitatis meti S corporis: dc ab omni ituri a maritali,dcco igali excusando omne rutulterium. Sed
quia no sistia virtus spiritus sancti Obubrauit
ventre: sed et mente virginis: io pter effectari io virgo Maria n6 pcit dici naturaliter libera nec naturaliter fancta : eo et venit ex itu Spagine εἰ generatioe peccati ipsius Adaia quem secit in ventre virginis fecit sisteste- ut i quit Augaed quia i primo ista tisi Uecr'tium i eius mente,& anima. Ni intra illustrauit δε eleuauit,& sublimauit illa animam: lxeddidit iteri&m purgatum ab omni iroritia: ut posita penetrare coelestia dc iteffigere oes sacras scripturas ad veru sensu euagesicu, dc sic dedit ipli spiritia propheticu,& euangelicu: de facta est prophetissa simul,& Euanti ii iis scit sanctificata per gratia Christi, io,
Imm naturae, & maledictio no potuit trasi
re i natura i personinit Niebit, dc sic no potest dici naturaliter libera: sed liberata P gratiavi patebit. Et io ipsa nec aliquis alius sinus potuit alios liberare nec sctificare: sed solus X s si e inter mortuos liber δ suus inorum. gelista: ut ratebit in hoc catico: qa simul ,γ Io dic. Aus. sup Io.s Pille insans innoces
rhetauit de suturo,N euaselizarac de praesen e e potuit,u no ex ore Adami nat' Id ve
74쪽
Λ' se ritu sincti. Et io soliis ille agnus innoces DG ogverbii,& factum ,- est impossibile D
tollit pcti naudi. Et sic patet qualiter duplic ter Xps dr germe sitim. Prim4:oa no ex inordinato opere Adami coceptus est. Et adhuc
intellectu dicit Angelus .lo'ql natatur in
te sanctum.i.quia gerni qa nascetur extertiori erit is opere Adami: i ed opere spiri o i. 1-D- sancti. ideo erit germe sanctu Et sic opus spi- tem,S fecit ea prophetam,&Euangelis tot
apud naturii. 4s audi ex Maria dixiti Ecce ancilla d ni fiat mihi secundu uerbii tuli. Et tuc sub tali assensu fidei supuenit spiritus factus in ea obubrauit ips uentre eo mo quod dictum est,& c5cepit filiii Dei sieut dixerat ipἀAngelus. Et obubrauit,& illustrauit ipsi meritim sancti non solii excusauit illud germen ab adulterio sed etia ab opere Ada secit liberii. Et sic facit naturaliter sanctu sumendo nam ra pro eeneratione non pro natura specifica. Et ex hoc sequitiar quartum quodconcludit Angelu ς. s. et illud germen scini vocabietur filius Dei. Et hoc dupliciter.Na primo il-Jud germe non est formata opere Adam: sed T Upe spiritus sancti : qui in virtus Dei . ergo mo erit filius nati irati Aipsius Adam: sed filius Dei natiirali . Ite illud germen simul suis sorn mali & filio Dei perὶnaliter unitu ergo estriaturalis situs Dei. Et ideo licet istud germestah sit filiu Adamism carne tisi: in n5 finio filius Dei qui erat iii utero eius,& cMinue instillabat in ea radi diuinora secretorii:illico mouit eam ut iret ad uisitanda His belli ut sanctificaret Ioanne Barissia in ut ro matris. Et sic uirgo Maria exurgens inde cum festinatione abi je in montana Iudae ii ter Hierus em,&Bethleem. Et ingressa domum rachari salutauit Elisabeth annuciando ipsi salutem, sicut ante Angelus an nunciauerat ipsi salii te totius generis humani. Quadi quidem uox salutationii primo puerit usq; ad aures Edi sabeth: & exinde peruenit usque
ad Ioannem existente in eius utero. Et sic inlauox falutationis suit quoddam instrumenia natura: quia no naturaliter ex eo coceptus ut uehiculii perna Christus ex utero uir
est nec opere Ada : sed opere spiritus sancti. tinis emisit spiritu ianctificationis in Ioane Et lo principaliter dicitur filius Dei illud san Baptista. quae quide fanctificulo mundauitctum perme: qa a filio Dei naturali persisna ipm ab originali:& cofirmauit ipsu in gra:&liter assumptu e. Ei se patet intelligetia ver- accelerauit meo ulum liberi arbitrii: ut e botu Anoeli. inuo biritus sanctificauit vim gno ceret domi nisi sitium: pulc6iter tenetur.
- C , n Et isi illico audita tali uoce exultauit infans
in utero Elisabeth. Quae quide exultatio uestiae qnprio venit in ea in sita creatione: ea abrii malo praeseruando , S in Olbono co firmando. Secundo,quo superuenit in ea ipsi ventre,& metem obii Mando: dc quo praeseruguit ea a vi oratione voti: & corruptione virginitatis & ab adulterino sxtuM ab iniuria coniugali: imo seruauit in ea votum,& virginitatem,& fide coiugale ,& sanctitate prolix simul cum so cunditate. Ite etertio patet quo illud germen fuit naturaliter sinctu, & libe- dicunt aliqui: fuit taliter, ae cum naturaliter 'tus habeat faciem uersus dorsum matris:
tamen tunc insans conuertit faciem uersuspectora matris,& uersius uirgine Maria amplectere ipsam Elisabeth ut ex utero faciliter
posset adorare Christit existe te in utero in ginis. Et io fecit magnu motu i utero matris. Fqui quidem motus non fuit cisi dolore,& mo
se,&senedictu . Quarto qualiter in natura- lestia matris sedc u gaudio.Et ideo dicitur: inlis situs Dei .liere secundu carne sit filius David,& Adami,&c. Et sic et patet qualiter Anselus ab luis dubitationem, & quaestionem virginis Mariae. s. quo possitnt secopali ista quatuor incopossibilia apud natura .c et ipsa Ῥosset cocipere& parere absque uiolationi voti, S corruptione uiminitatis; & absciue adesterino tu:&inium fidei coniugalitimostedit Angelus,oe licet ista sint incomparibilia, &inc ossibilii apud natura:in sinit possibilia apud Deu . Et io dat ipsi exemplum de Elisabeth naturaliter sterili,& sene:q conceperat Ioanξ in senectute ma sexto mese an per hoc oste illos non esse impossibile apud exultauit infans prae gaudio in utero eius.&tuc repleta spu stio Elisabeth exclansauit uoce magna & dixit. Benedicta tu &c. Ex quo patet,l prius ibit repletus spu suo infans qmater: quia prius exultauit prae gaudio quata mater icet per prius traserit uox Mariae paures Elisabeth ad insanie.Sed hoc tio est mirii. Na radii solares prius transerimi per a rem ad terra: tamen prius generat calores in terra q i aere: eo ς terminatur ad terra e toibi causant uehemete calore: sed postea reflexi causant calore i aere: S eode mo causant luce.Ita pariter stim e ibi.Nam Xys exfis in utero Mabiae e sit uirtutem sanctificati uani
75쪽
Io91 D.Iacobi de Vesentia Christopolitani Episcopi Expositio
per vocem eius in Ioannem Baptistant transeuntem per aures Elisabeth usque ad infantem , sed laeta exultatione & sanctificatione in Ioane Bap tunc quasi per quadi reflexio nem lumespus sancti repleuit Elisabeth:& serit ea propheta praeterito & prςsenti', & Ω-turo , secundu et de triplici tempore tetigit
metem eius.& ideo de praesenti dixit: Benedicta tu inter mulieres.i. sit per oes mulieres:
ma tu es,& suisti, & er: s praeseruata a male
icti one aliarum mulio uin concipiendo,&Eerendo,& pariedo filiae Sed qa hoc non habuit Maria per iratura: sed p gratia filii ultra
em lege,& sniam data in patris paretibus: ideo stabdit. Et benedictus fructus verris tui. q. d. 91 Ductus ventris tui .s Christus filius incarnatus in utero tuo: que supernaturaliter
coccpisti. te benedixit per gratia, ea ipse 2 est naturaliter liber & scius S. blidictus: io te in tua creatione sanctificauit, & benedixit gratia ab omni malo praeseruando, & in
omni bono confirmando.Sed postea te benedixit,libi ventrem, & mente obumbrando, sic ab omni maledictione mulierum te pryseruauit. Et nota si angelus in salutatione dixit.Benedicta tu in mulieribus: eo et ia erit benedicta per prima sanctificatione, thd non dixit,benedictus fructus vetris tui: edis xps nondii erat coceptus usquequo dixit M i .ecce ancilla &e. Sed quia hic ia Xps conceptus in utero virgineo: ideo Elisabeth tanu propheca & et Euangelista de praesenti dicit. Benedictus fructus ventris tui.q. d. oes alii fructus mulierii fuerunt maledicti per naturam sed fructus ventris tui est benedictus,& sanctus per natura:i5 potuit te sanctificare,&C benedicere per gratia.& quia vidit in sipsi ipsa Elisabeth qualiter virgo Maria erat mater Dei,& habebat situ Dei in utero: nu subdit.
Et unde hoc mihi. i.tatus honor & gratia, ut mater dili mei veniat ad me q. l. no mereor.
Sed v, tu sis mater domini mei: ego pbo. Navi pro postu facta est vox salutationis tuae in auribus mei ecce.i.illico & statim exultauit ρος gaudio infans in utero meo, no mihi aliqua molestiam nec dolore, sed gaudiu inse- redo. Ex quo noui in spiritu prophetico qualiter filius Dei est incarnatus in utero tu AῖScnoui quo ipse per uoce salutationis tus nati tvirtutem,& gratia sua ad sanctificadum filiume u in utero meo, & io dico tibi in spiritu prophetico de praeterito et beata es quae credulisti ipsi Angelo.Na credendo verbia eius,& dicendo. Ecce ancilla domini fiat mihi se- Dcundu verbia tuum: tunc cocepisti filiu Dei,& sic etia dico tibi in spiritu prophetico desuriiro:u, beata es & eris: 'in perficietur in te i dicta sunt tibi ab Angelo Gabriele . Nasicut ia sunt aliqua copleta ex his quae tibi dixit, qui iam spus latus superuenit in te, &obumbrauit tibi ventrem,& mente,etia concedisti &e. ita pariter perficient in te ea quae restant,scilicet quia paries situ Dei,& uocabis nomen eius Iesum &c. Et si tu es benedicta inter omnes mulieres, & felix & beata inter,& per oes generationes. Tuc aut Ma.at dilans verba Elisabeth cocordare verbis Angeli, ait. Magnificat ala &c. Et exultauit&c Ex supradictis verbis evagelicis ta Angeli u Elisabeth piit recolligi. 18. disnitates,N.Ahonores,& magna dona,& beneficia quς virgo Maria recepit a Deo sep oes alias puras creaturas Primo. et ipsa fuit illa uirgo de do timo David quae tabus patriarchis, S lpheti
fuit in mundo promissa, ut esset mater re
deptoris naudi.Secudoet sicut hii primo sine annuciata danatio mortis totius generis humani: l ta Mariae primo est denunciata uita,& salus, & uniuersialis redemptio. Tertid,s' sicut primis paretibus primo fuit denuncia-ra ira,& indignatiorata Mariae primo suit de nuciata gratiae plenitudo.Quarto.u, sicut primis parentibus suit annunciatum exiliu: ita Mariae uniuersalis recociliatio .ininio. si, cui Euae pri md fuit de nunciata maledictio Ommu inulterii: ita Mariae fuit an nunciata benedictio. Et sic tota maledictio Euae fuit mutata in benedictione Mariae. Sexto q)Ma sma meruit cocipere in suo utero, & parere filium Dei, regem aeternum Sc Imperatore totius uniuersi e de quo locuti sunt omnes patriarchae, & prophetae. Septimo. φ Mariano cocepit mo humano ex opere Adami,sed s lo opere spus scit.Octauo . et simul cit uoto uirginitatis seruauit uotu s dei coiugalis, &sic uixit stib duplici uoto contrario apud naturam .s Deo dedicata,& uiro coniugata. Nono . habsque uoti uiolatione, & uirginitatis corruptione concepit S peperit. Decimo.Psinaiit tacta est uirgo 'cunda: quia foecunditas non ipli abstulit uirginitatem.Vndeci- md .u, absq; laesione fidei coniugalis concepit: n5 de uiro sibi contusato . Duodecimo, germen ex ea conceptu non tu fuit liberum ab adulterio : sed etia ab omni culpa, α peccato naturaliter fuit iter oes mortuos de
76쪽
In Canticum Virginis Mariae. Magniscat.
A peccatores liberti, sanctu .lῖ .l Maria saeta est mater carnalis,& naturalis. & sic habuit silium coena cum Deo absque iniuria Ioseph viri siti. i .ir spiritus sancius non ib-lum obumbrauit ventrem ipsi Mariae faciendo ipsam matrem Dei, & conseruando in ea virginitatem,S fidem coniugalem, & sanctitatem prolis : sed etiam ob sibi auit ipsi me te faciendo ipsa propheta.& Euagelista. lex humilitate, & obedietia meruit cocipere flui Dei. Et haec sunt Mariae an nunciata per An tu . Caeterae aute dignitates suerut ipsir Elisabeth nuciatae Et io. I 6. dignitas est,ipost ii virgo Maria conceperat filiu Dei, ipse existens in eius utero reuelabat latenter ipsi diuina mysteria : & sic mouit eam ad uisitandam Elisabeth. i 7.qudd per voce salutationis Mariae Xps emisit spiritum sanctificatio-B nis in Ioanne Baptistam: qui per reflexione fecit Elisabeth propheta de priaesenti,dc praeterito,& suturo. i 8. q, non sbiu per Angelu: sed et per Elisabeth fuit Mariae annuciatu ipsam este benedicta inter oes mulieres: ct fructis, S germe suu esse bndictu, & naturaliter sanesu,& ipsam esse mali e Dei naturale. Et sc Elisabeth in spu sphetico cosrmauit Diaquς dicta fuerat ab Anzelo Videns ergo Maria Angelu, dc Plisabeth cocordes in suis laudibus, es auditas Cipradictis dignitatibus sibi collatis prorupit in laudem Dei dicens. s Agnificat anima mea dominu Sc. Adlvi cuius intellectu in est aduertendum.
tim in nouo uin ve. te. non elisactii in canticum nisi pro receptione alicuius magni beneficii a Deo toti populo collato. Sed est dii ferentia: quia in ve .le. facta sunt catical beC neficiis temporalibus tunc receptis, prout figurabat, S promittebant beneficia spirituasa sutura in no. te. in nouo aut te. facta sui
cantica agedo gratias pro beneficiis nostrae redeptionis iam receptae.quae quide beneficia suersit praefigurata, & promissa in v e. te. Et sic omnia cantica v e. te. suerunt figura,&prophetia calicorii no.te. Et sic primo Moy ses cuin toto populo cantauit canticii gloriost m pro liberatione Israel de Aegypto, &mari rubro: prout illa liberatio trali figurabat uniuersale: redeptione gnis humani de . seruirute peccati,& ptate Diaboli. Scd dide Moyses in sine vitae cantauit,& secit canticudicens. Audite csti quae loquor.in quo pnunciat ingratitudinem, & reprobatione illius
populi negaturi m Mesta futuru.Et praenuncia te electione, Scsiuersione populi sentilis ad fidem Christi. prout fuit expositu in
illo cantico .Tertio cantauit canticu Delboracii Barach p victoriali ita de Cananeis: e Tin manu niulieris. sta et traditus est Sisara dux, ct princes, cxercitus: o per rauit caput eius cui clauo tetorii: & ipsum intersecit:& ideo tota uictoria attributa suit mulieri .ut patet ludicum. 3. quod quidem mysteri u fuit figura : qualiter sola mulier .s virgo Maria in virtute Dei debebat triti phare de antiquo serpente eius caput coterendo: Put Deus praedixit Gen. 3. Et sub tali figura Velboracum Barach cantauit canticum dices. Qui sponte obtulistis delirael aias uestras&c. ut patet Iudic. .Quam o cantauit canticum Anna mater Sannieli,.ed quod post logant sterilitate in eo ceperat Samuele virumianetlim: qui reprobat:s fratribus, & pc ilice Enouerca fuit haeres domus, & dilectus patri. Et priuato Heli cum filiis suis facerdotio,& meso iudicis: translatum est sacerdoti si,dciudici si ad Samuelem. Per id fuit figuratuqualiter Xps erat ex virgine Maria nasciturus: ad quem erat transferendum regnii, dc
sacerdotii reprobata synagoga. prout in illo cantico suit dees aratu. Uinto citauit Dauid centum quinquaginta cantica fiue os in quibus in spiritu praedicit totum mysteriunostrae redemptionis,& oia sutura mysteria de Christo, de hcclesia. prout ibi expositum est.Sexto catauit Saloinu dece cantica: in q-bus sub metaphora spodi, & pastoris, S gregis pdicit coceptione,& sanctificatione vi sinis Mariae figuraliter, & literaliter,& factificatione tabernaculi Moysi. Et praedicit mysterium incarnationis perfabrica Arcae. Et praedicit uocatione populi Iudaici per praedicationem Christi, S praedicit mortem, dc passionein Christi:& eius restirrectione. Et praedicit vocatione, & couersione populi getilis D pr dicatione Apostoloru, Et praedicit ampliatione,& dilatatione Ecclesiae per victoria martyrum, & doctrina sanctoruDoctorum. Et praedicit eius prosperitate nuersionem Constantini,prout patebit in expositione libri eaticoru Salomonis: si Deus mihi vita incolumen dederit per liuercessione virginis matris suae. Septimo catauit Isa. calicum p nostra sutura redemptione quae sibi fuerat reuelata,dices. Cofitebor tibi domine. quoniam iratus es mihi, & conuersus conso us es me Isa. I i. Octauo Ezechia
77쪽
ro D.Iacobi de Valentia Chrisopolitani Episcopi Expositio.
a cantauit canticum: eo ς, fuit a morte sibi de nunciata reuocatus, prout figurabat Iibera tionem generis humani a morte aeterna, &xeuocationem ab inserno, dicens. Ego dixi
in dimidio dierum &c. prout ibi suit expositum. Nono cantauit Abacuch eaticum pro
liberatione futura generis humani de capti litate Diaboli:prout sibi fuit reuelatum per liberationem populi Iudaici de captiuitate Babylonis:sicut ibi suit expositam: Decimota vitinad cantarunt canticum tres sueri in camino ignis ardentis liberati ab omni laesone,ubi praeuidetve mysterili incarnatio- aris& liberationis gnis humani ab igne inferni, prout ibi fuit declaratum. Et sic patet qualiter sepradicta dece cantica sucria ut facta in ve.te.agedo gras P bnficiis liporalibus, put; figurabant & promittebat, SB phetabat sutura bii sicia nostrae redeptionis in no. tes Et io virgo Maria uides t oia q rat scripta in lege S a phetis,& oia tantiqcatauerat futura in supradictis calicis, erat
partim copleta in se p incarnatione filii sui i& caetera erat in breui copleda:isi prorasipes in laude Dei, ia non calat illa calica vetera: sed exultans in spii, agens gratuas ota illaec se c6pleta: atat canticu euangelicti, & nousidices.Magnificat ala mea dii in &c. Et io virso Maria posuit dece versus in hoc cantico
auxia numerum dece canticorali ve.tes. Et ex
hoc di platerium Decachordii euagelicum figuratu p psalteriti materiale,&propheticu e.te. put supradictu est: Et sic patet triplexca,unde mora est virgo Maria ad canta dii mistud canticii. Primdpp beneficia ' specialiter ipsa recepit a Deo: prout ipsi dictum est C ab Angelo,& Elisabeth . Secundo Ppredemptionem totius generis humani de propinquo per Chrillum faciendam. Tertio: quia Aps m lege,& Sphetis.& supradictis decem calicis,smissus toti populo lsrael,ia erat in
el. Et io tria principaliter facit virgo Maria in hoc calico. Na primo agedo gras laudat, εc magnificat Deo pro beneficiis quae ipsa
singulariter a Deo recepit super oes creaturas. cudd magniscat Deu pro generali benescio redeptionis, oes generatos, Scin eos,& totu genus humanu recepit per xpm. Tertio magnificat Deum in persena populi Israel ex quo natus e lesus sm carnem, put Patriarchis,& Prophetis fuerat promissu 2.
ibi.Et inia eius a progenie in progenies ti metibus eis. 3. ibi. Suscepit Israel puerit situ o Quantu ad primu est notandum,' in sacra scriptura quandoq; reperitur qualiter Deus magnificat & sianctificat, & benedicit,& glorificat homines. Et saepe reperitur qualiter homines magnificat & sanctificat, & benedicut & glorificat Deli. Sed aliter & aliter. NaDeus magnificauit nos ex paruis magnos faciedo,&magita dona nobis costredo. Et ficauit nos scisis,& iustos faciendo. Et benedixit nos , nobis p sacra vel quouis alio mogratia coferendo. Et glorificauit no in celesti gloria collocado di suae gloriae participes
faciendo.Sed nos magnificamuς, & sanctificamus,& benedicimus,&glorificamus Deueipsum magnificu S stati & benedictu,& gloriosu per essentia pdi do, & magnifica ope ra,& ma & benedicta quς fecitnobis Seius gloria costedo,& praeconizido. Et sic ergo set nos bii dicimus Deu . Quia prius benedixit
nos. Et magnificamus,& sctificamus ii :Pprius nos P grana naagnificauit,&sctificauit. Et isto mo virgo Maria magnificat Deum in hoc catico: oa Deus primo ea magnificauit& inagnascit: ipsi magna dona coserendo:
A ut dictu fuit ipsi ab Anselo, es Elisabeth.
5cdo est aduerte dum seisia 8 se habit per ordine.s reuererichonorare,laudare agnificare,glorificare,sianctificat 'bridicere,adorare. υ nde reuereri idem est quod existimare maius bonum in altero qua in seipso. Et sic existimamus homine iustu,& uirtuosia in
meliorem nobis. & per coseques reueremureti in corde nostro. Honorare aut est reueretia qua de altero in corde habemus ipsi opere exterius iudicare. io dicit Cic. honor est exhibitio reueretis in testimonita uirtu- r γtis. Arisaut .Eth.dicit.*honor est pr misi
uirtutis:& tribuitur bonis & virtuolis.1 audare uero est honoratu aliis verbis commendare. Magnificare aut est masn ifica o pera a licuius caeteris publice praedicare.Glorificare vero est honoratsi, laudatum, magnificusemper & ubiq; praeconizare. Sanctificare aut ide est qd sanctitate alterius consteri:
segm si sinitas dicit spem modii, & ordine. Et p coseques cotinet i se sapiam, & iustitii& bonitate, & per consequens naiam . Etio Deu miscare ide e qd eius suma sapiam,&iustitia,& miam per conseques Oipotentia tofiteri.Bndicere aut ide est qJ, beneficiis a Deo receptis gram actiones adhibere. Adorare aut ide est id reueredu, honoradui Iaud
78쪽
A laudatum magnificatum glorificandum propter eminetis omnipotentiae,& sciitatis colere:& oia bona ipsi laqua datori seli attribuere,'& omni alia spe , & fiducia postposita sttotia ni illi subiicere,& humiliare. Et io adoratio praesupponit omnia supiadicta. Et licdicitur lama et quae soli Deo conuenit. Ex supradictis, & dicendis patet, ut virgo Maria omnia. 7. supradicta facit: & per consequens exhibet Deo omnia quae fiant creatur e postibalia,& debita sacere. Nam prinid virgo Maria in hoc cantico inagnificat Deum confitendo S praedicando omnia magna dona quae sibi,& toti generi humano li recondona uit. Et sic est dicendum,et laudat, & honorat S reueretur Deum. Sca o saetificat Deum di
perci, sequos benedicit,& glorificat ipsum, Bide magnificat. ertio adorat Deum, ct colit cultu iatriae se tota Deo humiliando:& subii Gedo ς tota bona sibi p Angelu,& Elisabeth
nunciat , α oes honores δέ dignitates Deo tribue do, ut n in se,sed in Deo salutari sub pio talibus bonis exultado,&si alias agedo: cum dicit. Et cxultauit &c. Et lic in hac praema parte magnificat, & sanctificat, & colit Deum cultu utris. Auditis ergo laudibus,& honoribu ,εc dignitatibus per Angelu Mariae nunciatis , & per E litabeth sibi tributis et tunc Mai ta no exurauit nec gauisa est in se: sed in Deo salutari mo, a quo Oia supradicia bona gratis receperat: dc qui ea magnificauerat,& talibus bonis dignificauerat. ideo non magn scat seipsam laudatam, dc comendatam ab Angelo dc Elisabstth. sed exclaniando magni scavit Deum dicens. C Magrusicar amnia mea domi s. Es exucta is spiritui mei in D si rari meo. Quasi dicato Elisabeth tu putas,lego gaudeam solii in co rde meo, S in incipia: dc in gnificem meipsam propter honore , dc distatates quibus me commendasti,dc mauni hosti. Et ego dico tibi, leta commendatione non exultaui innie ipsa mihi talia Bona ex . . meritis meae natur x tribuendcunec tali exultatione magnifico inei: sim: sed pro talibus bonis receptis spiritu ineus exintauit non in me, sed in Deo salutari,& saluatore meo:
rui me talibus dignitatibus, dc honoribus
ignificauit. dc ides no munifico me ipsam: sed anima mea magnificat dominii: qui me tantis, dc tam magnis donis magis uit .
Vnde notandum, et ista est disserentia inter
siperbum, humilem, iustum. Nam super Dbus cum laudatur, dc commendatur ab altero: totus gaudet,dc exul tat in seipso.F t sic in seperbiam elatus seipssim floriscat, Sc mases nificat omnia illa bona sibi attribuendo isbed per oppositum humilis S iustus cu a cae-,
teris laudatur, de commendaturnion exulta: 'nec gaudet in tapso quasi a seipsis habeat illa bona: sed gaudet,& exultat in Deo a qu talia bona recepit. Et sic humiliatus non comendat nec,magnificae seipsit m. nec in sonec cora aliis:sed mag incat,de laudat Deu , confitendo nil boni ex se habete,sed Oitima bona a Deo receptile. Et lic Lucifer cu sitis , quando se vidit magnum,dc nobilem , non
exultauit in Deo, sed solum in seipso : dc sicnq dilexit se in Deo, sed in seipso. Et sic per Esupcrbia in clatus contempsit Deu: Sc legem eius. Sed p oppositu boni Angeli: quia coliderates se a Deo taliter creatos: dc Oia b na a Deo recepisseri deo primo dilexeruiDesii super omnia,Sex consequeti dilexeruile in Deo. . Et sic no exultauerisit in se, sed in De' creatore eoru . Et ideo illi ceciderunt miteri per superbiam: dc illi nianserunt beati propter humilitatem , & niagnificarunt Deum: . sicut dictu insuit in expolitione psal. 8 I. dc, in expositione super. Te Deu laudamus. Ita ergo pariter uirgo Maria i talibus laudibus
non sui glorificata, nec exultauit in ieipsa, sed in deo salutari suo, nec ex tali exultatione multificauit seipsam: sed Dei i,dices.MQgnificat anima mea dominum. q.d. non magnifico meipsam: sed Deum Se . Et non soluvox mea magnificat Deit: sed tota ala mea cu Fomnibus suis viribus,& potentiis. Et sic magnisco Deum ex toto corde, dc ex tora munte,de ex tota anima cum omnibus viribus
suis. Et in talibus laudibus mihi dictis non exultauit situ uox mea cu toto corpore. sed principaliter exultauit spiritus meus: dc u'm me: sed in Deo salutari meo. Et sic ex tali interiori exultatione anima prorupit ad inagnificandum Deum per vocem. Et sic patet qualiter exultatio spus S magnificatio ipualis interior praecessit uocem, dc magnificatio. nem vocalem: Nam prius Maria magnificat Deu spu qua voce. quia prius exultauit spus eius in saluatori filo. Et notater dicit. Exultauit spus meus in salii rari meo . Nam sub is ratione.ssub ratione saluatoris exultauit in Deo. Nasicut Deus inquitu Deus ops creauiu& gubernat mutarita inquantu maior est
79쪽
roso D. Iacobi de Veientia Gestapolitani Episcopi Expositio.
venit in earnem ad recreandum, & restauradum, & saluandum hominum: qui propter
Peccatum perierat.ut patet Mat.9.&Luc. s. H io vocatu est nome eius Iesus ' eo. l-muit populu mum a peccatis eoru . Vt patet Mat. I. Et p consequens stib rone stiluat ris accepit carnem ex virgine: & ea magnis
donis,& disnitatibus magnificauit, & dignificauit. S sic redeptio nostra fuit causa exaltationis, S per consequens exultationis uirginis Maris, ut coiter tenetur.Vtrum' , ergo volens exprimere, ad . Et exultauit spiritarum eus in Deo. creatore:& salutari meo. L demptore. quia ut sientagnificauit me e & i5tan j creatore, & re deplore magnifico ipsu.
cuia respexit humilitatem incit Me . Haec est tertia chorda huius psalterii virgin natis. Quia eo dicitur psalterium Decliacordum. i.decem chordarum, quia cotinet decechordas. i. decem versus concordes in sementia. Nam sicut in cithara, Splalterio materiali se per media chorda concordat cupraec
denti,& sequenti in harmonia vocum: quia secunda est persectio primae, S principiti s quetis. Ita pariter in soc psalterio virginalidi si tu ali: unus versus csicordat cu praecedeti& subsequenti,in sententia,& sie quia prima ζ rticula huius versus concordat cum duo-usversibus praecedentibus:&cum particula sequenti eiusdem versus: ideo potest ordinari in expositione, de constructione cum duobus versibus praecedentibus, & cu particula sequeti:edet humilitas virginis fuit ca quare exultauit in Deo salutari suo, & no in s ipsa:& per coseques suit ca quare ora gnatioc nes dicut ea beata.ut patebit. Et i5 Rp primu est aduertendit: et, sicut superbia est initiu oismi, dioimpctoruim& maloru t ita humili tu est principiti, & radix oim virtutu,& b narii operati ,nu. Vnde humilitas dr ab humo,quod est terra: q est infimu elementorii. Et sic dr quaeda uirtus qua quis cognoscit,&cosiderat seipsum secudu naturi, & origine sua prima: & nsi secudu fortuna praesentem sua. Et talis hebit duplice respectu . fvnsi ad
Deu a ciuo habuit bona natura per creationem,&habet oe bonii per gratia,& alterii ad primos parentes: a quibus traxit omne maluper culpam.& sic talis cognoscet,m ex se , di natura sui corrupta non lubet nisi malum ,
& mineti non psit habere aliquid boni nisi a Deo:& per consequens si quid boni habet illud est a Deo: di sic per talem cognitionem eontemnet seipsum: ε. diliget Deum & per D
consequens seruabit eius praecepta.& sc diliset proximum in Deo, S propter Deum: it s: c cupiet uitare omne vitium t & sequi on nem uirtutem,& sic fiet uirtuosus,& iustus Item ex tali cognitione cognoscet, quod si aliquando vitavit,& vitat aliquod malum , & peccatum:& facit aliquod bonum: hoc n5
facit ex viribus suis, nec naturae corruptae sed ex gratia Dei praeseruante,& adiuuate . quia si derelinqueretur in sua natura vitiata, Sc corrupta: praecipitaretur in omnia mala, S peccata peiora qua Iudas: aut latro M. quia non est malum quod secit homo quin faciat alter homo: nisi iuuetur a Deo a quo factus est homo: ut inquit Aug i. in Homilia de Magdalena. & sic iste agens Deo gratias
de se 'compatietur caeteris paccatoribus: &orabit pro eis. Et per eandem ratione com- Epatietur pauperibus eis Ibbueniendo eo noscens bona etiam temporalia esse sibi a Deo colata , di sic erit misericors, di iussus,&se iste talis no desperabit nec blasphemabit in aduersse quia omnia mala reputabit ad naturam suam iniseram, & corruptam :&per consequens ad cuIpam siti, disic patienter tolerabit aduersa. Nec in se gloriabitur: nec eleuabitur in prosperis: quia omnia bona attribuet Deo a quo talia recepit: S sic non exultabit in se. sed in Deo. Et sic patet quam
liter humilitas,qua quis cognostit seipsum , est principium, & radix, & sundamentum
omnium virtutum ,& omnium bonorum .
Et ideo dicit Iuvena. & omnes poetae & Philose. quod illud prouerbium siue consilium, sicilicet cognoscere ipsium, descendit, Se sui elamim de coelo in lamina aurea, & literis Faureis discriptum eo quod est causa,& principium omnium virtutum,&bonotum in actibus humanis. Et se patet qualiter duae sunt virtutes sine quibus nulla virtus potest crescere: nec perfici. Quarum prima est humilitas , quae est principium,S radix omnia
aliarum virtutum. Ideo nulla alia virtus pomtest radicari,nec perc6sequens crescere nec
augeri me perseuerare sine humilitate.Mea drcharitas: quae e rma,&persectio Oim virtutum, sine qua nulla uirtus alia psit perfici nec valere nec mereri. Et sic dicit Au .u, te duae virtutes, scilicet humilitas, & Laritas
cotinent c teras virtvves inclusas. Hinc cst ergo luod virgo Maria considerans nullam boniam traxerat ab Adamo ex natura
80쪽
In Canticum Vir inis Mariae. Masrnificat. IO
A sui: sed ora bona. & dignitates quibus Angebis, ta EliZabelli ea niagnificabat: habuerat a Deo salutari suo: io non exultauit in se D elationem sed in Deo silutari suo: a quo illa bona receperat. Et io ex tali exultatione prorupit ad magnificandum Deum, & non seipsum. Vnde licui Diabolus in principio elatus in natura sua exultauit in se, S no in Deo creatore suo: propter quam superbiam suit depres iis,& expulsus de coelo: Ita P Oppositum Maria: quia ex humilitate no fuit Hata in sersed in Deo tautari suo, & sic magnificavit Deum : ideo suit exaltata. Et ita est dicendum de primis parentibus: quia exsuperbia exultarunt in se volendo usurpare diuinitatem. Et ideo electi de paradiso perdiderunt diuinitatem: ut inquit Augu. super psal. 98. per oppositum autem Maria humi-B liando se : non se reddebat nec reputabat dignam ut esset mater Dei: sed quia obediens Deo dixit: Ecce ancilla dominiosat mihi secundum verbum tuum: io meruit fieri ma- ter Dei,&sie sicut sua humilitas fuit causa quare meruit fieri mater Dei ita eadem hu-nulitas suit.eausa quare in tali dignitate non
exultauit in se: sed in Deo salutari suo, & pconsequens quare in talibus liberis no magnificauit seipiam: sed Deu . Et hoc est quod antesidit dicere virgo Maria in hac parte. Vnde ait Maria: ideo non exultauit spiritus m us in meipsa per superbiam : sed in Deo salutari meo per humilitatem : eo i dominus salutaris meus respexit humilitatem ancillae suae. i. me humilem fecit,& ex hoc me matrem suam fecit. Ideo non magnifico meipalmesed dominum qui me magnam,& hu-C milem fecit. Duo ergo habuit virgo Maria ex humilitate. Primo, s meruit esse mater Dei.Secundo,u1 propter talem humilitatem non suit elata in superbiam: nec exultauit in se: sed in Deo salutari suo. Et per consequens non magnificauit seipsam: sed Deum qui eam magnificauerat.Sed hic est ualde aduertendunt, quod Deus non respexit humilitatem in Maria tanquam sormam ei scien- ' Aem propriam ex natura Ipsius Mariae . sed
tanquam sermam dispositivam quam ipse Deus in ea creauit,& impressit. Nam sicut in ea praeter natura in principio creauit gratia, di char itatem:per qui semper fuit Deo grara , & accepta ita creauit in ea humilitatem: ut esset apta fieri mater Dei. Vnde in bonis
uspicere Dei ide est quod facere:aut pNsup
ponit iacere. Na io respexit Deus virginem obsaria bona,& humilem: ed ' fecerat ipsami 'na,& humilem. Et sic respicit in viris iustis gratia qua in eis creauit, & bona quae ini ipsis secit: propter quam gratia,& bona merentur , & sunt Deo grati, S accepti in sivispperibus.Ee sic Deus dat ei praemium. Secus autem est de malis: quia Deus non respiciemala,& peccata in hominibus eo quia ipse
secit nec creauit talia mala: in eis: sed io punit in eis talia mala: eo ui ex propria voluntate illa mala perpetrarunt, & in culpam in-- ciderunt. Et sic Deus sicli t culpam quam h mo ex se perpetrauit odit in eo:ita gratiam,& humilitatem, quam in iustis creauit.: diligit in eis,& respicit in eis ad meritu, S pr'-mium.Et hoc est quod tu tendit dicere virgo Maria:cum ait. Quia respexit humilitatem &c. q. d. Ideo exultauit sipiritus meus in a, Deo salutari meo, & magnificat anima mea, dominum, & non magnifico meipsam: quia dominus respexit humilitatem ancillae suae: quam ipse in me plantauit, & creauit cu caeteris bonis gratificis,& gratuitis: quibus bunis ine disposuit ut esse mater sua.Et sic on nia bona attribuo ipsi, & non mihi. Et io dicit Aug. in prima parte de fide ad Petrum,&contra quinq; haereses: ut Christus tale ma 'trem elegit,& sabricauit,& secit,& taliter ipsam disposuit ut esset digna de qua carnem assu ineret.lte in sermone qui legitur in vigilia Epiphaniae alloquitur virginem Mariana, dicens.O Maria lacta panem de coelo venientem. Lacta eum qui talem secit te: ut ipse fie .ret in te &c.Et sic patet qualiter sunt intellia genda verba virginis Mariae.
Ecce enim ex hoc riviam me dicent omnragens F
Ista particula, & sententia potest ordinari cum particula ,.& sententia superiori tata quam sequela eius:v t sit sensiis.C. Quia dominus respexit humilitate ancillae suae: me ni trem suam faciendo,& omnia bona supradiacta conserendo ecce enim ex hoc .i. ob hoc beatam me dicent oes generationes: me matrem Dei praedicando.Et ex hoc oes Senerationes me dicent beatam: quia dominus respexit humilitatem ancillae suae: me matrem sua faciendo: Vel pol et ista particula ordinari cum versu sequenti tanqua sequela eius: ut sit sensus. Ecce enim ex hoc beatam me di