장음표시 사용
111쪽
peccant ; tantundem est de iis quibus titubant pedes, linguae non est liber usus; hi enim nimii potus , non Ebrietatis effoctus sunt: Neque enim Homo per haec fit Bestia, cujus aAio corporea integra est;sed magis ad Plantam accedit, quae motu alioruὶm vegetationis destituitur: Ex oppoto quoque non omnis exuberantia potas vituperabilis est: : Palam enim est, quod, cdm Ebrietas per excessiim spirituum au.-serat Rationis imperium, donec ad illum gradum ascenditur, Rationi imperanti copiam spirituum inservire, & per cons quens praeclariorem aliquando esse Rationis actionem : Et hoc seloni familiariter vocare, bibere Mue ad hilaritatem enim Potus conversationem gratiorem propter mobilitatem phantasmatum. ν
VOLptate Venerea. 'D X ingestione alimentorum quae peras causia materiales & physicas, hoc
112쪽
est, errantes geritur, fit ut Moesiarib, lini selum eorum quae ut inutilia secernuntur, sed, etiam utilium in corpore redundantia nascatur. Cavit enim Natura ut minus nocens foret redundantia, quam defectus; quia, clim ex sollicitudine secutura esset copia, etiam frequentius fuisset nocume tum, ac proinde majus. Necesse fuit consequenter instituere media & irritativa ad superflua rejicienda. Irritamenta verb vel
sunt per Poenas & dolores, vel per Uoluptates: Cum itaque ipsa superflua, alia adulteriorem Naturae usum sint applicabilia, alia noxia; de Utilia, Naturae consentanea, Noxia eidem adversa; instituit ut haec, stimulante poena, proturbarentur per ampliores meatus, illa per angustiores cum jucunctis sensu emitterentur. Quare Paret Voluptates per se loque o, seu comparate ad quantitatem ejiciendorum,esse Poenis diuturniores & majores compressione efficiente & sensum acutiorem,'transitum
2. Sicut autem, triplex est Concoisti nis status, sic & Reistionis cum voluptate
triplex morus. A Concoctione enim ventriculi sequitur Transpiratio, quae potissi-mὸ fit per Somnum. A Concoctione in ner-Vis , venis, dc arteriis, est exudatio quae se D si Peir
113쪽
Stasera i orumper exercitium. Tandem , ab ea quae fiein vasis seminariis nascitur Rectio proletaria ; quae caeteris 8c vehementior est, & in mole magis conspicua per eundem canaliculum exprelsa, & quod ex eo fit majoris etiam Voluptatis; etsi sua quoque delectatione imbutae sint caeterae. Circa haec omnia proinde quaerenda estTemperantia. . Palam autem est maxime per se intentam esse voluptatem proletariam tum quia eximie utilis est operibus Naturae, hoc est, multiplicationi Generis Humani in quos tus est finis corporeae hujus machinae; tum quia ipsa seminis indoles magnum animi
rigorem confert, ut ex Eunucnorum & eL seminatorum mollitia constat S unde e re Naturae est ut in corpore abundet: tum
quod gravia & corpori&animo exsuffo-'cati seminis abundantiu innascuntur damna. Propter haec itaque appetenda est Uo- ptas Uenerra. 3. Et statim apparet moderatio ei debita ex Universali Fine, seu Sanitate, hoc est, aptitudine ad Contemplationem. Et quoniam Voluptas haec in secretione & re jectione posita est, propterea Malum vi rare magis ad Naturae intentionem & ad Uirtutem moderatricem spectat, quam Bonum quod ex retentione sequitur. Ma-
114쪽
ham autem praecipuum, hoc est magis importunum & Contemplationem impedies, est inflammatio quaedam Cordis & perturbatio Phantasiae per cogitationes ad Venerem spectantes.Εt plerumque, si hae non redundent, ex nimietate seminis nullum malum homini adnascitur. Hoc itaque est propter quod haec Voluptas ex praescripto Naturae assumenda est ; non quod alia motiva sint mala, sed quod hoc unicum fit necessarium,& a Natura impositum. . Dices inem Naturae esse Prolem, &per consequens intentionem prolis esse rationem,uel solam, vel certh praecipuam,copulae Animalis. Adde quod turpe sitCorpori & Appetitui Sensitivo vel satisfacere,vel certe subjici. Respondetur, Naturae quidem &Dei finem praecipuum esse continuationem generis humani; scilicet quatenus Naturae Artifex & Gubernator est; sed nobis hanc provinciam non mandavit , & aliud saepenumeris est quod Deus ipse vult, & aliud quod nos velle vult ut ipse esse num sibi propositum introducat: Et impraesentiarum singulis hominibus suae vitas.& Contemplationis impedimenta removenda praeseripsit. Clim itaque potissimum bonum quod in ordine ad privati vitam affert congressio sexuum
115쪽
86 Masera i rumst liberum esse molestiis phantasiae, ad hoc est praecipuὶ & immediatὸ in hac volupta..te attendendum. Et habemus expressam Apostoli vocem lapius iteratam; ut, melius est nubere quam uri ; Unusquisque ha-
έ eat uxorem suam propter Incontinentiam:
Redite in idipsum ne tentemini. De desiderio verb prolis neque syllabam. . s. Et certe desiderium Prolis ad quid est λ Propter dele stationem dum parvuli sunt, aut alumentum cum majorest Palam est utrumque finem esse imperseeium,& indigere alio ordine ad Ultimum B
num ut ipsa haec desideria licita sint; & per
consequens esse seiunctiora ab Ultimo Fine quam sit Voluptas prolifica. Cum enim, utrumque non sit aliud quam temporarium solatium 8c aptum menti a Deo avocandae, & pars Tribulationis Carnis quam minatur Apostolus Conjugibus, haec ipsa intentio rectificanda est per medium aliquod vinculum ad Charitatem te desiderium aeternae Beatitatis. Ultra haec, si fixe intueamur quid desideret, anceps quiddam est, aeque ad Malum propendens atque actBonum. Si deformis nascatur proles, si aegrota, si post graves educationis curas, veI 'quando pellaci loquacitate blanditur Parentum affectibus , vel quando inter coae-
116쪽
taneos apparens spem longam fructos ostentatione coepit selari aut exaltare, coci abripiatur Fato, quid praeter laboremti dolorem tantis votis retribuet λ Gravi
in cogitemus ; si stultus , si nepos, si impius
evaserit, si ingratus suis Genitoribus, maledictionem pro benedictione conquirat: Si reste vel Gemoniis cum Paren tum infamia mundo excesserit, num non irrita cecidisse vota conquerentur Z Quis itaque prudens talia optataconcipiet λ vota edat Graviora adhuc sunt; si Patriae Hostia spem familiae everterit, & opes, dc famam,& prognatos in ruinam traXerit , progignendorum truncum succiderit, radicem expurgaverit. Et quid horum est cui Paventes non eXponant improvidae de secunditate , preces Ut ni tum verε prominciatum fuerit, Sterius imortunio esse eli
. 6. Ueruntamen, si expectata gaudiorum messis pericula compenset , justa apparebit natorum appetentia; &ex publica serie vitae humanae, quadrupla sese offert merces desideriorum: Blanditiae parvulorum , Laus dc Honor ex herbescente Adolescentia, postea Alumenta, 8c tandem hominis Et tribos continuandae Gloria. Adversus quae primlim se offert ; Trium prio
117쪽
rum gratiam earulem ab exposito in plateis Infante aequo si non meliori jure e pectari posse; hac sola differentia quod affect uum non sit par adhaesio ; quod significat neque tantam esse in malis aegritudinem , neque in sollicitudine vexationem, neque in bonis pariter & malis Animi a vera Felicitate distractionem. Quarta, umbra quaedam Boni est, fallaci specie a solidis nos avertens solatiis. Nunquid enim abstracta Mens, sive Summae illigata Dulcedini , non hanc contemnet λ Sive, Gus. dem deliquio consternata , non eam ut ma-aorum sibi semen execrabitur λ Sed imperturbatae considerationi obiecta , Quid boni Avo vel Tritavo apportat ξ Laudem non commeritam de virtute non ab ipsis prosecta , de qua prudens profiteatur, - Non ea nostra voco. Uanus proinde est Coniugum ad prolem labor, & ex Ultimi Boni ratione pensanda circa liberos opera. Non tamen propterea levem educandorum liberorum gratiam facio, si Conjugibus non tantum sit Animi robur ut ad pu-:riora se applicare possint, vel ex fecundit te Naturae imperium ad operas in libero impendendas acceperint. 7. Quod autem dicatur inhonestum se vire dc satisfacere Appetitui Sensitivo , lenaequia
118쪽
aequivocatione erratur; sicut enim parasi lice propter Voluptatem comedere vel potare vituperabile est, sed famem selari honestum, ut & cuilibet inorbo corporis mederi; sic etiam propter Voluptatem o perari liberis vitiosum , sed ad vitandam importunitatem Naturae & mol stiam cogitationum aequum δc naturale est. 8. Ulteritis, ipsa Experientia compertum est delectationum quae a Sensibus seu potius in Sensibus sunt, esse maximam hanc quae generationem comitatur. Sive
enim objectum spectemus , non est vile quidpiam, quale cibus δc potus , sed Uiro
suppar, Femina praestantius. Sive Instrumentum seu pri md motum, ei merebrum seu Phantasia, proprium Voluptatis susceptivum & causativum. Sive agendi Modum, non in unum Membrum solum sed in totum Corpus vernum quendam se vorem superfundi perspicuum est ; unde amplexus 3c mutua inhaesio consequuntur. Adde Nervos , quibus Spiri- . tus animales convehuntur , amplos &validos. Tandem censeri prolem persectiorem,& validiorem quae cum majori
Voluptate perficitur ; Unde fit illegitimos non rard praestantes evadere. Ex intentio
119쪽
tentione proinde Naturae est ut Voluptas
in hac actione sit potissima. s. Et quoniam in Homine Cerebrum in proportione ad Animal majus est quam in
caeteris Animalibus, fit Homini voluptatem vel certe causas voluptatis majores es.sequam aliis animalibus: Nempe idcirco caetera Animalia statuiqs habent generationum recursus; Homini constans inclinatio a Natura instituta est, ut non inter rupta foret Conjugum Societas ad Oeconomiae prolis administrationem adebnecessaria. Tandem , qudd vehemens sit nervorum dc spirituum animalium in ger eratione agitatio,praeter evidentiam connixionis in Luxuriosis , ex notis deside-derii quae in Infantes a Matribus praecipue imprimuntur manet confirmatum. Hae enim clare a Phantasia per nervos & Spiritus fgillantur in Infantibus: Unde cum in ipso calore procreationis saepe imprimi contingant , manifeste concursum spirituum indicant. Hinc, maxime in mulieri-.bus vehementibus passionum ficustibus subjectis causantur hae notae, quae eaedem ex delectatione hac maxime patiuntur. . IO. Non tamen propterea Moderatio circa venerea praeferenda est Tempera tiae circa Alimenta,Ctim enim virtutis r tio
120쪽
tio 3c excellentia ex ordine ad Supremum Bonorum desumenda sit ; tanto Virtus alia qua est nobilior, quantb majorem essic oiam ad illud consequendum exerit. Palam autem est Moderationem Victos & magis eonstantem, de constantioris impedimenti remotricem esse; quaelibet enim immoderantia victos statim gravat hominem dc a Contemplatione coot abstinere. Deinde Cibus per se operativus est Contemplationis; Venus tantummodb ut removens prohibens, nempe importunas phantasias. Neque refert qubd Virginitas &Castitas in magna sint hominum admiratione positae, & vald Edissiciles & arduae; quod s luitur, plus boni in sese habere credendaent quam eae quae sunt vulgo communes.
Esse enim quidpiam arduum vel dissiciis est Bonitati effectus accidentale; 8c eb us que laudandus victoriae labor donec praerestantia effectus meretur conatum superandae dissicultatist quem certum est Cassit rem nisi forte Conjugalem, quae multis etiam temporalibus bonis redundat, non aliter compensare quam per ordinem ad Contemplationem; quandoquidem Natura non foret benὲ ordinata si sterilitas ex sese praeferretur fecunditati. I et . Bonum itaque Castitatis desiimen-