Selectæ dissertationes polemicæ ad tractatum de Deo. Tomus primus quartus

211쪽

8 Dx HAERESI seria eius ab initio abscondita diuid est quod nesciat, qui novit omnia quae Dei sunt λ viri.

tus enim etiam alta Dei scrutatur. Ac ne putes quod scrutetur incognita , O ideo scrutetur ut discat id quod ignorat; ante praemisit. I uia revelavit nobis Deus per Spiritum suum : Iimidui disceres , quia novit Spiriιus qua nobis per ipsum Spiritum revelantur, in posterioribus ait. 2uis enim scit hominum , qua bominis

Iunt , nisi spiritus hominis qui in ipsa est Sieo quae Dei sunt , nemo eo novit nisi Spiritus Dei. Ergo si hominis Diritus novit qua bo- minis sunt, O antequam scrutetur novit; potestne aliquid Dei esse, quod Spiritus Dei nesciat λ De quo non otiose Apostolus dixit, Iua Dei sunt, nemo eo novit nisi Spiritus Deli ut non scrutando cognoverit, sed noverit per naturam . Non quod accidens in eo scientia divinorum , sed cognitio naturalis sit. Verum , β te moset, quia dixit, scrutatur , accipe quia

id quoque de Deo Icriptum est, eo quod sit feratator eordis O renum. Ipse enim dixit: Ego scrutans corda O renes. Etiam de Filio Dei habes ad Hebraeos; Σui scrutator est animi Oeogitationis. Unde liquet, quia nemo inferior superioris scrutatur arcana. Divina enim fotius est potestatis occulta novisse. Similiter edigo scrutator est Spiritus sanctus , ut Pater , similiter 'scrutator ut Filius, cujus proprietate

sermonis id exprimitur , ut viideatur nihil esse quod nesciat, quem nihil praeterit. Τotam istius vim argumenti paucioribus

212쪽

MACEDONIANORUM. 9 verbis complectitur Sanctus Fulgentius iii Responsione ad Inquisitiones Ferrandi: Istam quippe plenitudiuem cognitionis . inquit , sola posset uuitas naturalis, per q ιam sie est i Deo Spiritus ejus , ut unus sit eum illo naturaliter Deus.

Utuntur & Patres ad probandum Spiritus sancti Divinitatem illis Seripturae sacrae tellimoniis , quibus peccatum in ipsius Majestatem admissum irremissibile dicitur, Marci 3. Matthai l a. Lucae I a. Sic inter alios haec urget loca Sanctus Ambrotius, lib. i. di Spiritu sancto, cap. 3. Bomodo igitur inter erraturas audet quisquam Spiritum computare ρ aut quis sie se obligat, ut si creatura derogaverit, non putet sibι hoe aliqua Oenia relaxandum p2 am si Iudaei, quia adoraverunt Militiam caristi, divino praesidio destituti sunt: qui autem adorat oe eonfitetur Spiritum sanctum, acceptus est Deo; qui non consitetur, Derilegii reus sine venia damnatur et utique hinc aestimari potest , non inter omnia , sed super omnia esse Spiritum sanctum , cujus injuria aternis supplieiis expiatur. cur autem dixerit Dominηs: a Uiblasphemaverit in Filium hominis, remittetur ei ; qui autem blasphemaverit in Spiritum fanctum , nee in futurum remittetur ei, diligenter

adverte . 2 cumquid alia est offensa Filii, alia Spiritus sancti λ Sicut enim una dignitas, sie uua injuria . Sed si quis corporis specie deeeptus bu-mani remissius aliquid sentit de Christi earne, quam dignum est , habet culpam , non est ta.

213쪽

io DE HAERESI men exclusus a lenia quam fide possit adsciscere. Si quis vero sancti Spiritus dignitatem , majestatem , potestatem abnegat sempixerxam, O putet non in Spiritu Dei dici daemonia sed in Beelgebub non potest ibi exoratio esse veniae ubi Derilegii plenitudo est;quia qui Spiritum negavit, coe Deum Patrem negavit oe F lium.

Probatur insuper Sancti Spiritus Divinitas

ex Operibus , quae cum solus Deus edere possit , ea tamen Spiritui sancto velut auctori tribuuntur, inter quae sanctificatio hominum , adoptio, remissio peccatorum principem locum obtinent. Porro Sanctificare nulla erea

tura aliam penitus potest: largitio sanctifieationis , munisicentia solius est Ma)estatis, inquit

Paschasius lib. I. de Spiritu S. cap. D. Cum

igitur proprium illud sit Spiritus sancti , undeta Spiritus Sanctificationis c ad Romanos I. Spiritus adoptionis sad Romanos 80 Spiritus gratia ad Hebraeos ai. in nationes gratia virlius sancti est usa dicatur Actorumio. oe oblatio Gentium sanctificata in Spiritu Iancto Roman. is. aritas Dei diffusa fit tu eo albus nostris per Spiritum sanctum quiuatus es nobis c Rom. s. S Deus Ialous nos

fecerit per lalacrum regenerationis , oe ren Cationis Spiritus Ian Ii, quem effudit in nos abunde per 'esum Christum Salvatorem nostrum ad Titum 3. O nemo possit dicere Dominus yejum , mp in Jpiritu sane to . I. ad Corinthios Ia. colligitur Spiritum lanctum crea

turam

214쪽

MACEDONIANORUM. IIturam non etse, sed verum Deum . Hoc a gumentum urget Sanctus Ambrosius, lib. t.

de Spiritu Sancto , cap s. Creatura inquit Ductificatur; sanctificat autem Spiritus sanctus .... 2bu ergo potest sanctificatio oe corruptela unius esse naturae et O ideo non potest gratia sancti Spiritus , oe ereatura unius esse substantiae . Itaque cum omnis iaSisibilis, prae.

ter Trinitatem , reliqua natura , cujus rationa

bilem in incorpoream jure quidam substantiam putant, non impertiat spiritualem g=atiam , sed aequirat; κω participet, sed assumat ; δε- paranda est utique a Delatate Spιritus sancti

communitas creatura.

Eodem spectant verba Christi Nicodenium. alloquentis Joann. 3.) Visi quis renatus su rit ex aqua O Spiritu, non potest introire in regnum Dei. Et subinde: Sie est omnis qui natus est ex Spiritu . Quem locum Sanctus Cy rillus Alexandrinus in Thesauro. Alsertione 3 q. cum altero eiusdem Evangelistae comparans cap. I. ui non ex sanguinibus, neque ex Soluntate carnis, neque ex voluntate viri , sed ex Deo nati sunt, Spiritum sanctum esse Deum colligit . Idem testimonium urget Sanctus Ambrosius, lib. 3. de Spiritu sancto,

cap. II.

Idem probant illa Scripturae loca , quae SpLritum sanctum in nos effusum testantur,yoit a. Roman. s. Tit. 3. quibus in luxis trium effusionis nomen increatam Spiritus sancti substantiam probare contendit Didymus, lib. a. de

215쪽

Spiritu sanctar Neque enim Deus . cum Muge. luin mittit aut aliam ereaturam , e findam, dicit, de Angelo meo, aut Principatu , aut raro -

ηο i in Iolis quippe bis quae ab aliis partie an-tur , hie sermo eonsentit. Id est , de solis accidentibus dicitur, de nulla vero subitantia spiritali creata , sed de increata tantum Sc di vina dici potest . Eadem loca urget Sanctus Ambrosius, lib. i. de Spiritu sancto, cap. 7.& Palchasius. lib. a. eap. l. dicens r Auctori tantum debetur hoe privilegium . ut conmen-riam possit intrare secretam - Anima vero ani

ma, aut Angelus Angelo eonjugi potest, infundi non potest. Idem probant loca Scripturae sacrae, quibus viri sancti Spiritu sancto repleti dicuntur , de Spiritus sanctus in iis esse de manere . Act.2. Repleti sunt omnes Spiritu Sancto i & alibi passim . Nemo autem sive in Scripturis, siveia consuetudine , plenus creatura dicitur . Soli divina natura convenit hic sermo inquit Didymus , lib. I. de Spiritu sancto i qui O lib. clarius hane propositionem explicat dicens ,

Animam, vel mentem bominis nullam creatu

ram juxta substantiam posse implere , nisi I

lam Trinitatem . Quamvis secundum operationem , σ voluntatis errorem , sive virtutem, animus de bis quae creata sunt,imρleatur. Idem argumentum urget S. Ambrosius , lib. I . de Spiritu sancto eap. 7. S pariter ac Didymus, Spiritus sancti divininitatem ex incircumscripta ejus substantia probat. Creaturam enim

216쪽

MACEDONIANORUM. 33 omnem tertis natura suae limitibus circumfer

pram esse docet: Spiritum .ero sanctum in omnibus , O ubique semper esse . Quod Apostolorum confirmat exemplo. Incircumscriptus

igitur, inquit, O infinitus Spiritus sanctus, qui se Discipulorum sensibus per separatarum divortia disereta regionum , remotosque fines to. tius orbis infundit, quem nihil potest praterire , Cel fallere. Quod spectat Spiritus sancti in nobis inhabitationem & mansionem , eam Chri ilus tu. culentissime descripsit Joann. I 4. , , Ego , in ,, quit , rogabo Patrem, & alium Paracletum ,, dabit vobis , ut maneat vobiscum in aeter , , num . Spiritum veritatis, quem mundusis non potest accipere , quia non videt eum ,

,, nec scit eum: vos autem cognoscetis eum,

M quia apud vos manebit, I in vobis erit. Et M I. 'stan. 4. In hoc cognoscimus, quia in ,, iplo manemus, & ipse in nobis, quia de , , Spiritu suo dedit nobis SI ERGO , inquit Sanctus Cyrillus, in Thesauro , A isertione 3ψ. ,, inhabitante in nobis per participa- ,, tione ni Spiritu, Deus est qui inhabitat, ,, ipse que in nobis sit, & nps in ipso, quiari Spiritum in nobis gestamus a quomodo non ,, erit Spiritus Deus, qui totam Dei ac Patris ,, deitatem in se essentialiter continet , cuius,, ti Spiritus est , S per Filium creaturis do-as natur pri Et infra r Christus alicubi de iis qui participatione deitatis digni sunt, ita ait: Ego

217쪽

ri go& Pater veniemus, & mansionem apud ,, eum faciemus . Atqui constat eum per Spiri ritum in sanctis habitare . Cum ergo Spi- ,, ritus sanctus , Patris simul & Filii praesen-M tia nos impleat et quomodo non sit manife- ,, stum, Spiritum a divina essentia seiungi nono posse et sed ex ipsa naturaliter emitti, Sc,, universam Patris de Filii operationem ha- , bere pProbatur secunda pars Propositionis, adducendo Patrum testimonia, qui Spiritus sancti Divinitatem scriptis suis propugnarunt. Pro fero in primis Tertullianum lib. adversus Pra-Xeam, cap. 13. s. Duos, inquit, definimus,, Patrem & Filium , dc iam tres cum Spiritu

,, sancto , secundum rationem oeconomiae , quae facit numerum . . . . Duos tamen Deos ,, ct duos Dominos numquam ex ore noliro,, proferimus et non quasi non de Pater Deus, ,, cie Filius Deus, de Spiritus lanctus Deus, ,, cic Deus unusquisque, dcc. Et cap. q. Ra- ,, dlx oc frutex duae res sunt, sed conjunctae . ,, Et fons & flumen duae species sunt, sed in . ,, divisae. Et sol de radius duae formae sunt,

sed cohaerentes .... Tertius cic Spiritus 1 an- , , ctus a Deo, de Filio, sicut tertius a radice ,, fructus ex frutice : oc tertius a fonte rivuso ex flumine: de tertius a sole apex ex radio. ,, Nihil tamen a matrice alienatur, a qua μοὐ prietates suas ducit Ita frinitas per con- sertos S conexos gradus a Patre decurrens,

is S Monarchiat nihil oblirepit, oc ἐμονο is μίην tiatum protegit. Pro.

218쪽

MACEDONIANORUM. Is Profero secundo Sanctum Athanasium in OEpi Itola ad Serapionem : is Res conditae in- ,, quit ex non exilIentibus extiterunt, cumri habeant principium suae essentiae. Fx Deo M autem dicitur Spiritus. Nemo enim, in-s, quit, novit quae sunt hominis , n isi Spiritus M hominis , qui est in illo : ita quae sunt Dei, is nemo novit nisi Spiritus Dei. Nos autem ., non Spiritum mundi accipimus , sed Spiri- , , tum qui ex Deo eit. Quae igitur, secundum ., illa verba cognatio est Spiritui sancto cumis creaturis: cum creaturae aliquando non

is erant, Deus autem semper sit , ex quo ., Spiritus sanctus p Quod autem ex Deo est, non eii ex nihilo , neque conditum quid- ,, piam in se habere poterit . Et infra: ri Spiritus ille . Spiritus sanctifi- ,, cationis S renovationis N eit , & dicitur i,, creaturae autem non dant, sed accipiunt san- ., ctificationem S renovationem . . . Quod ., igitur non sancti ficatur ab alio, neque par- ,, ticeps redditur lanctificationis , sed sancti. ., ficationem impartit, in quo creaturae omnes,, sanctificantur, quomodo illud fuerit unuma, ex vulgo rerum conditarum i Necessure , is enim eii iis qui hoc loquuntur, dicere e ,, tiam, Filium per quem omnia lunt condita, a, unum esse ex hoc vulgo universitatis .

Spiritus quoque vi vincator dicitur Qui is excitavit enim cinquit Iesum Chri ilum

,, ex mortuis, Vivificabit mortalia corpora

,, vestra per inhabitantem in vobis Spiritum.

219쪽

ri subministrator vitae, ut inquit Petrus . Di - ,, xit porro illis Dominus et Aqua quam ego,, dabo ei , fiet in illo fons aquae salientis in

,, vitam a ternam r hoc autem dixit de Spiris, tu quem accepturi erant credentes in eum . ,, Jam quod non aliunde particeps redditur, vitae, sed vivificat res conditas , quam ha . ,, bet cognationem cum creaturis p, , Videamus tamen adhuc illam ipsam in I - ,, tio traditionem , & doctrinam , & Fidem , , , Catholicae Ecclesiae, quam Chritius quidem is dedit, Apostoli vero praedicaverunt, & Pa-

,, tres servaverunt. In hac enim Ecclesia

,, fundamur, & qui inde excidit, neque esse, ,, neque dici poterit Christianus . Trinitas i- ,, gitur sancta de perfecta in Patre , & Filio , o & spiritu sancto, rationem deitatis acci- ,, pit, nihil alienum, aut foris superinductum, , possidet, neque ex Creatore S creatura oo consistit, sed tota est ex Creatore & condi , , tore rerum , sibi similis , de natura indivisi-- bilis, unaque eius Operatio. Pater enim peri, Verbum in Spiritu 1 ancto omnia facit. At- que ita Unitas Trinitatis servatur, & ita ,, unus Deus in Ecclesia praedicatur, qui estis super omnia , 8c per omnia, de in omnibus. , , Super Omnia quidem ut Pater, ut Princi.,, pium N Bns, per omnia vero per Verbum. ,, In omnibus porro in Spiritu sancto . Profero tertio Sanctum Basilium Magnum, L a. de Spiritu sancto, c. 9. D Jam vero , in-sa quit,

220쪽

M ACEDONI AN ORUM. II,, quit , etiam de Spiritu sancto , communes,, nostrae sententiae cuiusmodi sint expendas, mus , tum eas quae nobis de illo e Scriptu- ,, ris collectae sunt, tum eas quas Patrum tra- ,. ditione sine scripto accipimus. Primum

,, igitur qui audivit appellationes Spiritus ,

,, erigitur animo. S ad supremam naturam

,, cogitationem attollit. Nam Spiritus Dei ,, dictus est, Spiritus veritatis qui ex Patre M procedit; Spiritus rectus, principalis; Spi- , ritus sanctus, quae postrema propria est illius,, ac peculiaris appellatio. inod sane nomen omnium maxime declarat id quod ell incor- poreum . & ab omni materia purum , atque is incompositum. Quapropter & Dominus, ,, ut animum qui putat Deum in loco adoranis dum, doceat eum incomprehensibilem Scis re incorporeum esse , Spiritus , inquit, esti, Deus . Proinde fieri non potest , ut qui au- dit Spiritus naturam loco circumscriptam .is aut mutationibus S alterationibus obno-s, xiam , aut Omnino creaturae similem ima-

is ginationem imprimat menti suae i sed ad id is quod summum est cogitatione proficiscens, is intelligibilem substantiam cogitet necesseri est, virtute infinitam , magnitudine in-

,, circumscriptam, nec temporum nec tacuis lorum dimensionem recipientem , nemini, , bona quae habet ipsa invidentem . . . sic , , perficietem cetera ut ipse in nullo deficiatris non aliunde parta vita viventem, sed qui ,, sit ipse vitae largitor , nec accessionibus au