장음표시 사용
221쪽
sitiatisfilia vilissimat Diluculo exorior, ct man videor. Vialis filia Gige αρ-ma Z Tarde prodeo , adhuc tamen appareo. Vualis flua vigesima secundae t emole extenuor, in dies destruor. shalis sua vigesima tertia Z Si-lticulo orior, instar Oboli videor. cratis vigesima quarta Z Ex nguine obsura prodeo, tenebras expellere nequeo. ualis vigesima quinta ' Nee sum lumine cumulata, nec etiam corniculata. Galis viges a sexta' Interatus adest,spes omnis abest. Vualis vigesima septima' Desectio accedit, lumen recedit. Vualismigesima octaua ' Orior mane, non appareo meridie. V sis vigesima nona 'Anteuerto Solis radios, nec percipiunt me flensia. cuaus trige a Z Tendo ad oreastim, regrediorque ad ori m. Hας illς- . .
Sed satis probabile est, noctem postremam complete non esse accipiendam , cum sit utriusque status particeps tendeus ad occasum , & ortum. Qirare sit tribuantur ei horae 12. ', 3', ut statuit doctissimus Dionysius Petauius cap. 2. par. 2. lib. I. Rationari j Temporum , consurgit annus astronomicus dierum 31 . horarum 8. 8',38 , circiter, qui plus minus conuenit cum anno illo populari 31 . dicrum, quem initio huius capitis ex Mas-hudio notauimus. Horarum & scrupulorum nulla habetur ratio anni popularis apud scriptores; praesertim cum aliud agentes id argumenti leuiter tractant, dc non ex instituto. Annum in sex dispertiebantur tempestates, singulis menses duos tribuentes. Menses vero duplici nomine designabant. Primum impositum erat ad ipsum tantum indigitandum mensem , uti sunt nomina mensium Syrorum , Hebraeorum , AEgyptiorum , ac aliarum multarum gentium, quibus nullum inest etymon. Alterum nomen inditum erat ad factum,
vel essectum , aut aliquid eiusmodi exprimendum , & significandum, de
non aliter ac apud Romanos Aprilis ab aperto tempore fuit dictus , Maius a maioribus, Iunius a iunioribus. Quanquam in mensiibus hisce Arabum res non semper conueniant eum significatione , siue mensibus suis non quadrent. Nam illae, ut frigus, calor, & eiusmodi, fixae sunt, ac si biles, cam pendeant a cursu Scuis, menses Vcrd vagi, instabiles, cum Lunae dirigantur motu . Igitur etymologia illorum nominum sumenda est a
prima eorum impositione, dc institutione anni, in quo a rerum cum tempore congruentia nomina indita sunt. Primum anni mensem vocarunt Nabu. Quoniam autem hoc mense
ad bella prodire, aut incursiones facere vetitum illis erat, dictus est M harramo, a verbo D, Hamama , id est, prohibuit, illicitum habuit, vetauit. Scaliger huius denominationis caussam se isnorare lib. s. de Emendat. Temp. de primo Moharram Hegirae, fatetur ingenue. Secundus mensis ait vocabatur, Saphano dein nuncupatus est a locis quibusdam Arabiae felicis huius nominis, in quibus eo mense celeberrimae indiucebantur nundinae, ad quas totius regionis confluebant homines vendendi , dc emendi gratia. Nonnulli tamen putant id cognominis inditum illi fuisse a verbo raptara, quod significat, macuum, oe destitum esse, quia elapsis Moharram ad bella, dc incursiones egrediebantur Arabes, &urbes vacuae incolis, & destitutae ferὸ manebant. Significat etiam verbum hoc sibilare, quia ciuitates & domus vacuae sibilum cdere quodammodo
222쪽
videntur. Tertius Quartus o l. Quoniam autem, ex
Mashudij sententia in ver inciderant in ipsa anni prima institutione, primus appellatus est Rabibo Atiuasi , id est, ver primum : alter ve-rδ Rabiti Ariani, hoc est ver secundum. Loquendi sermula priscorum Latinae haud absimilis. Plinius libro decimo, capite vigesimo nono. Luscinia pariunt vere primo quum plurimum sena oua. Li
uius . Primo vere exerritum moturus erat. .intus dicebatur '-l A ab.
Sextus l, mnah. Isti duo, ut idem Mashudius author est, in hyemem,&brumancinciderant, ex quo primo nomen impositum est d, l. Gia mari Alauisti, id est Gamari priore alteri verδ ut Gamadi althani, secundus, a Verbo Pamada , id est concreuit, quia his duo
bus mensibus aquam frigoris Vi conglaciare , atque congelare videbant
primi Arabes illi. Nessebant enim, inquit Mashudius, mutati is mensium lunarium, re a propria sede digressione mutari oesti oris, oe caloris temporis.
Ex dictis non leuis momenti aut ponderis oritur difficultas. Nam si menses isti duo in brumam inciderunt, qua ratione alij duo priores verni appellari possunt, clina hyems terrarum ubique ver antecedere credatur Pored non sunt ita foric nuncupati iuxta temporum ordinem, sed a floribus, de herbis, qui ea tempestate ibi virent, dc luxuriantur, id enim Arabicum vocabulum significat, ut Latinis Ver a virore , unde verno , id est pullulo, est dictum. Eiusmodi significandi, & loci uendi modus, quo vernon a temporum ordine quandoque sumatur, sed a florum aspectu , occurrit interdum etiam apud Latinos. Cicero 7. Verr. Cum autem mer esse coeperat, cuius initium iste non a Fauonio , neque ab aliquo astra notabat sed cum rosim viderat, tum incipere ver arbitrabatur. Eodem forsitan modo arbitrabantur Arabum anni conditores. Dici quoque potest, regionem
illam , ubi primum anni institutio facta est, vere duplici gaudere, atque hinc in sex tempestates annus distributus est. sed haec prolixius tractare non est praesentis loci, dc instituti. Septimus mensis appellatur Ur i inula . Est autem unus ex quatuor mensibus , in quibus bella gerere, aut incursiones facere illicitum erat, unde impositum est ipsi nomen Moab, id est timor, pavor, formido. Alij ita dictum esse volunt, quia eo tempore
spectiorum quorundam terrebantur aspectibus. Octauus es Lasab. Hoc
mense ad aquas quaerendas suis gregibus, dc armentis diuidebantur Arabes, ac in varias distribuebantur equitum turmas, & ordines ad incursiones faciendas, dc patriis insistendo institutis latrocinia exercenda, ex quo vocabulum ipsi inditum est O Sciabban , hoc est diuidens. Nonus Zabero. Quoniam autem Sol maximis & vehementissimis caloribus tunc feruebat, cum annus institutus est , Ouri: Ramnan ab ipsis sertitus est nomen. Vnum praeterea est ex Dei epithetis, quamobrem aduertunt gentis scriptores , non esse absolute usurpandum , sed cum addito quoties ad mensem significandum illo utimur, dicendumque tunc esse, Mensis Ram-dhan ; nam simpliciter prolatum denotat ipsum Deum. Decimus dicitur Barat. Eo mense aestuabant libidine cameli, qua de causa Sciaualvocatus est a verbo Sciauati , id est caudam extulis, libidine amauit.
223쪽
Ne autem cum suis camelis ad libidinem excitari viderentur Arabes , a nuptiis hoc mense abstinebant, abhorrebantque. Undecimus Na his, Vnus est e quatuor mensibus, in quibus bella gerere nefas erat: idcircδ ea di Dua Maadati nominatus est, a verbo Maadis, id est sedit, quieun, quia domi se continebant. Duodecimus demum Isso
risis, Ec ia ' sa D l-haziati, a vocabulo J Hamia, id est diem num est,
ad forum locum peregrinatus est: ita dictus, quia hoc mense ad templum Mechanum inuisendum peregrinabantur antiqui Arabes, Ut faciunt nunc etiam posteri sub Mahometisino. Est unus e quatuor sacris, in quibus bellis vacare, aut latrociniis nefas erat. Hi autem sunt Moharram , Ragiab, Dual-k dati, Sc Dual-haggiati. Porro de initio anni Arabici institutionis maxima controuersia est inter scriptores. Huius enim exordium quidam Autumnum statuunt, alij ver. Mashudius ultimam amplectitur sententiam. Mihi sit meum inter iaponere licet iudicium in neutrum esse videtur. Nam si uterque Rabilio in Autumnum nostrum incidit, nempe prior in Octobrem, posterior in Nouembrem , & uterque Giamadi in hyemem, scilicet in Decembrem, δίIanuarium, ut ipsa nominum etymologia docet, icconsentiens scriptorum comprobat interpretatio, certum exinde sequitur, Sapharum incidisse in Septembrem , dc Moharram , qui primus anni Arabici mensis est, in Augustum nostrum; nisi tamen tempestatum, temporumque vicissitudinum alia sit ratio, quam nostrarum, quae me fallat. Tamen quicquid sit, differentia , ut summum , unius mensis esse potest, adeoque si maturius uno mense contigit illis tempestas, quam nobis, Moharram anni institutionis primus in Iulium nostrum inciderit, oportet; si verδ serius, in Septembrem , hacque ratione annus Arabicus ab Autumno occoepit. Lunae autem cursu , ductuque menses suos emetiuntur Arabes, quia
astrum hoc , ut notat Mashudius, aliique gentis scriptores, suo novilunio, plenilunio, interlunio, interiectisque aetatibus temporum varietates ac mutationes ita ad unguem ostendit idiotis, imperitis, atque illiteratis
vi facilὸ Diarij suppleat vices, & quid agendum sit plane indigitet, doceat
Quantum autem horum omnium cognitio ad agriculturam, gregum, Marmentorum curam, quibus non solum Arabes, sed tota antiquitas addi istissima erat, conducit, medicinamque ipsam, nemo ignarus est. Astri huius tanta vis est in res has inseriores, ut non abs re propterea sublunares dictae sint ex Arabum sententia. Quis non animaduertit earum quamplures crescere luna crescente, decrescere decrescente illa, aestusque marinos hanc habere causam, ac alia eiusmodi infinita
In putandis Hebdomadae diebus ab ea feria exordiebantur antiquissimi
Arabes, a qua etiam opus creationis, quamque nos communi vocabulo
Dominicam appellamus, ipsisque verὁ dicebatur 1l A L Secunda O .l
si n. Tertia D bar. Quarta L, di Diar. Quinta Munes. Se ta Amba. Septima Satan Recentiores sub Mahometisno Arabes per ferias numerant dies usque ad sextam, quam Gomia nuncupant, id est naxim, cosiectionem. Dcnominationis ratio ex gentis Authoribus duplex est. Primδ, quia ea die animalia collecta adductaque sunt
224쪽
ad primum hominem, ut videret, quid vocarct ca. Secundo, quia homo creaturarum omnium collectio, epitome, & compendium ea die Mcreatus cst, S creaturarum dominus constitutus. Hinc diem hanc maximo in honore ac veneratione illis fuit, ac est,& ut sacra celebratur. Fallitur non mcdiocriter igitur Scaliger, bc quicunque ipsi subscribit, isthaec de hac feria tradens libro L. de Emendat. Temporum titulo de anno He-girae: e uiammam scribendum Moharram ) Horae coeperit astria sexta, ideo eam diem sacram issis dicunt ab eo tempore. oscio antiquiorem superstitionem esse propter Venerem quam Chobar vocabant, oesumma si mptitione antiquitus venerabantur. Primum falsissimum esse ex eo patet, quia omnes Arabum Chronographi, & Historiographi una voce affrinant, Ma-honactum ab urbe Mecha fugam arripientem Massinam infressum esse dieii. Moharranai, quam nonnulli fuisse feriam secundam, alij quintam scribunt. Moharram igitur illius anni, secundum prinue sententiae Authores, coepit a feria quinta, iuxta secundae verδ patronos a seria prima, ergo nona feria sexta. Secundum quod attinet, nemo sanὴ Arabum scribit, Venerem illis vocari Chobar; imo nec inter Arabum numina haec resertur, ut
ex dictis superius de ipsorum diis, dc idolis videre est, quicquid Christianus ille relatus a Scaligero ex Vincentio Bellovacensi , dc Author Sarracenicorum dicant. Scio, esse, qui existimarunt, Arabes sub Mahometisino tunc Veherem inuocare , cum ex templorum turribus populum ad synaxim altis clamoribus inuitant, ac suas quoque preces hisce inaugurantur verbis sit Ailabo Achbam. Sed non mediocriter profecto decipiuntur haec asserentes, quia vocibus iis nihil sisnificant aliud Arabes, quain Deum esse omnium Maximum, ut ex vocabuli significatione, ic eorum
commentatorum constat interpretatione. Achbaro enim nomen
formae superlativae est a positivo Gabire, id est mainm, itaut duae
illae voces sonent, Deus Maximus, quae loquendi sermula eadem esse videtur, ac ista Romanorum, Deus Optimus e taximus. Ego puto, errorem hunc duplici ex origine emanasse. Dies ista sacra erat Veneri apud Romanos, Graecosque , quamobrem idem institutum Arabibus fuisse falso sunt arbitrati. Nostram roborat sententiam tam antiquissimum, quam recentius vocabulum, quibus feria haec sexta notatur apud Arabes utriusque seculi, quorum neutrum ex Veneris nomine impositum ipsi fuit. Nec minus quoque occasionis sorte dedit Mahomeli, gcntis pseudoprophetae , filacitas, libido, dc lex ab illo lata , qua venereis voluptatibus, illecebrisque laxat
habenas, ac uxorum numero, 6c concubinarum grege non solum cam lar-
se atque liberaliter huic turpitudinis quasi numisi Acat, sed etiam prodigh. Feria septima dicitur illis sabbatum ab Hebraeo vocabulo. Mashudius tamen, se alij, Arabicam dictionem illam esse, volunt, quae significat
abscissionem, amputationem, de eiusmodi, denominationisque rationem reddunt, quia eo die creationis opus finitum, dc quasi amputatum, dc a seissum est. Arabum quoque vetustissimum institutum fuit in ratione temporum non dies, sed noctes putare, quod hactenus a posteris observitur. Itaque vel acta publica , dc contractus obsignantes, vel memorabilem aliquem
225쪽
Lo notantes euentum dicunt : Actum est , vcI contigit decima, vel decima quinta , aut viget ima nocte talis mensis, & sic de caeteris aliis. Eundem morem Gallis Disse olim ex Caesare obseruarunt Textor, Scali er,& alij. Rei ratio in promptu est; a neomenia suas stipputationes exordiuntur, &Lunam noctis dominam sequuntur, ac ducem in hoc habent. Creationis opus etiam a vespere occoepisse cx his sacrarum litterarum verbis colligunt : sacrumque est ves re ct mane dies unus. Opinionem hanc pluribus firmat, roboratque arsumentis, & rationibus Iesudad Chaldaeus, vir non mediocris cruditionis in sua Chaldaica Elucidatione locorum dissicilium sacrae Scripturae , cuius rationum aliquas hic adscribere visum est. si raritur, inquit, cur a tenebris, qua noctem constituunt, oe in tenebris exoredium coepit creationis opus , deinde lumen, auod est icit diem, productum est 'Primum, quia nox, siue tenebra sunt Mundi huius typus, in quo mors in nos
dominatur, dies et ero G luminis rem ii suturi Mundi symbolum est, in quo
immortales erimus. Secundum , ad coa ndum errorem illarum impiorum, qui duo E se, ac contraria Principia Italuerunt, quorum mnum aut rem
luminis faciunt, alterum vero tenebrarum, quas lumini Otrifuit. Et sane si imo loco productum fuisset lumen , tum tenebra, haresis hac in Mundo satis
inualui sit. Tertio, in tenebris produxit Author naturas, ne existimatum esset , illum lumine indiguisse ad creaturas sormandas. guarto , id quoque nostri tuus fuit, quia prius monase corpus formatur tenebrosis obno xium Etionibus, deinM immortalis, oe lumine fulgentissima infunditur is anima.
Primo etiam fingimur in tenebris uteri, postea ad hanceducimur lucem. Idem contendit praeterea , tenebras non esse meram priuationem luminis, sedens reale non minus ac lumen ipsum. Patres autem, ut D. Basilium, & alios contrarium docentes, non ex animi sententia id astruisse, ait, sed ut insanum insani Manichaei coarguerent crrorem, dc delirium.
de Animarum origine quaenam fuit Sententia. CAPUT DUODEC IMUM.
DAH Ri TARurus dogma fuit, aeternam esse Animarum originem, speciem quod attinet, earum vero indiuidua non secus ac corporari ab inuicem gigni, unaque cum illis interire. Dogma hoc multi Arabum ut impium explodunt, sed quodnam situm sit, non proserunt. Porrδ Mahometus gentis seductor,& fabularum, nugarumque omnium egregius propugnator, imo amplificator perquam hyperbolicus, Animas simul, & semel multis ante huius Vniuersi seculis conditas esse, non solii temerario ausu nugatus est, sed etiam horrendis blasphemiis, d commentis aliis susque deque omnia implet, omnia confundit. QNndoquidem non lsat habuit scelestissimus, hoc cum Platone, Pythagora, Hermete Trisme- lgisto , ac aliis antiquioribus asserere dogma; nec sat putauit, sacrilego ore i
226쪽
proferre aliquando , omnia propter se , ac pro se a Deo condita esse : verum enimuerδ, quod vix, & ne vix quidem credibile est, aut ingenui ani mi serre possunt, creaturarum nobilissimas animas, quas ad suam condidit imaginem Deus, ex suis excrementis, siue sudoribus productas esse tradidit, stultissimi crediderunt Arabes, reliquis gentibus paullatim cum impia religione insinuata est insania. Fabula commentitia in libriuubtilitatum
de cvnitione meri tum hisce narratur verbis, ut alias in nostris notis ad Semitam sapientiae obseruauimus. Omnium primum , inquitant eo in libro,Maismeti Lae a Deo creata est pauonis referens steriem σ formam. Hane in candidi a posuit Deus margarita, quam in pulcherrima appendit arbore , ubi Creatorem annos circiter misse summis laudibus celebrauit. exacto tempore fluculum mira creauit, oe vultui e abometi pavonis opposuit. Is cum suam imaginem pulcherrimam esse a Pexisset , quinquies adorauit Deum, ex quo factum est, ut quinquies Mahometari in precibus perfluendis adorent. Visa quidem Mahomeri lux conjecta aliquando a Deo totasmdore perfusa e Tunc ex sudore capitis eius condidit Deus Angelos; exsudore viditis solium, tabulam in qua omnia refert, calamum, Solem, Lunam, calum, flerar, oe quicquid in calis est; exsudore pretiris Trophetas, Apostolos, Doctores, Suare tres, ac probos quosque; ex sudore dorsi Mecham, oeeius templum , Jerusalem, oe omnia loca, in quibus colitur Deus; ex severe liorum Pudore gentem Mahometicam utriusque sexus; exsudore aurium animas Iudaeorum , Chrimanorum, agorum siue Ethnicorum, ac similium; ex sudore pedum terram uniuersam , ct quicquid in ea est. Tin hac iussit
Deus, ut anima choreas ducentes circumcirca Mahometi lucem iliam gratia
Creatori agerent, quod ista statis septuaginta mistium annorum praestiterunt. Deinde praecepit eis, Ct adjicerent pauonicam e abometi figuram, qua statim morem gesserunt. Ille ergo cui caput eius videre contigit, Chalypha, o Imperator deliinatus iat; qui vero frontem vidit, inferioris nota princeps; qui dextram, Dei letis obseruantissimus; qui supercilium pictor; qui aures, osci sus, ct hominibus acceptus; qui genas, pulcher atque i piens; qui nasum, medicus, oe aromatarius; qui labia, prorex; qui os, ieiunans; qui dentes, facie decorus; qui linguam, Imperatorum , σ Regum legatus, ac orator; qui gu tur, contionator, qui barbam, miles, ae pro diuina religione tugnator a qui collam, mercator; qui utrumque brachium, lanceator, ac gladiator; qui dextrum tantum, chirurgus; qui sinistrum, stultus, ct ignauus; qui volam demtra manus, nummularius; qui molam sinistrae, mensis tor; qui utramque
iam, liberalis, iustus; qui dorsum manuum, auarus ac fridus; qui H tos, sistor; qui dorsum digitorum d xtra manus, setor; qui dorsim sinistra, faber strearius; qui pectus, doctus, honorabilis, ac operibus bonis deditus; qui
dorsum, humilis, ac legibus oberiens; qui latera, careo; qui ventrem, contianens, religiosus; qui dorsum pedum, pisiator, re venator; qui pedum volas, tabellarius, ct cursis; qui umbram, rimulator, oe mimus; qui nihil demum, Iudaeus, Christianus, ct infidelis. Haec illi ex Mahometi traditione in libro
subtilitatem de cornitione veritatum. Animas itaque eo modo creatas, &destinatas Deus suo tempore, ex horum opinione, iuxta generationis exigentiam de coelo demittit, infunditque in humana corpora. Hoc autem Chron. Orient.
227쪽
cause fuit, quδd Alexander apud nostrae Semitae sapientiae Authorem interoganti, cur maiorem honorem deferret naagistro, quam parenti responderit: Quia meus parens ex caelo in terram me desiendere sterit, magister vero meus ex terra in coelum Vendere me facit. Et Lucretius. Cessit enim retro de terra, quod fuit ante In terra, sed quod missum ent ex aetheris oris, Id rursus coeti fulgentia templa receptant. Hae Mahomeli, suorumque aniles prorsus, innumerabilesque ineptiae quibus, sodes, fortioribus argumentis, aut rationibus refelli possunt, quam D. Irenaei lib. I. cap. 3 s. hisce verbis : viduersus eos victoria est, sententia eorum manifestatis Z Nec miniis huc faciunt haec D. Hieronymi ist. ad Ctesiphontem : Sententias eorum proridisse,superasse est. Dogma porro hoc de Animarum creatione in exordio Mundi ab Hebraeis ad gentiles manasse, Prob. is. de creatione Menasset, Iudaeus existitimat: ego vero contrarium penitus euenisse credo. Nam ille ex Rabbin rum placitis & Chorasto nullum proferre potuit testimonium nisi libri Tanhuma paras. Plaude, qui Platone, Pythagora, Hermete Trismegisto,ac Origene ipse multo recentior est. Idemque affirmandum est de Guem ara Haguigae, Berescit Raba, aliisque elusinodi traditatibus, quos ibidem indicat. Auctores autem libri Tinhumae, quos Menasseti veteres vocat, suam hanc sententiam ex Deuteronomi j cap. 19. vers 1 . hisce eliciunt
verbis, ut illa idem refert: Neque vobiseum lis ego pango surdus meum hoc cum adiuratione hae r sed cum eo, qui a at his nobi um hodie coram Domino Deo nostro, oe cum isto, qui non est hic nobisium hodie. Ad haec ver
fuerunt ab Adamo, oe qua sistura sunt et pu ad finem Mundi, omnes i ta fuerunt creata sex diebus creationis, omne sue in horto Edenis fuerunt, oeinterfuerunt. Sic enim dicitur, cum eo, qui adflat nobiseum hodie, ct cum eo, qui non est hie nobisium hodie. Quibus omnibus hac ratione robur addere nititur Menasseh: Enimvero quomodo Deus tuis et pacisci ,findusiurisine cum iis, qui in rerum natura non existunt 2 non mirabitur, talia proferri ab homine in sacrarum Literarum lectione versator Nonne, quaeso , perinde est, Deum pacisci cum absentibus, & qui non aderant, accum non existentibus, sed extituris 3 Subinde enim sequeretur, si ratio illa Valeret, Legem praesentibus tantummodo datam esse, ac foedera cum his inita, non item cum posteris. At non sic profectδ, non sic fuit. Audi sacram Scripturam Genes cap. 9. vers 9. ad Noe, & posteros extituros lo
ecce ego statuens pactum meum vobisium, oe cum semine vestro post vos.
-ο mis Unκ Id est, oestatuam foedus meum inter me, oe inter te, re intersemen tuum post te in generationes fas in pactum seculi. Simile quid reperitur vers 1 o. Et ne existimet quisquam, pactum hoc cum ipsis animabus initum esse , subditur: Eritque pactum meum in carne vestra in
228쪽
fedus atemum. Igitur cum semine, & posteris sancitum foedus est,&non cum animabus. Sed quem testem adhibere hic meliorem possumus, quam Menasset, aduersiis Menasset, Is in suo Conciliatore quaest. 7. in Leuiticum Mosaicae legis perpetuitatem asserere perperam obnitens inter caetera S. Scripturae loca hoc Deuteronomi j 29. vers r . vobisium δε- lis ego pangosadus meum hoc . utitur,edque recensito subdit: Manifeste videmus, non modo cum praesentibus tunc I raelitis, verum oe posteris eorum hoc foedus percussium. ι
Animaduertendum hic est, in illis Tanhumae verbis turpissimam cubare contradictionem, quam stilentio ignominiosὸ praeterit Menasseh, nec est ausus, eam Latin δ exprimere ue quamobrem fidelissimam accipe a nobis illius sententiae interpretationem : Omnes anima, qua fuerunt ab distimo primo, ct quas tura sunt usique ad finem Mundi, omnes ilia fuerunt creatae sex diebus creationis, omnesque in horto Edenis fuerunt, oe interfuerunt CUM LEX DATA EST, Acuti dicitur, cum eo, qui adflat nobisium hodie, Getim eo, qui non ea hic nobisium hodie. Aderant animae cum Lex data est, igitur verba illa Deuteronomij, ct cum eo, qui non est his nobisium hodie, de animabus nequaquam intelligenda sunt, sed de posteris, qui futuricrant, ut mox explicatum est.
Multa praeterea congerit ibidem Scripturarum loca ad sententiam hanc adstruendam. Omnium firmissimum habet hunc Isaiae cap. 17. Nam Lbi-raim a conjectu meo egredietur, oe animas ego feci. Ad quae verba ita ille:
Non dicit facio in tempore praesenti, sed, feci, in materito, adHnificandum omnes in principio Mundi condita/hille. Egregi E sanE. At Spiritus quoque
in ipso Mundi exordio creati sunt, ut idem Probi. 2 . probat, nec nos negamus; tamen dicitur ibidem : egredietur Viritus, in futuro, non in praeterito. Rudd vero dixerit Deus, feci, dc non, facio, nullum facessit negotium, quia infinitas propemodum iam condiderat praeterito tempore animas, ac multo plures, quam in eo praesenti tempore, quo cum Propheta loquebatur; unde satis maiori iure dicendum erat, stri, quam,Ρ- eis. Adde, quδd nihil in Scripturis obuius sit, quam temporum permutatio, ac unius pro alio acceptio. Vnum pro infinitis aliis sit hoc Deuter nomij 3 4. vers. t o. Non surrexit vltra Propheta in I et ilis Musi: ubi surrexit in praeterito positum est, pro , surget, in futuro. Rabbinorum quaenam sit mens ,&expositio loci huius Isaiae, dum apud me solerter cogitabam, dumque me accingebam ad eorum commentaria consulenda, en bonis auibus haec meditanti adest Saphnath Pallaneat Hebraeorum arcanorum reuelator Iosephus Devolsin, vir pietatis, doctrinae, ac omnis generis eruditionis ornamentis clarissimus, quemque non sola Hebraicae linguae commendat summa peritia, sed multo magis Rabbinicarum disciplinarum , quae mirifice in utroque eius tomo Je Iudaeorum Theologia, ac altero de diuina lege elucet, admirabilis cognitio. Itaque vir iste summus duo nobis suppeditauit ex Pugione fidei Raymundi Martini qui in lucem propediem magnis Literariae Reipublicae commodis eiusdem studio, dc opera ex praelo, sub quo est, prodibit in par. 3. dist. I. cap. 4. te stimonia , quae Menasset, sententiam, atque commentationem eum in lO-
229쪽
cum Isaiae & funditus euertunt, & non minus infidelem illum hic, qu alibi praedicant. Primum habetur in Berescit Raba R. Moysis Hadarsan, sive Glossatoris super illud Genes cap. 1. -κ n ri m Iste liser nera
quia non in aeternum Isai. cap. 37.ὶ litigabo curn primo homine, neque in finem irascar cum generationibus eius, quia spiritus a facie mea amici et icc. R. Tanhuma dixit nomine magistrarum nostrommeteonveniet rex donec creentur omnes anima, qua creare intendit Deus; siue in Dei
sunt idea in V nde probatur hoc t ex eo quod 'iptum est. Ita. 17. M animas ego feci, id est, oe propter animas ego feci. Ad haec ita mox laudatus Raymundus: Nota, quod ex eo quod dicit, Messiam non esse venturum quod de secundo aduentu propter multa, qua
apud eos leguntur, oportet intellizo donec omnes anima, quas Deus praevidit creandas, creata fuerint, ostendit quod anima quotidie creantur, oe creabuntur usque ad finem Mundi. Alterum testimonium multo expressius habetur, dc escacius ex libro Radicum R. David Κimhi in radice ina creauit, ubi ait ')m mpa mκ vin
id est, Luod dicitur Zacharia cap. ix. Et formans spiritum hominis in me- dio eius, exposuit hoc magister noster Saadias dicens, quod ex hoe quod ait Tropheta in medio eius; vult dicere quod creator creat eam canimam 2 cum perfectione forma corroris humani, ct hoc est quod dicit, In medio eius.
Ex his luce meridiana clarius constat, utrumque Rabbinum, nomine etiam aliorum Rabbinorum, atque ex illorum mente ac traditione loqui de creatione animarum facienda suo tempore, non autem facta initio Mundi. Nam primus ait, quas creare intendit Deus , siue magis ad verbum,
qua sunt in cogitatione Dei, id est quae adhuc non sunt productae , sed suo
tempore iuxta decretum Dei producendae. Alter vero dicit, Creatorem creare animam cum perfectione corporis humani, id est, cum corpus humanum in materno utero suam adipiscitur persessionem. Ne cauillandi autem Iudaeo relinquatur locus, utitur Rabbinus ille Verbo indi creare, hoc est ex nihilo facere. Iterum etiam Menasset, citat pro hac sua sententia cap. I. Abora et tra,
dicens: Et abbi asseritur e Cessam venturum esse, cum omnes anima, qua creata sunt, sese corporibus humanis iunxerint. Locum consulo, quia Iudaei
fidei amplius haud standum esse duxi. Ipsissima indicati ab illo loci verba
sunt. 'u et 'av mudia iis υ 'ν ia i κ 'diui Id est , Et dixit R. sese non venit filius Dauid donec completa fuerint anima in corporii bus iuxta illud Isa. v . Conferantur haec cum Iudaei assertione, ac iudicent docti, indoctique simul, an eadem sit ratio formaliter, anque idem sit, donec completa fuerint anima in corporibus, Sc, cum omnes anima, quae creata sunt, sese corporibus humanis iunxerint i Estne vel minimum vestigium creationis praeteritae apud illum Rabbinum Aut completum esse, dc creatum idem sunt 3 Dicendum itaque potius est, genuinum sensum
230쪽
ti illorum verborum esse, donec completus fuerit numerus animarum, quas
creare decreuit Deus. Nec facilὶ credendum est, hunc Rabbinum dissentire ab iis, quos supra retulimus, sed in eodem sensu, licet diuersis voca bulis, suam opinionem protulisse. Pergit Menesteli stram roborare aliis authoritatibus sententiam . D emara Hagusta, inquit, refertur in caelo SN eo se domicilia vita, oepaeis, re animarum iustorum, oe Dirituum, atque etiam animarum farum, qua in Mundum menturae synt. Verba ipsa non retulit , quia recta contra ipsius eunt sententiam. Ibi enim inter illa, quae in thesauris Dei sunt recondita, ponuntur hisce verbis: 'in m et 'ra imam, '' NU mran renm JU- ritus, ct anima qua creanda sknt iuxta illud I . 17. Animas autem non esse inibi realiter, sed qua praeuita a Deo, verba ipsa Glmudis plane nobis declarant, cum vicant, qua creanda sisnt, siue magis ad verbum , ii an, qua futurae sunt, mi creentur. Perpendant aequi iudices, an idem sit, qua in Mundum mentura synt, Et, qua creanda, siue, qua Νω-na sῖnt, ut creentur. Adhuc urget in hac sententia non pauci momenti difficultas. Libro 3.
de resurreet. mori. cap. 2. coniungit, annectitque Menaseli mortuorum resurrectioni aduentum Messsae , adeoque ex eius mente tunc omnes animae suis corporibus iunctae erunt. Eodem vero lib: cap. 9. assirmat, ac probare nititur, resuscitatos generationi prolis operam daturos. Ex hoc autem sequeretur alterutrum, vel scilicet non omnes animas iunctas fui s. se corporibus in aduentu Messiae, vel animas creari tunc an corporibus. Et si tunc, cur non etiam nunc ὶ Porro occurret forte obiectioni huic ex Glossa cap. i. Aboda Zara ita , ni nimn mr mn qu 'Νν κω netrari redii,
Id est, Diebus Messaserta dicendum est, corpus nouum fore, oe animas nouas . Sed tam contra ipsum, qutin suam Glotam inferretur; ergo non
eadem resuscitatorum fore corpora, dc animas contra ea, quae tradit lib. 2. cap. 4. dc s. imo cap. 6. contendit, eos resurrecturos cum ferali ami
culo , dc iisdem vestibus, quibuscum terrae mandati sunt. Si dicet, illud intelligendum esse de iis, qui post resurrectionem generabuntur, non quidem de ipsis resuscitatis, urgebitur : ergo resuscitati non gignent sibi similes, sed alterius speciei liberos. Atque adeo procreandi modus ille Iudaicus non longe absimilis erit ab eo, quem inuenit Ana in solitudine, cum pasceret asinos Sebeon patris sui. Haec satis nunc dicta sint, ad alia
Hanc eandem persuasionem de Animarum creatione simul sam in
ipse Mundi principio, Christianis Orientalibus impingit Thomas Biatiensis lib. 7. par. Σ. cap. 6. dc alibi, sui Thesauri de procuranda omnium gentium salute in haec verba : Mnima ab initio omnes ut creata βιnt. Sed quam falso, ac temere haec ab illo prolata sint, ipsorum Orientalium constet tam inconsiderato testimoniis. Ex Maronitis, quos nominatim huius assertionis insimulauit, adsit modδ pro omnibus D. Ioannes Maro, ut multos alios breuitatis omittam gratia, qui in suis disputationibus aduersiis Nestori j dogma ita animae, dc corporis utitur exemplo ad demonstrandum Verbum Carni unitum fuisse in ipso conceptionis instanti, nec