장음표시 사용
201쪽
res. Siquidem annus nunc ab illis putatur 1 io. Messias tamen iste ab illistandiu expectatus nulli bi comparet, nulla eius cura praenuncia, nulla spes proxima. Quando erit igitur ea terrena, materialisque Iudaica felicitas tempore huius Messiae 3 Quantum durabit Iudaicum hoc regnum sub isto Mentia in omnes gentes, ac illarum principes, quorum opera non aliter suntvsuri Recutiti, ac bestiarum dc iumentorum, per quae figurantur, ut mox citatus Menasset, arstimat 3 Qu ingenti, aut quadringenti anni beatitatis huius Iudaicae tot centenos compensibunt calamitatum, d miseriariam, quos Israel passus est, patitur hactenus , dc pro certo adhuc passiarus ὶ Minime vero, aiunt Rabbini; sed tot erunt dies felicitatis huius, quot fuerunt dies calamitatum, ut Pal. 9 o. versis. ita de illis vaticinatus est Psalmographus:
Latati sumus pro diebus, quibus nos humiliasti annis, quibus vidimus maia. siue ut ipsi legunt: Glisi a nos, iuxta dies Vixisti nos, annos vidimus
Quid igitur, quaeso, doctissimi Rabbini, nunc agendum est 3 dissicultas tu da. Agite . sed quis tantus erit Z Menasset, Ben-Israel, quem nec fugit dissicultas isthaec, nec solutio ProbL mox citato in haec verba : me ita
supposito, restat dubium aliquod non leue , quod nobis fluendum est. Id Mes si ista visis quod scilicet Mundus sit duraturus sex mille annos 3 v ra est, oe quod erit tempus Messia, e quis dicit Mundus ille Messa, quem Israel evectat, in quo premisso gaudiis fruetur Z Ratio dubitandi est. Cum senim Vrael iam tot centenos annos tam graues calamitates passus sit, oe adhue
patiatur, a ne stura fius in diebui eme a felicitatis se subleuans, ae
fustentans, pro Io omnino par ,σ AEquum videtur, ut anni isti Dices plum simi, longiusque durent. At vero cum iam agatur quinquira misi mus, trecentesimus, nonagesimus quintus annus a Mundi creati initio, exiguum temporis restat ad Mem sex istorum milis annorum s cumque ex Iudaeorum omnium Intentia nondum venerit Messias, midetur sane nihil, aut parum
admodum terioris reliquum futurum Israeli, quo fliciter vivet sub Messasseo, σ Verata filicitate perimatur. Ad propositi huius dubi j solutionem requirit Menasseti loNiorem prolixioremque tractatum, putat nihilominus rem consectam esse, dum asserit, opinionem de corruptione Mundi sexto millenario futura ex illius vatici iiij praescripto, apud omnes Hebraeos non esse communiter receptam, quia R. Moses Egyptius, aliique Iudaei existimarunt, Mundum fore aeternum, subditque: Omnia vero loca, qua videntur innuere contrarium, conciabarunt; quemadmodum in Conciliatore meo videre licet. At quae, sodes, conciliatio est illa Scripturae locorum, cum ea, quae Mundi aeternitatem aliquo modo innuere videntur , proprie , & ad litteram accipiat Moses ille, quae Vero corruptionem, metaphorico,& figurateὶ Hac sane ratione nulla dissicultas non siluitur, ic nulla contractictio non conciliatur. Adde,
quod nec dubium a Menasset, propositum soluitur, quia ipse in suo Conciliatore quaest. 3 o. ad quem lectorem remittit, contrariam, nempe Cab listarum opinionem de corruptione Mundi sexto millenario futura, amplectitur tamquam veram, ac magis piam, eamque a sapientibus Prophetis receptam esse ex R. Selomo Ben Aderet sententia scribit: idemque
202쪽
pluribus authoritatibus, & rationibus eam roborare obnititur. Quinimo hane v. Molis AEgyptii expressis verbis improbat lib. 3. de Resurrect. mo tuorum cap. H. atque adco dis ultatem iis verbis elusit potita, quam soluit,& adhuc cum suis Rabbinis, &Cabalistis in eodem haesiitat luto. Aliam quamobrem eodem Probi. cum recentioribus Cabalistis excogitauit solutionem. Idcim, inquit, qui in Gi ulu Cabalista animaduertentes eam di cultatem, di flentiunt ab oti quis, inquiunt, quando ait
Eliata a uno des uetur, non intesiguntur mille anni, neque et ,
i insedis d structior sed quod uno dis, aut a rasissetur generatio ,σ co
ruptio cum omnibus caelestibus motibi. Suam verδ ipse dicens sententiam libro 3. de Resurrect. morti cap. camdem amplectitur huius Elialtu, quem alium a Thisbite facit, prophetiae interpretationem. Ad me, inquit, quod attinet, ego postremam opinionem nempe recentiorum Cabalistarum tamquam verassimiliorem, caeteris praeferrem : ac proinde existimo, Mundum et
dis , et unica horis destructum iri, id est, tam illa tempore usi ensis, ac immotis Itantibus orbibus caelestibus, nustam sturam, neque generatioVem, neque corruptionem, omniaque per resurrectionem innovatum iri ad meliorem Hatum reditura esse. Ex hae vilius dissicultatis solutione plures aliae haud leuiores exoriuntur. Prima emergit ex interpretatione horum verborum vaticini j amn moe uno dest etur, siue destructus erit, quibus volunt Mundi des buctionem
uno die, vel hora, aut momento temporis tantum duraturam esse. Sed stanὸ verborum analogia apertὸ interpretationi huic repugnat, videturque necessario illam destructionem mille annos fore duraturam, quia ea tempora per millenarios disti ibuit vaticiiiij author, tribuitque Mundi vacuitati , liue legi naturae annos bis mille, bis legi Mosaicae, ac totidem diebus Mestiae, demum destructioni unum absque aio addito, quod possit variare sensum posterioris membri, aut illud rereringat, ide6que eadem prorsus ratione intelligendum est, ac antecedentia. Nec puto sanὸ aliter Menasset, explicaturum principis alicuius praescriptum, quo mandet illi, qui a thesauris est, ut singulis huius sententiae Rabbinis bis mille soluat aureos nummos , Menasset, veris unum. Altera dissicultas vertitur circa aduentum Messiae, quem Menas seb, Arecentiores Cabalistae ad ultimum relegant sexti millenarij diem, ipsique
mortuorum resurrectionem adiungunt, ut ex cap. 2. lib. 3. de resurrectione
mortuorum ciusdem Ben-Israel patet, ade ue regnum eiusmodi Messiae fore post ipsam resurrectionem iaccesse est. Atque hinc quis non videt, Iudaeorum sententiam de aduentu Messiae merum esse delirium, ac vi reliqua Rabbinica,&Cabalistica commenta vacillare, fluctuare, atque nutarctamquam nulli stabili, fixoque innixam fundamento, aut anchora veritatis firmatam. Nam cum primum, secundumque praestitutum terminum clapsos este vidissent, ad tertium refugerunt, quem statuunt in ipso die resu rectionis, quamobrem tempus illud expectandum ipsis est. Profecto rationi longe consentaneum fuisset, vel vaticinium illud penit sis negare, vel tempus trotrahere; quam Messiam post resurrectionem expectare. Hoc unum Ceric argumentum, sit Iudaeus essem, sat mihi luminis praetulisset, ad tam
203쪽
palpabiles tenebras abiiciendas, ac nutantem adeo persuasionem repudiandam , Christianamque amplectendam fidem ; cam Christianorum Messias siue primi, siue secundi termini rationem incas, ad praestitutum praesciiptumque ab Eliae vaticinio Venerit tempus. Primus quidem terminus clare , dilucide, explicatὸ, ac plane habetur ex textus Hebraici supputatione, iuxta quem Christum Dominum , scilicet verum Messiam venisse constat circa initium quinti millenarij: secundum verb terminum non minus i culenter dat computus, qui ex septuaginta duorum seniorum versione colui igitur, secundum quam Christus Dominus venit sexto millenario. Haec supputationis varietas ab ipsis Iudatis inuecta non absque forte diuinapr uidentia obtigit ad illorum confundendam pervicaciam, ac ut illos viroque includat, concludatque termino, ne huc aut illuc loco dimoueri pos.sent. Praeterea manifestimina apud Menasset, in hac Iudaeorum sententia deprehenditur contrarietas. Siquidem lib. 1. de resurrea mortuorum cap. i. totis vitibus ostendere nititur ex cap. 33. Dcute nomij, cap. 2. 23. & '. Isaiae, Psd i. aliisque diuinis oraculis, aduentum Messae resurrectioni mortuorum , quae erit ex ipsorum sententia, in fine sexti millenari j , coniunctum, & annexum fore. QDd si ita est, qui fieri potest, ut Elias initium quinti millena ij, seu tertiam aetatis Mundi periodum huic aduentui praescripserit 3 Quis siuae mentis, & fidei ficile credet, alium & alium terminum eidem rei a diuersis Prophetis praestitui 3 Hinc quis, miserὸ caecu-
fiant miseri Iudaei, Messiam qu. erentes,& expectantes, nemo clarissime non
videt, nisi in luce meridiana cum illis caecutire & ipse velit. Adhuc occurrit alia dissicultas, non sollini omnium grauissima, sed e iam multiplex. Si enim ultimo die sexti millenari j Medias est venturus, quo die quoque mortuorum resurrectio obtinget, vaticinium illud Elialiucluditur potius a Rabbinis, quam interpretatione explanatur vlla; quia illi bis mille anni, qui diebus oc regno Messiae tribuuntur, vagi erunt, ut ita dicam , dc incerti, nec alium exitum habebit eiusmodi Prophetia , ciuis deliria Mahomeli, cum hic non agatur de unius , aut alterius saeculi dis crimine, sed de toto interuallo Messiae aduentui praescripto. Maximὰ obstat quoque assertio ciuscemodi ipsorum Rabbinorum alij sententiae red-mographi confirmatae authoritate, quam paulo superius retulimus, nempe tot fore dies Messiae,& Iudaeorum felicitatis, quot fuerunt asilictionis: sed resuscitati nunquam amplius morientur ex Tract. Sanhedris Visne, Midras Medenu , aliis iue libris, de authoribus; ergo nec selicitate illa, quam semel consequuti sunt, excident. Beatitudo igitur Iudaica, ac vltima felicitas tota materialis erit, corporea, ac terrena, nec aliud habebit obtemini, aut in quoquam alio consistet, quam in uxoribus ducendis, libberis procreandis, diuitiis cumulandis, demumque sensualibus voluptatiubus in hoc Mundo, in melius renouato, vacando, ut idem quoque Menas Ieh lib. 3. de restirrere mortuorum cap. 9. vltro fatetur, suamque hanc sententiam Iudaeis omnibus receptissimam esse conscribit, ac R. Mosis AE piij,& Isaaei Abraumelis contrarium sentientium opinionem pluribus improbat. Ex hiii Iudas felicitatis delineamentis suum se asse Mahometum Paradisum arbitror, dc eius fundamenta iecisse. Verum non tam humiliter
204쪽
lactis, malis, butyri, dc perennis, gelidae, ac dulcissimae aquae allui asseruerit, elegantissimas puellas ed introduxerit, omnium lectissimorum, iucundissimorumque fructuum arborum genera ibi conseruerit, odorum, florumque suauitate omnia oppleuerit, aditificia ex pretiosissimis gemmis ac margaritis excitauerit, re exornauerit, demumque omnes illecebras, & voluptatum blandimenta, ac lenocinia quasi titillationes sensibus adhibuerit; nequaquam tam nobile domicilium in terris collocare dignatus est,
sed super caelos septem, A maria septem ipsi locum delegit, & in septem
tribuit ordines, ut ex capite proxime sequente clarius habebitur. Primus dicitur domus maiestatis, secundus domus titis, tertius hortus voluptatis, quartus domus aternitatis, quintus hortus beatitudisis, sextus hortio paradisi, septimus hortus Eden, qui caeteris eminet, dc eius conuexo solium Dei est impositum. autem in hoc paradiso sunt, idem Mahomet author est, nec oculus vidit, nec auris audiuit, nec humanum cor imaginari potest. At Iudaei ut nullum alium paradisum agnoscebant ex terra AEgypti egressi, quam ollas carnium, quarum recordati non absque summa indisnatione, & animi moerore dixerunt ad Moysen , dc Aaron: gwdo sed
bamus ad osii carnium, O comedebamus panem in saturitate; ita ex Palestinae possessione expulsi eo semper dirigunt mentem, ac terram illam lacte & melle fluentem pro sitae finalis beatitudinis obiecto constituunt. Nam hanc inter Israelitas posi mortuorum resurrectionem distribuunt iterum, cibo, & potu materiali resuscitatos usuros asserunt, de terram illam in aeternum eos possessuros assirinant, ut apud Menasset, lib. 3. de resurrectione mortuorum cap. 8. & 9. videre est. Exinde planum fit, cur tam intimo & capitali odio Christum Dominum prosecuti sunt Iudaei, ac ab eius auersi semper doctrina. Ille quidem bonorum terrenorum maximὁ inculcabat contemptum , ipsi contra nonnisi in haec ferebantur , in haec a cunabulis proni erant, horum gustium habebant duntaxat, solus hic ipsis erat genius, altilis ut uno omnia complectar verbo) se extollere nequibant ; nec degenerarunt a parentibus si iij. Mundana Christiis Dominus
aspernabatur sceptra , Vindictam ac talionis poenam grauiter condemna - bat, vitam ipsam, qua nihil carius est, parui ut tacerent, suis persuadebat, dc mortem, qua terribilius est nihil, ut oppeterent, ad beatam vitam consequendam, perpetuo hortabatur. At Iudati Messiam nonnisi regem terrenum agnoscebant patres, fatentur fili j, ac propterea vulgato, re communi epitheto cum rerem Messam vocitant; in vindictam autem & poenam talionis prae caeteris mortalibus erant, ac sunt procliues, itaut si vires pares
voluntati essent , de reliquis gentibus iam a m esset; demum de lonstitudine vitae , dc cura cutis, nihil attinet dicere , a minori enim ad maius argumentum hic procedit. Hoc unum sanὸ confidenter addere non dubito , qudd si Auguitus Caesar, Tiberius, aut Nero ipse, vel si quisquam alius
scelerum, libidinumque maculis contaminatissimus, atque notissimus, Mensae titulum , & officium apud Iudaeos suscipere volui et, sceptra & bona largiens, aut largiter promittens, quin illum ut verum Messiam pronis genibus recepissent, idemque nunc agerent cum Turca, si bona terrena ipsis
205쪽
Operret, Scriptitrariamque oraculis id comprobare niteremur; quia loca illa, quae adducunt pro primo Messiae aduentu in ipso die resurrectionis , non magis pro illo faciunt, quam pro aliquo istorum. Itaque mundanae diuitiae & voluptates sensualis una dc sola sunt Iudaeis Messiae vera nota ; addat Menasseti suam summam continentiam, & moderationem, quibus usuri sint his. Sed iam tempus est, ut ad semitam nostrum pungamus asellum, quemadmodum Syris in prouerbio positum est, scilicet ed, unde digressa
erat, nostra reuertatur oratio.
Arabum igitur nonnulli alij apud Ceoraium Homaidium Elmacinum parte i. sui Chronici perhibent, Planetas suum incoepisse motum in ipso conditu Mundi a primo puncto, siue gradu Arietis, colliguntque ex ipsi
rum Planetarum, aliorumque astrorum directione exinde ad finem An. Hes. μα. elapses iam esse annos mille millium millium, tercentos viginti mille, ac tercentos sexaginta unum annum. An autem iuxta horum opsi nem Mundus finem sit habiturus, nulla fit ibi mentio. Haec opinio inerum excositatum est, & delirium censenda, peccat qumpe in ipsa principiorum positione , quae probanda prius erat, etenim posito semel fauo principio, infinita sequuntur absurda. Sunt etiam apud eundem, qui singulis septem planetis mille dominatus tribuunt annos, adedaue horum septem absolutis reuolutionibus, quod fit stimulis septem mille annis , Mundus hic Elementaris renovabitur, dc ad pristinum statum omnia redibunt. Haec opinio maxime viguit inter AEgyptios, qua persuasi suos thesauros,& pretiosa, ac sibi cara quaeque s cum sepeliri,& recondi sedulo curabant, tanquam iteram in hunc reuersuri mundum, suisque diuitiis perfruituri. Sed hac de re fusilis suo loco. Iudaeorum nonnullorum non absimilis huic fuit sententia, asserentium Mundum Elementarem sex millibus annorum duraturum, septimo verbmillenario interiturum, iterumque extiturum nouum, & hunc etiam sex mille annis peractis relapsurum esse ad pristinum chaos ; atque ita vicissitudinem hanc subliturum usque ad quadraginta nouem millia annorum, tum in nihilum omnia redactum iri. Futiles sanὸ sententiae, sed longὀ f tiliores sunt rationes ic argumenta, quibus asseruntur.
CHRONO GRAPHORUM, ATQUE HISTOR Lcorum Arabum de eiusdem Mundi origine , dc duratione Sententia.
SVP ERi' s iam dictum est, priores Arabes non miniis Chronologiae,
atque Historiae studiis operam nauasse, quam aliis disciplinis, etsi omnia antiquorum more susque deque fabulis oc superstitionibus confuderint. Hoc porrδ ex eo maximὰ accidit, quia utraque a Poetis aut conscribebatur, aut ad scriptores alios inde manabat. Quod verb iisdem vitiis
206쪽
contaminata ad Mahometanos Authores fluxerit, ex eo famam esst, quoniam, ut supra quoque notauimus, omnium gentium, & populorum fabi las , superstitiones, atque naenias retinuit non silum Pseudopropheta M1hometus, sed etiam tam scripti , quam verbis comprobauit, ac tertium quid ex illa temperauit colluuione, quae lex Alcoranica dicitur. Porro ad argumentum praesens quod spectat , ut propius accedamus, notandum est, omnes Chronographos , de Arabum Historicos utriusque seculi, nempe antiqui,& recentiores, Philosethis quibusdam exceptis, ut supra videre est, uno affirmare ore, Mundum a Deo creatum esse aliquando. inu, autem ordine ex ipsis referre, atque graphico exprimere non frauabimur, ut exinde curiosi videant Lectores, gentibus etiam in densissimis tenebris constitutis semper aliquid maximi eius luminis veritatis assit sisse, etsi ob oculorum mentis hebetudinem , eas esse potias hallucinatas dicendum est , quam vidisse. Asserunt igitur, Deum Optimum Maximum, cdm res a priuatione adesse producere decreuit, omnium primum tabulam quandam amplissimam, A calamum creasse , ut singula , quae sutura sunt usque ad diem Iudicij in
illam reserret. Hoc facto album margaritum procreauit absque Vlla prinuia materia, quod, cum illud oculo maiestatis conspexisset, in aquas liquefactum est, vii de abyssus emersit. Haec subsecuta est acris productio, tum animarum ; quamquam alii velint, animarum creationem omnes alias
praecessisse creaturas, post illas vero Angeli quatuor, qui Dei solium po
tant , procreati sunt, quorum princeps Israpnael dicitur. Post hos autem quatuor reliqua Angelorum producta est turba. Caeteras autem creaturas ad esse educere statuens altissimus Deus album unionem creauit, qui culo diuinae Maiestatis conspectus statim liquefactus est, ac ebullire, fumumque sursum emittere coepit, atque spumare. Quo facita terras septem constituit ex eius spuma Deus, necnon fluctus oc montes; ex fumo ord los totidem. Quoniam autem terra suo pondere deorsum serebatur, nec
suspensa stare poterat, ipsi ceti cuiusdam immensi supposuit dorsitan, de quo ita Alcoranus: Ter calamum, 'ibit, per c tum , oe quas isnet. Ceto autem, eadem urgente difficultate , aquarum sit biecit abyssum, huic immensum saxum, cui Angeli dorsum, Angelo aliud ingentissimum saxum, de quo sermo est in Alcorano, huic demum ventos. Quidam primo loco ponunt taurum, secundo saxum , tertid cetum, quarto ventos; omnemque terraemotiis causam in taurum reiiciunt, asseruntque hunc accidere , cum taurus fessus aliquando tantae molis onere , illam ponderet, liberetque , ac membra minus defatigata ponderi sussciat, tunc enim,aiunt, terra huc dc illuc impellitur, dc excutitur, unde motus ille. Aliis minimὸ ea arridet opinio, quare molem terrae monte vis, cuius reliqui montes rami sunt, tamquam clauis trabalibus firmatam, confixamque esse volunt. Vniuersi huius opus sex dierum spatio confectum esse hoc ordine tradunt. Primo dc secundo die terra creata est. Tertio die montes, & quicquid in
illis est. Arbores ac germina, die quarto. Caeli die quinto. Die sexto demum sol, luna, stellae, planetae, Angeli. Quamobrem diem hanc quum Aliomia, id est , diem ciaectionis, G compendij, vocant Arabes,
207쪽
quia in illa collectio , dc summa omnium creaturarum facta , & perfecta est. Ex ouo dies iste maxima in veneratione habitus semper est cum apud Arabes seculi ignorantiae, tum apud eos, qui Mahometo nomen dederunt;
simulque ex his palam fit falsissimam esse illorum opinionem , qui in honorem Veneris hunc diem celeberrimum este Arabibus scribunt. Caelum autem , quod terram ambit, nobisque proximius est, ex caeruleo saphim
conflatum esse autumant, secundum ex Candidissimo argento, tertium ex carbunculo, qualium ex albo unione , Quintum ex auro purissimo , se
tum ex iacynino , septimum tandem ex lucentissimo lumine. Super hos caelos septem totidem lucis maria expandunt, dc super haec paradisserum constituunt parem numerum. Primus vocatur maiestatis, o candidissimis constans margaritis. Secundus, domus citis, ex lucidissimis carbunculis. Tertius, hortus moluptatis, ex viridi smaragdo. rartus, domus Hemitatu, ex flauis coraliis. Quintus, hortus beatitu is, ex candidissimo argento. Sextus, hortus paradisi, ex auro purissimo. Septimus, qui caeteris eminet, cuiusque conuexo solium Dei impositum est, hortus Eden, expretiosissimis unionibus. In his quidem mansionibus variis praeparauit Deus, ait Mahometus, suis cultoribus, quae nec oculus vidit, nec auris audiuit, neque cor humanum imMinari potest. Locum illum beatitatis Mahometani vocant finem ultimum , beatorum Mundum, ficiem Dei aeternam. Confer haec cum paradiso nuperorum Iudaeorum , de quo supra vidimus. Sub solio Dei aliqui constituunt expansum, siue mare diuinae prouidentiae, ex quo necessaria alimenta creaturis defluere aiunt. Inde quippe asseuerant, de uno ad aliud caelum fluunt pluuiae, donec perueniunt ad locum quendam, opacm Abram vocant, a quo venti eas deferunt ad nubes, quas agitantes, atque cribrantes, ut loquuntur, super terram dispergunt. Circulum lacteum, siue lacteam viam, quam Graeci vocant, ob lac I nonis effusum, ut Poetarum fingunt fabulae, portam caeli esse autumant, per quam descendunt, ascenduntque Angeli. Poetarum etiam fabula est, hanc esse viam, per quam superi ad Iouem accedebant. Ouidius.
φὶ ita fisblimis calo mani a sereno,
Lactea nomen habet, candore notabilis is,
Hae iter est sis ru ad ma i regna Tonantis,
Haec ipsis Ardibus dicitur etia straminis, siue palearum, fabula ab AEgyptiis derivata ; fingunt enim Typhonem Isidis fugientis fasciculum aristorum sibi obiectum in caelo dispersisse, ex quo circulo illi nomen mansit, ut refert doctissimus, linguarumque peritisiimus R. P. Athanasius Kircherius Societatis Iesu in Supplemento Prodromi, cap. 1. de AEgyptiacis statularum appellationibus. Per hunc quoque circulum fluxisse olim cataclysmi aquas, iidem fabulantur. Antiqui Chaldaei hanc fuisse superorum viam dictis assentiebantur : Caeli vero portam , per quam descendunt Angeli,
ascenduntque animae , Vrum maiorem statuebant, quam eminentiorem totius caeli partem faciebant. Machinam autem terrae , ea , qua diximus mox , ratione ad perfectionem perductam , Geniis tricolendam excolendamque ab eius Authore Deo traditam fuisse perhibent, eisque Abii sum,
208쪽
1ytquem nunc Diabolum & Satanam vocamus, praesectum fuisse. His plura dedit praecepta Deus obseruanda, inter quae praecipua erant, ut ne animalium essunderent sanguinem, nec odiis , dc inimicitiis sese prosequerentur. Diuinis igitur obsequentes mandatis, & nutibus terram hanc coluerunt, excolueruntque septies centena millia annorum, tandemque diuina pnecepta parui facientes, dc san inis effusioni largiter operam nauarunt, &odia atque inimicitias inter sese exercere coeperunt. c. d videns Ablisus, nec remedium afferre valens, Deum altissimum obnixe rogauit, ut illum in caelum transferret, ne aliorum sceleribus macularetur. Huius precibus
acquiescere non est dedignatus Deus , sed benigne illas excepit, & suorum votorum fecit compotem. Ille benefici j haud immemor noctii diu que diuino cultui totus sese dedit, unde breui promeritus est, ut terrarum regnum, imperiumque ipsi conferretur. Quamobrem adiunctus illi est Angelorum insens exercitus, cuius ope Unios illos improbos, ac perduelles ad maris infulas abegit. Ego sane fabulam hanc ex Bulegi hani, qui secui diis a Chi orto regnauit Persis, enatam esse arbitror. Ferunt quippe Arabum, Persarumque Historiographi, Bulegiliarium hunc infinita propemodum nebulonum, scelestorum, ac improborum turba orbem terrarum e
purgasse , de ad insulas maris ablegasse, illosque diabolos appellare voluis te, ac si gantes. Huc quoque serta respicit illud Apostoli: omni, isti
ni mis. Interea hominem creare decernens Deus Angelis est: Vtique creaturam quandam creare iam statui. Cui responderunt: Domine, quae creatura haec
erit bus Deus: Quae mandata mea transgredietur, ac perparui faciet; cuius posteri iniquitates ac scelera sunt commissuri enormis lima, inuidia ad haec tabescent, inimicitias exercebunt inter sese graues ac periculosas, frater fratrem neci dabit, irridebitur a filiis pater ; uno verbo, nullum non patrabunt malum, aut crimen. Cur, inquiunt Angeli Deo, terrarum imperium essundentibus sui guinem tradis , dc omne criminum scelerumque genus patrantibus subiicis; nos verδ , qui diu noctuque tuas extollimus laudes , ac sanctissimum tuum celebramus nomen, excludis, & depellis rQuibus Deus : Quae ego scio , vos nescitis. His dictis Gabrieli praecepit,
ut pugillum terrae sibi afferret. Cui, cum diuina mandata executioni mandare praesto esset, terra ait: Te per Deum adiuro, ne diminuas me; qui tanto absterritus sacramento , vacuus reuersus est. Quamobrem mittitur I raci, nempe Angelus mortis, quem codem ntodo terra adiurauit; at ille iuramento iuramentum xetundens ipsi ait: Ego quoque per Deum te adiuro, ne vacuum rcinittas me , diuino praecepto executioni minime mandato. Pugillum igitur capit terrae rubri, nigri, albique coloris, ex quo foctum est, aiunt, ut homines non eiusdem, sed vari j, ac diuersi coloris sint. Quidam verδ Authores tradunt, diuersa hominis membra ex diuersarum regionum luto composita esse , atque compacta. Asserunt quippe, caputes ex terra Caabae, qui locus est , ubi nunc Mechanum cernitur Tem plum, pectus ex terra Syriae, dorsum ex AEgypto, ventrem ex Indiis, in nus ex Oriente, pedes ex Occidente. Nonnulli alij ex septem terris compactum esse hoc numinum corpus comminiscuntur; nempe caput ex pri-
209쪽
ma, collum ex siccunda, pectus eX tertia, manus ex quarta, dorsum dc vel trem ex quinta, coxas, de nates ex sexta, crura, dc pedes ex septima. Alij tandem assirmant, caput ex terra Ierusalem esse formatum, de ideo intellectus , prudentiae, dc imaginatiuae sedes esse tiam est. Vultus autem ex paradisi humo conflatus est, pulchritudo propterea splendet in illo. Oculi ex piscina fluminis Alcauthar ei 1 Arabibus unus ex paradisi fluminibus' concreti sunt, quamobrem venustas in illis elucet. Dentes ex eiusdem flumini, lapillis conflati sunt, hinc leporibus sunt praediti. Manus ex terra Ca bae formatae sunt, quare laboris, & industriae sunt instrumenta, dc omnis adminiculi vasa. Dorsum ex Chaldaea, idcirco sortitudine est insti uctum. Pudenda ex terra Babylonis, ex quo sunt libidinis sedes. Oila ex montibus , hinc duritiem adepta sunt. Cor ex terra Paradis, quare fidei est subiectum. Lingua ex terra Arabiae, ideo est diserta. Formatio poria hominis hoc ordine dc ratione se habuit. Pusillus ille
terrae ex omnium sententia in quodam Paradisi loco repositus est quadraginta annorum spatio , donec lutescere coepit, in lutum autem reductus aliis quadraginta annis ibidem remansit, donec alteratus foetuit. Tum ex
scelido illo luto statuam quandam se auit Deus, humanam tribuens illi figuram, sed tanta cura, dc ibadio , Ut nonnisi post centum viginti annos ultimam persectionem , dc manum ipsi imponere potuerit, nec ulla praeteribat dies, quin aliquid laboris Scitudij circa illam impenderet. Humanam hanc statuam perpetud Ablisus, seu Satanas intento animo contemplabatur, ac penes se dicebat: Ad aliquid maximi momenti, ac ponderis formatum est procul dubio hoc opus. Aspectum ipsum naturali quadam repugnantia maximoperc horrebat, refugiebat. At animosior aliquando factus propius accessit, ac luti aliquid summo corripuit digito,& naribus
admouit, ex quo tanto terrore improuiso perculsus est, vinunquam posthac
ausus sit ed respicere. Ex hac fabula duplex alia subnascitur. Afferunt s- quidem primδ, umbilicum humani corporis nihil aliud esse, quam vestigium digiti Ablisi: secundb , ex frustulo illo luti, quod idem absterritus
excusi erat, canem emersisse, qui suis latratibus diabolum persequi, dc abigere inde coepit, ac hominem defendere. Et hoc quidem causae est, aiunt, cur canis tanta prosequatur hominem familiaritate , dc excolet amicitia; quia scilicet ex eadem procreatus est luti masti , nempe hominis umbilico. Hactenus affirmant posteri quoque, canem esse satis formidabilem, ac maximi terroris diabolis, vare in domibus nostris alendus est, atque nutriendus non solum aduersus obnoxias seras, sed etiam ipsis daemones, ac malos Genios. Quam autem ob rem canum hospitia alicubi apud Arabum Gentem etiam rub Mahomctismo erigi videmus, dc publicis expensis alimenta ipsis comparari. Gratiante pestis contagio capita sua redimere putant Arabes , si canis caput ad ianuam suspentum singuli pro se habeant . Sie enim decreti diuini solui arbitrantur debitum, tot animalium mortem exigentis. Hinc canum multitudinem ubique obuiam in Arabum urbibus
Hominem autem, seu statuam illam tanto impendio elaboratam spiritu vitae animare volens Deus altissimus, dc nobilis sinam omnium indere illi
210쪽
193 formam, Anytis priecepit, ut stixtim, atque id fuerit, ipsum proni adorarent. Diuina iussa exequuntur omnes, Abliso, dc satellitibus exceptis, qui superbia turgens ait: Adorabo ne illum ego, qui ex igne sum creatus, qui immensum quantum nobilitate distat a vilissimo luto, ex quo iste factus est 3 Ego ego sum ille, qui tot annos imperium rexi terrarum, atque dominus sum. Ego ego sum ille admirandis exornatus alis, lumine vestitus,& honoribus omnibus coronatus. Ego No sum ille, qui te colui in terra, dc in caelis. Absit ergo a me, absit, ut talia praestem, aut mandato eiusmodi obsequi patiar. Quibus indignatus Deus verbis ex suo expulit illum conspectu, dc diris deuouit aeternis. Argumenta 3crationes Satanae ad suos satellites aduersus Deum referremus agentes de septuaginta tribus sectis Mahometanorum; hunc quippe Ismael scioinsciali, dc scriptores Haereticorum faciunt coriphaeum, authorem, dc magistrum, quos arguendi, dc ratiocinandi docet artem, qua simpliciores irretiunt. Qua vero ratione, ac modo spiritus in faciem, siue nares Adami ius a- singula animauit membra, dc artus, non miniis fabulosa, quam lepida narratio. Quandoquidem insumtum eiusmodi spiritum centum mille annorum spatio fictum ex luto simulachrum circuine, affirmant, demum-Ger os ingressum esse sexto die mensis Aprilis. Cum autem oculos anit, sese contemplari coepit Adam, Ec lutum reliquum adhuc esse videns maximo afficiebatur dolore. Perueniente verδ spiritu ad aures, Angelorum audiuit concentus, laudesque, quibus perpetuo Creatorem cel
brant. Per reliqua capitis disi dente sese membra spiritu sternutauit, ac luti lingua dixit: Laut Deo e cui Deus: Misereatur tui Deus, ό Adam. Ad pectus descendente spiritu sese erigere tentauit, sed conatibus irritis; hinc dixit Alcorant Author: Asora impatiens erat homo. Tandem ad extrema pedum perueniens spiritus ille iter suum consecit, ab luitque spatio
centum mille annorum. Ad persectionem perductum tam graphicum, operosum , ac nobile opus in caelum assumptum est, iniunxitque Deus Angelis, ut caelorum onmia mirabilia homini ostenderent, quod centum annis factum est. Inde in terrestrem paradisum remittitur, ibique immisso illi sepore ex educta lateris sini sui coita mulier formatur, quam Euam Deus appellari voluit, quia de vivente sumpta est. Hoc nominis Euae etymon non miniti abest ab illo, quod in sacris Litteris legitur, quam reliqua creationis Arabicae narratio. His peractis utrique praecepit Deus, ut ne de a bore scientiae boni de mali comederent. At illi tribus horis eiusdem diei exactis, siue, ut aliis placet, sex, a diabolo per serpentem seducti diuinum saegerunt mandatum, ac inde propterea expulsi sunt. Itaque iuxta primam opinionem in paradiso morati sunt ducentis quinquaginta annis communibus , siue mundanis , uti loquuntur :εuxta secundam Verd quingentis. Vnus quippe dies illius felicissimae ac beatissimae vitae aequi ualet mille annis huius nostrae infelicissimae , quam nostri primi parentis culpa luimus. Ex liis aut Mundum aequino jj tempore procreatum fuisse , aut paradisum sub aequinoctiali situm linea, aut utrumque concurrisse, colligitur, quia diem perpetud duodecim horis metiri videntur, cum tres horas quadrantem illius diei, de sex horas dimidium mi ant. Hoc idemIudaei tenent, Chron. Orient.