장음표시 사용
91쪽
ditus advenit, et novissime venturus judicare vi
Objicitur . Ubi sunt tres personae realiter distineri , quarum quaelibet Deus est , ibi tres Dii sunt. Porro tres Deos admittere impium est i igitur & tres personas. Respondeo , nego maiorem : Nos enimes qui S tempora & caussas Scripturarum , per ,, Dei gratiam , inspicimus , duos quidem de- ,, finimus , Patrem & Filium, S iam tres cum
Spiritu Sancto , secundum rationem incon ,, miae , quae facit numerum et duos tamenis Deos & Dominos numquam ex ore nostro,, proferimus, , inquit Tertullianus capit. IS.
libri adversus Praxeam r ubi & additi se inte- ,, rum si ex conscientia , qua scimus Dei nori men & Domini, & Patri, & Filio , &is Spiritui convenire , Deos & Dominos nomiis
,, naremus , extinxissemus faces nostras, etiam
is ad martyria timidiores , quibus evadendiri quoque pateret occasio , iurantibus statim per Deos & Dominos , ut quidam Haeretias, ci , quorum Dii plures . Respondeo a. distinguo maiorem et Ubi sunt tres Personae , quarum qua libet Deus est , ibi tres Dii sunt i si divisa sit in illis divinitas , concedo ; si una Sc individua sit ipsarum natura , nego . At in tribus Persionis una est numero divinitas i qua de re Sanctus audiendus Athanasius in Expositione Fideir si Neque tres,, Hypostases , inquit , separatim divitas , utis, corporum more in hominibus, cogitare li- νγ cet,
92쪽
DiviNARuM PERsoMARUM 37s, cet, ne quemadmodum Gentiles, Deorum M Multitudinem inducamus , , . Quod subinde apposita similitudine declarat i , , Lit enim su-M Vius ex fonte ortum habens ab eo non dividis, tur, nam una amborum est aqua et quamvis ,, formae duae sint duoque nomina; sic neque ,, Pater Filius est , neque Filius Pater . Siqui- , , dem Pater , Filii Pater est ; & Filius, Pa- , , tris Filius. Atque ut fons non est fluvius , , , neque fluvius fons ; sed ambo una eademque ,, sunt aqua quae ex fonte manat in fluvium , , , ita divinitas, quae ex Patre transfunditur in ,, Filium , perenniter & fine divisione conti
Contra . Gentilium Philosophi , divinitatem unam agnoverunt , & plures nihilominus professi sunt Deos: apud nos universum genus est una humanitas , & tamen sunt homines plures , quia sunt plures personae r igitur plures esse Deos consequens est , si sint plures Personae divinae , quamvis una in ipsis divinitas ado
Respondeo , nego consequens , S paritatem . Ratio discriminis est , quia non periΠ- de una est divinitas in tribus Personis , ut in Diis Gentilium ; vel ut natura communis in pluribus est individuis una , sola scilicet ratione ; sed re ipsa una est , singularis , neque numero divisa. Nam humanae in individuis naturae Communitas unitatem habet cogitatione sola considerabilem et
singularia autem , O tempore in asseetionibus ἔatquc adeo potentia γ facultate , plurimum is
93쪽
38 DE TRINITATE ter se diuisa sunt. Sed divinarum quaelibet Perissonarum Pnitatem habet, non minus ejus cum
qua coniungitur , quam sui ipsius respecta , propter essentiae , O potentiae identitatem : ut ait
S. Gregorius Nagian genus , oratione 37. JContra . I res Personae sunt unus Deus , sicut Petrus , Paulus, & Joannes sunt unus homo , ex S. Gregorio Nysseno in Epistola , seu in libro ad Ablavium t quo etiam eXem plo usus est S. Basilius r atqui Petrus, Paulus ,
S Joannes , sunt tantum unus homo secundum rationem , sunt vero plures homines re-
ipsa , quia plures sunt personae r igitur Pater , Filius , R Spiritus Sanctus , tres Dii sunt, si tres Personae sint re ipsa distinctae. Respondeo , similitudinem illam , qua usi sunt laudati Patres in subjecta materia , non e se accuratam . Est enim arctior Naturae divinae unitas in tribus Personis, quam naturae humanae in pluribus individuis. Haec enim unitas dumtaxat convenientiae est ac similitudinis i illa ve ro , unitas individua , simplicissima , & infinita et quam etsi Patres agnoverint, & adstruxerint , aliquando , ipsam tamen interdum oeconomiae caussa dissimularunt: unitatemque speciei humanae propriam in exemplum protulere. Hac autem eo lubentius usi sunt similitudine , quo & ad Arianam haeresim refellendam sussiciebat; S ad Sabellianum errorem confodi ea
Praeterea , S. Gregorius Nyssenus in Epistola ad Ablavium, huius explicandae unitatis
94쪽
ni ita conitanter non adhaeret, ut neget commodiores alias afferri posse . Immo profitetur maximas habiturum se gratias illis . qui divinae gratiae lumine illustrati, faciliorem viam difficillimae quae itionis utcumque exponendae invenerint . Unde iniqui non erimus in S. Gregorium Nyssenum , nec venerationi ipsi debitae deerimus , si eius explicatione potthabita , aliam afferamus. En eius verba r se igitur quae illo quidem tractatu multum difficilis elli nobis, , , cum vero , siquidem aliquid tale postemus D invenire , per quod mentis nollrae ambigui - , , tas firmaretur , & non amplius ad absurdum D dilemma dubia vacillaret, atque penderet ,
is praeclare ageretur e sin autem vel ra oratiose proposita quislione infirmior arguatur I tra- ditionem quidem , quam a Patribus per suc- , , cessionem accepimus , serva Uimus in perpe- tuum firmatam , & immotam : orationemis Vero quae Fidei patrocinetur , a Domino reis
is quiremus: quae si ab aliquo eorum , qui gra- tia praediti sunt, inventa fuerit, gratias age - mus ei qui gratiam dederit i sin minus id no- , , bis contigerit, nihilo secius in iis quae de-M creta atque statuta sunt , Fidem stabilem &is firmam retinebimus .
Tertio. Ipsa Epiitolae S. Gregorii Nysseni ad Ablavium inscriptio satis ostendit, illum
Τritheitarum errorem execrari. Hunc siquidem
titulum praefert: Bod non sunt tres Dii. arto. Idem S. Gregorius in Oratione
95쪽
Catechetica cap. 3. ait, quod in Mysterio Sanctissimae Trinitatis is Naturae unitas non admit- ,, tit divisionem et adeo ut neque Monarchiae ,, dominatus scindatur in diversas disse eius unis, tales , neque congruat id quod dicitur cum, , Dogmate Judaico : sed per medium duarum ,, opinionum procedat veritas, & utramque ,, tollens haeresim , & ab utraque accipiens id
,, quod est usui. Nam Judaei quidem dogma
,, tollit, & Verbum admittendo , & creden- , , do Spiritum et eorum autem qui stant a Grae-M cis aboletur error multorum Deorum ; ea is quae est secundum N/turam unitate circum- , , scribente , & arcente multorum phantasiam. ,, Rursus autem ex Iudaica opinione maneatri Naturae unitast ex eo autem quod Graeci opi-
, , nantur, sola discretio in hypostasibus , imis piae opinioni utrinque congruo adhibito re- ,, medio . Est enim veluti quaedam medicina , is eorum quidem , qui in uno aberrant, numem rus Trinitatis r eorum autem qui sunt dispersi,, in multitudinem ratio Unitatis. Eamdem Theologiam tradit S. Basilius lib. de Spiritu Sancto c. i8. Aut silentio , inquit , ,, honorantur ineffabilia , aut pie numerantur ,, Sancta . Unus Deus & Pater , & unus uni- ,, genitus Filius , & unus Spiritus Sanctus.,; Unam quamque Personam singulariter efferi ,, mus et ceterum ubi numerandum est , haud- ,, quaquam indocte numerando eas proferimus, , , quasi plures Deos intelligamus . Neque enimis iuxta compositionem numeramus ab uno adax Pluin
96쪽
,, plura facientes incrementum , ut dicamus, , , unum , duo , tria I neque primum , secun - , , dum , ac tertium . Ego enim Deus primus , , , & ego posterior . Secundum autem Deums, numquam ante hac, ac ne hodie quidem audimus , eo quod Deum ex Deo adorantes, , etiam proprietatem profitemur Personarum, ,, manemusque in uno Principatu, non dissipanis, , tes divinae Naturae rationem in multitudinem
,, subdivisam t eo quod unam in Deo Patre , ,, & Deo Unigenito formam contemplamur, is inseparabili Deitatis essentia unitam . Filius, , enim in Patre , & Pater in Filio , quando,, quidem hic talis est , qualis ille ; & ille qua-
, , lis hic t atque hac quidem in parte unum, , sunt. Itaque juxta Personarum proprieta-
, , tem , unus sunt , & unus r at juxta com- , , munem Naturam , unum sunt ambo . Quo-
is modo igitur si unus , & unus sunt , non sunt ,, duo Dii Quoniam Rex dicitur Regis imas, go, non autem duo Reges . Neque enim
,, potestas scinditur , neque gloria dividitur. Obiectio octava constat rationibus Michaeis lis Serveti , qui Sabellii haeresim postremo faeculo suscitavit , necnon Transylvanorum , qui eius impietatem sectati sunt. r. Aut persona in Deo finita est , aut infinita; si infinita , ergo una tantum ; si finita, ergo infinitae Personae admittendae sunt, quae divinae essentiae infinitudini respondeant . Secundo. Vel Pater genuit Filium existentem , vel non existentum ; si primum , frustra
97쪽
stra genitus est: si secundum , aliquando non fuit Dei Filius. Plures igitur non sunt in Deo
Personae unius & eiussiem essentiae. Antecedens constat, alterutram enim disiunctionum veram esse necesse est.
Tertio . Generare est summa perfectio in vivente r hanc autem perfectionem Pater habet , Filius non habet i non sunt igitur ejusdem perfectionis S essent ae Filius & Pater . Unde consequens est non esse in Deo plures personas eiusdem essentiae. Quarto . Si sint plures in Deo personae, Deus erit genitus, & non genitus , quod cO tradictionem involvit. Evidens est consecutio , quia Pater ingenitus , Filius genitus erit. Confirmatur. Vel genitum, vel ingenitum , significant accidens , vel substantiam . Si primum, Deus igitur accidentium est capax. Si secundum . substantia igitur Filii distincta erita substantia Patris. Plures igitur non erunt personae unius essentiae ; aut Deorum invehetur multitudo. Quinto. Si tres personae sint unum in es.sentia , quaternitas in Deo admittenda est . Cum enim essentia , Pater , Filius, & Spiritus Sanctus , quatuor nomina sint nequaquam nonima, res plane quatuor significant. Confirmatur. In Deo nihil est praeter ecsentiam & relationem ; sed nec essentia , nec relatio generant, aut generantur: nihil ergo in Deo generans , aut genitum est: ac proinde plures in Deo non sunt personae .
98쪽
DIvIMARUM PERSONARU M . 43 Sexto. IIae sunt eadem uni tertio , sunt eadem inter se ; istudque principium est per se notum , & totius artis iratiocinandi basis r sed Pater & Filius sunt eadem res cum essentia divina ; sunt igitur eadem res inter se . Unde consequens est non esse personas reipsa distinctas. Respondeo ad primum , Personam divinam infinitam esse . Nego tamen inde sequi , quod sit unica r sed solum colligitur unam esse trium perZnarum sium mam ct indivisam perfe-etionem a
Contra . Deus unus est , quia infinite perfectus est a cum igitur divina persona sit infinite perfecta , nonnisi una erit. Respondeo, nego consequens. Unus enim Deus alterius perfectionem omnem non contineret r at una persona continet omnium aliarum perfectionem , propter unitatem eiusdem essentiae , & ratione circumsessionis . , , Est enim, Filius in Patre , inquit S. Athanasius orati , ne contra Arianos , quatenus intelligere licet, eo ipse , quod totum id quod est Filius , , substantiae Patris proprium est i quemadm , dum ex luce splendor , & ex fonte fluvius., Adeo ut qui videt Filium , videat id quod, proprium est Patris, & intelligat esse Filii, ex Patre derivari , & sic in Patre esse . Est, autem & in Patre Filius, quoniam quod Pa- , tris proprium est , hoc ipsum est Filius: C, cui in splendore Sol , & in Verbo mens, , & in fluvio fons. Ad hunc enim modum ,
99쪽
,, qui contemplatur Filium , contemplatur id ri quod Patris subitantiae proprium est , &M agnoscit Patrem inelle Filio. Nam cum id , , quod proprium est , nempe divinitas Patris, , , sit esse Filii , consequens est ut & Filius in se Patre sit , & Pater in Filio. Etenim propte- , , rea merito cum ante dixisset , Ego & Paters, unum sumus , adiecit , Ego in Patre , &is Pater in me : & identitatem divinitatis , &is substantiae unitatem Ostenderet. Respondeo ad secundum : Patrem genuis, se Filium semper extilentem , quia semper g nuit . Nec sequitur quod fuerst Dultra genitus , quia aeterna fuit eius generatio , ut Patri coaeternus esset. In principio erat Verbum , inquit S. Joannes , O Verbum erat apud Deum , ODeus erat Verbum. Quo oraculo omnis illius obiectionis argutiola di matur r , , ini enim non ,, existentem eum dicit , qui in principio eit , inquit S. Basilius lib. 2. eontra Eunomiam , , nec
,, sensium principii cultodit , nec ipsi principio, , subsistentiam Unigeniti conjungit λ Nihil enimis excogitari potest principio antiquius ; & esse, , Dei Verbi inseparabile est a principio . inas, re quantumcumque volueris inutili mentis, , requisitione retro currere, pertransire tamen
,, illud , erat , S ultra illud ferri cogitationi, , bus non poteris.
Et infra i , , Sed si erat , inquit , genitus, , non est. Respondeamus ergo. Immo quOM niam genitus est, erat, cum ingenitum esseri non habeat; existens semper & coexistens
100쪽
Divis ARuM PERIONARuM . 4sse Patri, a quo etiam habet subsistenti e causia, , sam . Quando igitur ad esse a Patre produ- , , eius est Ex quo Pater fuit. Sed ab aeterno, , ergo & Filius, per generationem ingenitae, , Patris naturae coniunctus. Respondeo secundo cum S. Gregorio Na- Elangeno , Oratione 3 s. Patrem neque genuisi se Filium existentem , neque non exiitentem .
Sed argumentari pergunt inquit existentem ,
vel non existentem genuit Pater ; o futiles nugas . haec enim mihi ac tibi conveniunt , qui partim eramus, ut Levi ille in lumbis Abrahae , partim procreati sumus, ac proinde partim exentibus , partim ex non entibus sumus . At haec generatio eum essentia ipsa concurrit, atque a
principio extitit . Iuid eo quod a principio
erat, antiquius esse potest, ut illic tempus coia locemus , vel quo erat Filius , vel quo non erat φ Utroque enim modo illud , a principio , dissolvetur , O evertetur . . . . Ego quidem neutrum horum admitto ; Iuaestionemque hanc uam , absurditatis multum, di cultatis nihil habere aio . Ad probationem anecedentis respondeo , quasdam esse propositiones disiunctivas , quarum neutra pars vera est . diuod si tu , inquit idem Pater , juxta tuas Dialecticas sententias , in omni argumento in alterutram disjunctionem veram esse oportere existimas , parvam qηam dam interrogatiunculam a me accipe. Tempus est ne in tempore , an non Si in tempore , quo