장음표시 사용
551쪽
firmare & probare I. p. q. s. art. r. 'c I. e. q. .art. s. S lib.et .contra gent.cap. 68.& et . atq; de fide etia tenendu ,cum ide sit dicere immortalem esse,& subsistentem:nam immortale non potest esse, quod non habet esse: ergo cum separatur anima, asserere de bemus proprium esse habere & existentia, secundum quam in se eNistat: alias eam d ceremus immortale verbis,' no re. De hac re legite Caietanu de ente di essetia cap. s
i. . Caeterum quia nos cum catholicis non
disputamus, nec sacram Theologiam hoc loco interpretamur scimus enim & de Gde tenemus, animam immortalem S su sstentem esse iuxta eum , luem diNimus, - iii i sensum,nempe quod ui se proprRm habet existentiam seiunctam a corpore duntaXat autem cum Aristotele rem habemus ut ex eius doctrina animae immortalitatem doducamus, ct probemus in sua propria ex sentia subsueterana si id constiterit ex p . ripatetica schola, consecta res erit S ars meta minimo diluentur negotio.Ergo iundamentalis concluso ex Aristotelis disci- i ii plina deducenda est, quod amma intelle - . Gua subsistat in proprio esse,quod ab an L . ma in corpus derivatur, & post moriemo ipium mei esse ad sese contrahit,ita vi sinpliciter non desinat esse anima , sed secum dum quid desinat esse, videlicet in corporis unione. Cum autem dico animam sub Misa sistentem , non intelligas velle me asserere
quatiuiti solam animam esse hypos asin & persona, IubsPles. ut est angelus: quandoquidem anima non
est integra natura, nec tota essentia hominis,quoniam ut dictum est initio lib.et. de Anima amis est corporis & altera pars sominis: sed intellige , animam nostram ha bere existentiam propriam in se , non tantum originaliter & radicaliter, sed forma-lher, luet incomplete, ut pars naturae hin
manae, totam edituentiam hominis habet, quam in unione animae ad corpus eXeri extendit atq; communicat,& velut in ultiniam actitalitatem deducit. Vnde deprotiendes etiam,hominem non habere nouu de distinctum esse ab eo, quod est animetrationalis,sed eadem eκistentia animae rati natis hominem existere atque subsistere per hoc, quod illud idem esse animae corpori communicatur & extenditur,completur in sua.Vltima actualitate.
uim I i Iam his laetis protociui quaestionis coninuit taciti clusione dc fundamento ad arguiuetoruIu
dissolutionem,superest, ut quod dictu est, uamsub- ex Aristotele inducamus. Non enim pro- ί exposito noctio sat est veritatem dixisse, nisi Aristis eam ex Aristotelis schola confirmemus: Emma de
ipse tamen adeo expresse eam satetur, ut ducimn non possim non mirari diligenti anuli rum ct grauissimorum Aristotelis edipo si torum, in hac parte adeo gravi ct necessa ria suisse negligentissimam:eNpres,issime enim Aristoteles latetur,animam subsist re in se , atq; adeo immortalitatem animae nostrae plane sensi. Constabit autem eui denter id,quod dicimus,diligenter percurrenti atq; perstrinanti viginti, quos sup rnis induximus, locos ad animae immori litatem eκ Aristotele ostendendam: sed spe ricialiter id animaduertebam' loco A. ct Io- .
cos.circa quintam &s tam ratione iIi,tametsi in omnibus contineatur. Nam idem Ad tiest immortalem esse,& separabile esse,atq; tomino. in suo proprio esse posse subs stere,oycra- ructae 'ri & intelligere posse independenter a cose initiam. pore: haec autem se inuicem sequuntur,&per viginti illos locos animae competere,eX Aristotelis semetia,veraq; philosophia declarauimus. Sed ex aliquibus locis rem hanc reculiarius, efficaciusq; veluti digito
planius commonstremus: Lib. I de AnimateX. I.e morem esse scientiam de anima
docet Arist.*as vel rerum cstrarum θηα ma stupraestabiles,masti sunt admirabiles, id est, . te paratarum. Quod in eodem libro teN.6 s. declarat Ami .quomodo separetur .vit eo .eNposui hinuectu inquit adamireari
detur ubstantia quaedam esse, ac non eo
rumpi .Quibus rogo verbas lotuit aper- tius quod dicimus significaret Et posterius .
Iib.et. degener. animal. cap. 3. ut loco IS.
retulimus hanc animae independentiam a corpore expressissimis manifesta:,dum modum aperit,quod deforis dicitur aduenire,& ita loco et . dicebamus separatam habere operatione: sed maxime id constat exloco Io. de intellectis agente. Rursus quia et siqvibusdam videatur Aristotelex de hac animae propria eiustentia & separatione d bius lib. 2.te N. I I. et I.& 32. ut habes supti loco 6. . ex s. non est tamen dubiuis ut ibisdem diximus sed ubi ibi dubius eiset, euidentissime tamen toto cap. I.lib. .de Ani
ma ut supra loco s. specialiter s. s. t. ra tione 3 declarat ex natura possibilia intellectus,qui ab omni natura denudaturi ideo immistus est corpori de impossibilis,mat rialium U
552쪽
riatiumq; assectionu no susceptiuus,& per actius declaro es fiasius inserius circa sela
rata .quonia status colunctionis naturatior natura
eit quia ibi habet anima sui esse formale Γον est si coplementum & integra speciei ratione,& parano,no solum prima periectionem,qus est eita, .uam cosed secudainetia, ouae est influere ct com- est.
ni unicari corpori in qua reDeo similior sit
corporeo immunis est, ideo a corporem deinpendens,quare per sc Sin propria sua existentia subsistens:alias corpori misceretur,
ab ipsoq; penderet,& secudum se no esset locus de thesaurus specierum, quoniam nohaberet ess. proprium secundum se, unde
Q in ratus a corpore felicitate habere, quod tamen Aristoteles sensit,ut supra loco i9.&prius ad sine impugnationis Averrois. Sed quado omnia cessauerat,apertus est tex. I lib. Iet.bleta.ut supra loco et O.diximus: noest ergo anima organica, ut quς operatione habet separata a corpore:& si a corpore est separabilis secudum operationem,procul dubio esse ipsius animae separatum quoq; erit,atq; anima in se propria existentia subsistens est.No igitur est i in re aperta plum P agamus, ne cogamur, quae hactenus dicta sunt,molest,t repetere: tussiciat hic indi
net α quali partialiteri verum corpore se , , ima liter omnes suas virtutes ct facultates meditendit, ut vegetati uas ct senstiuas, quas istae . non potest eXercere, nis organice: separata ua vero solas exercet intellectivas, qui a non sunt organi', sed a corpore indepedentes se sui re sunt: Shas adhuc intellectivas in statu sepa rari is
rationis confuse ct improportionale eXer- turcet,at resumpto corpore,distincte,persecte M proportionate: quia anima pars est humanae naturae ct actus corporiu& ita magis commensurate & proportionale intelligit inal in corpore: unde ala nostra absolutὰ pro-
ratur, integritate anuuit, quia est substantialisae ' hominis lib. 2. de Aia tex.et .&S. Tho.quaest. v mca dc anima art. I. ad I 6, Sc I. t. q. art. s. ct corpus participative ab anima sortitur esse. Eq.ntia igitur animae non solii ordinatur ad esse vicunq; , sed adesse speciei huius: quare licet anjma nostra
titur, proculdubio ipsa in Spria existentia ubsistet tanquam Drma superioris ordinis gladii. Rpx RIςr 4 l .adgcnu immaterialium' formaru pertinensius queadeo ut fisc sensibilia eleuet ad quanda participatione superior u,ut incogita uua nos experimur,q
ex confinio & virinia ad intell*ctum ipsa
cue i pecael nutus: quare licet anima nostra
quoq; suo modo ratiocinari dicitur. D. Pau positi sine corpore habere e sta,non tamenius hoes gnificabat i. ad Corinti cap. I s. di- potest illud habere in coplemento sue speces,Seminatur in pus animabor corpusθμ ciei, siue coniunctione ad corpus. y- sc πωμ' male, et spiritale c. . Omnia ista ut plura alia praeteream 4 ex ni tu quia anima laue ita comunicat cor- eodem principio pedent, nimirum 2 pori &iii latrassormat,ut paulatim ab hae subsistat in propria sua existem idct actu mortalitam comptione eκi tur.& stola in se una sit de indiuidua, atque adeo quod
presse sensisse animae intellectius immorta Iitate di su stentia propria:imo vero quia vidi i subsisterne in se,cognouit immortalλΕκ quibus sequitur primo, T licet anima inse propria existetia subsistat tamen quian 6 est integra esse ira, sed pars naturet humanae, ultimate di formali ter copletur & pedi scitur unione ad corpus. Quod statim ex
rum, non tanquam eri causa, cum a corporibus non pendeat, bene tamen tanquam ex conditione & occasione:vnde liscet recipiatur in corpore tanquam in ip tcntia receptiua , cui commensuratur dicoaptatur ut lib. a.de Anima tex. 6. & et et et s. et S. Thom. quaestione unica de anima art. 3.anima essentialiter et labstantialiter est corporis a i et in accoincidato et
553쪽
iis no Educiturma anima natura sua prior quod cum elicati
o a corvus, esse autem amrinae nol
iis potetia materiae. Nolo equidem dicere,ianima nostra non conueniat cum 'nanibus
aliis formis substantialibus,Primo in eo et est substantialis actus,& dat esse essentiale coposito.Secudo in eo quod costituit sup-vosiu.Demum in hoc quod totu S partes non existunt,nec subsistunt, nis pervitum S ide esse quod est formalis esseditis τsus forma etabuna enim tarma no nisi unu et lepromanat Volo autem dicere,quod prirer
has tres foliuenientias, quae sunt omnibus sul Irialibus formis,quae materiae colun-
tet aliud ei se existentiae liominis elle, Scaliud intellective amms,sed peripsum elle. duod est animae rationalis propriu, cor Lpus S anima,homoq; simul sublinunt,it ut corpus ab anima mendicet S partici pet eisse , & ei se totius hominis proprisi ut
EX his omnibus absolutum est de omni eX parte constat propositum fundamentu, Animam scilicet in se subsistetre propria existentia,quia immatetialis est,&icorpo est Lia, formis,nu; materiae colun- rei, non asscitur neque corpori imicet ux abibu adductis expresse fatetur. Prima aut deducitur.in aliquo genς ς ς Φη his tau
eo tith materialium ordinem no eXce his corpotis ut dudum di da
m si tu, intusa, quam corpus, τ .principale, qubd anima unitur corpori
t 1 2 immaterialis S rerum materialiuni propter melius esse an mx nec si iinmateri ii μxς c hiati . quia anima corporis est in corpus autem animae nori est oeq; potest esse fornix Iaes'idem esset tespectu eiusdeforma & meseriai quare in nullo genere causarum alii tria nostra a corpore pendet, nisi sicut ex occasione dec 'dition ut inde
ordinem longe excedit & supergreditur, lice 'in fieri a principio non nisi in materia fiat lib. I r. MetaphysteX. 16.) independeri est tamen sit ab ipsa ibidem teκ. i , nuta pinerius in suo proprio esse perma. net.Secfinda disserentia ex parte coniun.
urde comprehendantur, primo & perleest minis coiriposita tanquam eius,quod in batura persectiorem grada tenet, & quod
prius existit: secundario autem conuenit formae,ut pars est,quae non in se,sed in to 4, to existit. Anima vero nostra,quoniam m
iis proposita sunt. tit se . QVAE set IVNCVLA: I m
554쪽
Se ob id si Aristoteles creationem nouit, Scactionem primae causae sine secuda Tertius atq; postremus,si anima multiplicatur pro multitudine corporu,atq; adeo ab ipsis fit singularis S uidi dua,unde una anima essentialiter altera persectior sit Haec sunt,quq potissimu primo petuntur argumeto. Et quod attinet ad primum nodum, perspicua breuitate sic resoluitur. DupleN igitur est prioritas, Una,quae est naturae de naturalis independentiae , iuxta quam anima prior est corpore:Patet ex firmamento hunposito,quod sit per se subsistes:vnde in dea
pendenter a materia sit, atq; in suo proprio esse subsistit, neq; educitur a potentia minteriae.Quare anima nostra ereatur,& natu raliter prius est,quam homo: caeterae nanqι formae fiunt in composito,in quo priusna tura sunt, quam in semetipsis: anima vero intellectiva prius in se, quam in toto , hoc est, ratio productionis animae terminatur adesse animae nostrae,quae fit per se, de non per rationem totius,& sne dependentia a corpore de materia in ullo genere causae, quia a materia non sustentatur,nec coseruatum in quo cosissit ratio creationis,quod in dependeter a materia fiat,dc soli anime nostrae competit prius natura in se subsistere, quam in toto. Quae doctrina praeterqua 'lcatholica est, ex peripateticis documentis deducitur, iuXta ea quq citatis locis Sc ina ducto comuni landamento dicta sunt.Altera prior itas est teniporis,de qua non solum
apud Philosophos fuit cotrouersia,sed etiaapud grauissimos Ecclesiae doctores,qui in
argumento citanturi Scantequam ulla esset
de hac re Ecclesit catholici; definitio, potuit probabiliter sine periculo haeresis virauis defendi iam tamen nullatenus licet post cocili, Vienensis atq; Lateranensis p rq habitu
decretum, quo docemur meam animam. intellectiva in singulis hominib' esse,eaminque multiplicari pro multitudine corpora humanorum. Ita D. Hieronymus ad Pammachium inam si anima ante corpus crearetur,non esset sorma essentialis hominis, sed
in corpore tanquam nauta in naui degeret..Anima Et quavis Castro doctissime definiat lib. 2.m ha no contra haereses verbo Anima haeresi 3.Secte ante citet praeter D. Hieronymum, etiam Leone corpus,no Epist .ad Astoringensem Fpiscopum , non diffinitur video expressam Ecclesiae Romanae desi. proia, nitionem Nam in praedicto concilio Late ramevase ranensi de Vienenti determinatur esse so
mam hominis essentialem, & multiplicari serere ali
ad multitudinem corporum'. Vnde statim te corpus sequitur ut bona consequentia, quod anima e rari aninon est ante corpus,sed simul tepore crea- mas, rurtur, de corpora infundaturisabeturq; tan- espla , quam traditio ecclesiastica,&opposita sentetra ut minimum es erronea, Platonicuq;
figmentum. Vide S. Thomam, et .f. q. 9
arr- .& lib. z.contra gentiles cap.83. oc ibi Fertamen.in fine. Origem stariam ille error dicentiu anima Ddo angelos simulante eorpora creatoria Platone descendit cidanari debet,nisi intelligas,non secudum ordinem temporis,sed naturae, de secundum simillia . QUI Qtudine generis propter conuenientifi cum angelis concipias priorem suille Quod non
solum salsum non est,sed ipsissima fidei catholicae veritas: quia anima a corpore esthidepedens, dc a materia no educitur,quoniam sublinitor est. Tamen hqc fidei sentc- si At tia apud Aristotele est expressa,qua lib. 3. locnstno de Anima tex. I . docet es simul probat, uite pr cum dicit, dinetaῆ. in ipso nibile peperiη- bauit anide atque in tabula nihil estas tu scriptum antea, mam non
qua m in ipsa scribatur: tac enim in ipso' tque ante
acciditi tesseritura c. airimam nostra a princ1 ατ apio esse sicut tabula rasa in qua nihil depi creata.ctum est. Vbi exposuimus anima corpori infundi,ut in eo,ta quam in propria os sciisna,per sensuum instrumenta,quasi per scribas, sese de fingat elaborando proprias ocproportionatas species, rerumque Inras nes: alias esset otiosa,si ante corpus crearetur,dino haberet unde commodὸ de proportionate ad suam naturam intelligeret. LXpressius atq; etiam eκ professo lib. iet. Metaphystex. i 6.determanat, lu3d quaninuis causae efficientes prius sint,causae iamsi formales simul sunt,dices, Quae autem M M tm limes, Vc.quia persectio no est ante persectibile, neq; causa formalis ante suum es sectum formalem. Huc autem esse sensum, patet ex conte κtura huius Aristotelei loci,que in superioribus saepe retulimus, sed potissimum loco zo. a no.
Sed si redarguas,res omnes quoad suam Ibae in specie esse de substantia de persectione viai corrupti uersi ut lib. I.de caelo cap. 8.& 9. perpe- bitu sit, tuas aute res non solum secudum speciem, non es de sed etiam secundum indiuiditu esse de pri- prima, et
ma uniuersi perfectione: at ala nostra aeter- essentialina est:erso non tantum secudum speciem, His ssed se dum indiuiditu ad prima & esscita perfidia
555쪽
iuxta Aristotelem debuit anima ab initio
mundi creari Respondetur,ui dividua,nisi aeterna sint,no pertinere ad uniuersi perfectionem e stentialem prima,sed ad secuta
riam & accidet ariam: amna a autem nostra
iuxta Aristotelem licet posterius maneat Sincorruptibilis sit atq; adeo perpetua quia
a parissial non habet finem non tame est
aeterna,cu inceperit esse. Ex quo patet,Vnde De' vi nostro dicamus loquedi modo quasi copelli videatur animam corpori iam
praeparato insundere,nimirum eX coditi ne uniuersi. rerumq; integritate: quia anima nostra forma est essentialis & actus substantialis corporis humani ut satis supra di Etrum est det in comuni firmameto,& antea contra Averroem . S lib..et. de Aia tex. . et .dc 26. non ergo potest infundi corpori, nisi praeuiis, praecedentibusq; dispositio misbus secundum ordinem aliarum formatur de ita in corpore durat quandiu dispositiones sufficiunt animam conseruare : non lanima nostra ab illis dispositionibus sim.pliciter conseruetur,sed quatenus subiectu corpus animat,eiq; communicat esse t illae enim dispositiones non ad esse animae, sed
ad unionem ipsius cum corpore concur runt. Vide S.Iliom. I. p. q. 9 . art. 2. dc Insea ad 2.principale.
An anima nostra creetur, an potius educatur de potentia materiae
SEcundus nodus eiusdem primi argum εti, si anima creetur , dissolutus a me est lib. I .de caelo cap. I 2. ubi plurima Arist telis adduco loca. Nuc vero sufficiat quod
diximus in posito fundamento,nepe qubdanima est subsistens,cui ob id repugnat de
potentia materiae educi, cum deforis adueniat lib. I. de Anima tex. 6s.dc lib.2.de generatione animal.cap. I. dc lib. I et .Metaph. tex. I . Qu.od aute Aristoteles dicit lita t. Physteκ.6 r.eκ nihilo nihil fit, Semps enim
est aliquid, quod Iubycim , circ. intelligendum
est eκ hypothesi iuxta subiectam materiar Nam Physicus non considerat de separatis a materia, sed id ad primum Philosophum spectat lib. r.Phys.leX. 26. In Metaph sica autem nunquam quidpiam simile divit, sed potius lib. 2 Metaphystex. 4. pri.
mum ens causam esse omnium xliorum
quoad est e,rinumquctah, inquit Ruuebaba,isit,ira oe' ad umratem, ac proinde ad esse de operari. Et lib. ia. MetaTh.IeX. 38. Ex tau i itur principis depida caelu π natura,id est, a Deo pendet natura uniuers: dc teN 36. de ε . docet, quod quaelibet res separata a materia est principium eisciens omnium eorum , quorum est finis: Deus autem sinis est intelligentiarum de uniuers t ergo erit causa esticiens de hoc tetigi obiter lib. 2. de caelo teκ. o. dc i. Prima igitur causa libere agere potest di creare, ut Olim locis citatis ludens ex datis a Philosopho contendebam mam si visus est c5rraria a se serere . hoc ideo est , quia loquebatur ut Philosophus naturalis S iuxta subiectam
materiam : omnia enim sunt candide, Sciuxta cotexturam proposita argumenti Sc materiae tractanda dc explicanda. Etenim naturae autor Deus Opt. Sc Ma X. non al- .. ligavit virtutem tuam causis secundis, neque prius a posteriori pendet, ut Deu , qui vim agendi contulit rebus,sine ipsis nil facere aut operari possit. Quomodo id fieret Aristoteli probabile, im non sit rati ni eonsentaneum Ad eundem nodum pertinet, si anima clinia nostra educatur de potetia materiae, quem explica non est operosum diluere,nisi ijs,qu, Phi- tu Iosophiae principia non percallςnt, Idem sit Huri nanq; est non educi,quod non esse in potin dem uatia respectiva materis, id est,non seriin to to,neq; in actu deduci per esse totius: quae enim educuntur de materiae potentia, prius sunt in toto quam in se: anima aute nostra
subsistens est in se ut in firma meto habes plex
ergo no habet esse a toto , neq; a potentia materiae respect ma materi ,que est illa, quae cotinet potentia. respectu ad sormam,quam sustinet: est aut ob dictis in potentia materiae receptiua,quae est illa, lis,recepti rus no cotinet neq; sus ictat forma , ct me. ua reisia est inter respectiva,quq est puro n*xur spectivalis,dc illa,quam Theologi obedientiale vo
cant, quae est in ordine ad agens simpliciter supernaturale. Itaq; anima nostra qua nuis non contineatur in potentia respectiva materiae,ut inde educatur, recipitur tamen inpotentia materiae:quonia dispositiones ad anima rationalem uniendam sunt intra ordinem rerii naturalium,ex quarum vi ani ma si non producitur, tamen infunditur Scsubstati aliter unitur corpori,sine quib' ciistra miraculum non uniretur. Gratia autem
556쪽
o Dei omnipotentis, per quam sumus natui tae diuinae consortes,nostrae animae diuerso .li modo unitur et quia supernaturalis est demere gratis donatur,nullis nostris eNigenetibus meritis, quoniam non habemus erivi nostrarum dispositionum & operatio-- num, ut ex nobis sunt,se cultatem ad y tiae consequutionem.Itaq; potentia animet ad gratiam est obedientialis , quia respicit agens supernaturale: potentia autem materiae ad nostram animam est quidem natu ratis, secus anima non uniretur ut forma eia sentialis: potentia enim materiae ad caeteras animas ct formas non tantum est naturalis receptiua, sed etiam respectiva, quia natu raliter continet S sustentat sormam,& materia concurrit ad illam formam in genere causae materialis conseruando intra limites causae materialis. Et quia in hoc consistit de completur tota ratio eductionis de potentia materiae , Anima nostra, quae non pen-
. det neq; sustinetur a materia in genere sae materialis,sed incipit esse indepεdentera materia,ab ea non potest educi, ideo necessario creatur.Plurib' equidem eXplicui obse in fationem eductionis de potentia materiaeν ' sed omnia cocumini de conuertutur: quo etiοης δε niam no sieri in toto,ideo animae nos ret Lont uenit, uia est subsistens:hinc autem habet alcitis ess e independenter a materia:eκ hoc sorti- 'stina tur,et non sit in potetia respectiva materis; PM μπ insuperquὀd ab ipia no susi etetur,sed p sterius manere possit. Vides igitur,quo pa cto se consequuntur ista dc diuersa habitu dine idem significani:& si retrocedas,valet
etiam argumentatio,Posterius manet: ergoa: i no est in potentia respectiva materiae:ergo
inde pedenter ab ipsa filaergo est subsistens
in se. Cum hoc tamen anima nostra actus est essentialis corporis Sc in materia recipitur,vtvltima ,eaq; praestatissima sorma re - rum naturaliv. Ideo generatio hominis no. LIV solum eκ parte materiae de dispositionum,m is eua eκ parte formae rationalis est Patu νε η fili, appellandat alias neque anima nostra . . f esset actus essentialis corporis,neq; larma. neq; ,nio naturalis effeti Omnia igitur ista 7 γ' sum mirabilia &valde notada .nam animap nostra que in se terminus est creationis, qusa solo Deo creatur, in eodem instanti simul est terminus infusionis dc generationis.Et hoc ergo sufficiat,ut potentia maioriae naturalis sit, vitioque animae naturalis,
ct hominis quoq; generatio naturalis dic tur lib. . Metaphys. tex. et . de i8. Vides.Thom. de spiritualibus creaturis quaest.
QVAESTIVNCVLAAn anima nostra indiuiduetur
Ertius nodus primi argum Eti totus es iam
l. de multiplicatione,indiuiduatione ala a me. que animarii perfectione: quem Vt facilius iistis
resoluam,aduertendum,animam rationale materi aia duo habere,Vnum, quo communicat cum les
exteris sormis substatialibus, nempe quod actu, sit substatialis. Alterum autem,quod leti
comune est animae nostrae cum angelis, n
mitii quod subsistes est. Ex hoc igitur sec
do habet anima,quod no habet causam sormalem,quia no existit alio a se realiter dis stincto , sed per seipsam e X illit,uti superius in comuni firmamento expositu est. Non disputo inodo, si esse animae distinguatur a sua essentia, quia in omnibus rebus creatu certu est distingui,sed dutaxat quod no hisbet subsistere,neq; eXistere ab alio ut a to-IO, ii ma Ieriales formae,sed a se, ut intelli getix Neq; habet causam materiale,quia simpliciter non pendet neq; educitur a materia:tatum ergo habet causam finale de efficiente,quae solus Deus est,qui animi dat α' Llus esse,unitatem dc multitudinem animarum, causa Masicut stellas caeli variat,multisq; mansiones nostrae. animabus nostris praeparat. Quo fit,Deum simpliciter causam esse multiplicationis ani surpus nomatu, corpus aute posterius secudum quid est simplicocurrit:vnde eX deficientia corporu non cirra caua
oportet multitudinem animarum simplici se multiater de per se deficere, quia corpora posterius tu ua de secudum quid cocurriant:bene tame eX nimarsi. deficientia influxus ex parte agetis, Dei scilicet,a quo anima pendet in fieri de in sacto esse:lianc autem subsistetiam animae de imdependentiam in communi landamento exAristotele ostedebamus. Alteru,scilicet ista
quod sit forma corporis atq; adeo quod ei rellini
commensuretur, patet eri Aristotele lib.et. corpori cude Aia cap. I. Sc 2. Praesertim teX. et q. , mensura
du inquit, Et hi estob tae in corpore atque in cor no. pore tali,non inquisu 'ediscrimine ullo coportet enim omne actum in accomodatoelia susceptiuo,atq; adeo tale anima non in quovis corpore sine discrimine,sed tali in eomo dato scilicet& comesurato.Qu are eri
557쪽
tiam per corpus in-li equitur, quod multitudo .corporum non ep cauta multitudinis animarum,quia posterius nunquam est causa prioris timise diuerso multitudo animatum causa est multitudinis corporu: homo enim eri cor--re & anima constat, tamquam eri causis & partis' ipsius totius: acirco licet corpus sit materialiter causa hominis, non tamen causa animae, neq; esse ipsius animae, quod a corpore non pudesivi saepe dictuni est. Etenim habitudo animae ad corpus est habitudo formae ad materiam,actus ad potentiam et ideo anima prior est de inde pendentior, quoniam non educitur, ut rellia quae formae,de potentia ipsius materiae. EX his sequitur, quod anima nostra non indiuiduatur per corpora tanquam per causam, quoniam corpus in nullo genere causae concurrit ad animam, sed accipit indiuiduationem,sicut eX conditione & occasione : anima enim non sit sine corpore, manet tamen sine eo, sicut sigillum non sit sine cera,manet tamen sine ipsa. Est igitur anima nostra seipsa indiuidua,ut caeterae formae separatae: hane autem indiui duationem intelligimus de quasi a posteriori declaramus per hoc quod ad tale compus commensuratur. Non intelligas de commensuratione , quae habitudo quae dam est in genere relationis posita, quia haec accidentalis est, Sc posterius animam consequitur: sed sermo est de commensu ratione substantiali de nativa, quae alterius commensurationis relativae fundamentum est : sicut enim albedo est fundamentaliter similis de sun dat relationem, se anima sandamentaliter commensuratur tali determinato corpore, cuius actus est, de ibi fundatur commensuratio relati uarergo esse indiuiduale animae neque a mate via , neque a quantitate, neque a corpore pendet.ui aliquo genere causae:alias anima non esset in se subsistens, nec haberet esse separatum dc absolutum a corpore. Verum est, quod haec habitudo substantialis animae ad corpus, licet sit quid absolutum, explicari nobis non potest nisi per eo
pus , ad quod terminatur: anima enim se, cundum substatiam huic corpori adtquatur, ita quod non alteri: unde necessario consequitur habitudo,quae relatio est.Itaq; animam indiuiduari per corpus, non debet explicari per aliquam causae circunstatiam,nec causalitatem aliquam,sed per habitudinem ordiu is inter ipsam animam ct corpus ad constitutionem totius:quoniam causalitas materiae non consistit praecise Sabsolute inlioc quod est recipere formam, sed in hoc quod sic recipiatur, ut ab ipsa educatur, id est,sustentetur, quia ab ipsa pedet sc explicat Aristoteles habitudinem materiae ad formam lib. s. M aph. cap. de causa dc ita anima nostra sun iciter & Ω-cundum esse a materia non pendet sed secundum quid quoad unionem & aliquam
durationem in materia. Quocirca nomalediceremus, corpus in nullo genere causae simpliciter & absolute causare indiuidua tionem anim ,sed duntaNat secundia quid, ut conditio siue causa ,sine qua non indiui
Per hanc igitur doctrinam soluitur argumentum,quod milii olim erat proteruum, nempe, Anima pendet a materia in esse defieri indiuiduam: ergo educitur de potui ianaateriae: patet co sequentia,quia quod edueitur,no potest esse neq; fieri sine materia. Neganda tamen est cosequentla, tum,quia
in antecedenti non ponitur quod depelleat simpliciter in esse di seri absolutΦ, sicut a causa simpliciter, quod requirit ut ad eductionem: anima antem nostra non pendet amateria , ius ut ab occasione de causa sine qua nomaum etiam , quia quod educitur, pendet a materia in esse desieri, quia ab ea sustinetur: anima autem hoc modo non pedet, quoniam a materia non continetur. Quocirca haec causalis est vera, Quia est haec anima, est, filii, vel erit hoc corpus, cui coaptatur dc essentialiter commensu ratur. Tamen haec est falsa, Quia hoc corpus est,haec anima erit, si particula Quia dicat causam:si tamen dicat occasionem, v ra est, quae eXactius exprimitur negatiuὸ, nempe, Si non esset hoc corpus, non esset
haec anima. Ob id anima unius ii ominis ex sententia Aristotelis non potest ingredi in corpus alterius lib. I. de Anima teX.s 3. dc lib. 2. tex. et 6. quod Pythagorae de Platoni placuit ponentibus palingenesian animarum. Quem errorem amplexi sunt Albanenses haeretici, ut Castro refert lib. 2. aduersus haereses verbo Anima haeresi 8. Ad quam alludebat Herodes,cum de Christo domino existimabat Ioannem Bapti stam esse quern ille decollauerat cum dicebat Marci 6. Quia Ioannes Baptista Jrre. xit, γ propterea a imites operantur in illo c. Plu diu duan
558쪽
Plurium igitur hominum non potest esse
na anima, quoniam anima est essentialis forma & dat esse, de ab una anima plurium hominum unum di idem esse conceder mus: quod Averroisticum figmentum re dolet de unitate intellectus.
DUBIUM An omnes animae sint substantialiter aequales
Ioha aeta Vibus e X positum est quod postr
qua ratio Mino in hoc primo'argumento dubine peps tabatur,si una anima essentialiter si altera sit altera perfectior Nam duplex est persectionis prouu- substantialis gradus, Prior,qui ad speciem
cori pertinera de hoc enim dubitare non licet, unam scilicet animam persectiore esse altera,cum sint eiusdem specieintutum minime esset de male audiret, qui sic diceret, quia omnes homines diuersae speciei face ret. Posterior . qui ad individuum spectati
sicut enim species suas habent disserentias specificas,ua ct indiuidua suos habent subis nantiales gradus persectionis differetes. Et
hoc verum est, quod non tantum S.Tho. a s serit I .p. q. 8s.ar. .de lib.etam disin. 32. q. et .art. 3.sed etia Aristoteles lib.2.de Antiam a te M. et de et s.cum de ipsa anima in haec
Verba lex verba dicit,Et inest si lac in corpo , atque iut' 26.lib. corpme tali, in quo is sine discrimine ullo. a. de ala me autem pam cum ratione etiam sit sanὶ ponde eviminam cuiust, , in eo , quod sp
nem esse. M potentiam habet, et tam modi
R. c. Vides quam multis inculcat eandesentem iam Aristoteles,Primo,ut sit in eo
pore tali. Deinde, non m quouis sine discrimine D. Praeterea', quod est ut actu Nn --iasq; meo,quod est potentia, 'i Propria mat να. Tandem, ut huiusmodi sit, ita est.buius dei
non alteriusia Quibus omnibus insinuat Aristoteles diuersum esse gradum indiuidualem: hoc enim mira ingeniorum di Uerstas ostendit , corporum varis figura declarit, hici deformis, ille pulcher, ille pessima, hic optima praeditus complexione . Cum igitur: a minae intes lectivae prae dictam habeant habitudinem subitantialem ad corpora,fit, ut sicut gradus misti
nis indiuidualis differens est, ita dc animae ipsae substantialiter & indiui dualiter diis rant: siquidem diuersi mistioni, gradus de
commensurationes ab ipsa anima ratio-- .nali proueniunt, quae sola est in homine. -- di dat esse, omnes'; formas supplet, quia uri omnes virtualiter, seu potiti, eminenter continet. Non quod ponamus latitudi- nem gradualem in animabus, sicut ina QE.Ξ acidentibus , quae intenduntur de remi
tuntur: sed ponimus gradu alem disseremtiam secundum substantiam de subsistentiam indiuidualein, quam eri corporibus, eorumq; discrimine venamur. Qua de re lib. 3. de Anima cap. I. dixi circa IeX. 9. IO.
II. dc re. primam videlicet substantiam Quid ad supra secundam. modum dc gradum Sc in- dat iud diuidualem dc materialem addere t dc si- u duzμ-cut genus trahitur sormaliter per diuer pranata. sas differentias ad species, ita species per ram.
diuersos gradus materiales ad diuersa inis diuidua materialiter contrahitur. Indi uia dua igitur secundum substantiam inditam dualem dicuntur, de substantialia admisetunt discrimina, non intrinseca speciei, cui accidunt , sed ut intrinseca indiuiduoe, quod constituunt: variae autem corporum dispositiones a corporibus in animas non redundant simpliciter dc causaliter, sed ut occasionaliter dc ut a causa sine qua nona potius enim illa varietas ab animabus in corpora dimanat. Producuntur igitur an mae de indiuiduae dc singulares, quia va-rijs corporibus accommodantur, ideo in eadem specie multiplicantur: quod in an gelis non admittimus, quia materia vacant.Una ergo anima altera magis es persecta , non tamen quod suscipiat magis de Aga minminus , quia haec appellatio accidentibus Ja si sue petit, quae postquam semel sunt pro-scipit maducta intenduntur, de magis perficiun-gis , aut tur per aliquam mut tionem ad perse in minim. ctilis inesse dc radixari et quod animae noti competit, quin semel Producta non amisplius recipit mutatione in suo esse: in qualitas ergo animarum indiuidualis est , non
tamen specifica . . Et 'probari potest eκ
inaequalitate organorum , dc proportioneso ae ad materiam lib. I.de partibus antis malium cap. I. dc quia forma nostra rationalis tempore non est ante materia, quae tanquam iptius domicilium, ut ibi hospitetur, praeparatur,sed simul est cum ipsa materia disposita dc corpore iam organico
559쪽
te X. 16. Est igitur animarum iniqualitas,
qualis est corporum,quae eis afficiuntur. Dedi Ex uniuersa huius primi argumenti et Orelia indi datione, praesertim eX eius postrema parte viduariο- de animam nostrarum indiuiduatione pernis prona functorie semel cocipiendum est,quod rura: si ii cui animae nostrae numeranxur & multipliversitate. cantu r pro multitudine corporum uti fuse lictum est ita separat et subitantiet,quas an gelos vocamus, seipsis indiuiduantur: ob
idq; secundum seipsas & in se considerat et,
incomunicabiles sunt re & ratione. Etenim in illis non est concipere naturam,non concepta indiuiduatione: natura sane, quae est
si, ita. speciei principium,est & indiuidun. Ratio huius est,quia angeli a materia separanturi ct ab eius habitudine. Nihil tam e vetat ivta nobis cocipiuntur,& ut nostro intellectui .e. . Obi jciutur cognoscere eorii natura, no concepta indiuiduatione: Ratio est, quia a nobis percipiuntur sub quidditate materiali,
modo compos toruin per materiam intelliguntur. Uerbi gratia, Sol no habet in sua specie aliud indiuiduu,tamen quia eri par te sui habet fundamentum indiuiduationis propter materiam ,in eo est & speciei & in. diuidiu ratio. At in Gabriele ex parte sui, ut in se .es,no reperies indiuiduationis principium distinctum ab ipsa specie:beneta
men ex parte nostri intellectus, cui no.ob x citur,nec sese ossert,nisi ut compositus de materialis : inde habet fundamentum speciei,quia intellectus nostri consideratione nullatenus ingreditur,nisi materia litate .ct phantasmatibus vestitus, atq; adeo natura speciei,accedit ab indiuiduo distincta. - s L. Hoc igitur no eX fictione nostri intellecti L nascitur, sed ex naturali nostro modo intelaint di lagedi, quo sese osserunt res intellectui: in ro. . de habet Gabriel & quod si uniuersale preti. Eih. dicabile.species lege Caiet.in praedica bili despecie & I. p. q. t . art. 9. & de ent:& ess e. 6.9.marii me ad I. Scoli. Co similiter Deus,qui immaterialior est,concipitur a nobis per modum coaeti Stabstracti in re enim nil tale in Deo est, sed simplex forma unde si non materialis dicitur nec compositus, quia haec sonant imperia ctionem, tamen dicuntur personae diuinae
consului rela tionibus,cum tamen in se solis originibus & seipsis distinguantur: sed
nos non possiimus substantias immateria les aliter,quam nostro modo cocipere. Anhm' autem nostra licet sit de genere separ tarum , tamen quia actus est corporis, aduod habet habitudinem intima , inde di inguitur, multiplicatur & numeratur, Sc in se habet fundamentum, ut eius natura
ab indiuiduationis principio seorsum si conceptibilis .Haec de primo argumeto dis Nisse satis sit.
I N secundo principali argumento tria vel 1 quatuor potissimum petuntur,Primum, t si anima subsistens est sine corpore,cur n5 est completa natura & persona 3 atq; adeo vi , .nquod non uniatur ut pars. Secundum in a i tero eX tremo, si anima unitur ut pars & vni uoce secundum substantiam sicut aliae .serm ,quare non pendet a materia dc corruptibilis non est Tertium,quomodo anima, spiritus cum sit, corpori conciliatur Ecfaciat mistum,quod consistit in modo,substantialiq; temperamento resilitati ex mi- sione elementorum Demum si hominis generatio naturalis sit,cum anima,qui sorma hominis est,nec generationi,nec comisptioni sit obn ta iri a i . ἴΙnter haec quatuor quod primo postiunest, responsum habet ex illo communi nostro fundamento, quod velut secum ad radicem istorum omnium dubiorum positu rsuit: quare iii particulari dicere no erit ad
modu difficile. ima enim nostra.ς qu subsistens est, proprium habet esse,sed inet nvesi ve omplete,eo quod habeat rationem partis: Meorpus enim assectat, in cuius actuatione I
natura humana completur quae in animai mri n.
quasi virtualiter contracta erat.Ob id sicut videmus animam corpore indigere ad suΞ operationem exercedam,ita ita telligenda, iesse animae in corpore per quandam etate .sionem copleri & consummari: angeli autem sine corpore neq; aptitudine adipium. integre re totu plete subsistu .esse autem ianime noldrae ad corpus est ut lib. r. de A ima tex. . Idci 1 inquit ovorrae quae I. si νη-μaeso,atq; corpM,σe. id est, non , licet inquirere', cur xx corpore ἰ& animarvnum fiat: sicut iam quaerendum est,quo.
modo exactu & patentia fixi unum .siquidem potentii non est nisi peractum. Et
560쪽
'ma e. sed anima intellectiva est quo
primo intelligimus, cognoscimus,sapimus atq; valemus, Sc. ergo est sorma essentialis hominis.1bi habes enarratam huius demonstrationis e ostionem , quam initio lib. 3.de Anima teκ. I. Aristoteles breui iasimis resumit.Quare cum intelligere sit prima de prestanti sima hominis operatio,erit Pam; a proprio de primo actu forma hominis: ergo anima nostra secundum se non est integra natura , sed pars naturae hum
An anima nostra sit actus corporis, quatenus intellectiva est
R, CEcundum,quod dubitatur, ex primi
Psolutione consat inam si anima non est tota natura,pars erit natura hae de re plu- a radixi lib. 2.de Anima cap. r. ctet. sede actius in hac disputatione contra Auer Aia πο foem. χὀd enim anima intellectiva non
Ira, ct se actu, eductus a materia,non tollit Sene est. το ralem S uni vocam rationem animae,quὀdm,tam sit actus corporis physci , ct actus quidem ηccbe substantialis & essentialis: nam est anima dis προδ intellectiva id, quo primo vivimus, senti cyrruptis mus & intelligimus: ex hoc enim quod sit dimis substantialis corporis physici,non sequitur,quod corruptibilis sit,quia esse anti via' niae nostrae proprium est, in quo subsistit. 'ri independent et a materia. Et hoc est,quod lib. e. dE Ainima teX. I I .dicitur, quod nul Ilus corporis est actus, scilicet eductus a ma teria. Nec sibi Aristoteles in tam breui stri τ plura diu intit i nam antea in eodem l M.
Eossitis. S . demons rat. Itaque non eritii uis aut a ratione alienum dicere , ani mam nostram secunduini rationem generi
iam κο- lem uirili Uniuoce cum Desiquis ani in pravn, bus actum cito*oris,tametsi secundum uu cure piopesini 'sit naturam materiam super liquis se grediata desis extollat.Sedria haec culpis actus Er eidiora sitfliduerte qdod anima nostructa forma cor stonas et dilm totim suam substatiam poris. actus est eurporis,licer a corpore neq; eductis, nin; dependens t esse actum corporis ex eo habet, quia est larma substantialis hominis lib.et .Phyctere. 26. II me Ataq;ζ
nerat bominem atq; Sol ergo anima est in corpore humano dans esse specificum homi-m lib. 2. de Anima tex. et . Quod vel eX eo fit manifestum, quod potentias habet organicas, quales sunt sensitivae atq; vege
latiuae,quarum munia nisi per corporis organa non exercet. Tamen eade nostra ani--atu
ma inde pedens est a corpore eodem, cuius m n η est substantialis actus,quatenus intellect tua disci rines:quod ex eo similiter notu euadet, quia ηον sintelligere no est organicum, & intellectus a tui. nullius est corporis actus.Testimonia plurima pro hac re supra adducta sunt, sed p ..ientissimum est illud lib. I.de Anima tex
animalium cap. 3. ubi de substantia animae intellectivae, qua intellectiva est, est se mo, ut superius ex his eisdem locis dedu-
Quod sanὸ velim intelligas,candide ie- nitelli E
ctoti non quod anima magis separetur se- ηο es mucundum potentiam, quam secundum en qu Leha
sentiam ut quidam pessim ἰ philosophan Itis, qua
tur quoniam essentia S potentia propor animae et conantur , ideo aequaliter se habent de ad inconiunctionem & ad separationem a cor pore .sed dicitur ala nostra separata quat nus intellectiva, eri eo quod ex intellectu .ct intelligere nobis declaratur animae subinfantia,& deprehedimus ipsam separatam esse: quoniam calor, qui non habet esse separatum, non calciscit ut Quod, quan uis sit forma de ratio calesiciendi. Anima autem nostra , ut sensitiva & vegetativa est, organice operatur,quia ut talis educitur de Indet a materia Pat forma rationalis no-a,quia subsistens est,ut intellectiva iope-mionem habet supergrediente in omnem virtutem materiae: dc eκ modo opera di na- .ncim potentiae intellectivae deprehendi et Mode venamur animam nostram lub sistere id proprio esse absq; coposito, cum sne communione compositi operetur. Et quod sicut Intellectus iridicat ut leparatus icorpore,in hoc aninia nostra a corpore seis
parata est,id est.in se subsistens ct materiae minime immersa: ct ediuerso in quo nostra linima materiae coniungi uir secundum substantiam, uia est actus substantialis corporis, in eo coniungitur intellectus de ipsum intelligere , quoniam nil potest sine phantasmate intelligete: di quandiu est in cor Pore,obiectum intellectus est quidditas reii s mate-